Binnenlandsch Nieuws
Gemengd
Nieuws
5TATEN GENERAAL'»® 'slïys^"^'AP)i ?er_
Tweede Kamer.
Uit louter baldadigheid
Tegen een boom
Het wetsontwerp tot steun aan
de Keramische industrie
verworpen met 52 tegen 40
stemmen
De Noordzeevisscherij en de
wijziging der ziektewet
Vragen naar godsdienst en
politieke richting
De corruptie in het gasbedrijf
De Maasbrugkwestie te
Maastricht
De trekhonden
POSTZEGELNIEUWS.
De verduistering van 150.000
bij de incassobank te
Rotterdam
„Echt" Japansch
't Zijn oude bekenden
Schoonmoeder kwam te
dikwijls
Een der oudste Nederlandsche
hotels gerestaureerd
Geesten op stap
Van den Kattebak op den bok
Een berucht inbreker voor
de Rechtbank
De ontploffing der vuurwerk
fabriek te Koedoes
I
hard (S.D.A.P.), Smeenk CA.R.) en Scheu-
rer (A.R.),
Daarna wordt de vergadering te 5.55 tot
hedenmiddag verdaagd.
fabrieken tot tientallen kilometers ver i»
den omtrek werd gehoord.
De oorzaak van de ramp is nog niet dui
delijk en daarbjj moeilijk -vast te stellen,
daar de eigenaar der fabriek nog zoo in de
war is, dat hij niet in staat was eenige in
lichtingen te geven, terwijl getuigen ont
breken. Alle werklieden zijn immers óf dood
öf vermist. De gewonden, die in den om
trek van de fabriek wonen, zijn wel door
de politie-autoriteiten en de Europeesche en
Inlandsche bestuursambtenaren in verhoor
genomen, maar zij konden uiteraard zeer
weinig positiefs mededeelen. Het onderzoek
in die richting leverde dan ook tot nu toe
geen resultaat.
Te Koedoes bestonden, met de thans ver
dwenen mee, niet minder dan acht vuur
werkfabrieken. waarvan de verwoeste nog
de best ingerichte was! Drie weken tevoren
had een hoofdingenieur van het veiligheids-
toezicht de geheele fabriek nog geïnspec
teerd en niets onregelmatigs ontdekt. Het
weinig meer dan leekenpersoneel, dat in
dergelijke fabrieken pleegt te arbeiden, zal,
naar men vermoedt, bij het mengen van
ontplofbare stoffen ijzer hebben gebruikt
in stede van koper, waardoor de ontplof
fing kan zijn ontstaan. Als dit nu plaats
kan vinden in de best ingerichte der acht
Koedoesche vuurwerkfabrieken, dan kan
men daaruit concludeeren, hoe groot ten
aanzien van de zeven andere „fabrieken"
de bedreiging is, die arbeiders daarin en
de bevolking dier plaats voortdurend boven
het hoofd hangt! Zoo ook, en in nog erger
mate, in de zeer talrijke moeilijk te contro
leeren fabriekjes en werkplaatsen, die over
geheel Java verspreid zijn. en nog slechter
zijn ingericht dan die te Koedoes.
De waarde van de fabriek hieruit kan
men de weinig waardevolle constructie der
gebouwen afleiden bedroeg 20.000 gulden,
terwijl de waarde der ingestorte woningen
ongeveer een zelfde bedrag vertegenwoor
digde.
Inlandsche huizen zijn niet duur. Voor
een zeventig k tachtig gulden bouwt de
kampongbewoner zich al een, naar zijn be
hoeften, heel aardig home. De weinige
steenen huizen zijn natuurlijk duurder, of
schoon de kwaliteit van kalk en steenen
gewoonlijk zeer veel te wenschen overlaat»
evenals de houtconstructies.
De verzekeringsmaatschappijen, die vol
komen het hachelijke van het vuurwerkbe-
drijf beseffen, betalen geen cent uit, aan
gezien zeer nadrukkelijk in alle verzeke
ringspolissen staat gestipuleerd, dat geener
lei schade, ontstaan door ontploffing, wordt
vergoed.
Een inzameling ten bate der slachtoffers
acht do assistent-resident van Koedoes niet
noodig, daar hij nog beschikt over voldoen
de gelden uit het zoogenaamde „Bandjir-
(ovemtroomings-) fonds".
Te Koedoes Is, zooals men kan begrijpen,
de verslagenheid groot. Over de heele stad
ging een regen van verkoolde papieren,
waarin het ontplofte vuurwerk was ver
pakt. Urenlang bleef er een zwarte smook
over de stadswijken hangen.
Bjj het bergen der lijken en het bevrij
den en vervoeren der gewonden speelden
zich hartverscheurende tooneelen af. De
lichamen van de gedoode en zwaar gewonde
slachtoffers zijn afschuwelijk verminkt. De
meeste zijn geheel uit elkaar gerukt. De
deelen van lichamen werden soms tiental
len meters uitee- geslagen en de overblijf
selen werden ervan aangetroffen tot hoog
in de boomen. De aanblik van de ramp
was huiveringwekkend en verbijsterend.
De medische hulpverleening was uitm-in
tend. De eerste hulp werd verleend door
dr. M. Rozenheek, terwijl later uit Sema-
rang en omliggende plaatsen talrijke art
sen en verplegers zich met auto's naar Koe
does spoedden, waar het nieuwe ziekenhuis
het centrum is van de hulpverleening. Met
groote toewijding, bijgestaan door veie par
ticulieren, doen deze mannen en vrouwen
hun plicht.
Het opruimingswerk werd onmiddellijk
aangevangen en wordt met kracht voort
gezet, evenals het onderzoek naar de oor
zaak der ramp.
Te Roosendaal hebben eenige opgeschoten
kwajongens uit pure baldadigheid een bran
denden lucifer geworpen in een plas benzine,
onder een vrachtauto der firma Asselbergs,
electr. waschinrichting te -Bergen op Zoom,
waardoor de auto weldra in lichte laaie
stond.
In de Molenstraat bleek de auto een lek te
hebben aan het benzine-reservoir. Terwijl
nu de chauffeur zich even had verwijderd,
wierpen zij een brandenden lucifer onder den
auto, waaronder wegens lekken een plas ben
zine lag, met het bekende gevolg.
De chauffeur, die direct toesnelde, trachtte
uit den wagen, welke vol met manden en
zakken waschgoed was geladen, te redden
wat te redden viel.
De brandweer, welke spoedig gealarmeerd
was biuschte met een paar stralen op de wa
terleiding het vuur, doch kon niet verhin
deren, dat de auto geheel vernield werd.
De politie stelt een onderzoek in naar de
daders, die zich na het volvoeren van hun
baldadigheid uit de voeten hadden gemaakt.
Door onbekende oorzaak reed gisteren
middag een vrachtauto uit Oideboorn, nabij
Goutum tegen een boom. De auto werd
zwaar beschadigd. De bestuurder de heer
Jansma werd met ernstige verwondingen
in het ziekenhuis te Leeuwarden opgeno
men.
In de vergadering van Tweede Kamer
werd gisteren voortgegaan met de behande
ling van het wetsontwerp tot tijdelijke ver
hooging van het invoerrecht op huishou
delijk aardewerk, porcelein en glaswerk en
op enkele soorten tegels.
In zijn antwoord merkte de minister van
Financiën, de heer de Geer op, dat bij de
stemming over artikel 1 van het wetsont
werp betreffende een belasting op uitwo
nende Nderlanders een nieuwe parlemen
taire meerderheid gevormd scheen, be
staande uit een groepeering, die bij de jong
ste Kabinets-formatie ook genoemd is, n.l.
de Vrijz. Democraten, de Roomsch-Katho-
lieken en de Anti-Revolutionnairen, versterkt
met enkele verdwaalde Vrijheidsbonders en
Chr. Historischen.
Deze indruk is echter bij de bespreking
van dit ontwerp weder weggenomen, waaruit
spr. concludeert, dat de Kamer aan dit ont
werp geen politieke beteekenis hecht, het
geen ook de regeering niet doet. Zoowel het
eerstgenoemde als dit ontwerp liggen buiten
het program door de regeering in haar ver
klaring ontvouwd De regeering had dan ook
niet verwacht, dat bij dit ontwerp de geheele
handelspolitiek zou worden behandeld,
waarom spr. daarop San ook niet zal In
gaan. De heer Vliegen heeft het protectio
nisme In het algemeen bestreden, waarmee
spr. het eens.
Wat is dan de reden van de indiening van
dit ontwerp dat de regeering niet beschouwd
als een proefballon en dat niet door verdere
stappen gevolgd zal worden? Alvorens deze
vraag te beantwoorden bestrijdt spr. de op
merking van den heer Oud, dat de Memo
rie van Antwoord zoo laat is gekomen. De
Memorie kon niet eerder verschijnen o.a.
omdat spr. deel wilde nemen aan het Fusie
debat in de Eerste Kamer. Een andere op
merking van den heer Oud gold een opmer
king van spr. over den zwaren druk van in
directe belastingen, welke opmerking hij
maakte bij de behandeling van het belas-
tingontwerp op uitwonende Nederlanders en
waarin de heer Oud ten onrechte een ver-
ooraeeling van indirecte belasting zag.
Het is onjuist de voorstelling te wekken,
dat hier het vrijhandelssignaal wordt omge
zet. Spr. heeft twee tegenstrijdige adviezen
ontvangen van de heeren Van Gijn en
Droogleevet Fortuyn. De eerste vroeg n.l.
de laatste gegevens van 6 Maart, de andere
zeide, gij moogt geen nieuwe cijfers in het
mondeling debat brengen. Spr. vreest, dat
hij zich aan het laatste advies moet houden.
In de vie'de plaats is spr. Verweten, dat
hij van Ziin vroeger standpunt ten opzichte
van het ambtelijk rapport is afgeweken,
doch spr. ontkent dit. De heer Veraart had
ongelijk, toen hij zeide, dat spr. een onaan
gename correctie op het ambtelijk rapport
had aangebracht. Over Genève is mede ge
sproken. Spr. zou het van harte toejuichen,
als de resultaten in Genève zoodanig waren,
dat dit ontwerp overbodig was. De regeering
wil geen enkel tractaat difficulteeren, maar
zij aanvaardt niet het standpunt, dat wij
met onze lage tarieven nu aan Genève vast
geketend zouden ziin, want daardoor zouden
wij het sluiten van handelsverdragen be
moeilijken. Komende tot de reden voor dit
speciale ontwerp beoogt spr., dat het hier
gaat om een locale industrie, die een levens
belang is voor de streek, waarin zy geves
tigd is, die de hartader voor die streek is
en daarop haar stempel drukt.
Wat betreft den termyn van 3 jaren, be
toogt spr., dat de Regeering daarover met
gezag niets kan zeggen. Kon spr. 't wel, dan
hij zeggen, dat van dien termyn niet wordt
afgeweken en dat hij een fatale termijn zal
ziin.
In dit ontwerp is de tijdeiykheid gedecre
teerd. Men heeft gevraagd welke zekerheid
men heeft, dat na drie jaren niet meer ge
dumpt wordt, doch men kan niet altijd blij
ven dumpen Men doet dit om een calaml-
teuze industrie in den grond te boren,
doch na drie jaren zal de Maastrichtsche in
dustrie voldoende versterkt zijn om een nieu
wen aanval te kunnen afslaan. De Schoenen-
wet zal intusschen geschikt zijn om het der
Maastrichtsche industrie duidelijk te maken,
dat tijdelijkheid ynn den maatregel fataal ls.
Er ls gewezen op de mogelijkheid van
kapitaal-verstrekking, maar de Maastricht
sche industrie heeft geen crediet noodig, dat
kan ze nog wel bij haar bankier krijgen.
Crediet kan haar niet helpen tegen de dum
ping van het buitenland. En zou de heer
Vliegen tegen kapitaal-verstrekking niet
hetzelfde bezwaar moeten hebben als tegen
dit ontwerp, n.l. dat men den ander niet
kan weigeren wat men den een geeft?
De vrees is uitgesproken voor represaille
en voor prijsverhooging. Wat het eerste be
treft, betoogt spr., dat landen, die op onze
keramische producten 40 50 pet. heffen, de
moreele kracht missen om represailles toe te
passen tegenover een tarief van 15 pet. Men
late zich niet in de war brengen door wat.
veelal onder den invloed van importeurs,
geschreven wordt. En wat aangaat de meer
dere duurte, die zal ten hoogste neerkomen
op 1 cent per week en per gezin.
De keuze tusschen dit ontwerp en den
vrijhandel behoeft niet te worden gedaan.
De grootste vrijhandelaars hebben steeds de
rechtmatigheid erkent van tijdelijke maat
regelen ter opvoeding van een jonge in
dustrie. En hetzelfde geldt voor een
industrie, die door een bonte mengeling van
invloeden en omstandigheden is neergesla
gen.
Dit ontwerp zal mogelijk verworpen wor
den. Dan zal in ieder geval aan de sloo-
pende onzekerheid van deze industrie een
einde gemaakt worden. Maar als de schepen
achter haar rug verbrand worden, dan hoopt
spr., dat de industrie de kracht zal hebben
zichzelf op te richten, de tanden op elkaar
en doende wat haar plicht is. Want het
geheele volk wenscht, dat een brandpunt
der keramische industrie behouden blijft-
Spr. hoopt, dat het de keramische industrie
goed moge gaan en dat later op een der
nieuwe fabrieksgebouwen gebeiteld zal kun
nen worden: uit verlies winst.
BU de replieken legt de heer Visser (A.R.)
een Korte verklaring af. Hoewel hij het vrij-
handelssyrteem het natuurlijke acht, zou hij
wellicht voor het ontwerp stemmen, indien
de regeering de noodzakeiykheid had aan
getoond. Daar het ontwerp echter een pre
cedent stelt, dat opr. in het algemeen'volks
belang niet wenschelijk acht, zal spr. tegen
stemmen.
Vervolgens wordt tot stemming overge
gaan. Het ontwerp wordt verworpen met
5240 stemmen. Voor stemmen de katholie
ken, de anti-revolutioimairen, behalve de
heer Visscher en de héér Arts (R.IC.V.P.)
tegen de sociaal-clemocraten, de vrijzinnig
democraten, de christelljk-historischen, de
Vf*jheidsbonders, de heeren Braat (PB.),
Lingbeek (H.G.S.P.b L- de Visser (C.P.) en
Visscher (A.R.).
Afwezig waren de heeren Kersten en
Zandt (S.G.P.), van Boetzelaer (C.H.), Bo-
In verband met de indiening van het
wetsontwerp tot wijziging van de Ziektewet,
heeft de Reedersvereeniging voor de Neder-
landsche Haringvisscherij een adres gezon
den aan de Tweede Kamer.
Adr. heeft overwegend bezwaar tegen het
treffen van sociale maatregelen, voorzoover
deze ten aanzien van het Noordzeevisscherlj-
bedrijf eene verhooging van de exploitatie
kosten van dit bedrijf tengevolge zouden
moeten hebben, omdat de algemeene econo
mische toestand van genoemd bedrijf niet
van dien aard kan worden geacht, dat tot
verhooging van lasten mag worden overge
gaan, terwijl het Noordzee-visscherijbedriji
zich van de meeste andere bedrijven daarin
onderscheidt, dat het onmogelijk in staat is,
de hoogerc bedrijfskosten door prijsverhoo
ging op derden te verhalen.
Wanneer onverhoopt bedoeld wetsontwerp
mocht worden aangenomen en geen rekening
gehouden zou kunnen worden met den on-
gunstigen toestand waarin het Noordzeevis
scherij bedrijf verkeert, maakt adr. in ieder
geval bezwaar tegen het weglaten uit het
voor-ontwerp der Ziektewet van de bepaling,
dat de uitvoering van de verzekering kan
worden opgedragen aan de uit de maat
schappij voortgekomen organen, waartoe o.a.
de bedrijfsvereenigingen, op dit oogenblik
werkgevers-risicovereenigingen, behooren, in
de plaats waarvoor nieuwe, door werkgevers
en werknemers in het leven te roepen, be-
dryfsvereenigingen zouden komen, waarmede
als het ware met minachting wordt beje
gend hetgeen met veel moeite, zorg en kos
ten uit ondernemers-initiatief is tot stand
gekomen, voorts moet adr. overwegend be
zwaar maken tegen de gelijkstelling wat de
mate van uitkeering bij bevalling betreft,
van de ongehuwde met de gehuwde arbeid
ster; uit moreel oogpunt protesteert adres
sant daartegen. Adressant verzoekt tenslotte,
indien de Kamer nochtans s ïaatregclen, als
in het ontwerp bedoelt, in het belang van
werknemers tof stand wensebt te brengen,
daarby te bepalen, dat de uit deze wet voort
vloeiende kosten, voorzoover ?y de tegen
woordig bestaande uitkeeringen overschrij
den, geheel voor rekening van den staat nor-
kien genomen.
Het eerste Kamerlid, de heer Polak, heeft
aan den Minister van Binnenlandsche Zaken
en Landbouw vragen gesteld:
Is het den Minister bekend, dat op een
vragenlijst, ter invulling gezonden aan gega
digden naar de betrekking van commies ter
provinciale griffie van Zeeland, o.a. ge
vraagd wordt naar godsdienst en politieke
richting?
Acht de Minister het stellen van derge
lijke vragen geoorloofd en in overeenstem
ming met den geest en de bedoeling van
artt. 5 en 170 van de Grondwet?
Zoo neen, is de Minister dan bereid, Ged.
Staten van Zeeland uit te noodigen bedoelde
vragen te laten vervallen en verder allen,
wien het aangaat, er op te wijzen, dat vra
gen van zulken aard niet behooren gesteld
te worden?
Te Baarn
De ontslagen gasdirecteur van Baarn
heeft een request aan den Raad gezonden,
waarin hy meedeelt, dat de Pensioenraad
zyn verzoek om hem in het genot van pen
sioen te stellen niet heeft ingewilligd, aan
gezien de raad hem voor de verdere waarne
ming van zijn functie niet geschikt acht.
Adressant richt nu tot den Raad het ver
zoek hem tot op den dag, dat hij aanspraak
op pensioen krijgt, een jaarlijksche uitkee
ring te willen verleenen overeenkomstig de
bepalingen van de artt. 48 v.v. van het
Ambtenarenreglement (wachtgeld)
Ter motiveering van dit verzoek wijst
adressant erop, dat hij, nietegenstaande ge
maakte fouten, op 2 maanden na 25 jaar
de gemeente met groote toewijding en goed
heeft gediend, ten bewijze waarvan hij een
beroep doet op een door prof. ir. G. A. Bren-
der a Brandis in Juli 1927 uitgebracht rap
port over het Baarnsche gasbedrijf.
Ministerieel antwoord op de vragen van den
heer Hermans
Op de vragen van den heer Hermans be
treffende de te nemen beslissing In zake he<,
behoud van de Maasbrug te Maastricht,
antwoordde de minister van Waterstaat, dat
een voorloopige keuze is gedaan in zake het
vraagstuk van de bevaarbaarmaking van de
Maas te Maastricht, met behoud van de be
staande Maasbrug. Hieromtrent is men met t
gemeentebestuur van Maastricht in overleg
getreden. Zoolang dat overleg niet is geëin
digd, is het niet geraden, de strekking dier
keuze openbaar te maken.
De onderscheiden belangen, welke bij dit
vraagstuk de aandacht vragen, maakten
langdurig onderzoek en herhaald overleg
tusschen de Departementen, aan wie de be
hartiging dier belangen is toevertrouwd
noodig, door welk een en ander het nemen
van een beslissing is vertraagd.
Kans op vertraging van de met de quaestie
der Maasbrug in verband staande water
staatswerken is weinig waarschijnlijk, aange
zien met de voltooiing der werken van het
Julianakanaal met toebehooren nog eenige
jaren gemoeid zullen zijn.
Een ministerieel schrijven aan de colleges
van B. en W.
De minister van Binnenl. Zaken en Land
bouw heeft aan de colleges van B. en W. een
schrijven gezonden, waarin wordt medege
deeld, dat blykens nader overleg met de Vee-
artsenijkundige Faculteit, het gewenscht is,
wat de borstbreedte van trekhonden betreft,
in beginsel vast te houden voor een goeden
trekhond aan de minimum maat van 16 c.M.
gemeten tusschen de middenpunten der
boegen-
Er werden n.l. in ons land verschillende
hondenrassen als luxe- en tentoonstellings
honden gefokt. Verschillende exemplaren
hiervan worden voor laatsgenoemd doel af
gekeurd en geraken dan in handen van per
sonen, die deze dieren als trekhonden ge
bruiken. Deze honden bezitten wei de ver-
eischte schofthoogte, doch zyn door hun
aard en verderen bouw niet of minder ge
schikt als zoodanig. Verscheiden dezer hon
den zijn geneigd tot snel loopen, waarvan
misbruik wordt gemaakt. Het is juist deze
categorie, welke aanleiding geeft tot de
rechtvaardige klachten over het trekhonden
wezen hier te lande. Door bedoelde borst
breedte op 16 c.M. borstomvang te stellen,
wordt het gebruik van deze honden voor
komen.
Echter stelt de Faculteit een overgangs
maatregel voor, volgens welke weigering ol
doorhaling van inschrijving niet geschiedt
ten aanzien van, overigens aan de eischen
van lichamelijke gesteldheid voldoende, in
1028 gekeurde of nog te keuren honden,
welke een minimum borstbreedte tusschen de
middenpunten der boegen van 14 c.M. heb
ben, en dien maatregel telkens tot tweemaal
toe voor een jaar te verlengen, wanneer deze
honden bij de in die jaren te houden alge
meene herkeuringen overigens aan de ge
stelde eischen voldoen.
Practisch wordt aldus den tegenwoordigen
eigenaars van bedoelde honden een tijd van
drie jaren gegeven om naar een anderen
hond om te zien.
De minister geeft in overweging zooveel
doenlyk met dit advies van de Faculteit
rekening te houden.
De minister heeft a&n de Rijksveeteeltcon-
sulenten verzocht, hun aandacht aan deze
zaak te schenken en hun medewerking te
verleenen; opdat het fokken van goede, aan
de eischen van lichameiyke geschiktheid be
antwoordende honden krachtig worde ter
hand genomen.
Algerië
Postzegel, type 1926-27, tanding 14 x 13%:
60 c. groen.
Argentinië
Dienstzegelsvan de Postzegels van 1922-
1923, water merk C, verschenen met den op
druk M. A. de 12 c. blauw; met den opdruk
M. M. de 12 c. blauw; met opdruk M. O. P.
de 20 c. blauw.
Argentinië voerde een nieuw watermerk in:
de initialen A. P. midden In een soort lyn-
teekening.
Thans verscheen met dit nieuw watermerk
de 1 peso blauw en rood.'
Brazilië
Van de luchtpostzegels zijn, behalve de
begin Februari reeds gemelde opdrukken,
nog verschenen:
2000 r. op 200 blauw, 2000 r. op lo.ooo
zwart, 5000 r. op 20.000, 5000 r. op 5o.ooo
groen, 5ooo r. op 100.000 paars, 10.000 r. op
500.000 bruin, 10.000 r. op l.ooo.ooo bruin
zwart.
De drie, op 11 Januari j.l. aangekondigde
herinneringszegels, ter gelegenheid van het
tweede eeuwfeest der koffiecultuur, zyn in
middels verschenen; watermerk C. M., tan
ding 13 x 13.
Bulgarije
5 stokinki zwart en rose.
Duitschland
Dienstzegel: watermerk B, tanding 14: 40
p. paars.
i Erythrea
De uitgifte van een nieuwe postzegelserie
wordt binnenkort verwacht, in de volgende
waarden:
2 c. lichtblauw, 5 c. paars, 10 c. bruin, 15
c. donkerblauwgroen, 20 c. lila-rood, 25 c.
groen, 30 c. rood, 35 c. roodbruin, 40 c. lila,
50 c. oranje, 75 c. vermiljoen, 1 1. donker
blauw, 2 1. donkerbruin, 5 1. olyfgroen, 10 1.
ultramarijn.
Egypte
Serie 1928, watermerk 13
4 m. groengeel (normaal formaat)in groo-
ter formaat: 20 m. grys, 10 m. lila, 200 m.
violet, 500 m. bruin en blauwgroen, 1 p. don
kergroen en bruin.
Griekenland
De Favier-serie is uit koers. De van deze
serie overgebleven voorraad zal, overdrukt,
als vliegzegels gebruikt worden.
Litauen
De Litausche herinneringszegels by gele
genheid van het 10-jarig bestaan der repu
bliek, vertoonen de beeltenis van president
Smetona of zinnebeeldige voorstellingen en
verschenen in de volgende waarden:
5 c. bruin en grijsgroen, 10 c. paars en
zwart, 15 c. rood en bruin, 5 c. blauw en
zwart, 50 c. blauw en bruin, 60 c. rood en
zwart, 1 1. bruinzwart.
Behalve de 50 en 60 c. dragen da zegels
de jaartallen 19181928.
Luxemburg
Binnenkort worden de volgende proviso
rische opdrukken verwacht:
15 c. op 20 c. groen, op 25 c. groen, 60 c. op
65 c. bruin, 60 c. op 80 c. olijfgroen, 60 c. op
80 c. zwart.
New Foundland
Een keurige, in 13 waarden uitgegeven,
nieuwe serie is thans verschenen; tanding 14;
1 c. groen (voorstellend een landkaart)2. c.
karmyn (het schip Caribou); 3. c. bruin (de
koning en de koningin van Engeland), 4 c.
lila-rose (de prins van Wales), 5 c. groen
blauw (een sneltrein), 6 c. blauw (hotel van
New-Foundland, St. Jean) 8 c. zwart (Hearts
Content, le transatlantische kabel), 9 c.
groen (Cabot Towar, de ontvangst van het
eerste transatlantische draadloos bericht), 10
c. paar (oorlogsmonumten), 12 c. karmyn
(postkantoor), 15 c. blauw (eerste transatlan
tische vlucht, door Hawker), 20 c. groen-grijs
(parlementsgebouw), 30 c. bruin-olijf (da
groote watervallen op Labrador).
Noorwegen
Watermerk posthoorn, tanding 14J413 'A,
bijdragende leeuw; 30 öre blauw.
Palestina
Portzegels, watermerk C. A. schrijfletter
veelv. tanding 14.
1 m. bruin, 2 m. geel, 4 m. groen, 8 m. rood,
10 m. grijs, 13 m. blauw, 20 m. bruin-oiyf, 50
m. paars.
Panama
De aangekondigde Lindberghzegels zyn ver
schenen: de 2 c. carmyn op rose, de 5 c. blauw
op groen.
Eerstgenoemd zegel heeft den opdruk „Ho-
menaje a Lindbergh."
Rusland
Het tienjarig bestaan van het roode leger
was aanleiding tot de uitgifte van enkele her
inneringszegels:
8 k. bruin, 14 k. blauw, 18 k. rood, 28 k-
groen.
Salomonseilanden
Type 191323, watermerk C. A. schryflet-
ter veelvoud, tanding 14 x 13
5 p. paars en olijf, 6 paars Ui lila, 1 sh.
zwart op groen, 2/6 zwart en carmijn op
blauw, 5sh. groen en bruin op geel.
Sierra Leone
Watermerk C. A. schrijfletter veelvoud,
tanding 14:
7 p. paars en oranje.
Soedan
(Egyptisch) type 1898, watermerk S. G.
veelvoud, tanding 14:
5 p. groen en bruin.
Suriname
Van de serie 1928 verscheen, met tanding
12 Y« de 7 j4 c. rood-oranje.
Tsjecho Slowakië
Formaat 18 X 12%: 50 h. groen.
Zwitserland
Kopstaand: 10 c. 10 c. donkergroen op
geel.
Het destyds aangekondigde nieuwe 5 frs.-
zegel, lichtblauw, is thans met een geheel
nieuwe voorstelling verschenen: Het RUtli-
landschap is n.l. helder en zonnig in tegen
stelling met het eerder somber landschap op
de vroegere zegels.
Dienstzegel: 10 c. donkergroen op geel.
De drie verdachten, die te Rotterdam ge
arresteerd zijn In verband met de gepleegde
fraude tot een bedrag van 150.000 ten
nadeele van het by kantoor der Incassobank
te Rotterdam, zyn naar het Huis van Be
waring overgebracht.
woon aan ouderdomsgebreken of zoo iets ge
storven en door de golven op ons strarfd ge
rold. Een feit is, dat als die potvlsch In Hol
land op het strand lag, hy inplaats van tot
dema, tot natuurmonument verklaard zou
worden. Maar als u daar later ook eens
langs toert en uw gids vertelt u: „en hier
hebben we nou het versteende lichaam van
den Salowak-dema", of als ge later in Bae
deker leest, dat Welap daardoor vermaard
is, dan weet u, hoe de praatjes in de wereld
komen.
Ongeveer 20 Jaar geleden bezocht ik
schrijft een lezer van de N.R.Ct. den be
kenden Chineeschen tempel te Penang. Be
zoekers plegen daar steeds zeer hoffelijk ont
vangen te worden en de priesters bieden hun
gewoonlijk ook een kop thee aan, uit fraaie
Chineesche (of Japansche) aardewerk-kom
metjes. Ik vroeg een der priesters of dit
aardewerk „echt-oud" was. en kreeg daarop
een bevestigend antwoord. Aangezien het
mij interesseerde, was ik zoo vrij den onder
kant van het kommetje te beschouwen en
las toen tot mijn niet geringe verbazing en...
vroohjkheid: „Society Oéramique Maestricht
Japon". Of de toevoeging „Japon" moest die
nen om den beschouwer in den waan t«
brengen, dat Maestricht in Japan ligt, dan
wel dat „Japon" slechts het type van aarde
werk moest aanduiden is mij nooit duidelV
geworden.
Te Leeuwarden is in het Huis van bewa
ring opgesloten een lompenkoopman uit
Hallum, die een poging heeft gedaan zyn
schoonmoeder, op wier herhaalde! yk bezoek
hij niet was gesteld en dat aanleiding gaf tot
oneenigheden, met zuringzout, dat hij in
een kopje thee had gedaan, te vergiftigen.
Het in het geheele land bekende Grontng-
sche hotel „De Doelen" heeft in de laatste
maanden een grondige restauratie onder
gaan.
Het oude gebouw aan de Groote Markt is
reeds vele èeuwen geleden gebouwd en de
gevel dateert van 1730, toen het nog een
patriciërswoning was. Sinds pl.m. 1790 is
er het hotel „De Doelen" in gevestigd, ter
wyl in 1880 de heer C. Stuvé het belendende
perceel aankocht, waarin de toenmaals zeer
bekende architect Maris de eetkamer ont
wierp.
Onder leiding van den heer A. Brugmans,
die reeds vaker voor het behoud van het
oude stadsschoon in de bres sprong en met
advies van den Amsterdamschen architect
A. A. Kok, secretaris van„Heemschut",
werden de gevels van het hotel niet alleen
niet bedorven, doch door diverse wijzigingen
in de afwerking zelfs weer in den oorspron-
kelyken vorm teruggebracht.
Bij de verbouwing heeft men in het oor
spronkelijke gebouw tal van fresco's achter
het behangsel gevonden, die dateeren van
pl.m. 1790. Eén fresco kon gespaard worden
en is gerestaureerd. Van de andere, die
weer achter het behang verdwenen, zijn
foto's genomen, die in het gemeente-archief
worden bewaard. De muurschilderingen stel
den hoofdzakeiyk jachttafereelen voor.
Hoe de praatjes in de wereld komen
Pater H, Geurtjens M.S.C., schryft in de
„Koerier":
Voor ons, die van alles het fyne willen
weten, is die dema-bedoening nog een heel
ingewikkelde geschiedenis. Het lykt op een
verward kluwen, waaruit men hier en daar
een stukje kan ontwarren, maar waarvan de
einden nergens te vinden zijn. In 't algemeen
kan men zeggen, dat uit de dema's alles ont
staan is door gedaantewisseling of door af-
stamming. Zoo zyn ook vele dema's familie
van elkaar en dingen, die door hun toedoen
ontstonden, blijven met hen verwant en
daarop blyven ze meer byzonder invloed uit
oefenen.
Nu is het ai'geloopen jaar een slecht
boerenjaar geweest, en toch heeft ook San-
gasee voor al zyn gewassen byzondere be
schermers onder de dema's. Die zouden er
dan ook wel meer van weten; maar waren zij
op de menschen verstoord? Waren zy met
hun baantje de hand aan 't lichten? Of zaten
zij misschien zelf in de narigheidDat wisten
de menschen niet, en wie zou 't zeggen?
Nu gebeurde het, dat te Welap, een een
zame plek langs de kust, 60 K.M. weste-
lyk van Sangasee, een ontzaglijk zeemonster
aanspoelde, een soort reusachtige potvisch;
of misschien is onder die kanjers iemand van
15 M. lang en 6 M. omvang een gewone mid
delmaat? Voor een hengelaar om van te
watertanden. Maar onze zee heeft van onder
meer weg van een teil dan van een afgrond
en is op zulke gedrochten niet berekend. Het
was dus een buitengewone verschijning en de
mare, dat er te Welap iets geheimzinnigs
gebeurd was, spookte langs de kust.
Toen dachten de Sangaseeërs: wie weet?....
en alle mannen maakten zich op voor Welap,
om de zaak te gaan onderzoeken. Immers ook
hun Salowak-dema, hun sagobesehermer,
huist in het lichaam van een ontzaglijken
visch van denzelfden naam. Bij dema-vertoo-
ningen kan hy dan ook slechts in klein for
maat worden voorgesteld en dan draagt hij
op zyn rug een heel bosch van sierlijk opge
smukte stokjes, die sagoboomen verbeelden.
Voor ons dorp Okaba liepen ze stug door
ver over 't strand, wyd stappend en stil. En
de menschen, die 't zagen, zeiden: die trekken
ergens op uit. Te Wambi, het laatste dorp
vóór Welap en waaronder deze kuststrook
hoort, hurkten ze samen met de ouderlingen
in de schaduw der klapperboomen achter
't dorp.
En ze pruimden gezapig, spuwden op den
grond en fluisterden geheimzinnig over het
wonderbare beest en of de Wambiërs daar
wellicht meer van wisten. Maar de Wambiërs
wisten niks, dan dat zoo'n beest niets anders
kon zyn dan een of andere machtige dema.
Ze trokken verder en by 't monster aange
komen, stond het by hen al spoedig vast, dat
het een dema was en nog wel hun bloedeigen
Salowak-dema, hun sago-beschermer. Hoe die
daar gekomen was en tot zoo'n ontzagiyk ge
drocht was uitgegroeid, wie zal het zeggen?
Wie kan de wegen der geheimzinnige wezens
naspeuren? Dat probeert de Kaja-kaja trou
wens niet. Hy was nu eenmaal daar en de
bedenkeiyke kant van 't geval was alleen
maar, hoe hem vandaar weer weg en weer
hulstoe te krygen.
De toovenaars hebben raad geschaft. Ze
hebben door hun bezwering de ziel van de
dema uit zijn indrukwekkend maar onfrisch
omhulsel verlost.
Die is thans weer naar de Bianrivier terug
gekeerd om zyn baantje van sago-bescher-
mer weer waar te nemen.
Hy zal intusschen wel weer een fatsoenijk
en behooriyk Salowak-lichaam aanschieten
om rustig voort te leven.
En het monster zelf ls door die betooverlng
of door de kracht van hun dema wie zal
't zeggen' en welke Kaja-kaja maalt
daarom? in steen veranderd. Als ge er
voorby komt. toean, zult ge niets meer dan
een groote steen vinden. Toen wy heengin
gen, rook hy al Juist als karangsteen.
Zoo'n monster doet natuuriyk alies in het.
groot
Een feit ls, dat de Salowak-dema door dit
opzienbarende avontuur niet weinig in aan
zien gestegen is. Een feit is, dat men op die
plaats in zee zeer vele rifsteenen aantreft en
dat het kreng van zoo'n potvisch daarmee
wel veel gelijkenis vertoont.
De firsteen, waartegen het monster is ge
strand aan die eenzame kust, zal voortaan
heeten te zyn een versteend lichaam van den
Salowak-dema. Niemand hier die er aan za!
denken, dat tegen te spreken, al heeft die
potvisch wellicht nooit van zoo'n dema ge
hoord en is hy ergens in de diepzee heel ge-
Aan een „Parlements-film" van den heer
D. Hans in „De Vryheid" is het volgende
ontleend
Lambooy dan. Een kerel. Een figuur. Zijn
verdediging van het fusie-voorstel was een
knap stuk werk.
Echter:
Wat het aantrekkelyke in dezen bewinds
man ls is dit, dat hij zich een eigen po
sitie, een eigen standpunt durft kiezen, dat
hij zyn eigen weg durft gaan, onafhankelijk
zijn oordeel velt. Zoo is hij een even stoere
als frissche verschyning en het gunstig oor
deel, door Colijn over hem uitgesproken en
in het debat medegedeeld, zegt dan ook
reeds genoeg.
Een duizeling-wekkende promotie heeft
deze militair gemaakt: van majoor tot, mi
nister.
Stel u voor!
Majoor, Minister. Daar tusschen in liggen
eindeloosheden van gouden kragen, gouden
strepen en zilveren sterren. Majoor. Overste,
Kolonel, Generaal-Majoor, Luitenant-gene
raal. Dat alles sloeg Lambooy over. Hij
stapte by wijze van spreken uit den kat
tenbak op den bok en nam de teugels. Daar
bij kwam nog iets aardigs. Toen hy nog in
den kattebak zat, had hy eens gevraagd of
hij uit aardigheid een oogenblikje op den bok
mocht zitten, en de teugels vasthouden.
Eventjes-maar. Maar de koetsier van Dijk
weigerde dit. Om het precies te zeggen: toen
majoor Lambooy een lezing wilde houden
over net commando in de vesting Hollaiuj,
werd hem dit onder het ministerschap vin
den heer Van Dijk verboden. De palfrenier
eventjes op den bok en de teugels vasthou
den? Stoute jongen, moeten er ongelukken
gebeuren?
Een paar weken later vifel de koetsier zélf
van den bok af. En wie werd er toen aan de
teugels geroepen? De palfrenier uit den kat
tebak.
Ziedaar de politiek-parlementaire roman:
„Van majoor tot minister!" Een roman in
twee deelen. Want Lambooy zelf is ook nog
eventjes van den bok geweest. Maar hy is er
weer op geroepen.
Nu zit hij er. En hoe! Hy laat de zweep
knallen. Hij durft te ryden en hij toont een
prachtig talent om de hindernissen te ne
men. Hy kent het terrein als weinigen. Een
marine-officier zei my onlangs letterlyk:
„Lambooy is de eerste minister in langen
tyd, die iets van de marine maakt." En de
vice-admiraal Gooszen inviteerde hem in
ieder geval aan Marine te blyven. Ol men
behoeft het niet altyd met hem eens te zyn,
om te erkennen, dat wy hier een knap be
windsman en een knap officier hebben, een
kerel uit één stuk, die alle Naudier ten Cate's
en Byleveld's in z'n vestjeszak steekt, iemand
die regent durft en kan zijn. Want dit was
misschien het beste woord uit zijn laatste
rede: een militair minister moet niet boven
al een technicus, maar bovenal regent rijn.
Precies.
En dat is Lambooy* Een zelfstandig en on-
afhankeiyk man, die zich door adviezen
nota's, groeps-belangen, camarilla's niet laat
sturen in een richting, die hy zelf niet wil
gaan. En dit is vooral voor een militairmi
nister ontzaglijk veel waard.
Hy zit op den bok en de zweep knalt. Hy
staat op de brug, en de golven schuimen en
spatten over z'n schip. Laat hem maar gaan.
Hij weet wel waarheen hy koerst. Ik voor my
geloof, dat wy in vele jaren niet zulk een
knap leider aan het hoofd van de militaire
departementen hebben gehad.
Voor de reclltbank te Maastricht stond
gisteren terecht de 24-jaxige Duitscher
C. E. C. thans gedetineerd, de man, die in
de laatste maanden van het vorige jaar de
mynstreek door tal van inbraken onveilig
maakte. Hy had in 't laatst van Sept. een
drietal inbraken gepleegd te Kerkrade en
daar heel wat gouden, zilveren voorwerpen
geld, kleeren en ondergoed buitgemaakt en
bijna alles in Duitschland te gelde gemaakt
Het O.M. eischte drie jaren gevangenis
straf. Uitspraak 20 dezer.
Wat de oorzaak geweest moet zijn
De ontzettende ramp, die het stadje Koe
does trof door*de algeheele ontploffing van
de vuurwerkfabriek van de Chineesche fir
ma Goel Tik Djoe, is, naar te voorzien was,
van nog grooter omvang, dan aanvankelyk
werd geseind. Werd aanvankelijk bericht,
dat twintig lijken geborgen en vyftig ge
wonden weggedragen waren, gisteren moest
gemeld worden, dat reeds 25 lyken gevon
den zyn, terwyl het aantal gewonden reeds
is gestegen tot over de honderd. De ver
wondingen zijn meerendeels licht.
Het aantal werklieden, dat in de fabriek
arbeidde, bedroeg 46. Van dezen zyn er 25
gedood! Eén werd ernstig gewond, terwijl
er tot nu nog 20 vermist worden. Men mag
aannemen, dat er nog verscheidenen onder
het puin bedolven liggen en alzoo als ver-
loren beschouwd moeten worden, maar het
is geenszins uitgesloten, dat eenigen, bevan
gen door een panischen schrik, zonder an
dere gedachten dan die aan lijfsbehoud,
naar de omliggende dessa's zyn gevlucht.
De verwoesting, die in de stad Koedoes
Is aangericht, is, naar een telegram aan
de „Tel." nog vermeldt, ontzettend. Toen
om 9 uur de donderende knal der ontplof
fing den omtrek met ontzetting vervulde
en een reusachtige vuurzuil omhoog steeg,
was binnen één minuut het geheele fa
brieksterrein, dat ingenomen was door ta-
meiyk hooge gebouwen, in een oppervlakte
van meters hoog rookend puin herschapen,
terwijl honderden hulzen in de omliggende
buurt instortten. Wanneer men weet, dat
deze huizen over het geheel buitengewoon
slecht gebouwd zijn, van zeer inferieur ma
teriaal, dan behoeft men zich over de ra
vage, onder deze woningen aangericht, niet
te verwonderen.
In de directe omgeving van de fabriek
stonden slechts kamponghulzen, die over
het geheel van zeer licht materiaal zyn óp
getrokken (voomameiyk bamboe) en met
atap (palmbladeren) gedekt, zoodat de be
woners dezer huizen slechts licht gewond
werden.
De zwaardere gebouwen zullen meer
slachtoffers geëlscht hebben.
In vrywel gehèel Koedoes zyn de ruiten
gesprongen, terwyl de slag op alle suiker-
De derde wordt gezocht
Door de Leidsche recherche zyn twee loss»
werklieden aangehouden, verdacht van de
inbraak, gistermiddag gepleegd in het per
ceel Witte Singel 74. Beiden hebben reed»
eenige vonnissen achter den rug.
ïsy schynen zich ook schuldig te hebben
gemaakt aan de inbraken der laatste weken
aan den Rynsburgerweg en in de Marien
Poelstraat. Veel van de gestolen gouden en
zilveren voorwerpen is bU verschillende win
keliers te Lelden in beslag genomen. De re
cherche zoekt thans nog naar een derden
medeplichtige.
