Voornaamste Nieuws
WOENSDAG 14 MAART 1928
f40.-
Dankbaar!
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN
EEN EN VT.IETIPISTE IAARC-.4N0 No, 16805
AANGIFTE MOET. OP STRAFFE
VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN. GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA PET ONGEVAL.
DE TREIN-VERBINDING MET
ZANDVOORT
Een adres aan de Kamer van
Koophandel
Een primair wegvak ten Westen
van Haarlem noodzakelijk?
De Heilige Stede
Esperanto-examens
Het einde van het conflict in de
Kleedingindustrie
Het spoorwegongeluk te
Zandvoort
Vereeniging tot Samenstelling
van Nederlandsche Bedevaarten
Hinchcliffe waarheen
OP WEG VAN ENGELAND
NAAR AMERIKA
Met de „Schuttevaer" van
Rotterdam naar
New York
De zevenjarige leerplicht
De koude der laatste dagen
Ned. R. K. Journalisten-
vereeniging
In memoriam Jan Toorop
Om een bekendmaking
Een Germaansch-Bataafsche urn
gevonden
De liefhebbende zoon
Door gas verstikking gedood
Een dienstweigeraar
Een uitzending geweigerd?
Goede vangst
De R.K. School te Halfweg
EENIGE DRUPPELS ZIJN
VOLDOENDE
Het mondwater Odol is zoo voor-
deelig in het gebruik, omdat
slechts enkele druppels voldoen
de zijn, waardoor men maanden
lang aan een flacon genoeg
heeft. Odol is dus het voordeelig-
ste van alle middelen ter verzor
ging van mond en tanden!
Koningstraat 10 Haarlem.
OPTICIENS - FABRIKANTEN
J. J. WEBER ZOON
Telegraphisch Weerbericht.
BUREAUX: NASSAULAAN 49
Telefoon No. 13866 (drie lijnen)
Postrekening No. 5970.
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen: per weck 25 ct.; per
kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal
f 3.58 bij vooruitbetaling.
ADVERTENTIÉN 35 ct. p. regel
VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN-
TIES. 1—4 regels 60 ct. p. plaatsing:
elke regel meer 15 ct., bij vooruitbet.
Bij contract belangrijke korting.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
tusschcn den tekst 60 ct. pet regel.
Alle abonné's op dit blad zijn, ingevolge de verzekeringsvcorwaarden f *i0fj f|
uitkeeringen uLulf.
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende
Levenslange geheels ongeschiktheid tot werken door f 7^(1 hij een ongeval met f OCf]
verlies van beide armen, beide beënen of beide ocgen; docdelijken aflccpZUU."
bij verlies van een hand, f IOC bij verlies van een f Cf)
een voet of een oog; luv," duim of wijsvinger; 1
bij 'n breuk van
been of arm
tij verlies v. een
andere vinger.
Men zal zich wellicht herinneren, dat wfj
eenigen tijd geleden enkele beschouwingen
wijdden aan een artikel van den parlemen
tairen leider der S. D. A. P., den heer
Albarda, in het Februari-nummer van „De
Socialistische Gids". Beter dan ooit toonde
dit artikel aan aldus betoogden wij
dat het den socialisten bij een poging tot vor
ming van een Roomsch-rood blok te doen is
om de Katholieke arbeiders naar de roode
politieke partij en de roode vakbeweging
over te halen.
"In „het Volk" van Maandag j.l., schrijft
nu de heer Albarda daarover een hoofdarti
kel. De roode partijleider stelt het voor, als
of wij in zijn uiteenzetting een onthulling
zagen. Wij zullen hem zelf aan het woord
laten; dat vergemakkelijkt de discussie en
geeft den lezer gelegenheid om een onpar
tijdige conclusie te trekken.
De heer Albarda vraagt, of hier inderdaad
van een onthulling kan gesproken worden en
schrijft dan:
Daarvan is geen sprake.
De bereidverklaring, door ons partijcon
gres van 1918 uitgesproken en door de con
gressen van 1921 en 1925 bevestigd, om
deel te nemen aan een gemengde regeer'ng
is nooit een onvoorwaardelijke bereidverkla
ring geweest.
Als onze partij zich in beginsel bereid ver
klaard heeft, deel te nemen aan de regeering
des lands, betëekent dit, dat zij gereed staat
cm zoo noodig, te zamen met anderen, de
politiek van het land in democratische ba
nen te voeren.
Slechts op deze voorwaarde, dat die ande
ren .waarborgen geven voor hunne mede
werking bij de getrouwe uitvoering van een
üitgesproken democratisch program, zijn wij
bereid onze principieele bereidverklaring om
te zetten in een daad.
Tot een samenwerking op avontuur of op
goed vertrouwen in de gezindheid van ande
ren zijn wij in geen geval bereid.»
Als wij. sedert 1918, voor een samenwer
king op democratisch accoord, ons oog op d~
Katholieke partij gericht hebben, is dat, om
dat de Katholieke partij een groot deel der
Nederlandsche arbeidersklasse vertegenwoor
digt.
Van deze overweging hebben wtJ nooit een
geheim gemaakt. Reeds in 1918 zei Troelstra
in zijn congresrede, dat „als wij, ook met de
regeermacht, het grootkapitaal willen be
strijden, wij ons daarmede, over de hoofden
der burgerlijke leiders, richten tot de achter
hen staande arbeiders, om ze naar ons toe
te trekken".
De „N. H. Crt." verstaat blijkbaar deze
woorden zoo, dat wij bedoelen de kathol'eke
arbeiders tot sociaaldemocraten te maken
Ongetwijfeld bedoelen wij dat en het zal ons
gelukken ook, ondanks alle pogingen, die
geestelijkheid en staatspartij in het werk
stellen om het te verhinderen.
Maar in het verband van Troelstra'
woorden, die nog altijd onze opvatting weer
geven, behoeft niet dadelijk te worden ge
dacht aan de toetreding der katholieke ar
belders tot de S. D. A. P. Als het eenmaal
zoover is, dat de katholieke arbeiders zich
bij groote aantallen bij onze partij hebben
aangesloten en dat de massa van het katho
lieke proletariaat de leiding der S. D. A. P
op politiek gebied volgt, zal voor ons geen
samenwerking met de Roomsehe Staatsnartif
meer mogelijk en meer noodig zijn. Tegen
dien tijd zal de R.-K. Staatsparty een con
servatief lichaam geworden zijn, heel wat
minder machtig dan de alle klassen bestrij
kende katholieke partij van heden.
Samenwerking van Roomsch en Rood op
politiek gebied, op den grondslag van een
deugdelijk werkprogram, kan en moet echter
reeds veel eerder plaats hebben. Die samen
werking kan plaats hebben als de katho
lieke arbeiders, nog geen sociaaldemocraat
geworden, zooveel invloed in en op hun
Staatsparty uitoefenen, dat deze genoodzaakt
is zich in democratische banen te begeven.
Zoover is het nog niet. In de katholieke
partij hebben de katholieke arbeiders en
democraten bitter weinig de Van Wijn-
bergen's en de Kortenhorsten geweldig vee!
te zeggen. De conservatieven hebben de lei
ding. Zij bepalen den koers. Daardoor is d
samenwerking met Rood tot - dusver gewei
gerd.
wy hebben in het Gids-artikel van den
haar Albarda heusch geen opzienbarende
onthulling gezien; wat wy er in zagen
en dat schr.even wy ook was een ruiteriyke
erkenning, welke wij in dezen onver-
bloemden vorm byna nooit te hooren
of te lezen, krygen. Wat onze aandacht trok
was, dat de parlementaire leider der S. D
A. P. in een maandblad van een zekere stan
ding, rustig en zakeiyk we zouden byna
zeggen wetenschappeiyk als een leidraad
door een lang betoog heenvlocht de gedachte,
dat deelnemen van de S. D. A. P. aan de
regeering, practisch gesproken een politiek
verbond van Roomsch en rood, in ons lanci
beteekent een overheveling van de R. K
arbeidersmassa naar S. D. A. P. en N. V. V.
Iets anders is het in een of andere congres
rede een paar brallende zinnen te plaatsen
iets anders in een tydschriftartikel na kalm
overleg een gedachte tot leidraad van zyn
betoog te nemen. En dit laatste was het, wat
ons in het artikel van den heer Albarda
frappeerde.
En in zyn repliek in „het Volk" worden wij
er voor ons zelf van overtuigd, dat wij goed
deden, hierop openiyk de aandacht te vesti
gen. In dat antwoord hebben wij enkele
woorden onderstreept. Biykt hieruit al weder
niet zonneklaar, dat het de S. D. A. P. voor
een samenwerking met de Katholieken niet
om zuiver zakeiyke, maar ook om propagan
distische motieven te doen is?
Wanneer twee of meer party en met elkaar
een accoord aangaan tot vorming van een
regeeringscoalitie, dan staat daarby nooit
voorop, komt zelfs niet in de tweede of derde
plaats de gedachte: op die wyze trek ik
tevens een aantal leden van de samenwer
kende party tot my over. Dat hebben Katho
lieken, anti-revolutionnairen, christeiyk-his-
torischen nooit van elkaar gedacht. Dat zov.
b.v. ook nooit by Katholieken en vryzinnig-
democraten opkomen, wanneer zy een coali
tie sloten. Maar bij de S. D. A. P. zit die ge
dachte wel degelijk voor. Zij is zelfs de sluit
steen van het betoog van den heer Albarda
in zijn Gids-artikel, waar hy concludeert: wij
Nederlandsche sociaal-democraten, mogen
niet in de oppositie biyven; wij moeten
regeeringsparty worden; dat is voor ons de
eenige mogelijkheid om de groote massa
Katholieke arbeiders uit de Katholieke
Staatspartij te halen! Dus by een samengaan
van S. D. A. P. en Katholieken zou niet zoo
zeer, zeker niet alleen voorzitten het voeren
van democratische politiek, maar het trek
ken van de Katholieke arbeidersmassa uit de
R. K. Staatsparty en de R. K. Vak
beweging. Dit laatste verzwijgt de heer
Albarda nu in zijn repliek; maar in zyn Gids
artikel staat dit er uitdrukkelijk by.
En nu stelt hy het in zyn antwoord in „het
Volk" wel voor, alsof die arme democraten
in de R. K. Staatsparty allemaal geketend
liggen aan de voeten van de „Van Wynber-
gen's" en „de Kortenhorsten" hy weet zelf
wel, dat noch hy, noch eenig scherpzinnig
man in zyn partij dit gelooft. De leiding
in onze partij is in andere handen. Daarvoor
is het slechts noodig de lyst van namen van
partijbestuur en partijraad der R. IC Staats
party- op te slaan.
Aan te weinig democratie lydt dan ook de
R. K. Staatsparty in het geheel niet. Wat
haar in de oogen van den heer Albarda en de
zynen ondraaglijk maakt is, dat zy een
vo lksparty is. Laten wy er „het volk"
uithalen, zegt de heer Albarda, dan is dc
party vanzelf kapot.
Zeer juist gezien; maar, „het volk" laat
zich nu eenmaal niet zoo maar uit een partij
halen, waar het zich veilig gevoelt. En om te
beletten, dat dit langs een omweg en bijkans
ongemerkt zou geschieden, daarom wyzen wy
op iedere gelegenheid, welke de roode heeren
ons bieden, om ons Katholieke volk të waar
schuwen, waarom het eigenlyk voor een
samengaan van Roomsch en rood te doen is.
De leiding der S. D. A. P. wyst tegen een
kleine minderheid in haar midden in, kracht
dadig het streven af, om met de communis
ten samen te werken. Zij weet, dat samen
werking op den duur samensmelting, d.w.z
verbolsjewieseering is. Terecht! Maar op den
zelfden grond blijven wy tegen samenwer
king van Roomsch en rood waarschuwen;
wat daarvan het einde en de uiteindelijke
bedoeling fs, dat heeft de heer Albarda ons
nog eens kalm en zakeiyk gezegd. En daar
voor zyn we hém dankbaar!
De Kamer van Koophandel voor Haar
lem en Omstreken heeft een adres tot de
directie der Ned. Spoorwegen gericht, waar
in de aandacht wordt gevestigd op de on
voldoende treinverbinding met Zandvoort.
Zand voort moet profiteeren van een be
trekkelijk klein aantal weken, zoodat alle
factoren, welke gunstig kunnen werken
voor Zandvoorts bloei, bevorderd moeten
worden. De Kamer meent, dat aan bezwa
ren tegemoet kan worden gekomen, voordat
de eleetrificatie van het baanvak Haarlem—
Zandvoort tot stand komt, nog voor de a.s.
Olympische Spelen.
In de wetenschap, dat veel Duitschers in
den zomer naar Zandvoort zullen komen,
vindt de Kamer aanleiding te verzoeken in
den avondtrein van Zuid-Duitschland naar
Nederland een doorgaand rijtuig naar Zand
voort op te nemen.
Het adres vestigt er voorts de aandacht
op, dat er een gering aantal doorloopende
treinen AmsterdamZandvoort zyn, en dat
het voor een doelmatig verkeer noodzakelijk
is, dat de reis Van Amsterdam naar Zand
voort niet onderbroken wordt; vooral voor
dagjesmenschen is een directe verbinding
noodig.
Tydens de Olympische Spelen zullen ve
len by mooi weer in Zandvoort verblijven
of er énkele uren doorbrengen; met het
oog hierop lijkt het de Kamer van be
lang, dat vóór de invoering van de Zomer
dienstregeling, 15 Mei, meer treinen naar
Zandvoort loopen.
Het Voorloopig Verslag der Tweede Ka
mer betreffende de begrooting van het
Wegenfonds 1928 is verschenen
Sommige leden waren van oordeel, dat de
eischen, die het doorgaand verkeer aan die
wegen stelt, niet zullen zijn te bereiken door
verbetering van de bestaande wegen. In het
bijzonder verdient het doorgaand verkeer
met motorrijtuigen ernstige belemmering
van de talrijke traversen door de bebouwde
kommen van steden en dorpen. Zy achten
het b.v. noodzakelijk om ten Westen van
Haarlem in nog grootendeels onbebouwd ge
bied een strook gronös te reserveeren voor
het aanleggen van een primair wegvak.
Ook bij Alkmaar is een geheel nieuw weg
vak noodzakelijk, uitloopende op den weg,
die den Alkmaarderhout met 't Noord-Hol-
landsch Kanaal zal verbinden.
Vanwege de redactie der „Bijdragen tot
de Geschiedenis van het Bisdom Haarlem'"
is een boek verschenen over „De Heilige
Stede en de geschiedenis van Amsterdam".
Wij zullen spoedig uitvoerig op deze be-
langrylie uitgave terugkomen.
In de examen-commissie voor Esperanto
zyn o.m. benoemd de heer P. Heilker te
Hoofddorp voorzitter en de heer A. Rut
gers te Haarlem, als lid.
Zooals wij gisteren reeds mededeelden is
het conflict in de Klesding-industrie geëin
digd.
De toezeggingen, die door de werkgevers
zijn gedaan, komen in het kort hierop neer:
1. Een commissie van werkgevers en wèrk-
nemers zal de tarieven herzien op die pun
ten, waaromtrent ernstige klachten inkwa
men.
2. Aan. de thuiswerkende kleermakers, die
tot heden een vergoeding kregen voor garen,
zyde en verhitting der persyzers, zullen voor
taan ook worden vergoed de kosten voor ver
lichting en verwarming van de werkplaats
en het gebruik van machines en andere ge
reedschappen. Het bedrag dezer vergoeding
zal nader worden vastgesteld door een com
missie van werkgevers en werknemers. De
uitspraak dezer commissie is voor beide
partyen bindend.
3. Aan de pompiers, die op ateliers werk
zaam zijn, zal, ingeval zy confectie-kleeding
moeten vervaardigen, een toeslag worden
gegeven van 1uur voor colbert, 2 uur voor
overjas, 2% uur voor gekleede jas en y2 uur
voor vest of broek.
4. Aan de thuiswerkende kleermakers, die
door hun werkgevers in de gelegenheid ge
steld worden om gemiddeld tenminste 38 uren
werk per week te maken, zal een productie
premie worden betaald ten bedrage van 2
procent van het loon. Een kleermaker, die
buiten zyn schuld minder werk aflevert,
behoudt zijn recht op de productie-premie.
De uit te betalen premie zal in 1928 niet
meer bedragen dan 24 maal het uurloon;
voor volgende malen ten hoogste 48 maal
het uurloon. De productie-premie zgl worden
uitgekeerd tusschen 15 Juli en 15 Augustus,
dus in denzelfden tijd waarin de kleermakers
die op ateliers werken, hun vacantie krygen.
5. De werkgevers zullen maatregelen nemen
om aan het euvel, dat de kleermakers vaak
lang moeten wachten by het afleveren of
ontvangen van werk, een einde te maken,
althans voor zoover dit maar eenigszins
mogelyk is.
6. De werkgevers zijn bereid om grieven,
die ten aanzien van bepaaldefirma's be
staan, door onderlinge bespreking geheel, of
zooveel mogelyk, weg te némen.
Belooningen voor de twee moedige redders
Visser en Hoogcndyk.
Het gemeentebestuur van Zandvoort heeft
van de directie der Ned. Spoorwegen bericht
ontvangen, dat aan Visser en Hoogendijk,
de beide jongemannen, die zich na het
spoorwegongeluk aldaar verdienstelyk heb
ben gemaakt, door het vuur van de locomo
tief te dooven en den stoom te laten ont
snappen, ieder 100 zal worden uitgekeerd.
Het plaatseiyk comité, dat zich te Zand
voort voor een nuldiging van deze beide
mannen heeft gevormd, zal Zaterdag aan
beiden een horloge en een bedrag op een
spaarbankboekje uitkeeren. Indien beiden
nog niet van hun zeereis zijn teruggekeerd,
zullen hun by een andere gelegenheid deze
geschenken worden overhandigd.
Tot opvolger van wijlen Deken de Graaf,
als priester-bestuurslid voor het bisdom
Haarlem in het bestuur der Vereeniging tot
Samenstelling van Nederlandsche Bedevaar
ten, is op voordracht van dit bestuur door
Z. D. H. Mgr. Callier benoemd de Zeereerw.
Heer J. P. Buibers, pastoor der parochie van
O. L. Vrouw van Altyddurenden Bystand te
Amsterdam.
Pastoor Huibers is voor de Nederlandsche
pelgrims naar Lourdes geen onbekende, daar
Z. E. sinds jaren een trouw en yverig deel
nemer is aan de groote nationale Nederland
sche Bedevaart naar O. L. Vrouw van Lour
des.
Een geheime vlucht over den
Oceaan
Een R. O.-telegram meldt uit Londen:
De bekende Engelsche vlieger, kapitein
Hinchcliffe, is gisteren te Cranwell in Lin
colnshire opgestegen met onbekende bestem
ming. Hij wil trachten het record van den
langsten afstand in één vlucht te verbete
ren.
Met meer en meer groote zekerheid wordt
echter aangenomen, dat kapitein Hinch
cliffe m alle stilte is opgestegen voor een
poging om den Atlantischen Oceaan van
Oost naar West over te steken.
Hy is gistermorgen even over half negen
met zijn toestel, de „Endeavour", te Cranwell
in Lincolnshire opgestegen, zonder aan
iemand, zelfs niet aan zijn vrouw, zyn be
stemming te hebben medegedeeld.
Na uren wachten heeft men eindeiyk be
richt gekregen van den vuurtorenwachter te
Mizzin Head in het lersche graafschap Wil
low, dat daar om half twee een vliegmachine
is gepasseerd.
De passagier is waarschijnlijk de heer Sin-
clr.ir, eveneens een gebreveteerd vlieger.
De tocht is onder de grootste geheimhou- I
ding voorbereid. Zelfs de vrouw van Hinch
cliffe w.;st niets omtrent de plannen van
haar man.
De weersomstandigheden boven den Oce
aan schijnen intusschen op het oogenblik
niet buitengewoon gunstig te zyn. Met span
ning wacht men nadere berichten af.
De heer Schuttevaer seint uit Londen:
De bemanning van de „Schuttevaer" is
thans op vier koppen gebracht en dus weer
compleet. De heer Kruithof, uit Rotterdam,
zal ni. ook den tocht over den Oceaan
meemaken.
Het wetsvoorstel door de Tweede Kamer
aangenomen.
De Tweede Kamer heeft gistermiddag met
60 tegen 18 stemmen, het wetsontwerp aan
genomen tot wyziging van de artikelen I
en II der wet van 30 Juli 1924, tot wyziging
van de Leerplichtwet en van de Lager-
onderwyswet 1920, wyziging van het derde
lid van artikel 3 der Leerplichtwet, zooals
het krachtens die wet wordt gelezen, en wy
ziging van het vierde lid van artikel 3 der
Leerplichtwet.
Met groote nauwgezetheid heeft zich ook
dit jaar weer de koude doen gelden, die dc
meeste jaren tusschen 10 en u maart ples'gt
in te treden.
Vier maal in 't jaar kan men vry zeker
dergelijke plotselinge temperatuur-dalingen
constateeren: midden Februari (dit jaar by
uitzondering weinig merkbaar), midden
Maart, midden Mei (koude Meidagen) en
midden Juni.
Telkens is voor deze koude perioden een
bepaalde weersgesteldheid karakteristiek Zij
worden gekenmerkt door hoogen luchtdruk
op den Nood-Westelyken Oceaan of in
Noord-Europa, waardoor koude Noordeiyke
of Oostelijke winden ontstaan, die ons de
daar heerschende lage temperaturen toevoe
ren.
Wanneer men weet, dat vorige week in
Finland —25 graden, in Scandinavië 15
graden werd geregistreerd, dan is 't duide-
lyk.dat de van die streken komende lucht
ook hier den thermometer onder nul doet
dalen en ondanks het milde voorafgegane
voorjaarsweer nog sneeuwval veroorzaakt.
De koude dagen in midden Maart zijn een
normaal, zelden wegblyvend verschynsel.
Soms komen ze eerst met eenige vertraging
in de tweede helft van Maart en kunnen
ook dan nog hevige koude veroorzaken.
Gemeenlijk echter zijn ze tegen of in 't
midden dezer maand te verwachten. In vele
gevallen openbaren ze zich door ruw, storm
achtig weer en hier en daar sneeuwval.
Vaak échter brengen ze, zooals ditmaal,
strenge vorst of zware sneeuwbuien.
Heden evenwel was het weer in de mor
genuren milder en het laat zich aanzien dat
ook del regeering van deze strenge heeren
spoedig tót het verleden zal behooren.
Jaarvergadering
Zondag hield de Ned. R. K. Journalisten
vereniging haar jaarvergadering te Utrecht.
De voorzitter, de heer J. B. Vesters, opende
de vergadering met een woord van weemoe
dige herinnering aan de nagedachtenis van
stichter en eere-lid der vereeniging, den
heer J. R. v. d. Lans. De overledene was
'n hoogstaand en karaktervol man, die nooit
zich zelf zocht en alles in zich vereenigde,
wat van een katholiek journalist kon worden
verwacht.
Verder wijdde de voorzitter woorden van
waardeering aan den afwezigen adviseur pa
ter Kruitwagen. Zijn toestand is op het
oogenblik wel gunstig, maar rust is voor
loopig nog voorgeschreven. Wy allen ho
pen hem weer spoedig geheel hersteld als
onzen adviseur in ons midden te zien. Verder
spreekt de voorzitter een woord van geluk-
wensch aan den penningmeester '- den heer
Stolwijk voor de koninklijke onderscheiding
hem ter gelegenheid van het zilveren jubilé
der Vereeniging te beurt gevallen, brengt
hulde aan collega Bruijsten voor zyn flink
en principieel optreden in zake de pers en
de gruwelen in Mexico en besluit met een
woord van waardeering voor het nieuwe or
gaan der R. K. Directeursvereeniging.
De jaarverslagen van secretaris en pen
ningmeester werden goedgekeurd. Tot be
stuursleden werden herkozen de heeren J. B.
Vesters, L. A. P. M. v. d. Broeke en J. Tho
massen.
De statuten van de Internationale van R.
K. Journalistenverenigingen werden breed
voerig besproken. Aan het algemeene secre
tariaat te Parys zullen eenige nadere inlich
tingen worden gevraagd.
Langdurige besprekingen werden gehou
den over het „verslaan" van den te houden
Katholiekendag te Maastricht, met het re
sultaat, dat aan het bestuur van den Katho
liekendag zal worden meegedeeld, dat de
quaestie degelijk is besproken, maar dat de
vergadering niet tot een eenstemmig inzicht
is kunnen komen, waarom zy geen vrijheid
kan vinden om wijziging te brengen in de
tot dusver gevolgde methode van verstrek
ken van redevoeringen.
De quaestie in 't algemeen van wèl of niet
verstrekken van redevoeringen zal nader
onder het oog worden gezien.
De vrouw van den schilder.
In de „Nieuwe Tilburgsche Crt." heeft
Wouter Rutkie eenige indrukken gegeven
van een bezoek aan het huis van Toorop.
na het overlyden van den schilder. Hy
schryft over „de vrouw van Toorop":
.......Rondom waren bloemen.
En aan zyn hoofd, vullende de geheele
vlakte boven den schoorsteenmantel, het
groote, al beroemde schildery van zijn Uit
verkorene, van zijn jonge bruid; het wereld
bekende, toch zoo intiem doek, dat het
beeld draagt van het jonge meisje, te mid
den haar zonnelachende kamer ,in teer wit
zomerkleed, droomende by haar handwerk.
En langs hem heen de stille, devoot op
terende kaarsen, die bidden leeren, tot bid
den nooden.
En tusschen hem en het oude schilderstuk,
staande op den schoorsteenmantel, het kope
ren kruis, dat de armen wyd strekt over de
beide beelden, ais een band van liefde, een
onbreekbare.
Daar was niet de minste opzetteiykheid
in die schikking. De dingen waren alle op
hun gewone plaats. En de plaatsing van de
kist ware op andere wyze niet mogelyk ge
weest.
Zijn vrouw trad binnen.
„Ik ben heel Dly, dat alles zoo goed ge
gaan is. Hy is mooi gestorven. Alles is goed
geweest.
Zoo is het goed En hij is mooi, ziet ge
wel. Noe is hij zichzelf weer. Hy is in de
rust. Al het drukke, al het onechte is noe
alleen van mij. Noe is hij mijn Toorop
verdeeld, zoo voor allemaal wat, zoo ais die
gevierde kunstenaars zijn, van alle kanten
wordt er beslag op gelegd. Noe is h'j weer
alleen met men. Noe is hy m y n Tcorop
weer.
En daar, ziet ge daar boven zijn hoofd,
dc bruid? Ik kan het niet helpen, dat ik het
zoo voel: hy is noe myn bruidegom weer.
Nooit zijn we beter één geweest dan op dit
oogenblik. Dat voel ik zoo. En dat is een
heerlijkheid. Niet zooals veel heerlijkheden
van vroeger. Dat gaat voorbij. Dat laat dik
wijls veel bitters achter. Dit gaat niet voor
bij. Dit is het laatste, het eeuwig biyvende.
Wy zyn weer bruidegom en bruid.
En ziet ge wel, het kruis staat tusschen
ons beiden in. Zoo is het. Zoo moet het
ook zijn. Zoo is het goed."
Sterk sprak zy, in stralende, bovennatuur
lijke vreugde. Geen zweem van sentimentali
teit. Waarachtig, zooals alles echt en waar
achtig is in deze vrouw.
„Ziet ge, en eenvoudig". Heur hand
streelde langs het gifts van den deksel. „Tk
heb gezegd; een gewoon recht nachthemd.
Ze wilden hem een met strikjes en p: uilen
aangeven. Dat was niets voor Toorop. Een
voudig.
Dat is mooi.
Zoo is het goed.
Alles is goed gegaan. Ik ben heel blij".
Zoo heeriyk wist deze lersche haar aaid
getrouw te biyven. Zoo sterk wist zy haar
man en haar lieide trouw te blijven. Zoo
stichtend en beschamend wist zy, dank tiaar
geloof en haar hoop en haar liefde, van den
nood een deugd te maken.
Wat moet van haar een onuitputtelijke
inspiratiekracht zijn uitgegaan op een kun
stenaar als Toorop, dien zij aan zich bond in
liefde.
Wat zou hy geweest zijn, zonder tieze
vrouw; zonder de sterkte van deze vrouw in j
zich!"
De heer Kersten heeft den Minister van
Arbeid, H. en N. de volgende vragen gesteld:
Is het den Minister bekend, dat B. en W.
van Monster ter kennis der bevolking brach
ten, op 3 Maart (dus ongeveer drie weken
nadat de wet tot stopzetting van den vac-
cinedwang in het „Staatsblad" verscheen),
dat gelegenheid bestond tot het aanmelden
van nieuwe leerlingen voor de openbare la
gere school te Ter Heyde, onder overlegging
van het vaccinebewijs?
Is de Minister bereid, zoo noodig in over
leg met zijn ambtgenoot van Binnenl. Zaken
en Landb., maatregelen te treffen, dat der-
geiyke bekendmakingen niet meer geschie
den?
By de graafwerken voor den aanleg van
het „Keizer Wilhelm Rosarium" te Doorn,
werd door een arbeider op 2J4 meter diepte
een urn opgegraven, die volgens prof. dr.
C. W. Vollgrass te Utrecht van Oud-Ger-
maansch-Bataafschen oorsprong moet zijn.
De ex-keizer heeft besloten, dat deze urn
voor wetenschappeiyk onderzoek zal worden
aangeboden aan het Provinciaal U,trechtsch
Genootschap voor Kunsten en Wetenschap
pen.
Toen hij op het punt stond Bussum per
trein te verlaten, heeft de politie aldaar een
15-jarigen jongen aangehouden, die met
1700, ontvreemd uit de brandkast van zyn
vader, de wereld wilde ingaan.
Misdrijf of zelfmoord?
In een perceel in de Egelantierdwarsstraat
te Amsterdam is hedennacht een caféhouder
door gasverstikking gedood. De man sliep
alleen op een kamer.
Hedenmorgen vond de familie den man
dood op bed liggen, terwyi in zyn slaapka
mer een sterke gaslucht was waar te nemen.
Onmiddeliyk werd de politie gewaar
schuwd, die met het oog op het justitieel
onderzoek het lyk in beslag heeft genomen.
Of hier van misdryf dan wel van zelf
moord sprake is, zal uit het nader onder
zoek moeten blyken.
Voor den Krijgsraad te 's Hertogenbosch
stond terecht zekeren P. B. uit Heerlen,
dienstplichtig soldaat, ingedeeld by het le
Reg. Infanterie, thans gedetineerd te Den
Haag.
Hy had geweigerd te Assen te voldoen
aan den last van kapitein van Hasselt om
de militaire kleeding in ontvangst te ne
men.
Wegens dienstweigering werd hij conform
den eisch veroordeeld tot 10 maanden ge
vangenisstraf, met ontslag uit den dienst.
De Tweede Kamer heeft het wetsvoorstel
inzake den zevenjarigen leerplicht met 60
tegen 18 stemmen aangenomen.
De bemanning van de „Schuttevaer" zal op
den verderen tocht ook weder uit vier man
bestaan.
De bekende vlieger Hinchcliffe tracht het
lange-afstand-record te breken.
In de vergadering van de Eerste Kamer
heeft gisteren de installatie plaats gehad van
mr. Reymer.
Verschenen is het voorloopig verslag der
Tweede Kamer inzake de begrooting van het
Wegenfonds 1928.
Een oordeel van Kardinaal Gasparri over
het fascisme.
De staking der Berlijnsche metaalbewer
kers is als geëindigd te beschouwen.
Dreigend conflict by de Dnitsche Ryn-
scheepvaart.
De ontvangst van koning Amanvelah te
Londen.
Een overstroomingsramp in California.
Doorbraak van een dam by Los Angeles. 500
personen zouden het leven hebben verloren.
Het spoorwegongeluk op Ceylon; 25 doo-
den.
De heer Suring heeft den Minister van
Waterstaat de volgende vragen gesteld:
Is het juist, dat het verzoek van de N.V.
Kath. Int. Persbureau, om door middel van
den zender voor den zakelyken omroep te
Scheveningen-Haven pers- en nieuwsberich
ten te verzenden, niet is ingewilligd?
Indien ja, is de Minister dan bereid mede
te deelen, op welke gronden inwilliging van
dit verzoek is geweigerd?
Door de politie te 's-Hertogenbosch is aan
gehouden een fietsendief, die op 29 Februari
alhier een rywiel ontvreemd had. De door
hem opgegeven naam bleek valsch te zyn en
vrij spoedig ontdekte men, dat men te doen
had met een zekeren A. J. de B., oud 32 jaar,
chauffeur van beroep en wonende te Haar
lem, die door tal van autoriteiten in den
lande gezocht wordt, o.m. wegens diefstal,
gepleegd te Bodegraven en Haarlem, verduis
tering, gepleegd te Woudrichem en vele
soortgeiyke delicten in andere plaatsen. Hy
zal ter beschikking van de justitie gesteld
worden.
De beslissing van Ged. Staten.
Ged. Staten van Noord-Holland hebben
beslist, dat het besluit van den gemeente
raad van Haarlemmerliede en Spaarnwoude,
om 900) beschikbaar te stellen voor be
tegeling en omheining van de speelplaats
béhoorende bij de R.K. School te Halfweg,
iegen welk besluit door ingezetenen bezwa
ren waren ingebracht, dient te worden ge
handhaafd. De bezwaren werden ongegrond
verklaard.
(Herplaatsing wegens misstelling).
Barometerstand 9 uur v.m. 769. Vooruit*
Licht op. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 6.33.
Hoogste barometerstand 773,7 m.M. te
Stensele.
Laagste barometerstand 755.8 m.M. te
Valencia.
Verwachting: Zwakke tot matige, meest
Z.O. wind, gedeelteiyk bewolkt, weinig of
geen neerslag, des nachts nog lichte tot
matige vorst, over dag zacher.
