DE
ROND
Derde Blad
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Vrijdag 16 Maart 1928
lipKgk
DE ONTWIKKELING DER ZEPPELINS
De nieuwste Zeppelin-reus, de L. Z. 127.
Is het 26ste luchtschip-systeem sedert 2 Juii
1900, toen het eerste Zeppelin-luchtschip uit
de hal bij Manzell zijn eerste vaart begon
De Zeppelin-typen hebben sedert dien tijd
een buitengewone ontwikkeling doorgemaakt
Het eerste luchtschip had een gas-inhoud
van 11.200 M3., een lengte van 120 M., een
doorsnede van 11.7 M. en de grootste snel
heid was 30 K.M. per uur. De prestatie der
motoren was 30 P K. Er moest een lange
weg afgelegd worden, voor de nieuwste
luchtreus was gebouwd, die een lengte heeft
van 235 M en over vijf Maybach-motoren
type VL., elk van 530 P.K., beschikt, dus
door totaal 2650 P.K. wordt gedreven. Hier
uit reeds ziet men, dat de eerste Zeppelin
met de laatste alleen nog maar naam en
vorm gemeen heeft.
In den eersten tijd is de ontwikkeling der
luchtschepen slechts gering geweest, want
het tweede type verschilde bijna niet van
het eerste. Het derde type (bij het vierde en
vijfde luchschip) was reeds 136 M. lang
had een gasinhoud van 15.000 M3 en een
snelheid van 48 K.M. per uur. Het vierde
type was, evenals de volgende tien, niet vee!
anders. De gasinhoud steeg langzamerhand
op 25.000 M3. de lengte op 101 M. en de snel
heid op 80 K.M. per uur. Intusschen werden
de nieuwe Maybach-motoren ingebouwd,
die een geweldige verbetering brachten in
de snelheid. Een verschil van beteekenis was
bij deze luchtschepen alleen de prestatie van
de motoren, want die nam toe, van 30 P.K.
van het eerste luchtschip tot 630 P.K. van
het veertiende. Het vijftiende type had.
reeds een gasinhoud van 31.000 M3. een door
snede van 18.7 M„ 'n lengte van 163.5 M. en
bU een motoren-prestatie van 840 P.K. een
snelheid van 90 K.M. per uur.
Hier begint dus de groote omwenteling en
de geweldige .vooruitgang. In den oorlog
namen de maten vlug toe. De volgende ty
pen tot aan het twintigste hadden 55.000 tot
56.000 M3. inhoud, een gelijkmatige door
snede van 23.9 m. De sterkte der motoren
steeg daarentegen van 840 P.K. tot 1200 P.K.
en daarmee de snelheid op 108 K.M. per uur.
Het 22ste type bracht een luchtschip van
68 500 M3., dus van bijna dezelfde grootte
als de Z. R. III. Het had een doorsnede van
23.9 M. een lengte van 225.5 M. en een
motoren-prestatie van 1200 P.K. Het 23stt
type had 6000 M3. minder inhoud, de door
snede was dezelfde, de lengte 15 M. Maat
daarvoor waren er in plaats van vijf, zeven
motoren, die ongeveer 2000 P.K. ontwikkel
den, dus even sterk waren als de motoren
van de Z. R. Dl. De snelheid van dit lucht
schip bedroeg 130 K.M. per uur.
De beide volgende typen, de „Bodensee"
en de „Nordstem "waren kleine passagiers
luchtschepen van 22.000 en 22.500 M3. en
hadden ook een snelheid van 140 K. M. per
uur. Het 25ste type was de Z. R. m.
De meeste luchtschepen werden op de
werf in Friedrichshafen gebouwd. De eerste
drie typen ontstonden in Manzell een type
in Frankfort en twee typen werden gedu
rende den oorlog op de luchtscheepswerf van
Löwental gebouwd.
DE NIEUWE FRANSCHE GEZANT
BIJ IIET VATICAAN.
Het leven van den nieuwen Franschen ge
zant bij het Vaticaan, de Fontenay, heeft
droevige dagen gekend, die voor altijd een
schaduw zullen werpen op dit leven.
Vóór den oorlog had hij twee zoons, twee
flinke jonge mannen van twee en twintig
en zes en twintig jaar. Beiden vielen in 1916
op het slagveld. De oudste in Februari, de
jongste den 25sten September.
Een der soldaten, die onder bevel van den
oudsten zoon stond, zond spontaan een brie
aan mevrouw de Fontenay, waaruit de vol
gende passage is gelicht:
„Hji had de sympathie van het heele regi
ment. Niet alleen was hij goed en altijd be
reid om te helpen, maar hij had ook een
hoog besef van zijn plicht, zijn grootste zorg
was, zijn manschappen te sparen. „Weest
voorzichtig, jongens", zeide hij ons, terwijl
hij zelf ten allen tijde het gevaar moedig te-
gemoettrad."
Acht maanden later, 25 September 1916,
werd zijn broeder, luitenant Eugène de Fon
tenay, te Bouchavesnes gedood, aan 't hoofd
van zijn compagnie op weg naar de vijande
lijke loopgraven.
Zijn chef, generaal Girardon, deed hem
begraven op het kleine kerkhof van Laneu-
ville bij Bray-sou-Somme.
Twee dagen later werd de generaal, op
zijn beurt getroffen, naar de groeve gedra
gen, gelegen bij die van den jongen luite
nant.
Dit zijn de herinneringen, die de nieuwe
gezant meedraagt naar Rome, waar hij
Frankrijk zal vertegenwoordigen. Hij zal
worden bijgestaan door mevrouw de Fon
tenay, wier intelligentie en charme de har-
tewonden weten te verbergen, die nooit ge
nezen.
„VOOR GOED."
Zij hadden getwist! Het was er ditmaal
heftig naar toegegaan, zóó heftig, dat zij
besloten had haar man „voor goed" te ver
laten.
Goed, hier ls reisgeld, zei de koele
echtgenoot
Zij telde het geld en zei:
Maardat is niet genoeg. Tenminste
niet voor een retourtje.
De vijfde kolom.
DILETTANTISME IN DENEMARKEN.
Een jong journalist in een flinke provin
ciestad van Denemarken zocht reeds enke
le jaren naar middelen om het Deensche di
lettanten tooneel op een hooger peil te bren
gen. Als journalist heeft hij zich waarschijn
lijk meermalen gruwelijk verveeld op dilet
tantenuitvoeringen en kende hij uit onder
vinding de treurige spel-prestaties.
In het jaar dat de honderste geboortedag
van den grooten tooneelschryver Hendrik
Ibsen wordt herdacht, heeft hy besloten te
trachten hieraan een einde te maken.
Voor hi) een tooneelvereeniging stichtte
heeft de jonge hervormer de fouten vastge
steld, die voor vele dilettanten een goede
uitvoering bemoeileken. Op de eerste plaats
was daarbij een gebrek aan algemeene ken
nis en litteraire ontwikkeling by den leider,
zoodat deze geen kaf van koren kan onder
scheiden of, indien hij eens een sterk en
goed stuk kiest, geest en bedoeling van den
schrijver niet begrypt en dus reeds de mo
gelijkheid van een juiste vertolking uitsluit.
Overigen:, begaafde dilettanten worden
dikwijls gehandicapt door hun totale onbe
kendheid omtrent declameeren, zoodat hun
zuiver en sterk spel ontsierd wordt door een
verkeerd opgevatte en onjuiste zegging.
Vooral hierin, lpkt ons, ligt de oorzaak
'lat pogingen om ons dilettanten-tooneel op
te heffen, vaak mislukken.
Om dit euvel te voorkomen geeft de Deen
sche amateur hy heet Oljef Ktelsborn
de helft van zyn oefentijd aan lees- en re-
citeeroefeningen, om een zuivere en mooie
dictie bij zyn tooneelisten te verkrygen.
Als het dilettantentooneel werkeiyk der.
invloed ten goede wil uitoefenen, dien hr
kan hebben, moeten de uitvoeringen niet f.
te schaarsch zyn. Van den anderen kam
vragen twee-wekeiyksche of wekeiyksch.
voorstellingen te veel tyd van den spelende)
zoodat zy geheel door het tooneel in besla
worden genomen. Dit bezwaar geldt te stei
ker, omdat dilettanten veelal jonge mer
schen zyn, die nog aan het begin van hi
maatschappeiyke loopbaan staan en vo'
doenden tyd aan studie e. d. moeten beste
den. Nielsborn repeteert dus in geen gev.-
meer dan twee maal per week, mar
verlangt dan ook dat alle leden strikt op ti:r
aanwezig zijn en niets doen dan: oefenen
Nielsborn heeft door deze maatregelen ge
toond een goed inzicht te hebben in de for
ten, die het tooneel-dilettantismegelukk
zyn er uitzonderingen aankleven. Zij-
methode moet dan ook nu reeds succes hei-
ben, zoodat de stad, waar hy zijn hervoi
mingsaybeid heeft begonnen, op verschille
de gave tooneelvoorstellingen mag hope:
Intusschen heeft hij, voor zoover wij va
hier kunnen beoordeelen, zelf een kardina
fout gemaakt. Hy heeft n.l., waarschynli
ter eere van Ibsen's eeuwfeest, voor de ee
ste uitvoering diens „Brand" gekozen. Voo
een dilettant stelt dat wel zeer zware eischet
De beweging, waarvan wü uit Vlaandere:
reeds veel goeds hebben gehoord, en die ooi
in Denemarken daadwerkelük gepropageero
wordt, moge ook invloed ten onzent hebber.
Het dilettantisme in Nederland kent vee'
prijzenswaardigs, maar voedt zich ook nog
al te vaak met drakenbloed.
De plaats (onder), waar het Volkenbondspaleis te Genève gebouwd zal worden. Boven
het bekroonde ontwerp voor het paleis.
De ZeerEerw. Heer pastoor J. P. Reynenberg leest de oorkonde voor, welke
gemetseld is in den eersten steen der nieuwe R.-K. kerk te Zandvoort.
De actieve naaikrans „St. Monica", onderafdeeling van den Haarlemschen R.-K. Vrouwenbond, die Het Raadhuis te BloemendaaL De plannen voor den bouw van een nieuw
kleedingstukken vervaardigt voor de armen der stad. Raadhuis zijn om financieele redenen
Het auto-ongeluk bij Leiden, waarby de HoogEerw. Heer J. B. J. M. Höppencr, Deken van Delft, en de
WelEerw. Heer kapelaan P. Th. v. Diest, het leven verloren. De anto wordt uit het water gehaald.
Op het stations
emplacement te
Haarlem ontspoor
de een locomotief.
Gelukkig vonden
geen persoonlijke
ongelukken plaats.
Het treinverkeer
werd niet
vertraagd.
Een foto van de gerestaureerde R.-K. kerk te Wy-
keroog, die een toren heeft gekregen. De verbou
wing is nagenoeg gereed.
Liedebrug aan den
ryksweg Amster
dam-Haarlem niet
vóór de Olympische
Spelen gereed zal
zyn, wordt een
noodbrug voor
wielrydcrs en voet
gangers gelegd. Een
overzicht van het
werk.