DE ROND Derde Blad NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Vrijdag 16 Maart 1928 lipKgk DE ONTWIKKELING DER ZEPPELINS De nieuwste Zeppelin-reus, de L. Z. 127. Is het 26ste luchtschip-systeem sedert 2 Juii 1900, toen het eerste Zeppelin-luchtschip uit de hal bij Manzell zijn eerste vaart begon De Zeppelin-typen hebben sedert dien tijd een buitengewone ontwikkeling doorgemaakt Het eerste luchtschip had een gas-inhoud van 11.200 M3., een lengte van 120 M., een doorsnede van 11.7 M. en de grootste snel heid was 30 K.M. per uur. De prestatie der motoren was 30 P K. Er moest een lange weg afgelegd worden, voor de nieuwste luchtreus was gebouwd, die een lengte heeft van 235 M en over vijf Maybach-motoren type VL., elk van 530 P.K., beschikt, dus door totaal 2650 P.K. wordt gedreven. Hier uit reeds ziet men, dat de eerste Zeppelin met de laatste alleen nog maar naam en vorm gemeen heeft. In den eersten tijd is de ontwikkeling der luchtschepen slechts gering geweest, want het tweede type verschilde bijna niet van het eerste. Het derde type (bij het vierde en vijfde luchschip) was reeds 136 M. lang had een gasinhoud van 15.000 M3 en een snelheid van 48 K.M. per uur. Het vierde type was, evenals de volgende tien, niet vee! anders. De gasinhoud steeg langzamerhand op 25.000 M3. de lengte op 101 M. en de snel heid op 80 K.M. per uur. Intusschen werden de nieuwe Maybach-motoren ingebouwd, die een geweldige verbetering brachten in de snelheid. Een verschil van beteekenis was bij deze luchtschepen alleen de prestatie van de motoren, want die nam toe, van 30 P.K. van het eerste luchtschip tot 630 P.K. van het veertiende. Het vijftiende type had. reeds een gasinhoud van 31.000 M3. een door snede van 18.7 M„ 'n lengte van 163.5 M. en bU een motoren-prestatie van 840 P.K. een snelheid van 90 K.M. per uur. Hier begint dus de groote omwenteling en de geweldige .vooruitgang. In den oorlog namen de maten vlug toe. De volgende ty pen tot aan het twintigste hadden 55.000 tot 56.000 M3. inhoud, een gelijkmatige door snede van 23.9 m. De sterkte der motoren steeg daarentegen van 840 P.K. tot 1200 P.K. en daarmee de snelheid op 108 K.M. per uur. Het 22ste type bracht een luchtschip van 68 500 M3., dus van bijna dezelfde grootte als de Z. R. III. Het had een doorsnede van 23.9 M. een lengte van 225.5 M. en een motoren-prestatie van 1200 P.K. Het 23stt type had 6000 M3. minder inhoud, de door snede was dezelfde, de lengte 15 M. Maat daarvoor waren er in plaats van vijf, zeven motoren, die ongeveer 2000 P.K. ontwikkel den, dus even sterk waren als de motoren van de Z. R. Dl. De snelheid van dit lucht schip bedroeg 130 K.M. per uur. De beide volgende typen, de „Bodensee" en de „Nordstem "waren kleine passagiers luchtschepen van 22.000 en 22.500 M3. en hadden ook een snelheid van 140 K. M. per uur. Het 25ste type was de Z. R. m. De meeste luchtschepen werden op de werf in Friedrichshafen gebouwd. De eerste drie typen ontstonden in Manzell een type in Frankfort en twee typen werden gedu rende den oorlog op de luchtscheepswerf van Löwental gebouwd. DE NIEUWE FRANSCHE GEZANT BIJ IIET VATICAAN. Het leven van den nieuwen Franschen ge zant bij het Vaticaan, de Fontenay, heeft droevige dagen gekend, die voor altijd een schaduw zullen werpen op dit leven. Vóór den oorlog had hij twee zoons, twee flinke jonge mannen van twee en twintig en zes en twintig jaar. Beiden vielen in 1916 op het slagveld. De oudste in Februari, de jongste den 25sten September. Een der soldaten, die onder bevel van den oudsten zoon stond, zond spontaan een brie aan mevrouw de Fontenay, waaruit de vol gende passage is gelicht: „Hji had de sympathie van het heele regi ment. Niet alleen was hij goed en altijd be reid om te helpen, maar hij had ook een hoog besef van zijn plicht, zijn grootste zorg was, zijn manschappen te sparen. „Weest voorzichtig, jongens", zeide hij ons, terwijl hij zelf ten allen tijde het gevaar moedig te- gemoettrad." Acht maanden later, 25 September 1916, werd zijn broeder, luitenant Eugène de Fon tenay, te Bouchavesnes gedood, aan 't hoofd van zijn compagnie op weg naar de vijande lijke loopgraven. Zijn chef, generaal Girardon, deed hem begraven op het kleine kerkhof van Laneu- ville bij Bray-sou-Somme. Twee dagen later werd de generaal, op zijn beurt getroffen, naar de groeve gedra gen, gelegen bij die van den jongen luite nant. Dit zijn de herinneringen, die de nieuwe gezant meedraagt naar Rome, waar hij Frankrijk zal vertegenwoordigen. Hij zal worden bijgestaan door mevrouw de Fon tenay, wier intelligentie en charme de har- tewonden weten te verbergen, die nooit ge nezen. „VOOR GOED." Zij hadden getwist! Het was er ditmaal heftig naar toegegaan, zóó heftig, dat zij besloten had haar man „voor goed" te ver laten. Goed, hier ls reisgeld, zei de koele echtgenoot Zij telde het geld en zei: Maardat is niet genoeg. Tenminste niet voor een retourtje. De vijfde kolom. DILETTANTISME IN DENEMARKEN. Een jong journalist in een flinke provin ciestad van Denemarken zocht reeds enke le jaren naar middelen om het Deensche di lettanten tooneel op een hooger peil te bren gen. Als journalist heeft hij zich waarschijn lijk meermalen gruwelijk verveeld op dilet tantenuitvoeringen en kende hij uit onder vinding de treurige spel-prestaties. In het jaar dat de honderste geboortedag van den grooten tooneelschryver Hendrik Ibsen wordt herdacht, heeft hy besloten te trachten hieraan een einde te maken. Voor hi) een tooneelvereeniging stichtte heeft de jonge hervormer de fouten vastge steld, die voor vele dilettanten een goede uitvoering bemoeileken. Op de eerste plaats was daarbij een gebrek aan algemeene ken nis en litteraire ontwikkeling by den leider, zoodat deze geen kaf van koren kan onder scheiden of, indien hij eens een sterk en goed stuk kiest, geest en bedoeling van den schrijver niet begrypt en dus reeds de mo gelijkheid van een juiste vertolking uitsluit. Overigen:, begaafde dilettanten worden dikwijls gehandicapt door hun totale onbe kendheid omtrent declameeren, zoodat hun zuiver en sterk spel ontsierd wordt door een verkeerd opgevatte en onjuiste zegging. Vooral hierin, lpkt ons, ligt de oorzaak 'lat pogingen om ons dilettanten-tooneel op te heffen, vaak mislukken. Om dit euvel te voorkomen geeft de Deen sche amateur hy heet Oljef Ktelsborn de helft van zyn oefentijd aan lees- en re- citeeroefeningen, om een zuivere en mooie dictie bij zyn tooneelisten te verkrygen. Als het dilettantentooneel werkeiyk der. invloed ten goede wil uitoefenen, dien hr kan hebben, moeten de uitvoeringen niet f. te schaarsch zyn. Van den anderen kam vragen twee-wekeiyksche of wekeiyksch. voorstellingen te veel tyd van den spelende) zoodat zy geheel door het tooneel in besla worden genomen. Dit bezwaar geldt te stei ker, omdat dilettanten veelal jonge mer schen zyn, die nog aan het begin van hi maatschappeiyke loopbaan staan en vo' doenden tyd aan studie e. d. moeten beste den. Nielsborn repeteert dus in geen gev.- meer dan twee maal per week, mar verlangt dan ook dat alle leden strikt op ti:r aanwezig zijn en niets doen dan: oefenen Nielsborn heeft door deze maatregelen ge toond een goed inzicht te hebben in de for ten, die het tooneel-dilettantismegelukk zyn er uitzonderingen aankleven. Zij- methode moet dan ook nu reeds succes hei- ben, zoodat de stad, waar hy zijn hervoi mingsaybeid heeft begonnen, op verschille de gave tooneelvoorstellingen mag hope: Intusschen heeft hij, voor zoover wij va hier kunnen beoordeelen, zelf een kardina fout gemaakt. Hy heeft n.l., waarschynli ter eere van Ibsen's eeuwfeest, voor de ee ste uitvoering diens „Brand" gekozen. Voo een dilettant stelt dat wel zeer zware eischet De beweging, waarvan wü uit Vlaandere: reeds veel goeds hebben gehoord, en die ooi in Denemarken daadwerkelük gepropageero wordt, moge ook invloed ten onzent hebber. Het dilettantisme in Nederland kent vee' prijzenswaardigs, maar voedt zich ook nog al te vaak met drakenbloed. De plaats (onder), waar het Volkenbondspaleis te Genève gebouwd zal worden. Boven het bekroonde ontwerp voor het paleis. De ZeerEerw. Heer pastoor J. P. Reynenberg leest de oorkonde voor, welke gemetseld is in den eersten steen der nieuwe R.-K. kerk te Zandvoort. De actieve naaikrans „St. Monica", onderafdeeling van den Haarlemschen R.-K. Vrouwenbond, die Het Raadhuis te BloemendaaL De plannen voor den bouw van een nieuw kleedingstukken vervaardigt voor de armen der stad. Raadhuis zijn om financieele redenen Het auto-ongeluk bij Leiden, waarby de HoogEerw. Heer J. B. J. M. Höppencr, Deken van Delft, en de WelEerw. Heer kapelaan P. Th. v. Diest, het leven verloren. De anto wordt uit het water gehaald. Op het stations emplacement te Haarlem ontspoor de een locomotief. Gelukkig vonden geen persoonlijke ongelukken plaats. Het treinverkeer werd niet vertraagd. Een foto van de gerestaureerde R.-K. kerk te Wy- keroog, die een toren heeft gekregen. De verbou wing is nagenoeg gereed. Liedebrug aan den ryksweg Amster dam-Haarlem niet vóór de Olympische Spelen gereed zal zyn, wordt een noodbrug voor wielrydcrs en voet gangers gelegd. Een overzicht van het werk.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1928 | | pagina 7