Bmnenlandsch Nieuws
Blind® vrouwen
Gemengd Nieuws
Goudregen
FEUILLETON.
STATEN.GENERAAL
Tweede Kamer
Onderwijswetgeving
De gewijzigde Frcnsche
invoerrechten
De filmkeuring en de I. T. F.
Vertegenwoordiging van
reclamanten inzake belasting
aanslagen
De nieuwe Engelsche gezant
te 's Gravenhage
Malversaties te Stoppeldijk
De ambtswoning voor den
minister van Buitenlandsche
Zaken
Brutale inbrekers
Een doodelijke val
Drosvig ongeval te Leiden
Brand in een brikettenfabriek
Pas in dienst en..
Internationale Pcode Kruis
Conferentie te 's-Gravenhage
De nakeuring van films in
het Zuiden
VERKEER EN POSTERIJEN.
Telegrafische postwissels voor
Frankrijk en Algiers
RECHTSZAKEN.
De Russische uniformen-kwestie
De venter met potlooden
Daartegen was tie leuning
niet bestand
Het heele bedrijf in de asch
Alles was van hun gading
Als de gemoederen heftig
worden
Zennwachüg, Overspannen
en Slapeloos
Mifnhardt s Zenuwlablelten
Door kolendamp bedwelmd
Motor geslipt
Een huiszoeking,
die eigenaardige vondsten
opleverde
StoomwasscLenj „de Lelie" te
Weesperkarspeï afgebrand
Door een wagen overreden
en gedood
In de vergadering der Tweede Kamer
stelde ae voorzitter voor Donderdag a.a. bij
den aanvang der vergadering eenige klei
ne wetsontwerpen te behandelen en ver
der aan de agenda toe te voegen o.m. de
behandeling van de motie-Joekes betreffen
de de bestuurshervormin;: in Ned.-Indlë
en van de motie-Lingbeek over de salari-
eering van kloosterlingenonderwijzers.
Aldus werd besloten.
De heer - VAN WIJNBERGEN (R.k.)
stelt namens de begrootingscommissie voor
om terug te komen op het besluit der Ka
mer, om. in verband met de afwezigheid
van den Minister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen de bespreking van
hoofdstuk Va uit te stellen, aangezien de
ze bespreking toch niet voor Mei zou ge
schieden en de Eerste Kamer dan vermoe
delijk toch reeds de begrooting zal hebben
behandeld.
Na bespreking wordt besloten het voor
stel der commissie Dinsdag te behandelen
Daarna werd voortgezet de behandeling
van het wetsontwerp tot wijziging der On
gevallenwet 1921.
De heer DROP fS.D.A.P.) trekt zijn eer
ste amendement in (het verstrekken van
een afschrift van de registers over mijn
ongevallen aan het staatstoezicht op de
mijnen). Het amendement-Drop (het doen
bijhouden van de registers door een door
de verzekerden te benoemen beambte)
wordt verworpen met 5223 stemmen. Het
amendement-Drop tot net verstrekken van
een bewijs van inschrijving aan den be
trokken arbeider wordt verworpen met 51—
22 stemmen.
Op'art. 80h licht de heer AALBERSE
(R. K.) een amendement toe strekkende om
de praktijk te handhaven, dat de arbeider,
die door een fabrieksarts behandeld is. de
twee eerste Karenz-dagen krijgt uitbetaald.
Dit amendement wordt zonder hoofdelijke
stemming aangenomen.
De heer BOON (V.B.) verdedigt op art.
80n een amendement om de mogelijkheid
van beroep van den werkgever tegen intrek
king der erkenning van den aan zijn onder
neming verbonden geneeskundigen dienst
uit te breiden.
De MINISTER verklaart sympathiek te
genover het amendement te staan.
Het amendement wordt z. h. st. aange
nomen.
De heer SANNSS verklaart, dat, hoewel
het amendement-Drop tot benoeming van
der\ fabrieksarts door het Destuur der bank
is verworpen, toch deze wijziging is aange
bracht, dat de benoeming is onderworpen
aan de goedkeuring van het Destuur, waar
om de soc.-dem. niet tegen het ontwerp zul
len stemmen.
Ten slotte wordt het ontwerp zonder
hoofdelijke stemming aangenomen.
Vervolgens ls aan de orde het wetsont
werp tot wijziging van art. 83 der Arbeids
wet. i
De heer STENHUIS (S. D. A. P.) be
strijdt het ontwerp, dat het mogelUk maakt
kinderen van 13 jaren In de fabrieken te
brengen. Slechts wie gebrek aan fantasie
heeft, kan meenen, dat in een moderne fa
briek voor een kind van 13 jaren iets te
leeren zóu zijn.
Het ontwerp zal moeten worden verwor
pen, opdat voorkomen worde, dat de fabriek
haar grijpklauwen uitstrekt naar de kinde
ren der arbeiders.
De heer ENGELS (R. K.), meent, dat de
heer Stenhuis te veel het oog gericht houdt
op de groot-Industrie, waarvoor dl ontwerp
weinig beteekenis zal hebben. Wanneer men
zoet naar het ambacht en de kleine nijver
heid, dan wordt het voorstel veel aanneme
lijker. Men mag dan niet vergeten, dat jon
gens, die de school verlaten en nog niet aan
het werk mogen, een jaar na dato alles
weer vergeten zijn, wat zij geleerd hebben
en meer nadeel ondervinden dan het geval
geweest zou zijn als zij in 'n werkplaats ge
plaatst waren geweest.
Spr. wijst daarbij ook op het gebrek aan
geschoolde monteurs en andere vakarbei
ders, waaraan door betere opleiding tege
moet ware te kcmen.
De heer GERHARD (S.D.A.P.) vraagt zich
af waarom vakopleiding in de fabriek of
werkplaats de eenige oplossing zou zijn.
Eenerzijds heeft een vervroegd toelaten in
fabriek of werkplaats uit een oogpunt van
productie niet de geringste beteekenis, an
derzijds is het uit paedagogisch oogpunt te
veroordeelen. Het ontwerp ls in geen enkel
opzicht onaannemelijk.
Mej. WESTERMANN (V.B^ meent, dat
het ontwerp wel kan worden aangenomen.
De heer SNOECK HENKEMAN3 (C. H.)
meent, dat sommige leden deze zaak veel be
langrijker hebben gezien, dan zij inderdaad
is. Er is thans een hiaat tusschen school'en
werkplaats, die ook bij dan 7-jarigen leer
plicht blijft bestaan.
De heer VERAART (R. K.) is eveneens
/an meening, dat het ontwerp, zooals het
thans luidt, zeer vereenvoudigd is. Spr. zou
de waarborgen willen, dat de ontwikkeling
der leerovereenkomst gaat in da richting
van het leerlingwezen in da graphische vak
ken. Hoe denkt de regeering zich da controle
op de naleving? Een goede regeling is moge
lijk, indien de reg da Nijverheidsonderwijswet
behoorlijk naleeft. En daarvan is spr. niat
overtuigd. Als de Regeering de Nijverheids
onderwijswet blijft uitvoeren, zooals zij doat.
acht spr. de wijziging van art. 88 der Ar
beidswet een gevaarlijke proefneming. Het
spijt spr., dat de ïlegeerlng dit ontwerp maar
niet achterwege heeft gelaten.
De heer v. d. HEUVEL (A. R.) acht het
moeilijk te verstaan, dat met zulk zwaar
geschut als waarvan de heer Stenhuis zich
bediende, dit simpele ontwerp ls bestreden.
Spr. acht dit ontwerp de eenige oplossing
om er een eind aan te maken, dat jongens
van 13 jaar leegioopen en kattekwaad uit
halen.
De heer KUIPER (R. K.) is dankbaar, dat
het oorspronkelijk ontwerp belangrijk ver-
eenvouding, maar waarschuwt tegen ver
zwakking van het beginsel, dat het verbod
van kinderarbeid in de arbeidsbescherming
onaantastbaar moet zijn. In da voorgestelde
leerovereenkomst, ziet spr. eenige verzwakking
van het beginsel en het is de vraag of een
afdoende controle mogelijk zal zijn, als de
leerovereenkomsten belangrijke uitbreiding
krijgen. Het tekort aan geschoolde arbei
ders, waarin, naar men zegt, dit ontwerp zal
helpen voorzien, is een gevolg van den oor
log en zal langs anderen weg wel verdwijnen,
ook door vakschoolonderwijs. Spr. moet voor
het oogenblik nog bezwaar maken tegen het
ontwerp.
In zijn antwoord betoogt de MINISTER
VAN ARBEID, HANDEL EN NIJVERHEID,
da heer SLOTEMAKER DE BRUÏNE, dat de
beschouwingen van den heer Stenhuis acha-
istisch waren; zijn rede had betrekking op
het oorspronkelijke ontwerp, dat niet meer
bestaat.
Met den heer v. d Heuvel is spr. het eens
dat de aansluiting van school en werkplaats
van meer belang is. dan de ratificatie van de
overeenkomst van Wasnington. Maar aan
neming van dit ontwerp sluit ratificatie niet
uit, indien de interpretatie van do woorden
„école professionnelle". die spr. zich voor
stelt te geven, door de Kamer wordt aan
vaard.
Daarna wordt de vergadering tot Dinsdag
a.s. verdaagd.
gen cursus bestemd zijn te verdwijnen en dus
in een wettelijke regeling, geen. plaats mee^
kunnen vinden. De naam „hcogere burger
school met vijf-jarigen cursus", welke bena
ming dar ook in het ontwerp is gokozsn.
Het handelsonderwijs wordt in het ont
werp vertegenwoordigd door de middelbare
handelsscholen en door de handeissursusssh
In het algemeen komt den minister een
cursusduur van drie jaren voor handelsscho
len voldoende voor om aan de groote groep
van jongelieden, die meer onderwijs behoe
ven dan de lagere school vermag te geven
d<-eh geen verdere studie beoogen. de ont
wikkeling te verschaffen, welke zi.i noodle
hebben om als kantoorbediende en in tal var,
andere administratieve betrekkingen van
meer eenvoudiger aard nuttig werkzaam te
zijn. Echter heeft de practiik geleerd, dat
ook vier-.iarige handelsscholen niet kunnen
worden gemist. Vandaar dat het wetsont
werp beide tvpen kent.
In de de-de plaats heeft de Minister er
naar gestreefd, eenheid van regeling voor
te stellen voor de schooltypen, die hij dar
in de wet behouden zou wenschen.
Voor de subsidi-ering van handélsdagscho-
len worden dezelfde betalingen voorgesteld
als voor die der hoogerc burgerscholen en
gymnasia. Hierdoor wordt een besnarinu
voor 's lands kas zal voortvloeien uit de
verkregen.
Een tweede vermindering van uitgaven
voor 's Lands kas zal voortvloeien uit do
voorgenomen letterlijke toepassing van art
31 vierde lid, ook voor de openbare gymnasia
'zoodat niet langer, gel'ik thans geschiedt
krachtens een overgangsbepaling 50 pCt. der
kosten ten laste van het rijk zo hen weden
gebracht.. Deze besparing voor 's Rijks schat
kist bedraagt pl.m. 300.000.
Twee wetsontwerpen ingediend.
De Hoogeronderwijswet.
Thans is bij de Tweede Kamer ingediend
een wetsontwerp tot wijziging en aanvulling
der hooger-onderwijswet. Blijkens de Memo
rie van Toelichting heeft het in de eerste
plaats ten doel in de wet de wijzigingen aan
te brengen, welke noedig zullen zijn na de
aanneming van het gelijktijdig ingediende
wetsontwerp tot regeling van het Voorbe
reidend Heoger en Algemeen Vormend Mid
delbaar Onderwijs. In de tweede plaats zijn
in dit ontwerp opgenomen de bepalingen be
treffende de faculteit der handelsweten
schappen aan dé Gemeentelijke Universiteit
te Amsterdam en die betreffende bijzondere
handelsscholen, welke reeds vcor kwamen in
het inmiddels introkken ontwerp van wet tot
wijziging en aanvulling der hooger-ondsr-
wijswet.
De Minister van Onderwijs. Kunsten en
Wetenschappen meent thans het vraagstuk
van de subsidleerihg der bijzondere universi
teiten en handels-hooaescholrn te mogen
laten rusten; het karakter van het huidige
Kabinet maakt het nemen van een beslissing
in deze principieele aangelegenheid niet mo
gelijk.
Het voorbereidend Hooger en al
gemeen vormend Middelbaar on
derwijs.
Tevens is by de Tweede Kamer ingediend
een wetsontwerp tot regeling van het voor
bereidend hooger en algemeen vormend mid
delbaar onderwijs. Het strekt ter vervanging
van het ontwerp, dat 22 Maart 1919 werd in
gediend en dat, na wijziging, onafgedaan
bleef, om tenslotte te worden ingetrokken.
inzonderheid wijkt het op de volgende
punten van het vorige ontwerp af: le rege
ling van het handelsonderwijs, 2e beperking
van het getal schooltypen en 3e. vereenvou
diging, meer vrijheid en grooter uniformi
teit in de voorgestelde regeling.
De minister van Onderwijs, K. en W.
wenscht n 1. de wettelijke regeling van het
handelsonderwijs waarin sinds langen tijd
beho.v'te bestaat, in deze algemeens regeling
to betrekken. Voorts meent de minister dat
de wetgever bf1 deze gelegenheid door in
krimping van het getal schooltypen een
einde zal dienen te maken aan den ongere-
geldsn toestand, die op dit gedeelte van het
onderwijsgebied bestaat. Mat name meent de
minister, dat hoogere burgerscholen met
drie-jarigen en handelsscholen met vyf-Jarl-
Do afdeeling Handel en Nijverheid van hst
departement van Arbeid, Handel en Nijver
heid maakt bekend, dat blijkens een van Hr.
Ms. gezant te Parijs ontvangen telegrafisch
bericht de datum van inwerkingtreding der
gewijzigde Pransche invoerrechten is vastge
steld op gisteren.
Dank zij de medewerking van den Minister
van Binnen'andsche Zaken zal de voorzitter
der Centrale Commissie tot het keuren van
films, de heer D. van Staveren, die tevens
lid is van het Werkcomité der I. T. F., het
mogelijk maken de keuring der buitenland-
sche films voor de Internationale Tentoon
stelling op Filmgebied en de Tweede Euro-
peesclie Lcerfilmccnferentie met de geringst
mogelijke moeite en zonder kosten te doen
geschieden. Deze belangrijke toezegging is
voor deelneming uit hot buitenland een zeer
groote faciliteit, welke het secretariaat der
I. T. F., onder dankzegging heeft aanvaard.
1 Talrijke vrouwen geven blijk van een
onbegrijpelijke verblindheid, wanneer zij
zonder na te denken de voor haar en baar
gezin bestemde toiletzeep koonen. De beste
manier om do zuiverbe d van zeen le
beoordeelon, is ze even te proeven indien
zij op de tong brandt of prikt, is dit een
bewijs, dat er (e veel loogzouten inzitten,
l'e de huid ruw en droog maken en vroeg
it' laat de gelaatskleur bederven. De be-
•oemde Fransche Cadumzeep is volkomen
l utraal en uit de beste gronds(offen be-
het is de zuiverste en beste toiletzeep,
ovendien bevat zij geen vochtdeelen en
zuinig in het gebruik, want zM Juurt
i /"ir.aal langer dan andere toiletzeep.
De heer Braat, lid van de Tweede Kamer,
heeft aan den minister van financiën ge
vraagd
I. Is het den minister bekend, dat noch in
de toelichting, noch by de behandeling van
de wyziging van artikel 74 van cte wet op de
inkomstenbelasting 1914 iets te vinden is, dat
er op wijst, dat door die wijziging een verte
genwoordiger van een reclamant op zijn
aanslagen in de belastingen door een inspec
teur der belastingen geweigerd kan worden
wegens door hem vermeende onvoldoende
deskundigheid, zoodat de reden van weige
ring welke zijn excellentie gebleken is, zoo-
als in zijr. antwoord van 28 Januari 1928 op
scbriftelnke vragért van ondergeteckendc
van 30 December 1927 vermeld staat, onwet
tig is?
II. Is de minister niet van meening, dat
de heer J van Hoven te Papendreoht, die
door den inspecteur der directe belastingen
te Dordrecht als gemachtigde niet wordt
toegelaten, hierdoor schade lijdt?
III. Is het den minister bekend, dat de
heer van Hoven als boekhouder van ver
schillende bedrijven menigmaal de abusieve-
lijken aanslagen van den inspecteur der di
recte belastingen te Dordrecht deed wijzigen
en dikwijls tot voor den Raad van Beroep
bewees juist te zijn?
IV. Is het den minister bekend, dat boven
genoemde inspecteur niet volgens het wet
telijke voorschrift tot 3 jaren terug, maar
tot 5 laren terug dwingt tot betaling van na
vorderingen en dat deze inspecteur op zijn
oproepineskaarten aan de belastingprotes-
tenten schriift „persoonlijk zonder vertegen
woordiging"?
V. Is de minister bereid mede te daelen op
welke gronden deze inspecteur die 5-jarige
navorderingen doet en elke vertegenwoordi
ging verbiedt?
VI. Is de m'nister van meening. dat een
dergelijke steeds fouten makende ambtenaar
in zoo'n belangrijke betrekking als hij be
kleed en met het oog ön het algemeen be
lang, gehandhaafd kan blijven?
Comité en oud-president van den Zwitser
se!: en Eondsraad, een belangryk aandeel
in de werkzaamheden der conferentie hoopt
te kunnen nemen.
Het programma bevat: het Roode Kruis
en de beschaming der burgerbevolking in
'den gasoorlog, de verzachting der blokkade
maatregelen voor de burgerbevolking, stand
aardiseering van geneeskundig materieel,
de bestudeering van mogelijke maatregelen
'tot het verminderen van het aantal oor-
fögsvermisten, de taak van het Roode Kruis
_tén opzichte van de slachtoffers van den
oorlog ter zee en nog vele andere kwesties
van algemeen humanitair belang.
Sir Odo Russell
Reuter seinde gisterenavond uit Londen
het officieele bericht, dat de Engelsche ge
zant bij den II. Stoel, Sir Odo Ruesell, is
benoemd tot gezant te 's Gravenhage.
De gemeenteraad van Stoppeldijk heeft,
op voorstel van B. én W., besloten den heer
W. van S. ontslag te geven als gemeente
secretaris, gemeente-ontvanger en admini
strateur van het Gem. Electriciteitsbedryf,
terwijl tevens de heer F. de P. als electri-
cien ven voornoemd bedrijf werd ontslagen.
Een en ander in verband met gepleegde
onregelmatighed en
Verschenen is het Voorloopig Verslag der
Tweede Kamer betreffende het wetsontwerp
tot wyziging en verhooging van het Vile
hoofdstuk B der Staatsbegroting voor het
dienstjaar 1928 (Ambtswoning voor den
Minister van Buitenlandsche Zaken).
Verscheidene leden stelden de vraag of
het wel gewensclit ls, den Minister van
Buitenlandsohe Zaken een ambtswoning tof
beschikkingte stellen. Het geval laat zich
denken, dat een opvolger van den tegen-
woördigen minister een andere woning
wenscht te betrekken of te behouden. Deze
leden herinnerden er aan, dat jaren gele
den een gedeelte van het Departementsge
bouw voor receptiedoeleinden is ingericht.
Zij vroegen of deze localiteiton thans niet
meer voor dat doel geschikt zyn te achten.
Mocht dit het geval zijn, dan zouden deze
leden er de voorkeur aan geven, dat de
representatie-toelage van den Minister van
Buitenlandsche Zaken worde verhoogd.
Vele andere leden daarentegen achtten
een, ambtswoning vcor den Minister van
Buitenlandsche Zaken noodzakelijk.
zy mishandelden den bewoner ernstig
Te Brunssum is gisternacht ingebroken
in een perceel, waarin is gevestigd de visoh-
handel van den heer H. de G. Tusschen de
zen en de inbrekers ontstond een worsteling,
waarbij de bewoner twee messteken kreeg
in de borst. Hij werd in ernstigen tosstand
naar het St. Jozef-ziekenhuis te Heerlen
vervoerd.
De daders wisten te ontkomen.
Te Grcenlo is de 74-jarig vrouw t. B. in
haar woning van een keldertrap gevallen en
zoodanig terecht gebomen, dat zij aan de
gevolgen overleed.
Te Lelden ls gisternacht door een voorbij
ganger de 83-jarige weduwe S. dood op de
straat voor haar woning in de Heinsius-
straat gevonden.
Ze bleek uit het raam van de eerste ver
dieping te zyn gevallen.
De schade loppt ln de tienduizenden
Te Simpelveld is brand uitgebroken in de
brikettenfabriek „Limburg". Om eventueele
ontploffingen te voorkomen, werden de
vuren der stoomketels getrokken en de
stoomventiels opengezet.
De enorme pekvoorraden maakten het
blusschingswerk byna onmogelyk. De
brandweer moest zich bepalen tot de berg
plaatsen, welke behouden bleven. De fa
briek brandde uit, alle briketpsrsen met
de omvangrijke machinerieën werden ver
nietigd, De schade loopt in de tienduizen
den en wordt door verzekering gedekt.
Een botsing hoeft te Boxmeer plaats ge
had tusschen een der pas in werking ge
stelde bussen van de A.T.O. en een vracht
auto. Volgens ooggetuigen hadden beide
bestuurders signalen gegeven, doch ver
moedelijk hebben zy elkander niet gehoord
Zij reden op elkander in. De A.T.O.-bus
kwam er met enkele deuken af, doch de
vrachtwagen werd deerlijk gehavend. Fer-
sooniyke ongelukken hadden niet plaats.
In de week van 22 tot en met 27 October
van dit jaar wordt te 's Gravenhage dc
gebruikelijke 5-;'aariijkscho Internationale
Roode Kruis Conferentie gehouden. Op spe
ciaal verzoek van het Intern. R^ode Kruis
Oomité te Gcnive heeft het Naderlandscho
Roode Kruis zich bereid verklaard ditmaal
de conferentie te ontvangen.
Waarschiinlijk zullen niet minder dan 50
nationale Roode Kruisvereenlgingen aan
wezig zyn, terwijl op een bijna even groot
aantal vertegenwoordigde staten gerekend
wordt.
Z. IC. H. de Prins zal als voorzitter van
het Nederlandsehe Roode Kruis de confe
rentie presidecrcn, terwijl de heer Gustave
Ador, voorzitter van het Int. Roode Kruis
De verordening der gemeente Roosendaal
tot het invoeren van een nakeuring, als be
doeld in art. 4 der Bioscoopwet, waarby do
keuring is opgedragen aan het filmkeurlngs-
kantoor, gezeteld te Eindhoven, van de Vcr-
cenjging van Zuidelijke gemeenten, is door
de Kroon nite goedgekeurd, op grond van 't
feit, dat art. 4 van de Bioscoopwet nadruk
kelijk bedoelt een gemeentelijke na-keuring
ter waarborging van het plaatseiyk karakter.
Het maximum bedrag voor gewone en te
legrafische postwissels naar Frankrijk cn Al
giers is verhoogd tot 5003 francs. In omge
keerde richting is hst maximum bedrag
vastgesteld op 500.
De aandacht wordt er op gevestigd dat
voorshands voor quitantie- en verrekonzen-
dingen de bestaande maxima van kracht
blijven.
Het cassatieberoep van bankier Scheel
door den Hoogen Raad verworpen.
De Hooge Raad heeft arrest gewezen ln
de bekende zaak dor „Russische unifor
men"
Zooals men weet had de Haagsche firma
Vlessing en Ce, do leverantie op zich ge
nomen van 200.030 hkaki-uniformen voor
Rusland.
Teneinde deze zaak te kunnen financie
ren, ontving Vlessing van bankier Scheel te
Rcval een onherroepsiyk aecreditief van 6
millioen gulden.
Dit bedrag werd door Scheel teruggevor
derd, teen de Russen weigerden de unifor
men te ontvangen.
By de daarop volgende procedure werd
door party Scheel gesteld, dat zij het aecre
ditief geheel voor eken rekening en, risico
had verschaft, terwijl daarentegen Vlessing
beweerde, dat Scheel daarby had gehandeld
voor rekening van de sovjets.
De Haagsche rechtbank wees de vordering
tot het geheele bedrag toe, maar in hooger
beroep werd de eisch van bankier Scheel
ontzeg'd.
Van dit arrest voorzag Scheel zich in cas
satie, doch de Hooge Raad heeft het inge
stelde cassatieberoep verworpen.
Te Wageningen ls uit het kantoor der was-
scherij van de firma wed. H. A. Cerards en
Zonen een geldkistje ontvreemd, inhoudend
pUft. COD. Van dezen diefstal wordt verdacht
oen venter met potlooden, dien men een paar
uur te voren uit het kantoor had zien komen.
Gisternacht ls de heer Otter uit Amsterdam
inspecteur bij de Citroen-fabrieken, mst zijn
auto in de buurt van Lekkum by Leeuwarden
tegen de leuning van een brug gereden. De
leuning brak af en de auto kwam met de
wielen naar boven in het water terecht. Dc
heer Otter wist zich evenwel uit de netelige
positie te redden.
Te Doetinchem ls de kippenhoudery van de
Weduwe Harmsen totaal afgebrand. Van do
230 kippen werden ér slechts 13 gered. Ook
vonden 70 kuikens den dood. Het vuur is ver
moedelijk ontstaan door een defect aan de
kunstmoederlamp. Niets was verzekerd.
Te Amsterdam zijn door middel van open-
sluiting uit een perceel aan de Noordermarkt
ontvreemd twee billardballen. een vosbont,
een regenmantel, vüf of zes flesschen wyn,
een actctasch, een alpacca wisselbaker, een
idem lepeltje, een spaarpot mét 2, een be
drag, groet 7.20 en do inhoud van den elec-
triciteitsmeter.
Dat de oppositie te Geleen tegen de plan
nen van Ged. Staten tot samenvoeging der
gemeente met Sittard fel en heftig zal wor
den, kwam reeds terstond na het ruchtbaar
worden der plannen tot uiting. De samen-
veeging is in de kleine gemeente overal het
onderwerp van den dag. schrijft de „L. IC."
Voor Ged. Staten en Sittard heeft men wei
nig vriendeiyke woorden over.
Er zal een groote actie op touw gezet wor
den.- De R.K. Middenstandsvereeniging heeft
tegen Maandag een protest,meeting tegen de
samenvoeging georganiseerd.
Aan den overweg aan de Groenstraat te
3eleen is een doek gespannen waarop met
groote letters de woorden staan „Leve Ge-
leen", „Weg met Sittard".
zullen Uw zenuwen kalmeeren en sterkenen
Uw slapeloosheid verdryven.
Buisje 75 ct. Bij Apoth. en Drogisten.
Geen dooden te betreuren.
Door kolendamp bedwelmd is het gezin
van den heer de S.. te Wassenaar, gisteren
in de slaapkamer van het huis bewusteloos
gevonden. Slechts na zeer veel moeite slaag
de men er in de levensgeesten weer op te
wekken. De toestand van het gezin is ge
ruststellend.
Een student zwaar gewand.
Op den Waalsdorperweg is een ernstig on
geluk gebeurd.
Daar reed de te Leiden studeerende heer
F. G„ wenende Johan van Oidenbarneveld-
laan, te Don Haag. met zijn motcrijwlek Op
de duo-zitting had een soldaat plaats geno
men. Door een neg niet volkomen opgehel
derde oorzaak is de motorry'der geslipt en
werden beide jersonen tegen den grond ge
worpen.
De militair kwam er goed af, maar de
student werd zwaar gewond.
In bewusteloozen toestand is hy door, den
Geneeskundigen dienst naar het ziekenhuis
gebracht
Het bleek dat hy een hersenschudding be
komen had.
pe duo-rlMer zelde den heer F. O. niet
te kermen. HM wist slechts, dat de motor
rijder een student was, die te Lelden stu
deerde.
De man met den schoensmeorbaard.
Ingevolge een vonnis van de Bredasche
rechtbank ls deze week de landlooper K., uffc'
Roosendaal, voor den tijd van 6 maanden
naar de rijkswerkinrichting Vecnhuizen
overgebracht.
Van zijn afwezigheid werd door het burg.
armbestuur te Roosendaal waarvan hij een
huls 'e in de Roze na rijnstraat bewoonde, ge
bruik gemaakt om de woning eens danig uit
te doen bezemen en schoon te laten maken.
Bij dit opruimingswerk, dat gisteren on
der politietoezicht geschiedde, werden bergen
vuil. vodden, ströo, brandhout, enz., naar
buiten gesleept en ook esnige merkwaardig»
vondsten gedaan. Hier en daar trof men na
melijk oude vervuilde lucifersdoosjes aan,
waarin geld geborgen was, elders vond men
weer geld ln vodjes napier verpakt, w.o. en
kele briefjes van 10, zilverbons van 2.50
en van 1 (de laatste door verjaring reeds
waardeloos) en zilveren en koneren munst-
stukken, tct oen waarde van circa 50. By
het gevonden geld bevend zich ook 'n oud»
zilveren „Kaissr Friedncli". Overigens wer
den nog verschillende- distributiekaarten,
broodbonnen, enz. uit den oorlogtyd ge
vonden.
De voorwerpen, waaraan geen waarde
meer kon worden toegekend, cn het vuil en
de vodden, werden naar da vuilnisbelt over
gebracht. terwijl de schamele meubeltjes en
dergelijke ter beschikking bïiiven van den
zonderlingen eigenaar, die, alleenwonend, al
heel wslms - met zichzelf, scheen op te heb-,
ben. De man, versierd met een haaryijken
baard had. zoo verhaalt de ..Msb". oa. de
gewoonte dit gezichtsversiersel met schoen
smeer te verzorgen. Al eerder is h'j eens-uit
ziin helm gehaald en in bet-ziekenhuis flink
gereinigd, doch zoodra hij weer de beschik
king over zichzelf -kreeg,, verviel hij wederom
in zyn eigen vervuilende gewoonten.
Aanzienlijke schade
Gistermiddag omstreeks kwart over twee
brak, vermoedelijk docr kortsluiting in een
der drooglcasten, brand uit in de stoomwas-
scherij De Lelie" te Weesperkarspeï. Ter
wijl de circa 50 meisjes, die daar werkzaam
varen, in alleryi het gebouw verlieten, werd
door een déël van het manneiyk personeel
getracht door middel van de aanwezige
brandbiuschapparaten en de fabrieksspuit
het vuur tot staan te brengen. Echter zon
der resultaat. Andoren .brachten verschil
lends wasschen in veiligheid, zoodat het
snel om zich keen grijpende vuur niet al te
veel voedsel vond.
De motovspuit en de brandspuit der ge
meente waren spoedig aanwezig. Onder lei
ding van burgemeester Bletz en den alge-
meencn brandmeester A. de Haan werd het
vuur aangetast. Met groote hoeveelheden
water kon men slechts de autogarage red
den.
Het geheele fabrieksgebouw en de boven
verdiepingen van de villa van den eigenaar,
den heer J. L. van Klaveren, brandden af.
A)-»e was verzekerd
Tien arbeiders en circa 50 meisjes zyn
door dezen brand werkloos geworden.
Te Groningen is aan de Noorderhaven de
12-jarige M. van Lier, een moisje uit het
Groene Weeshuis, door een wagen overreden
cn gedood.
ROMAN VAN
EMMA VON BRANDIS—ZELION
1
Voor de kinderen was de smid een per-
sooniykheid van groot belang, zy namen
gaarne de gelegenheid waar, hem bezig te
zien. Daarom plaatsten allen zich voor de
open deur, als toeschouwers in een schouw
burg. Daar was de beroemde beheerscher der
smidse, „de groote Jacob", aan zyn arbeid.
De blazende vlammen, welke het halfduister
der smidse slechts voor een deel vet licht
ten, beschenen den reuzengestalte, terwijl dc
vuist van den smid den zwaren hamer, zoc
licht als speelgoed hanteerde. De smid be
merkte de gapende menigte, maar hij schonk
er geen aandacht aan, totdat luid gegiechel
hem hinderde.
In den grond zyns harten was de man
een kindervriend, maar nu verdroot hem
dat lachen. Met een leeuwensprong was hij
onder de kinderschaar, die echter zoo ras
Verstoven was, dat hy alleen maar den klei
nen Hannes grijpen kon. Hij vatte, dat
kereltje met een zijner reuzenhanden, en
terwijl hy hem als een jong hondje sparte
lend en schreiend in de hoogte hield, riep hy:
Wacht jou kleine Icdigganger, ik zal
jou eens leeren een ouden man, die met hard
werken zyn brood verdient, te hoonen.
Hannes was Gretchens lieveling. En ter
wijl de anderen a'len, den bedreigde ln den
steek latend, de vlucht genomen hadden,
sprong zij op den aangrypende los, sloeg
met de kleine vuisten op hem in en schreeuw
de daarby
Wil je wel eens los laten, booze man,
wil je wel? Ik zeg het mijnheer pas
toor. dat je zoo boos tegen kinderen bent.
Zóó iets was den smid nog nooit gebeurd.
Hij ging steeds zoo groot op zyn schrik
aanjagende lichaamskracht en nu stond een
kind voor hem, dat niet eens tot zijn
knieën reikte en met hem kampte als David
met Goliath. De zaak kwam hem belacheiyk
voor. en als de lachlust van den reus een
maal opgewekt was, had zijn tegenstander
gewonnen spel. De man barstte in een lul
den lach uit, maar hij zette daarbij den
spartelenden jongen op den grond en riep:
Daar Jou, held van een meid, daar heb
Je hem terug. Je vriend.
Hoewel Gretefcen bij da vrooiykheidsuiting
van den smid gruwde, vatte ze snel de hand
van den bevrijde, cm terstond met hem de
vlucht te nemen. Maar de ijzeren man liet
dit niet toe. Hy trad de kinderen in den
weg en vroeg:
Hoe heet JU, kleine zwartkop?
Hij legde daarby zijn zware hand op de
krullebol van het meisje.
Hannes had zich middelerwijl van de
hand zijnor beschermster losgerukt en was
ijlings weggeho'd. Maar Gretchcn, die zag,
dat ontkomen harerzijds niet mogelyl: was,
wist zich ook nu weder in den stand van
zaken te schikken en antwoordde:
Ik ten Gretchen en hij is Hannes, en
naar dezen wijzende: Hij is zoo bang.
En jij, ben jy dan niet bang voor me?
Neen.
Waarom niet?
O, Je doet me toch niets.
Hoe weet je dat?
Je hebt ge'achen.
Opnieuw begon de smid te lachen en
vroeg verder, nog altyd met de hand op
Gretchens hoofd:
Alzoo, Gretchen heet je. Er zyn veel
Gretchens in de wereld! Hoe heet je va
der dan?
Koenraad Krug.
Ha zoo, nu kan lk het me bsgrypsn.
moedig ding. Koenraad, de wilde Koenraad
is je vader!
Gretchen herinnerde zich plotseling haar
appel. Zit had met groote tegenwoordigheid
van geest dezen op een blok hout neerge
legd, er zy het werk der bevrijding begon.
Zij liep nu heen om hem te halen en zei,
terwijl ze zich naar de deur wendde.
Adieu smid, lk moet gaan, de anderen
wachten op me.
Zoo? zei de man, terwyi hy een treu
rig gesicht zette. Nu, ga dan en laat dien
appel je goed smaken, en ik moet hier
aan do heete smidse, blijven staan cn kryg
cr niets van.
Gretchens medeiyden was opgewekt. Een
oogenblik stond ze besluiteloos, maar toen
zei ze, terwijl ze de kostbare gave van
haar vorige plaats terugnam:
Nu. dan wil ik hem aan u geven.
Dat was voor den smid nog wonderlij
ker dan haar moed, maar eer hij zich goed
bezen, was het meisje uit de deur gehup
peld.
Weinige minuten later, toen de helden
schaar naar allo zydon verstrooid was, ver
scheen Koenraad. Hij vond don yzerkun-
stenaar ln den beste luim en hoorde ge
streeld flhn, hóe de beroemde man de daden
zijner dochter rcemdc.
Maar totn hij zich plotseling de ernstige
reden van Zijn bezoek herinnerde, zeide hy
Jacob, er zijn er daar buiten veel, die
op u wacót-n, maar ik mag vandaag wel
eens buftón het rytje gaan. ik moet met je
spraken en lk heb niet veel tyd.
-* Zoo, er zijn er veel buiten, zegt ge? Ook
zeer voorname lui daarender?
Natuuriyk, smaalde Koenraad, smid
Jacob is Wild en zijd beroemd.
De rei/s knikte welgevallig, knipoogde lis
tig, met; do grauwe oogen. die onder de bor
stelige wenkbrauwen uitflitsten en zei:
Goed zoo! Weet je, het is me alt'Jd een
bijzonder genoegen, dat voorname gebroed-
sel lang te laten wachten.
Jacob! klonk het bestraffend.
Ja, waarachtig, dat is het me, riep do
man met donderende stem. Baarmeo wreolc
ik zoo menigen armen drommel, die voor de
deur der ryken wachten moet.
Jacob, vermaande de jager weder, neem
je ln acht met je woorden, ze konden je
eenmaal duur te stan komen.
Mij? dreunde het weder uit den mond
van den reus. My?Dat moest er eens
een wagen, my te na te komen. Ik ben ee:i
vry man, en ik ben niet gewoon, om die
voorname lui heen te dans on.
Bedenk, met wien Je spreekt, riep de
lager, met stijgenden toorn, rjulke woorden
laat ik me niet welgevallen.
Jacob had voor den door zyn moed be
kenden jager zooveel achting, als hem by
zyn zelfgenoegzaamheid mogelijk was; hij
zei daarom vredestichtend:
Laat het goed zijn. Koenraad Krug! Je
mag wel een uitzondering maken op de an
deren. maar die!
De lui, waarop je doelt, hebben even
zoo goed plichten van dankbaarheid jegens
onzen heer als een van ens, en reden tot
ernstig klagen hebben we geen van allen.
Zoo, hebben zy die nictJ riep de man
uit het volk toornig, terwyi hU belde vuis
ten in de ziide zette. Vraag maar eens a: n
de mijnwerkers en ovenarl: elders, die in de
mijnen en gieterijen van den vriendeiyken,
milddadigen heer ven Guldenoforten hun
brood met hard zweeten moeten verdienen,
wat zy ervan zeggen! Ja, vraag het myn
neven, den beiden Brunnekes, die kunnen
het je zeggen.
Die laten zich door hun makkers tot on
tevredenheid verleiden.
Hst is een geluk, dat de lui zich ein-
delyk uit den ouden sleur laten meetrekken.
Ja, voer de reus voort, terwyl hy zijn mach
tige rechterhand ophief als om tot s'aan ge
reed te maken, niet lang meer zal het du
ren, of de stem der waarheid is doorgedron
gen; dan is het voorbij met de felle
knechtschap, en de vrijheid zwaait haar
vaan; dan zijn wij de heeren, dan drinken
wij uit den gouden beker en de hoogen uit
de steenen kruiken, als zy onverhoopt nog
wat te drinken hebben.
De jager wendde zich af.
Ik mag je woorden niet langer aan-
hooren, het past me niet. WIJ staan ln
dienst van den vrijheer en hebben hem voor
veel goods te danken. En daarmede genoegl
Bovendien, heer wonderdokter, heb lk nu
geen tijd tot dergehjke verhandelingen. Ik
ben gekomen om je hulp ts zoeken, en daar
wij rijk noch voornaam zyn, wil je ons die
wellicht verschaffen.
Nu, wat ls er dan eigenlijk gaande?
bromde de smid, ontstemd .dat hy ln zyn
lieveUngsthema onderbreken werd.
Miin vrouw ls ziek, begon de Jager,
terwijl hij z'jn voorhoofd door de herinne
ring aan zyn hulsely'k leed bewolkte,
.(Wordt vervolgd.!
