Buitenlandsch Nieuws.
Goudregen
RADIO-OMROEP.
FEUILLETON.
Schoonmaak
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Derde Blad Maandag 26 Maart 1928
GEMENGDE BUITENL.
BERICHTEN
Spring niet van een rijdende
tram
SOCIAAL LEVEN
De Sociaal Hygiënische
bescherming van hef kind
Nederlandsche Vereeniging
tot bevordering van den arbeid
voor onvolwaardige arbeids
krachten A. V. O.)
FINANCIEN
Barmhartige Zusters van
de Sint Vincentius a Paulo te
Freiburg
DE ONTWAPENINGSCOMMISSIE.
De werkzaamheden beëindigd
Zaterdagmorgen heeft de voorbereidende
Ontwapeningscommissie onder voorzitters
schap van den heer Loudon nog langdurige
debatten gevoerd over het voorstel van graaf
Bernstorff, dat de commissie niet langer
wachten zou met de tweede lezing van het
ontwerp-conventie tot bewapeningsvermin
dering, dat verleden jaar in April in eerste
lezing was opgesteld, doch den Volkenbonds
raad zou uitnoodigen zoo spoedig mogelijk
de ontwapeningsconferentie zelf bijeen te
roepen.
De discussies waren vrij nutteloos, daar
het resultaat der besprekingen reeds van
te voren vaststond, aangezien de groote
meerderheid niets van het voorstel van
Bernstorff wilde weten. Aan het eind der dis
cussies heeft de voorzitter Loudon dan ook
kunnen constateeren, dat de groote meer
derheid der leden zich tegen het Duitsche
voorstel heeft uitgesproken, een constatee
ring, waarmede graaf Bernstorff accoord
ging.
Graaf Bernstorff beschouwde het voorstel
dus als verworpen en vroeg daarna schor
sing der beraadslagingen, daar hij Zaterdag
middag in de volgende bijeenkomst een
belangrijke verklaring in verband met deze
verwerping van het Duitsche voorstel wilde
afleggen.
Met het oog op de nieuwe feiten met name
de indiening der beide ontwapeningsvoor
stellen der sovjetregeering en de aankon
diging dat de besprekingen om het Britsche
en het Fransche standpunt nader tot elkaar
te brengen op den goeden weg zijn, stelde
Rollin Jacquemyns aan de voorbereidende
ontwapeningsconmmissie voor aan de regee
ringen te vragen haar besprekingen te be
spoedigen die een eind moeten maken aan
de meeningsverschillen, welke de tweede
lezing van het ontwerp-conventie der com
missie beletten.
De vijfde zitting der commissie tot voor
bereiding der internationale ontwapenings
conferentie heeft Zaterdagavond haar werk
zaamheden beëindigd met de aanneming
eener motie waarbij het nieuwe Russische
ontwerp-conventie aan de regeeringen wordt
voorgelegd om er haar meening over te
zeggen en waarbij aan den voorzitter der
commissie wordt opgedragen een nieuwe
zitting der commissie op een geschikt tijd
stip bijeen te roepen om tot de tweede lezing
over te gaan van het verleden jaar uitge
werkte ontwerp-conventie voor de beperking
der bewapening. Die nieuwe zitting zal zoo
mogelijk vóór de volgende Volkenbonds
vergadering worden gehouden.
Die tweede lezing zal vermoedelijk worden
gehouden eind Augustus, dus enkele dagen
vóórdat de Volkenbondsvergadering bijeen
komt, wat op 3 September zal plaats vin
den. Op die manier zou de zitting van de
ontwapeningscommissie gedeeltelijk samen
vallen met de besprekingen van de derde
commissie, die de besprekingen over ont
wapening zal voeren. Alleen de Duitsche
en Russische gedelegeerden waren tegen de
desbetreffende motie en wezen iedere ver
antwoordelijkheid voor verder uitstellen van
de werkzaamheden der commissie af.
Jhr. Loudon sloot daarop de zitting met
een korte maar kernachtige rede, waarin
hij een beroeo deed op de Sovjetdelegatie
om naar Genève te komen, maar dan niet
om het werk van de commissie af te breken,
doch op te bouwen. Hij wees er op, dat de
commissie besloten had, niet van haar een
maal aangenomen arbeidsmethode af te wij
ken en beloofde de volgende zitting van de
commissie zoo spoedig mogelijk bijeen te
2ullen roepen en hoopte dat dit voor het be
gin van dé volgende Volkenbondszitting zou
kunnen zijn.
EBERT IN ZIJN EER HERSTELD
Tijdens het leven van president Ebert
hebben de Duitsch-nationalen getracht hem
in de Barmat-affaire te betrekken.
Ebert heeft zich deze lastercampagne zeer
aangetrokken, zoozeer zelfs dat hij, ofschoon
ernstig ziek, weigerde ziekteverlof aan te
vragen, daar hij vreesde, dat zijn politieke
tegenstanders daaraan een verkee de uitleg
ging zouden geven. Toen hij ten slotte op
aanraden van zijn dokter had besloten zich
te laten opereeren. was het te laat.
Niet ten onrechte dus verweten destijds
de bladen van links den Duitsch-nationalen,
dat zij indirect den dood van den eersten
Duitschen rijkspresident op hun geweten
hadden,
Thans heect de enquêtecommissie van
den rijksdag inzake de affaire-Barmat, die
tot taak had, de politieke relaties van Barmat
te onderzoeken, en vast te stellen, of de be
schuldigingen van de Duitsch-nationalen te
gen de politie van links al dan niet steek-
houden, haar werkzaamheden beëindigd.
Met algemeene stemmen werd een motie
aangenomen, waarin gezegd wordt, dat met
het oog op de aanstaande ontbinding van
den rijksdag 'en voortzetting van het onder
zoek onmogelijk is. Bovendien kan de com
missie nog niet beschikken over een belang
rijk gedeelte van de dossiers en ander mate
riaal, daar de strafzaak tegen Barmat nog
steeds niet is afgeloopet. Een uitzondering
vormt alleen het complex v n vraagstukken
dat betrekking heeft op den overleden rijks
president Ebert. Ten aanzien daarvan stelde
de commissie met algemeene stemmen vast,
dat alle tegen Ebert geuite bescnuldigingen
ongegrond zijn gebleken. ,,Het gedrag van
rijkspresident Ebert en diens g.zin is vol
komen correct geweest."
GERUCHTEN OVER EEN GEHEIM
LEGER ONGEGROND
Naar aanleiding van het weer opdoemen
in de Fransche pers, in verband met Duitsch
lands steun aan de Russische ontwapenings-,
voorstellen, van praatjes over Duitschlands"
geheime bewapening en Duitschlands onop
rechte houding in dit opzicht, neemt de
„Manch. Guard." die kwestie van Duitsch
lands achterbaksche vorming van een „ge
weldig leger" onder de loep.
In de eerste plaats wijst net Engelsche
blad op de overheerschende openbare mee
ning in Duitschland, die wars zou zijn van
zulk een „geweldig geheim leger."
Maar er is nog een andere, en veel meer
afdoende reden, n.l. dat zulk een groot leger
van geen nut meer is, nu de moderne oorlog
voering een geheel ander soort leger ver-
eischt, n.l. een klein leger, dat als he ware
een verzameling is van technische deskundi
gen. die een uiterst mobiele oorlogsmachine
besturen het is een bijzondere ironie, dat
te land tenminste die ontwikkeling sinds den
grooten oorlog gegaan is in het voordeel der
(betrekkelijk dan) ontwapende volken.
Volgens de „M. G." zou Duitschland dan
ook, als het er de vrijheid toe had, zeker
njet terugkeeren to algemeenen dienst
plicht. Het zou, al het een revis.e van de
militaire bepalingen vroeg, zeker n et de
legaliseering vragen van zijn mythisch „ge
heim leger." Als de ontwapening tot niets
leidt, zou het kunnen vragen om opheffing
van het ve bod van den bouw van tanks, Van
mili aire vliegtuigen, van vechtwagens, van
zware artillerie en van de vervaardiging van
giftige gassen.
Behalve over die dingen, heeft het de be
schikking over alles wat noodig is voor
oorlogvoering.
Duitschland ijvert echter niet voor revisie
van die militaire bepalingen: de tijd daar
toe, indien ooit, zal er zijn, wanneer ontwa
pening op niets uitloopt, wanneer pacifisme
heeft gefaald en de oorlog weer de ultima
rat o wordt voor de doorzetting van de bui-
tenlandsche politiek. Komt die tijd, dan zal
echter een „groot geheim leger" een dwaas
heid zijn, evenals het thans is: de Duitsche
pacifisten wenschen het niet en de Duitsche
militaire deskundigen kunnen het niet ge
bruiken.
Het bestaat niet.
DE GEARRESTEERDE DUITSCHERS
Volgens de Duitsche bladen is het onjuist,
dat de ingenieur Goldstein schriftelijk rap
port heeft uitgebracht over het door hem be
leefde.
De mondelinge mededeelingen, welke hij
op het dept. van buitenl. zaken heeft gedaan,
kunnen als volgt worden samengevat.
In den nacht van 5 op 6 Maart werd Gold
stein plotseling gearresteerd. Na een nauw
keurige huiszoeking werd hij naar de na
burige stad Stalin overgebracht en daar 24
uur opgesloten, vervolgens naar Charkow
en vandaar naar Rostow aan de Don ge
transporteerd. In de gevangenis te Rostow
bleef hij opgesloten tot 17 Maart, toen hij
werd vrijgelaten.
Uit het verslag blijkt, dat Goldstein tij
dens zijn gevangenschap buitengewoon veel
ellende heeft doorstaan, zoodat hij de gevol-
gen van dezen tijd nog niet te boven is geko-
I men. Hij werd met zes andere gevangenen
!;n een kleine cel van 4 M. lengte en 1.70 M.
I breedte opgesloten, waar zij niet alleen van
een slechte behandeling, maar ook van het
ongedierte te lijden hadden.
Omtrent de reden der arrestatie deelde
men Goldstein volstrekt niets mede. Eerst
i oo 14 Maart had het eerste verhoor plaats,
j Daarbij bleek, dat een rapport omtrent ver-
richte werkzaamheden, dat een zijner mon-
j teurs hem had nagezonden, was gevallen in
handen der Gpoe, die het bij de vertaling
zoodanig had verminkt, dat men er feitelijk
alles uit lezen kon. De vergelijking met het
origineel had echter alles opgehelderd, zoo
dat hij op 17 Maart was vrijgelaten.
Tot dusver had Goldstein zich niet met
een Duitschen vertegenwoordiger in ver
binding kunnen stellen, doch de Russen
stelden wel de Duitsche legatie van de ar
restatie in kennis, waarbij zij evenwel geen
redenen opgaven.
Tot dusver is nog steeds geen verlof ge
geven de andere gevangenen te bezoeken.
Volgens de bepalingen van het desbetref
fende verdrag hebben de Russen het recht
het bezoek uit te stellen. Ook is nog geen
toestemming gegeven tot het inroepen der
hulp van een Duitsch advocaat, ofschoon de
mogelijkheid bestaat, dat na afloop van het
onderzoek daartoe verlof wordt gegeven.
Omtrent het lot der andere gearresteer
den is ook thans nog niets met nauwkeurig
heid bekend. Zij bevinden zich eveneens te
Rostow a. d. Don. Men heeft hun beloofd,
dat het onderzoek ten spoedigste ten einde
zal worden gevoerd, waarna aan de Duitsche
legatie verslag zal worden uitgebracht. In
goed ingelichte kringen neemt men aan, dai
ér intusschen nog wel 10 14 dagen zullen
verloopen.
Ook Goldstein kan omtrent de imste reden
der arrestatie nog geen verklaring afleggen.
De schrijver van het in beslag genomen
rapport omtrent verrichte werkzaamheden
is niet gearresteerd.
Goldstein heeft verder nog medegedeeld,
dat de behandeling na de opheldering der
aangelegenheid veel beter, ja zelfs buitenge
woon vriendelijk is geworden. Hij werd dan
ook terstond naar een betere cel overge
bracht.
De „Berl. Lokal-Anzeiger" meldt uit
Moskou, dat de Duitsche ingenieur Wagner
te Charkow is aangekomen. Hij heeft bericht
gekregen van zijn onvoorwaardelijke invrij-
heidsstelling.
DE ONTWAPENING TER ZEE
Belangrijke voorstellen van Lord Cushendun
LONDEN, 25 Maart Gisteren zijn aan de
gedelegeerden, van de mogendheden, welke
het verdrag van Washington inzake de mari
tieme ontwapening hebben geteekend, voor
stellen voorgelegd, welke een belangrijke stap
kunnen beteekenen in de richting van de
maritieme ontwapening en bêsnoeiïng der
kosten, welke hieraan ten uitvoer worden ge
legd.
Gisteren is n.l. een communiqué gepubli
ceerd, waarin gememoreerd wordt, dat Lord
Cushendun op Dinsdag j.l. toen hij in de zit
ting van de voorbereidende ontwapenings
commissie de Russische voorstellen besprak,
gewezen heeft op de houding van de Britsche
regeering inzake de slagschepen. Hij heeft
daarbij n.l. de aandacht gevestigd op de ver
klaring, welke de Britsche delegatie op de
drie mogendhedenconferentie heeft afge
legd. waarin aangedrongen werd op een ver
dere beperking der grootte der schepen, ter
wijl tevens de leeftijdsgrens zou moeten wor
den verhoogd.
Heden heeft nu Lord Cushendun een nota
gericht aan de vertegenwoordigers in de
voorbereidende ontwapeningscommissie van
de Vereenigde Staten, Frankrijk, Japan en
Italië, dus de mogendheden die ook het ver
drag v. Washington onderteekend hebben. Hij
verklaart hierin, dat hij Dinsdag gedwongen
was om in weinig positieve termen te zin
spelen op voorstellen, welke thans in deze
nota nauwkeurig worden uiteengezet. In de
eerste plaats deelt hij mede, dat de voorstel
len van zijn regeering betrekking hebben
op een beperking van de waterverplaatsing
der slagschepen, welke thans 35.000 ton mo
gen zijn tot beneden 30.000 ton. In de
tweede plaats om het kaliber der kanonnen
van 16 inch te verminderen tot 13.5 inch,
en in de derde plaats om de leeftijdsgrens
der schepen van 20 tot 26 jaar te ver-
hoogen.
In de nota wordt er op gewezen, dat er
natuurlijk ten aanzien van de voorgestelde
cijfers eenige elasticiteit mag bestaan. Te
vens wordt hieraan toegevoegd, dat het na
tuurlijk aanbeveling zou verdienen, dat een
regeling worde getroffen, opdat deze voor
stellen van kracht worden, alvorens over
eenkomstig het verdrag van Washington de
vervanging der schepen moet plaats hebben.
Ten slotte wordt gewezen op de hieruit
voortvloeiende groote finnacieele voordeelen.
De hier verschijnende bladen achten deze
voorstellen van buitengewoon groote betee-
kenis, en de „Sunday Times" doet opmerken,
dat ze nog aan beteekenis winnen, omdat de
gedelegeerden eigenlijk zelf daarom hebben
verzocht.
EEN REDE VAN POINCARE
PARIJS, 25 Maart De minister-president
heeft heden een rede gehouden in verband
met de naderende verkiezingen, waarin hij
een warm pleidooi heeft gehouden voor de
nationale eenheid.
In zijn inleidende beschouwing memoreer
de hij de totstandkoming van zijn kabinet:
het was hem gelukt, in de Kamer steeds vol
doende meerderheid te vinden om de regee-
ringsvoorstellen te steunen. Tevens consta
teerde spr. dat er binnen het kabinet steeds
voldoende samenwerking heeft bestaan.
Vervolgens bestreed Poincaré de Kartel
partijen, die steeds tegen de financieele poli
tiek van het nationale blok in oppositie zijn
geweest. Ook memoreerde Poincaré de kwes
tie der herstel-betalingen en deelde mede,
dat de regeling dienaangaande bevredigend
mag worden genoemd.
Tenslotte besprak Poincaré Frankrijks ver
houding met het buitenland in het algemeen,
waarbij hij wees op het streven tot toenade
ring. Zoo zeide hij, dat iedere Franschman
bereid is, deze toenadering te bevorderen;
-venwel moeten de gevoelens van Frankrijk
door andere landen worden gedeeld; met een
warm hart, doch tevens met een open oog
moet voor de vervolmaking van den vrede
vorden gearbeid.
ONDERZOEK NAAR 'N AMERÏKAANSCH
ONDERDAAN
Vier Perzen gearresteerd
KOVNO, 25 Maart Naar uit Moskou ge
meld wordt, heeft de Amerikaansche regee
ring gedurende den laatsten tijd een onder
zoek laten instellen naar den Amerikaan-
schen onderdaan Delwus, die ongeveer zes
maanden geleden in de stad Chabarowsk is
aangekomen. Volgens dit Amerikaansche on
derzoek, zou Delwus door de G. P. U. zijn ge
arresteerd en wegens spionnage ten gunste
van Amerika terechtgesteld zijn.
De Russische regeering heeft thans een
verklaring gepubliceerd, volgens welke ds
Amerikaansche onderdaan Delwus op de
iacht verongelukt zou zijn.
Van Amerikaansche zijde worden onderzoe
kingen naar Delwus voortgezet.
Te Ashabad heeft de G. P. U. vier Perzen
gearresteerd, die beschuldigd worden van sa
menwerking met de contra-revolutionnairen
tegen de Sovjet-regeering.
De Perzische gezant heeft van de Sovjetre
geering opheldering gevraagd.
„Graf Bismarck" te Buer-Erle een drietal
personen bedolven. Twee werden gedood: de
derde werd ernstig gewond.
MITRAILLEUSE IN BESLAG GENOMEN
De politieke politie te Berlijn heeft in
de privéwoning van een Eerlijnsch majoor
van politie een machinegeweer e# een hoe
veelheid daarbij passende munitie in beslag
genomen. De majoor verklaarde, dat hij dit
wapen als aandenken aan den oorlog wilde
bewaren. Het is echter waarschijnlijk, dat
hij het voor de een of andere rechtsradicale
organisatie heeft verborgen. De majoor is
onmiddellijk geschorst; er zal een nauwkeu
rig onderzoek worden ingesteld naar de her
komst van de mitrailleuse, terwijl de majoor
bovendien strafrechterlijk zal worden ver
volgd wegens overtreding der wet ter be
scherming der republiek.
ONTPLOFFING OP EEN OORLOGSSCHIP
Bij pompproeven heeft aan boord van
het moederschip voor vliegtuigen „Couras
geous" te Devonport een ontploffing plaat-
gehad. Eén man stierf aan de bekomen
verwondingen, drie anderen kregen ernstige
brandwonden door den stoom. Het schip
zelf kreeg geen ernstige schade.
ONTPLOFBARE STOFFEN
AANGEHOUDEN
De „Tagepost" meldt uit Maria. Theresio-
pol: Twee dagen geleden werden aan het
station alhier 22 wagons, die uit Italië kwa
men en voor Roemenië bestemd waren, aan
gehouden. Reeds eenige dagen vroeger wa
ren 22 wagons uit Italië, eveneens voor Roe
menië bestemd, Maria Theresiopol gepas
seerd.
Thans is geconstateerd, dat deze wagons
ontploffingsmiddelen bevatten.
De wagons zijn bij het station op een zij
spoor gebracht en worden door militairen
bewaakt.
Een speciale militaire commissaris stelt
een onderzoek in.
Uit Belgrado is te Soebotica (Maria
Theresiopol) 'n deskundigen-commissie aan
gekomen om een onderzoek in te stellen naar
de lading der aan het station in beslag geno
men wagons met ontplofbare stoffen.
Een later ontvangen bericht meldt, dat het
transport na de gewone formaliteiten naar
de plaats van bestemming is doorgezonden.
STAATSTABAKFABRIEK VERBRAND
De groote staatstabakfabriek in Athene,
waar meer dan 1000 arbeiders werkzaam
waren, is door brand totaal vernield. Het
vuur is nog niet gebluscht en de naburige
huizen loopen gevaar.
De schade bedraagt 50 millioen drach
men.
ERNSTIGE BRANDEN
WARSCHAU, 25 Maart. Gisteren zijn in
de nabijheid van Lemberg in drie dorpen ern
stige branden uitgebroken, welke tengevolge
van de thans heerschende voorjaarsstormen
onmiddellijk zeer groote afmetingen aanna
men. In het dorp Czerczyk zijn 38 boerderijen
met in totaal 1C6 schuren afgebrand, zonder
dat men iets kon redden. Daar de brandweer
machteloos tegenover het vuur stond en ook
de watertoevoer onvoldoende was, kon men
niets uitrichten om het vuur te beperken.
Twee personen zijn verbrand en 12 personen
kregen ernstige brandwonden. In de plaats
Erzozowic zijn 4 boerderijen afgebrand en ook
hier kwamen 2 personen om het leven. In het
derde dorpje is een fabriek platgebrand.
DE PAUS EN HET FASCISME
Bij een audiëntie van een vertegenwoor
diger van den officieelen berichtendienst te
Rome verklaarde de paus in verband met
de kwestie van Zuid-Tirol, dat het hem op
recht leed deed, dat Duitsche en Oosten-
rijksche katholieken hem hadden verweten,
dat hij niet was opgekomen voor het geven
van godsdienstonderwijs in de moedertaal.
Hij had gedaan wat hij kon. De verhouding
tusschen Kerk en Staat in Italië is precies
dezelfde als op 21 Sept. 1870. Wij zullen,
aldus de paus, ook in de toekomst doen wat
mogelijk is en ook bidden. Maar wij moeten
vreezen, dat verdere bemoeiingen onzerzijds
den toestand veeleer zullen verergeren dan
verbeteren.
SPOORWEGWERKPLAATSEN
VERBRAND
80S man werkloos, 300
millioen schade.
Uit Nagy-Beczkerek wordt geseind:
De reparatiewerkplaats der Zuid-Slavische
staatsspoorwegen, waar 800 arbeiders werk
ten, is totaal afgebrand. De schade bedraagt
300 millioen dinar.
EEN NIEUWE JAPANSCHE KRUISER
Te Nagasaki is de derde kruiser van 10.000
ton van stapel geloopen.
ERNSTIG MIJNONGELUK
BERLIJN 25 Maart Naar uit Buer wordt
gemeld, zijn bij een steenstorting in de mijn
Parijsche voetgangers
Men weet, dat de verkeerspolitie te Parijs,
na eerst het autoverkeer grondig te hebben
geregeld, thans met de dressuur der voet
gangers bezig is. Weliswaar dienden aller
eerst de voetgangers tegen de voertuigen
beschermd te worden, maar ook zij moeten
zich ten slotte aan regelen houden en niet
volhrden in hun vrijgevochten opvattingen.
In de bladen zijn onlangs de nieuwe bepa
lingen voor de voetgangers gepubliceerd,
met de toevoeging dat de politie gedurende
eenigen tijd nog niet te streng optredén zou.
Maar na een bepaalden termijn zou iedere
Parijzenaar worden geacht, de wet te kennen.
Een verslaggever van de „Oeuvre" is op
een der drukke pleinen gaan kijken en hij
vermoedt, dat de meerderheid der Parijze-
naars geen kranten leest. Niemand stoorde
zich n.l. aan de verkeersregelen, iedereen
liep schots en scheef door elkaar, stak onver
wachts over, tot wanhoop van den verkeers
agent, die de delinquenten heftig toesprak
en met gebaren beduidde, hoe het wél moest.
Twee dingen stelt de jóurnalist thans vast
de vele boeten, die weldra van overtreders
zullen worden geheven, zullen een aardige
recette voor de stad opleveren voorts zal
de Onbekende Soldaat voortaan in vrede
kunnen rusten en niet langer meer voor aller
lei ongewenschte en onoprechte betoogingen
worden gebruikt, omdat men immers de
Place de l'Etoile niet meer mag oversteken,
maar alleen maar om mag loopen. Praktisch
is de Are de Triomphe dus niet meer te
benaderen
Ten slotte nam de journalist een proef.
Hij liep hard het plein over, dwars tegen de
verkeersregelen in. Een agent snelde hem
achterna, maar niet om hem te betrappen en
proces-verbaal tegen hem op te maken,
't Was een agent, wiens diensttijd om was,
die haast had om naar huis te komen en
daarom ook maar even in de gauwigheid het
verkeerswetbcek schond
Tegen de vele branden
In verband met vele den laatsten tijd voor
komende branden, heeft de Berlijnsche hoofd
commissaris van politie gelast, dat speciaal
daartoe aangenomen rechercheurs zich zul
len belasten met een onderzoek naar de oor
zaken, terwijl bij de verschillende brand
weerposten rechercheurs worden gedeta
cheerd om bij brandalarm dadelijk mee uit
te rukken.
„De strjjd zal bloed kosten"
Hoe dringend noodig het is, dat de ver
antwoordelijke autoriteiten en de personen,
die den zonderlingen toestand hebben ge
schapen van een reactionair-conservatieve
agrarische beweging tegen een conserva
tieve regeerine, die alle mogelijke moeite
doet, om den heeren tevreden te stellen, de
gemoederen blijven kalmeeren, volgt weer
uit hetgeen in een vergadering in Mecklen-
burg-Schwerin mogelijk is gebleken.
In een bijeenkomst van een Landbond,
te Parnim samengeroepen door den voorzit
ter v. Wendhausen, een voormalig Kappist
voerde o.a. een gymnastiekonderwijzer van
den Landbond het woord. Onder donderend
applaus van de aanwezige grootgrondbezit-
t:rs verklaarde o.m. deze woordvoerder:,
de binnenlandsche politieke strijd zal veel
bloed kosten, maar niettemin zullen de
vaderlandsche bonden overwinnen. Laat
ons tot God bidden, dan zullen wij den vrij
heidsstrijd met succes strijden.
Na de vergadering werd een betooging
gehouden voor het belastingkantoor, waarbij
een fascistisch zwart vaandel werd meege
dragen trouwens, bij verschillende demon
straties van den laatsten tijd, in scène gezet
door dezen heer v. Wendhausen, zijn telkens
allerlei fascistische allures aangenomen.
De „Meckl. Nachr." bevat een artikel,
waarin gewaarschuwd wordt tegen het aan
nemen van geschenken van de regeering, ter
wijl voorzichtigheid en wantrouwen wordt
aanbevolen tegen alles wat van de regeering
komt.
Wie iets aanneemt, wordt als verrader
gebrandmerkt.
Van de verkiezingen wordt gezegd, dat hat
tot ontbinding van den staat zal komen, els
het niet spoedig gelukt het stelsel van Wei-
mar te bezigen.
DINSDAG 27 MAART
HILVERSUM, 1060 M. 12.00 Pojitiebcr. 12.30—
2.00 Lunchmuziek door het Trio Groeneveld. 3.00
4.00 Knipcursus. 6.00 Uurslag. 6.007.15 Diner-
muziek door het Trio Rentmeester. 7.157-45 En
gelsche conversatieles. 7-45 Politieber. 8.058.25
Jhr. Jan Feith spreekt over Jan Allemachtig, van Herm.
de Man. 8.259.15 Concert op twee vleugels door de
dames B. Koopman en Fr. Boomgaard. 9-t5~9-45
Lezing door Herm. Salomonson (Melis Stoke) Im
pressies uit de Vergaderzaal en uit de koffiekamer van
den Volkenbond. 9.45 Concert door het Omroep
orkest o.l.v. Nico Treep. 10.15 Persber. Daarna voor tz
concert.
HUIZEN, 340.9 (na 6 uur 1950 M.) 12.30 KRO. Tijds
opgave. 12.301.30 Lunchmuziek door het Trio
van Rest. Winkels, te Amsterdam. 5.30—6.30 Diner-
Muziek. 6.307. Cursus Esperanto. 7-007-3o
Cursus Engelsch. 7.358.00 KRO. Cursus Kerk
latijn, door den heer Leo Speet, Alkmaar. 8.00 Uit
zending vanuit de St. Dominicuskerk te Amsterdam.
Met medewerking van het Koor van bovengenoemde
kerk o.l.v. den heer G. H. Kimmijzer en den heer Evert
Haak, organist. Het KRO. Trio en Mevr. Dr. Koot,
sopraan, H. Kubbega, bas. De vasten-meditatie wordt
gehouden door den Zeereerw. Heer Th. J. van Noord,
pastoor te Langendijk. Tot ong. 9.30 is de uitzending
uitsluitend een godsdienstige, waarna het kerkgebouw
verlaten wordt door de aanwezigen.
DAVENTRY. 1600 M. 10.35 Kerkdienst. 11.20 Gra-
mofoonmuziek. 12.20 A. Brown's kwintet en M. Ho-
verd, sopraan. 1.202.20 Orkestconcert. 2.50
Muziekles. 3.35 Muziek. 3.40 Fransche les. 4.10
Muziek. 4.20 Orkestconcert. 4.35 Lezing. 4-5®
Orkestconcert. 5-20 Boekbespreking. 5-35 Kinder
uurtje. 6.20 Gramofoonmuziek. 6.50 Nieuwsber.
7.05 Gramofoonmuziek. 7-20 Tuinpraatie. 7-35
Bachs sonates voor viola da Gamba en cembalo. 7*45
Lezing Grieksch tooneeJ. 8.05 F. Titterton, tenor
8.20 Vaudeville. Dans-orkest en variëté-artisten.
(8.228.50 Lezing Problems of heredity). 9.20
Nieuwsber. 9-35 Muziekles. 9-55 Nieuwsber.
10.00 V. Lambelet, sopraan. G. Pizzey, bariton. Orkest.
10.5012.20 Dansmuziek.
PARIJS „RADIO-PARIS". 1750 M. 10.50—II.00
Concert. 12.502.10 Orkestconcert. 4-055-?5
Orkestconcert. 8.50—11.20 Fragmenten van „Wil
helm Tell", opera van Rossini. Oikest en soli.
LANGENBERG. 469 M. 12.25—1.50 Orkestconcert.
5.206.20 Orkestconcert. 7.40 „Nachtasyl", drama
var. Maxim Gorki. 9.50 Sluiten.
KöNIGSWUSTERHAUSEN, 1250 M. (ZEESEN)
11.ao6.40 Lezingen en lessen. 6.50 „Nachtasyl",
van Maxim Gorki (inleid ng). Om 7.20 Opvoering
van het werk.
HAMBURG, 395 M. 3-35 Romances en humoresken
door 't orkest. 5.20 Walsconcert. 7-35 .-Die Grose-
stadt"-symphonie. 9-35 Causerie. 10.5011.50
Dansmuziek.
BRUSSEL, 509 M. 5.206.20 Dansmuziek. 8.35
10.35 Concert door het radio-orkest.
Te Scheveningen is de 60-jarige J. H. de H.
van de tram gesprongen, waarbij hij met den
linkervoet onder de tram kwam. De voet
werd verbrijzeld en bovendien bekwam De H.
nog wonden en ontvellingen aan het hoofd.
Hij is door den geneeskundigen dienst naar
het ziekenhuis gebracht.
Oprichting van een nationale federatie
Op het L>epartement van Arbeid, Handel
en Nijverheid is, mede uit naam van den
Directeur-Generaal van de Volksgezond
heid, door den Hoofdinspecteur van de
volksgezondheid, dr. Eijkel, een vergadering
belegd van de Inspectie voor de Kinder-
hygiëne met een vijfentwintigtal vereeni-
gingen, die in ons land werkzaam zijn op
het gebied der sociale kinderhygiëne, ten
einde door gemeenschappelijke bespreking
zoo mogelijk te komen tot de oprichting
van een nationale federatie.
De vergadering, die bijzonder goed be
zocht was, werd geleid door den Directeur-
Generaal van de Volksgezondheid mr.
Lietaert Peerbolte. Hij wees er op, dat tal
van organisaties een werkzaamheid ont
plooien op het gebied der sociale kinder
hygiëne, waarbij opgemerkt kan worden,
dat het werk telkens in elkaar grijpt. Het
werk der vereenigingen, die elk van eigen
standpunt het belang van het kind dienen,
kan meer vruchtdragend zijn practisch
zoowel als wetenschappelijk als er een
contact wordt geschapen om tot uitwis
seling van denkbeelden en van gegevens
te komen. Hetgeen hier beoogd wordt, is
dus niet een aanslag te plegen op de zelf
standigheid van de federatieve partijen: iedere
vereeniging blijft volkomen zelfstandig. Het
moet zijn een federatie, vormend een ver
band, waarvan het kind het sterkste cement
vormt. Een hationale federatie, zich geheel
en al zelf besturend, niet werkend onder
de auspiciën van de regeering, niet onder
bevoogding vaiT bcvenaf, waardoor het
particuliere initiatief zou kunnen worden
geremd of gedempt. Wel hoopt de Directeur-
Generaal, dat er innige samenwerking zal
zijn met de Inspectie voor de hygiëne van
het kind, welke inspectie nu reeds bijzonder
aangenaam samenwerkt met verschillende
uitgenoodigde vereenigingen.
Reeds dadelijk bleek, dat de afgevaardig
den zonder onderscheid de vorming van een
nationale federatie toejuichen. Op voorstel
van den Directeur-Generaal werd een com
missie benoemd uit de aanwezigen, die
statuten zou ontwerpen. In deze commissie
kregen zitting: mr. de Grane, Zeist; dr.
Mol, Den Haag; en dr. Plantenga, Den Haag.
DE TENTOONSTELLING
De Tentoonstelling, die de A. V. O. in
de maand October a.s. te Amsterdam zal
houden, belooft uitermate belangwekkend
te worden.
Niet alleen zal men er een overzicht kun
nen verkrijgen van de oorzaken van Onvol
waardigheid, de selectie en keuring, de diag
nostiek en therapie voor Onvolwaardigen,
om slechts enkele onderwerpen te noemen,
maar bovendien zullen er demonstraties
gegeven worden van de werkmethoden en
de opleiding voor Onvolwaardigen. In de
Historische afdeeling zal men kunnen zien,
hoe in vroeger eeuwen de Onvolwaardige
Arbeidskrachten werden behandeld en ten
slotte ligt het in de bedoeling ook filmvoor
stellingen te organiseeren, die op het onder
havige onderwerp betrekking hebben.
De inzendingen, die uit het buitenland
reeds werden toegezegd, zullen er zeker toe
bijdragen om deze Tentoonstelling een uiterst
leerzaam en belangwekkend karakter te geven
De Tentoonstelling zal een 14-tal dagen
geopend zijn, behalve des Zondags.
500.000 7 pCL le Hypothecaire Obligaties
De Ned. Landbouwbank en de firma Len-
tjes en Drossaerts berichten, dat vanaf
Donderdag 22 Maart 1928 is opengesteld de
inschrijving op 500.000 7 pCt. le Hypo
thecaire Obligaties in stukken van 1000.
500 en 100. zijnde de Eerste serie eener
leening, groot 900.000. ten laste van de
Orde der Barmhartige Zusters v. d. H. Vin
centius ii Paulo, Moederhuis te Freiburg. De
koers van uitgifte bedraagt 99 pCt.
Het Moederhuis te Freiburg laat te Manr.-
heim een groot, naar de laatste eischen des
tijds ingericht R.-K. Ziekenhuis bouwen,
begroot op R.M. 4.000.000.— totaal. Voor dit
doel werd reeds in Juli 1927 een 7 pCt. Obli-
gatieleening ad 600.000 uitgegeven welke,
eveneens door emittenten van deze leening,
volledig werd geplaatst.
Thans gaat de Orde over tot verdere uit
gifte van (7 pCt.) obligaties; deze serie is
groot 500.000.en vormt het eerste ge
deelte eener leening in totaal groot 90.000,
rentende pCt. jaars.
®e waarde van de bezittingen van het
Moederhuis worden getaxeerd op ongeveer
3.600.000.
De uitloting vindt plaats in de maand
September, de betaling 15 October d.a.v.
De Orde heeft het recht tot versterkte of
algeheele aflossing, doch verbindt zich van
dit recht geen gebruik te maken vóór 15
October 1930.
geeft menige huisvrouw en dienstbode ruwe
en roode werkhanden. Deze worden weder
om spoedig gaaf, zacht en blank door Purol
ROMAN VAN
EMMA VON BRANDIS—ZELION
14
De aangesprokene nam eerbiedig den hoed
ar, streek met de ;iancj door het haar en
zeide. „is het mogelijk, dat de genadige
heer van den Zwaluwenberg nog niets daar
van weet?
Neen, neen, wat moet ik dan weten?
De genadige heer van den Zwaluwen
berg weet alzoo niet, dat de genadige heer
von Guldenpforten heden op het slot terug
gekeerd is? Het bericht, ik wil zeggen, dez
vreugdeboodschap, is ons eergisteren gewor
den. Het was zeer bezwaarlijk in zoo korten
t(jd een waardige ontvangst voor te berei
den: het was
Wie van de bewoners keert terug: weet
gfj dat? onderbrak de man hem heftig.
De genadige heer, de gravin, de jon
ge heer en, o vreugde, eindelijk ook weer
de genadige fraulein.
Een purperkleur overtoog het gezicht van
den ruiter, welke kort daarop weer voor
een grauwe bleekte plaats maakte. Hij boog
zich over den hals van het paard, hield
zich, om zijn ontroering te verbergen, een
oogenblik met het tuig van zijn rijdier be
zig, en zeide toen met teruggekregen zelf-
beheerschingDus dat geeft groote fees
telijkheden? Ik wil u een voorsprong laten,
beste menschen. en zal later wel volgen.
Een kranig heer, onze heer van den
Zwaluwenberg, zeide de dorpsschoenmaker,
toen de feeststoet verder was.
Ja, alleen wat te ernstig voor zijn
leeftijd, meende de dikke bakker, die ook
tot den feeststoet behoorde hem had de
monnikskap beter gepast dan den mooien,
vroolijken jonker Alois, zijn oudsten broe
der.
Dat denk je maar, mengde zich nu de
waard uit den „Beker" in het gesprek, bij
de ordebroeders kunnen ze ook geen lui ge
bruiken, die den kop laten hangen, dat zijn
meest vroolijke menschen. De opgeruimde-
christenen zijn de beste menschen, mij al
thans de liefste. Dat het overigens den
jongen baron Alois ernst is met zijn zaak
is duidelijk, een riddergoed verwisselt men
toch zoo licht niet met de kloostercel.
Zeker niet, maar onze heer Walter is
toch ook geen suffer, als men zoo jong
reeds zulke zware plichten op de schouders
draagt, wordt men vroeg ernstig, wierp de
schoenmaker tegen. Het moet den jongen
heer geweldig zwaar gevallen zijn, de sol
datenrok, die hem zoo prachtig stond, aan
den kapstok te hangen. Ik weet nog goed
hoe dat alles zich heeft toegedragen. Het
was toen een jaar vóór den dood van den
ouden heer Baron. Alois studeerde op een
landbouwschool, baron Walter op de krijgs
school. De beide jonge heeren kwamen in
de Paaschvacantie op den burcht. Daar
klonk het plotseling, de knappe erfgenaam,
de mooie, vroolijke Alois wilde in de orde
der Franciscanen treden. Het was in den
beginne voor niemand te gelooven, maar
het was toch zoo, en nu keerde de zaak!
Jonker Alois ging naar zijn klooster heen en
zijn jongere broeder bezoekt nu het insti
tuut, om de landbouwkunde te bestudeeren
Het zal hem, zooals gezegd, moeite gekost
hebben.
Ach wat, lachtte de bakker, dat kun
je gelooven, naar zulk een schoon goed
steekt toch ieder zijn tien vingers uit.
Geenszins, het goed is nog van over
grootvaderszijde met schulden belast, ik
ruil niet met jonker Walter.
Maar ik wel! riep de waard, en ik
ook! klonk het van vele zijden.
Hij, die het onderwerp van dit gesprek
was, blikte een oogenblik den zich verwij-
derenden stoet na, haalde toen diep adem,
nam den hoed af, liet een poos den koelen
wind om zijn slapen spelen en bracht toen
zijn paard het bosch in. Laten we hier rus
ten, sprak hij, wij hebben den tijd. Hij
sprong uit den zadel, bond de leidsels aan
een tak vast en ging op een omgehouwen
eik zitten. Een wereld van gewaarwordingen
bestormde zijn ziel. Lieflijke herinneringen
uit verren tijd, een machtig gevoel van blijd
schap over een wederzien, vage hoop voor
de toekomst. Het beeld, dat hem daarbij
voor oogen zweefde, was het vertrouwde uit
zijn kinderjaren, maar het v:as door de ja
ren niet alleen in lichamelijke gestalte, maar
ook in den geest veranderd. De vroolijke
kleine, die met de pop in haar arm met
haar ouders kwam om de buren op de
Zwaluwenberg te bezoeken, had eens een
weemoedig afscheid genomen, om te gaan
leven en wonen in een ver klooster, waar
goeöe nonnen haar zouden opvoeden. Haar
brieven, welke zeer dikwijls kwamen en die
aan de verre vrienden alles berichten, wat
haar hart bewoog, waren een rij van jaren
de eenige band geweest, welke haar met
hen verbond. Toen in de laatste lente een
reis den jongen heer van de Zwaluwenberg
naar het klooster voerde en hij er aanbel
de, om den groet van het ouderlijk huis over
te brengen, was zij nog een kind, dat hem
luidruchtig welkom heette.
In zijn hart echter was een machtiger
gevoel, dan dat van kindervriendschap, ont
waakt. Van stonde af aan vermengde zich
het vroolijke beeld der eenigste speelgezellin
met al z'n toekomstdroomen. Was hem ook
het leven met zijn nieuwe, niet zelf gekozen
plichten zwaar gevallen, nu rees de wereld
voor hem op als een landschap, waar eeu
wige lente heerscht. Het geduld van den
verliefde werd echter op een zware proef
gesteld.
Nadat de opvoeding der jonkvrouwe in het
klooster geëindigd werd verklaard, stelden
zich aan de terugkeer naar huls hindernis
sen in den weg. De arts achtte voor den
jongen erfgenaam een lang verblijf in het
zuiden voor noodzakelijk, en daar baron
von Guldenpforten niet geneigd was, zich
van zijn kinderen te scheiden, vertrok hij
voor een jaar naar Mentone. De gezichts
kring van het kostschoolmeisje werd hier
door heel wat vergroot, en de brieven, wel
ke zij aan de verre vrienden schreef, ge
tuigden van den opgewekten geest, waar
mede zij de wereld en het leven beschouw
de, maar toch nog spiegelde zich daarin de
onbevangen reine kinderzin af.
Deze brieven waren voor den verliefde
de grootsche kostbaarheden, en nu zou hij
haar zien, van aangezicht tot aangezicht.
In 't gras aan zijne voeten bloeiden vele
witte anemonen. Hij plukte ze tot een rui
ker bijeen; het waren haar lievelingsbloe
men.
De feeststoet had middelerwijl zijn doel
bereikt. Het koor van zangers was in den
slottuin gekomen en vormde een halven
kring voor de groote stoep, welke spoedig
door toehoorders gevuld was. Achter de
muzikanten en zangers hadden de fakkel
dragers zich opgesteld, en hun brandende
toortsen lichtten nu hel door de avondsche
mering. De jongens en meisjes zongen met
schelle stemmen het op de melodie van 't
volkslied in elkaar gezette gedicht van hun
meester.
De zangers waren reeds tot bij de laatste
strophe gekomen, toen Walter, die reeds
lang van het paard was afgestegen en'lang
zaam stappend nader kwam, zijn ros aan
een daar bezig zijnde bediende overgaf en
op de groep der fakkeldragers toetrad. Hij
zocht zich in de schaduw van een grooten
vlierboom te verbergen en keek naar de
stoep, om haar te zoeken, voor wie zijn
hart zoo onstuimig klopte. En zie, daar stond
zij tusschen haar vader en haar broeder,
in een roze-kleurige japon, een beeld van
jeugdige bekoorlijkheid. Zij hield het hoofd
je licht voorwaarts gebogen en luisterde met
vriendelijken lach naar de gebrekkige rijmen.
Toen de zang geëindigd was, fluisterde
de vrijheer haar toe, terwijl hij met de
hand over zijn snor streek: „Zoo aller
jonkvrouwen goud, ga naar beneden, om ze
te bedanken, neem den zoon uit verre zonen
mee. Zeg dat die beste mannen bij mij ko
men en zorg voor een goeden dronk. Den
kinderen mag je een feest voor a.s. Zondag
beloven."
(Wordt vervolgd.)
