Bmnenlandsch Nieuws
Landbouw en Vissdierij
Gemengd Nieuws
Kinderen
PUROL
V
STATEN GENERAAL
Eerste Kamer
Tweede Kamer
Het instructievaartuig
„Prins Hendrik"
Prof. Kohnstamm
De nieuwe Gouverneur
van Suriname
H. M. de Koningin naar
„De Ruygenhoek"
Veilig verkeer
Het werk van
de Centrale Commissie voor
filmkeuring
Een 14-jarige brandstichter
Heetgebakerd
Het was niet om radio-muziek
Van een ladder gevallen
Aan de gevolgen overleden
Een oud gebruik
Hoe de stroopers ontdekt
werden
HANDEL EN NIJVERHEID
De verwerping van het
aardewerkwetje
BOEK EN BLAD.
De wijziging der land- en
tuinbomvongevallenwet
SOCIAAL LEVEN
Uit de Sieenindustrie
Het zilveren feest van
StRaphael"
Bestrijding van mond
en klauwzeer
Arbeidstijd in drukkerijen
Het contract in de lithografie
opgezegd
Ontsmetten van vlaszaad
VERKEER EN POSTERIJEN
De begrooting der Posteryen,
Telegrafie en Telefonie 1928
Nieuwe spoorweg-slaapwagens
In de vergadering der Eerste Kamer werd
gisteravond na mededeeling van berichten
omtrent afwezigheid van eenige leden, over
gegaan tot het trekken der afdeelingen.
Nadat de vergadering enkele oogenblikken
was geschorst, deelde de voorziter made, dat
de afdeelingen hebben benoemd tot voorzit
ters de heeren Blomious, Westerdijk, de Vos
van Steenwijk, Diepenhorst en Rink, en tot
ondervoorzitters de heeren Arntz, Rugge;
Wibaut, Haffmans en Embden.
Verder deelde de voorzitter mede, dat de
Centrale Afdeeling besloten heeft heden
ochtend 10 uur een 13-tal wetsontwerpen in
de afdeelingen te doen onderzoaken.
Het ligt in zijn voornemen, Woensdag 10
April, des middags 2 uur, een openbare ver
gadering te houden en daarin een aanvang
te maken met de algemeen" beschouwingen
over de Staatsbegrooting voor 1928.
De vergadering werd vervolgens tot dien
datum verdaagd.
i
In de vergadering der Tweede Kamer werd
gisteren na de elders in dit blad vermelde
verklaring van mgr. Nolens, de gewijzigde
motie-Joekes, inzake de instelling van een
commissie tot het uitbrengen van rapport
ever de ervaringen verkregen met de be-
stuurshervorming in de provincie West-Java,
verworpen met 51—32stemmen.
Vóór: de vri)z.-dem., soc.-dem. en de Ka
tholieken v. Vuuren, v. Rijckevorsel, Moller,
Kuiper en J. B. v. Dijek.
De heer KORTENHORST CR. K.) vraagt
verlof vragen tot de regeering te mogen
richten over den ongun-.tigen economischen
toestand van Zeeuwsch-Vlaanderen en over
de maatregelen, die genomen zijn of geno
men kunnen worden, om daarin verbetering
te brengen.
Over dit verzoek zal heden worden be
slist.
Vervolgens zijn aan de orde de wetsont
werpen tot wijziging van de Ongevallen
wet 1921 en tot wijziging van de Land- en
Tuinbouw-Ongevallenwet 1922.
Besloten wordt geen algemeene beschou
wingen te houden.
De heer VAN WIJNBERGEN CR. K.) ver
dedigt bij art. 1 van de Ongevallenwet een
amendement om daaraan toe te voegen een
lid, luidende: Met lichamelijk letsel, ge
volg van een ongeval, wordt gelijkgesteld
lichamelijk letsel in betrekkelijk korten tijd
ontstaan, zooals pees-schede-ontsteking, be
vriezing, hitteberoerte, zonnesteek, blaar e.d.
Mevr. DE VRIES-BRTJINS CS. D. A. P.)
stelt op het amendement een sub-amende
ment voor, om tusschen hitteberoerte en
zonnesteek het woord „warmtebevanging" in
te voegen.
De MINISTER VAN ARBEID, HANDEL
EN NIJVERHEID, de heer SLOTEMAKER
DE BRUINE, betoogt dat het amendement
de niet-specifieke beroepsziekten als een
soort ongevallen beschouwt. Wordt het
aangenomen, dan zullen in de Landbouw-
ongevallenwet geen beroepsziekten meer
genoemd wordin. Daartegen zou spreker
geen bezwaar hebben, maar hij kon zich
met het amendement toch nog niet ver-
eenigen, omdat het verband met de dienst-
betrekikng niet expreasis verbis daarin
staat. Tegen de omschrijving heeft spreker
voorts nog het bezwaar, dat de woorden „en
dergelijke" alleen gebruikt kunnen worden
als de voorbeelden iets essentieel gelijk
soortigs aangeven. Ook vraagt spreker, waar
de grens is tusschen ongeval en ziekte.
Voor het oogenblik zijn deze dubia oorzaak
dat spr. niet met het amendement kan mee
gaan.
De heer J. B. VAN DIJK (R.K.) ver
klaart, dat de commissie van rapporteurs
het sub-amendement-De Vries-Bruins over
neemt.
Het amendement van de commissie van
rapporteurs wordt aangenomen bij zitten en
opstaan.
Art. 1 wordt z.h.s. aangenomen'.
De MINISTER antwoordt te zullen af
wachten wat uit de Kamer over dit amen
dement wordt gezegd, alvorens zijn stand
punt te bepalen.
De VOORZITTER deelt mee, dat de heer
-liemstra heeft verzocht het amendement
aan te houden tot Woensdag.
Daartoe wordt besloten.
De beraadslagingen over artikel la wor
den alsnog geopend
De heer HIEMSTRA betoogt, dat kan
toorbedienden op vakvereenigingsbureaux
niet in de ongevallenverzekering zijn opge
nomen. Spr. zal geen amendement voor
stellen, maar vraagt den Minister hieraan
bij algemeenen maatregel van bestuur tege
moet te komen.
De heer LOERAKKER (R.K.) verheugt
er zich over, dat de Minister de onzeker
heid voor de arbeiders, die aangenomen
werk verrichten, heeft weggenomen. Het ar
tikel zal echter in ander opzicht verduide
lijking behoeven.
De heer BEUMER is minder met het ar
tikel ingenomen.
De heer BRAAT (PI. B.) vraagt den Mi
nister wat moet worden verstaan onder aan
genomen werk.
De MINISTER zal het verzoek van den
heer Hiemstra overwegen. Verder wijst spre
ker er op, dat de bewoordingen der wet zijn:
wie in aangenomen werk persoonlijk arbeid
verricht.
Het artikel wordt zb.s. aangenomen.
Bij art. XII betoogt de heer J. B. VAN
DIJK (R.K dat de le alinea, betreffende
het vormen van de reserve van ten hoogste
de helft van het premie-inkomen over een
boekjaar van het ongevallenfonds, onnoodig
is, omdat ei een zeer- groot overschot is.
De MINISTER verdedigt de hadhaving
der aiinea.
De heer VAN DIJK dient een amende
ment in. strekkende om de alinea te doen
vervallen.
De VOORZITTER stelt voor, het amende
ment tot Woensdag aan te houden.
Aldus wordt besloten.
Op art. XXIIIa verdedigt de heer HIEM
STRA een amendement, om de mogelijk
heid van afkoop van renten voor niet-
vreemdelingen te laten vervallen.
Dit amendement wordt met 39 tegen 22
stemmen verworpen..
Op art XXV licht mevr. DE VRIES
BRUINS een amendement toe op artikel
87b. om in d te laten vervallen het woord
„ondergrondschen" en voorts na „blaar" te
vermelden de ziekten „nystagmus, wanneer
die een gevolg is van mijn arbeid, en
caissonziekte".
De minister ontraadt dit amendement.
Daarna wordt de vergadering tot des
avonds 8 uur geschorst.
Avondvergadering,
In de avondvergadering vroeg de heer
KETELAAR (V D.) de regeering te mogen
interpelleeren over de schoolkwestie te Oost-
marsum.
Op dit verzoek zal heden worden beslist.
Het regeeringsbelcid ten aanzien
van de Kweekscholen.
Vervolgens is aan de orde de interpellatie
van den heer Albarda omtrent het beleid
der regeering ten aanzien van de kweek
scholen.
De heer ALBARDA (S.D.A.P.) merkt op,
dat het aantal leerkrachten en dc kwaliteit
daarvan van de grootste beteekenis is.
De kwaliteit der leerkrachten bepaalt de
hoedanigheid van het enderwijs.
Spr. komt in zijn betoog tot de conclusie,
dat er geen enkele reden is, om eenige
kweekscholen te gaan opheffen. Bovendien
heeft men volgens spr. rekening te houden
met de groote taak, welke Nederland heeft
bij het onderwijs in Indié.
Ten slotte stelt spr. de volgende vragen:
1. Is de Minister voornemens over te gaan
tot opheffing van een aantal kweekscholen?
Zoo ja, van hoeveel en van welke?
2. Is de Minister de overtuiging toegedaan,
dat tot opheffing van een aantal kweek
scholen kan worclen overgegaan, zonder dat
daardoor voor de toekomst een gebrek aan
leerkrachten kan ontstaan?
3. Indien het voornemen tot opheffing van
eenige kweekscholen uitsluitend op open
bare kweekscholen betrekking heeft, op
welke gronden berust dan het voornemen?
4. Indien het voornemen tot opheffing van
een aantal kweekscholen verband houdt met
een verminderden toexoop van kweekelingen
tot die instellingen, is de Minister dan niet
van oordeel, dat de vermindering van cien
toeloop voor een belangrijk deel een gevolg
xs van verschilende bezuinigingsmaatrege
len bij de kweekscholen en bij het lager on
derwijs toegepast en dat de toeloop veer
toenemen zal, naar gelang die bezuinigings
maatregelen opgeheven worden?
5. Denkt de Minister voort te gaan met de
omzetting van vierjarige kweekscholen in
drie-jarige, door opheffing van aanvangs-
klassen? Zoo ja, is de Minister dan niet van
oordeel, dat een zoodanige omzetting alleen
daar zonder schade voor het onderwijs mo
gelijk is, waar de gelegenheid voor onderwijs
te ontvangen aan een H.B.S., een gymna
sium, een lyceum of een U.L.O.-school :n
voldoende mate aanwezig is en de aanslui
ting tusschen deze scholen en de kweek
school behoorlijk verzekerd is?
In zijn antwoord merkt de MINISTER
VAN ONDERWIJS, KUNSTEN EN WETEN
SCHAPPEN, de heer WASZINK, op, dat de
toeloop van leerlingen naar de kweekscholen
in de laatste jaren aanmerkelijk minder is
geworden.
Rekening houdende met de vermoedelijke
behoefte aan leerkrachten, komt spr. tot de
conclusie, dai er in 1930 een tekort van onge
veer 300 leerkrachten zal zijn.
Op de vragen van den heer Albarda, ant
woordt spr. o. m. het volgends: Plannen tot
opheffing van een aantal kweekscholen, be
staan er bij spr. thans niet. Wanneer over
gegaan zou moeten worden tot opheffing van
kweekscholen, zou deze opheffen zich moe
ten beperken tot Rijkskweekscholen, omdat
de Regeering over de bijzonder kweekscholen
geen zeggenschap heeft.
Spreker zegt verder, dat naar zijn over
tuiging de verminderde toeloop zal ophouden,
wanneer het overcompleet aan leerkrachten
zal zijn verdwenenook zal de Regeering
kunnen ovex'wegen om verschillende bezuini
gingsmaatregelen weder op te heffen.
Ten slotte zegt de Minister, dat een be-
hai'tiging van de cursussen alleen mogelijk
zal zijn, wanneer er een andere vooroplei
ding is.
De "xeer ALBARDA repliceert.
Spreker dient de volgende motie in:
„De Kamer spreekt den wensch uit, dat
niet tot verdere opheffing van kweekscholen
zal worden overgegaan, alvorens de regeering
aan de Kamer de noodige gegevens heeft
verstx-ekt en deze daarover haar meening heeft
kunnen uitspreken.
De heer TILANUS (C. H.) dient de vol
gende motie in:
„De Kamer, van oordeel, dat in verband
met den overvloed aan onderwijzers en
onderwijzeressen, vermeerdering van het
aantal Rijkskweekscholen, als overbodig kan
worden aangemerkt,
verzoekt de Regeering het aantal Rijks
kweekscholen zooal niet te beperken,dan
toch voorshands geen nieuwe Rijkskweek
scholen op te richten."
De heer MOLLER (R. K.) zegt zich met de
moties Albarda en Tilanus niet te kun
nen vereenigen.
De heer VAN WIJNBERGEN (R. K.) hoopt
dat eventueels plannen tot wijziging van de
opleiding tijdig aan de Kamer zullen worden
kenbaar gemaakt. Met den heer Tilanus
dringt spreker er op aan, dat spoedig een
wijziging van den algemeenen maatregel
van bestuur zal komen in verband met den
eisch, dat in 5 jaar 90 leerkrachten door
de bijzondere scholen moeten worden afge
leverd, willen deze kweekscholen voor subsi
die in aanmerking komen. Spr. zou dit aan
tal willen verlagen tot 75.
De Minister dupliceert, waarna de heer
Albarda tripliceert.
De Minister verklaart den heer Tilanus,
dat hij voorloopig niet voornemens is, ver
der te gaan met oprichting van Rijkskweek
scholen. De motie-Tilanus is dus voorbarig en
spreker verzoekt den heer Tilanus deze motie
in te trekken.
Hierop trekt de heer Tilanus zijn motie in.
Over de motie-Albarda zal heden gestemd
worden.
Daarna wordt de vergadering tot Woens
dagmiddag I uur verdaagd.
den en die ook op andere wijze ter kennis
der Centrale Commissie komen, zij er de
aandacht op gevestigd, dat de meeste films,
die thans in de bioscoop-theaters vertoond
worden, niet door de Centrale Commissie
zijn gekeurd. Zij mogen tot 1 September nog
loopen op grond van ds overgangsbepalingen
der Bioscoopwet. Er zijn ruim 20.000 over-
gangskaarten uitgereikt. Wat na genoemden
datum vertoond wordt, moet door de Cen
trale Commissie gekeurd zijn
Een andere opmerking, ook reeds in het
publiek geuit, is, dat door de Centrale Com
missie alles maar wordt goedgekeurd. Inder
daad is tot nu tos geen enkele fiixn verbo
den voor publieke vertconing, als strijdig
met de goede zeden of de openbare orde.
Er zijn tot heden nog geen films ter keu
ring aangeboden, 1ie door de Keuringscom
missie zee gevaarlijk zijn geacht, dat zij
zelfs niet voor volwassenen mogen vertoond
worden. Dit zal zeer zeker steeds tot de
hooge uitzonderingen behooren en het zal
de Centrale Commissie aangenaam zijn, in-
r,x inderdaad zoo cel zing.
Uit bovenstaand overzicht blijkt, dat ds
propte r - aangebo
den films ligt in de neutrale zone van ac
tualiteiten en wetenschappelijke opnamen,
die voor alle leeftijden toeaatbaar te achten
zijn. Van de acht hoofdnummers, die in het
overzicht der laatste week vermeld zijn,
werden er slechts 2 voor alle leeftijden toe
gelaten.
Maandagmiddag is het Insti'uctievaartuig
„Prins Hendrik", van het Onderwijsfonds
voor de Binnenvaai't, voor de dit jaar te
houden oefentochten te Amsterdam, in
dienst gesteld.
Aan boord hadden zich een aantal be
langstellenden verzameld, onder wie wij op
merkten het Tweede Kamerlid mej. Frida
Katz, den Inspecteur voor het Nijverheids-
Onderwijs uit Den Haag, den heer I.I. J.
van Aiphen de Veer en de havenmeester
van Amsterdam, den heer W. N. van de
Pool.
De heer G. de Jong, directeur van het
Onderwijsfonds voor de Binnenvaart, gaf
een korte uiteenzetting van het doel van
het vaartuig. Hij deelde mede, dat de be
reikte resultaten zeer gunstig te noemen
zijn en dat er een stijgende vraag bij de
Binnenvaart is naar leerlingen van het In
structie vaartuig „Prins Hendrik".
De „Prins Hendrik" maakte vervolgens 'n
korte proeftocht door de Amsterdamsche
haven, waarbij bleek, dat eenige verbeterin
gen, die in den loop van den winter zijn
aangebracht, zeer voldeden.
Dinsdagmorgen vertrok het Instructie
vaartuig „Prins Hendrik" naar Zwolle, om
vandaar met de leerlingen van de Binnen-
vaartschool te Zwolle den eersten oefentocht
van dit jaar te houden.
Omtrent het door prof. Kohnstamm ge
vraagde ontslag als hoogleeraar aan de
Amsterdamscho Universiteit, wordt gemeld
dat prof. Kohnstamm wel zijn ontslag heeft
gevraagd als leeraar in de natuurkunde, niet
echter als bijzonder hoogleeraar in de
paedagogiek van wege het Nut van 't Alge
meen. Prof. Kohnstamm, die het voornemen
heeft, zich geheel aan wijsgeerlge en paeda-
gogische studies te wijden, zal 't laatste pro
fessoraat blijven vervullen.
Naar de „Ned." verneemt, is dr. A. A. L.
Rutgers, de nieuwbenoemde gouverneur van
Suriname, voornemens om 11 Mei a.s. met
het s.s. „Stuyvesant" uit Amsterdam te
vertrekken naar Suriname, vergezeld van
zijn echtgenoote en twee kinderen. De beide
oudste kinderen blijven in Holland.
H. M. de Koningin heeft voor eenige we
ken het landhuis „De Ruygenhoek" te Sche-
veningen betrokken.
Onder dezen titel is door de Provinciale
Utrechtsche Verkeei'sinspectie een geschrift
je samengesteld, dat door het Provinciaal
Bestuur van Uti'echt aan alle aanvragers
van nieuwe rijbewijzen ter hand zal worden
gesteld. Met de uitreiking zal een dezer da
gen een aanvang worden gemaakt. De op
laag bedraagt 10.000 exemplaren.
Een navolgenswaardig voorbeeld voor an
dere provincies.
vallen en bezeeren zich vaak, terwijl
de kleineren dikwijls last hebben van
roode of gesmette huid. Dit verzacht
en geneest men met
Doos 30, Tube 80 ct.
Van 19 t/m 24 Maart zijn door de Cen
trale Commissie gekeurd 56 films, lengte
38,118 M. Gelast werden 6 coupui'es lengte 54
meter.
Toegelaten: A (voor alle leeftijden: jour
naals, actualiteiten, sport, industrie, mode,
reclame, landen en steden, expedities, die
ren, planten, sprookjes e.d.) 35 films lengte
15.571 M.; kleine films (1 a 2 asten, moest
komisch), 10 films lengte 4454 M.; hoofd
nummers (groote speelfilms) 2 films, lengte
4270 M.
Toegelaten: B (boven 14 jaar) kleine
films 2 films lengte 709 M.; hoofdnummers,
3 films, lengte 5949 M.
Toegelaten: C (boven 18 jaar) kleine
films, 1 film lengte 610 M.; hoofdnummers,
films, lengte 6643 M. Een deer laatste
films moet nog aan een herkeuring onder
worpen worden
Reclame: Gekeurd 370 lithos, niet toege
laten 1; 666 foto's niet toegelaten 2.
Men verzoekt ons nog te melden:
In verband met opmerkingen, die van ver
schillende zijden in de pers gemaakt wor-
In het veld te Kerkenhovenveen (Drenthe)
zijn 20.000 turven verbrand. De 14-jax-ige S.
heeft bekend de heide in brand te hebben
gestoken.
Ongeveer 100 H.A. heide te Anlo is een
prooi der vlammen geworden.
Terwijl de heer G. W. Kaemlngk, hoofd
der bijzondere school te Schuinesloot in de
gemeente Ambt-Hardenberg Zondagavond in
de school was ter gelegenheid van de verga
dering der jongexingsvereeniging aldaar, ver
voegde zich, zoo meldt de „Msb.", in de pauze
een jongeman bij de school om een anderen
jongen te spreken. Het bleek dat de gezochte
niet aanwezig was, waarom de onbekende 'n
praatje maakte met den heer Kaemmgk,
welk praatje overging in een woordenwisse
ling, waarbij uitkwam dat hij vermoedelijk
zich met minder goede bedoelingen rxj de
school bevind. En omdat hij den gezochte
niet kon vinden, meende hij zijn woede maar
te moeten koelen op het hoofd der school
Hij ging de gang in en trapte daar een pa
neel uit een der deuren, waarna hij weer
naar buiten stapte. De heer Kaemingk pakte
den jongeman bij den arm om te zien wie
hij was en ging daarna weer naar binnen.
Nauwelijks was evenwei de deur gesloten oi
er werd met een revolver geschoten. De
kogel drong in de deur, gelukkig zonder
iemand te raken.
De politie te Slagharen was spoedig aan
wezig en slaagde er in den dader Zondag
nacht te arresteeren. Het bleek te zijn de
21-jarige arbeider K. Z., wonende te Daler-
peel. Op hem werd gevonden een revolver
nog geladen met twee patronen, die door de
politie in beslag is genomen, zoomede een
afgeschoten huls.
Te Leiden is gisternacht ingebroken in het
magazijn van rad o-artikelen van den heer
C. J. K., aan de Mare, door uitsnijding van
een glasruit. Laden en kasten zijn opengebro
ken en een ijzeren geldkistje is meegenomen.
Geld was daarin niet aanwezig. De dader
is aangehouden; het bleek te zijn de 18-
jarige V.
Te Leiden is de 60-jarige stucadoor J
Logeman in een huis op de Hoogewoerd bij
het verrichten van werkzaamheden van een
ladder gevallen. Hij kreeg een zware hersen
schudding en is in zorgelijken toestand naar
het academisch ziekenhuis overgebracht.
Te Alkmaar is in het gasthuis een 8-jarig
zoontje van den heer K. uit Zuid Schar-
woude, dat van een hooizolder was afgeval
len, aan de gevolgen overleden.
Het eerste kievitsei voor H. M. de Konin
gin is aangeboden door C. N. van Wouw te
Voorhout bij Le'den.
Gedurende een der nachten van de vorige
week had een treffen plaats tusschen een
drietal frettecrende stroopers en een houtves
ter in het Rimburger bosch, gem. Merkstein.
De stroopers schoten h bout portant op
den houtvester en deze schoot op de stroo
pers, van wie één hunner getroffen werd. De
stroopers vluchtten over het riviertje de
Worms op Nederlandsch gebied.
Door een toeval zijn de drie stroopers be
kend gewoi'den. De gewonde strooper S..
wonende te Bleijerheide, had zich n.l. naar
het ziekenhuis te Kerkrade begeven om er
hagelkorrels uit zijn lichaam te laten verwij
deren. De politie is een en ander ter oore
gekomen en toen S. het ziekenhuis kon ver
laten, is hij door de politie geai-resteerd:
eveneens zijn aangehouden de gebr. G. uit
Bleijerheide.
Het drietal bevindt zich ter pol'tlebu-
reele in voorloopig arrest en is heden naar
het Huis van Bewaring te Maasti-icht over
gebracht.
Een motie van de Kamer van Koophandel
voor het district Maastricht en Omstreken
Naar aanleiding van de ver werping van
het Aardewerkwetje door de Tweede Kamer
is een vergadering gehouden van de Kamer
van Koophandel en Fabrieken voor het dis
trict Maastricht en Omstreken. Daarin is
de volgende motie aangenomen:
De Kamer van Koophandel en Fabri ken
voor het District Maastricht en Omstreken
in algemeene vergadering bijeen;
kennis genomen hebbende van de bii de
behandeling van het wetsontwerp tot tijde
lijke verhooging van het invoerrecht op
huishoudelijk aardewerk, porceleln en glos-
werk en op enkele soorten tegels gehouden
debatten en van de daarop gevolgde ver
werping van het wetsontwerp met eene
meerderheid van 52 tegen 40 stemmen;
Overwegende;
dat hieruit wederom gebleken ls. dat het
industrieel belang van het Zuiden des lands
en speciaal van het District onrer Kamer
inzake de handelspolitiek, zooals dit belang
historisch gegroeid is, niet indentiek is met
het handelsbelang van andere dee'en d"s
lands, evenmin als zulks he tgeval is in
andere economische aangelegenheden, zoo
als bijvoorbeeld het Nederland?ch-B dgiwh
verdrag, waarbij eveneens het be'ang van
Zuid-Limburg heeft moeten wijken vcor het
belang van andere landsdee'en zcoi s de
1ste Kamer der Staten-Generaal fulks al
thans meende te moeten zien;
dat bij deze en andere zeer reëele en niet
weg te redeneeren belangenverschillen, wel
ke bestaan tusschen onderscheidene dee'en
des lands, met recht verwacht had kunnen
worden, dat de balans niet steeds naar de
zelfde zijde zou doorslaan, te meer, waar
het hier voor Maastricht een levensbelang
gold en voor de andere deelen des lands een
aangelegenheid van ondergeschikt be ang.
dat immers de aanvaarding van het on-
derhavige noodwetje, zijnde van til del "uk en
aard en van zeer beperkte trteckori s, geen
principieele wijziging der handelspolitiek zou
hebben beteelcend;
dat dan ook de beteekenis der verwerping
deze is. dat aan een oude tijdelijk noodlij
dende industrie de gevraagde steun gewei
gerd werd, zonder rekening te houden met
de gevolgen voor onze economisch zoo on
gunstig gelegen stad;
betreurt ten zeerste de gevallen beslis mg,
die het belangenverschil tusschen verschil
lende landsdeelen onnoodig heeft geaccen
tueerd en gaat over tot de orde van den dag.
Esperanto Leerboek, door G. H.
Eenink, Onderwijzeres te Alme
lo, Uitgave Hilarius' Boekhandel
C.' de Jong Jr., Almelo.
Schrijfster is van de veronderstelling uit
gegaan, dat de onderwijzer de meest rnoge-
lijke vrijheid gelaten moet worden in de ver
klaring der taalregels, vandaar dat zij zich
bepaald heeft tot het hoogstnoodzakelijke.
Daartegenover staat, dat zij, meer dan to
nu toe het geval was in de Esperanto-leer-
boeken, een schat van oefeningen geeft. Bo
vendien is de indeeling van de lessen van
dien aard, dat er nooit een teveel aanleer
stof in één hoofdstuk vervat is. De oefenin
gen bevatten veel herhalingen zoodat apar
te herhalings-oefeningen niet noocl g zijn.
Dit is goed gezien, want het moedigt den
leerling aan, als hij ziet dat hij vorderingen
maakt en het werkt prettiger. Inderdaad, t
is een boek, dat zijn weg wel zal vinden.
In Esperantokringen zal het zeker een
zeer gunstige ontvangst genieten, want dc
geheele indeeling van het boek, die aan de
methode van Roorda, Engelsch, doet den
ken, is geheel verschillend aan die van de
tot 'nu toe gebruikte leermiddelen. Het boek
van mej. Benink ls frisch, onderhoudend en
bovenal, daar kan niet genoeg aandacht aan
geschonken worden, is het voorzien van een
rijke verscheidenheid aan werkmateriaal.
Een adres van het Kon. Ned. Landbouw-
comité
Het Kon. Ned. Landbouw-Comiti heeft in
een adres aan de Tweede Kamer in verband
met het aanhangig gemaakte voorstel tot
wijziging van de Land- en Tuinbouwonge-
vailenwet-1022 allereerst herinnerd aan ar
tikel XXIII van het wetsontwerp, dat de
invoeging voorstelt van een nieuw Hoofdstuk
Xa betreffende beroepsziekten, waarin voor
komt artikel 95b, volgens hetwelk als be
roepsziekten zullen gelden: a. bevriezing; b.
hitteberoerte; c. zonnesteek; d. peesschede
ontsteking; e. maaiei'sarm; f. melkerskramp;
g. mond- en ldauwzeerachtige infecties; h
miltvuur en 1. blaar.
Adressant wijst op de moeilijkheid, dat de
onderkenning of er inderdaad een bepaalde
beroepsziekte aanwezig is of aanwezig ge
weest is en of de waargenomen afwijkingen
werkelijk aan de bedoelde ziekte moeten
worden toegeschreven, vaak hoogst moeilijk,
soms zelfs ondoenlijk is.
Vooreerst is dit te wijten aan de omstan
digheid, dat de beroepsziekte zich van lie
verlede ontwikkelt en eene bepaalde gebeur
tenis als bij een ongeval ontbreekt. Boven
dien doen zich bij daartoe voorbeschikte
personen herhaaldelijk allerlei andere soor
ten van invloeden buiten het bedrijf om gel
den, welke desniettemin verschijnselen kun
nen veroorzaken, die zeer dikwijls heel moei
lijk te onderscheiden zijn van de gevolgen
van een beroepsziekte.
Op grond hieiwan acht adressant het ge-
wenscht, dat de beroepsziekten, tegen welker
risico de verzekering dekking zal moeten
bieden, door een juiste benaming en niet
door termen van vagen aard zoo scherp
mogelijk worden aangeduid en tevens, dat de
mogelijkheid wordt geopen, dat in bepaalde
gevallen wegens de ziekte indien deze
geen doodelijk verloop heeft gehad de
uitkeering niet langer zal worden voortgezet
dan gedurende een redelijken termijn.
Voorts keert adressant zich tegen het
voorstel van de Commissie van Rapporteurs,
om aan art. 1 der Ongevallenwet-1921 toe
te voegen een lid, luidende:
„Met lichamelijk letsel, gevolg van een cn-
geval, wordt gelijkgesteld lichamelijk letsel,
in een betrekkelijk korten tijd ontstaan, zoo
als peesschedeontsteking, bevriezing, hitte-
broerte, zonnesteek, blaar en derg."
Dit amendement, "hoe goed ook bedoeld,
acht adr. beslist onaannemelijk. In de eerste
plaats wordt daardoor de bepaling van den
omvang van het verzekeringsrisico overge
laten aan den beroepsrechter. In de tweede
plaats zou door overneming van dit voor
stel van de Commissie van Rapporteurs een
groot gedeelte van de ziekteverzekering met
één slag overgebracht worden naar de On
gevallenverzekering. Immers de tailooze ge
vallen van griep, influenza, bronchitis, long
ontsteking, diphtheritis enz. worden bij den
huldigen stand der wetenschap toegeschre
ven aan infectie, terwijl men van al deze
aandoeningen kan betoogen, dat zij lichame
lijke letsels zijn, in betrekkelijk korten tijd
ontstaan.
Hoe zal het verzekeringsorgaan kunnen
aantoonen, dat deze letsels in verschillende
gevallen niet in verband staan met de
dienstbetrekkingen? Immers het valt niet
uit te maken, of een arbeider, die aan een
dergelijke ziekte lijdt, deze ziekte heeft ge
kregen door samenwerken met andere werk
lieden, die de besmetting onder de leden
hadden of bijv. van of naar het werk lan-
de, de besmetting in de tram heeft opge
daan (in welke gevallen het vei'band tus
schen ziekte en dienstbetrekking aanneme
lijk zou zijn)- dan wel haar door samenzijn
met anderen in het eigen huis of eldexs
heeft opgedaan. (In welke gevallen een ver
band tusschen ziekte en dienstbetrekking ze
ker niet aanwezig is.)
lüke ernstige aantastingen niet mogelijk is
de schimmel geheel afdoende te bestrijden.
Eigenaardig is het, dat de Botrytis-aan-
tasting over het algemeen niet erger is dan
vorige jaren.
Met nadruk sluiten wij ons dus aan bij
den raad van den Flantenziektenkundigen
Dienst in het bericht van Februari jJ., om t
vlassaad vooral te ontsmetten. Doet men dit
niet en heeft msn er zich niet van te voren
van overtuigd, dat de gezondheidstoestand in
orde was, dan riskeert men dit jaar zeer ze
ker een misoogst al is de kiemkracht ook nog
zoo bevredigend geweest.
Overeenstemming in de prov. Groningen
Na drie conferenties is tusschen de Gro-
lingsche steenfabrikanten aan het Boter-
diep en de fabrieksarbeidersbonden overeen
stemming bereikt over de loonen en arbeids
voorwaarden voor 1923/29.
Voor de ovenploegen zal de 48-urige en
voor de andere arbeiders de 50-urige werk
week gelden. Het uurloon van 35 ets. in den
zomer en 32 M ets. in den winter, is resp.
gebracht op 40 en 35 ets. Verder zijn be
palingen getroffen voor uitkeering op Chr.
feestdagen en bij ziekte, een en ander vast
te leggen in een collectieve arbeidsovereen
komst. Voor iedere fabriek zullen de tarie
ven voor het accoordwerk in overleg met de
organisatiebesturen worden geregeld.
De voorbereiding der viering van het zil
veren feest van „St. Raphael" is, naar de
..Volkskr." meldt, in vollen gang.
De afdeeling Den Bosch zet haar beste
beentje voor, om alles tot in de puntjes te
regelen.
Zondag 20 Mei wordt het glanspunt der
feestviering. Dan worden een 8 9000 Ra-
phaël-menschen in Den Bosch verwacht en
zal door Mgr. Diepen, bisschop van Den
Bosch, in de kathedraal een H. Mis worden
opgedragen.
In deze II. Mis wordt het door de vrou
wen aangeboden nieuwe vaandel gewijd.
Na de H. Mis vindt de traditioneele Pa
radedag plaats, welke opgesteld wordt op da
Parade.
Het bestuur zal waarschijnlijk op 't stad
huis ontvangen worden door het gemeente
bestuur.
De openluchtmeeting vindt plaats in het
prachtig gelegen plantsoen, waar het gespro
ken woord door Philipsluldsprekers tot in
alle hoeken van het terrein zal worden ge
bracht.
De bondsadviseur, pastoor H. J. M. Don
ders, uit Schijndel, heeft een strijdlied ge
dicht: „Wij zijn de mannen van St. Rapha
el", voor welk gedicht reeds muziek As ge
componeerd. r
De Gratis verstrekking van
hoog-immuunsenim
In verband met eenig misverstand, dat
schijnt te heerschen ten aanzien van de toe
passing van het hoog-immuunserum tegen
mond- en klauwzeer, meldt men ons van be
voegde zijde, dat de gratis-verstrekking daar
van alleen geschiedt, als door de Inspecteurs
van den Veeartsenijkundigen dienst verwacht
wordt, dat de toepassing daarvan, de overige
van Rijkswege voorgeschreven maatregelen,
zou kunnen ondersteunen.
Met het oog op de geringe vooradige hoe
veelheid en de beperkte mogelijkheid tot
aanmaak en voorts ook met het oog op ds
hooge kosten, zal het serum in den regel
slechts toegepast kunnen worden voor die ge
vallen, waarvan tijdige aangifte geschiedt en
slechts bij die dieren, waarvan met eenigen
grond verwacht kan worden, dat zij nog niet
besmet zijn. Zijn de dieren besmet, dan kan
het serum de ziekte in den regel niet meer
voorkomen. Onverwijlde aangifte, als ziekte
verschijnselen zich vertoonen, ook al zijn
deze twijfelachtig, is derhalve noodzakelijk.
Voor particulier gebruik, ook voor export,
wordt het serum slechts verstrekt tegen den
vastgestelden prijs.
Op een verzoek van den Ned. Bond van
Boekdrukkerijen, te Amsterdam, de R.K. Ver.
van Nederlandsche Drukkerspatroons, te
Utrecht, en den Bond van Chr. Drukkers
patroons in Nederland te Amsterdam, aan
den eenen, en den Alg. Ned. Typografen
bond, te Amsterdam, den Ned. R.K. Grafi-
schen Bond, te Utrecht, den Ned. Chr. Gra-
fischen Bond, te Amsterdam, en den Ned.
Grafischen Bond, te Utrecht, aan den ande
ren kant, daartoe strekkende, dat in de
ondernemingen van werkgevers, aangesloten
bij de genoemde patroonsorganisaties, arbeid
mag worden verricht In afwijking van het
bepaalde bij de artt. 23 en 24 der Arbeids
wet 1919 overeenkomstig het dienaangaande
in het collectief contract bepaalde; heeft de
minister van Arbeid, H. en N. bepaald, dat
onder eenige voorwaarden de gevraagde ver
gunning van 1 April 1928 tot en met 31 Oc
tober 1930 behoudens wijziging of intrek
king dezer vergunning tusschentijds, welke
te allen tijde kan geschieden zal worder
verleend.
De samenwerkende bonden in litho-, fotp-
en chemigrafie hebben het contract met den
Bond van Steendrukkerijen tegen 5 Mei a.s.
opgezegd. Zij wenschen een nieuw contract
aan te gaan, waarin weer zijn opgenomen
de loonen van het illustratie-contract, waar
bij de loonpositie voor alle arbeiders op de
basis van 1923 wordt hersteld. De arbeiders
vragen tevens uitbreiding der vacantie en
verlaging van de overwerklimiet.
(Het Volk)
Dr. L. C. Doyer, mvcologe aan het Rijks-
proafstatlon voor Zaadcontrole schrijft:
Bij het gezondheidsonderzoek dor vrij tal
rijke monsters vlaszaad die dit seizoen aan 't
Rijksproefstation voor Zaadcontrole werden
ingezonden, blijkt steeds meer, dat de quali-
teit dit jaar veel te wenschen overlaat. On
der de monsters waren er eenige met een la
ge kiemkracht: deze worden hier echter bui
ten beschouwing gelaten, daar zij bezwaar
lijk voor uitzaai zullen kunnen dienen.
Onder de vele mobsters echter met bevre
digende kiemkracht, was een gedelete zeer
ernstig door Colletotrichum linicolum (Gloe-
osporium lini) aangetast. Terwijl de vorige
jaren verschillende monsters vrij werden be
vonden van deze aantasting en aantastingen
van 20 pet. al tot de ergste behooren, kwamen
dit jaar herhaaldelijk monsters binnen die
voor meer dan 30 pet. waren aangetast.
Om een voorbeeld te noemen, nemen wij
het ergste geval, dat zich voordoet, nj. bij
een monster witbloei lijnzaad. Dit monster
had een kiemkracht van 97 pet. en was voor
85 pet door Colletotrichum aangetast. Oogen-
schijnlljk waren de kiemen krachtig en goed
ontwikkeld, maar bekeek men de zaadhuid
by eenige vergrooting wat beter, dan werden
overal rose sporenhoopjes en zwarte borstel
haren gevonden, die zoo kenmerkend zijn
voor deze schimmel. Door droogontsmetting
werd deze aantasting belangrijk verminderd.
Het komt ons echter voor, dat het bij derge-
Tarief veria ging in 't zicht, ook voor
telegrafie en telefonie.
In de Memorie van Antwoord op het Voor
loopig Verslag over de begrooting der Poste
rijen, Telegrafie en Telefonie voor 1928 wordt
medegedeeld, dat, zoodra voldoende aanwij
zingen zullen zijn verkregen omtrent de ge
volgen die de in Febr. jj. ingevoerde tariefs
verlagingen hebben op de uitkomsten van het
staatsbedrijf, de mogelijkheid zal worden
overwogen om tot verdere verlaging der
posttarleven over te gaan. Alsdan zal aan de
telegraaf en de telefonie mede ernstige aan
dacht worden geschonken.
Het vraagstuk van het Telegraaf- en Tele
foonverkeer des Zondags heeft de aandacht
van de administratie; gewezen wordt op de
moeilijkheden ten dezen aanzien.
De Mitropa, die ln de treinen slaapwagens
laat loopen van Hamburg, Berlijn, Leipzig,
Basel, Stuttgart en Warzburg, naar en van
Nederland, heeft voor het verkeer van Ber
lijn naar Amsterdam, Den Haag en Vlissin-
gen, nieuwe wagens in dienst gesteld, die
zeer de aandacht trekken, door hun fraaie
inrichting.
De wagens zijn 16 M. lang en bevatten
elf afdeelingen mex 2 bedden, derhalve ééne
afdeeling meer dan in de oude slaapwagens.
Niettegenstaande hun groote lengte loopen
de wagens op 4 assen, terwijl de oude slaap
wagens op 6 assen liepen.
