Buitenlandsch Nieuws
Goudregen
VMAGlN'S MILKO EN RUMCO. Re altijd gewilde bonbons
RADIO-OMROEP.
FEUILLETON.
r'o*-
v.'.V.Uas.s.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Derde Blad Vrijdag 6 April 1928
DE GEBEURTENISSEN AAN BOORD
VAN DE ROYAL OAK.
DE BRITSCHE NOTA IN EGYPTE GOED
Het Vrouwenkiesrecht
U&L AIV J
f MORSwÊqËN
Jr'-L V V /Yv.lV
GEMENGDE BUITENL.
BERICHTEN
MARKTNIEUWS
c"»
HET ONZEDELIJKE WEENEN
Jsn betoog van den Kardinaal Aartsbisschop
van Weenen Dr. Piffl
In den Oostenrijkschen Bondsraad is de
er dagen een voorstel van Christelijk-soci-
as zijde aangenomen, volgens welk de re
gering wettelijke maatregelen moet nemen
tigen verspreiding van „Schmutz- und
Shund" literatuur In het debat over deze
TCt heeft Dr. Seipel op de groote gevaren
giwezen, die door een verdere verbreiding
nn dit soort literatuur dreigen en hij riep
aler medewerking m tegen dit kwaad, dat
let volk bederft. En nu heeft ook, naar aan-
l'iding van de bijeenkomst van den volks
tand der Katholieken in Oostenrijk, de kar-
(inaal-aartsbisschop van Weenen, Dr. Frie-
drich Gustav Piffl, in een opzienbarend be
toog zijn meening gezegd over het zedelijk
verval, dat vooral in Weenen en Oostenrijk
is op te merken
De Kardinaal-Aartsbisschop wees er in 'n
groote rede op, dat Oostenrijk er sedert tien
jaren voor strijdt, om den vreeselijken eco-
nomischen nood van het land eenigszins te
overwinnen en een economische katastrophe
te voorkomen. Maar nog onrustbarender dan
de economische nood is het zedelijk verval
in onzen tijd. In plaats van na de bezoeking
van den wereld-oorlog gelouterd en beter op
te staan tot een leven van zedelijke hernieu
wing, geeft de menigte zich over aan een le
ven van woeste genietingen en als krank
zinnigen dansen ze in zinnelijke lust en bid
den alleen menschelijke dingen aan. De kar
dinaal sprak ook over de moderne opera
Jonny spielt auf, die aan de Weensche staats-
opera wordt opgevoerd. Hij meende dat dit
stuk niet alleen 'n comedie op de planken is,
maar het gewone, dagelijksche treur- en sa-
tyrspel in het mondaine leven van Weenen
zelf. Elke Oostenrijker, die van zijn land
houdt, moet daarom bezorgd zijn voor de
toekomst van dit volk. Deze zorg neemt nog
toe, als men er op let, op welke wijze de
jeugd in de openbare scholen wordt opge
voed. Er wordt daar een geslacht gekweekt
zonder den minsten zedelijken band aan God
en Zijn geboden, zonder verantwoordelijk
heidsgevoel tegeover 'n hoogen rechter zonder
eerbied voor de overheid, een geslacht zonder
geweten. Wat moet er van Oostenrijk worden
vroeg de Kardinaal, als deze generatie zon
der gevoel voor zedelijkheid eens aan het
woord zal komen? Het is daarom hoog tijd,
om in te grijpen.
Sedert tien jaren, zei Kardinaal Piffl,
wordt er aan het zieke Oostenrijk gedokterd,
maar zijn nood is niet geringer geworden.
Men moet gaan denken, dat en de diagnose,
en de behandeling van den patiënt zijn op
gebouwd geweest op verkeerde veronderstel
lingen. De groote fout ligt daarin, dat men
in Oostenrjk sedert tien jaren altijd slechts
een zuiver economische, of zelfs slechts een
zuiver fir.ancieele kwestie ziet, terwijl het
hier in de eerste plaats om een moreele
kwestie jaat, de kwestie van een zedelijke
hernieuvmg van het heele Oostenrijksche
volk. Als Oostenrijk gered moet worden, moet
het volk in zedeiijk opzicht opstaan. Maar
dit is niet mogelijk, wanneer een volk ge
heel ondergaat in het aardsche, met het ge
loof aan God ook al zijn plichtgevoel heeft
over fcoord gegooid en den arbeid enkel als
een hst beschouwt, dién men vloekend be
gint en waarmee men niet gauw genoeg weer
kan ophouden. Godsdienstige hernieuwing
van het heele volk en van eik afzonderlijk is
het gebod van dezen tijd. Vooral de jeugd
moet leeren, dit in te zien. Ten slotte vroeg
- Dr. Piffl, of men wilde wachten, tot er in
Oostenrijk toestanden uitbreken zooals in
Mexico. Zoo ver mag men het in Oostenrijk
niet laten komer: men moet er zich van be
wust worden, dat de taak van het oogenblik
is die der religeuze herieuwmg.
(In ons numner van gisteren gaven wü van
het betoog var kard. aartsbisschop Dr. Piffl,
een beknopt tericht. Uit hoofde der belang
rijkheid nemei wij het heden in zijn geheel
op).
HET BEDOEK VAN PARKER AAN
LONDEN, PARIJS EN ROME
Fransche persstemmen
De „Matn" merkt in verband met de
reis van Pirker Gilbert naar Rome na zijn
bezoek aar Parijs op, dat Parker Gilbert op
het oogenlik een ernstig onderzoek instelt
naar dentoestand. Zoo heeft hii de vorige
week te jonden met de vertegenwoordigers
van de Bhk van Engeland en met de leiden
de persoen van het Ministerie besprekin
gen gevcifd, terwijl hij ook gedurende vier
dagen te Parijs met de leiders van de Fran
sche Btfk onderhandeld heeft. Thans be
geeft hi zich naar Rome om daar met den
ministc: van Financiën, Graaf Volpi, het
schadevrgoedings- en schulden vraagstuk te
besprebn. Parker Gilbert heeft er reeds
eemge naanden geleden in een officieel rap
port o gewezen, dat het verstandig is het
bedrag der schadeloosstelling deiiniaef vast
te steen inplaats van aan net zuiver theo
retisch verdrag van 132 milliard vast te
houdö.
Paker Gilbert, zegt het blad, is goed op
de pogte van de politieke en financieeie
verPudingen in Duitschland, en hij weet
dat Duitschland de eerste de beste gelegen
heid zal aangrijpen om een herziening van
het Dawesplan te verlangen, wanneer de
jaarlijks te betalen bedragen niet verminderd
worden. Aan den anderen kant weet Parker
Gilbert echter ook, dat de Fransche regee
ring zich tegen een dergelijke vermindering
niet zal verzetten, wanneer tegelijkertijd hei
intergeallieerde schuldenvraagstuk wordt ge
regeld. Daar geen definitieve regeling voor
de Amerikaansche verkiezingen mogelijk is.
zou het voorbarig zijn thans reeds een strijd
over den aard der wijzigingen te openen.
Daartegenover is het echter toch tijd om
zich met de technische zijde van het vraag
stuk bezig te houden en de meeningen van
de betrokken regeeringen te leeren kennen.
Het blad meent dat Parker Gilbert zich voor
namelijk hiermede belast heeft, en roemt
daarbij zijn ijver.
Volgens de „Excelsior" heeft Parker Gil
bert voornamelijk een bezoek aan Parijs ge
bracht om met Poncaré te spreken.
Het blad van Loucheur de „Petit Journal'
merkt op, dat het voorbarig is reeds thans
te spreken over het op de markt brengen van
de Dawes-obligaties. Het blad wijst er even
wel op, dat in verband met de laatste rede
voeringen van Poincaré en de verandering
in de openbare meening in Amerika meer
hoop gekoesterd mag worden "op een alge-
meene financieeie regeling tusschen Amerika
en Europa.
GRENSINCIDENT
De Straatsburgsche „Demières Nouvelles"
melden, dat toen bij de aankomst te Kehi
van een trein uit Duitschland een Duitsche
gendarme de papieren van een der reizigers
vroeg, deze de vlucht nam in de richting
van de Rijnbrug, klaarblijkelijk om aldus
Frankrijk binnen te komen.
De gendarme slaagde er in den vluchte
ling te pakken. Hij had geen enkel papier
bij zich, verklaarde Kaufmann te heeten
en Nederlander te zijn. Hij werd naar een
politiepost overgebracht wegens verzet te
gen een ambtenaar van het openbaar ge
zag. Onderweg poogde hij opnieuw te vluch
ten, doch werd toen met een revolverschot
neergeschoten.
Men is van oordeel dat de man een
Duitscher was, die poogde Frankrijk bin
nen te komen om bij het Vreemdelingenle
gioen dienst te nemen.
OPSTAND IN EEN POOLSCHE
GEVANGENIS.
WARSCHAU, 5 April. Naar uit Plotsk
wordt gemeld, is gisteravond onder gevan
genen der strafgevangenis een opstand uit
gebroken. Daar de bewakers de situatie niet
meer meester konden blijven, werd hulp van
de politie en later van de brandweer in
geroepen; de brandweer slaagde er in met
waterstralen den opstand te onderdrukken.
t UITSLUITING IN DE SAKSISCHE
METAALINDUSTRIE.
ESSEN, 5 April. Nadat gisteren de onder
handelingen in het rijksministerie van ar
beid tot bijlegging van het conflict in de
Saksische metaal-industrie zonder resultaat
waren gebleven, heeft de vereeniging van
Saksische metaal-lndustrieelen besloten, al
het personeel met ingang van Donderdag
12 April a.s. uit te sluiten. Door deze uit
sluiting worden ruim 100.000 arbeiders ge
troffen.
HET TANGERSTATUUT.
PARIJS, 5 April. De Fransche, Spaan-
sche, Britsche en Italiaansche deskundigen
hebben hun beraadslagingen over de bepa
lingen betreffende de Fransch-Spaansche
Tanger-overeenkomst beëindigd; er werd al-
geheele overeenstemming bereikt.
LONDEN, 5 April. De krijgsraad heeft he
denavond de behandeling van de zaak tegen
den vroegeren bevelvoerder van de „Royal
Oak" beëindigd. Kapitein Dewar werd schul
dig bevonden aan inbreuk op de goede orde
en de marine-discipline. In zijn verdedi
gingsrede, welke 50 minuten duurde, eischte
Dewar niet alleen vrijspraak, doch tevens
een vrijspraak in eere.
RYKOV OVER GENEVE.
MOSKOU, 6 April. Rykov heeft een rede
voering gehouden in de vergadering van de
Vereeniging voor de Luchtvaart en de
Chemische Oorlogsvoering. In deze rede
sprak hij ook over de voorbereidende ont
wapeningsconferentie te Genève. Hij ver
klaarde dat de Russische voorstellen in
deze conferentie het begin beteekenen van
den strijd tusschen de voorstanders van den
oorlog en de voorstanders van den vrede. Hij
betoogde verder dat alle werkelijke tegen
standers van den oorlog de voorstellen toe
juichten. Deze strijd voor den werkelijken
vrede zal nauurlijk langer dan een jaar du
ren om tot een werkelijk succes en ontwa
pening te komen
Thans is de macht in de burgerlijke lan
den in handen vari de voorstanders van den
oorlog en niet in die van de voorstanders
van den vrede.
Rykov wees in dit verband op de groote be-
teekenis van de Vereeniging, voor welke hij
sprak, daar ingeval van oorlog de staten zich
in de eerste plaats tegen Rusland zullen
keeren.
De rede van Rykov doet verwachten, dat
Rusland zijn actie voor de ontwapening zal
voortzetten.
DE DEPORTATIES
ROME, 5 April. Uit Milaan wordt ge
meld, dat Mussolini ter gelegenheid van Pa-
schen aan meer dan 500 Italiaansche gede
porteerden gratie heeft verleend. Vier per
sonen, wier namen niet worden genoemd,
zijn definitief in vrijheid gesteld. twaalf
personen, onder bepaalde voorwaarden. Van
43 personen is de deportatie veranderd in
politietoezicht, terwijl van de overigen de
tijd der deportatie verkort is.
In December j.l. heeft Mussolini aan 400
gedeporteerden gratie verleend. Het aantal
gedeporteerden is onbekend.
ONGEREGELDHEDEN TE MEXICO.
NEW-YORK, 5 Arpil. Naar uit Mexico
.vordt gemeld, hebben botsingen plaats ge-
.ïad tusschen rebellen en regeeringstroepen;
34 rebellen en tal van soldaten werden ge
wond.
ONTVANGEN.
Het antwoord van Groot-Brittannië op de
nota van Egypte is door de pers gunstig
ontvangen, terwijl de politieke atmosfeer
aanzienlijk verbeterd is. In nationalistische
kringen is men van meening, dat Groot-
Brittannië klaarblijkelijk een vriendschap
pelijke houding tegenover Egypte bewaart.
Het verdient opmerking, dat Groot-Brit
tannië niet vasthoudt aan den inhoud van
het aide mémoire van 4 Maart, doch zich
in zijn antwoord bepaalt tot een bevesti
ging van zijn politiek, bekend gemaakt in
zijn Verklaring van 1922.
Nahas pasja, de premier, zeide in een ver
klaring in de Kamer dat de Egyptische no
ta van 30 Maart de politiek weergeeft, uit
eengezet in de ministerieele verklaring van
19 Maart, welke door de Kamer was goed
gekeurd. Deze politiek beveiligt de belangen
des lands en bewaart tevens ten volle de
vriendschappelijke betrekkingen met Groot-
Brittannië.
Algemeen is men hier van meening, dat
het incident met de verklaring van Nahas
pasja gesloten is en dat er geen nieuwe wis
seling van nota's zal plaats hebben.
waargenomen; ditmaal werd echter geen
schade aangericht In den loop van de ern
stige aardbevingen der laatste dagen zijn
575 huizen, zeven moskeeën en vier scholen
in 17 dorpen van hetzelfde district ver
woest.
EEN MINISTER GEDOOD.
De Perzische minister van Openbare Wer
ken, emir Tahmaspi, die een inspectiereis
maakte in Loeristan, is bij Khormadabad in
een schermutseling met Loers vermoord. De
Medzjlis werd op staanden voet verdaagd.
De Sjah is met bestemming naar Khorma
dabad vertrokken.
EEN ORKAAN MAAKT DUIZEND PER
SONEN DAKLOOS.
Uit verschillende plaatsen in de staten
Oklahoma en Texas wordt melding ge
maakt van een orkaan, die duizend perso
nen dakloos heeft gemaakt en minstens aan
twee personen het leven heeft gekost.
AARDSCHOKKEN IN EN OM SMYRNA.
In den nacht van drie of vier April zijn
te Smyrna en Torbali weer aardschokken
In Europa Buiten Europa
Het kaartje, dat wü hierbij reproduceeren,
is een reclamebiljet, dat, de Fransche vrou
wen bij de a.s. verkiezingen in haar land in
alle steden en dorpen van het land zullen
verspreiden. Het toont ons, hoe de politieke
rechten aan de vrouwen op gelijken voet als
de mannen, in 't meerendeel der Europee-
sche landen zijn verleend; in de Anglo-
Saksische landen, in de Scandinavische lan
den, in Rusland en in sommige Balkansta-
ten.
In Engeland hadden de vrouwen tot nu
toe slechts kiesrecht, wanneer ze den leef
tijd van 30 jaar hadden bereikt. Thans zijn
zij stemgerechtigd en verkiesbaar op 21-
jarigen leeftijd, evenals de mannen.
Politieke rechten zijn gedeeltelijk verleend
aan de vrouwen in Spanje, die stemgerech
tigd zijn voor de gemeentereden. Bovendien
heeft Primo de Rivera een aantal vrouwen
aangewezen om een zetel in te nemen in de
Nationale Vergadering.
In Italië mogen de vrouwen stemmen
voor den gemeenteraad op denzelfden voet
als de mannen.
In Roemenië zijn de vrouwen stemgerech
tigd voor den gemeenteraad; evenwel geeft
het systeem van kiezen haar niet geheel de
zelfde rechten als de mannen.
In Joego-Slavië zijn. de vrouwen stemge
rechtigd voor den gemeenteraad.
De nieuwe grondwet in Turkije vermeldt,
dat de vrouwen op gelijke basis als de man
nen kunnen steimmen; in de practijk is
evenwel dit beginsel nog niet toegepast. Op
het kaartje is Turkije derhalve gerangschikt
onder de landen, waar de vrouwen niet
stemmen.
Vijandig tegenover vrouwenkiesrecht
staan: Zwitserland, waar een wetswijziging
slechts kan verkregen worden door het inge
wikkelde en langzame systeem van het re
ferendum.
Verder Griekenland, waar de regeering
naar het schijnt, bereid is aan de vrouwen
kiesrecht te verleenen, zoodra zij daartoe
hare wenschen kenbaar maken, Bulgarije,
Portugal en ten slotte Frankrijk.
In Noord- en Zuid-Amerika.
In de Vereenigde Staten hebben de vrou
wen alle politieke en burgerlijke rechten, die
die de mannen bezitten. In 1869 heeft de
staat Wyoming het eerst het kiesrecht aan
de vrouwen verleend. De overige staten heb
ben de een na den ander dit voorbeeld ge
volgd en hebben aan de vrouwen stemrecht
verleend voor den gemeenteraad, voor de
scholen, in de kamer der volksvertegenwoor
digers, enz. en vervolgens de verkiesbaar
heid voor deze mandaten.
In 1925 bezaten de burgeressen der 48
staten alle politieke en burgerlijke rechten,
kiesrecht en waren verkiesbaar.
De laatste staat, die niet deze hervormin
gen had ingevoerd, Illinois, is anderhalf
jaar geleden daaroe eveneens overgegaan
De Britsche dominions hebben politieke
rechten aan de vrouwen verleend.
De landen van Zuid-Amerika zijn de
vrouwelijke rechten niet vijand.g gezind,
maar zij wenschen het voorbeeld van
Frankrijk af te wachten.
In 't gezicht van deze feiten hebben de
Fransche vrouwen besloten met de a.s. ver
kiezingen een monster-propaganda-campag-
ne op te zetten, die alles zal overtreffen,
wat tot nu toe door de verschillende vrou
wenbonden afzonderlijk of in samenwerking
is gedaan.
TUSSCHENTIJDSCHE VERKIEZING IN
SCHOTLAND.
Een nederlaag voor de conservatieven.
LONDEN, 5 Aprü. Bij de tusschentijdsche
verkiezing te Linlithgow, noodzakelijk ge
worden door het overlijden van den Lager
huis-afgevaardigde (conservatief) is de La-
bour-candidaat met 14.446 stemmen geko
zen.
De conservatieve candidate (de vrouw van
den overledene) verkreeg 9268 stemmen, de
liberale candidaat 5690 stemmen.
'f.'A* 'J
u.v„4«„ a<«r'
0*cclf«lt«t
V»«wW«M K««t
H tlt vn>vivoi
-FlNt ANfli»
™!i. KuSL/lND
0 E ri E M I f
Vil
KltKENt
TEGEN VERDOOVENDE MIDDELEN.
Blijkens ingewonnen inlichtingen worden
er in toenemende mate verdoovende mid
delen in de Vereenigde Staten ingevoerd.
De V. S. hebben daarom een regeling ge
troffen met Engelland, Frankrijk en
Duitschland en hopen een dergelijke rege
ling te treffen met andere landen o.a. de
vrije stad Dantzig, om inlichtingen nopens
dezen handel uit te wisselen. Getracht wordt
het misbruik van opium en cocaïne tegen
te gaan en wetten te maken tot beperking
der fabricage tot geneeskundige behoeften.
De „Kleinstaaterei."
Bij de vereeniging van Waldeck met Prui
sen is wederom op de noodzakelijkheid ge-
.vezen nu toch eindelijk een einde te maken
aan de belachelijke „Kleinstaaterei" in
Duitschland.
In het „Berl. Tag." heeft de oud-rijks-
minister dr. Külz thans weer met een voor-
oeeld aangetoond waartoe die anachronisti
sch.! toestanden leiden.
In den vrijstaat Lippe, met een bevolking
van 166.000 zielen, is een nieuwe bestuurs-
-Cgeling ingevoerd. Om de 166.000 inwoners
„e regeeren is een „Landesprasidium" noo-
dig van drie leden; verder een regeering in
de hoofdstad Detmold met zes zelfstandige
afdeelingen, en natuurlijk ook een eigen
Landdag met 21 leden. Het land is verdeeld
in vijf bestuurskringen, waarvan er twee
30.000 inwoners hebben, twee resp. 13.000 en
IS.000 en een 1600. Aan het hoofd van zulk
sen district staat een „Landrat", bijgestaan
door een raad van zes leden. Verder zijn
er tien zelfstandige gemeenten, elk met
eigen bestuur. Slechts drie daarvan tellen
meer dan 10.000 inwoners, het meerendeel
zijn kleine dorpjes met een 1000 tot 3000
zielen het kleinste, Schwalenberg, heeft
er 891. In het geheel zijn er 300 menschen
betrokken bij het bestuur van dit dwerg
staatje.
Naar aanleiding van dezen grotesken toe
stand stelt dr. Külz de vraag of men nog
langer zulke dwaasheden moet bestendigen.
Wellicht, dat de nieuwe Rijksdag een
meerderheid telt, die in staat is op dit ge
bied eens duchtig aan het snoeien te gaan.
Kwajongensgrap
Te Friedland (Mecklenburg) hadden een'
paar jongens van een jaar of twaalf zonder
er verder bij na te denken, de electrische ge
leiding van een huis op een of andere wijze
m verbinding weten te brengen met den
deurknop. Toen nu een arbeider, die daar
werkte, in het huis wilde gaan om gereed
schap te halen, viel hij bij het open doen van
de deur plotseling op den grond. Twee ka
meraden die toeschoten om hem te helpen,
kregen bij aanraking van het lichaam een
electrischen schok en brandwonden aan de
handen.
De gedoode arbeider laat een vrouw met
drie kinderen na. De kleine boosdoeners
hadden den man slechts willen verschrikken.
Bomaanslag te Karlskrona.
Te Karlskrona, het voornaamste station
der Zweedsche vloot, is in den nacht van
Woensdag op Donderdag een bomaanslag ge
pleegd op de woning van den kapitein-luite
nant ter zee Wachtmeester. De bom werd
naar een venster geworpen waaraan de zee
officier zat te werken. Zij trof evenwel niet
het vertrek maar viel op het dak van de
veranda waar zij ontplofte. Er werden een
dertigtal ruiten verbrijzeld.
Persoonlijke ongelukken kwamen niet voor.
Van de daders ontbreekt elk spoor. Op de
marinewerf wordt thans wegens een loonge-
schil gestaakt.
Een crematorium zonder iijken.
Na vele moeilijkheden is ongeveer een jaar
geleden het eerste crematorium in Rusland
gereed gekomen en wel te Moskou. Men komt
thans echter tot de ontdekking, dat zich nie
mand vrijwillig wil laten verbranden. On
danks alle omwentelingen heeft men het ge
loof niet van zich kunnen afwenden, dat het
lichaam in den dood blijven moet zooals het
In het leven was. De strijd van een vereeni
ging voor de bevordering van het cremato-
torium blijft vruchteloos, terwijl de tegen-
propaganda der orthodoxe geestelijkheid het
crematorium als een uitvinding van den dui
vel kenmerkt. Terwijl het gebalsemde lijk
van Lenin den Russen geen schrik aanjaagt,
schijnt het foun zeer vreemd, dat het lijk
van den mensch door mechanische middelen
tot stof verwerkt wordt. Zelfs overtuigde
communisten die zich tijdens hun leven noch
om God noch om Zijn gebod bekommerd
hebben, moeten van crematie niets weten en
in de meeste gevallen verbieden de verwan
ten gewoonweg de verassching. Deze vindt
gewoonlijk slechts dan plaats, wanneer er een
druk op de familie uitgeoefend wordt.
ZATERDAG 7 APRIL
HILVERSUM 1069 M. 12 uur Po-
litieber. 12.302 uur Lunchmuziek
door het Trianon-Trio 3.50 uur Ita
liaansche les 4.305.15 uur Fransche
les 5.156 uur Duitsche les 6 uur
Uurslag 67.15 uur Concert door
het Omroep-orkest 7.157.45 uur
Tuinbouwpraatje (Ned. Tuinbouwraad),
door den heer W. Balk 7.45 uur Po-
litieber. 10.30 urn Persber. 10.30
uur Aansluiting van de Cinema Royal
te Amsterdam, Orkest o.l.v. Hugo de
Groot.
HUIZEN 340.9 M. Na 6 uur 1950 M.
12.301.30 uur K.R.O. Lunchmuziek
door het Trio „Winkels" 34 uur
Kinderuurtje K.R.O. De dames Rie Mul
der en Janny Leeflang en de heer Jac.
Suerink 56 uur K.R.O. Dinermu-
ziek 66.30 uur K.R.O. Litterair
halfuurtje. Spr. Herman de Man; Styn
Streuvels „Werkmenschen" en „De drie
Koningen aan de Kust" 6.307 uur
K.R.O. Dinermuziek 77.30 uur K.R.
O Cursus Hollandsch door D. G. G. v.
Rineglestein 7.308 uur K.R.O. Spr.
Mr. F. Vorstman uit Haarlem: „De in
richting van Onzen Staat: De Rijksfinan
ciën" <2e deel) en „Rechtspraak" (le
deel) 8 uur Opera- en concert
avond. K.R.O. Het Trio del Fino en het
K.R.O.-orkest o.l.v. M. v. d. Ede, spr.; Dr.
J. Teulings uit Haaren. „De list van
Pierrot", opera-comique in 1 bedrijf door
het Trio del Fino en het KR.O.-orkest
o.l.v. M. v. d. Ende 10.30 uur Persber.
DAVENTRY 1600 M. 10.35 uur Kerk
dienst 1.202.20 uur Het Carl ton-
Octet 3.50 uur Concert door de mi
litaire kapel en solisten (sopraan, bariton)
5.35 uur Kinderuurtje 6.20 uur
Het Gershom Parkington Kwintet 6 A0
uur Nieuwsber. 7.10 uur (Vervolg)
Kwintet 7.20 uur Muziekpraatje
7.35 uur Moderne Fransche pianomu
ziek 7.45 uur Causerie 8.05 uur
George Robey en „Bits and Pieces" 8.20
uur Engelsche opera-comique. O. Gro
ves, sopraan. G. Stroud, bariton. Koor en
orkest 9.20 uur Nieuwsber. 9.35
uur Paaschgebruiken, causerie 9.50
uur Nieuwsber. 9.55 uur Vaude
ville. De dansband en solisten 10.50
12.20 uur Dansmuziek.
PARIJS „Radio-Paris" 1750 M.
10.5011 uur Concert 12.502.10 uur
Klassieke trio's en vocale kwartetten
4.055.05 uur De Homonyme Jazz
8.5011.20 uur Galaconcert. Orkest,
jazzband, vocale en instrumentale solisten,
u. d. Parijzer theaters.
LANGENBERG 469 M. 12.25—1.50 uur
Orkestconcert 5.055.50 uur Con
cert door R. Grünewals, cithervirtuoos
5.506.20 uur Klokkengelui (Dom in
Keulen) 7.208.20 uur „Stemmen
des tijds" (4), „Sport", H. Küpper- voor
dracht, F. Ettel en H. Probst, de*ama-
tie 8.20 uur Concert. Wittener a
capella koor. A. Kosmann, viool. G. Bunk,
orgel.
KÖNIGSWUSTERHAUSEN 1250 M. (Zee-
sen) 11.104.20 uur Lezingen 4.20
5.20 uur Orkestconcert 5.207.05
uur Lezingen 7.25 uur Her-uit
zending van München, „Ostem", van
Strindberg 8.5511.20 uur Sympho-
nieconcert uit München.
HAMBURG 395 M. 4.20 uur Bach-
concert in de St. George kerk 5.20 uur
Vroolijk concert 7.20 uur „Lucifer",
gedicht van KL Wagenfeld 10.0511.20
uur Het Rathje-kwartet.
BRUSSEL 509 M. 5.20—6.20 uur
Dansmuziek 8.3510.35 uur Gala
concert. Orkest ensolisten.
AMSTERDAM, 5 April. Aardappelen. (Bericht */d
mak. Jac. Knoop.) Zeeuwsche bonten f 6.758, id. blau
wen f 78, id. roodstar f 5.756, id. industrie f 4.40—
4.60, id. juin per 50 kg. f 910, id. blauwe poters f 3.75
4.25, id. bonte poters f 3.754.25, IJpolder roodstar f 5.60
6 p. hl. Winter Malta f 1617 per 100 kg. Andijker blau
wen f 4.254-50, id. bonten f 4.254.50, Hillegomraer
Zandaardappelen f 5.507 per hl.
AMSTERDAM, 5 April. Eierveiling. (Veiling Prinsen
gracht.) Aanvoer deze week 600.000 st. Kippen- hoogste
prijs f 7.20, middenprijs f 5.505.60, laagste f 4.50 een-
den- f 4-905.50.
BARNEVELD, 5 April. Eieren. Aanvoer 2.000.000 st.
Prijs f 56. Handel vlug.
HALFWEG, 4 April. Eieren. Aanvoer 18.000 stuks
kippen- f 5.106.30, eenden- f 4.605.30. Handel vlug
HOORN, 5 April. Kaas. Aangevoerd 17 stapels fabrieks-
kaas f 48 1 st. boerencomm. f 47 totaal 18 stapels we
gende 35.179 kg. Handel matig.
SCHAGEN, 5 April. Vee. Aangevoerd 9 paarden f 150
300 25 magere geldekoeien, f 140300 52 vette
koeien f 300450 40 kalf koeien f 210360 4 pinken
f 110-—140 327 nuchtere kalveren f 818 322 over-
houders f 3240 11 magere varkens f 1822, 78 vette
varkens 5861 c. per kg. 126 biggen f 815. Handel in
vette koeien vlug, in kalfkoeien goed, overigens matig.
Boter. Aanvoer 131 kg. f 1.602.10 per kg.
ENKHUIZEN, 4 April. De totale han'ngaanvoer van
gisterenavond bedroeg hier 1.168.000 stuks reepharing.
Laatste markt 25 ct. per tal. Heden was er zeer weinig
haring, doordat vele visschers het bedrijf hebt«r. gestaakt
een gevolg van de lage prijzen. Eerste markt van reep
haring 3233 ct. per tal.
ENKHUIZEN, 4 April. Heden hebben 40 vaartuigen
hier aangevoerd 9 tal tot 130 tal reepharing per vaartuig.
Totaal 1600 tal of 320.000 stuks. Ook heden betrelkkelijk
weinig haring. Marktprijs 3143 ct. per tal.
IJMUIDEN, 4 April. In de week van 27 Maart tot en
met 2 April werd door 4 Duitsche- en 73 Nederlandsche
stoomtreilers 2 Deensche motor kotters 13 motor- en 24
zeilloggers, 1 zeil- en 95 motor kustvaartuigen, alsmede 2
open booten, te zamen 598*800 kilogram treilvisch ter waar
de van f 247.632 aangevoerd. Van de IJslandvisscherij keerde
terug, één plaatselijke stoomtreiler, met een vangst van
55.443 kilogram versche visch, waarvan de opbrengst
f 15.591 bedroeg. Door vier stoombeugers, welke van dc
beugvisscherij binnenkwamen, werden 25.775 kilogram
beugvisch, met een opbrengst van f 9.633 aangevoerd. De
91 van elders aangevoerde consignatiezendingen brachten
f 6.130 op. De totaalomzet bedroeg deze week f 278.986,
tegen f 232.270 in de daaraan voorafgaande verslagweek.
IJMUIDEN, 4 April. Van de beugvisscherij kwamen
heden aan den afslag de stoombeugers VL. 86 (Vooruit)
met f 1404 en VL. 207 (Uranus) met f 1698 aan besom
ming.
IJMUIDEN, 4 April. Heden kwamen van de treilvis-
scherij hier binnen de stoomtreilers IJM. 81. (Lt. Gen.
de Beer v. Poortugael) met f 2086 IJM. 326 (Hibernia)
met f 2300 IJM. 101 (Gerbrig) met f 4616 IJM. 418
(Derika V) met f 4509; IJM. 53 (Derika VI) met f 2408
IJM. 127 (Derika XIII) met f 1684 IJM. 176 (Holland
III) met f 1784 IJM. 365 (Holland VI) met f 2100 IJM.
290 (Avanti) met f 1990 IJM. 154 (Protinus) met f ;276i
IJM. 118 (Beatrice) met f 3014 IJM. 52 (Dordrecht) met
f 1611 IJM. no (Zaanstroom I) met f 1623 IJM. 22
(Ita) met f 261-/ IJM. 5 (Inie) met f io<J3 IJM. 232
(Westland) met f 1559 de loggers KW. 97 (Wïlhelmina)
met f 459 KW. $38 (Wilhelmina II) met f 905 en SCH.
297 (Hubertha) met f 556 aan besomming.
ROMAN VAN
EMMA VON BRANDIS-
-ZELION
24
IX. TELEURGESTELD.
De tijd van den oogst was gekomen en
bracht druk leven. Als goud glansde hef
arenveld in de stralen der Augustuszon
blinkend sneed de zeis door de rijpe halmen
Wel bevochtigde menige zweetdroppel het
voorhocud vau ue maar iOc.i was c.
vroolijkheid onder de werkers, want een be
ter herfstweer kon men zich sinds jaren nie.
herinneren. Irma, die met haar schetsboei.
langs dp velden wandelde, keek lachend naa.
dit landelijk tooneel. Terwijl hier een maaiei
zijn zeis scherpte, een ander haar zwaaide
door het g Dl vend goud, ging reeds een wagen
hoog beladen met den last der gele garven
Daarbij klonk zoo opwekkend het lachen
der knechts en arbeidsters en het gejuich der
kinderen, die op den wagen waren geklom
men en guitig van hun hoogen zetel neerke
ken. In ieder geval kon hier de edelvrouw
zien, dat er geen rijkdom noodig is om vroo
lijk te zijn.
De jonge dame richtte haar schreden naar
een zaagmolen, die In de schaduw van een
dennenheuvel stond en welks raderwerk
door den schuimenden boschstroom werd
gedreven Een paar eikenstammen noodigden
tot rusten uit en Irma ging zitten. Het was
haar lievelingsplek en zij had reeds den
wensch geuit de afbeelding van dit tooneeltje
aan haar schetsboek toe te voegen. Nog niet,
had de jonge lesraar gezegd, dat is nog te
moeilijk voor een beginner. Het trok haar
aan, hem van het tegendeel te overtuigen
Zy nam schetsboek en potlood en arbeidde
eenige uren met zulk een levendigen ijver,
dat zij nauwelijks bemerkte, dat de zon die
per zonk. Eindelijk naderde het werk zijn
voltooiing. De teekenaarster legde het pot
lood terzijde en terwijl zij met de linkerhand
ie bruine lokken van haar voorhoofd streek
waarmede de avondwind zijn spel had ge-
geeld, hieid zij het blad op eenigen sfstand
van zich af. Een vroolijk lachje gleed ovei
.aar lief gezicht. Zij was tevreden over haar
arbeid en dacht erover na, of Walter het óók
:ou zijn. Zij hoorde een voetstap, keek or
en daar stond Walter In levenden lijve bij
aar. De jonge heer van den Zwamwenbei t
zag er in jachtcostuum zeker op het voor-
deeligst uit. Hij was dan vooral een krach-
ige mannelijke verschijning. Irma kwam ge
heel onder dezen indruk en zij riep uit: Jam
mer, dat ik niet beter kan teekenen, de jager
met zijn hond zou een prachtige groep zijn
Hij trad snel op zijn leerlinge toe en riep:
Dus nu eens op een ongehoorzaamheid be
trapt. Hü strekte de hand naar de schets
uit. Irma was opzij gesprongen en trachtte
met roode wangen haar kunstwerk in de
plooien van haar witte japon te verstoppen.
Vergeefs, Walter had het haar met vasten
greep ontnomen en stond nu met het blad
in de hand, de teekening ernstig keurend.
De oogen van de leerlinge hingen met span
ning aan die van den meester. Eindelijk keek
hij haar aan. Het lachje, dat zijn ernstig
jong gezicht zoo vrooiyk stond, speelde
schalks om zijn lippen.
Is 't goed of slecht? vroeg ze
Goed, kleine kunstenares, zeer goed, was
het antwoord, daarom zal de ongehoorzaam
heid vergeven worden. Is het geoorloofd hier
wat te rusten? vroeg hy daarop en nam, na
dat Irma vrooiyk „ja" zeide, zyn jachtbuit,
een paar patryzen van den schouder, legde
die op het hooge gras neder en nam naast
de jonge dame plaats. De hond legde zich aan
hun voeten.
Die patrijzen zyn op het gebied van
den vryheer van Guldenpforten geschoten,
maar toch ben ik geen strooper, vertelde
hy. Je vader en ik ontmoetten elkaar op
de grens van ons gebied, en hy noodigde
my uit, met hem te jagen. Ik heb ook een
ultnoodiging aangenomen, den avond op 't
slot door te brengen, natuurlyk als de slot-
vrouw daar niets tegen heeft.
Lager daalde rfc zon, de rust van den
avond liet zich over de aarde neer. Het
drukke rad van den molen bedaarde en
alleen de beek ruischte stil voort. Uit het
dichtbyzijnde bosch kwam een koppel
reeën om aan het water, dat de weiden
doorstroomde, den avonddronk te zoeken.
Voorzichtig rekten de dieren den slanken
hals en spiedden naar links en rechts, of
geen gevaar dreigde, zy konden gerust zyn!
De jager, die uit de verte naar ze keek,
dacht er niet aan hen leed te doen; ook
over hem was de zoete vrede gekomen,
welke het avondlandschap omzweefde. Hij
zat stil naast zijn gezellin. Het was hem of
een zoete droom hem gevangen hield, als
hy haar aankeek en als hy naar haar ge
babbel luisterde. Langzamerhand was ook
zy meer en meer stiller geworden. Gevoelde
zij de kracht van den magnetischen stroom,
welke van het hart van den man naar haar
heen trok? Zyn oogen hadden een oogen
blik met zulk een eigenaardige uitdrukking
op haar gerust. Het was slechts een oogen
blik geweest, maar het openbaarde haar een
vreemde, een nieuwe wereld. Irma stond op
wy moeten aan den terugweg denken, zeide
ze, het is al laat. zy sloegen den terugweg
naar het slot in. Ook op de velden, waar
serst zulk bont leven was, was het een
zaam geworden, slechts de opgehoopte gou
den tarwe getuigde van den arbeid op den
dag.
Uit de weiden klonk het gesnerp van den
krekel en het klokken der salamanders. Het
paar was een smal pad genaderd, dat over
de beek voerde. Walter bood zyn nicht den
arm. De weg is smal, laat ik u geleiden,
zeide hij. Nauweiyks waren zy de beek over
of daar zagen zy aan den oever der beek,
die met elzenhout begroeid was, iets raad
selachtigs uit de donkerte komen. Het zag
er vreemd uit, half grys, half zwart, als de
kop van een dier. De hond wilde er op los
stormen maar zyn baas riep hem terug.
Irma schrok In elkaar, zy behoorde niet tot
de moedigsten van haar geslacht. Het eigen
aardige wezen kwam meer in het half licht
en nu bleek het een in lompen gehulde oude
vrouw te zyn.
Ach, die Ganze-Hanne, riep Irma met
een zucht van verlichting, doch zy voegde
erby, laten we haar spoedig voorbygaan.
Maar de onaangename oude had het paar
bemerkt en op hen toetredend, knikte zij ze
goeden dag, terwyi zy onder honend gegrin
nik zei: Aha! Die groote luidjes van het slot
en den burcht! Ja In de avondschemering
wandelt het prettig arm in arm. Maar, myn
edele heer, vertrouw die schoone, die daar,
zoo rustig en zedig naast je stapt, niet al te
zeer. Ik, ik. De oude hield de hand voor het
gezicht en siste. Toen het paar haar voorbU
wilde gaan, trad zy het In den weg. zy ging
met wyd uitgebreide armen voor hen staan
en steeds achteruit voor hen heen en weer
springend riep ze: Maar hoort toch, wat ik
vertellen wil. Ja, Ik heb haar gezien, die
lieve Irma, ik heb haar gezien, hoe zij op
dezen zelfden weg naast den mooien prins
liep, hoe zy met hem schaterde en hem
i toelonkte! O jou arme jongen, in je grauwe
buis, met je ernstig gezicht. Wat kan je wil-
I len tegen den mooien prins in zyn mooie
t kleeren van fluweel en zijde. Laat ze loopen,
j die lieve kleine eer ze je den bons geeft. By
de laatste woorden lachte de oude zoo luid,
dat het overal weerklonk.
By het noemen van den prins was Irma
plotseling in elkaar gekrompen. Walter
voelde het beven van haar hand op zyn
arm. Haar lippen klemden zich vast op el
kaar en een donkerrood overtoog haar ge
zicht.
—Ga ons uit den weg, Hanne, gebood de
heer van den Zwaluwenberg nu op zulk een
dreigenden toon, dat de oude nu toch te
rugweek.
Ueem 't niet kwalyk, zei ze, opzy
gaand, ik wou u slechts waarschuwen.
Haar akelig lachen volgde beide na en
daarna zong ze met krakende stem een
liedje ter waarschuwing!
Over Irma's lippen was geen geluid ge
komen.
En ofschoon een eigenaardige kou ziel
ook van Walter had meester gemaakt, zei
de hy zoo rustig mogelijk: Men moest di
ongelukkige schepsel niet zoo aan haar zei
overlaten. Ik zal eens met uw oom er ove
spreken of er iets voor haar te doe* Is.
(Wordt vervolgd.)
