NENYTO '28
PREMIËN<—
SMAKELIJKE FRANSGHE TAFEL- Ë1
WIJNEN wederom tegen billijke
prijzen verkrijgbaar
LEVERT SCHUDEL
1
P
fOrigineele Auping's Matras, j
48'
70'
17'
Abonneert U op dit blad.
WIJNKÖOPERIJ
DIJKSTRAAT MO TELEFOON 10080
HANDSCHOENEN
FOURNITUREN
BABY-ARTIKELEN
PR0VITEERT VAN DEZE GR00TE RECLAME-VERKOOP
0.23
0.40
0.70
0.49
0.39
0.89
0.175
0.115
4.45
0.50
3.95
4.95
0.39
0.49
0.095
0.20
0.89
008
0.56
0.88
0.60
0.26
0,29
1,55
1.45
0.29
0.56
0.79
0.70
1.45
0.26
0.56
1.95
0.44
0 84
0.34
395
2.45
0.66
0185
2.15
KORTE VEERSTRAAT HAARLEM GR. HOUTSTRAAT
HOOFDTREKKING
Voorziet U diss tijdig van loten
***3
Die druiwe
proef jy op jou tong...!
14,95
BOEKBEOORDEELING.
MARKTNIEUWS
26 Mei 15 September 1928
De Derde Extra.Premie-
trekking zal worden
Maandag
30 April ten over-
•taan van den Notaris
G. Vlug te Rotterdam
1 Salon-Ameublement
1 Slaapkamer-Ameublement
1 Ingebouwde„Singer"-Naaimachine
1 Eetservie» (46-deelig)
5 Heeren-Rijwielen (Fonger#)
5 Damea-Rijwielen (Fonger»)
5 Gouden Heeren-Horloges
5 Gouden Dames-Horloges
HONDERD DUIZEND GULDEN
E3
E3S3
S3
ALLEENVERKOOP VOOR HAARLEMEN OMSTREKEN
as jij Springbok
drink. Dis die lek
kerste wijn van die
aonnige Kaap.
deze advertentie uit. Zij zal U van groot nut
zijn bij aankoop van de onontbeerlijke
die U tot slapen dwingt.
Zegt Uwen leverancier, dat U
dit merk BTl||.]| 11 fj op ÜW
matras wenscht,
omdat een matras zonder den naam AUPING
geen Auping's matras is.
HOE WILT GE CONCÏ.JRREEREN
ZONDER ADVERTEEREN
L#
Gedurende 3 dagen brengen wij in alle af-
deelingen lOO^en spotkoopjes, waarvan wij
onderstaand slechts enkele artikelen noemen.
Partij 500 Mtr. prima Allover-Vitrage-Filet enz. in diverse dessins
en breedten worden gedurende onze Dagaaabieding verkocht
voor 0.49 0.39 0.29 O 22 x/2
Van elk artikel wordt het door o n s te bepalen.
Maximum hoeveelheid afgegeven, ten einde 't
opkoopen door weder verkoopers te voorkomen.
K. BEERS ZOOM
Dr. H. MoUer
Beknopte Geschiedenis der
Nederiandsche Letterkunde
Lit save: Boekhuis, Tilburg, 1927
Een beknopte geschiedenis van de Neder
iandsche letterkunde wordt hoofdzakelijk ge
schreven voor jonge menschen, leerlingen
van gymnasium en H B.S. Men moet bij de
ze jongens en meisjes van 16, 17, 18 jaar zich
aanpassen aan de werkelijkheid, en die werke
lijkheid is dat men op dezen leeftijd, behou
dens uitzondering va;i fijn gevormde geesten
en vroeg ontwikkelden smaak, liever humoris
tische of spannende lectuur leest dan „lite
ratuur": Vondel, Ruusbroeck. Pierson, Ro
land Holst. Wanneer literatuur tot hen
spreekt door schittering van stijl, onderwerp
of uiterlijke woordenpracht. (Max Ha velaar,
de Kleine Johannes. Sanctissima Virgo van
J. Perk) verkrijgt zij populariteit bij de jeugd
van middelbare scholen, maar overigens kan
men in die jaren de kunst van schrijvers en
dichters niet waardeeren Letterkunde moet
gedoceerd worden, d.i. het schoone en goede
van woordkunst moet belicht worden, zal de
waarde van een schrijver door de jeugd wor
den beseft.
Nu leest men echter in de nieuwe Geschie
denis der Ned. Letterkunde van Dr. H. W. E.
Moller dezen zin (over Guido Gezelle): „Van
dieper en rijker schoonheid zijn z'n impres-
sionistiese gedichten, wanneer 't niet in een
zinnelike ziening onmiddelik door de uitwen
dige zintuigen in de verbeelding gekomen,
of in de inwendige verbeelding zelf geboren,
maar wanneer die zinnelike ziening en aan
doening zich oplossen in de geestelijke ziele-
ziening en zieleontroering, doordat 't dieper
zieleleven van de dichter geleefd in de ver-
eeniging met God, zich uitspreekt." (Wij ci-
teeren de spelling van dr. Moller). Wij ver
moeden dat een jongen, wanneer hij dit leest,
eerder zijn leerboek ongeduldig zal dicht
klappen dan dat hij geïnteresseerd naar de
gedichten van Gezelle zal grijpen om te ge
nieten van him schoonheid.
In dezen zin herkent men den opzet die
dr. Moller geleid heeft bij het schrijven van
zijn Geschiedenis, en welken hij heeft om
schreven in de Inleiding. Na lezing van deze
inleiding en kennisname met het boe'- mt
men dan ook tot de conclusie: eb', mer
heeft zijn geschiedenis op het goede, hei
eenig-juiste beginsel gebouwd („inhoud en
taalvorm zijn een onverbrtekbare twee-een
heid") maar bij de practische toepassing van
dit beginsel is zijn voorstelling van zaken te
simplistisch, houdt hij soms bij zijn beoordee-
line te stijf aan hel principe vast. Vandaar
de steeds terugkeerende termen als: ziele-
spanning. innerlijkheid, verbeeldingsgezicht,
zielesterkte, het uiteruike, levenskunst van
buiten af. uitwendigheden.
Het boek is niet alleen een verzameling
van feiten, jaartallen en levensbijzonderhe
den, het wil ook een gids zijn, beoordeelen
dus. Deze methode van geschiedschrijving
juichen wij toe. vooral wanneer het, als in
dit geval, geschiedt op den hechten grond
slag der Katholieke leer en levensbeschou
wing. Het is een stap verder op den goeden
weg van onderwijs in letterkunde; want als
geen ander leervak mag 't letterkunde-on-
derwijs ontaarden in een leer- en weetvak.
r Kennis van de liederen van Hadewijch is
meer waard dan de jaartallen te kunnen op
dreunen van de verschijning van Vond el's
drama's De leeraar moét op de eerste plaats
letterkunde doceervn om bij de jonge men
schen van zijn klas belangstelling te wek
ken voor dit cndc-rdeel van ons Cultuurle
ven, dat feitelijk een spiegeling is van onze
geheele cultuur. Het spreekt vanzelf dat de
leeraar daarbij onmogelijk zijn persoonlijke
meening kan negeeren; de waardeering van
een schrijver zal, onbewust indien men wil
zijn waardeering zijn Nog sterker komt dit
persoonlijk element naar voren in schrifte
lijk onderwijs, een literatuurgeschiedenis. Het
gevaar van te sterk gekleurde persoonlijke
waardeering wordt tegelijkertijd grooter. Op
zich zelf is daarom deze methode van ge
schied-schrijving goed, maar wie haar volgt,
aanvaardt een bijna onvervulbare taak.
Want iedereen die beseft welke studie, zui
ver inzicht en beoordeelingsvermogen onont
beerlijk is voor de critiek op één gedicht, één
boek, één schrijver, zal ook inzien welk een
alzijdig ontwikkelde geest noodig is om de
letterkunde van meer dan 1000 jaar te beoor
deelen en een beschouwend overzicht te ge-
ven, waaraan alle persoonlijke sympathie
vreemd is. Hoe vele de meeningen over critiek
zijn .iedereen zal erkennen dat een beoordee
ling nooit geheel objectief kan zijn. Daar
mede wordt geen vrijbrief gegeven aan een
volmaakt subjectieve waardeering. Bedenkt
men nu welke hooge eischen in een geval
als dit gesteld moeten worden en vergelijkt
men de plaatsruimte welke dr. Moller geeft
aan bijv. W.' Nieuwenhuis en H. Marsman,
het verzwijgen van J. Nieuwenhuis, Marie
Gijsen en P. Kemp, den enkelen regel over F.
Rutten. de bladzijde over P. v. d. Meer de
Walcheren, om enkele grepen te doen uit
den nieuwsten tijd, dan twijfelen wij of de
beschouwende geschiedenis aan deze eischen
beantwoordt.
Prof. Huizinga heeft dr. Moller's taal ge
kenschetst als te „democratisch". Deze ty
peering lijkt ons zeer juist men zal haar
onderschrijven, wanneer men dit boek en
zijn eigenaardigen stijl heeft gelezen. Ver
wonderd zal men stuiten op „erg mooi, heel
veel, geweldig smartelik".
Bij deze eenigszins armoedige manier van
expressie blijft het niet. Herhaaldelijk vindt
men: begeertes onmiddelik, anders als
Jeswieten, hun inplaats van hen, enz.
Dat alles duidt op een onnoodige en
ongewenschte aanpassing aan de spreek-
en volkstaal. Vereenvoudigde spelling
kan men verdedigen of niet, maar laat
althans niet een vereenvoudigde spel
ing kan men verdedigen of niet, maar laat
dan niet ieder zijr. eigen spelling schrijven,
althans niet met een vereenvoudigde spel
ling, welke verarming wordt. De spelling
van Jeswieten bijv. is etymologisch niet te
verdedigen; bij „bijbels" denkt men eerder
aan 'n substantief in meervoudsvorm dan aan
het adjectief bijbelsch; de spelling T'
inplaats van 't is taalkundig onjuist, enz.
Wanneer alle schrijvers van lees- en hand
boeken volgens een dergelijke methode
gaan schrijven leert men op de middel
bare scholen een verzameling van allerlei
spellingen, dat allerminst gewenscht is, en
ons ook niet aanbevelenswaardig voorkomt
als propagandamateriaal voor de vereenvou
digde spelling.
Een tweede opmerking geldt de eigenaar
dige opvatting welke dr. Moller schijnt te
huldigen van levende spreektaal en volks
taal. Het Nederlandsch is een levende taal,
d.w.z. 't ontwikkelt zich in direct verbahd
met den groei en ontwikkeling van het volk
en zjjn cultuur. Maar de conclusie is ver
keerd, dat men frissche „levende" taal zou
schrijven, wanneer men zich in stijl en
woordkeus aanpast aan de taal-van-alle
dag, de volkstaal, welke arm is aan woorden
en zich kenmerkt door primitieven zinsbouw
en stijl. In de dagelijksche omgangstaal ge
bruikt men eerder tien keer een zelfde zins
wending, dan dat men één keer 'n andere
zoekt.
Daarom kunnen wij de gewild en overdreven
eenvoudige, hier en daar houterige wijze,
waarop dr. Moller zijn gedachten uitdrukt,
geen „springlevend Nederlandsch" noemen,
zoomin als het ons wenschelijk lijkt dat men
in een handboek als dit den badineerenden
toon gebruikt, waarop een leeraar kort en
afdoende de onbelangrijkheid van een ver
waand schrijvertje in de klas zou belichten,
(zie wat dr. M. ovei Jacob Cats schrijft). In
dezelfde lijn liggen uitdrukkingen als: aar
dige dingen staan daar wel in, een fijn din
getje, heel gewoontjes, hij heeft verschillen
de dingen die de moeite waard zijn, enz.
Een dergelijke methode meent Lod. van
Deyssel, gezien zijn gevestigde reputatie, in
de aftandsche Nieuwe Gids te mogen toepas
sen, maar in een studieboek verwacht men
een anderen .stijl, een beter gemotiveerde en
scherper Omschreven waardeering. Of zijn
sommige hoofdstukken wat haastig geschre
ven?
En de allernieuwste kunst van Katholieke
en niet-Katholieke jongeren? Het is zoo
moeilijk contemporaine geschiedenis te schrij
ven, zich losmakend van heerschende op
vattingen en stroomingen, eigen tijd te over
zien en te beoordeelen. De enkele jongeren die
vooral op dit punt dr. Moller hebben aan
gevallen, hadden geen recht hun critiek op
zijn werk zoo fel te laten klinken, de toon
van deze recensies herinnert te veel aan de
onaangenaamheden, welke tegenwoordig de
letterkundigen in hun tijdschriften zich je
gens elkaar meenen te mogen veroorlooven. Wij
meenen op goeden bodem te staan, wanneer
wij onze waardeering voor dr. Moller's boek
stellen tegenover de sloop-methode van deze
critieken. Geheel waardeloos, zooals wordt
voorgesteld, is dit boek niet; wij verwijzen
in dit verband naar de beknopte en heldere
kenschetsing van Renaissance en Tachtiger
beweging. Wij geven daarmede het boek geen
onvoorwaardelijke aanbeveling mede. Het is
jammer, dat deze Katholieke geschiedenis
der Nederiandsche Letterkunde niet de be
hoefte opheft welke op dit gebied bij 't mid
delbaar onderwijs wordt gevoeld.
VOLENDAM, 10 April. Men besteedde
in de afgeloopen week aan den vischaf-
slag voor haring 603 cent per tal, voor
spiering 25 cent per pond.
De haring was zeer groot, vooral
ook van fuikharing.
Per wagonlading werd versche haring
naar het buitenland gezonden.
Wegens de geringe opbrengst van de ha
ring zouden sommige visschers na de Pa-
schen weer beginnen te kwakken.
NederL Nijverheid»-Tentoonstelling 1928 - Rotterdam
(Internationaal)
Goedgekeurd bij Kon. Besluit van 31 Dec. 1926» No. 20
Bankiers: Rotterdamsche Bankvereeniging, Rotterdam
gehouden
Lf
Hiervoor zullen beschikbaar worden gesteld:
bestaande uit:
Loten, welke met een extra-premie uitloten, be
houden eveneens recht op de verder te houden
extra-premietrekkingen en op de vóót 1 Augustus
a.s. te houden
met 1500 prijzen tot een totaal bedrag van
Loten overal verkrijgbaar bij onze agenten,
bij alle kantoren, bijkantoren en agentschap,
pen der Rotterdamsche Bankvereeniging en
Nationale Bankvereeniging en aan onze
bureaux Stationssingel, Rotterdam, Giro
rekening 128262. Telefoon 42396 en 43536
Voor houders van oude loten ad. 10,bestaat
tot 1 Mei a.s. de gelegenheid deze in te wisselen
voor 10 Guldensloten of 10,in contanten.
ditaü au-ab; abate sttumaaa
HkfTS IT 71 J4
alTB
Wie aan den middagdisch of des avonds een glas wijn
wenscht te drinken tegen matigen prijs, zonder zich
aan den wrangen smaak of het on-Fransche karakter
er van te ergeren, neme een proef met eene der navol
gende merken van de Etablissements „LES CAVES DE
:-j FRANCE" te Parijs.
u..dba
Per 12 flesschen. Per flesch
VIN ROUGE DU MEDOC
VIN ROUGE DE ST. EMILION
VIN BLANC DE GRAVES
VIN BLANC DE SAUTERNES
MACON Vin de
CHABLIS Bourgogne
VIN'MOUSSEUX (demisec)
9.—
11.40
9.60
13.20
12.60
12.60
22.20
f 0.80
1.—
0.85
„1.15
1.10
1.10
1.75
PCUfT*
-uw
TIKT
KW*
***3
UXUJ
fcÜUd
baba
SPRINGBOK KAAPSCHE
WIJN Fl. 1.40 per fleach.
WIJN VAN OUD ZUIVER ALS GOUD
mm-
MORGEN
I -T- m- 1 /ir in in in ir' Ir- 'l' in i
&*************tc
Iin in- in in in in i» - -
jbabababattababababa
LINNEN
2 Drukknopen,
diverse kleuren
LINNEN
met lantasiekapje,
diverse kleuren
KOORDZIJDE
Div.kwal.&kleuren.
Versterkte toppen
RECORDWOL
2-Draads, v. kinder
en on der kleding.
Wit, rose, nil, sau-
nrion en mauve.
Knot 1 00 Gram
LINNEN KNOPEN
6 DOZIJN gesor
teerd op kaart.
Prima wasbaar.
Roestvrij,
per kaart
CAMISOLEWOL
4-Draads fijne spin
ning voor kinder- en
onderkleding. Rose,
saumon en mauve.
Knot 100 Gram
m
BABYTRUITJE jrt» 4* g»
SPEELPAKJE
witte wol - wet^W
van wasechte
liggend kraagje. Kg
Cretonne- jgWÊ C
Maat 0jjjjj nrvwrvni
15 cents stijging per maat.
Voorradig tot maat 2.
aardige deus. flttZZ
Maten 40-45. M
Alle maten.
GERZON
Landhuisstof,
nieuwe strepen ..waarde 0.32 voor
Landhuisstof, Shadow stripe, dubbel
breed waarde 0.65 voor
Pluchette, 8/4 breed, courante kleu
ren waarde 1.10 voor
Imitatie Perzische Kleedjes, mooie
dessinswaarde 0.65 voor
Cretonne, dubbel treed, groote sor
teeringwaarde 0.55 voor
Wollen Looper, nieuwe dessins, zware
kwaliteit .waarde 1.20 voor
Etamine, in diverse dessins, gekleurd
waarde 0.26 voor
Madras, in diverse patronen
waarde 0.17 voor
Bagdad Stores, diverse kleuren, nieuwe
dessinswaarde 5.50 voor
Tafelkleedjes,
waschecht 90 X 90 waarde 0.85 voor
Chenille Tafelkleeden, mooie patro
nen waarde 5.25 voor
Samoa Matten, voor serre of keuken
waarde 6.50 voor
Tapis Beige Karpetten, zuivere wol
3 X el waarde 19.00 voor
Axminster Karpetten, nieuw dessins, OR Qfl
2x3 Meter .waarde 34.00 voor^v.ïJU
Tapis Beige Karpetten, zeer zware ffj Qfl
kwaliteit,3 X 4el waarde21.00 voor 10.«U
Axminster Karpetten, moderne dessins,OO Qfl
2x3 Meter .waarde 36.00 voor ZO.ÏJU
Cocos, 50 c.M. breed, frissche dessins
waarde 0.50 voor
Linoleum-was,
groote bussenwaarde 0.65 voor
Meubel-was, alle kleuren, per flacon
waarde 0.14 voor
Spatzeiltjes, diverse voorstellingen
waarde 0.39 voor
Spiraal-Matras, systeem „Auping," 15 11 Qfl
jaar garantie ....waarde 19.50 voor 1*<«U
Eiken Ledikant, met gebeeldhouwde 91 Qfl
kap,2persoons .waarde27.50 voor ul.üU
Damast Kapok Garnituren, matras 3-
deelig schuine peluw, 2 kuss. 15 0 flfl
waarde 57.50 voor *0.UU
Lakens, 2 persoons, prima graslinnen, f 9Q
gefestonneerd. ..waarde 1.90 voor I.uJ
Dames Hemden, d.verse modellen keu
rig bewerkt ....waarde 1.20 voor
Dames Pantalons, prima Madapotam,
rnetb orduursel .waarae 1.35 voor
Dames Kousen, zijden, diverse kleu
ren .waarde 0.75 voor
Dames Kousen, fil d'Ecosse, ladder
vrij waarde 1.20 voor
Badhanddoeken, 50 X lOOzware kwa
liteit waarde 0.85 voor
Witte Handdoeken, 70 X 70 pracht kwa
liteit waarde 0.34 voor
Potdoeken,
flinke maatwaarde 0.39 voor
Pompadour Schorten, diverse kleuren
en modellen ....waarde 2.10 voor
Dames Schorten, Brab. bont, nieuwe
dessinswaarde 1.90 voor
Dames Corsages,
zwaar gebreid ..waarde 0.4254 voor
Dames Hemden, fijn tricot weefsel,
diverse kleuren .waarde 0.79 voor
Ongebl. Heeren Pantalons en Borst
rokken ..waarde 1.10 voor
Popeline Kinderhoeden, nieuwe mo
dellen .waarde 1.05 voor
Vilt Kinderhoeden, moderne kleuren
waarde 2.10 voor
Kasha Ruiten, in groote verscheiden
heid .waarde 0.39 voor
Kasha met rand, 125 c.M. breed, zeer
mode rn waarde 0.79 voor
Wollen stof, voor Zomermantels, 2 el
breed.waarde 2.60 voor-
Linon, (kunstzijden), in effen mode
tinten.waarde 0.65 voor
Wollen Mouseline, 100 c.M. breed,
prachtige dessins, waarde 1.10 voor
Tropical, voor Jongenspakjes
waarde 0.45 voor
Heeren Hoeden, prima vilt, nieuwe
modellen waarde 5.25 voor
Heeren Overhemden, crêpe, nieuwe
dessinswaarde 3.25 voor
Heeren sokken, fil d'Ecosse, fantasie
dessins.waarde 0.85 voor
Japansche Kop en Schotels,
waarde 0.24 voor
Keuken stellen, met opschrift, 14-dee-
ïig.waarde 2.95 voor
- Wegens beperkte voorraad wordt deze partij niel geëtaleerd
VROOM DREESMANN
K. BEERS en ZOON gelden in de kringen van den Auto
mobielhandel als des kundigen bij uitnemendheid
K. BEERS en ZOON zijn de gewestelijke vertegenwoor
digers van de PAIGE-automobielen, zoodat PAIGE
waardig vertegenwoordigd wordt door
HEEREN VEST 82-84-86 - TELEFOON 14037 - HAARLEM
ITRNlKC
