Stadsnieuws
Verkeers-ongevallen.
DE Dr. SCHAEPMANAVOND IN HAARLEM
Een schitterende inzet der actie
ELCK WAT WILS
De verzamelingVan Stofk
De feesten van den
R. K. Volksbond
Het veertig-jarig bestaan
Gemeentelijke Inrichtingen voor
Gymnasiaal en Middelbaar
Onderwijs te Haarlem
Christel. Radio-avond
TOONEEL.
De Olympische Spelen
Kinder-Oranjebond A
„Prinses Juliana" in het Amstéï*
damsche Kwartier
Gemeentezaken
INGEZONDEN
Trekjes no. 547
penrusting, die het schild van het geloof
omvat, gedekt door de helm des heils, om
met het zwaard van het woord te strijden en
zijn levensrust op te offeren voor den strijd.
Spr. vraagt zich af, of men begrijpt, wat
het zeggen wil, dat Schaepman zijn Geloof
tot de laatste tittel en jota beleefd heeft. Op
zijn sterfbed werd hij klein als een kind, maar
kind is hij steeds gebleven.
Zeggen ook wij: „Ik geloof, dus ik strijd 1"
In de tegenwoordige wereld is het moei
lijk, het Geloof met de strijdvaardigheid der
daad te bewijzen. En daarom ziet spr. met
eerbied op naar Dr. Schaepman, die zijn be
ginselen uitdroeg.
Hij stond op het hooge peil, waarop wij
den priester zoo gaarne zien. En hebben zij,
die zijn nagedachtenis beklad hebben, wel
het besef gehad van de psyche van Schaep
man;
Al zijn daden vloeiden voort uit zijn geloof.
Dan schetst spr. Schaepman als semina
rist, ietwat stuntelig en boersch, maar door
alles heen slaat de vlam van zijn geloof. En
hij schrijft zijn eersteling: „De Paus".
Schaepman moest publiek beginnen met
„De Paus". Dat deed hij in 1866 in het anti
papistische "Nederland. En zelfs niet-Ka-
tholieken als Van Lennep stonden verbaasd
over zijn werk. En hij maakte gedicht na ge
dicht, gezang na gezang.
Nu willen we dat werk niet meer kennen,
de tegenwoordige kunst wil iets anders. Maar
spr. wil opmerken, dat de gedichten van
Schaepman véél medegegeven voor het le
ven van seminaristen. Zij verslonden ze met
huid en haar, zoo werd gevoeld de Roomsche
bezieling, welke van die gedichten uit ing.
Schaepman is niet alleen de poëet, maar
ook de prozaïst. Hij voerde strijd op elk ge
bied, op dat van politiek, historie, theorie.
Hij verslond boeken en gaf zijn overpein
zingen weer. Hij beeldhouwde en marmerde
zijn zinnen in gebeeldhouwde stijl, zooals wij
het sinds Schaepman niet meer beleefden.
Dan komt het proces over het feit, of
Schaepman in de Kamer mocht, maar de
Aartsbisschop en de raadgevers zwichtten
eindelijk voor den duidelijke aanwijzing van
Gods vinger. En Schaepman werd de eerste
jriester-afgevaardigde in de Tweede Kamer.
En hij overzag zijn terrein, hij mat zijn vij
anden die dachten, dien pastoor gemakkelijk
te kunnen kraken. Hij wist zijn tegenstanders
met rake antwoorden te treffen. Als typisch
voorbeeld daarvan citeert spr., wat Schaepman
eens gezegd heeft over ds. Bronsveld.
Spr. wijst op de verschillende emancipatoirs
voor de vrijheid Le Sage ten Broeck,Smits
Nuijens, Alberdingk Thijm, Broere, maar
Schaepman heeft gevochten voor het ont
brekende in die vrijmaking. En hij kwam
met zijn partijprogram, waarin vervat zijn
de richtsnoeren voor ons.
Schaepman heeft alles gedaan om de zaak,
niet om zijn persoon en daarom moet het
verbazen, dat hij zelfs door zijn geloofs-
genooten aangevallen is. Dat sloeg een wonde
in zijn hart, maakte een scheur in zijn ziel.
Met wantrouwen en hoon werd hij omringd.
Maar als Schaepman niet deelgenomen had
aan de daadwerkelijke politiek, waar zouden
dan heden staan, aldus spr.
Schaepman was een profeet, hij had een
goeden kijk op de zaken hij beheerschte den
toestand bij zijn beginselen zweren wij nu
nog.
Spr. teekende Schaepman vervolgens als
redenaar en wees op de kracht, welke van zijn
woord uitging. Schaepman bewijst, hoe de
Belgische socialist Kamiel Huysmans zich
een week geleden vergiste, toen hij zeide
„Hoe meer de pastoors aan de wetenschap
doen, hoe minder zij zich met de politiek
bemoeien".
We missen Schaepman welhoe zou hij
nu bijv. een Kersten en een Lingbeek als
haringen uiteengescheurd hebben. Maar in
Gods Voorzienigheid treden wij niet.
Schaepmans figuur treedt steeds duide
lijker voor ons oog en al het menschelijke
valt van hem weg. Als een beschermgeest,
als een genius staat hij voor ons. Wij weten
niet wat ons wacht. Satanische machten zijn
bezig, de staatsmacht, maar ook het katho
lieke leven te ontwrichten. Het is allerminst
de tijd, om te gaan rusten. Als wachters,
als strijders moeten wij gereed zijn, het hooge
geestelijke goed, dat wij van God gekregen
hebben, te beschermen, om het aan het
nageslacht na te laten.
Allen moeten als een gegoten leger aan
eengesloten staan. En ons richtsnoer moeten
zijn de woorden en werken van dr. Schaep
man. Zijn geschriften moeten wij lezen.
Een centrale macht moet er komen, .opdat
er voeling komen en Roomsch bloea gaat
stroomen door de R.K. Staatspartij. Gezorgd
moet worden, dat het eigen Partijbureau der
R.K. Staatspartij er zoo spoedig mogelijk
kome, 6 a 7 ton is er noodig, maar dat is
niet veel voor katholiek Nederland. Na het
herstel der Bisschoppelijke Hiërarchie zijn
ontelbare kerken en kloosters gebouwd,
is geofferd voor missies en liefdadige doel
einden, voor de katholieke pers, voor eigen
onderwijs. En als men dat alles bij elkaar
voegt, die vele millioenen, in 75 jaren ge
offerd, dan betee kenen 7 tonnetjes niet veel.
In een schitterende peroratie spoorde spr.
tot het ruim storten van giften aan.
Deze enthousiaste rede van ongeveer
anderhalf uur, zonder onderbreking gehouden
werd meermalen onderbroken door levendig
applaus en aan het einde werd pater Molken-
boer een donderende ovatie gebracht.
Nadat de heer Nelissen dan weder een
lied had gezongen, werd gezamenlijk het
Dr. Schaepmanlied gezongen.
Dr. Koot sprak dan woorden van dank tot
pater Molkenboer, plebaan Westerwoudt en
den heer Neelissen, waarna met het zingen
van „Roomsche Blijdschap" deze echt ka
tholieke avond, zoo bij uitstek geslaagd, ge
sloten werd.
Nog zij vermeld, dat het borstbeeld van
dr. Schaepman te midden van groen en vaan
dels op het podium prijkte.
Schgepmanspeldjes en het Schaepmanlied
werden verkocht en gingen grif van de hand.
De komende veiling bij Fred. Maller
te Amsterdam
De buitengewone belangrijkheid van het
Museum Van Stollj blijkt ten zeerste uit de
groote belangstelling, die voor de veiling in
het buitenland bestaat en uit de vele buiten-
landsche bezoekers die nu reeds de collectie
in de Doelenstraat te Amsterdam komen
zien.
Voor de extra kijkdagen zijn kaarten ver
krijgbaar gesteld.
Wü raden allen, die er belang in stellen
ten zeerste aan deze gelegenheid, om de col
lectie nog eens te zien, niet te laten voor
bijgaan, te meer, daar, volgens den heer
Mensing, een dergelijke verzameling in ons
land nooit meer te zien zal zijn.
De Centrale Raadsvergadering neemt dit
jaar twee dagen in beslag n.l. Zondag 6 en
Maandag 7 Mei.
Om 11 uur Zondagmorgen, 6 Mei, begint
de Centrale Raadsvergadering. Deze zal wel
omstreeks een uur of vijf afgeloopen zijn.
De feestelijkheden vangen dan dienzelfden
avond al aan met een feestvergadering in het
gebouw „St. Bavo", waar de welbekende Re
derijkerskamer „Alberdingk Thijm" een uit
voering zal geven. Deze feestavond is toegan
kelijk voor de afgevaardigden, de leden van
den Haarlemschen bestuursraad van den R.-
K. Volksbond en voor de leden van die af-
deelingen uit den omtrek van Haarlem, waar
mede Haarlem zal samenwerken om dit jaar
een klinkend Rerum Novarum-feest te orga-
niseeren. Ook het zangkoor „St. Cecilia", di
recteur de heer Rooyakkers, zal medewerken
De eigenlijke herdenking heeft op Maandag
7 Mei, plaats.
Om 8 uur 's morgens wordt er in de paro
chiekerk van den H. Joseph een H. Mis opge
dragen, waarschijnlijk door den tegenwoordi-
gen geestelijken adviseur van den Bond, den
Zeereerw. heer Bots. De intentie zal zijn voor
de zielerust van wijlen den heer Pastoors,
den eersten president van den jubileerenden
Bond.
Om 9 uur verzamelen de deelnemers zich
dan aan een gemeenschappelijk ontbijt, in
het gebouw „Sint Bavo". Er zullen ongeveer
honderd couverts zijn.
Om 11 uur 's morgens heeft de officieele
ontvangst ten stadhuize plaats door het ge
meentebestuur van Haarlem.
Voor hen (organisaties, e.a.) die het Cen
traal Bestuur willen complimenteeren, zal
daartoe gelegenheid bestaan om half één in
het gebouw „Sint Bavo".
Om 2 uur volgt dan een lunch in Hotel
de Leeuwerik, en om 3 uur wordt de feest
vergadering in gebouw „Sint Bavo" gehouden.
Als feestredenaar zal optreden de Zeereerw.
heer Pastoor J. G. Jansen uit Den Haag.
Aanrijding te Bloemendaal
Vrijdagmorgen had op den hoek Bloemendaal
scheweg en Mollaan een ernstige aanrijding
plaats tusschen een autobus en een motorrij
der.
De heer S„ garagehouder te Haarlem
kwam met de autobus van de Mollaan, de
heer N. Bloemist van den Parkweg.
Beide bestuurders hebben elkander te laat
gezien, en daar de bestuurder van de autobus
een flinke vaart had bij den afloopenden weg
was een botsing onvermijdelijk De motor
rijder N. kwam met zijn rechterbeen in aan
raking met de treeplank van den auto. Hij
kwam te vallen en bloedde hevig. Hij werd bij
de dames Bispinck binnengebracht waar dr.
van B. hem dei eerste hulp verleende waar
na hij per ziekenauto van den heer Mathot
naar het St.. Elisabeth's gasthuis werd ver
voerd. Het rechteronderbeen was versplinterd
en er werd een zeer ernstige beenbreuk ge
constateerd
De inschrijving van nieuwe leerlingen voor
den cursus 1928/1929 zal plaats hebben voor:
het Gymnasium (rector Dr. Spoelder), in
het gebouw Prinsenhof .3;
het Lyceum (onder leiding van Dr. C.
Spoelder en Ir. W. C. G. H. van Mourik
Broekman), in de gebouwen Zijlvest 27 en
Prinsenhof 3;
de Hoogere Burge'rschool A met 5-jar. cur
sus (Hoogere Handelsschool en H. B. S. met
3-jarigen cursus met aparte handelseind-
klasse, Directeur Ir. M. Voorzanger), in het
gebouw Prinsenbolwerk 3;
de Middelbare school voor meisjes met 5-
jar. cursus (Directrice Mej. J. Berdenis van
Berlekom), in het gebouw Krocht 1;
op Dinsdag I, Donderdag 3 en Vrijdag 4
Mei a.s. tusschen 2.30 en 4 ure des namiddags.
Tot sluiting van de propaganda-campag-
ne, die gedurende de 3 laatste maanden ge
houden is door den Bond van Christelijke
Politie-ambtenaren in Nederland, werd gis
terenavond in samenwerking met de Ned.
Christ. Radio-Vereeniging door den zender
van Huizen den door het hoofdbestuur van
genoemden bond georganiseerden propa-
ganda-avond uitgezonden. Door het Radio
huis (fa. G. Scheefhals Co.) Krocht 14
In de feestelijk versierde groote zaal van
het St. Bavo-gebouw heeft katholiek Haarlem
gisteren zijn propaganda-avond voor het
Dr. Schaepmanfonds gehouden. Er was zeer
veel belangstelling, niet het minst van de
Zijde van geestelijke en wereldlijke autori
teiten. O.m. waren aanwezig mr. J. N. J. E.
Heerktns Thijssen, Eerste Kamer-lid en Wet-
aoudervan Haarlem, de Tweede Kamerleden
Chr. v.d. Bilt, mr. J. B. Bomans en A. J.
Loerakker, de Hoogeerw. heer Plebaan
L. A. A. M. Westerwoudt, deken van Haarlem
en vele E.E. H'H. geestelijken der stad,
katholieke raadsleden, het gevormde eere
comité e.a.
De avond werd op de gebruikelijke wijze
geopend door dr. Th. Th. Koot, die met
voldoening allen welkom heette. Hij wees
er op, dat niet velen zich aan de huldebe
tuiging van de nagedachtenis van dr.
Schaepman kunnen onttrekken. Haarlem
moet f 10.000 opbrengen en spr. denkt met
dankbaarheid aan de drie milde gevers, die
ieder f 1000 gaven. Ook de overige f 7.000
moeten er komen, al zal het moeilijk gaan.
Maar de propagandisten zullen hun best
doen. Het R.K. Partijbureau moet er komen.
Spr. las een schrijven voor van den Hoog-
terw. heer Mgr. M. P. J. Möllman, vicaris-
generaal, die tot zijn spijt verhinderd was,
de bijeenkomst bij te wonen, maar de beste
wenschen voor het slagen van den avond
inzond.
Bericht van veithndering was ingekomen
van de raadsleden, de heeren Van Liemt
tn Klein.
Rede Plebaan Westerwoudt
Heryaaldelijk en dringend zijn wij Katho
lieken van Haarlem door uw bestuur ge-
aoodigd om te deelen in de algemeene hul
diging, gebracht aan den roemrijken Priester
staatsman Dr. Schaepman.
Het begeesterendwoord zoo juist door u
gesproken was ons een nieuwe en nog krach
tiger aansporing om in dankbare herinnering
den reusachtigen arbeid te gedenken welke
hij jarenlang gewijd heeft aan de emani-
nipatie op elk gebied van de Katholieken
van Nederland.
Moge onze komst, mijnheer de voorzitter,
op dezen herinneringsavond u het bewijs
zijn, dat wij uwe uitnoodiging hoogelijk
waardeeren.
Jaook wij Katholieken van Haarlem
willed van harte instemmen met het lied
V3n £cr cn v.u nk. 25 jaar na zijn zalig af
sterven aangeheven ter eere van hem, van
wien eenmaal onze groote Alberd. Thym voor
spelde, dat hij worden zou een sieraad der
Kath. Kerk van Nederlandter eere van
hem van wien thans eenstemmig door allen
kan worden getuigd, dat hij inderdaad een
sieraad van Gods Kerk geworden is.
Een sieraad, niet enkel door zijn veel
zijdige en schitterende gaven, maar bovenal
door de wijze waarop hij er mede gewoekerd
heeft, door den gloed en hare geestdrift
waarmede hij ze alle heeft weten dienstbaar
te maken aan de belangen onzer dierbare
Moederkerk.
Het is ons mijnheer de Voorzitter een
groote blijdschap, met U en geheel Katholiek
Nederland, hedenavond den cijns onzer
warme erkentelijkheid te betalen der vuri-
gen ijveraar voor alles wat strekken kon tot
onze godsdienstige, intellectueele en maat
schappelijke verheffing.
25 jaren terug was het nog niet mogelijk
ten voeten uit in brons te gieten het beeld
van wat Dr. Schaepman voor ons Katho
lieken geweest is. Naar het woord van een
Mgr. Cooth stond men toen nog te dicht bij de
gebeurtenissen zelve om aanstonds het juiste
gezichtspunt te vinden, van waaruit de ware
gelijkenis kan worden getroffen en de volle
beteekenis viel te lezen.
Thans echter is het de tijd voor ons
Roomsche volk om de herinnering den vrijen
loop te laten en den grooten doode te bren
gen de eerbiedige hulde die hem van allen
gezamelijk toekomt als een onbetwistbaar
recht.
Geachte vergadering, ik heb aan den
grooten Dr. Schaepman maar een persoon
lijke herinnering. Toen ik nog student was
te Warmond, 28 jaren geleden had ik eens
..ct voorrecht den Dokter op zijn studeer-
krmer te bezoeken. Ik was in gezelschap van
zi n toenmaligen collega prof. Hinsbergh.
Nog zie ik in mijn herinnering hem zitten,
den stoeren forschen man met zijn impo
sant uiterlijk. Bij ons binnenkomen bladerde
hij juist in het pas verschenen prachtwerk
getiteld „Le vingtième siècle", een lijvig
boekdeel in folio-formaat bevattende de
portretten en daarbij het levensverhaal
eer groote figuren uit de 20ste eeuw,
5det blij enthousiasme riep hij ons naast zich
en toonde ons bewonderend de verschillende
koppen en slechts met moeite kon hij be
sluiten van zijn boek te scheiden om te ver
nemen het minder gewichtige, wat wij hem
te vertellen hadden.
Welnu, vanavond gaat in zijn gedac-ten
dat geschiedboek der 20ste eeuw weer voor
ons open, en 't is niemand minder dan Pater
Molkenboer die ons in dankbare vereering
zal wijzen op een der meeste imposante fi
guren der 20ste eeuw, Dr. Schaepman zelf
hij die onder de groote mannen van zijn tijd
voorzeker een der eerste plaatsen verdiend
heeft.
Pater, uit naam van ons Kath. Haarlem
Zeg ik u voor 't geen gij zeggen gaat gaarne
onze onverdeelde aandacht toe. Stellig ben
ik overtuigd, dat uwe rede niet alleen, de
geestdrift zal doen groeien in uw hart, maar
bovenal zal uw woord ons bewegen om allen
naar vermogen daadwerkelijk en edelmoedig
bij te dragen tot stichting van het zoogen.
Schaepmanfonds, opdat het te stichten ge-
denkteeken in lengte van dagen getuigen
moge allereerst van het levenswerk van
dezen grootste onder de grooten, maar bo
vendien van de dankbaarheid dergenen,
wien hij den weg gebaand heeft naar de zoo
veel gunstiger omstandigheden waaronder
thans de Roomsche overtuiging mag worden
uitgeleefd.
Voor 25 jaren, verre van het
hem zoo dierbaar vaderland maar voor den
Roomschen strijder toch niet in den vreem
de, is de wapenspreuk van Schaepman zijn
Credo Pugno" ik geloof en moedig strijd
ik voor dat geloof" op zijn stervende lippen
verstomd.
In dat zelfde jaar 1903 gaf Gods goedheid
aan dit Haarlemsch Bisdom toen een nieu
wen Kerkvorst, Mgr. Callier, die den ouden
leus van onverschrokken strijdensmoed voor
het H. Geloof, opnieuw voor ons Zijne kitr-
deren in Christus deed weerklinken.
„In fide nihil haesitam"„Mijn geloof weet
van geen vrees of aarzelen" schreef de op
volger van Mgr. Botfemanne nu 25 jaren
terug in zijn bisschoppelijk wapen en heeft
sinds dien in woord en werken ons geleerd
moedig vol te houden in den strijd voor
God en Zijne rechten.
Welnu, mijne heeren en dames, in het
bange vooruitzicht dat ook de stem van dezen
grooten leider en zorgvollen vader straks
in den slaap des doods voor immer zwijgen
Zal, ik zeg in zulk bang vooruitzicht willen
wij hedenavond ons zelve aanzetten tot
nieuwen strijdensmoed. Dan zal en met
dezen wensch moge ik besluiten dan zal
het verslag van dezen avond en> van de actie
hier thans voor Haarlem begonnen, nog zijn
een zoete troost voor onzen zwaarbeproef
de n Bisschop op Zijn lijdenssponde. En laat
mij dan u vragen met mij te bidden een Onze
Vader en Weesgegroet, opdat God deze
wensch vervullen en tevens onzen doodelijk
zieken Bisschop sterke in zijn laatsten en dus
moeilijken strijd.
Gezamenlijk werd dan een gebed gestort
voor Mgr.
Dan zong de heer Joh. Nelissen, bariton,
„Pauslied" van dr. Schaepman, dat daverend
applaus ontlokte.
Rede pater Molkenboer.
Nu was het woord aan den Zeereerw. pater
Molkenboer O.P., die de Dr. Schaepman-
rede zou houden.
Deze wees er op, dat bij deze herdenking
allereerst de gedachten terug gaan naar de
angstige, spannende dagen van 1903, toen
de onrustbarende berichten binnenkwamen
uit Rome over den man, dien God had ge
geven voor de bevrijding, de uiteindelijke
emancipatie van katholiek Nederland.
Met kansberekeningen hield men zich be
zig, of de 59-jarige alsnog te redden was.
Maar de Goddelijke Voorzienigheid vond,
dat Schaepman genoeg gearbeid had en 21
Januari 1903 was katholiek Nederland in
rouw gedompeld. Schaepman was gestor
ven! En wij voelden, dat het het telegram
van dr. Kuijper „Quis non fleret „wie zou
niet weenen?" de vertolking was van onze
gevoelens. De kroon was ons van het hoofd
gevallen bij den doo<4 v3n dien held, van dien
Macchabeëer, die streed voor vrijmaking.
En onze gedachten gingen ultra montes,
over de bergen, naar die herculische figuur,
liggend op de doodsbaar, in het paars ge
dost met den doctorstabberd, maar verdee
moedigd in het bruine kleed van St. Fran-
ciscus, den rozenkrans in de dorre vingeren.
En hij werd met vorstelijke praal uitgedragen
naar het kleine kerkhof, nabij de rustplaats
der martelaren, waarboven, staat: „Teutones
in pace," „Germanen (Nederlanders) In
vrede."
En met heimwee denken wij nu aan dat
graf van Schaepman. Met zekerheid weten
wij nu, dat dat graf niet de minst heilige
plaats in de Eeuwige Stad voor ons is.
Het graf van Schaepman is een magneet
voor ons geworden en, naar 't graf van St.
Pieter te zijn gegaan en na te hebben ont
vangen den zegen van den H. Vader, gaan
wij naar het graf van Herman Schaepman.
Dan hebben wij gevoelens van smart, maar
ook van dankbaarheid, omdat God ons zoo'n
man gegeven heeft. Op dat graf staan zijn
titels, niet zijn karakter, maar dat laatste
voelen. Wij weten, wat wij aan hem verlo
ren, wij weten, wat wij nog aan hem bezitten.
En wanneer wij nu de figuur van Schaep
man gaan ontleden, worden wij overrompeld
door de veelzijdigheid van dien priester,
staatsman, dichter, redenaar en zooveel meer.
Er is een overvloed van buitengewone gaven.
God heeft als het ware den hoorn van Zijn
overvloed uitgestort in de ziel, van dien Tub-
bergschen jongen.
Maar als spr. Schaepman's psych wil door
gronden, moet het eerste en het laatste woord
zijn: „Credo". Hij was een held in het Ge
loof. Daarom staat op zijn graf: „Credo
Pugno", ik geloof, dus ik strijd."
Schaepman is volkomen de man in de wa
daarom u op 't éérste woord aan uw over
ste onderwerpen, want de vijand van buiten
wordt vlugger overwonnen, wanneer 't van
binnen bij den mensch niet overhoop ligt.
Leer gehoorzamen, stof; leer u vernederen,
aarde en leem, en onder aller voeten te bui
gen. Ik ben de nederigste en geringste van
allen geworden, opdat gij uw hoogmoed door
Mijn ootmoed mocht overwinnen."
En dan luisterden de kameraadjes, als
Max zoo aan 't praten wasz'n geluid
deed prettig aaner lag warmte in
En ze werden stilzeiden niets terug,
ook omdat ze wisten, dat Max nog lang niet
klaar was
En zoo kreeg ieder 'n wenk of raad
voor elk soort ongerechtigheidje wist Max
'n paar zinnetjes uit „De Navolging" op te
pikkenen 't verbaasde hen telkens op
nieuw, dat ie gevalletjes van al maanden
geleden er bij haalde, die door de anderen
reeds lang waren vergeten. Op zoo'n „stille
dag" van Max werd dat allemaal verwerkt....
elk kreeg z'n portie of had zich minstens er
iets van aan te trekken
Wat ze zich van anderen niet lieten zeg
gen," dat namen ze aan van Maxvaak
zonder eenige tegenspraak.
De volwassenen dachten verschillend over
hem.
De een noemde Max 'n „eigenwijs stuk
eten"de ander 'n „rare snijboon", de
derde zei weer, dat het 'n „echte aansteller"
wasmaar ook waren er veel, die 't heel
anders opnamen...... en d'r om durfden wed
den, dat ie priester zou worden.
Max was eenigst kind.
Z'n moeder liet hem stilletjes begaan
noemde hem „de kleine filosoof"bad voor
z'n levensstaatmaar wilde hem niets
opdringen, geen enkele richting aangeven
zelfsde jongen was verstandig en
braaf't zou allemaal wel komen, zooals
de Voorzienigheid 't verlangde.
De vader keek soms bezorgd en deed ver
strooid als Max aan 't lezen en snuffelen
was in z'n „Thomas a Kempis", of in 't
leven van St. Franciscus of dat van 'n an
dere groote heilige.
Die vader had 'n ongeneeslijke hartkwaal
en peinsde soms bang over de toekomst.
En die vader beefdetoen Max 't hem
zei
Ja, 'n eigenaardige knaap
'n Andere jongen zou er 't allereerst mee
naar z'n moeder gaanmaar Max kwam
er mee bij vaderWas het 'n voorgevoel?
'li Verklaarbare daad van voorzichtigheid?
En die vader beefdevoelde naar z'n
hartmoest 'n heele poos wachten op
rustiger ademhaling
„Zoo, jongen" poogde hü toen kalm te
zeggen „wil je priester worden? Zou je
denken, dat dit werkelijk je roeping is
„Ja, vaderdat denk ikVroeger
heb 'k wel es gedacht aan onderwijzer
maar priesterdat vind 'k toch 't aller
mooisteen 'k zou dolgraag willen, dat
uen moederwordt u weer niet
goed, vaderweer hartkloppingen?"
„t Gaat al weer over, ventJa
daar moet 'k met jou over praten..™ nu,
was in de zaal van het gebouw Het Blauwe
Kruis aan de Oude Groenmarkt welwillend
een radio-ontvangstinstallatie opgesteld om
de uitvoering, die via Huizen werd uitge
zonden, op te vangen. Vele leden van de
afd. Haarlem en omstreken van genoemden
bond waren in bovengenoemd gebouw bij
eengekomen, om in aandachtige stilte te
luisteren naar het keurig uitgevoerde pro
gramma, dat ten gehoore werd gebracht en
voortreffelijk overkwam.
Tot het welslagen van dezen avond ver
leenden medewerking mej. Sophie Bijleveld
(piano), P. C. Brederode (bariton). W.
Brederode (viool) allen uit Den Haag. Het
uitgezonden programma vermeldde o.m. ge
wijde muziek (J. S. Bach en J. Brahms).
Populaire muziek (F. Mendelssohn e. a.)
en eenige zangnummers, waaronder Dank
gebed, (Valerius-Röntgen). Het Geuzenven
del, (Fl. v. Duyx)Tot herdenken (A.
Spoel). Gelukkig Vaderland (Valerius). Vis-
schersliedeke (J. Block).
De heeren D. Reeder, bondsvoorzitter te
Rotterdam, hield een rede over „Iets over
het Ned. Politiewezen en de positie van den
Bond van christelijke Politie-ambtenaren,
terwijl de heer W. de Jong een rede uitsprak
over het onderwerp: De taak van den Bond
van Politie-beambten heden en in de toe
komst.
De Nachtelijke Veldslag,
kluchtige fantasie door Wii
van Willigevoorjaarsuit
voering R. K. Kring.
Voor een tjokvolle zaal voerde de R. K.
Kring Vrijdagavond in den Stadsschouwburg
„De Nachtelijke Veldslag" op, 'n geesteskind
van een der meespelenden.
Deze jonge auteur, die voor ons een onbe
kende is, kan ons meer bekoren als acteur dan
als auteur.
De schrijver heeft het blijkbaar wenschelijk
geacht eenige toelichting te geven bij dit
vreemdsoortige product, dat hij wenscht be
schouwd te zien als een droom-fantasie-sen-
satie. Uit zijn voorwoord, in het programma
opgenomen, dat snorkt van rhetoriek, blijkt
verder, wat de heer van Willige met dezeonge-
wone woordkoppeling bedoelt. Voor ons is
't voornaamste daarin, dat „de Nachtelijke
Veldslag" de benauwde droom s van een
oud-kolonel, die in zijn goede jaren de
betere zijn al lang voorbij boksles neemt,
om zijn levensduur te rekken. De inspanning
bij deze sport vergt van den ouden man te
veel, hij valt in slaap. In zijn droom ziet hij
allerlei waanvoorstellingen.
In den overgang van droom tot werkelijk
heid heeft de auteur zich wat al te gemakke
lijk van zijn taak afgemaakgt. Daar immers
ligt de kern van de heele klucht.
Het valt xntusschen niet te ontkennen, dat
er verschillende goede gedeelten in dit stuk
zijn aan te wijzen aardige vondsten, geestige
zetten. En verder dient erkend, dat de ver
tooning in menig opzicht geslaagd is.
De hoofdrol, die van den oud-kolonel en de
rol van Areho, zijn bibliothecaris, waren in
handen van de gebroeders Vintgens, respectie
velijk Jan en Wim, die goed samenspel gaven.
Baron v. d. Stadt (P. Borghouts) was beter
geweest, als hij aardiger had gelachen. Zijn
lach leek sterk op gehinnik.
De schrijver zelf had de rol van luitenant
Bravour gekozen, d e met bravour gespeeld
werd, in beschaafden toon. Vagebond Jansen
(Theo v. d. Veer) was goed, hoewel ook bij
hem de kunstmatige lach te wenschen overliet.
Tony v. Tetering speelde voor neef Bastiaan,
een rol, die door z'n buitenissigheid wel een
kolfje naar de hand was van dezen jongen man
die meer wilde geven dan verlangd werd. Van
neef Anton, den anderen neef, maakte Piet
Dieben een kluchtige charge.
Molenslag, de boksleeraar, verdween ge
lukkig spoedig van het tooneel.
De heer Th. Hooy, de wakkere voorzitter,
hield vóór de opvoering een keurige speech,
en uit zijn handen ontving de auteur tevens
regisseur bij het einde een krans.
De pauze werd benut voor den verkoop van
Schaepman-medailles.
De buitenlandsche deelnemers in Haarlem
en omgeving.
Bij de a.s. te Amsterdam te houden IXe
Olympiade zullen verschillende deelnemers
uit het buitenland gedurende dien tijd te
Haarlem of omgeving wonen.
Uit Argentinië zullen ca. 30 voetballers
wonen in Bloemendaal, de overige 70 deel
nemers in Hotel d'Orange te Zandvoort.
Uit Duitschland zullen 228 deelnemers te
Zandvoort wonen, grootendeels ln het
Grand-Hotel en in Hotel d'Orange en ook
enkelen in Hotel Dyers en Hotel Suisse. De
belangstelling uit Duitschland is zeer groot.
Er zjjn extra-treinen ingelegd voor de be
zoekers, die al 20.000 kaarten bestelden tot
dusverre. De meeste belangstelling is er voor
de athletiek.
Het costuum der Duitschers bestaat uit
witte broek, wit hemd met breede roode
streep over de borst. In deze streep de Duit-
sche adelaar.
Op den dag der openingsplechtigheid in 't
stadion zullen de Duitschers hun intocht
houden in blauw jacquet met witte broek.
Uit Oostenrijk zullen 65 deelnemers ko
men, waarvan een gedeelte in Pension Wel
gelegen te Zandvoort zal wonen.
Uit Zwitserland ca. 200 deelnemers, waar-
Arme, te bezorgde vaderwaarom deed
je dat?
Waarom gaf Je die wending, die gevaar
lijke wending aan dat Jonge leven?
onder 26 Hoskeyers. De hockeyen wS l
Duin en Daal, BloemendaaL
Uit Tsjecho-SlowakiJe circa 80 deetoen*»
voor athletiek, gymnastiek, schermen, zweofr*
men en ruitersport. Deze zullen wonen
Hotel Belvédère te Zandvoort.
Uit Uruguay circa 30 personen. Deze zijn.
eenige dagen geleden met de Lubec te Havre
aangekomen voor de voetbalwedstrijden. Ook
zal Uruguay deelnemen aan schermen en
boksen en mogelijk nog enkele sporten. De
voetballers zullen wonen in Hotel Velserbeet
te Velsen.
Ten vervolge op vorige berichten kan mt
nog worden vermeld, dat behalve de middag»-
en avondfeesten, thans ook eene electrisch
gedreven caroussel op het Teijlerplein aan
wezig zal zijn, benevens wellicht, nog eenige
attracties.
De optocht met het vaandel, en opgeluis
terd door de medewerking van de welbe
kende Haarlemsche Politie-Muziekvereeni-
ging, vertrekt te half 2 van het Teijlerplein
langs NagtzaamstraatPotgieterstraat f
HazebroekstraatHofdijkpleinHofdijk
straat PotgieterstraatAdr. Loosjesstraat f
Da CostastraatNagtzaamstraatNagt-
zaamplein KruistochtstraatEmostraat
DamiatestraatKrüistochtstraatGraaf van
WiedstraatVan KeulenstraatZomer
straat VijfhuizerstraatZomervaartSchalk
wijkerstraatHeerensingelAmsterdam
straat NagtzaamstraatZuidpolderstraat
RomolenstraatVooruitgangstraatTeijler-
straatBerensteinstraatNagtzaamplein
Nachtzaamstraat en Teijlerplein. Aldaar
wordt de optocht ontbonden.
Te ongeveer 5 uur n.m. is er opnieuw op
stellen van den optocht en vertrek van het
Teijlerplein, dan nog mede opgeluisterd
door de Eerste Haarlemsche Orkestleve
ring, directeur J. C. J. de Jong, langs Dyse-
rinckstraatAmsterdamstraatAmster-
damsche PoortSpaarnwouderstraatWijde-
steeg Spaarne (stille zijde)Melkbrug t
Spaarne Ged. Oude GrachtGroote Hout
straat Groote Markt en Smedestraat.
In het Bavogebouw wordt de optocht ont
bonden en verder zal de Kindervriend Wil
liam van Amsterdam, een programma af
werken.
In de pauzes worden versnaperingen uit
gereikt.
jl'
B. en W. vragen machtiging, voor de ge
meente aan te koopen voor den prijs van
f 2.300 de perceelen Rijksstraatweg 346, 348
en 350.
B. en W. vragen machtiging aan H. H. J.
Heule Jr. tegen een jaar lij kschen erfpachta-
canon van f 0,77 per M2 in erfpacht uit te
geven 555 M2 grond, gelegen aan de Zonne*
bloemstraat.
B. en W. bieden ter goedkeuring aan de
balans met verlies- en winstrekening over
1927 betreffende 68 woningen der Coöp.
Woningbouwvereeniging „Volkshuisves
ting".
Voor de benoeming van onderwijzer san
school 4 is de volgende voordracht opgemaakt
1. J. A. v. d. Schaaf, Haarlem 2. J. Y. Ber
ger, Wildervank 3. R. Fabriek, Heemsrede.
B. en W. vragen machtiging, om aan de be
sturen der daarvoor in aanmerking komende
bijzondere scholen voor L.O. op de jaarlijk-
sche vergoeding, ingevolge art. 100 der L.O.
wet 1920 eventueel verschuldigd, een voor
schot toe te kennen onder nadere voorwaar
den.
Voor den inhoud van deze rubriek stelt 0*
Redactie zich niet aansprakelijk
Het Comité voor de Emmabloem-collecte
betuigt haar oprechte dankbaarheid voor den
grooten steun zoo spontaan van alle zijden
ontvangen bij de gehouden collecte. Dit is
wel de reden waardoor zoo'n schitterend resul
taat is bereikt. Door de inwoners van Haar
lem en Bloemendaal is wederom een prachtig
bewijs geleverd van hun offervaardigheid,
wanneer het geldt nooden te lenigen en een
mooi bewijs van sympathie voor ons streven.
Zelfs na den bloemendag ontvangen wij
nog bewijzen van belangstelling voor dezen
dag en wel in het bijzonder van de bekende
Tooneelvereeniging H. Tdie wil trachten
ons te brengen tot ons ideaal, n J. f 10.000 als
opbrengst der collecte.
Maandag 30 April zei door deze vereeniging
worden opgevoerd „Millionnair tegen wil
en dank", in den Jans-Schouwburg. Het
batig saldo komt ten voordeele van de Emma
bloem-collecte en, waar dien avond toch met
millioenen gegooid wordt, zal de opbrengst
zeker belangrijk "zijn. Wier hieraan wil mede
werken, verzuime niet zoo spoedig mofelijk
kaarten te nemen het wordt niet alleen een
avond van weldadigheid, maar tevens een
avond van goede tooneelspelkunst en gezonde
humor.
U, geachte redactie, onze groote erkente
lijkheid voor de bijzondere welwillendheid
waarmede u ons steeds ter zijde staat.
Namens het Emmabloemendag-Camfté
Hoogachtend,
ui--;, Uw. dienstw.
v G. v. WAARD, Seer.
Het verschil
'n Bijzonder ventje was Max.
De schooljongens noemden hem Thomas
Kempis
Maar ze gebruikten deze uitdrukking niet
bij wijze van scheldnaamwant Max was
'n goed vriendje voor allen en maakte nooit
onderscheid.
'n Jongen op klompen was evengoed z'n
kameraad als een, die in 'n heerenhuis
woonde.
En als een hunner zich soms die bijnaam
ietl ontvallen in Max' tegenwoordigheid,
dan zei direct 'n blosje van schaamte, dat
't liever niet gezegd wou zijn.
Meestal deed Max aan alle spelletjes
mee...... maar 'n enkele keer ook kon ie
vreemd stil zijnzoo heelemaal met z'n
eigen bezigen dan dacht géén der
vriendjes er aan hem in 't spel mee te sleu
renwant ze voelden in Max hun meer
dereze hadden eerbied voor z'n gedach
ten, die ze beschouwden als iets mooi-
aparts
En op zoo'n „stille" dag had Max bij 't
uitgaan der school altijd 'n groepje jongens
naast zich, ook wel 'n beetje, om te laten
zien, dat ze hem begrepen.
En dan begon hij, zonder "n zweem van
vertoon of heilig-wilien-zijn, lesjesi uit t
deelenkalmpjes, eenvoudig en met een
stem, die altijd aangenaam bleef.
„Zeg, Piet" ging hij dan vertrouwelijk
naast de aangesprokene loopen „wat was
jü nijdig, gisteren, toen meneer van Dalen
je onder de Fransche les 'n uitbrander
gafen je zat toch echt vervelend te
doen't was heelemaal verdiend, j6."
„Nou ja, die vent mot mijn ook altijd
„Boehventwat 'n misselijk woord
vin 'k dat tegenover 'n onderwijzerdaar
meen je niks van, denk 'ken dat ie
altijd jou moet hebben...... nou, da's geen
complimentje voor je. PietStel je 's
voor, dat jij als onderwijzer voor 'n klas van
'n kleine veertig staaten d'r is 'r één
bij, die altijd maar net doet of 'r geen school
en geen meester en geen les isen ge
woon maling heeft aan standjeszou je
op 't laatst óók niet driftig worden? 't Lijkt
allemaal zoo gewoon voor onsmaar ik
geloof, dat 't geen gemakkelijk baatnje is,
om goed onderwijzer te zijndaar den
ken we eigenlijk veel te weinig &n. Heb je
nou al 'n Navolging gekocht?"
„Hè? Ehjada's te zeggen: ik
vraag er een voor m'n verjaardag d'andere
week
„Elk woord wat daar in staat is goud
waardBekijk vooral es goed 't dertien
de hoofdstuk, Piet. over de gehoorzaam
heidWillen jullie d'r wat van hooren,
voor zoover ik 't uit mijn hoofd weet?"
„Ja ja, Max!"
„Zoo iemand" staat er „zich niet
gaarne en gewillig aan zijn overste ondér-
werpt, is dat een teeken, dat zijn vleesch
hem nog niet volkomen gehoorzaamt, maar
dikwels achteruitslaat en tegenmort. Leer
Ut dit groote oogenblikLuister, Max
Ik word niet ouddat staat vast't is
eenmaal zooen als 'k sterfover 'n
jaar, over twee, drie jaardat weet God
alleendanDenk es goed na, jon
genIk heb 'n beste betrekkingmaar
't is geen Rijk of Gemeentemet mij
zullen ook de inkomsten verdwijnenje
kunt van 'n firma, waar Je nog geen tien
jaar bent, niet verwachten, dat ze 'n weduwe
levenslang zullen onderhoudenen als jij
danJe begrijpt 't natuurlijk alwat
zal er van moeder worden? Moet ze leven
van de familievan de liefdadigheid? Dat
is m'n angst, van jaren alJij leert^
prachtigje rapporten waren allemaal'
even mooije kunt later 'n positie krij
gen, die je in staat zal stellen voor moeder
te zorgenda's óók 'n roepingMeer
wil 'k niet zeggenmaak 't nu met je
zelf uit, wat je moet doen
Max zat als 'n beelden ook de vader
verroerde niet
Alsof ze bang waren te verschijnen, zoo
schuchter en langzaam kwamen er twee,
drie tranen uit de jongen z'n oogen krui
penen bleven steken op de heete wan
genlagen daar kleintjes te flikkeren
als diamantjes
Moeilijk zei Max: ,,'t Is goed, vaderlaat 't
dan maar blijven zooals t is.™. Misschien
moet 't wel zoo zijn
Waarom heb je voor Onze-Lieve-Heer wil
len denken?
Wist je iets van de toekomst, die God
in handen had?
Je bent gestorven na enkele jarenen
je hebt de veranderingde verschrikke
lijke verandering niet meegemaakt
Kleine, arme vaderwaarom liet Je *m
niet gaan? Z'n ziel zou daar ginds zoo vei
lig zijn geweesten z'n verstand zou daar
in 't goede spoor zijn gebleven
De Dood is goed voor je geweest, want die
heeft gezorgd, dat je niet meer zag hoe je
jongen zich verder ging verdiepen in de
boekenhoe ie later die andere groote
God die andere boeken ter hand nam..™
en toen
Arme vaderwaar is die ziel van je?
Och, neeje zult 'r wel niet erg voof
gestraft zijnwant je was 'n klein
mensch, zooals wil allemaalJe hebt t
goed bedoeld..™ maar je dacht enkel aan
't materleeleje liep Hem voorbij, Die
alléén 't weten kon.
Achwaarom deed je dat toch?
Nu is je jongen 'n Godloochenaar..™ en
schrijft boeken, die moorden doenen
die maken, dat je gqede vrouw niet meer
onder de menschen durft verkeerenen
als 'n schim van wat ze vroeger was door
't huis loopti
En niet meer schreien kan...™^ H
G. K.
