Ruitenlandsch Nieuws 7 Goudregen FEUILLETON. RADIO-OMROEP. DE ONGEZIENE WERELD OF HET LEVEN NA DEN DOOD! NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Derde Blad Zaterdag 28 April 1928 Bela Kun gearresteerd GEMENGDE BUITENL. BERICHTEN lóüislr. 99 SS&arfesTr. IV. GOD, DE VERGELDER. Voor we gaan spreken over God, den Ver gelder, moeten wü absolute zekerheid heb ben omtrent Zijn bestaan. „Niemand heeft God ooit gezien", zegt de Schrift. Dus zegt de ongeloovige: er is geen God! Dus zegt de twijfelaar: wie weet of God bestaat? Dus zegt de geloovige: we gaan zoeken of we misschien rondom ons niet de sporen, de lichtende sporen, vinden van God. En na 'n nauwkeurig onderzoek, zal het resultaat zijn van zijn onderzoekingstochten: 1. Er bestaat een persoolijke God, Dien wij kunnen kennen uit zijn werken, de zicht bare schepping. 2. Wij, geschapen naar Zijn beeld en ge lijkenis, hebben een onsterfelijke, onstof felijke, zelfstandige ziel. 3. Tusschen God en die ziel bestaat een band, nl. de godsdienst. 4. Die band werd door God gelgd in het Paradijs en daarna steeds bevestigd door een bovennatuurlijke openbaring: in het Oude Verbond door de Propheten; in het Jieuwe Verbond door Zijn eenigen Zoon Jezus Christus. 5. Deze door Zijn eenigen Zoon geopen baarde godstdienst leeft voort in de door Hem gestichte vereeniging, de Kath. Kerk, wier hooge plicht het is, de zielen te voeren tot God, het Begin en het Einde aller dingen! Ziedaar de blinkende schakels van den gouden keten, die den hemel verbindt met deze aarde! Het ongeloof heeft echter dien blinkenden keten doen springen, als ware het een slaven-keten, ons, vrijen menschen, onwaar dig. Ziehier de voornaamste dwalingen van het moderne ongeloof: Het Rationalisme, dat beweert: wij hebben geen openbaring van Christus of Zijn Kerk nocdig. Ons verstand is voldoende om ons veilig den weg door het leven te banen. Wij gelcoven slechts, wat wij met onze oogen zien, met ons verstand vatten en met onze handen tasten kunnen! Het zijn de hoog- mocdigen, die met den verwaten dichter Willem Kloos uitroepen: Ik ben 'n God m 't diepst van mijn gedachten; de godheid zetelt diep in mün trotsch gemoed. Het Pantheïsme, dat beweert: het heelal is God! God straalt ons tegen in den die pen gloed van den fonkelenden edelsteen; God spreekt in het ruischen van den nacht wind door de boomen en in het bruisen der golven van de ziedende zee; in het ratelen van den donder over de bergen! God straalt ons tegen in 't zachte gloren der sterren, in den feilen lichtgloed van den bliksem en in den stillen glans van onschuldig- droomende kinderen; in 't rood van den pa paver, in 't blauw van de violen en 't blanke wit van de lelie-kelk! Het heelal is God. Sterven beteekent opgaan in dat heelal en in zijn groote eeuwige rust. Het Materialisme, d. i. de brute ontken ning van het geestelijke en onzichtbare; dat beweert: er is geen God, maar slechts stof en kracht. Er bestaat geen eeuwigheid, geen ontsterfelijke ziel! God en godsdienst zijn schoone droomen, ijdele hersenschimmen: leef, geniet en sterf, dat alleen is waarheid! Al het andere is slechts leugen en bedrog! Het Scepticisme of Agnosticisme, herhaalt met den heiden van het Romeinsche Prae- torium de eeuwen-oude Pilatus-vraag: wat is waarheid? Niets is waar! Vraag niet altijd van waar, waarheen, en waartoe! Ig noramus et ignorabimus, wij weten het niet en zullen het nooit weten! „Of God leeft, weet geen!" Ziehier de verwarde stemmen uit de donkere dalen van het ongeloof! Alvorens wij overgaan tot de behandeling der Godsbewijzen, willen we eerst hierom trent een paar belangrijke vragen beant woorden. Zijn er veel overtuigde atheïsten, d.w.z. menschen, die het bestaan van God abso luut loochenen? Volgens Prof. Beysens vormen de werke lijke godloochenaars, een luidruchtige, doch rleine kudde! Mr. Veegens schrijft in „de Vragen des Tijds": Atheïsten, d. z. godloochenaars, rindt men tegenwoordig onder de denkende nenschen niet of slechts bij hooge uitzonde- •ing. Zegt ook de H. Schrift niet: Alleen de dwaas zegt in zijn hart, er is geen God! Hoe komt het dan, dat er zoovelen zijn, die beweren met God te hebben afgedaan. Tusschen „beweren" en het werkelijk zijn, s nog een gfoot verschil! De „echte" god-loochenaar kan men tot deze twee klassen terugbrengen. Het zijn óf wel de zedelijk afgedwaalden en moreel diep-gezonkenen, die er belang bij hebben, dat er werkelijk geen God zou bestaan. De todsdienst is een hinderlijke instelling voor reien, komt met. onverbiddelijke, onschend bare, heilige wetten en legt zware verplich tingen op. Moeder, vroeg 'n kind, dat vader nooit sag bidden, wanneer, zal 'k groot genoeg zijn, dat 'k ook niet meer behoef te bidden? Er zijn er, zegt Dr. van Oppenraay, die niet zoeken naar een antwoord op de groote levensvragen, omdat ze er voor huiveren, zooals Arago, die op z'n sterfbed bekende: in den laatsten tijd voel 'k me geneigd te gelooven, maar 't raadsel der toekomst, somt me zoo ontzettend en verschrikkelijk voor; z'n weergalooze diepte, doet me hui' veren, daarom keer 't maar weer terug tot m'n onwetendheid en ongeloof. Lucretius, de Romeinsche dichter, de eerste, die de loochening van God in verzen heeft bezongen, werd krankzinnig alleen uit vrees voor die zelfde goden, waarmee hij vroeger den spot had gedreven. Voltaire, de brutale godlochenaar, riep tot driemaal toe 'n priester van St. Sulpice aan z'n sterfbed, om zich te verzoenen met den God, dien hij tijdens zijn leven zoo bruut geloochend had. En de ongeloovige Nietzsche, die zich noemde den Gods-moordenaar en Anti- Christ, riep stervend: O, kom terug, kom terug, m'n onbekende God, voor U gloeit de vlam van mijn hart. Die leven zonder God, kunnen niet ster ven zonder Hem. Eet is dus mogelijk voor een zeker tijd perk van het leven, door hartstocht verblind, de heldere stem van onze rede, die het bestaan van God, onfeilbaar aan ons op opdringt, te smoren, maar er zullen in ieder menschen-leven weer stonden komen, dat men naar die onverbiddelijke getuige most luisteren of men wil of niet. Koning David zegt dan ook met recht van dit soort god loochenaars: Verdorven en afschuwelijk is hun gedragen, geen handelt goed. Allen te gaaer zijn afgeweken! Ps. 14. De tweede soort godloochenaars zijn de armen en verblinden van geest, die door allerlei niet- of half-begrepen quasi-weten- schappelijke waanwijze redeneering van de wijs zijn gebracht. Men staat werkelijk verbaasd, als men ziet hoe in onzen verlichten modernen tijd men van God en godsdienst de eerste be ginselen nauwelijks kent. Op een toelatingsexamen voor H. B. S. vroeg men de verlichte jeugd: Zeg de tien geboden eens. Ken 'k niet! Wat hebt ge dan op school geleerd? Antwoord: de gewervelde dieren! Hoeveel Sacramenten zijn er? Weet Tc niet! Wat heb je dan op school geleerd? Hoeveel vlekjes er op een kikvorsch-huid zitten. Wie verbiedt je te stelen? De commissaris van politie! Wat wordt er van ons na den dood? Een geraamte Wie was Noë? Een berg in Arabië! En Salomon? Een van de kopstukken van de Fransche revolutie! En Jezus van Nazareth? Een vriend en tijdgenoot van Boeddha! En zulke al-wijzen willen met een groot gebaar het bestaan van God, uit 's men schen geheugen vegen! Mensch, zegt daarom Dr. v. Oppenraay, zeg: Godsdienst, ik vraag er niet naar, want ik wanhoop aan het antwoord en we zuhen met u disputeeren! Zeg: 't vraag er niet naar, want ik ben bang voor de consequenties, en we zullen voor u bidden! Zeg; 't vraag er niet naar, want ik heb er geen tijd voor en we zullen medelijden met u hebben, maar zeg niet: God en godsdienst zijn niet wetenschappelijk, of we laten een psychiater op u los! Ja, de z.g. godloochenaars zijn de moreel diep-gezonkenen, wier verstand door harts tocht is vertroebeld, óf wel de armen van geest, die met verstand poover zijn bedeeld en zich met een paar groote woorden en enkele van buiten geleerde termen, die ze opduiken uit een paar goedkoope brochures, de groote levensvragen van zich afschuiven. Want 't is toch wel een opvallend verschijn sel, dat er onder de „echte" geleerden, cn- der de mannen van de wetenschap, heel weinig godloochenaars worden aangetroffen. Dr. Dennert, een Duitscher, heeft in zijn werk „Die Religion der Naturförscher", een onderzoek ingesteld naar de godsdienstige meeningen van 300 der meest bekende ge leerden, die zich gedurende de laatste vier eeuwen beroemd gemaakt hebben in cie nu tuur-wetenschappen; van die 300 waren er slechts v ij f, die het bestaan van een Goci positief in hun werken bestreden. Dus siechts vijf van de 300! En onder hen, die geiooven, mannen met 'n wereld-naam, als: Voita, Ampère, Röntgen, Marconi, Newton, Pasteur, Edison, enz. enz. Edison de geniais ontdek ker, bracht vanaf den Eiffeltoren, te Parijs, openlijk hulde aan God, den grootsten Inge nieur der wereld, zooals hij Hem noemde. Neen, dixit insipiens in corde suo, non est Deus alléén de dwaas zegt in zijn hart: er is geen God! C. VIS, Rector Goes. de ondernemende (Srotschke-koetsler, die op zijn 66ste jaar het avontuurlijk plan ont wierp van een tocht van Berlijn naar Parijs per droschke, is hedenmiddag te Dortmund aangekomen. Hij werd hartelijk ontvangen; zijn voertuig werd rijk met bloemen getooid, een groote menigte juichte hem toe en met een muziekkorps voorop ging de tocht naar de z.g. „Gouden Zaal" waar de feestelijke ontvangst plaats had. DE GODSDIENSTIGE PLECHTIGHEDEN IN DE ZIEKENHUIZEN. De Berlijnsche gemeenteraad hield Don derdag zich bezig met het communistische voorstel tot het verbieden der bedestonden en bijbellezingen in de ziekenhuizen. Bij de besprekingen ging het nu en dan zeer opgewonden toe. De voorzitter moest een communist tot de orde roepen. Het la waai werd ten slotte zco groot, dat men den voorzitter niet meer kon verstaan. Het voor stel der Communisten werd ten slotte met de stemmen der soc.-dem. en communisten aangenomen. Tegen stemden de D.-nat., D. V. P., Centrum, Ec. partij en democraten. EEN GEMOEDELIJKE GEVANGEN BEWAARDER. LEIPZIG 27 April. Binnenkort zal voor de Rechtbank te Leipzig terecht staan een gevangenbewaarder, die zich over een zeer merkwaardig feit zal hebben te verantwoor den. Op zekeren dag zou hij een gevangene, een ingenieur, van Leipzig naar Mannheim brengen. Reeds op het station te Leipzig, liet hij zijn gevangene, op eerewoord, zon der toezicht. Op verzoek van den gevan gene, verlieten beiden in Weinheim den trein, waar de gevangenbewaarder van het aan hem toevertrouwde geld van den gevan gene een groote fuif aanrichtte. Hij bedronk zich in zoo ernstige mate, dat hij bleef liggen en eerst den vol genden morgen door zijn gevangene gewekt kon worden. De gevangene verzocht hem toen nu toch eindelijk door te gaan naar Mannheim. De gevangenbewaarder moest toen be kennen, dat hij de fuif had aangericht van liet geld van den ingenieur en dat hij zon der dat geld niet in Mannheim kon komen. Hij verzocht den ingenieur in Mannheim te trachten gelden op te nemen. Na aankomst te Mannheim heeft de inge nieur inderdaad getracht van vrienden geld te leenen, doch is daarin niet geslaagd. Een van zijn bekenden gaf hem ten slotte den raad te vluchten, welk advies hij opvolgde. Eerst geruimen tijd later kon hij opnieuw worden gearresteerd. De gevangenbewaarder heeft zich destijds naar Leipzig terugbegeven met de mede- deeling dat de gevangene hem in Weimar ontsnapt was. ONTDEKKING VAN EEN MOORD, en NA ZES JAAR. BERLIJN, 27 April. Te Bemburg, in Anhalt, is een 38-jarige fotograaf gearres teerd, die bekend heeft op 17 Juni 1922, een 60-jarigen banklooper in Neudamm bij Landsberg, vermoord te hebben en hem te hebben beroofd van een bedrag van 210.000 Mark. Hij had het lijk in een bosch verstopt. ERNSTIG ONGEVAL BIJ EEN BRANDWEER-OEFENING. KOPENHAGEN, 27 April. Naar uit Esbjerg gemeld wordt heeft daar, bij een brandweer oefening, een ernstig ongeval plaats gehad. Bij het beproeven van nieuwe reddings- lijnen, op een oefeningstoren brak plot seling een lijn, waardoor twee brandweer lieden naar beneden stortten. Zij bleven met verbrijzelde schedels liggen. DE ACTIE IN DE HAMBURGSCHE HAVEN HAMBURG, 27 April. De arbitrale uit spraak in het loonconflict in de Hamburg- sche haven, is door de arbeiders aangeno men. De werkgevers hebben haar ver worpen. Het tot HET ONGELUK IN BE MIJN „HOLLAND" GELSENKIRCHEN 28 April (V.D.) aantal dooden bij de mijn „Holland" is vier gestegen, daar een der gewonden thans ook aan de bekomen verwondigen is over leden. De drie andere gewonden bevinden zich niet in levensgevaar. HET DUITSCHE ANTWOORD OP HET AMERIKAAfcrSCHE ONTWERP VOOR EEN ANTI-OORLOGSVERDRAG OVERHANDIGD BERLIJN, 27 April (V.D.). Van officieele zijde wordt medegedeeld; de Rijksminister van Buitenlandsche Zaken heeft hedenmid dag den Gezant van de Vereenigde Staten te Berlijn ontvangen en heeft hem een nota van de Dultsche Regeering overhandigd, die betrekking had op de uitnoodiging door de Vereenigde staten aan Duitscliland ge richt betreffende een anti-oorlogsverdrag. Dit antwoord, dat in den loop van den dag ter kennis is gebracht van de Gezanten te Berlijn van de belanghebbende mogendheden zal in de eerstvolgende dagen gepubliceerd worden. DE' 1 MEI-VIERING IN FRANKRIJK. In een conferentie tusschen den minister van binnenlandsche zaken, den prefect van politie, den directeur der Süreté en den commandant van Parijs is besloten, dat op 1 Mei alle optochten te Parijs en in de banlieue verboden zullen zijn. De vreemdelingen, die aan een betoo ging zullen deelnemen, zullen onverwijld ,uit het land worden gezet. VAN BERLIJN NAAR PARIJS MET EEN DROTSCHKE. DORTMUND, 27 April. Gustaf Hartmann DE BRITSCHE MINISTER VAN FINANSIëN, CHURCHILL, wil, volgens zijn jongste verklaringen In het Lagerhuis jaarlijks 355 millioen pond voor delging en rentebetaling der staatsschuld aanwenden. Hij meent, dat op die manier alle bnitenlandsche en binnenhui dsche schulden van Engeland, in 50 jaar zullen betaald zijn. Naar uit Weenen wordt gemeld, is de vroegere uit Oostenrijk gezette Hcngaarsche volkscommissaris Eela Kun, die meteen politieke opdracht uit Rusland was, geko men, aldaar opgespoord en gearresteerd. Tevens is een z.g. handelskantoor ontdekt, dat blijkbaar dienen moest als punt van sa menkomst met voor het meerendeel Hon- gaarsche partijgenooten. Bela Kun weigert elke inlichting. Hij zal aan de justitie worden overgeleverd en ver volgd wegens samenzwering en in verband met zyn verboden terugkeer. DE MAATREGELEN TEGEN DE COMMUNISTEN TE WEENEN BOEDAPUEST 28 April (V.D.) Naar aan leiding van de arrestatie van Rela Kim wordt in Hongaarsche kringen meegedeeld, dat het de bedoeling van Rela Kun was, om met hulp van de Hongaarsche emigranten te Wee nen communistische samenzwering tegen Hongarije voor te bereiden. De oficier van Justitie van het Hongaar sche gerechtshof heeft een persvertegenwoor diger medegedeeld dat waarschijnlijk pogin gen zullen worden gdaan, de uitlevering van den arrestant te verkrijgen De indruk te Moskou. KOWNO, 28 April. Naar uit Moskou ge meld wordt, heeft de arrestatie van Bela Kun veel weerklank te Moskou gevonden. Bela Kun is de leider van de Balkan- en Midden-Europeesche propaganda van de Derde Internationale. Hij had zich naar Oostenrijk begeven, om een onderzoek in te stellen naar de sterkte van de communis tische partijen in Oostenrijk, Hongarije en Joegoslavië. De aanhanger van Bela Kun is Stalin, vooral wat betreft de Midden-Euro peesche politiek. Deze arrestatie beteekent een slag voor de Communistische Inter nationale. bedü&ï; het verkeer ondervond ernstige stag natie. De kleeding van diegenen die zich op straat bevonden, werd geheel bedorven; een chemisch onderzoek toonde aan, dat de neer slag gedeeltelijk uit aschdeeltjes bestond. Men meent, dat de mogelijkheid bestaat, dat dit verschijnsel in verband staat met de aardbevingen in Z. O. Europa. Tot dusver werden dergelijke verschijnselen eens in Oost- Europa in 1883 en in 1903 na de uitbarsting van den Krakatau waargenomen. EEN SPOORWEGRAMP. Vijf dooden, vele gewonden. Toen de trein, die van Johannesburg kwam, in de bekende bergengte van Hex River bij Worcester een ongelukkige wen ding maakte, liep de restauratiewagen uit het spoor, zes andere wagens met zich mede- trekkend. Er brak brand uit. Gemeld wordt dat vijf personen werden gedood en zes zwaar gewond. Verscheidene anderen wer den lichtgewond. Een troepentrein had op dezelfde plaats in 1915 een verschrikkelijk ongeluk, waarbij velen werden gedood. NIEUWE ARRESTATIES TE WEENEN. WEENEN, 28 April. Naar aanleiding van de arrestatie van Bela Kun wordt gemeld, dat behalve de drie reeds gemelde arres taties, gisteren nog 9 personen zijn ge arresteerd, allen verdacht van medeplich tigheid. DREIGENDE STOPZETTING VAN DE RIJN-SCHEEPVAART OP 1 MEI A.S. De situatie by de Rijnscheepvaart is in een critiek stadium gekomen. De werkgevers hebben aan hun personeel in een circulaire medegedeeld, dat zij, die nietaccoord gaan met een verhooging van 13 pCt., met ingang van 1 Mei ontslagen zullen worden. De Bond van Rijnscheepvaartpersoneel heeft geweigerd met deze nieuwe voorwaar den accoord te gaan en heeft zijn per soneel geadviseerd, op 30 April a.s. de schepen te verlaten. Als dit parool wordt opgevolgd, zal de Rijnscheepvaart met 1 Mei geheel komen stil te liggen. BROWNE EN KENNEDY TER DOOD VEROORDEELD. Browne en Kennedy zijn beiden schuldig bevonden aan het hun ten laste gelegde, n.l. moord op den politie-agent Cutterldge, en ter dood veroordeeld. ROEMEENSCHE KONINGIN ZIEK BOEKAREST 28 April. (V.D.) Naar uit Balcik gemeld wordt, is Koningin Louise Maria van Roemenië ziek; zij lijdt aan long ontsteking. DE „ZWARTE REGEN" IN GALICIE WARSCHAU, 28 April (V.D.) Naar uit Lemberg gemeld wordt, viel gisteren in een groot deel van Galicië een neerslag van een merkwaardig zwarten kleur; wat hieuvan de oorzaak was is nog niet opgehelderd. De hemel was urenlang met diep-zwarte wolken Een childerij van Diirer naar Amerika Het klooster der monniken van Praemon- streit in Strahow bij Praag is in het bezit van een beroemd schilderij van Dürer „Het feest van den Rozenkrans", die een buitengewone groote waarde heeft. In het jubileumjaar van Durer heeft deze schil derij de bijzondere aandacht van de kunst kenners getrokken. Nu doet plotseling het bericht de ronde, dat de monniken deze schilderij wel zouden willen verkoopen. Feit is het in ieder geval, dat een Amerikaan er een millicen dollar voor heeft geboden en dat het klooster niet ongenegen is. dat doek te verkoopen. Wanneer de monniken deze schilderij verkochten, zouden ze door den koopprijs in staat gesteld worden om het klooster te verbouwen en de noodige herstellingen aan te brengen. Voor de iest, die er eventueel nog mocht overblijven, wil het klooster eenige werken van Boheem- sclie meesters koopen, om de ontstane leem te in hun schilderijengalerij eenigszins aan ;e vullen. Het is echter lang niet zeker, dat de re geering haar toestemming zal geven voor dezen voorgenomen verkoop, want het is natuurlijk vanzelfsprekend dat zulke zeld zame kunstschatten angstvallig bewaard worden. Een zeldzame onderscheiding Z. H. de Paus heeft een Chineeschc priester, Vincent Han, die in de missie van de Duitsche Paters Capucijnen in Kansu buitengewoon verdienstelijk werk verricht heeft, benoemd tot Geheim Kamerheer. Mgr. Han is een van de meest ijverige Chinee- sehe misionarissen en zijn werk wordt door de overige missionarissen ten zeerste ge waardeerd. Het Paaschfeest in een gevan genis van Tsjecho-Slowakije De plattelandsbevolking van Tsjecho- Slowakije is verreweg nog overwegend diep geloovig. Zelfs bij diegenen, die in de ge vangenis nun vergrijp tegen een wet moe ten boeten, is dat kinderlijk geloof nog niet afgestorven. Het College van regenten over de strafgevangenis van Nitra heeft hier mede rekening gehouden en is daarom bü de zielivrg der gövars'cnen zeer voorko mend. De plechtigheden van de laatste da gen der Goede Week en de Paaschliturgie worden er met biizonderen luister gevierd. De gevangenen gaan allen vrijwillig cd biechten, niet de minste dwang of controle wordt daarbij1 uitgeoefend. Met Goeden Vrijden wordt het Lijdensverhaal voorge lezen; met heel veel zorg hebben de ge vangenen de rustplaats van den Heiland met groen en bloemen versierd, ja, zij be steden er zooveel zorg aan, dat menige pa rochiekerk er jaloersch op zou kunnen zijn. Met tranen in de oogen knielen de ge vangenen voor Jezus neer en bidden Hem zachtjes: „Vergeef onze schulden". Met Paasch-Zaterdag trekt een groote verry- zenisprocessie over de binnenplaats van de gevangenis en met tranen in de oogen vol gen deze rouwmoedige zondaars het Aller heiligste. Op Tweeden Paaschdag bereikt de feestviering wel haar hoogtepunt als de Bisschop van Nitra zijn jaarlijksch bezoek aan de gevangenis brengt, om zijn verloren schaapjes op te zoeken. En de stem van den Bisschop klinkt zoo vaderlijk goedig en er ligt zoo'n groote overredingskracht in zijn woorden, dat de gevangenen in hun hart diep ontroerd zijn, maar op hun gezicht kan men lezen, dat zij allen Paschen in hun zielen dragen. In het land van de menscheneters telt het Apostolisch Vicariaat van Rabaut (Nieuw Pommeren), waar de eerste mis sionarissen vermoord en opgegeten werden, thans 26.339 Katholieken het aantal cate chumenen is 2000 hooger dan het aantal doopleerlingen van het vorig jaar, thans be draagt het 11.985; in het missieveld zijn 45 priesters en 37 broeders werkzaam, terwijl meer dan honderd zusters hen behulpzaam zijn. Er is ook reeds een Congregatie van inlandsche zusters. In het Vicariaat zijn 44 parochiekerken en 180 kapellen, waar de missionarissen nu en dan de H. Geheimen komen vieren. De geloovigen naderen, evenals ten tijde van ROMAN VAN EMMA VON BRANDIS—ZELION t2 Eer de overige aanwezigen goed begrepen hadden, wat er gaande was, sprongen de vleugeldeuren van de zaal open en op den nooieen parketvloer, waarover vroeger de Ajdcn «-'-'Tien der dames heenruischten, stap ien nu de met spijkers beslagen grove schoe- aen van de arbeiders, met Erunneck aan aet hoofd. De beide heeren, welke tot nu toe nog niet veel anders hadden leeren kennen dan het rollen der kogels van de roulette, werden doodsbleek; zagen zü misschien het „Mene- ïekel" voor hen door een onzichtbare hand ap den muur geschreven? De bedienden weken bang terug, slechts ie held van Afrika stond onstuimig op. Maar reeds had het vurige nat, waarmee hij zich gedurende zijn vertelling had zoeken te be geesteren, te machtig gewerkt. Met een wil den vloek zonk hij op zijn stoel terug. Landeros klopte hem op den schouder en zei, terwijl hij zijn blikken met een uit drukking van onbeschrijfelijke gering schatting op den troep indringers liet glijden; Blijf bedaard, mijn vriend, hier zijn geen leeuwen te jagen, maar slechts een troep huilende jakhalzen en laffe hyena's. Daar na hief hij zijn glas op, om de gasten toe te drinken. Proost mijne heeren, proost! Brunneck trad nu met vlammend oog- recht op den spotter toe: Prins Alexander, zei hij met een stem bijna verstikt van woede, we zijn gekomen om ons recht te eischen. Geen van ons zal van hier gaan, tot wij het in zijn geheel verkregen hebben. Een vlammende bliksem scheen uit het oog van den slotheer op zijn voormalige bediende neer te schieten. Hij nam zijn volle glas en slingerde dat Brunneck in het gezicht. Rinkelend sprongen de scherven rond en in het volgend oogenblik had de beleedigde aanvoerder zich, gelijk een tijger, met één sprong op den prins geworpen en met ijzeren greep zijn schouder gevat. Een seconde lang worstelden de strijders, maar eer nog de dichtsbijstaanden ter hulp kon den snellen, knalde een schot een [dreunenden val en Landeros lag op den grond uitgestrekt. Uit zijn borst welde een bloedstroom, welke het helblauwe fluweel van zijn buis purper kleurde. Het los in zijn gordel stekende pistool was, terwijl hij zijn linkerhand los wrong, om er naar te grijpen, afgegaan. De kogel was op den eiken tafel afgestuit en had hem in het terugvliegen getroffen! Een wild stemmen gewarrel steeg op. De omstaanden waren door schrik ontzet. De vrienden van den prins en zijn bedienden ijlden op hem toe. De Afrikaner, die intus- schen een deel van zijn bezinning en be wegelijkheid had teruggekregen, wilde zich op Brunneck werpen. „Moordenaar", riep hij daarbij, „roekclooze moordenaar!" Deze, die een oogenblik in een steenen beeld scheen veranderd te zijn, sprong terug, en terwijl hij den arm tot afwering uit strekte, riep hij, de rechterhand omhoog, als om een eed te doen, met luid klinkende stem: Ik ben geen moordenaar, zoo waar ik leef, neen, een moordenaar ben ik niet. Ik ben gekomen om hem een nederlaag te be reiden, hem te verschrikken, maar hem vermoorden, dat wilde ik niet. Ziet hier het Godsgericht! Hij heeft eens in zondigen overmoed aan een stervende oude, diens laatsten wensch niet toegestaan, vandaag heeft hij zijn hand uitgestrekt, om met een eerloos wapen mij te bestrijden, die niets anders deed, dan mijn rechten dat van mijn broeder verkorten. Nu heeft de hand dei- eeuwige gerechtigheid hem getroffen. Hij staat nu op dit oogenblik reeds voor den hoogeren rechter. Het was doodstil. De vrienden en de be dienden hadden zich om den getroffenege schaard en deden pogingen het stroomende bloed te stelpen. De aanvoerder van den troep keek keek nog eens naar het offer van zijn wraak. De was'oleeke trekken schenen in de diepe rust, welke over hem uitgebreid lag, mooier en edeler, dan ooit te voren. Brunneck sidderde onwillekeurig en kromp ineen. Toen wendde hij zich tot de bende, welke hij aanvoerde en zei op gedempte stem: „Kom, laten wij gaan, de dooden kunnen ons niet meer beloven. XXI. DE MACHT VAN HET VER TROUWEN. Anne Marie was bezig haar wasch te bleeken, op het kleine grasveld, dat achter haar huisje lag. Nog hadden wel niet haar ledematen de vroegere bewegelijkheid her kregen, maar op haar wangen bloeiden zachte rozen en haar oog lichtte van in wendige tevredenheid. Toen zij zich om wendde, zag zij een man met haastige pas sen het boschpad afkomen. Hij kwam recht op het jagershuis aan en toen zij hem tege moet ging, zag zij dat het de dorpsonder wijzer was. Hij liet haar geen tijd tot vragen, maar riep, hijgend van het snelle loopen: Waar ls de jager? Deze trad nu spoedig naar buiten, door Gretchen gevolgd en vroeg verwonderd, wat de menschen begeerden. „Gevaar, dringend gevaar voor onzen slotheer!" riep de man in de grootste ver warring. Er is een wilde menigte, die van de smelterij komt, met den gietbaas Brunneck aan het hoofd, naar de herberg. Daar zitten ze hun dorst te lesschen, na hun marsch en wilden dan dadelijk naar het slot om hun eischen ingewilligd te zien. Denk eens aan, juist nu, dat de genadige heer pas aan den dood is ontsnapt en nog de uiterste voorzichtigheid behoeft nu de ge nadige jonkvrouw moederziel alleen op het slot is. De tante, die best een man kan weerstaan, is niet thuis, en de kapelaan, is sinds een paar dagen reeds met den jongen heer op een voetreis. Ach, die arme, arme genadigde dame. De brenger van dit bericht streek op zijn gewone wijze door het haar. Wat zal daar gebeuren! Die Brunnecks zijn Italianen, ging hij voort, terwijl hij zijn oogen rond open zette. Italianen! En zulk een heelbloedig mensch men kan niet weten, wat die doet, als hij toornig wordt. Eenigen hebben ze beluisterd en te oordee- len naar wat men gehoord heeft, hebben ze zich in twee groepen verdeeld, de eene is naar het slot Fürsfcenstein, onder aanvoering van den tweelingbroeder van Brunneck, om daar verhooging van den vorst af te dwin gen, dat zijn de arbeiders uit de groote smeltovens en uit de mijnen van Fürsten- stein, het zal wel een geweldige menigte zijn. De anderen, ik bedoel van den Gulden- pforten smeltoven zijn hier. Zij hebben woorden laten hooren, als zou deze Brunneck hier van onze genadige jonkvrouw een schuld hebben te vorderen, van onze gena dige, van deze duif. En denk eens aan de smid heeft zich ook bi) dit lompe gezel- ZONDAG, 29 APRIL. HILVERSUM, 1060 M. 12.30—2 Lunchmuziek door bet Trio Rentmeester. 23 Orgelconcert door Jan Zwart in de kerk der Herst. Ev. Luth. Gem. te A'dam. 34 Kamermuziek door het Trio de Camera (L. Simeon# piano# G. de Cartier# viool, H. Cremers# cello). 4.30 6.15 Concert door de Tielsche Vrijwillige Muziekver. Ella Merison, sopraan, A. Hendricks, piano. Het Om- roeostrijkkwartet. 6.30 V.P.R.O.-uitzending. 8 uur Pers- en sportber. 8.10 „Traviata," opera in 4 bedr. van Verdi. Violetta de Saint Y. Hélène Cals, Clara, haar vriendin, V/ilh. v. d. Koeck, Anetta, kamermeisje van Violetta, Eeppy v. d. Eosch Schmidt, Rodolphe d'Crbel, Jules Mees, Dokter Germont, Gerard Leenders, Burg graaf Emil de Létorière, Jac. v. Cauveren, Baron Roynal, M. v. Reen, Markies d'Orbigny, B. Leeuvïn. Een be diende, T. Jansen. Het versterkt Omroep-orkest o.l. van J. J. v, Arnerom, Chris de Vos, alg. voorber. In de pauze celloconcert door Jacques Serres, Adolph Hallie aan den vleugel. HUIZEN, 1870 M, (Tusschen 4 en 6 uur 40.9 M. 12.30— 1.30 Lunchmuziek door het Trio „Winkels" (K.R.O.) i.ao1.45 K.R.O. Mevr. J. M. J. A. Meyer: „De taak der Vrouwen bij de actie voor het Dr. Schaepmanfonds. Werken en bidden. 1.45—2.15 K.R.O. Verteluurtje door een catechiste van Huize Bethanië te Bloemendaal. 2.15 K.R.O. „De sic kabouters," operette in 3 bedr. van H. v. Tussenbroek. Spr. Pater Desiderius Cox S.S.c.c van de Damianusstichting te St. Oedcnrode: De Alge- meene Missie. „De fortuinlijke Kist," zangspel voor vrouwenkoor van Dr. J. Wagenaar. 45 K.R.O. Zie- kenuurtje door A. Scheermakers, leeraar a. h. Seminarie Ypelaar te Ginneken. 5 uur N.C.R.V. Dienst in de Ned. Herv. Kerk te Veenendaal. 7.308 K.R.O. Bijbelexegese door Prof. Dr. Jansen O.P. v. d. Keizer Karei Universiteit te Nijmegen. 8 uur K.R.O. Rus sisch Concert en liederen-avond. Mej. T. J. M. Thie!, piano, K.Stoete, viool* K.R.O. orkest o.l. van M. v. d. Ende. Spr. Pater Jcs. v. Wely O.P. uit Zwolle: „Onze roeping tot de mystiek. 10.30 Epiloog door het koor c.K van Jos. Pickkcrs (K.R.O.). DAVENTRY, 1600 M. 2.53 Orkestconcert, N. Allin, bas. A. Brosa, viool. 7.15 Dienst in de Croydon Parochie kerk. 7.20 Kerkdienst. 8.05 Liefdadigheidsoproep. 8.10 Nieuwsber. 8.25 De Callender's Band R. Goodacre, air, L. Gowings, tenor. 9.50 Epiloog. PARIJS „RADIO-PARIS". 1750 M. ir.30 Morgenwij ding. Muziek en zar.g. Preek. 12.05 Jazzbandmuziek. 3.50 Jazzbandmuziek. 7.50—10.10 Mario Cazes en zijn band. Dansmuziek. LANGENBERG. 469 M. 8.209-20 Morgenwijding. U.4012.15 Declamaties. 12.201.50 Kamermu ziek. Het Sturmertrio. 3.05—3.50 Pianoconcert. 3.505.20 Orkestconcert. 5.206.20 Zangkoor „Frc'schutz" 7.20 „Fidelio", opera van Beethoven. KbNIGSWUSTERHAUSEN, 1250 M. (ZEESEN). 8.20 Morgenwijding. 10.5011.50 Concert. Het Win- tergarten-orkest. 2.5c5.05 Voetbalwedstrijd Noord- tegen Zuidoost Duitschland. Daarna orkestconcert. 7.20 „Fidcl'o,' opera van Beethoven. 9.5011.50 Dansmuziek. HAMBURG, 395 M. 8.33 Morgenwijding. 12.20 Or kestconcert. 2.35 Orkestconcert. 4.20 Int. wit Ier- wedstrijden. 5.20 Orkestconcert. 7.20 Exotisch cabaret. Daarna tot n.10 Orkestconcert. BRUSSEL, 509 M. 4.20—5 20 Dansmuziek. 7-35— 0.35 Concert. Orkest en vocale solisten. Steeds /letJViemvsie in Ma aio. MAANDAG. 30 APRIL. HILVERSUM. 10S0 M. 12 uur Politieber. 12.30 Lunchmuziek door het Trianon-Trio. 4-405-55 Kinderuurtje o.l. van Mevr. Ant. van Dijk. 67,55 concert door het Trio Rentmeester. 7|15 7*45 iet gelsche les voor beginners. 7.45 Politieber. HUIZEN, 3409 M. (Na 6 uur 1870 M.) 12.30—1.45 Or gelconcert door Egbert Vos. 56.15 Concert, Mej. L. Lauenrotii, piano, Mej. M. Scager, viool. Mevr. J. Hehl, fluit en cello. 6.15—7 Fotografischeles. 7— 7.30 Engelschc les. 7-50—8 Zangles door Jac. Caro. 8 uur Oranje-avond in het Kerkgebouw der Ned. Herv. Gem. te Maassluis. DAVENTRY. 1600 M. 9.35 Kerkdienst. 10.20 Gramo- foonmuziek. 11.20 Balladenconcert, alt, tenor. 11.50 Dansmuziek. 12.201.20 Orgelconcert. 1.50 Cau- sci.-e. 2.20 Concert. 2.25 Historische causerie. 2.40 Muziek. 2.50 Concert voor mezzo en bariton. 3.20 De Piccadilly Dansband. 4-20 Huishoudpraat- je. 4.35 Kinderuurtje. 5-2° Concert-orgelbespe ling. 5.35 Muziek. 5.50 Nieuwsber. 6.05 Con cert-orgelbespeling. 6.20 Causerie. 6.35 Liederen van H. Wolf voer ter.or. 6.45 Fransche causerie. 7.05 Concert. H. Withers, cello. H. Fryer, piano. 7.50 „Rheingold", ie acte, ie scène, van Wagner. 8.20 Nicuwsb. 8.35 Lezing Impressions of an Em pire- tour. 8.50 Nieuwsb. 8.55 Grctchaninow concert. A. Smirnoff, bariton. P. Hermann cello. De Wireless Singers. A. Gretchaninow, piano. 9.50 Vaudeville. Dans-orkest en variëté-artisten 10.2011.20 Dans muziek. PARIJS RADIO-PARIS" 1750 M. 11.50—1.10 Or- kcstconcert. 3.05 Litter, en muzik. matinee 8.05 io.ro ,,Le petit Faust", operette v. Hervé. LANGENBERG, 469 M. 12.25—1.50 Orkestconcert. 5.20—6.15 Muzik. omroep-revue. 7.35 „Tausend und ein Stuck", uit het rijk van de schmink. Orkest en solisten. Daarna „Singvögelchen", zangspel. Daarna tot 11.20 Dansmuziek. KON1GSWUSTERHAUSEN, 1250 M. (ZEESEN) 11.204.20 Lezingen. 4.205.20 Orkestconcert. 5.207.05 Lezingen. HAMBURG, 395 M. 5-15 Orkestconcert. 6.20 Or kestconcert. 7.20 Liebes-Leid und Lust. Orkest en solisten. 10.10 Sluiten. BRUSSEL. 509 M. 4.20—5.20 Trioconcert. 7-35— 9.35 Orkestconcert. Defauw i. h. Conservatorium te Brussel. VAKKUNDIG RADIO-IYOCRS Telefoon 14609 ADRES Koningstraat Tl Haarlem het eerste christendom, veelvuldig, ja dage lijks tot de H. Tafel. Er zijn 139 scholen, waarvan er 4 in het afgeloopen jaar gebouwd zijn; de scholen worden bezocht door 7124 kinderen. Hierbij zijn niet gerekend 17 opvoedingsgestichten en 2 catechistenscholen. De missionarissen behooren tot de Duitsche en Holïandsche Provincie van de Missionarissen van het H. Hart. TELEFOON-VERBINDING NEW-YORK—PARIJS U.ncle Sam:' „Hallo. Parijs. Die nienwc verbinding is prachtig! Maar hoor eens, denk je ook nog eens aan je schuld?" schap gevoegd, hij is familie van de Italia nen. De smid is er ook bij! riep de jager getroffen. Weet gij dat zeker? Zeker, bepaald! Buiten hem hebber zich ook nog een paar deugnieten uit het dorp, wien de zaak niets aangaat, er bü aangesloten, slechts uit lust om spektakel te maken. Ja, wat zeggen die! Er zijn niet veel slimmerds bij ons. De pastoor is over den berg, om een zieke te bezoeken en al de weerbare mannen zijn buiten voor den hooi oogst. Toen ik den bakker vertelde, wat er zou gebeuren, haalde hij de schouders op en zei: „Daar kunnen wü niets aan doen. Van berberghier is het een schande, dat hij dat gepeupel in huis genomen heeft, beweerde de meester verder, terwijl hü steeds opnieuw met de hand door de haren streek, waarvan het zweet in dikke druppels afrolde. Teen heb ik gezegd, ik loop naar Koenraad, dat is een man! Onverschrokken en gehecht aan zijn heer. Een paar hebben beloofd ook mee te komen en ik heb de schooljongens naar de hooilanden gestuurd, om te vertellen wat hier gebeurt. Ook naar den Zwaluwenberg heb ik een boodschap gezonden, maar voor de lui van buiten komen, zijn de oproer makers al lang op het slot, en dan kan onze genadige heer er leed genoeg van ondervin den, en onze genadige jonkvrouw zal doode- lijk beangst zijn. (VCordt vervolgd

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1928 | | pagina 9