Binnenlandsch Nieuws Kerk en Schooi ƒ2000.- TE WINNEN De tweede Europeesche leerfilmconferentie M onumentenzorg Encephalitis na inenting De Finsche minister van Binnenlandsche Zaken Mr. Th. Heemskerk De Nederlandsche vertegen, woordiging op de Antwerpsche wereldtentoonstelling Ned. Kruideniersbond Prof. mr. C. van Zevenbergen L. W. de Vriest De financieele toestand van platteland sgementen KUNST EN KENNIS Het Utrechtsch Stedelijk Orkest blijft voortbestaan VERKEER EN POSTERIJEN Iets nieuws by den Franschen telefoondienst Uit de Missie Het nieuwe pelgrimshuis en klooster op de H. Landstichting Nationale Novene ter eere van de H. Theresia van Lisieax POSTZEGELNIEUWS Hoof d-commisaris-gener aal voor Europa Een openingsrede van Minister Waszink. Te 's Gravenhage is gistermorgen in de Rolzaal het Tweede Internationale Leer- filmcongres geopend door den Minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, die de volgende rede uitsprak: By den aanvang van een bijeenkomst als deze Tweede Europeesche Leerfilmconfe rentie mag naar myn meening een woord van welkom namens de Begeering in het land, dat het voorrecht geniet haar te mogen herbergen, niet ontbreken en het is my een voorrecht, als Minister, meer speciaal belast met de verzorging van het enderwys, de kunst en de wetenschappen in Nederland, hier een begroetingswoord te mogen uitspreken. De naam Leerfilmconferentie duidt het tweeledig doel dezer byeenkomst uitstekend aan. Het gaat om het onderwys en om de film, doch ik geloof niet ver bezyden de waarheid te zyn, indien ik vaststel, en ik doe dat met zeer veel genoegen dat dit congres in de allereerste plaats een pae- dagogisch en didactisch karakter draagt. Hier zyn de mannen en vrouwen van het °nderwys en van de wetenschap byeenge- komen om na te gaan hoe op de beste en de meest doeltreffende wijze de film, dat machtige aanschouwingsmiddel, voor het onderwys in al zyn geledingen is aan te Wenden. De bioscoop behoort tot de allerbelang rijkste uitvindingen der laatste halve eeuw. Het is met den bioscoop dezelfde vraag geweest als in vroeger jaren met de boek drukkunst en in latere tijden met telefoon, telegraaf, radio, e.d., n.l.: wat zullen de menschen er van maken, hoe en waartoe sullen zy hem aanwenden? Het staat he laas vast, dat vooral in den eersten tijd en gedeelteiyk ook nu nog, deze schitte- rende uitvinding vaak op de grofst moge- l'jke wyze misbruikt wordt voor een ver maak, dat lang niet altyd een onschuldig Vprmaak mocht heeten. Dit heeft zelfs een zoo grooten omvang ingenomen, dat in vele landen de wetge- Vpnde lichamen zich verplicht hebben ge- a°ht, maatregelen te nemen ter beveiliging der openbare orde, ter bescherming der soede zeden, met name in het belang van het opgroeiende geslacht. Ooch zeer zeker hebben van den aan- Vang af tal van helderzienden begrepen, welk een machtig aanschouwingsmiddel, welke een krachtig wapen in de propagan da voor alles, wat wijs en goed is Edison humière Messter en zy, die op den arbeid deze pioniers hebben voortgebouwd, aan de Gereld geschonken hebben. Het levende en bewegende treft ons. De dichters bewijzen het ons, als zU in hun taal zelfs de doode dingen leven en bewe ring toebedeelden. De film heeft bewezen een sterk stimuleerende werking te hebben. Was dit tot heden vaak nog slechts een stimulans ten kwade, het ligt aan ons zel£ en het ligt voor een groot deel in uw han den, dames en heeren, om dit dooóelijk zwaard om te smeden tot een sikkel, waar mede voor heel de menschheid voedzaam graan kan gemaaid worden. Het programma uwer conferentie bevat tal van punten, waarvan ik het groote be lang volkomen begrijp. Als het voornaam ste punt mag ik wel noemen het vraagstuk der Internationale organisatie. Gij zyt er 'n geslaagd door uwen arbeid de belang stelling der regeeringen, die van den vol kenbond en zijn Instituten voor de leerfilm te wekken. Ik twijfel er niet aan, of gy fult er in slagen, die belangstelling te be nutten voor de goede zaak die gy dient en den weg te vinden naar eendrachtige. Vruchtdragende samenwerking. Verder zijn het vragen van psichologi- Sc-hen, technischen, methodischen, organi- sutorischen en wetenschappelijken aard, die u deze dagen zullen bezighouden. Dat de Nederlandsche Regeering in deze Vl'agen groot belang stelt, heeft zij bewe- *en door haar gedelegeerden te zenden •aar de verschillende Internationale bp" ""komsten, die zich in de laatste jaren deze materie hebben bezig gehouden, zich ook hier te doen vertegenwoordi- door aan de voorbereiding van deze °uferentie hare medewerking te verleenen n door mijn tegenwoordigheid in uw mid öen. Ik wensch u een aangenaam en voor- boedig congres toe. Ik hoop, dat uw ver in Nederland by u moge opwekken de gunstigst mogeiyke opinie over ons land en volk, om daarvan by uw verder onder- 'Is te kunnen getuigen, j 'k verklaar de tweede Europeesche Leer- '"iconferentie voor geopend. De voorzitter, dr. L. de Fes, directeur- *e"eraal van de L.U.C.E. te Rome, beant woordde de rede van den Minister, wien hy de eerste plaats dank bracht voor zijn ^'willendheld om het congres te openen. ""volgens gaf hij uiting aan zyn gevoe- "s van erkenteiykheid jegens de gemeen- die het congres gastvryheid aanbiedt, stad, die beschouwd kan worden als de j'kermat van het internationale recht, die volken der wereld erkennen als den van het eerste groote werk van sa menwerking der volken met het doel een "d te maken aan de geschillen. o 8Pr. heette daarna de aanwezige con gressisten welkom. De cinema, te lang van officieele zyde en upficieele kringen beschouwd als een Uiiddei van verstrooiing en vermaak, her neemt thans ten volle haar opvoedende Qak, en alle rcgeorlngen begrypen het 'oote belang van dit instrument, dat de 'schaving aan de 20e eeuw heeft geschon den. De volkenbond heeft reeds op 22 Juli '24 "en resolutie aangenomen, waarin de bij- ?°ti£lare belangrijkheid van de cinemato grafie aig onderwysmiddel en ter bevorde- Tan de samenwerking tusschen de vol- *en werd erkend en de hoop op een daad- sverkeiyke en duurzame samenwerking werd ''"■gesproken. De processen-verbaal van de Commissie voor Intellectueele Samen werking zyn er om te bewyzen hoe reeds 'n 1924 de afgevaardigden der verschillende 'enden gelegenheid hadden de beteekenis apr cinematografie te bewijzen. "'ij willen, dat de cinema kunst, cultuur, Wetenschap zij en dat in haar belang de °lken duurzaam samenwerken. Spr. hoop- dat het congres in deze richting resul taten zaï bereiken. Daarna voerden afgevaardigden van ver- cv*"ende landen het woord. t De secretaris-generaal der Eerste Leer- v "iconferentie te Bazel, dr. G. Imhof, deed ervolgens eenlge mededeelingen over den "eid die na het congres te Bazel ver acht is. ^Medegedeeld werd voort, dat het bureau «t*ir c'e verschillende dagen is samongc- eld, zoo, dat daarin alle landen verte- hwoordigd zyn. Presidenten zyn: heden L. de Feo te Rome, 3 Mei de heer Bar- "-r te Parijs, 4 Mel prof. dr. Hübl te Wee- nen, 5 Mei dir. W. Günther, te Berlijn. Na afloop der vergadering begaf men zich naar het City-theater, waar eenige filmdemonstraties werden gegeven. Europeesche Leerfilm Kamer. Het bureau heeft een ontwerp-statuten ingediend voor de Europeesche Leerfilm Kamer. Volgens dit ontwerp zal de zetel der Ka mer gevestigd zijn te Bazel. De E. L. K. heeft ten doel den in de verschillende lan den van Europa verrichten arbeid op het gebied der leerfilm, samen te vatten en in 't byzonder de school-, onderzoek- en sociale film, met inbegrip van de film In dienst van den vrijen ontwikkelingsarbeid, te bevorderen. De E.L.K. zal zich niet be zighouden met politieke en religie: (ie vraagstukken. Zij tracht haar doel te be reiken door: het in stand houden van een algemeen secretariaat in Bazel; het ver- deelen van den arbeid over afzonderlijke vakgroepen en landeiyke organisaties; het regelmatig organiseeren van vergaderin gen; gedachtenwisseling en het uitwisselen van mededeelingen door de uitgifte van circulaires en een tydschrift; het sluiten van verdragen en overeenkomsten ter be vordering van den Europeeschen filmar- beid. Gisteravond was men bijeen in de school- deelmemers aan het Int. Leerfilmcongres een bezoek gebracht aan de Int. filmten- toonstelling, waar zy ontvangen werden door den voorzitter den heer Luc. Willink. Vertoond werd de sprekende film. Gisteravond was men bijeen in de school" bioscoop, waar de directrice mej. Elis een welkomstwoord sprak als vertegenwoordig ster der gemeente en als directrice van het schoolmuseum der schoolbioscoop waarvan zy de werkwijze in het kort uiteenzette. De heer K. Frankenberger uit Weimar gaf een uiteenzetting met een demonstratie op het witte doek van een uitvinding van hem, waardoor het mogeiyk is, dat ama teurs teekenfilms en versnelde films kun nen maken. Nadat de heer van den Berg namens de Ned. Vereeniging voor Leer- en ontwlkke- lingsfilms hem had ingeleid, vertoonde de heer De Lorm, assistent aan het school museum, eenige leerfilms, waarna nog en kele bulteniandsche onderwysfilms (Zwit- sersche en Russische) werden gedemon streerd. NOG VÓÓR DE ZOMERVACANTIE hoe? Buister slechts Gedurende 9 achtereenvolgende weQen stoat in deze rubriek onze advertentie uan de Ouif- Olympiade. 9+nip die telkens direct uit. om de groote hoofdletters te bewaren zooals neven staande Gr komen 9 verschillende hoofdletters, ©aar- uan moet ge de 02 en de S zóóveel maal bezigen, dat ge saam in totaal 1U letters krijgt. Stel uit die 1L letters een spreuk van drie woorden saam. Gén dier woorden komt voor op de verpakking van ons Zèeeppoeder-Oetlcogmeel. een ander op onze(Duifzeep'Verpakking en nog een ander cp onze Schuurpoeder-verpakking, cfegelijk met de 9* letter, d.i. dus einde tyurii. verschijnt in dit blad het formulier voor deel name. dat uiterlijk 16 tyuii in gesloten en vol doend gefrankeerde enveloppe bij ons moet inkomen, vergezeld van 5 oranje of blauwe^uifmerken van onze Je soort Zeeppoeder-Üetloogmeel; of oranje (Duifmerken van onder ons öcfiuurpoeder-deksel vandaan; en 10 (Duifmerken uit de zijkanten van vijf doozen <Duifzeep 1e. 2* en 3e hoofdprijs: f 300.-.f 150.-f en JOO-; 10 prijzen van f3Ö.-. 20tvan f25.-: 40 uan f10.- en 50 van f5 -. Motariëele prijstoewijzing. Over gelijkwaar dige inzendingen beslist het lot. 9edere inzen ding wordt beantwoord. KON. ZEEPFABRIEKEN DE DUIF VOORHEEN CHR. PLEINES Afd. Duif-Olympiade Den Dolder (U.) Ook overigens zal de goede roep van de Nederlandsche gastvryheid by deze gelegen heid worden bevestigd, daar de regeering en de besturen der steden, die worden bezocht, den vreemdelingen zeer hoffeiyk tegemoet komen. Een Internationaal reizend congres in ons land. Men deelt het volgende mede: Sinds 1900 wordt in Duitschland ieder jaar een congres voor monumentenzorg gehouden, de z.g. Denkmalpfegetag, waar toe van den beginne af ook de aangren zende landen werden uitgenoodigd en waar- by Nederland vrywel zonder onderbreking is vertegenwoordigd geweest. Reeds vóór den oorlog heeft het plan bestaan, bij wyze van tegenbeleefdheid, dit congres ook eens naar ons land uit te noodigen, maar de bezwaren, verbonden aan de ontvangst van een uit eenige honderden personen bestaan de bijeenkomst, hebben de uitvoering daar van belet. Na den oorlog is uit en naast dit con gres een jaariijksche bijeenkomst ontstaan, uitsluitend van de ambtenaren, die in Duitschland van staatswege met het tech nische deel der monumentenzorg zyn be last, met hun collega's uit Oostenrijk, Tsjeeho-Slowakije, Zwitserland en Neder land. Dit kleinere congres, de z.g. „Konser- vatorentag", had in Duitschland in 1925 plaats, in 1926 in Oostenryk en in 1927 we der in Duitschland. Aan deze laatste by eenkomst heeft de directeur van het Rijks bureau voor de Monumentenzorg deelgeno men en hij kon zich toen er van overtui gen, dat een uitnoodiging de volgende sa menkomst in Nederland te houden, gaar ne zou worden aanvaard. Aan de ervaring, op de Duitsche congres sen opgedaan, heeft de Nederlandsche mo numentenzorg zóóveel te danken, dat zij het als een eereplicht voelde de zoo dikwijls ondervonden gastvryheid eindelyk eens te beantwoorden. Teneinde dit mogelijk te maken, heeft zich een comité gevormd, bestaande uit de heeren prof. ir. J. A. G. van der Steur te Delft, voorzitter, ir. P. Bakker Schut, di recteur van den Dienst voor Stadsontwik keling' en Volkshuisvesting te 's-Graven- hage, ir. W. M. Dudok, gemeente-architect van Hilversum, ir. W. A. de Graaf, direc teur van Publieke Werken en A. R. Huls- hoff, gemeente-architect te Amsterdam, jhr. ir. J. I. de Joige van Ellemeet, directeur van de Bouwpolitie en den Woningdienst, en ir. W. G. Witteveen, stadsarchitect van Rotterdam, P. Visser, chef van de af dee ling Kunsten en Wetenschappen aan het departement van Onderwys, prof. dr. W. Vogelsang en dr. Jan Kalf, secretaris. De minister van Onderwys, Kunsten en Wetenschappen verklaarde zich bereid het voorzitterschap te aanvaarden van een eere comité, waarin voorts zitting namen de bur gemeesters van de steden, die door het con gres zullen worden bezocht, de heeren W. de Vlugt, mr. G. van Baren, E. G. Gaar- landt, mr. J. A. N. Patyn, mr. J. P. Rey- mer, J. L. de Raadt en voor Rotterdam de waarnemende burgemeester, mr. A. de Jong. De belangstelling der buitenlanders be treft vooral de resultaten van de toepas sing der moderne opvattingen over het res- taureeren van oude gebouwen, die nergens zoo volledig is doorgevoerd als in ons land, sinds in 1918 de af deeling B der Rijks - commissie voor de Monumentenzorg werd ingesteld. Daar zy ambtshalve ook hebben te doen met vraagstukken van verkeersver- betering in de kernen van oude steden en den daarmede samenhangenden stadsuitleg, wenschen zy ook gaarne te zien, wat op het gebied van den stedebouw in Nederland bereikt is. Aan het congres is daarom het karakter gegeven van een studiereis, waar- by zoowel oude als nieuwe architeotuur worden bekeken en besproken. Deze reis, waarvoor zich tot heden 26 ambtenaren der Monumentenzorg uit Duitschland, Oostenrijk en Tsjecho-Slowa- kye aanmeldden, begint Maandagochtend 7 Mei a.s. met een kort bezoek aan het ge restaureerde interieur van den Dom te Utrecht, waarna over IJselstein en Gouda Den Haag wordt bereikt. Van hieruit wor den op 8, 9 en 10 Mei Delft, Katwijk aan Zee en Rotterdam bezocht. Voor 11 Mei staat Amsterdam op het program, vanwaar de tocht den volgenden morgen naar Mui den en Hilversum gaat, waar het congres wordt gesloten. Namens de Nederlandsche regeering zal de minister van Onderwys, Kunsten en Wetenschappen, de congressisten Maandag avond 7 Mei des avonds te 8 uur ontvangen in de Ridderzaal, in tegenwoordigheid van een aantal genoodigden uit belangstelleade kringen. In de week van 22 tot en met 28 April 1928 zyn geen gevallen van encephalitis na inen ting ter kennis van het Staatstoezicht op de Volksgezondheid gekomen. Van de twee in de voorgaande opgave vermelde gevallen van meningitis, voorgeko men in de week van 8 tot en met 14 April 1928 by kinderen, die kort te voren ingeënt waren met koepokstof, is by nader onder zoek gebleken, dat slechts één van deze ge vallen kan beschouwd worden als behooren- de tot de groep der postvaccinal© encepha litis. De vaccinatie van dit kind had op 31 Maart j.l. plaats gehad. Het aantal gevallen van postvaccinal^ en cephalitis, voorgekomen na inentingen verricht in het eerste kwartaal van 1928, is daarmede gekomen op 2 met 1 sterfgeval. In het eerste kwartaal van 1927 was dat aan tal 18 met 7 sterfgevallen. De hoeveelheid verstrekte koepokstof was in het eerste kwaraal van, 1928 voldoende voor de in enting van 43,715 personen en in het over eenkomstige kwartaal van 1927 voor 99,236 personen. Voor eene goede beoordeeling dezer cy- fers is het noodig te weten, hoeveel kinderen met de verstrekte stof zijn ingeënt. Men magv toch aannemen, dat door de tijdelijke opheffirx van den indirecten vaccinatie- dwang dit jaar in verhouding tot de aan gevraagde en verstrekte stof minder kin deren zijn geënt dan in het overeenkom stige tydperk van 1927. Het aantal in iedere maand verrichte inentingen is niet bekend, aangezien de op gave slechts eens per jaar en dan betrek king hebbende op het geheele jaar, door de gemeentebesturen wordt verstrek]}. Aan de gemeentebesturen is verzocht deze opgaven zoodanig in te dienen, dat alsnog een over zicht wordt verkregen over het aantal inen tingen, in iedere maand van de drie laatste jaren en van het ioopende jaar verricht. Eerst wanneer deze opgaven ontvan gen en de daarop voorkomende cijfers be werkt zijn, hetgeen nog eenigen tyd in beslag zal nemen, zal een beter oordeel gevormd kunnen worden over de veelvul digheid van het voorkomen der bedoelde verwikkeling na de koepokinenting in de verschillende jaren. De heer Procope, minister van Binnenland sche Zaken van Finland, is te 's-Gravenhage aangekomen. Mr. Th. Heemskerk heeft, zooals reeds ge meld, gisteren den dag herdacht, waarop hii 40 jaren geleden zijn intrede deed in de Tweede Kamer, toen hij in dat college zitting nam voor Ridderkerk. Hoewel het de wensch van den heer Heemskerk was, dezen dag onopgemerkt te doen voorbijgaan, hebben zijn tallooze vrien den en vereerders in het land toch niet kunnen nalaten, den staatsman by dit jubi leum blijken van belangstelling te zenden. In den loop van den dag werden zeer vele telegrammen ten huize van mr. Heemskerk aan den Raamweg te 's-Gravenhage bezorgd. Van verschillende zyden waren fraaie bloemstukken gezonden. Dezer dagen zou een deputatie der Ant werpsche wereldtentoonstelling een bezoek brengen aan Den Kaag om de Nederlandsche regeering officieel uit te noodigen tot deel neming aan de expositie. Dit bezoek is uitgesteld, wyl een deputatie der Lulksche tentoonstelling zich bij de Ant werpsche delegatie wilde aansluiten en de Luiksche heeren op 1 Mei niet konden ver trekken. Thans zal de reis waarschynlijk plaats vin den op 12 Juni aanstaande en de beide dele gaties zullen dan terzelfdertyd een bezoek brengen aan de Indische tentoonstelling te Arnhem. De verbinding Amsterdam- Boven-Rijn Ook Utrecht verklaart zich vóór het tracé vla Wijk bij Duurstede De „Utrechtsche Courant' schryft: Er heerschte, naar reeds meermalen is gemeld, in de kringen der waterstaats deskundigen nog steeds verschil van mee ning over de téyze, waarop de waterweg AmsterdamBovenrijn moet worden verbe terd. Over het kanaal-gedeelte Amsterdam Utrecht is inmiddels eenstemmigheid be reikt. De meeningen loopen echter uiteen, wat betreft het gedeelte UtrechtRijn, met name of deze verbinding moet tot stand komen via Vreeswyk, dan wel via Wyk bij Duurstede. Het Amsterdamsche gemeentebestuur en de Amsterdamsche Kamer van Koophandel hebben zich bereids uitgesproken vóór het kanalenplan via Wyk by Duurstede. Het gemeentebestuur van Utrecht zal, naar wij vernemen, aan de Rijksautoriteit doen weten, dat ook Utrecht de voorkeur geeft aan het tracé via wyk bij Duurstede. Deze route is de kortste en het gemeente bestuur acht het voor den bloei van handel en industrie van het grootste belang, dat de schepen uit Duitschland langs dcyi kortsten weg de stad Utrecht kunnen bereiken. Komt dit plan tot uitvoering, dan zal het nieuwe gedeelte van het Merwedekanaal als een rechtlijnige voortzetting van het ge deelte tusschen de Amsterdamsche en de Rotterdamsche spoorbrug worden gegraven, dwars door de gemeente Oudenrijn heen, met voortzetting naar wyk by Duurstede. Het thans bestaande kanaalpand Rotter damsche spoorbrugVaartscherijn, waarin de sluiswerken naby de Ryksmunt, zal daar bij ongewijzigd intact blijven. Onder voorzitterschap van den heer P. Rysdijk uit Sliedrecht vergaderde gisteren te 's-Gravenhage de „Nederlandsche Kruide niersbond' De voorzitter der Haagsche af- deeling, die thans tien jaren bestaat, de heer j. S. de Bruyn, sprak een welkomstwoord, waarin hy o m. hulde bracht aan den bonds voorzitter, aan wien de bond grootendeels zijn bloei te danken heeft. De heer Rijsdijk hield vervolgens een ope ningsrede, waarin hij de moeilijkheden na ging Waarmede de kruideniersstand te ma ken heeft. De groote zaken gemsenschappen zyn begonnen met het intensief bewerken van den consument. Daarnaast is de con currentie der grootwinkelmaatschappyen, waardoor de alleenstaande winkelier wordt doodgedrukt. Hierna werden verschillende verslagen uit gebracht. Het ledental is steeds vooruitgaande. In het afgeloopen jaar trad de afdeeling Gro ningen toe met 58 leden. Het financieel verslag geeft een batig sal do aan van 397.—. By Kon. Besl. is benoemd tot gewoon hoog leeraar aaa de Ryksuniversiteit to Utrecht in de faculteit der rechtsgeleerdheid voor onderwys in het Romeinsch recht, de Ro- meinsche rechtsgeschiedenis en de ontwik keling van het recht, bezien in het licht van het Romeinsche recht mr. C. van Zevenber gen, lector aan de Vrye Universiteit te Am sterdam. Gisteren is, na een ongesteldheid van en kele maanden, 78 jaar oud te Utrecht over leden, de heer L. W. de Vries, lid der Eerste Kamer. De thans overledene werd 7 September 1849 geboren, was van 1888 tot 1891 lid van de Prov. Staten van Friesland en van 1898 tot 1922 burgemeester van Barradeel. Sinds 26 Juli 1922 was hij lid van de Eerste Kamer. Hy behoorde tot de Christ. Hist. Unie. De heer De Vries was officier in de orde van Oranje Nassau. Geen voorloopige uitbeering uit de schatkist De Minister van Financiën heeft op de schriftelijke vragen van den heer Weitkamp betreffende het verstrekken van een voor- ioöpige uitkeering uit 's Rijks schatkist aan plattelandsgemeenten in afwachting van de totstandkoming eener wettelijke regeling der financieele verhouding tusschen Rijk en ge meenten, geantwoord, dat het hem bekend is dat vele plattelandsgemeentebesturen wegens de daling der inkomens hunner in gezetenen in groote ongerustheid en onze kerheid verkeeren, met dien verstande, dat het verschynsel gedurende de laatste zeven jaar zich meermalen bij gemeenten van zeer verschillende type heeft voorgedaan. Zooals de Minister reeds herhaaldelyk heeft verklaard, meent hy geen partieele herziening van de financieele verhouding tusschen Rijk en gemeenten te moeten ter hand nemen. Het bestuur van het Utrechtsche Stedelijk Orkest, heeft, gezien de ontvangen finan cieele toezeggingen, besloten het orkest te doen voortbestaan. Wel ontbreekt aan jaar iijksche toezeggingen nog 7000, doch men hoopt dit tekort te dekken door het aanvra gen van subsidie aan de Provinciale Staten. De P. T. T.-administratie in Frankrijk, ver strekt aan de telefoonabonné's een soort van dictaphoon, een apparaat, dat, aan een ge woon telefoontoestel verbonden, een gesprek phonograpisch opteekent en het gesprek later getrouw weergeeft. Voor hen, die een belangrijk telefoonge sprek willen vastleggen, zal het apparaat van nut zfjn. „Agentia Fides" meldt o.a.: Het Westen moet het Oosten beter Ieeren kennen, zegt ons een Apostolisch afgevaardigde. ROME. Hetgeen het meest verwonde ring werkt met betrekking tot de kerk in Engelsch Indië, is het feit dat er onder de bevolking van alle landen een groote on wetendheid heerseht over de enorme krach ten, die in Indische kerk ontwikkelt, zegt ons zyn Ex. de Aartsbisschop Edward Moonen, Apostolisch Gedelegeerde in Indië, die Zaterdag 14 April te Rome is aange komen. Als men de statistieken raadpleegt, zijn er in Indië ongeveer 3.000.000 katholieken méér dan het totaal cyfer der katholieken In Engeland en in Schotland: byna een half millioen meer dan de katholieken in Neder land, en een gelyk cyfer als de katholieken In de Vereenigde Staten ten Westen der Mississippi, zonder de beide staten Minnesota en lowa. Men moest in het Westen eens beginnen te waardeeren, dat deze katholieken leven te midden van 300.000.000 heidenen. Degenen die het voorrecht hadden hun intiem leven gade te slaan zijn zeer getroffen door de blyken van innig geloof, die ze hebben waar genomen, door hun aanhankelykheid aan den Heiligen Stoel en hun warme belangstelling in alles wat de kerk betreft. Wat waarschyniyk het Westen niet vol doende inziet in de kerk in Voor-Indië, is, dat haar katholieke actie die van de katho lieke kerk in Europa en in Amerika zeer na by komt. Wel is waar bestaan er inlandsche stammen, wier levensomstandigheden zich van die der Westerschen onderscheiden: de Europeesche én Amerikaansche priesters lei den onder deze laatsten het leven van pioniers, wat in de oogen der Westerlingen het ideaal van het missionaire leven is. Moge God hun werk zegenen en hun aantal ver meerderen! Toch bestaat er ook in Indië een stadsleven, waar de katholieke parochies doen denken aan die van onze groote we reldsteden, met een aantal missen op Zon dagmorgen, talryke rijen die tot de Heilige Tafel naderen, 'n heele menigte, die staat te wachten om te kunnen biechten en een zeer overladen werkkring voor de geestelijkheid in de streken met een dichte bevolking. Bovendien zijn er, evenals in het Westen, altaren voor bedevaarten, en er komen by- zondere feestdagen voor, waarop tienduizen den geloovigen samenkomen. Ieder jaar komen er in Voor-Indië meer bekeeringen voor dan in eenig ander land in Europa en Amerika. In 1927 waren er 35.000 be keeringen. Men moet wel bedenken dat tegenwoordig belangryke families lid der kerk zyn, wier voorvaderen kunnen worden nagegaan tot in de zestiende eeuw, in de tyden toen de Europeanen hun leven waag den met de Atlantischen Oceaan over te steken om de Nieuwe Wereld te bereiken. Ik vraag me af of de katholieke niet- micsionaire pers in het Westen zal toonen op de hoogte te zijn van het belang der zich uitbreidende kerk in deze streken en in te zien deze puaestie te moeten behandelen, zooals ze dat verdient. Ik stel voorop, dat de kranten edelmoedig zyn in de ruimtè, die ze afstaan aan den invloed, die de voornaamste gebeurtenissen op het katholicisme uit oefenen op politiek, sociaal, godsdienstig of opvoedkundig gebied, hetzy in Europa of in Amerika. Toch schijnt men te vergeten, dat de kerk in Voor-Indië en in de andere Aziatische ianden voor groote probleemen staat. Men zou mogen wenschen, dat de pers daaraan meer aandacht schonk en zich niet enkel tevreden stelde met een statistiek over de bekeeringen of met het opdisschen van interressante verhaaltjes, die een licht wer pen op de eigenaardige zeden en gewoonten in dier verre streken, hoe treffend die dan ook zijn mogen. Zij, die contact hebben met het katholieke leven van een geestdriftige bevolking ais in Indië, kunnen niet nalaten den wensch te uiten, dat het Westen de groote vraag stukken, die innig verband houden met het leven en het lot van hun broeders In de christelyke missiegebieden, beter moge leeten begrypen. De betreurenswaardige ge woonte der kinderhuwelijken heeft 3000 katholieken doen afvallen. Bombay, Voor-Indië. De afval van ongeveer 3000 katholieken te Goa, aan de Westkust van Indië, die tot den Hindoe-gods- dienst zyn teruggekeerd, heeft tot oorzaak, berichten verschillende couranten van Bom bay, het verbod by de christenen van de kinderhuwelyken, die evenwel aan de Hin does geoorloofd blijven. De burgerlijke huwelijkswet te Goa ver oorlooft inderdaad aan de Hindoes, hun eigen gewoonten te volgen, en verleent hun machtiging tot dit soort van huwelijk. In Juni kwam een nieuwe wea tot stand, die het huwelijk aan de katholieken verbood by de meisjes voor de voleinding van het 14de en by de jongens voor het 16e jaar. Verschei dene katholieken van Goa, die de zeden van hun Hindoesche buren van naby na volgden, waren zeer ontevreden over dit ver bod, en de Hindoe-missionarissen grepen deze gelegenheid aan, zegt ons de „Bombay Examiner" en verklaarde aan deze eenvou dige en onwetende menschen, dat er een middel was om er aan te ontkomen. Ze be hoefden slechts Hindoe te worden; dan zou den ze volle vryheid hebben hun kinderen uit te huwen op een leeftijd zoo laag als ze dat maar wenschen. Het is niet zoozeer een overwinning voor het Hindoeïsme, als wel een wonde plek die het kinderhuwelyk in Indië is. Toch valt een interessant feit te consta- teeren: De nieuw bekeerden uit Goa zijn niet in de Hindoe-kasten opgenomen, die hem verloochenen, want de personen die hen tot het Hindoeïsme terug brachten, bezaten geen: „geestelijk gezag". Het waren shastris (hindoe-priesters) uit Britsch-tndië, die op Portugeesch grondgebied waren doorgedron gen, zonder machtiging van de hindoe-op perhoofden van de plaats. Goa is een van de drie eentra, die Portu gal nog in Indië heeft behouden. Het heeft een oppervlakte van ongeveer 1469 vierkante Engelsche myien, en bezit pl.m. 515.000 in woners, waarvan 325.000 katholiek zyn. Het gebrek aan priesters ls oorzaak, dat duizen den zielen onder deze bevolking beroofd zyn van geestelijke hulp, en het ls bedroevend te moeten denken dat zy die thans zyn afge vallen, tot voorvaderen hebben gehad de eerste bekeerlingen uit de tyden van den Heiligen Franciscus Xaverius. Echtscheiding en huweiyk zijn bij de Chineesche legers verboden. Peking (China). Sprekend tegenover een vergadering van 500 mannen en vrou wen, heeft de zoogenaamd „Christelyke Ge neraal", Maarschalk Feng Yunsiang, onlangs verklaard, dat ieder huweiyk en Iedere echt scheiding gedurende de Revolutie verboden was. De celibatairs mochten geen vrouw nemen en de getrouwde mannen mochten zich niet van hun vrouwen laten scheiden. Als reden voor deze buitengewone bekend making geeft men op: de aanwezigheid van verscheidene jonge vrouwen, die een levendig belang stellen in de Revolutie. Er zou vrees bestaan, dat de mannen zich lieten verstrik ken door deze jonge moderne en elegante vrouwende celibatairs zouden dan misschien hun eerste plicht kunnen verwaarloozen, d. w.z.: de Revolutie, en de getrouwde mannen zouden zieh veroorlooven hun trouwen te vergeten, die reeds oud en zonder aantrek- kelykheid meer waren, en die ze thuis heb ben achtergelaten. De Nederlandsche Priester-Missiebond. Na 22 jaar missionarisleven. Heel ver in den uithoek der Gilberts- eilanden heeft Pater Choblet M.S.C. vele jaren onbekend zijn missionarisleven gesle ten, totdat hij voor enkele maanden door de melaatschheid werd aangetast. Omtrent deze feiten vinden we enkele aanteekeningen in de „Annalen van O. L. V. v. h. H. Hart", waaraan we het volgende ontleenen: „Nauweiyks zat ik eenige minuten tegen over mijn „bezoek", of er kwam een verple ger mij verzoeken by den geneesheer op het laboratorium te komen. Ik ging er heen en vond daar in een hoek den dokter mot den arm op een kast geleund Op de tafel stond de microscoop met daarvoor de brandende lamp. „Melaatschheid"! riep de dokter: „wil u zich daarvan overtuigen?" Ik zette my voor den microscoop en zag een opeenhooping van melaatschheids-bacil- len. Duizenden! „Het is de nodulus" de „knobbel-melaatschheid", hervatte de genees heer, de kwaadaardigste van alle soorten. De dokter gaf me eenige minuten tyd om den uitslag der onderzoekingen aan den pa tiënt mede te deelen. Toen ik weder by den zieke kwam, zeide deze my kalm en gelaten: „Nietwaar, ik heb de gevreesde ziekte?", waarop ik het vol gend antwoord gaf: „Ik zal u de volle waar heid zeggen, opdat u weten moogt waaraan u zich te houden heeft: Ja u heeft ze!" Daarop zeide de zieke: „Hartelijk dank! gedurende 22 jaar hek ik mijn arbeid mogen verrichten; nu is het gedaan en het kruis alléén blijft mij over. Welnu, zooals God wil! ik zal den Kalvarieberg beklimmen". Na verloop van veertien dagen voer de stoomboot naar Tarawa in de Gilbertsgroep. waar de zieke in Leprozengasthuis, dat zich op het uiterste puntje van het eiland be vindt, zou worden overgebracht. De regee ring had de onkosten van de reis op zich genomen. Onze melaatsche was niemand anders dan de Eerw. Pater Choblet, die als Missionaris gedurende 22 Jaren op het verafgelegen eiland Peru van de Gilberts -eilanden on afgebroken gearbeid had, en gedurende al die jaren nooit eenige verpoozing had ge noten. Op dit eiland bevonden zich verschei dene door de melaatschheid aangetaste fa- miliën, die door den Missionaris vaak be zocht en verpleegd werden. Daar hy te Peru alleen voor zyn pa rochianen leefde, viel 't hem uiterst zwaar van hen gescheiden te zyn. Het was een bloeiende missie. Ondanks de grootste armoede werd er in de laatste jaren door de Katholieken onder leiding van hun pastoor een groote steenen kerk gebouwd. Aan den toren moest nog ge arbeid worden. Massa's steenen waren er al aangebracht, toen de Pater op zulk een tra gische wijze zyn kudde moest verlaten. Eenigen tyd reeds was hy bezig gelden byeen te verzamelen by zyn arme parochi anen, om later een mooi kruis op den toren te kunnen plaatsen, hetwelk hy in Sydney wilde aanschaffen Hy reisde daar heen met dat doel en deels ook tot herstel van zyn gezondheid. Hoe weinig vermoeden had de heilige man dat een zoo treurig lot hem by ons zou treffen. Hij zelf verhaalde ons lachend: „Ik ging op reis om een kruis te zoeken, een zeer groot kruis. De reis is mij gespaard, ik ben zeer goedkoop aan een kruis gekomen en het is zelfs grooter dan ik het mij had voor gesteld. In paats van het op mijn toren te zetten, kan ik het nu zelf dragen maar zoolang God wil, zal ik het dragen! Naar de „Msb" verneemt, zal de Inwyding van het nieuwe pelgrimshuis en klooster op de H. Landstichting te Nymegen niet Vrij dag maar Zondag a.s. plaats hebben. Om half negen zal mgr. Diepen in de Ce- nakelkerk een plechtige H. Mis opdragen en daarna de nieuwe gebouwen inwijden. De eersv. Zusters Carmelitessen-There- sianen, Warande 125, Schiedam verzoeken ons er de aandacht van de vele vereerders en vereersters van de kleine H. Theresia op te willen vestigen, dat de half-jaarlijksche Nationale Novene ter eere van de H. Theresia begint op 17 Mei a.s., den verjaardag der heiligverklaring van deze geliefde volks heilige. Door het uitvoerend comité van de Inter national Philatelic Exhibition te Melbour ne (Autralië) is de heer Leon de Raay be noemd tot hoofd-commissaris-generaal voor Europa. Deze heeft de benoeming aangenomen, teneinde ook ln Australië de Nederlandsche philatellsten in de gelegenheid te stellen, al daar te exposeeren. By deze gelegenheid wordt ook het vierde Australisch en Nieuw-Zeelandsche congres gehouden. Voor liefhebbers Ter gelegenheid van de Olympische Spe len zal J. K. Rietdyk van 4 tot 16 Juni as. in het Victoria-hotel te 's-Gravenhage een buitengewone postzegelveiling houden. Het voorwoord van den catalogus dezer 62ste veiling ls daarom in vier verschillende talen gesteld. By den catalogus dezer „Olympiade"- veiling, die 3500 nummers, waaronder zeer zeldzame zegels, bevat, bevindt zich. behalve de gebruikelijke foto-bylage der allerzeld zaamste zegels, dezen keer ook een foto- byiage van zegels in de origineele kleuren.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1928 | | pagina 7