f 3080.- Si2a»s^tóft2si!Sfïsr4S.Dso.- aasffis! lm- jg.nK'S's'sft f 125.- stóftass: is#.- ffirTir i«.-sgf"xs i i m i V oornaamste Nieuws V erkeer scugevallen VRIJDAG 4 MEI 1928 NEDERLANDS TOE KOMST EN DE KATH. KERK fl mVj£i BUREAUX:NASSAULAAN49 ADVERTENTlEIM 35 ct. p. regel DIT NUMMFR RFSTAAT UIT DRIF F! APFN EEN EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 16848 AANGIFTE MOET. OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN. GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ovofvu Staking bij de Hoogovens onder havenarbeiders Aan de gevolgen overleden Een dronken chauffeur témgm Zuiver en verfnsschend, Als een Koele dronk Op warmen zomerdag: ZWARE BRAND TE GELLICUto Het Ned. Herv. Kerkgebouw en tien huizen in de asch gelegd De moord op een dienstbode uit het Maashotel te Rotterdam De platmen van v. Lear Black Vliegongelukken in de Vereenigde Staten Een noodlanding Aanrijding te Overveen J. J. WEBER ZOON OPTICIENS - FABRIKANTEN Koningstraat 10 Haarlem. Telegraphisch Weerbericht, Een kwade hond Tragisch Telefoon No. 13866 (drie lijnen) Pnstrelfpnlnó Mn *?Q7n jvuuppvu. fw» Vl.j pet aal 1 3.25; per post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling. COURANT VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN TIES. 1-4 regels 60 ct. p- plaatsing; elke regel meer 15 ct., bij vooruitbet. Bij contract belangrijke korting. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN l'usschen den tekst 60 ct. per regel. Voor enkele dagen schreven we in ons blad een artikel, waarin wij trachtten het bewustzijn der katholieken te verle vendigen ten aanzien van de grootsche taak, welke voor hen in deze tijden is weg gelegd; wij herinnerden bij die gelegenheid aan het woord van wijlen President Roose velt: „de redding van Amerika berust bij de Katholieken." m ons slotwoord schreven we toen dat, indien wij volkomen van onze roeping overtuigd waren, dit presidentieele woord ook op de toekomst van Nederland en van andere landen mede ten volle toe passelijk zou blijken. Wij hebben bij die gelegenheid er deaan- daoht op gevestigd, dat de geestelijke up per-ten onder onze geloofsgenoo.en door haar voorbeeld en haar Invloed van over weldigende beteekenis zou kunnen wo dm voor het godsdienstig leven, ook in ons ei gen vaderland. Door „de Telegraaf" werden wij er harerzijds natuurlijk geheel onbewust aan herinnerd, dat ons betoog eigenlijk on volledig was geweest. Immers, wij schreven alléén dat de Katholieken, door zich met ijver en bekwaamheid te wijde:» aan de christianiseering van ons openbare leven en door zich voortdurend afgekeerd te houden van de materialisatie van het zakenleven, voor een goed deel de toekomst van het godsdienstig leven, ook hier te lande, in' gunstige banen zouden kunnen leiden. Maar wij verzuimden er tevens de aan dacht op te vestigen, dat de Katholieken, aan deze toekomst bouwende, niet op Veengrond, doch op degelijken bodem zou den arbeiden, op den bodem der Katho lieke kerk, welke ook nu, meer dan ooit, in de behoeften der geheele menschheid voorziet. Kerk en geloovigen werken dus samen in volkomen harmonie, aan een nieuwe, betere, godsdienstiger toekomst, ook van ons vaderland. Wij wenschen nu in dit artikel met een enkel woord te belichten, hoe de Katho lieken, die met volle bewustzijn hun taak voor het godsdienstig leven van de toe komst wenschen te vervullen, daarbij allen steun van de kerk ondervinden, zoodat er als 't ware tusschen de kerk en deze ge loovigen een voortdurende wisselwerking be staat. Tot dezen gedachtengang werden wij ge leld. door een tweetal artikelen in „de Te legraaf" van j.l. Zondag, geschreven door twee niet-katholieke geleerden, die geheel los van elkander, ons niet alleen de ge dachte schonken voor de aanvulling van ons betoog, maar die ons bovendien de stof daartoe verschaften. De eerste schrijver is Prof. Guglielmo Ferrero, die in een artikel over: „Kerk en politieke evolutie" helder belicht, hoe de katholieke kerk geen verschijnsel is, geëi gend voor een bepaalden tijd en in een anderen, nieuweren tijd niet geschikt om menschen en denkbeelden te boeien, doch dat zij ook weer in deze allernieuwste tij den zich volkomen aanpast en kan aan passen zonder iets van hare beginselen te verloochenen bij datgene, wat er thans onder de beschaafde volken leeft. Prof. Ferrero wijst er dan op, hoe de Kerk, toen democratischer begrippen in de samen leving zich baanbraken, daartegenover al lerminst vreemd stond en niets haar be lette daaraan ruim baan te schenken. In herinnering brengt de schrijver de breede opvattingen van wijlen Paus Leo XIII, om er vervolgens op te wijzen, hoe de Kerk zich niet verzet tegen de nieuwere eischen van algemeen kiesrecht, tegen uitbreiding van den invloed van den volkswil, natuurlijk op voorwaarde van erkenning van God als bron van alle gezag. Vervolgens wijst hij er op hoe de katholieken van Duitschland tezamen met de Sociaal-Democraten nu reeds 10 jaar staan als bewakers rond de wieg der jeugdige republiek. Ook wijst hij er op, hoe de zuiver theologische disputen, welke ten tijde der Hervorming en de tijden daarna de geesten bijna voortdurend in beslag na men, nu meer tot de kringen der geleerden beperkt blijven, terwijl volkomen in overeen stemming met wat er leeft, onder de massa, de aandacht binnen de Kerk voor een groot gedeelte is georiënteerd naar de beginselen, welke richting geven aan het zedelijk en maatschappelijk leven van onzen tijd, naar de beginselen der moraal. De oude beginse len over een rechtvaardigen en duurzamen vrede komen weer naar voren en blijken ook nu weer volkomen toepasselijk op daze nieuwe tijden en te beantwoorden aan dat gene wat er onder alle lagen des volks leeft. De Kerk was pacifistisch vanaf de kerk leeraren in vervlogen eeuwen tot tijdens den laatsten wereldoorlog en niet minder in deze na-oorlogsche periode. Zij staat dienover eenkomstig afkeerig van alle nationalis tisch drfjven en onderdrukking van minder heden. Zoo ziet Prof. Ferrero of het hem een vreugde of een ergernis is blijkt niet den invloed der Kerk in de verschillende landen toenemen, dank zij de onverganke lijke eigenschappen, waarvan zij ook in de ze tijden weer opnieuw blijk geeft. Hij be schouwt dit als een nieuw element, dat voor sommige landen van groote beteekenis kan zijn en waarvan alle volken kennis moeten dragen. Het tweede artikel Is van den Neder- landschen Prof. Casimir. Hij heeft pas een groote buitenlandsche reis volbracht en Griekenland bezocht. Hij brengt in herin nering al het grootsche en heerlijke van het oude Griekenland en hoe dat in den tijd van een eeuw door onderlings ver deeldheid te gronde werd gericht, zonder dat het ooit meer kon hersteld worden. Prof. Casimir trekt nu een parallel tus schen het oude Griekenland en het tegen woordige Nederland. Gelijk hij even tevoren de revue had laten passeeren al de groot heden, welke de eer en den roem van het oude Griekenland uitmaakten, laat hij even aan zijn oogen voorbijgaan al het schocne en al het goede, hetwelk het gelukkig be zit van ons huidig Nederland uitmaakt Maar dan komt bij den liberalen profes sor de vrees naar voren, dat het met 'ons eigen vaderland en al deszelfs heerlijkhe den wel eens den weg zou kunnen uit gaan van het oude Griekenland, dat ook wij wel eens zouden' kunnen ten onder gaan onder onderlinge verdeeldheid. De hoogleeraar van gevestigde reputatie schildert dan in enkele regelen het spook beeld der verdeeldheid, dat het Nederland- sche volk onderling vaneen scheurt. En wan neer dan de heer Casimir rondom zich ziet om te ontdekken, uit welke richting het ge vaar ons nadert, dan noemt hij in de eer ste plaats het Protestantisme. Zijn betcos is zoo helder, dat wij meenen het hier on veranderd en onverkort te moeten, weer geven In de week na Paschen zoo zegt de geleerde schrijver zijn er 6, 7 predikan- tenvereenigingen bijeen geweest voor de verschillende groepen. En men kan bij ai deze prótestantschs geestelijke leidslieden den nood van den tijd hooren, de angstige verbijstering tegen vele vragen van het mo derne leven. Zij allen staan in hun kring tegenover dezelfde ingewikkelde vragen van het moderne leven, die op hunne gemeenten en vooral op de jongere leden met geweld een aanval doen. Maar zij vinden elkaar niet tot steun, richtingsstrijd verslindt tijd, geld, kracht, en een enkele stem, die dit waarschuwend aanwijst, wordt nauwelijks gehoordwie al deze vragen en dis cussies leest, vraagt: welke lijnen worden nu door de leidslieden getrokken voor het Pro- testantsche deel onzer natie, waartoe nog altijd meer dan de helft van ons volk zich bekent? Vervolgens wijst de schrijver nog op de ver doorgevoerde splitsing en verd:eldheid, welke van lieverlede op maatschappelijk gebied en op alle terrein van het openbare leven is ontstaan, doch wij behoeven hierop niet verder in te gaan, omdat dit alles vrijwel valt terug te brengen tot hetzelfde punt, dat wij hierboven letterlijk citee.den, de hopelooze verdeeldheid van het Protes tantisme. Wanneer dan ook Prof. Casimir wijst op de groote verdeeldheid hier te lande, welke z.i. het gevaar doet ontstaan, 'dat Neder land eenmaal het voorbeeld van Grieken land, het voorbeeld der zelfvernietiging zal volgen, dan kan hij zijn vrees alleen ont- leenen aan den toestand, waarin hij met zienersblik het Protestantisme weet ver- keeren. Immers de Kat V-ieke Kerk is nog één en onverdeeld, gelijk zij was vóór de tijden der Hervorming en zet onveranderd, doch rekening houdend met de behoeften van nieuwe lijden, haar taak met'het on verstoorbare optimisme van het permanen te ook thans nog voort. Wanneer wij dit alles met Prof. Casimir overwegen, dan beseffen we eerst recht goed, welk een onherstelbare schade dê" Eervor ming, niet alleen op godsdienstig, doch ook op maatschappelijk gebied voor een periode van eeuwen wrochtte. Treffend zijn dan ook de woorden, waar mee hij zijn artikel besluit en welke nim mer door onze Hervormers behoorlijk zijn beseft: „Een volk heeft, even goed als een indivi du, zijn levensbestemming en levenstaak. Het kan die alleen vervullen als het een volk dit is een eenheid blijft." Deze woorden belichten helder en klaar, welk een groot goed de eenheid van ge loof ons volk vóór de Hervorming bezat, welk een enorm nadeel aan dat volk door diezelfde Hervorming werd teweeg gebracht en hoe wij, door te ijveren voor en te werken aan het herstel dier eenheid in Katholieken geest, dat volk- een in elk opzicht cnscbat- baren dienst bewijzen. Om met Prof. Casi mir te spreken, ijveren wij dan tegen de zelfvernietiging van ons volk met al zijn heerlijkheden en bevorderen wij zijn levens bestemming en levenstaak. Zoo zien wij, geheel buiten ons om, van onverdachte zijde, op één dag vastgesteld, hc? eenerzijds de Katholieke Kerk zich aan past bij en volkomen voorziet in de behoef ten der volken aller landen in deze tijden, en hoe anderzijds de hopelooze verdeeld heid van het Protestantisme tot den onder gang der zelfvernietiging dreigt te voeren. Wij hebben dus alle reden om ons betoog van de vorige week, dat de Kaholieken d.'e hun taak begrijpen, een geweldigen in vloed zullen hebben op de godsdienstige toekomst van ons vaderland, aan te vullen met dit tweede betoog, dat zij die hun verheven krachten hieraan wijden, allen mogelijken steun kunnen putten uit de rij ke bronnen der Kerk zelf: de bronnen van eenheid en onveranderlijke aanpassing. Gisteren is aan de Hoogovens een staking uitgebroken van de havenarbeiders Nadat eerst de losse havenarbeiders het werk hadden neergelegd, hebben kort daarop ook de vaste havenarbeiders het werk ge staakt De stakende arbeiders eischen een loonver- hooging van 25 pCt. voor dagarbeid en van 50 procent voor nachtarbeid, n.l. verhoo ging van het uurloon op 75 cent en 90 cent. Alle stakers zijn georganiseerd in de Ver- eeniging van arbeiders bij het Hoogoverbe- drijf, die niet bij een landelijke organisatie is aangesloten. De staking omvat 100 man De stakers vragen ook nog invoering van den 8-urigen werktijd. De directie van het Hoogovenbedrijf wei gert met de stakingsleiding te onderhande len, doch wil wel met de arbeiders conferee- ren. Het geheele havenbedrijf der Hoogovens ligt stil. Het is momenteel juist zeer druk in de haven, want er liggen vijf groote zee booten met erts en vele rijnaken met steen kolen. W Het zoontje van den heer J., te Santpoort, dat dezer dagen bij het stoeien door een stukje Ijzer aan het hoofd werd getroffen en -dientengevolge een hersenschudding be kwam, is aan de gevolgen overleden. Op den Westzeedijk te Rotterdam is een taxi, bestuurd door L. B. J. v. B„ wonende Schiedamschen Dijk, met 'n snelheid van ongeveer 40 K.M. uit de richting Delfshaven komende, tegen een huurrijtuig aangereden, waarin 4 personen zaten De koetsier, zekere H. v. B„ uit de Bruijnstraat, werd van den bok geslingerd en kwam op de kap van den auto terecht, zonder echter letsel te bekomen. Het rijtuig werd ongeveer zeven meter ach- teruitgeduwd, het paard brak hierbij zijn rechterachterpoot. Het werd door een agent met een revolverschot afgemaakt en daarna naar het abattoir gebracht. De menschen, die in het rijtuig zaten, bekwamen geen letsel. Van het rijtuig raakten de banden van de vellingen, terwijl het aan de voorzijde werd besehadigd. De auto werd zwaar beschadigd aan de voorzijde. Tegen den chauffeur, die dronken was, is proces-verbaal opgemaakt. Z. Exc. Mgr. Lorenzo Schioppa gaat de Kathedraal binnen. Een foto genomen even nadat de stoet de Kathedrale kerk St. Bavo heeft verlaten. EngroS Fa' C' H' S Heilker, Haarlem. Gistermiddag heeft te Gellicum bij Gel- dermalsen een zware brand gewoed, die elf gebouwen in de asch heeft gelegd. De Ned. Herv. Kerk met den toren, het hulppostkantoor en negen particuliere hui zen brandden af. De brand is omstreeks 3 uur uitgebroken in het hulppostkantoor, naar men vermoedt tengevolge van de on voorzichtigheid van kinderen. Drie motor- spuiten uit Leerdam hebben het vuur be dwongen. Ook de brandspuit uit Beesd verleende assistentie. De brandweer uit Geldermalsen en Buren behoefden niet meer handelend op te treden. Persoonlijke ongelukken kwamen niet voor. Evenmin is er vee bij den brand om gekomen. Opmerkenswaard is, dat in 1883 in de zelfde huizen een dergelijke zware brand gewoed heeft, waarbij drie menschenievens te betreuren waren. Nader vernemen wij nog: Omstreeks half twee Donderdagmiddag ontstond vermoedelijk tengevolge van on voorzichtigheid van kinderen, brand in de woning van den heer G. de Waal, den houder van het hulppostkantoor te Gelli cum. Het vuur greep snel om zich heen en toen het eenmaal naar buiten uitsloeg, werd net door den feilen Oostenwind met kracht aangewakkerd. Het duurde dan ook niet lang of het geheele huis, een bóeren- behuizing, in het voorgedeelte waarvan het hfijppostkantoor is gevestigd, stond in lichtelaaie. In verband met het gevaar voor de omliggende huizen werden ue brandweeren uit de omliggende gemeenten Leerdam, Beesd, Rumpt, De Rooy en Bu ren gealarmeerd. De vrees voor uitbreiding van den brand bleek gegrond, want het duurde niet lang of het vuur sloeg over naar de woning van den heer De Keizer, die op korten afstand van het huis van den heer De Waal stond. Fel woedde het vuur en het scheen niet te stuiten. De Ned. Herv. Kerk, naast de woning van den heer De Keizer gelegen," èn geheel uit steen opgetrokken, werd ondanks alle pogingen om haar te behouden, eveneens door het vuur aangetast. Met nog grooter snelheid breidde de brand zich uit, door het weg vliegen der vonken en brandende stukken riet van de daken. Nog eenige hulzer naast de kerk, een aantal huizen aan de anderen kant van den weg werden doo' het vuur aangetast en verwoest, voordat het tenslotte aan de drie motorspuiten uit Leerdam en de brandspuit uit Beesd ge lukte het vuur te stuiten. Met donderend geraas stortte een gedeelte van kerkgebouw en toren in. Eerst tegen zes uur in den avond was het vuur bedwongen en gevaar voor uit breiding geweken. Behalve de genoemde woonhuizen en de Nea. Herv. Kerk zijn nog verwoest de huizen bewoond door de families van Dijk, Struiken, De Waal, De Zeeuw, Van Dijk en het bondsgebouw van den Boerenbond met opslagplaats van graan en veevoeder. De schade, die de enorme brand heeft veroorzaakt, is zeer groot. Van de inboedels en voorraden van in achter eenige woningen aangebouwde schuren werd nagenoeg niets gered. Per soonlijk." ongelukken kwamen, niet voor, terwijl ook geen vee is omgekomen. De bur gemeester van Deil, mr. W. Kolff, en de burgemeesters der naburige gemeenten wa ren den geheelen midag op 't terrein van den brand aanwezig. Van de kerk en de tien afgebrande huizen zijn niet veel meer dan de ruïnen overgebleven. Voorzoovcr bekend was alles verzekerd. De bewoners der afgebrande hulzen zijn tijdelijk, bij an dere dorpsbewoners ondergebracht. De Rotterdamsche rechtbank heeft uit spraak gedaan in de zaak van H. P. N„ 34 jaar, opperman, gedetineerd, die op 19 April had terecht gestaan, wegens moord op Frieda Hausen, gepleegd op 15 November. De rechtbank heeft N. wegens zware mis handeling, met voorbedachten rade, den dood tengevolge hebbende veroordeeld tot 12 Jaren gevangenisstraf. De eisch was 15 jaren gevangenisstraf. Reuter seint uit Londen: Van Lear Black hoopt 10 of 11 Mei a.s. Engeland te verlaten voor een vlucht naar Zuid-Afrika. Hij maakt, zooals men weet. gebruik van een driemotorige Fokker machine. De eerste étappe is Londen Venetië, de tweede VenetiëEgypte. De Tweede Europeesche Leerfilmconfe- rentie. is gisteren voortgezet. In verband met de aanstaande behande ling der Wegenfondsbegrooting- heeft het Propaganda-Comité voor Wegenverbetering, een adres aan de Tweede Kamer gericht. Ministerieel antwoord op de vragen van den heer Polak betreffende den Zomertijd. Een zware brand heeft te Gellicum, bij Geldermalsen, een Ned. Herv. Kerkgebouw en tien woningen verwoest. Nadere bijzonderheden omtrent de be sprekingen tusschen de radio-omroep-orga- nisaties. De veenbranden in Drente hebben een ernstig karakter aangenomen. De Haringwet 1927 zal 1 Jnni 1938 in werking treden. Te Rotterdam is een bankinstelling vooi 12.500 opgelicht. De Poolvlucht van generaal Nobüe. Door de staking bij de Rijnscheepvaart worden 15000 schippers getroffen. De Volkenbondsvergadering komt 3 Sep tember a.s. bijeen. De koning van Afghanistan te Moskou ge arriveerd. Albert Thomas, directeur van het In tern. Arbeidsbureau, te Rome aangekomen. Een hagelstorm in Cluj (Roemenië) doodt zes kinderen. Ernstige hotsing tusschen Japansche en' Zuid-Chineesche troepen te Tsinanfoe. Reuter seint uit Washington: Het Amerikaansche departement van Han del deelt mede, dat er in 1927 167 personen gedood zijn bij 200 ernstige ongelukken. Te Oostende heeft gisteren, wegens een defect aan de schroef, de H.N.A.E.F. van de K-' 'aklijke Luchtvaart Maatschappij, ko mende van Londen, een noodlanding moeten maken. Van het vliegveld Waalhaven is de i LN.A.C.J. met eenige mecaniciens naar Ostende vertrokken, om de schroef te her stellen. Donderdagmorgen, omstreeks 11 uur, kwa men twee auto's in botsing. Een vrachtauto van de firma Maas, van Bloemendaal, be stuurd door M., kwam van den Tetterodeweg en reed in de richting Bloemendaal. Een luxe-auto, bestuurd door R., kwam juist van Bloemendaal. Beide auto's reden tegen el kander. Door welke oorzaak deze aanrijding plaats had, zal door de politie worden on derzocht. Van den luxe-auto werd de voor bumper afgereden en een veer gebroken. Persoonlijk liep dit ongeval goed af. Barometerstand 9 uur v.m.: 7.56. Vooruit. Licht op De lantaarns moeten morgen worden opgestoken om 8.01. Hoogste barometerstand 767.5 m.M. te Röst. Laagste barometerstand 751.1 mM. te Parijs. Veerwachting: matige, later wellicht af nemende N.-O. tot Z.-O. wind, helder tot lichtbewolkt in het Noorden, in het Zuiden wellicht later toenemende bewolking, droog, warm weer. DE BEGRAFENIS VAN Z. D. H. MGR. A. J. CALLIER. Woensdag werd een koopvrouw uit Haarlem terwijl zij aan den Vijfhuizerdijk in Haar lemmermeer aan het venten was plotseling aangevallen door den hond van T. Claij. Ze wei'd in haar rechterbeen zoo gebeten, dat ze na eerst door de wijkzuster te zijn verbon den met een auto naar het gasthuis te Haarlem is gebracht waar ze voorloopig voor verdere verpleging is opgenomen. Het ge vaarlijke dier is nu van een muilkorf voor zien. Te Rotterdam heeft een ernstig ongeluk plaats gehad nabij de scheepswerf P. Smit aan de Steenplaat. Langszijde het Noor- sche stoomschip „Lom" waren twee mannen bezig op de hangstelling. Het Italiaansche stoomschip „Catherina Accuma" passeerde zóó dicht het Noorsche schip, dat de mannen op den hangsteiger bekneld geraakten. Een hunner wist zich, door langs het touw om hoog te klimmen nog juist te redden, doch de tweede de 34-jarige scheepsklinker A. S. v. d. P., wonende Zwarte Paardenstraat 50 viel in het water. Zijn lijk ls later opge- haald Overzicht van den begrafenisstoet op den ZQIweg.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1928 | | pagina 1