Sport en Wedstrijden
NIEUWE HAARLEMSCHE COURAN i
i)erde Blad Woensdag 9 Mei 1928
Olympische Spelen 1928
Amsterdam
Bij de Argentynsche Voetballers
in Duin en Daal
DAMMEN
De deelnemers aan het
Wereldkampioenschap 1928
DUIVENSPORT
J. de Heer 3e prijs.
BINNENLANDSCH NIEUWS
Uit den Kennemer Turnking
Persjubileum
Economische voorlichtingsdienst
Ter bescherming van den
industrieelen eigendom
De huisvesting van bezoekers
aan de Olympische Spelen
VERKEER EN POSTERIJEN
Wijziging van het girobesluit
1924
LUCHTVERKEER
Het roemloos einde
Wereldrecords erkend
Radio in de West
KERK EN SCHOOL
Om den Koningsbeker
RADIO-NIEUWS.
Een adres van den K.R.O. en de
N.R.C.V. aan den minister
van Waterstaat
Esperanto-examens
Olympische zegels
Vlieg post vpor Suriname
Het uitzenden van liturgische
plechtigheden per radio
ïyk.
SOCIAAL LEVEN
Het werk van den
Eucharistischen Kruistocht in
het Bisdom Breda
De staking in de meubelindustrie
te Enschedé en Hengelo
RECHTSZAKEN.
De Veendammer Hypotheekbank
GEMENGD NIEUWS
IJsheiligen
Madame Butterfly
Aanbieding van het borstbeeld
van H. M. de Koningin
In vrijheid gesteld
De Poolsch-Litausche
Onderhandelingen
Een aanslag op den president
van Venezuela?
De Japansche strijdkrachten
Albert Thomas te Barcelona
De poging opgegeven
Stoomschepen gestrand
De strijd in Tsinargfoe
Het voetbaltournooi
Bulgarije trekt zich voorlooplg terug
Het Bulgaarsch Olympisch Comité heeft
zijn gelden ter beschikking gesteld voor de
slachtoffers van de ernstige aardbeving, wel
ke onlangs daar heeft plaats gevonden. Voor-
loopig zal Bulgarije afzien van deelneming
aan het a.s. Olympisch Voetbaltournooi te
Amsterdam.
Er zijn thans nog 19 deelnemers aan het
voetbaltournooi.
De heer Enrique J. Chart aan het woord
De Argentijnen, die hun intrek hebben ge
nomen in Hotel Duin en Daal te Bloe-
menaaal, worden algemeen beschouwd als 'n
der sterkste, zooal niet de sterkste ploeg
van het as. Olympische tournooi. Na eenigc
vergeefsche pogingen om in hun heiligdom
te Bloemendaai door te dringen, zijn we daar
eindelijk in geslaagd, waaraan het feit, dat
we van iemand vergezeld waren die zeer
vlot Spaansch sprak, niet vreemd was. Want
Spaansch is de taal waarvan deze voetbal-
meesters zich uitsluitend bedienen.
In de ruime serre van het hotel troffen
wij den heer Eurlue Y. Uhart, den secreta
ris van den Argentijnsche voetbalbond te
midden van zijn discipelen, van wie 't mee-
rendeel In dikke wollen Jumpers was ge
stoken. De heeren hadden vandaag 'n proef
je van het Hollandsche klimaat doorstaan.
De heer Uhart vertelde ons dat het ge
zelschap van 30 personen, onder wie 22 voet
ballers reeds 10 Maart uit Buenos Aires was
vertrokken.
Op onze vraag uit welke lagen der Argen
tijnsche maatschappij het meerendeel der
voetballers ls gerecruteerd, deelde hij ons
mede dat op een enkele uitzondering na, al
le spelers rijksambtenaren zijn. De samen
werking tusschen den Argentijnschen Bond
en de regeering ls uitstekend en zoodoende
kunnen de heeren een uitstapje maken van
meer dan een half jaar.
Sinds hun aankomst in Europa speelden
de Argentijnen slechts twee wedstrijden n.l.
in Lissabon tegen het sterkste Portugeesche
team, waarbij het resultaat 0—0 was en In
Madrid tegen de Athletic Club de Madrid
van welk elftal met 2—0 werd gewonnen.
Verder zullen voor het Olympische tournooi
geen wedstrijden meer worden gespeeld.
Wel worden onderhandelingen gevoerd
om na de spelen nog eenige wedstrijden te
spelen.
Uitsluitend om aan het Hollandsche kli
maat te wennen zijn de Argentijnen zoo
vroeg naar hier gekomen.
De heer Uhart vertelde ons verder dat hij
Zondag jJ. met zijn mannetjes bij den wed
strijd Tottenham HotopurOlympisch B-
elftal was geweest. Het Hollandsche spel
vond hij vrij goed.
Volgens hem spelen de Argentijnen min
der zwaar, doch beduidend veel sneller. Zijn
meening over het spel der Engelsche profs
komt vrijwel met de onze overeen, n.l. dat
het technisch wel af is hoe kan het ook
anders van beroepslui doch dat het dooi
de stelselmatigheid waarmede het wordt ge
speeld toch te weinig emoties biedt.
Wi) vestigen er voorts de aandacht van
ónzen zegsman op, dat de Argentijnen en
Uruguayans hier sterk favoriet zijn voor den
Olymplscben titel en vroegen hieromtrent
zün meening.
Een direct antwoord bleef de heer Uhart
ons hierop schuldig. Wel gaf hij toe, dat het
spel van Argentinië en Uruguay elkaar wei
nig ontloopt, doch hij veronderstelde dat nu
de Europeanen vier jaar geleden reeds ken
nis hebben gemaakt met het Zuld-Amerl-
kaansche spel zij hiervan wel profijt zullen
hebben getrokken.
Ook het nieuwe Stadion bezichtigden de
heeren reeds. Zij waren hierover vol lof. De
constellatie van den bodem hier verschilt
maar weinig van die In hun eigen land.
In Spanje en Portugal waren de velden
hard en slecht, hetgeen van veel Invloed op
hun spel was geweest.
Tenslotte vertelde de Argentijn ons nog
dat ril het hier best naar den zin hebben.
Hollandsche kost gebruiken zil weinig,
want de heeren hebben voor de koks in het
hotel hun eigen recepten meegebracht.
's Morgens vroeg oefenen zi) op het veld
van Bloemendaai. Veel meer zullen wij voor
den aanvang van het toumool trouwens, wel
niet van het Argentijnsche voetbalspel te
zien krijgen, want op onze vraag of de hee
ren niet eens een oefen partij tie tegen Bloe
mendaai wiMen spelen, zeide de heer Uhart
dat' hy hierover eerst nog eens denken
inoest.
Hiermede was ons onderhoud geëindigd.
De heeren lieten hun gramophoon warme
Zuid'rlHke wtjs'es afdraaien en wil spoedden
ons door het Bioemendaalsche Bosch, waar
de fePe Noord-Wester guur door de boomen
blies, h-iswaarts.
De geheimenissen van het Argentynsche
voetbal blijven tot einde Mei voor ons ver
borgen.
In beginsel werd besloten deze uitvoering
te doen houden op 15 Juli a.s. Reeds waren
onderhandelingen dooi het bestuur der B. G.
V. aangeknoopt omtrent terrein, kleedgele
genheid en muziek.
Voor het massale optreden zullen genomen
de oefeningen der Bondsfeesten te Utrecht,
teneinde de vereenigingen niet met te veel
werk te overladen.
De besprekingen van technischen aard zul
len Zaterdagmiddag worden voortgezet. Dan
zal tevens worden overgegaan tot verkiezing
van een hoofdleider en de leiders der vrije
oefeningen.
Ook zal getracht worden een handbalwed
strijd tusschen een Amsterdamsche en een
Kennemerploeg te houden.
en van Koloniën, als commissie van deskun
digen, bedoeld in de instructie van de Bezui
nigingscommissie, ls ingesteld, onder dagtee-
kening van 28 April J.l aan laatstgenoemde
commissie een voor die ministers bestemd
rapport toegezonden.
De bekende Fransche mester Paul Sonier
beweert een systeem te hebben uitgevon
den, volgens hetwelk het mogelijk zou
zyn de deelnemers aan den as. wedstrijd
om het wereldkamplonschap wiskundig
aan te wyzen.
Indien die systeem niet afkomstig was
van dezen vermaarden meester, zouden
wij er zeer waarschUniyk geen verdere
aandacht aan geschonken hebben, doch de
ondervinding heeft wel geleerd, dat
Soniers vindingen nimmer op losse gronden
berusten doch wel degelijk de vrucht zijn
van serieuze studie. In dit verband herinne
ren wy slechts aan de notatie Sonier,
welke in Prankryk meer en meer toepas
sing begint te vinden.
Aan de hand van dit systeem komt dan
Sonier tot de volgende indeeling der deel
nemers.
Als No. 1 op de lyst plaatst hy onzen
Hollandschen meester en bllndspeler B.
Springer Jr., No. 2 Isidore Weiss, no. 3
Dr. Alfred Molimard, no. 4 Marius Fa^
bre;, no. 5 J. de Haas, no. 6 Herm. Hoog
land Jr., Nr. 7 S. Bizot, Nr. 8 Amar-Doye,
no. 9 Marcel Bonnard, nr. 10 Willy Beau
regard (Canada) en nr. 11 Ottina.
Als eerste reserves: R.C. Keller, J. H.
Vos, A. K. W. Damme, M. A. Haye, Her
man de Jongh en Louis Prijs.
Tweede reserves: André Bolard, Du-
mont fils, Rlcou en Seymour-Pradel (Hai
ti).
Derde reserves: Garoute, Luclen Du-
mont, P. J. van Dartelen, Roger Serf, J.
F Kuyer en W. C. J. Polman.
Vierde reserves: I. J. de Jong, L. Dultz,
J. J. de Boer, Darrigan Sigal, Reverté-
gat, Paul Sonier en G. Beudin.
FOSTDUIVENVEREENIGING
OOIEVAAR".
-DE
Uitslag wedvlucht Lier 6 Mel 1928:
H. M. Willemsen lste en 7de;
B. J. Nieuwenburg 2de;
J. Keysper 3de, 5de, 23ste, 24ste;
A. J. Bosch 4de. 8de:
H. P. v. d. Poll 6de, 18de;
J. F. Audolf 8ste. 19de;
C. F. v. Duffelen 10de, 12de, 16de;
W. v. Kleef tide;
H. J. Petter 13de;
v. d. Eykhof 14de, 22ste;
L. v. Meurs 15de;
P. de Jong I7de:
W. D. Steyl 20ste;
C. v. Meurs 21ste.
Eerst getoonde 10.27.2. Laatste 10.47.18.
8
POSTDUTVENVEREENÏGING
„DE REISDUIF"
Uitslag gehouden'wedvlucht van Lier, af
stand 138 K M., los 8 uur.
J. Verver- le prys.
J. F. Scherf 2e, 18e prys.
A. Vergers, 4e, 23è, 26e prys.
P. Kroon .5e prijs.
W. Walgieu 6e, 8e prys.
H. Baersma 7e. :13e prys.
J. R. Vergers 9e prijs.
J. P. Bakker 10e, 20e, 22e, 27e, 36e prijs.
A. B. van Straaten 11e, 35e prys.
J. Verbeek 12e prys.
H. van Alphen 14e, 15e, 33e prijs.
D. Baay 16e prys.
H. Boogaard 17e, 24e, 31e prys.
J. Libbinga 19e, 28e prys.
J. Boogaard v. Lil 21e 30e prys.
P. Copini 25e prUs.
C. van 't Ende 29e prijs.
G. van der Linden 32e, 37e prijs.
K. v. Midlum 34e prys.
Eerstgetoor.de duif 10.15.41; laatste prijs
winnende duif 10.45.
Deze week vergaderde bestuur en techni
sche Commissie van den Kennemer Turn
kring.
Was vroeger revel dat op de a'^emeene
vergaderingen de bestuurs- en T. C. leden
alle aftraden, volgens de nieuwe bondsver-
ordeningen wordt aan bestuurs- of T. C
lid thans voor drie 'aar gekozen, zoodat eerst
een rooster van aftreding werd opgemaakt
met het gevolg, dat dit jaar moeten aftreden
van het bestuur de heeren. J. Hon en P. de
Reus. van de T. C. de heeren: W. H. Ver-
kes, C. F. Smit en G. Borkent. In 1928 treden
af van het bestuur de heeren; K. van
Opynen en Jac. Bart, van de F. C. de hee
ren: J. J. Bolland en P. DUkstra. In 1930 de
heeren: F. J. Rikkerink en H. van Doom
van het bestuur en de heeren: T. Dekker
en J. J. van Doom van de T. C.
Den heeren K van Opynen en F. J Rtk-
kerink werd opgedragen een concept regle
ment samen te stellen, aangepast aan de
nieuwe Bondsverordenlngen.
Besloten werd om in het vervolg een afge
vaardigde van de Buitengewone leden (niet
stemgerechtigde vereenigingen) tot de be
stuursvergaderingen toe te laten, echter zon
der stemrecht of eenige andere rechten.
Daarna werden de besprekingen voortgezet
met de ter vergadering gekomen afgevaar
digden van de Bloemendaalsche Gymnastiek
Vereenlging ter bespreking der plannen tot
het geven van een openlucht-uitvoering te
Bloemendaai In verband met het 10-jarig
bestaan der B. G. V.
„De Rotterdammer"
De (AR.) „Rotterdammer" het dagblad,
dat In de Maasstad, maar ook door het ge-
heele land op een groote bekendheid en uit-
yebrelden lezerskring kan bogen, hoopt 15
dezer haar 25-jarig bestaan te herdenken.
A's klein plaatselijk dagblad begonnen met
zen'ge honderden abonné's, heeft het blad
vooral in de laatste jaren onder een vooruit
strevende directie een periode van ongeken-
den vooruitgang doorioopen en het kan
thans tot een der grootste Chrlsteiyke dag
bladen worden gerekend, terwyi het onder
de vaderlandsche pers In het algemeen haar
plaats met eere Inneemt.
Er heeft zich uit het personeel een com
missie gevormd, die op D'nsdag 15 Mei een
gedenkraam hoopt aan te bieden. Denzelfden
dag zal by het vallen van den avond door 8
muziekkorpsen en eenige tientallen jeugdver-
eenigingen een serenade worden gebracht,
die vooraf gegaan wordt door een grooten
fakkeloptocht door de stad. De voorbereiding
daarvoor is getroffen door een commlss'e uit
de jeugverceniglngen. Bij de serenade zal een
speciaal voor deze gelegenheid vervaardigd
jubileumlied ten gehoore worden gebracht.
Naar gemeld wordt, heeft de commissie
van voorbereiding eener organisatie van den
Economischen Voorlichtingsdienst, die door
de Ministers van Bultenlandsche Zaken, van
Binnenlandsche Zaken en Landbouw, van
4 Arbeid, Handel en Ny verheid, van Financiën
Op 1 Mei 1928 heeft op het ministerie van
Bultenlandsche Zaken te 's-Gravenhage de
nederlegging plaats gehad van de akten
van bekrachtiging van een aantal landen
ter zake van het op 6 November 1925 te 's-
Gravenhage geteekende verdrag en van de
overeenkomsten tot bescherming van den
industrieelen eigendom van dienzelfden da
tum.
a. Het verdrag tot bescherming van den
industrieelen eigendom is bekrachtigd door
Italië, Duitschland, Groot-Brlttannlë en
Noord-Ierland, Oostenrijk, Canada, Spanje
en Nederland:
b. de overeenkomst tot bestryding van
valsche opgaven van herkomst op koop
mansgoederen door: Zwitserland. Duitsch-
land. Groot-Brlttannlë en Noord-Ierland en
Spanje;
c. de overeenkomst betreffende de Inter
nationale Inschrijving van fabrieks- of
handelsmerken door: Zwitserland, Italië,
Dulfschland, Oostenrijk, Spanje en Neder
land;
d. de overeenkomst van den Haag betref
fende het Internationaal depót van tee-
keningen of mod cl'en van nijverheid door:
Zwitserland, Duitschland, Spanje en Ne
derland.
eerlang *n vlucht naar Suriname en Curasao
uit te voeren, poststukken te verzenden.
Het luchtrecht, dat de financiering
van den tocht ten goede komt, zal, even
als voor de a.s. vier vluchten naar Oost-
Indlë, bedragen 40 cent per briefkaart en 75
cent per 20 gram voor de overige stukken.
De luchtpostzegels, welke voor de bedoelde
vier Indië-vluchten worden aangemaakt,
zullen ook In het onderhavige geval voor de
kwijting van het luchtrecht worden gebe
zigd. De zegels zullen voorts met een spe
ciaal voor dit doel te vervaardigen stempel
onbruikbaar worden gemaakt.
ten, waaraan de K. R. O. z'ch, zooals van
zelf spreekt strikt houdt en in de toekomst
zich ook Louden zal.
wy meenden één en ander aan onze lezen
te mosten mededeelen om te voorkomen, dat
men zich In sommige kringen zou bezorgd
maken over onze kerkeiyke uitzendingen.
In het Centraal Station Oostzijde te Am
sterdam heeft de Amsterdamsche veresr.l-
ging tot bevordering van het vreemdelingen
verkeer ,,'t Koggeschip" een bureau inge
richt, om aan de vreemdelingen die tijdens
de Olympische Spelen A'dam zullen be
zoeken, huisvest'ng te verleenen. Dit bureau,
dat onder de directie van den heer H. w.
van Dellen staat, ls gisterenmiddag offi
cieel geopend door den burgemeester, den
heer W. de Vlugt. dié met wethouder Abra
hams het gemeentebestuur vertegenwoordig
de.
De heer van Dellen, de directeur van het
bureau heeft een uiteenzetting gegeven van
de werking ervan. De aanbieding van ka
mers ls bulten verwachting groot geweest
en naar berekening zal aan alle aanvragen
worden voldaan.
Haarlem, Utrecht, Alkmaar, Amersfoort
en Den Haag zijn ook betrokken In den
kring, waarin het bureau hulsvesting voor
de bezoekers heeft verkregen, maar het mee
rendeel zal toch ln de hoo'dstad zelf wor
den ondergebracht. De namen zyn onder
zocht door de politie en door den woning-
dienst, zoodat den vreemdelingen een vei
lig en gezond onderkomen is gegarandeerd.
Het aantal beschikbare bedden bedroeg
Dinsdag voor Amsterdam zelf 35.000, voor
Den Haag 6000, voor Utrecht 3500 en in
totaal met die uit Alkmaar en Amersfoort
mee 50.768.
13 Mei treden de volgende wyzlglngen ln
het girobesluit 1C24 ln werking?
1. Aan art. 8 wordt als lid 10 toegevoegd:
Onze minister ls echter bevoegd, na het
verstrijken van twee jaren na de dagteeke-
nlng van een chèque alsnog uitbetahng of
terugboeking toe te staan, als uit de be
scheiden, ten glrokantore aanwezig naar
zijn oordeel met voldoende zekerheid kan
worden opgemaakt, dat uitbetaling of terug
boeking nog niet plaats vond en er overi
gens tegen uitbetaling of terugboeking geen
bezwaar bestaat.
2. De eerste zin van lid 1 van art. 9
van het girobesluit wordt gelezen als volgt:
1. De postcredietbrieven bedoeld in lid 1
onder b van art. 7 worden op schrlftelUk
verzoek van de rekeninghouders door den
directeur uitgereikt voor bedragen van ten
minste één honderd gulden.
3. Na de 2e alinea van lid 2 (nieuw lid)
van art. 15 van het girobesluit wordt op
genomen een nieuw lid 7 luidende als volgt:
Met afwijking ln zooverre van het be
paalde ln de leden 5 en 6 van dit artikel
wordt, als het telegrafisch spoedbericht be
trekking heeft op de aankomst van een
girobiljet voor overschryving op een giro
rekening by de Nederlandsche Bank, een
recht geheven, dat voor bedragen, niet hoo-
ger dan f 100.000 wordt bepaald op 1/10
pro mille van het over te schrijven bedrag,
met een minimum-bedrag van f 2 50 en
voor grootere bedragen op f 10 vermeer
derd met 1/20 pro mille van de som, waar
mede zy de f 100.000 overtreffen, welk recht
in mindering wordt gebracht van het te
goed van de postrekening van afschryving.
Het bepaalde in dit lid ls niet van toepas
sing op de postrekening, geopend ten be
hoeve van 'sRyks schatkist.
4. Na de 3s alinea van lid 2 (nieuw lid 5)
van artikel 16 van het girobesluit wordt op
genomen een nieuw lid 6, luidende:
Met afwijking ln zooverre van het;' be
paalde ln de leden 3 en 5 van dit artikel
worden verzoeken om inlichtingen betref
fende overschrijvingen ln het verkeer met
bultenlandsche postchèque- en girodiensten
slechts toegelaten gedurende een jaar, te
rekenen van den dag, volgende op dien,
waarop de opdracht tot overschryving weM
verstrekt en is voor zoodanige verzoeken een
recht verschuldigd van 30 cent, hetwelk
wordt terugbetaald, als de opdracht tot
overschrijving niet ls uitgevoerd ten ge
volge van een dienstverzuim.
5. Aan den bestaanden tekst van art. 21
van het girobesluit wordt toegevoegd als
lid 2:
Verlangt de rekeninghouder met spoed
over zijn saldo te beschikken, dan behoort
het verzoek tot opheffing van de rekening
te zyn voorzien van de duldeiyk leesbare
in het oog loopende aanduiding „spoedbe-
handeling". In dit geval wordt zoo spoedig
mogelijk op het verzoek beslist, waarvoor
een bijzonder recht van 40 cent verschul
digd is.
Uit Londen wordt draadloos gemeld:
Het luchtschip R. 33, een zusterschip van
de R. 34, welk schip eenige malen over den
At'.antischen Oceaan heeft gevlogen, zal
worden afgebroken.
Men zal zich herinneren, dat de R. 33 ln
1925 in een storm van de landingsmast los
geslagen werd en dat toen ook ln Nederland
maatregelen genomen werden voor even-
tueele landing, nadat het luchtschip over de
Noordzee was gedreven.
De Federation Aeronautlque Internatio
nale heeft de volgende onlangs gemaakte
nieuwe wereldrecords voor duur- en snel-
heidsvluchten erkend:
Landvllegtuigen klasse C: duurrecord 53
uur 56 min. van E. A. Stinson en G. W.
Haldeman (Amerika) op 28, 29 en 30 Maart
1928 In Jacksonville met een Stlnson-
eendeker (220 P. K.) Wrighthirlwlnd-motor).
Snelheid 512.776 k.m. per uur van majoor
M. de Bernandi (Italië) op 30 Maart 1928 by
Lido nabij Venetië met een Macchi 52-wa-
tervliegtuig (Fiat-motor A. S. 3).
Naar uit Paramaribo gemeld wordt, heelt
de inwyding van het nieuwe radio-station
met zekere plechtigheid plaats gehad.
Door deze uitbreiding van den radio
dienst heeft Suriname rechtstreeks verkeer
met i:~lland en Amerika, terwijl door toe
passing van het duplex systeem gelegenheid
bestaat om tegeiykertüd in verschillende
richtingen telegrammen zoowel te verzenden
als te ontvangen.
Het nieuwe station ls ln hoofdzaak ont
vangstation, maar dan ook met behulp
j van een ondergrondschen kabel via het
j station in den Cultuurtuin telegrammen var-
zenden.
De opening van het nieuwe station werd
j bygewoond door den wd. gouverneur, mr. J.
L. Nysingh, en tal van belangstellenden.
Modern uitgerust als ons radio-station
thans ls merkt „De West" op heeft
het een grooten voorsprong op omliggende
zanden. Paramaribo is nu reeds en zal dat
ln de toekomst in toenemende mate worden
een belangrijk transito station voor door
zending van telegrammen naar tal van lan
den in Midden- en Zuid-Amerika.
Een N. T. A.-telegram uit Londen meldt:
De Royal Aeroclnb deelt mede, dat de
jaarlijksche wedstrijd om den koningsbeker
zal worden gehouden op 20 en 21 Juli. De
1000 mijl wedstrijd heeft het HendonvUeg-
veld als start- en eindpunt.
Naar wy vernemen, hebben de besturen
van den KR. O. en de N.C.R.V. gezamenlijk
zich met een request tot den minister van
Waterstaat gewend. De K.R.O. en de N.C.R.
V. wenschen, dat de Hulzen-zender door bei
de omroepen wordt geëxploiteerd en het ser
vituut komt te vervallen, dat de V. P. R. O
van den Huizen-zender gebruik mag maker-
op den Vrijdagavond vanaf half acht. Het
verzoek ls hierop gebaseerd dat de zend
uren naar billijkheid worden verdeeld. Daar
de beide omroepen méér dan de helft van
het Nederlandsche volk vertegenwoordigen
is het biliyk, dat de K.R.O. en N.C.R.V.
minstens kunnen beschikken over den zen
der te Hulzen, zoolang voor den omroep in
Nederland twee zenders, (Hilversum en Hui
zen) beschikbaar zijn.
Indien de Minister van Waterstaat aan
het verzoek zou voldoen wordt op Hulzen
*en gestabiliseerde toestand verkregen, welke
■den K.RO. en N R.C.V. volkomen bevredigt.
Tndi.en daarna ook on Hilversum de zend
uren naar billijkheid worden verdeeld, zal
elndelilk de zoo noodige rust ln den Neder-
'andschen omroep Intreden.
Frater Wigbertus van Zon te Reusel
schrijft ons:
Dat de belangstelling voor Esperanto in
ons land reusachtig toeneemt, moge biyken
uit de volgende feiten
Aan het voorjaars-examen, Zaterdag 5
Mei 1.1. gehouden, hebben niet minder dan
130 personen uit alle rangen der maatschap-
py deelgenomen vooral het onderwljs-
personeeel was sterk vertegenwoordigd.
Boyendien hebben zich nog zooveel can
didaten aangemeld, dat er nog examens
zullen plaats hebben in de volgende ste
den:
17 Mei te Groningen, waarvoor reeds
72 candidaten:
2 Juni te Nijmegen, waarvoor reeds 59
candidaten
IC Juni te Maastricht, waas-voor reeds 54
candidaten:
30 Juni te Bergen-op-Zoom, waarvoor
reeds 71 candidaten
Mochten er voor een dezer examens nog
belanghebbenden zijn. dan kan men zich
nog aanmelden by den secretaris der
examen-commissie, den heer H. J. Bulthuis,
Daguerrestraat 84 Den Haag.
De regeering heeft ook weer blijk ge
geven, dat zij verre van onsympathiek
staat tegenover de nieuwe wereld-hulp
taal. Immers zy had weer een gecommit
teerde gezonden ;n den persoon van Dr.
van Swaay, inspecteur by het Middelbaar
Onderwijs
Deze verklaarde na afloop van het
examen, zeer tevreden te zijn over den
ernst waarmedt de examens worden afge
nomen en stond meermalen verbaasd over
de gemakkelijkheid waarmede examinatoren
en candidaten zich in de nieuwe taal kon
den uitdrukken.
I
Ten gerieve van het publiek is besloten,
binnenkort op de grootere postkantoren de
Olympische zegels mede in omslagen ver
krijgbaar te stellen. Elke omslag zal één vol
ledige serie bevatten.
De zegels zyn overigens dezelfde als die
welke los verkocht worden.
Het ligt In de bedoeling van de postadmi
nistratie om ook met het vliegtuig, waar
mede luitenant Van Onlangs voornemens ls.
Onder het opschrift: „Een bericht, dat
nadere toelichting vereischt", lezen wy ln den
Kath. Radio-Gids:
In de pers heeft dezer dagen een bericht
gecirculeerd over een decis'e der Congregatie
van het H. Officie betreffende het uitzenden
van liturgische muziek per radio. Deze dec'Sie
was genomen naar aan'eiding van een vraag
uit het diocees van Leitmeritz ln Duitsch
land. Uit het antwoord der congregatie biykt
dat het verboden ls liturgische muziek per
radio uit te zenden, óók al wordt de zang van
den priester weggelaten en niet uitgezonden
per radio. M aw. het ls verboden liturgi
sche gezangen van een liturgisch en dienst
uit te zenden en wel toegestaan dit te doen.
wanneer het n'et plaats heeft onder een
Dienst, d'en de kerk als officieele liturgisch
beschouwt.
De Tijd teekent by dit bericht zeer Juist
aan. dat deze decisie alleen voor Duitschland
geldt. En waarom? Omdat het door een
Duitsch diocees ls aangevraagd en ln
Duitschland door het Episcopaat te Fulda
vergaderd de liturgische uitzendingen ver
boden zün. De congregatie kon dus geen
ander antwoord geven op de vraag, die van
Dnitsch'and uit eeste'd werd.
Nu ligt het voor de hand. dat men zich
afvraagt: wat mag wel de reden geweest zijn.
waarom het Eo'scopaat van Duitschland
liturgische uitzendingen en met name mis-
uitzendlngen verboden heeft.
De meest voor de hand liggende is wel
deze, dat de bisschoppen vreesden, door de
mis-ultzending per radio in de hand te wer
ken het verzuim van mls-hooren op Zon- en
feestdagen. En als wij ons niet verg'ssen
werd deze reden ook door hen aangegeven.
Trouwens onze relaties met vooraanstaande
geestelfiken ln Duitschland maakten ons
duidelijk, dat dit wel de voornaamste reden
van het verbod, kan genoemd worden.
Ons, Neder"andschen-KathoUeken. moge het
vreemd voorkomen, dat de geloofsgenooten ::n
Duitschland voor een deel zouden meenen
met een radio-mis aan hun verplichting te
kunnen voldoen. Wie van nabij de mentali
teit, die er op het oogenblik In Duitschland
heerscht, eenlgsz'ns kent, zal die episcopale
vrees niet overdreven noemen en het bis-
schoppeiyk verbod zeer verstandig en rede-
Hier ln ons land echter is dit geheel
anders. Daar zal wel zoo goed als geen enkel
Katholiek zijn. die te goeder trouw van
meening is, dat hy met een radlo-m's-uitzen-
dlng aan zyn verplichting van mls-hooren
voldoet, en mocht dit wel zoo zyn, dan za1
hy al heel spoedig door zyn geloofsgenooten
of door de geesteiykheld uit den droom ge
holpen worden.
Het gevaar dat ln Duitschland bestaat Js
hier niet aanwezig, en wij zijn zoo gelukkig
aan talloozen onder ons, vooral zieken en
ouden van dagen het genot en den grooter.
troost te kunnen schenken in den geest de
H. Mis by te wonen en Gods Woord te
hooren verkondigen.
Ten overvloede hebben de bisschoppen van
Nederland geen bezwaar gemaakt tegen de
uitzenden konden doorgaan behoudens een
van officieel Romeinsche zyde nog duide-
lUk gemaakt, dat wij met onze gewoonte van
uitzenden konden doorgaan behouden een
enkele beperkende bepaling, welke betreft
een uitzending van religieuze communautei-
Gedep. Staten van Noord-Brabant stellen
aan de Prov. Staten voor een sub-Idle van
f 1500 te verleenen aan het Eucharlst'sch
Werk ln het Bisdom Breda voor godsdien
stige. zedelijke en maatschappelijke verhef
fing van het fabrieksmeisje (gevraagd was
f 2793.50.
Thans hebben de georganiseerde meubel
makerspatroons te Hengelo (O.) en En
schedé zich bereid verklaard de arbeids
overeenkomst te teekenen. Bij dezen zal he
denmorgen het werk worden hervat; bij de
l ongeorganiseerde patroons wordt de staking
nog voortgezet.
Termyn van gevangenhouding van
mr. L. P. D. verlengd
De derde Kamer der Haagsche rechtbank
heeft gisteren de termijn van gevangenhou
ding van mr. L. P. Denekamp opnieuw met
dertig dagen verlengd.
Zooals men weet. is mr. Denekamo ge
arresteerd en onbesloten, als verdacht van
bedrlegeihke bankbreuk ten bedrage van
eenige miUioenen ln verhand met het faillis
sement van de Veendammer Hypotheek
bank.
spreker besluiten tot de niet-strafbaarhe.'d
van de verdachte. HU vorderde op dien
grond bevestiging van de vonnisen.
Mr. L. van Gigch Jr. sloot zich by dit
requisitoir aan. Hy deed uitkomen, dat ln
dit geval ook een groot cultureel belang
en het financieel belang der opera-onder
neming op het spel staan.
Uitspraak 22 Mei a.s.
Aan een artikel ln .Hemel en Damkring"
van P H. Gallé over „IJsheiligen" ls het
volgende ontleend:
Het volksgeloof, dat in Noordwest-Rusland
8. 9 en 10 Mei; in Noordwest-Duitschland 11,
12 en 13 Mei en 12, 13 en 14 Mei in Zuid-
oost-Duitschiand aanwijst als. dagen waarop
de IJsheiligen optreden, heeft in het bui
tenland herhaaldelijk aanleiding gegeven tot
pogingen om. met behulp van korte of lange
temperatuurreekscn, die volkswysheld al of
niet te bevestigen
Het is eigenaardig, dat de datums van het
volksgeloof duidelijk eens verschuiving of ver
lating aantooncn van Noord naar Zuid en
nog merkwaardiger, dat die verlating over
eenstemt met de algemeene verplaatsing van
de luchtdrukverdeeling, welke noodig ls om
het verschijnsel te zien optreden.
Deze luchtdrukverdeeling ls hooge druk
over Noordwest-Europa, lage druk over de
Witte Zee. Botnische Golf. TusscAcn die twee
drukgebieden ls de wind dan tusschen Noord
oost en Noordwest, die geeft afkoe'in" door
transportkoude en indien er nachten met
weinig wind voorkomen, zal de temperatuur
's nachts laag kunnen worden. Die lage druk
verplaatst zich van Noord naar Zuid, het ver
schijnsel treedt dus in de verschillende dee-
len van Eurona niet gelilktijdig op.
Bovengeschetste verschuivingen wettigen 't
vermoeden, dat de statistiek deze volkswys
held wel zeer goed zal bevestigen en Inder
daad vertoenen de lijnen, die de gemiddelde
jaar-temperatuur voorstellen, wel cene in-
-inking omstreeks half Mei, maar wil zien
half Juni eene inzink'ng die veel sterker is,
°n eigenlijk vertoont de opgaande en dalende
tak van de jaarltromme het bekende zaag-
tvpe. De reden, dat die Mel-'nzin'dng zoo'n
bijzondere aandacht heeft getrokken, ligt in
het feit. dat zil land- en tuinbouwers op hun
gevoeligste plek. de nortemonnaie, treft De
temperatuur is half Mei nog laat genoeg en
het gewas nog ln een stadium om. bil eene
temperatuurdaling, tot verderfelijke nacht
vorsten te kunnen voeren: wel ls ln Juni de
temperatuurdaling dlkwiils grooter, maar de
'•itwerking op het gewas en dus ook op de
nortemonnaie ls kleiner.
De schrijver geeft het resultaat van een
onderzoek over drie tüdnerken van twintig
'aar: 1839 '87. 1838/1907 en 19)8''27. Voor
deze drie tüdvakken is de gemiddelde mini
mum-temperatuur voor eiken dag van Mei
berekend en daarbij bleek, dat in elk dezer
tijdvakken het gemiddeld minimum van 10
en 11 Mei lager was dan van 9 en 12 Mei.
Nederland zou dus volgens deze statistiek
op het punt van IJsheiligen eigen datums
hebben.
On 2. 8 14 en 28 Mei vallen ook duldeiyke
dalingen.
De statistiek Is uitgeput uit waarnemingen,
te Utrecht en de Bilt verricht.
Indertyd maakte de Arbeidsinspectie her
haaldelijk proces-verbaal op tegen de direc
tie der Italiaansche Opera, omdat zy in
Puccm'.'s opera „Madame Butterfly" een
kind beneden den 14-jarigen leeftijd deed
optreden. De kantonrechters, zoowel te Am
sterdam als in Den Haag. die deze over
treding der Arbeidswet te beslissen kregen,
ontsloegen de directie van rechtsvervolging
of verklaarden den ambtenaar van het O.
M. nlet-ontvankeiyk in zijn vordering.
Van twee dier vonnissen ging de ambte
naar ln hooger beroep, en met de behan
deling dier twee zaken heeft de Rechtbank
te Amsterdam zich gisteren bezig gehouden.
Het O. M.. mr. dr. Van Thiel, betoogde,
dat hier niet van een gevaarlijken arbeid
door een kind gesproken kan worden Het
loopen op het tooneel, het zitten op een
kussen en het zwaaien met vlaggeties kan
moeilijk worden beschouwd als een langdu
rige vermoeiende arbeid, zocdat hier van een
overtreding der Arbeidswet niet gesproken
kan worden.
Aan den anderen kant moet in aanmer
king worden genomen, dat de directie der
Italiaansche Opera aan het pub'iek eerste
klas werk moet brengen en de opera moet I
ontroeren in den geest, dien de componist!
zich heeft gedacht. In een dergelijk kunst
werk, waar alles zich om het kind draait,!
een pop te laten optreden, zou een enormi-
telt zUn.
En de geest van de wet èn een ruime I
interpretatie van de artt. 40 en 83, 6, doen'
AMSTERDAM, 9 Mei. De aanbieding
van het borstbeeld der Koningin, hetwelk de
heer August Falise, beeldhouwer te Wagenin-
gen de universiteit van Amsterdam op 15 Oct.
1927 ln effigie heeft aangeboden, zal geschie
den op Maandag 14 Mei te 4 uur in de recep
tiezaal van hot Universiteitsgebouw.
BERLIJN, 9 Mei. Naar de Vosslsche Zel-
tung uit Boekarest meldt, is de correspon
dent van UUstein, die gisteren gearresteerd
was, weer in vrijheid gesteld.
KOWNO, 9 Mei. Gisteren zt)n de onder
handelingen tusschen Polen en Litauen of
ficieel aangevangen. De Poolsche delegatie,
die ln het hotel Metropoli ls ondergebracht,
wordt door de politie streng bewaakt, om
manifestaties te voorkomen. Het regeeiings-
blad „Lictuvos Aidar" wijdt een hoofdarti
kel aan de onderhandelingen, dat over 't
algemeen koel gesteld is. De Wilna-kwestie
wordt uitvoerig behandeld. Het optreden
van Polen hierin wordt beschouwd als een
ingrijpen in de zelfstandigheid 'van Litauen.
De leider der Poolsche delegatie zal op 13
of 14 Mei van Warschau gaan, om verslag
van de onderhandelingen uit te brengen,
zoodat de conferentie dan eenige dagen za'
worden onderbroken.
NEW-YORK, 9 Mei. Volgens een nog niet
bevestigd bericht is een aanslag op presi
dent Gomez van Venezuela gepleegd.
SJANGHAI, 9 Mei. Gemeld wordt, dat de
Japansche strijdkrachten In Shantung op
50.000 man gebracht zullen worden.
BARCELONA, 9 Mel. De directeur van
het Internationaal Arbeids Bureau, Albert
Thomas, is te Barcelona aangekomen.
PARIJS. 9 Mei. Na 1188 myi gevlogen te
hebben, heeft Arrachard de poging het
wereldd urrecord te breken, opgegeven.
Wegens een lek aan den olie-toevoer, moest
hy op Le Bourget landen.
KOPENHAGEN, 9 -.1.1. Jlt Helslngör wordt
gemeld, dat de dcr'anmotorschoener
„Emanuel" op de westkust van Hesselö ge
strand is. Het groote Grleksche s.s. „Peligea"
ls aan de kust van Alsen gestrand.
PARIJS, 9 Mei. Uit Sjanghai wordt ge
meld, dat de zu delijke Chinecsche troepen
te Tsinangfoe, verbitterd door het Japansche
ultimatum, ondanks de anders luidende be
velen van Tsjang Kal Sjek, de Japanners
opnieuw aangevallen hebben. De Chineezen
werden evenwel teruggeslagen. In Ts'.ngfau
worden dezer dagen nog 18000 mu«
sche troepen verwacht.