luidt:
Voornaamste Nieuws
VRIJDAG 11 MEI 1928
EEN
PRIESTER-MARXIST?
DE WERELDVREDE EN HOE DEZEN TE
BEREIKEN?
BUREAUX: NAS8AULAAN49
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN
TWEE EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 16854
AANGIFTE MOET. OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN. GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL.
ZE ZIJN WEL OP DE
HOOGTE!
1 HET STANDPUNT VAN AMERIKA
DE WERELDVLUCHT VAN
DEN HEER VAN LEAR BLACK
PER K. L. M.
Autobusdienst Zandvoort
Amsterdam
De wegen in Haarlemmermeer
Ernstig motor-ongeval te
Papendrecht
Aan de gevolgen overleden
De Beverwijksche gas-directeur
voor de rechtbank
Corruptie te de Bilt?
7ft MP IfT "V 4^ Pfi
Cumulatie van pensioenen
ontleend aan het bekleeden van
openbare ambten
J. J. WEBER ZOON
Groote Houtstraat 116 Haarlem.
Telegrafisch Weerbericht.
Autobotsing op den
Haarlemmerweg
DE WERKZAAMHEDEN AAN
DEN HEERENWEG ONDER
HEEMSTEDE
De weg weer voor het verkeer
geheel opengesteld
DE „ITALIA" VAN
SPITSBERGEN
GESTART
Telefoon No. 13866 (drie lijnen)
Postrekening No. 5970.
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen: per week 25 ct.; per
kwartaal i 3.25; per post, per kwartaal
3.58 bi; vooruitbetaling.
ADVERTENTIEN 35 ct. p. regel
VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN-
TIES, 1 4 regels 60 ct. p. plaatsing;
elke regel meer 15 ct-, bij vooruitbet.
Bit contract belangrijke korting.
INGEZONDEN MEDEDEEUNGEN
tusscben dea teksl 60 ct. per regel.
Alle abonné's i p dit blad zijn, ingevolge de verzekeringsvcorwaarden
f Ofififi Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door f 7Cn bij
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeen'ngen tJUltU. verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen; uU." do;
b,ï on^eval met f OCfl bij verlies van een hand, f IOC bij verlies van een f Cf) bij 'n breuk van f JB fl bij verlies v,
docdelijken aflcop1 6vU. een voet of een oog; liaw. duim of wijsvinger; 1 dU« been of arm; 1 fru." andere vir
een
vinger.
I.
Het socialistisch Kamerlid
Helde heeft in „Het Volk" een paar arti
kelen geschreven over den Duitschen pries
ter Wilhelm Hohoff, die 10 Februari 1923
overleed en volgens hem, een overtuigd
Marxist is geweest.
wy behoeven ons over deze poging van
Ds. van der Heide, om dezen priester der
Katholieke Kerk, by het socialisme in te
lijven, niet al te zeer te verbazen, want hij
herhaalt daardoor slechts, wat Oosten-
rij ksehe socialisten reeds eerder beproefd
hebben in de „Arbeiter-Zeitung" van 6 De
cember jX
Het geheele verhaal van den z.g. marxis-
tischen priester, is echter reeds nadrukke
lijk weerlegd door Dr. Johannes Meszner, In
„Das Neue Reich", van 17 December d. a. v.
historische teweeggebrachte noodzakelijk-
heid en rechtvaardiging der rente, op grond
daarvan in de huidige maatschappij-orde,
ligt ook ten grondslag aan de tegenwoor
dige houding der Kerk in het rentevraagstuk.
In de consequenties, voortvloeiende uit het
Ds van der feit' dat bet daarbij alleen gaat om iets,
wat historisch geworden is en niet om'iets,
wat in alle tijden en in het algemeen geldt,
toont zich echter juist de tegenstelling
tusschen Hohoff en Marx. Marx
leidt daaruit af de noodzakelijkheid van
revolutie en socialisatie; niet terstond, want
de kapitalistische maatschappij-orde moet
eerst rijp zijn, om langs den weg der dic
tatuur van het proletariaat, geheel en al
gesocialiseerd te worden. Hohoff, de man der
christelljk-sociale ethiek, oordeelt echter
geheel anders. Volgens hem, gaat het er
maar om, dat de ontwikkeling, welke, door
dien de maatschappij de normen van het
natuurrecht heeft verlaten, tot de tegenwoor
dige kapitalistische maatschappij-orde heeft
geleid, moet terugkeeren tot de zedenwet en
tot naleving harer normen, opdat er weer
zedenwet overeenstemt.
(Slot volgt).
Teneinde ook hier te lande het sprookje
van Ds. van der Heide geen vasten voet te een maatschappij-orde kome, welke met de
geven, laten wij hieronder een en ander
volgen uit het artikel van Dr. Meszner.
Het was te verwachten zoo zegt deze
schrijver dat de religieuze socialisten op
de figuur van Hohoff, den priester, die de
marxistische waardeleer verdedigde, de
aandacht zouden vestigen en het was ook te
verwachten, dat de sociaal-democratische
party tegeiykertyd present zou zyn, om op Het stoffelijk overschot van Z. D. H. Mgr.
hem voor zich beslag te leggen. Dit is alle- A- J- Gallier stond nog boven aarde of
bei geschied, doordien in de reeks uitgaven nlet*R,K:- b,ad®n warenJ aI bezil te ™den
naar den opvolger op den Bisschoppelijken
van den bond van religieuze socialisten in Zetel van Haarlem. Erg kiesch was dat niet,
Duitschland, een aflevering verscheen,en ais er een nieuwe redacteur aan een dier
waarin Hohoff werd vjDrgesteld als reli- bladen moet worden benoemd in de plaats
van een overleden collega, zün diezelfde
ge c heeft het ka-bloeien zoo fatsoenlijk om tenminste een be-
tholiek geloof en het rxirxistisch socialismehoorlijken tyd te laten verloopen tusschen
met elkaar te vereenigen, terwyi, zooals ge
zegd, de „Arbeiter Zeitung" in Oostenryk,
betzelfde deed.
Het is daarom noodzakeiyk, de werkeiyke
positie van Hohoff. ten aanzien van het so-
't overlijdensbericht betreffende den eenen
en de mededeeling van de benoeming van
een nieuwen.
Eenzelfde respect voor een Katholiek bis
schop is blijkbaar niet noodig. Velen in
Katholieke kringen zijn door dat gemis aan
eerbied pijnlijk getroffen. Dat de niet-Katho-
cialisme te doen erkennen vooral, omdatHeke bladen natuuriyk wèl weten wie
tegenwoordig het vraagstuk „Kerk en So- er bisschop van Haarlem wordt, moge biyken
ciaiisme"' steeds meer op den voorgronduit onderstaand bericht, dat wJJ ontleenen
j aan „De Telegraaf", en waaruit biykt, hoe
daarom de naam van Hohoif g0Pcj zy op de hoogte zyn.
Het bericht luidt;
treedt en
nog wel meer zal genoemd worden.
Het onderwerp is voor ons niet nieuw.
In Duitschland heeft Mgr. Von Ketteler
dit vraagstuk In zyn volle breedte en diepte
reeds behandeld en wel geheel uit overwe
gingen van zielzorg. Hohoff heeft daar
na gétracht dit vraagstuk van den w e -
tenschappeiyken kant te bezien
en wel als moraai-theoloog en
staathuishoudkundige, zy het ten
slotte ook als priester door overwegingen
van zielzorg geleid. Von Ketteler stierf
ln 1877, in den leeftijd van 66 jaren; Hohoff
HAARLEM, 9 MeL Omtrent een
eventueelen opvolger van den onlangs
overleden bisschop van Haarlem, mgr.
Callier, doen allerlei geruchten de
ronde. Een der meest ernstige reflec
tanten zou zijn mgr. Westerwoudt, ple
baan van Haarlem, terwyl voorts de
ken Van Dam van Amsterdam en mgr.
Meulemans, vicaris-generaal te Haar
lem, als candldaten genoemd worden.
De hoogeerw. heer Westerwoudt ls mis
schien wel erg ingenomen met zijn titel van
monseigneur, dien hy (ten onrechte) van de
Telegraaf krügt, maar minder prettig zal hij
werd in 1848 geboren, was dus by den dood het vinden, dat de Telegraaf hem reflectant
van Von Ketteler byna 30 jaar oud en werd voor dsn bisschopszetel noemt. De Telegraaf
schynt te ineenen, dat men naar dat baan-
ln 1871 tot priester gewijd. Ongetwijfeld door j tjg ^yan blsschop kan somciteeren. Een deken
de geschriften, redevoeringen, en sociale 1 van Dam van Amsterdam bestaat niet, want
actie van Von Ketteler, tot de studie van de hoogeerw. heer Van Dam is deken van
het sociale vraagstuk opgewekt, schreef hy J?en Haas e" deken van Amsterdam is Mgr.
J Stroomer. Evenmin bestaat er een Mgr.
reeds in 1874 en 1876 zyn eerste opstellen i Meulemans, vicaris-generaal te Haarlem,
in de „Chrlstlich-Soziale Blatter" en juist Bedoeld ls blijkbaar de hoogeerw. heer Mgr.
over het onderwerp: Christendom en Socia
lisme.
Nooit is Hohoff, waar dan ook. in de
M. P. J. Möllmann,
Deze fouten zyn nu op zichzelf wel heel
dom, maar toch niet zoo vreeseiyk. Alleen
biykt er zonneklaar uit, dat de nlet-Ka
de marxistische waardeleer
en hare verhouding tot de
canonieke rent el eer. Daarby
door Senator WILLIAM E. BORAH,
Voorzitter van de Commissie voor buiten landsche zaken, van den Amerffcaanschen
Senaat.
(Auteursrecht voor Nederland by de Nieuwe Haarlemsche Courant).
practische sociale beweging opgetreden. Al tholieke bladen in dit soort zaken de aan-
i gewezen voorlichters van het Katholiek pu-
zyn werken concentreerden zich bij uitslui- i bIjek niet zijn
ting op de theoretische studie over j Andere niet-Katholieke bladen noemden
het Marxisme. Reeds hieruit vloeit voort, dat n08 de namen van Prof. Aengenent te War-
ir i mond en zelfs van Mgr. Olaf Smit uit Noor-
het geheel misplaatst is. zijn naam in de wegen Moesten wiJ er voorts de namen aan
een of andere politieke of practische sociale I toevoegen, die wy door niet-Katholieken
actie te betrekken. Het e e n i g e theoretische j hoorden noemen, het ïystje zou met nog een
vraagstuk, waarmee hy zich bezighield, was tiental I?amen ?n veronderstellingen kunnen
aangevuld worden.
Dat de Katholieke bladen echter alle re
den hebben om inzake de benoeming van
een bisschop van Haarlem alle mogelijke
reserves en voorzichtigheid in acht te ne- J
legde niemand meer dan juist hy er den na- men zunen wy een dezer dagen aantoonen j
druk op, dat uit de zuivere theoretische in een artikeltje, dat handelt over de be-
kennis, volstrekt geen rechtstreeksche con- j noeming van nieuwe bisschoppen,
clusies met betrekking tot de h u i d i g e
sociale orde mogen worden getrokken;
ja, hij bewees, dat ook Marx en hy was
een kenner van Marx, voor wien vele
Marxisten zich zouden moeten schamen
dusdanige rechtstreeksche conclusies, steeds
van de hand wees. Niemand anders,
dan Hohoff heeft al maar door steeds aan
getoond, dat het politieke Marxisme, steeds
opnieuw van de valsche stelling uitgaat,
dat Marx de kapitaalwinst voor absoluut
onrechtvaardig heeft verklaard. Ten be-
wyze hiervan verwyst Hohoff naar het
vyfde hoofdstuk van het voornaamste werk
van Marx „Das Kapitaal", waar deze -uit
drukkelijk zegt: „Het arbeidsproces is een
proces tusschen zaken, die de kapitalist ge
kocht heeft, tusschen zaken, welke hem
toebehooren (kapitaal en arbeidskracht)
het product van het proces behoort hem
daarom geheel, evenzeer als het product van
het gistingsproces ln zUn wynkelder". Hohoff
zelf geeft hiervoor het volgende motief:
„Zoolang de kapitalistische productiemethode
noodzakeiyk is, zoolang is ook de kapitaal -
winst, de toeëigening der meerwaarde, door
den kapitalist noodzakeiyk en rechtvaardig,
allgen echter op historisch gewordene en
daarom ook historisch weer voorbijgaande,
dus transitorische (zooals Marx zegt) mo
tieven, op uitsluitend practische en con
crete, niet echter op abstracte, theoretische
of eeuwige en algemeen geldende gronden;
gelijk de slavemy en ïyfelgenschap, histo
risch geoorloofd waren, maar het nu niet
meer zyn." (Hohoff, Warenwert und Kapi-
talproftt). Deze zelfde erken nnlng van de
Wat beteekent by den tegenwoordlgen
stand van zaken ln de wereld: tosgerust
zyn? Zyn slagschepen en kruisers, legers
en vloten de uitrusting, die de volken noo
dig hebben? Is veiligheid te zoeken in groo-
tere militaire inrichtingen of in grooter
welvaart en tevredenheid van de zyde der
burgers? My dunkt, dat er geen twyfel be
staat en veiligheid te zoeken en te vinden
is in het laatste. De toerusting, welke al'e
volken in alle landen noodig hebben niet
alleen in de Europeesche landen ls eco
nomische en financieele welstand. Een te
vreden en welvarend volk is oneindig meer
onmisbaar voor den wereldvrede dan groo-
tere legers en zwaardere bewapening. Dat
gene, waarmee de regeeringen zullen hebben
te kampen in de toekomst zijn de economi
sche nood en de politieke onrust van hun
eigen volk. De problemen der toekomst zul
len meer voortkomen uit de verhouding der
regeeringen tot hun eigen volk, dan uit de
verhouding tusschen de regeeringen onder
ling. Dit is een grondstelling, welke wy niet
genoeg ln 't oog kunnen houden, wanneer
wy spreken van het toegerust zijn der volken.
Het is niet een denkbeeldige bewering,
maar het zuiver constateeren van een sterk-
sprekend feit, te zeggen, dat het leven en
de aard van een volk vergiftigd en wegge
vreten wordt, als door kanker, door onge
hoord hooge belasting. Deze toestand ont
neemt aan de industrie de energie, verarmt
het gezin, houdt den toekomstigen burger
van de school verwyderd. Hy demoraliseert
een vry volk, dat zelfvertrouwen bezit en
wekt overal wrok op. Hier in de Vereenig-
de Staten, het land, dat het minst last en
schade van den grooten oorlog heeft onder
vonden, sty gen de belastingen voortdurend,
zoodanig dat zy honderden en duizenden
ruïneeren. In dit land, dat nog geen hon-
derdvyftig jaar bestaat, met een natuuriy-
ken rykdom, die geen taal bij machte is
weer te geven, hebben we reeds een punt
bereikt, waarop aan belasting meer dan
een derde van de inkomsten der boeren
moet worden betaald en waarop de zaken
wereld terzelfdertyd by het Congres om ver
lichting van lasten pielt. Uit het verslag
van de Associatie van Britsche Kamers van
Koophandel citeer ik het volgende:
„wy beschouwen «net bezorgdheid den
voortdurenden druk van hooge nationale en
plaatseiyke belastingen en zien daarin een
rem voor den ondernemingsgeest en een
starenden invloed voor het herstel van den
handel."
De roep over de heele wereld is verlost
te worden van de lasten, die de regeering
oplegt den verpletterenden last der
bureaucratie. In sommige landen hebben
deze lasten duizenden en mfllioenen men-
schen tot een staat van economische sla
vemy gebracht. Het leven dezer menschen
is één lange worsteling om het bestaan en
by hun dood hebben zy niets, dat zy hun
kinderen kunnen nalaten. Welk antwoord
behoort hierop gegeven te worden? Meer
slagschepen, meer bureaucratie, meer be
lasting scheppen deze toestanden. Wanneer
het onderdrukte volk een noodkreet doet
hooren, staan zy, die de macht in handen
hebben gereed met het. wachtwoord: bolsje
wisme. Maar ik waag het te zeggen, dat de
tyd is gekomen, waarin dit wachtwoord
zyn kracht verliest. De ziekte vraagt en
eischt behandeling, anders dan door het ge
bruik van een groot woord.
By den tegenwoordlgen stand van zaken
is 't duidelijk, dat we een tyd tegemoet
gaan van stygende belastingen. Meer door
dwaze vrees en valschen trots, dan door wat
ook, leed de ont.wapenings-conferentie schip
breuk. Deze mislukking gaf aanleiding tot
allerlei verdachte geruchten en de dolle
theorie, dat de belastingbetaler wel zal va
ren by den wedloop in uitbreiding der vloot.
Groot-Brittannië kondigt aan, dat het voor
nemens ls, zyn programma voor den aan
bouw van kruisers in te krimpen. Aan
stonds komt een „der best ingelichte vloot-
experts in de Vereenigde Staten" ons ver
tellen, dat dit een truc is en dat wy ons
ten oorlog moeten gereed maken. Elk ge
woon feit wordt uitgebuit en elk denkbeel
dig gerucht misbruikt, om het geweldige
programma van aanbouw te rechtvaardigen.
Wanneer de leiders in de onderscheidene
landen hun toestemming geven voor zulk
een programma, beteekent dit niet min
der dan verraad tegen de massa's, die reeds
een stadium van wanhoop hebben bereikt.
Het zal de kloof tusschen volk en regeering
nog breeder maken. Verder zal het diege
nen ontmoedigen en tot wanhoop brengen,
die reeds meer kregen dan zij kunnen dra
gen. Het zal niet geven een toestand van
bereid zyn, want dat, wat den eeonomischen
nood verhoogt, voert tot niet-bereid zyn.
Het volk, dat het best bereid is om dsn
eerstvolgenden oorlogsschok aangenomen
dat die ramp andermaal over de mensch-
held kwam op te vangen, zal het volk
zyn, dat economisch het sterkst en finan
cieel het gezondst is. Het volk, welks bur
gers tevreden' en edel zyn, physiek en mo
reel zoo goed mogeiyk toegerust. Indien ik
een oordeel zou uitspreken omtrent de meest
onoverkomeiyke beletselen voor den wereld
vrede en de wereld-veiligheid, zou ik eerst
noemen: de geweldige schulden, waaronder
de volken gebukt gaan en de daarmede ver
band houdende eeuwige afpersing der be
volking. Ten tweede, de voortdurende sty-
ging der belastingen, die den physieken en
moreelen welstand ondermynen van hen,
waarop de regeering moet steunen in ty-
den van gevaar. Ten derde: de vorming
van een omvangryke bureaucratie, die aan
de bevolking uitgaven oplegt voor onnoo
dige kantoren én dure beambten, waaTdoor
het initiatief en zelfvertrouwen, die een goed
burger moet bezitten, verloren gaan.
Het ls nog niet te laat de fout te herstel
len, die te Genève werd gemaakt. Het ligt
nog in de macht van de Vereenigde Staten
en Groot Brittannië een einde te maken
aan onnoodige uitgaven voor bewapening.
Een bewapening, wellce uitloopt in dwazen
concurrentie-utrijd op 't gebied van vloot-
uitbreiding.
De harde les gelegen in de vloot-concur-
rentie tusschen Duitschland en Engeland
van 1905 tot 1911 en 1912 mag niet vergeten
worden. Men zou licht tot een herhaling
dezer geschiedenis kunnen komen. De tra
gedie, moest ze nogmaals worden opgevoerd,
zou tot nog noodlottiger resultaten leiden.
Veel kan wqrden vermeden door de leiden
de persoonlykheden. Door hen, die thans
verantwoordeiyk zijn voor de praktyken en
de politiek hunner onderscheidene regee
ringen. Wordt dit nagelaten gaan we
opnieuw een periode egemoet van aanbouw
van onnoodige, maar dreigende bewapening,
dan loopen we gevaar, dat de groote massa
ran het volk op luider toon dan tot nu toe
rekenschap zal vragen van haar regeerin
gen.
Een afstand van ruim 55.000 K.M.
Het vertrek van den heer van Lear Black
voor zijn groote wereldvlucht met de K.L.M.
ls bepaald op Maandag 14 Mei te 6 uur van
het vliegterrein Croydon, de luchthaven
van Londen.
Het driemotorlg Fokkervliegtuig HNADP
bevindt zich thans nog op Waalhaven, waar
geregeld proefvluchten worden gehouden.
Vandaar zal het Zondagmorgen met Gey-
sendorffer als eerste, Scholte als tweede be
stuurder en Weber als werktuigkundige naar
Londen vertrekken. Aan boord zal zich dan
de heer Plesman, directeur der K.L.M., be
vinden, die den heer van Lear Black op
Croydon uitgeleide zal doen. Zooals bekend,
zal op de terugreis het vliegtuig niet naar
Europa- terugkeeren, doch van Cairo uit een
tocht naar Tokio en terug ondernemen. Te
dien einde zullen in Cairo de gebruikte mo
toren door nieuwe worden vervangen. Wan
neer de heer van Lear Black ln Europa ls
teruggekeerd, zal hy een afstand van ruim
55.000 K.M. door de lucht hebben afgelegd.
B. en W. van Zandvoort hebben by Ged.
Staten van Noord-Holland een aanvraag
ingediend om concessie voor de exploitatie
van een autobusdienst ZandvoortHaarlem
—Amsterdam.
De Kruisweg en Sloterweg in Haarlemmer
meer verkeeren thans in zoodanigen toe
stand, dat vele bestuurders van auto's, mo
torrijwielen enz., by hun tocht door den
Haarlemmermeerpolder, ter voorkoming van
ongelukken en ongerief, maar liefst een om
weg maken door een der zijwegen te be-
ryden, waarvan er sommige nog in vry
goede conditie verkeeren, of pas een ver
betering hebben ondergaan.
Vooral de Bennebroekerweg, die vanaf den
Hoofdweg tot aan den Ringdijk ls geasphal-
teerd, is nu, voor het steeds drukker wor
dende verkeer, een ware uitkomst, terwyi
ook van enkele andore in vry goeden toe
stand verkeerende zUwegen thans meer dan
voorheen gebruik gemaakt wordt,
Gistermiddag had by de school te Papen
drecht een zeer ernstig motorongeluk
plaats.
De heer van Schelven, molenaar te Al-
blasserdam, kwam op een Indianmotorfiets
uit de richting Dordrecht ryden.
Op genoemde plaats, waar de dyk zeer
gevaarlyk is, keek de motorryder om, wat
tot gevolg had, dat hy met groote vaart
tegen een van de tegenover gestelde rich
ting komende A. T. O.-bus reed.
De gevolgen waren ontzettend.
De heer van Schelven werd op de motor
kap van de bus geslingerd, terwyi een
zUner voeten totaal werd afgeklemd en hy
ook aan het andere been ernstig werd ge-
wond.
In zeer emstigen toestand werd hy op
genomen en by omwonenden binnenge
bracht.
Dr. Rolles, te Papendrecht, was spoedig
ter plaatse, evenals de marechaussee.
Het slachtoffer is per ziekenauto naar
het Ziekenhuis te Dordrecht vervoerd.
Men vreest voor zyn leven.
Een vierjarig meisje te Rheden, dat met
een brandend stukje sigaret had gespeeld,
welk stukje sigaret in aanraking kwam met
haar Jurkje, dat in brand vloog, ls gisteren
in het ziekenhuis te Velp overleden.
Reeds meldden wy gisteren, dat de Bever-
wyksche gasdirecteur terecht heeft moeien
staan voor de rechtbank te Maastricht, ver
dacht van het aannemen van giften van
de Dortsche Gasmeterfabriek in zyn func
tie van directeur-boekhouder der gasfabriek
te Vaals.
Verdachte gaf toe, volgens de „Tel.", een
bedrag van 300 te hebben ontvangen, welk
bedrag hem echter werd uitbetaald voor
bewezen diensten by den bouw van een
gasoven te Vaals. Aan de Dortsche gasme
terfabriek werd het bouwen van dien oven
opgedragen. Op verzoek van de firma heeft
De Gr. buiten zyn functie van directeur der
gasfabriek toezicht op het bouwen voer
de aannemersfirma uitgeoefend.
Later heeft verd. het geld willen terug
geven, omdat er, volgens hem, „een ver
keerde uitleg aan werd gegeven".
De get. J. W., vertegenwoordiger, en P.
C. Schr., onderdirecteur by genoemde gas
meterfabriek, bevestigden in hoofdzaak de
verklaringen van verdachte.
Het doel der giften is, volgens get. J. W.,
om meer bestellingen te krygen en ook voor
bewezen diensten en ln dank voor de aan
gename wijze van samenwerking.
Get. Schr. noemt deze giften een alge
meen voorkomend verschynsel en vindt het
bedrag van 15.000 voor dat doel per jaar
by een omzet van rond vier millioen geen
groot bedrag.
Het O. M. was van meening, dat het geld
aan verdachte is gegeven met de bedoeling
hem te bewegen in de toekomst bestellingen
by genoemde firma te doen.
De bedragen, op deze wyze besteed, druk
ken volgens spr. niet op de aandeelhouders,
doch op de afnemers der fabrikaten, in
casu de gemeenten.
Hy achtte overtreding van art. 362 W. v.
Str. bewezen en eischt veroordeeling tot 300
gulden boete of 30 dagen hechtenis.
De gemeente-architect van De Bilt, de
heer Vermaak, ls wegens ernstige vermoe
dens van corruptie in zyn betrekking ge
schorst, voorloopig nog met behoud van sa
laris.
DOODC-STU?
Antwoord van den minister van
Financiën op een adres van Gedep.
Staten van Noord-Holland
Ged. Staten van Noord-Holland hebben
van den minister van Binnenlandsche Za
ken een antwoord ontvangen, naar aanlei
ding van een adres, waarin wordt verzocht
;e willen bevorderen, dat door een wette
lijke regeling worde bepaald op welke wyze
voorkomen dient te worden dat pensioenen,
door een zelfden persoon gelyktijdig geno
ten, wegens het vervullen van openbare
ambten, een zeker maximum overschrijden.
Ten aanzien van dit verzoek werd ook in
overleg getreden met den minister van Fi
nanciën.
In antwoord hierop heeft deze minister
aan zUn ambtgenoot het volgende bericht:
„Onder een regeling, zooals de Staten der
provincie Noord-Holland zich die voorstel
len, zouden o.a. vallen: pensioenen van ge
wezen leden van de Tweede Kamer der Sta-
ten-Generaal en van Gedeputeerde Staten,
wethouder, hoogheemraden, enz. Echter is
in artikel 69 der Pensioenwet 1922 onbe
perkte cumulatie van een pensioen, toege
kend ingevolge artikel 90 der Grondwet,
met een pensioen, ontleend aan de Pensi
oenwet 1922, uitdrukkeiyk toegelaten op
grond van de overweging, dat beperkingen
met de Grondwet in stryd zouden zyn (Me
morie van Toelichting behoorende by het
wetsontwerp tot wyziging der Pensioenwet
1922- zitting 1922—1923-403). Diezelfde over
weging geldt ook voor cumulatie van dat
pensioen met. pensioen, dat niet krach
tens de Pensioenwet 1922 verkregen wordt
na het neerleggen van een andere openbare
functie.
Het bedrag van pensioenen als bedoeld,
is, voor zoover my bekend, niet afhankelijk
van diensttyd en wedde, die meestal zal be
staan uit een vaste toelage en presentiegeld,
maar tot een maximum alleen evenredig
aan den tijd, gedurende welken het ambt
is vervuld. De pensioenen worden ook niet
toegekend na het bereiken van een bepaal
den leeftyd of uit hoofde van invaliditeit,
maar na het bekleeden van een ambt. We
gens dit bijzondere karakter kunnen zy niet
beschouwd worden als uitgesteld loon, aan
genomen, dat men het pensioensbegrip al
dus juridisch zou willen duiden.
Voor beperking van cumulatie van derge
lijke "pensioenen zou daarom niet een wei-
standsgrens welke voor de ambtenaren,
die vallen onder de werking der Pensioen
wet 1922, is gesteld op een bedrag gelijk aan
het maximumpensioen moeten worden
gesteld, maar zou een gansch andere maat
staf moeten gelden. De vraag, welke maat
staf het moet zijn, ligt buiten den kring
myner bemoeiing nu, zooals Ik boven
reeds aangaf, de pensioenen van de leden
van de Tweede Kamer der Sta ten-Generaal
buiten een dergelyke regeling dienen te biy-
ven. De kwestie wordt hierdoor toruggo-
bracht tot eene van zuiver provinciaal, ge-
meentelyk of waterschapsbelang. Om dezelf
de reden ligt niet op nujn weg de beant
woording van de vraag, of de overige func
tionarissen voor cumulatie van pensioen niet
met de leden der Staten-Generaal moeten
worden gelijk gesteld. De betreffende orga
nen zullen dit ieder voor zich moeten uit
maken.
Ten slotte moge Ik er op wyzen, dat lk
niet deel de meening van de Staten der
provincie Noord-Holland, dat het eenzydig
treffen van een cumulatiebepaling door
eenig gewest tot het gevolg zou hebben be
perking van eigen uitgaven ten koste van
een ander gewest, waarop de volls verplich
ting blyft rusten.
Een bepaling als b.v. artikel 69 der Pen
sioenwet 1922, die uitvoerig is toegelicht in
bovengenoemde memorie, zou het beoogde
resultaat kunnen hebben."
Met de daarin vervatte zlenswyze heeft
de minister van Binnenlandsche Zaken zich
kunnen vereenigen.
Mede namens den minister van Financiën
doet de minister van Binnenlandsche Zaken
thans weten, dat er geen aanleiding ls tot
het bevorderen van eene wettelyke regeling,
als in bedoeld adres beoogd.
De Eerste Kamer
goedgekeurd.
heeft de radio-wet
De Tweede Kamer heeft de begrooting
voor het Wegenfonds voor 1928 goedge
keurd. De motie v. d. Waerden inzake In-
selling van een Wegenraad werd aange
nomen.
H. K. H. Prinses Juliana heeft gisteren
den eersten steen gelegd van het museum
ten dienste van Grenadiers en Jagers.
Verhoogde werking van den Krakatau.
De debacle der Nederlandsche Spaar-
verzekering voor Katholieken; een ver
slag van de Verzekeringskamer.
Het transport der 4 Fokker-vMsgtulgen
naar Nederl.-Indië. Luitenant Koppen
wordt chef van het vliegveld te Batavia
De Poolvlucht van Generaal Nobilé.
Het dreigende conflict in de lithografie;
een exposé van werkgeverszijde.
Te 's-Gravenhage is de AnrentönBche
gezant overleden.
Het voorloopig verslag der Tweede Ka
mer is verschenen Inzake het ontwerp tot
wijziging der Arbeidswet 1919.
De rede van Sir Ansten Chambertain in
het Lagerhuis over de Britsch-Egyptische
betrekkingen en het mnltilateraal-pact.
Het nitwljzlngsbevel tegen Prins Carol
gehandhaafd, ondanks diens belofte, zich
van elke politieke actie tijdens zjjn verblijf
in Engeland te onthouden.
Het Duitsch-Amerikaansche Arbitrage-
verdrag door den Amenkaunschen Senaat
geratificeerd.
Ernstige overstroomlngen ln het Stroema-
gebied (Griekenland).
Barometerstand 9 uur vun.: 7.68. Vooruit.
OPTICIENS FABRIKANTEN
Licht op. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om: 8.12.
Hoogsta barometerstand 767.7 m.M. te
Valencia.
Laagste barometerstand 751.7 m.Mt .e
Hemos and.
Verwachting: Zwakke tot matigen N. W.
tot N. O. wind, zwaar bewolkt met tyde-
ïyke opklaring, later waarschynljk weer
regenbuien, waarschynlyk nachtvorst, over
dag iets zachter.
Op den Haarlemmerweg, even ten Oos
ten van Halfweg, reed een groote perso
nenauto, komende uit Haarlem, met een
snelheid van. naar werd geschat, een 70
K.M. Vóór den wagen reed een kleine au
to, welke, althans zoo is later gezegd, geen
brandend achterlicht Ihad. De bestuurder
van den grooten auto zag den kleinen wagen
nog op het laatste oogenblik. Hy gooide
snel het stuur naar links om.
Uit tegengestelde richting naderde Juist
een vrachtauto, thuis behoorende ln
Helder. De wagens botsten met groote
kracht tegen elkaar. De vrachtauto was ge
kraakt en kon niet meer ryden, de groote
personenauto vloog opzy de heg in en was
aan den rechterkant geheel ingedeukt.
Het mag een wonder heeten, dat alle In
zittenden, behoudens eenige ontvellingen, er
znn^r letsel afkwamen
Gistermiddag tegen half 1 heeft de laat
ste wagen met bitumen, door het personeel
eenigszins versierd met groen en bloemen,
gereden. Toen waren de laatste werkzaam
heden, wat het middenvak van den Heeren-
weg onder Heemstede betreft, spoedig ver
richt en tegen 3 uur werden de hekken aan
de Adriaan Pauwlaan en Joh. van Olden-
bameveldtlaan verwyderd en kon het ver
keer weer geheel langs den Heerenweg ge
leld worden.
Maar vooraleer het geheel gereed ls, zul
len er nog wel eenige weken verstreken
zijn.
Op enkele plaatsen zal nog wel Iets ont-
eigend moeten worden voor de voetpaden.
Aan het verplaatsen van den koepel vau de
buitenplaats „Berkenrode" wordt hard ge
werkt. De nieuwe fundeering is gereed; thans
is men bezig het te verrollen deel van ds
fundeeringen los te hakken en op balken
te plaatsen. Naar wy vemenSen, zullen hier
mede zeker nog wel 2 weken gemoeid zyn.
Maar al zyn de fiets- en voetpaden nog
niet gereed, het autoverkeer heeft nu ruim
baan en daar men dageiyks de vorderingen
ziet aan het bywerken van het geheel, zal
ook dit werk wel spoedig gereed zyn.
Men seint ons hedenmorgen uit Oslo:
Uit Kingsbay wordt gemeld, dat de „Iatila"
hedenmorgen acht uur (middeneurop. tyd)
opgestegen ls.
