Binnenlandsch Nieuws
Gemengd Nieuws
Klooster-
balsemende
t
STATEN-GENERAAL
Eerste Kamer
De radio-wet
TWEEDE KAMER.
Jhr. mr. F. K. van hennep
De corruptie in de gemeente
bedrijven te Onstwedde
De Argentijnsche gezant
overleden
De corruptie bij het
GemElectrisch Bedrijf te
Den Haag
De gemeente-secretaris van
Halsteren
FINANCIËN
De Ned. Spaarverzekering
voor Katholieken
SOCIAAL LEVEN
Het dreigend conflict in de
lithografie
De geheimzinnige roofmoord
te Maartensdijk
De veenbranden in Zuid-
Oostelijk Drenthe
LANDBOUW EN VISSCHERIJ
De landbouw in Hollands
N oorderkwartier
Een vliegtuig op Mill Hill's erf
in Engeland gedaald.
De fraude ten nadeele van de
Rotterdamsche Bankvereeniging
Voor de laatste maal
Tragisch
Thans geheel opgehelderd
De vriendelijke meneer
Vreemdelingen, die gemist
kunnen worden
M !Jv
Tn de vergadering der Eerste Kamer werd
gisteren het wetsontwerp tot wijziging van
de Waterstaatsbegrooting 1927 zonder hoof
delijke stemming aangenomen.
Vervolgens was aan de orde het wetsont
werp tot aanvulling en wijziging van de
Telegraaf- en Telefoonwet 1904 (Radio-be
palingen).
De heer HEERKENS THIJSSEN R.K.
maakt eenige opmerkingen, die in het voor-
loopig verslag niet zijn behandeld. Hij be
toogt dat de Indische zender niet aan één,
doch aan alle richtingen moet worden ge
geven. Wanneer de minister de samenstel
ling van den Radioraad bespreekt, dan
houdt hij zich aldus spreker wat op
de vlakte. Doch Juist omdat deze Raad zich
in het bijzonder zal hebben bezig te houden
met adviezen omtrent de billijke Verdeeling
van den Nederlandschen zender, moet er
voor gezorgd worden, dat de verschillende
vereenigingen naar evenredigheid in dien
raad worden vertegenwoordigd.
Mevr. POTHUIS-SMIT S. D. A. P. zegt,
dat haar fractie zich met het ontwerp wel
kan vereenigen, hoewel veel is overgelaten
aan algemeene maatregelen van bestuur.
Volgens spreekster zou een werkelijk bil
lijke verdeeling van den zendtijd moeten be
rusten op den uitslag der verkiezingen.
Een vereeniging, die slechts een klein ge
deelte van het volk vertegenwoordigt, zal
dan opk slechts op een klein gedeelte van
den zendtijd recht hebben. Spreekster ge
looft niet, dat de A.V.R.O. neutraal is, veel
eer is deze naar haar meening een liberale
omroepvereeniging.
De Minister van Waterstaat, de heer v.
d. VEGTE, wil ten aanzien van den Radio-
omroep hier niet den meester spelen. Hij
wijst er echter op, dat hem in d ewet is
opgedrongen, dat er een Radioraad moet
komen. Een van de meest belangrijke pun
ten is nu de verdeeling van den zendtijd.
Indien men nu hier de verdeeling min of
meer ging vastleggen, dan zou niemand
meer in den Radioraad daarover nog willen
adviseeren. Sprekers standpunt is dat éérst
de Radioraad zal worden gehoord over de
billijke verdeeling van den zendtijd. De Ra
dio-beweging is niet een van de gemakke
lijkste onderdeelen van sprekers departe
ment geworden. En wat nu Indië betreft,
daar zal toch zeker ook sprekers ambtge
noot van Koloniën een woordje hebben mee
te spreken. Bovendien moet ook ter dege
rekening worden gehouden met den wensch
van Indië zelf. Een billijke verdeeling voor
Nederland is niet zonder meer ook voor
Indië billijk.
Spr. ziet niet. in, dat de Radioraad een
kern moet hebben, samengesteld door de
omroep-organisaties. Dit zou hem vreemd
HJken, waar de Radioraad zal hebben te ad
viseeren over een billijke verdeeling van den
zendtijd over de omroep-organisaties. Op
die manier zou bijv. de Postraad wel een
kern kunnen hebben, samengesteld door het
hoofdbestuur der P. en T.
De radio-vrede zal toch wel eens komen
hoopt spr. De Raad zal nu moeten worden
samengesteld uit mannen, die in alle op
zichten weten waar het om gaat. Wat de
radio-organisaties aangaat, haar adviezen
kan spr. te allen tijde gemakkelijk genoeg te
weten komen .Spr. zal voor den Radioraad
de meest geschikte menschen zien te vin
den.
Na re- en dupliek, waarbij de MINISTER
nog zegt, dat hij zeer zeker rekening zal
houden met verlangens der omroep-organi
saties, wordt het ontwerp z. h. et', goedge
keurd.
Eveneens worden z. h. st. aangenomen
twee wetsontwerpen, tot wijziging van de
pensioenwet voor de spoorwegambtenaren
1926 en tot machtiging tot een ovefeenkomst
met de S. S. dienaangaande.
De Carapaosche begrooting.
Vervolgens ls aan de orde de begrooting
van Curasao voor 1928.
De heer DE JONG R.K. betreurt, dat de
Minister gebruik heeft gemaakt van de
wettelijke bepalingen om de goedkeuring
van de Cura;aosche begrooting door de Ko
loniale Staten van Curacao te onthouden.
De houding van den gouverneur van Cu
racao inzake het bijzondre en openbaar on
derwijs vindt spr. niet sympathiek.
Hij vertrouwt, dat de thans door den Mi
nister gegeven opdracht om bü de volgende
begrooting de gelden uit te trekken voor de
gelijkstelling van openbaar en bijzonder on
derwijs door den gouverneur zal worden be
grepen. Zoo niet, dan zal er het volgend jaar
meer reden zijn om de goedkeuring van de
begrooting aan te houden.
In zijn antwoord zegt de Minister van
Koloniën een telegram te hebben ontvan
gen, waaruit blijkt, dat de Koloniale Staten
de begrooting voor 1929 z. h. s. hebben aan
genomen, zoodat alle kwesties blijkbaar be
vredigend zijn opgelost. Ook tn de richting
van het bijzonder onderwijs is ten aanzien
van leermiddelen een nieuwe schrede op den
weg der gelijkstelling gedaan, die in zoo snel
mogelijk tempo tot absolute gelijkstelling
kan leiden. Spr. erkent gaarne, dat het bij
zonder onderwijs in Curacao minstens op
hetzelfde peil staat als het openbaar on
derwijs.
Vervolgens wordt de begrooting zonder
hoofdelijke stemming aangenomen.
Enkele wetsontwerpen worden zonder
hoofdelijke stemming aangenomen, zooals
een wetsontwerp inzake bestrijding van de
flesschentrekkery
Hierna wordt gepauzeerd.
Na de pauze zegt de heer REYMER (R.K.)
ten aanzien van de wijziging aer Ongeval
lenwet 1921, niet te benijden de Staats
commissie, die, naar de Minister in de
Tweede Kamer heeft medegedeeld, te
eeniger tijd zal worden ingesteld om de
on-eleganties in de Ongevallenwet en alle
andere sociale wetten te onderzoeken.
Een volledig rapport is van zulk een
commissie nimmer te verwachten.
Het schijnt welhaast onmogelijk om wet
ten te verkrijgen, die voldoen aan alle
eischen van kortheid, duidelijkheid en
leesbaarheid.
Spr. vraagt of de minister inderdaad
van plan is om aan zijn voornemen te dien
aanzien uitvoering te geven en zoo Ja, hoe
de minister zich de samenstelling van
zulk een commissie denkt.
De heer DANZ (S.D.A.P.) vraagt maat
regelen ter voorkoming, dat fabrieksartsen
hun positie kunnen misbruilsen ten na-
deele van de arbeiders.
Minister SLOTEMAKER DE BRUINE
geloft niet, dat hier een tegenstelling tus-
schen belangen van werkgevers en werk
nemers aanwezig kan zijn. Indien de belan
gen der arbeiders zouden worden ge
schaad, dan zou ook het belang der on
derneming geschaad worden.
Den heer Reymer antwoordt spr, dat
het voornemen, om een staatscommissie als
door hem bedoeld uit te lokken, wel iet
wat ironisch is geuit.
Ret ontwerp wordt z. h.- st. aange
nomen.
Bij het ontwerp tot vaststelling van be
palingen betreffende het opium en andere
verdoovende middelen vraagt de heer VAN
EMBDEN (V. D.) wie er de schuld van
draagt, dat ons land ten deze een laksche
houding heeft aangenomen, welke noch
voor de humaniteit noch voor den Vol
kenbond de meest wenscheliike is geweest.
De heer WIBAUT (S.D.A.P.) wijst erop,
dat de productie van opium en andere
verdoovende middelen veel en veel groo-
ter is dan de behoefte en het verbruik
voor medicinale en wetenscnappelijke
doeleinden.
Minister SLOTEMAKER DE BRUINE
zegt, dat de Regering eveneens van oordeel
is, dat de productie moet worden beperkt.
Dit kan echter slechts internationaal wor
den bereikt. Inderdaad vordert de samen
werking met andere naties.
Op de vraag, waar de schuld Ugt, dat
deze zaak zoo lang is opgehouden, ant
woordt spr.: de technische dlenat, die
niet voldoende was geoutilleerd.
Hierna wordt het wetsontwerp zonder
hoor del ijke stemming aangenomen.
Nadat de voorzitter heeft medegedeeld,
de Kamer Dinsdag22 Mei weder bijeen te
roepen, wordt de vergadering gesloten.
ling te maken en
L «en« lekker een
buitenlucht staalt
0) zenuwen en spie
ren. Maar pas op
voor doorgeloopen voeten. Behandel Uw voet-
zolen voor ge van huis gaat met wat Akker'.
Kloosterbalsem (60 cent) en ge kunt zeker zijn het met de beleggingen ook niet al te nauw
geen ast van doorloopen te hebben. Klooster nam, ligt aldus het verslag voor de hand.
L,aisem reeds meer dan een kwart eeuw onvol- r,pnnpmrl wordt een tweetal leeninaen aan
prezen als een werkelijke balsem bi) wonden en
Houdt ge er ven I geweest, dat «73 zich op groote schaal op het
een ferme wande- eigenlijke levens verzekeringsbedrijf heeft ge-
1 worpen. Dit bracht groote kosten mee. Over
het jaar 1924 kwam dit nog niet naar vo
ren door de boeking van „oprichtingskosten
levensverzekering" op het hoofd „beheerloon
te goed" der spaarkassen. Einde 1925 kwa
men de kosten echter tot uiting en toonden
een onrustbarende stijging.
Deze kosten hebben haar kracht gebroken.
Dat een maatschappij onder deze leiding
open plekken, ook zonder weerga als wrijfmiddel
bij rheumathiek, spit, spierpijn. Zijn veelzijdige,
snelle en afdoende werking maken Kloosterbalsem
tot het middel,
waarvan men
opcietoqen zeot"
Na artikelsgewijze behandeling wordt
het wetsontwerp zonder hoofdelijke stem
ming aangenomen en de vergadering tot
heden verdaagd.
In de vergadering der Tweede Kamer
werd gisteren de behandeling voortgezet
van het Wegenfonds en de motie-Van
der Waerclen inzake de instelling van een
Wegenraad.
De her VAN DER VEGTE, Minister van
Waerstaat, heeft den indruk dat hetgeen
thans reeds aan de wegen geschiedt, re
den geeft tot tevredenheid bij hen die de
wegen gebruiken.
Toen hij urenlang luisterde naar de ver
schillende sprekers, vroeg hij zichzelf af:
waar hebben wij het nu over. Er teeken
den zich twee richtingen af, de eerste in
derichting-Krijger. Deze zeide: op dat
vyfjarig plan staan te weinig wegen, er
is te weinig geld uitgetrokken, en wat
het ergste is, er staan heelemaal geen
bruggen op.
De tweede richting is die van den heer
van der Waerden, die spreker verweet van
zijn standpunt te zyn afgestapt, wat hem
onaangenaam aandeed. In welk opzicht
is hy van standpunt veranderd. vraagt
spreker.
Het zal de vraag zyn, of hetgeen voor
1928 uigetrokken ls, nog dit Jaar kan wor
den verwerkt.
Of er voldoende personeel is? Mocht dit
niet het geval zyn, dan zal spr., nu hij er
geld voor krygt, personeel in dienst ne
men. Met den bestaanden diens meent
spr. echter tot een vlugge uitvoering van
het program te kunnen g p-aken.
De heer Kryger vroeg waar de Wegen-
wet bleef. Spr. kan antwoorden, dat het
ontwerp bij den Raad van State is ge
weest» Het Joopt du6 op fijn «natste begin-
benen en spr. hoopt, dat het nog vóór het
reces in de afdeelingen zal kunnen worden
behandeld.
Alles wat in het belang van een goede
doorgaande verbinding van het Noorden
naar het Zuiden is gezegd, zal nauwkeurig
worden overwogen en van de goede wen
ken zal gebruik worden gemaakt.
Ten aanzien van de bruggen merkt spr.
op, dat het rijk zich niet geheel en al aan
de particuliere nijverheid kan overgeven.
Het bruggenbureau is met ingang van 1
Mei jl. ingesteld en' by de begrooting voor
1929 zal de Kamer kunnen nagaan wat er
ten aanzien van de bruggen zal worden
voorgesteld.
Men heeft gevraagd of 21 millioen voor
dit Jaar genoeg was. Ja. Spreker kan wel
30 millioen vragen, maaj het is de vraag
of dat meerdere verwerkt zou kunnen wor
den. Het departement heeft meer te doen,
men denke alleen maar aan de droogma
king der Zuiderzee.
De her van den Tempel vroeg of ook
wordt gelet op de belangen der voetgan
gers. Zeker wordt dit gedaan, doch biy-
kens een gehouden telling op een zeer druk
ken weg. dien van Amsterdam naar Haar
lem. is het aantal voetgangers gering.
Er is aangedrongen op, wat met een
nieuw woord lintbebouwing wordt gen-emd.
Maar zou de Kamer daartoe b.v. een ab
soluut 'bouwvfrbod zonder schadf vergoe-,
ding op die strooken willen leggen? Spre
ker hoort in zijn verbeelding, om het po
pulair te zeggen, het geloei al, dat daar
tegen zou opgaan.
Spreker komt thans tot de motie van
der Waerden. Men heeft spreker geadvi
seerd die motie over te nemen. Maar dan
had de mede-onderteekenaar Kortenhorst
zijn rede niet moeten houden, want die
heeft spreker zoo bang gemaakt, dat hy
wel dagenlang zal moeten naaenken wat
onder het begrip Wegenraad moet worden
verstaan. In een der bladen heeft de over-
zichtsehrijver gezegd, dat de heer Korten-
horst heel gevoelvol over den Wegenraad
heeft gesproken en dat is altyd heel ge
vaarlijk. De heer Kortenhorst heeft een
voorstelling gegeven van de taak der Ka
mer, die spreker niet gaarne zou willen
onderschryven. Hij zei: de Kamer is niet
deskundig, zü geeft den Minister geld en
die moet het dan maar verwerken. Daar
om moet er naast hem een Wegenraad
komen. Maar spreker wil vragen of er één
onderwerp is, waarover de Kamer meer
weet dan van de wegenverzorging. Een
Wegenraad kan alleen ptrovv»- tot voor
lichting van den Minister
De heer van der Waerden, als eerste on
derteekenaar der motie kan nu wel zeg
gen, dat hy er anders over denkt, dan de
heer Kortenhorst, maar ook in zijn op
vatting kan spreker de motie niet aan
vaarden. Er is een wegencommissie, die
in overleg met de betrokken autoriteiten
eiken wegaanleg of verbetering heeft na te
gaan. Moet daarnaast dan nog een we
genraad komen? Het zal een log lichaam
worden, want men kan dien raad niet
klein houden.
De Wegenraad van den heer Kortenhorst
staat gelijk met de Gedeputeerden te
Velde, waarvan ons vaderland zooveel
verdrief heeft beleefd. De Wegenraad van
de heeren var. der Waerden en Krijger zal
het werk doen ophouden. Mocht intus-
schen de Kamer de motie, die bij alle frac
ties steun heeft gekregen, aannemen, dan
zal spr. met alle aandacht nagaan, welk
standpunt hij zal moeten innemen. Rij zal
de motie niet zonder meer naast zich
neerleggen.
Na re- en dupliek wordt de motie-van
der Waerden (waarin door den voorstel
ler het woord „wetsvoorstel'- ls veranderd
in „wetsontwerp") in stemming ge
bracht en aangenomen met 59 tegen 19
stemmen
Tegsn stemden de anti-revolutionnalren,
de vrija.-democraten, de Christ.-Historischen
Tilanus, dr. de Visser, Langman en Weit-
kamp en verder de heeren Lingbeek
(H.GB.P.), Braat (PU en de voorzitter.
Te Vorden is, 62 jaar oud, overleden jhr.
mr. Frank Karei van Lennep, oud lid van
de Tweede Kamer.
Omtrent de vermoedeiyke corruptie in
de gemeentebedrijven te Onstwedde, kan
nog worden gemeld, dat thans het raadslid
de heer C. v. L. is gearresteerd en naar
Winschoten overgebracht. Het onderzoek
ten gemeentehuize vanwege de Justitie is
afgeloopen. Omtrent de resultaten van dit
onderzoek is niets uitgelekt. Het rapport
van een indertyd door den Raad aangewe
zen commissie van onderzoek is door de
Justitie in beslag genomen. Ook uit dit
rapport valt niets definitiefs te melden.
Te 's Gravenhage is gisteren in den ouder
dom van 72 jaar na een langdurige onge
steldheid overleden de heer Alexander Gue-
salaga y Home, buitengewoon gecant en
gevolmachtigd Minister van Argentinië bij
H. M. Hof en sedert geruimen tijd deken
van het corps diplomatique te Den Haag.
Onmiddeliyk na het overlijden van den
gezant is aan het gebouw van de Argen
tijnsche legatie aan de Prlnsesssgracht te
den Haag de Argentijnsche vlag halfstok
geheschen en aan het Ministerie van Bui-
tenlandsche Zaken op het Plein de Neder -
landsche vlag halfstok.
Naar wy vernemen hebben de betrekkin
gen van wyien den Argentynschen gezant
den heer Guesalaga, deken van het corps
diplomatique, het aanbod van den Minis
ter van Buitenlandsche Zaken aanvaard,
om de begrafenis van den gezant te doen
plaats hebben met de militaire eerbewyzen
aan zyn hoogen rang verschuldigd.
De teraardebestelling van het stoffeiyk
overschot zal vermoedelijk plaats hebben
op as. Maandag op het R. K. Kerkhof aan
de Kerklaan te den Haag.
Gisteren heeft de rechtbank te 's Gra
venhage vrygesproken een hoofdopziehteri *rijéa ..en -drie Werknemersorganisaties, teza-
by het Gemeentelijk Electrisch Bedryf te
Den Haag, beschuldigd van het misdrijf
genoemd in art. 363 van het Wetboek van
Strafrecht, nl. het aannemen van giften
als ambtenaar, wetende dat deze hem wer
den gedaan, teneinde hem te bewegen iets
in zijn functie gehandhaafd biyft.
laten. De eisch was zes maanden gevange
nisstraf.
In zyn fnnctie gehandhaafd
Naar thans gemeld wordt, hebben Ged.
Staten van Noord-Brabant uitspraak ge
daan, Inzake het hooger beroep, dat de ge
meente-secretaris van Halsteren, de lieer
A. van Heek, aangeteekend had tegen het
besluit van den raad van Halsteren van 1
Febr. j.l„ waar'oy genoemde heer als secre
taris was ontslagen.
Ged. Staten hebben het raadsbesluit van
Halsteren vernietigd, waardoor de secretaris
in zyn functie gehanhaafd biyft.
j Het verslag der verzekeringskamer
De Verzekeringskamer wydt in haar thans
verschenen verslag een uitvoerige beschou
wing aan de débacle van de Ned. Spaarver
zekering voor Katholieken.
Vooreerst zet de Kamer de indertyd veel
verspreide voorstelling recht als zou zy ty-
dig door derden van de ongunstige ervarin
gen met de „Nesparka" op de hoogte ge
bracht zijn.
Het ingestelde accountantsrapport bracht
5 ongunstige punten aan het licht:
a. Foutieve boekingen, biykbaar opzette-
ïyk gemaakt.
b. Onjuiste Staten, biykbaar opzetteiyk
zoo ingeleverd,
j c. Te duur werken.
d. Persooniyke vorderingen op den direc
teur
e. Onvoldoende beleggingen der spaargel-
den.
Na zeer langdurige besprekingen en veler
lei pogingen van het bestuur der Nesparka
om nieuw kapitaal te verkrijgen verzocht
deze laatste eindeiyk op 2 April 1927 aan
de Amsterdamsche Rechtbank haar onder
de noodregeling te plaatsen.
Tot op het laatste moment (zelfs nog na
de Indiening van het verzoekschrift aan de
Rechtbank) bleef men hoop houden. Het
buitendienstpersoneel, niet langer van de
zaak onkundig, wilde nog een wanhoopspo
ging doen in Limburg, waar men zeker het
geld byeen zou krygen. Ook dit liep op niets
uit.
De Rechtbank beschikte den 18en April
1927 conform het verzoekschrift der maat-
schappy en het voorstel der Kamer.
Over het beheer van den directeur, den
heer P. J. J. Haazevoet, is de Kamer aller
minst te spreken. Verscheidene punten wor
den in verband hiermede in het verslag ge
noemd, doch met het oog op een by de
Justitie gedane aangifte van strafbare feiten
wordt er niet verder op ingegaan.
De accountant» der maatschappij is naar
de meening der Kamer ook te kort ge
schoten.
Het ongeluk voor de Nesparka ls tenslotte
Genoemd wordt een tweetal leeningen aan
de later in staat van faillissement verklaarde
drukkerij „Dante Allighieri", die op grond
van de statuten niet hadden mogen worden
gesloten, evenmin als een hypothecaire lee
ning aan den directeur voor de volle koop
som van zyn huis. Wat deze laatste leening
betreft, verdient intusschen vermelding, dat
de maatschappy bij de eindafwikkeling geen
schade heeft geleden.
Van de twee leeningen aan „Dante Alli
ghieri" verstrekt, is de eerstè gegeven met
en de tweede zonder toestemming van com
missarissen. Deze hebben echter in de
tweede leening berust toen hun de afdoe
ning door den directeur blsek.
Volgt nog een bêspreking van de overeen
komst met het weekblad „Het Nieuwe Volk",
dat opgericht en gefinancierd werd door de
Nesparka, die van het blad gebruik maakte
voor propaganda.
Dit was een duur experiment dat aan de
My. by na 13.000 heeft gekost.
Als de verantwoordelijke persoon voor de
débacle moet, naar 't verslag zegt, de heer
Haazevoet worden beschouwd.
Het verslag besluit dan ongeveer ais volgt:
De commisarissen verkeerden in een on
gunstige positie, dat zy als directeur iemand
hadden als den heer Haazevoet, die ver
schillende abnormale zaken tegenover hen
als normaal voorstelde. In 't algemeen is
niet voldoende toezicht op de handelingen
van den heer Haazevoet gehouden. Noch aan
de porsoneel-verhoudingen, noch aan de
kostenkwestie, hebben commissarissen groote
aandacht geschonken.
De totaal indruk is, dat gedeelteiyk
door ondeskundigheid het college van
commissarissen is te kort geschoten.
Dé Verzekeringskamer heeft als haar
meenihg te kennen gegeven, dat commissa
rissen en de directeur moeten worden ver
antwoordelijk gesteld voor de nadeelige ge
volgen van de leeningen „Dante Allighieri".
Als gevolg hiérvan hebben, behalve de heer
dr. P. E. G. van der Heyden, die verklaart,
geen verantwoordelykheid te aanvaarden,
omdat hy altyd tegen zulke leeningen is ge-
betaling niet in staat te zyn, alle commis-
weest en de heer de Wolf, dié verklaart, tot
sarissen zich bereid verklaard, aan den cu
rator te zullen betalen hun aandeel in het
bedrag, waarvoor naar diens meening de
commissarissen ter zake van bovengenoemde
leeningen zullen moeten worden aansprake-
iyk gesteld.
Reeds hebben wy gisteren eenige mede-
deelingen gedaan omtrent het dreigend con
flict in de lithografie en de eischen der
werknemers in dit bedrijf. Thans wordt van
patroonszyde aan het „Hbld." het volgende
medegedeeld:
Gedurende 14 jaren Is er in het lithogra
fisch be4rüf gewerkt onder een opeenvolging
van collectieve arbeidscontracten, waarby
'een werkgeversbond, omvattende 110 leden,
*dq Nederlandsche Bond van Steehdrukke-
Er schynt allengs meer licht te komen in
de zaak van den geheimzinnigen roofmoord
te Maartensdyk.
Den geheelen dag heeft gisteren de bur
gemeester van Maartensdijk, de heer v. d.
Voort van Zyp, zich bezig gehouden met het
afnemen van verhooren aan verschillende
personen, van wie kon worden verondersteld
dat zy by den moord waren betrokken of
hierover inlichtingen konden geven.
Nam de politie te Maartensdijk aanvan-
kelyk aan, dat de verdachte, die gisteren
met het iyk werd geconfronteerd, de dader
zou zyn, thans is zy een andere meening
toegedaan. Uit zijn verklaringen, die men by
onderzoek juist heeft bevonden, is gebleken,
dat hy ongeveer drie maanden geleden, toen
j hy 's nachts met twee vrienden aan het
stroopen was, dit geweer bij de nadering van
j een ryksveldwachter in een houtmijt heeft
I verstopt. Twee dagen later wilde hy het wa-
i pen daar weer gaan ophalen, doch be-
1 merkte dat het verdwenen was. Ook kwam
reeds vast te staan, dat een der vrienden
het jachtgeweer wederrechtelijk uit zijn
schuilplaats moet hebben gehaald, om het
aan den derden strooper van dien nacht
te verkoopen. Het spoor van dezen laatste
leidt naar Utrecht, waar reeds een arresta
tie geschiedde, terwyi de andere medeplich-
i tige zich in een stad in Overysel moet op
houden.
Gisteren zijn in den gemeenteraad van
Emmen de veenbranden uitvoerig bespro
ken. Burgemeester Bouma opende de zitting
I met woorden van deelneming met de ge
troffenen en van dank aan hen, die by de
blussching hielpen.
B. en W. werden gemachtigd zoo moge-
lyk vijf kleine motorspuiten aan te schaffen.
Naar aanleiding van de Interpellatie van
den heer Portegies, zal een onderzoek naar
de oorzaken en de middelen tot voorkoming
van branden ingesteld worden.
Naar de „Asser Crt." meldt, heeft de bur
gemeester op de vragen van den heer Por
tegies het volgende geantwoord:
„Geruchten, als zouden de branden in de
veenderijen niet in alle gevallen door onge
luk of onachtzaamheid zyn ontstaan, hebben
door de groote vaagheid geen aanleiding ge
geven tot het instellen van een zeer ern
stig onderzoek.
Wel is een bepaald geval oorzaak ge
weest, dat een nauwkeurig politie-onderzoek
plaats vond.
B. en W. zyn niet bereid te bevorderen,
dat aan verzekerde verveners voortaan een
bedrag als schadevergoeding wordt uitge
keerd, beduidend lager dan de waarde der
verbrande turf, daar de verzekering de
schade behoort te dekken.
Voorzoover onbetrouwbaarheid of onwillig
heid in het spel mocht biyken te zyn om
medewerking te verleenen tot het blusschen
of het voorkomen van uitbreiding van den
brand, worden maatregelen overwogen.'-
Ook de Haagsche brandspuit is thans
naar de Residentie teruggekeerd. Daarmede
is het blusschingswerk thans vrywel ten
einde.
men ömvattende ongeveer 1300 leden, nl. de
Ned Litho-, Foto- en Chemigrafenbond, de
Ned. Chr. Grafische Bond en de Ned. R.K.
Grafische Bond» partijen waren.
De laatste C. A. O. is op 5 Mei afgeloo
pen, nadat de werknemers-organisaties op 28
Maart hadden verklaard haar niet ongewy-
rigd te willen voortzetten. Er wordt thans
na 5 Mei nog wel gewerkt zonder C. A. O.,
doch de werknemersorganisaties hebben in
een brief van 7 Mei verklaard, dat zy niet
zonder C. A. O. wenschen te biyven werken,
en dat, indien vóór 21 Mei geen nieuwe
overeenkomst is tot stand gekomen, de
«werknemers dien dag in staking zullen gaan.
De patroons zijn wel bereid op de bestaan
de voorwaarden te laten doorwerken, doch
staan afkeerig tegenover de eischen die de
vakbonden stellen voor het afsluiten eener
riiepve C. A. O.
Deze eischen zyn: le. Loonsverhooging
van f 2.voor de eerste twee loongroepen
(lithografen en drukkers) en van f 2.50 voor
de laatste twee groepen (ulpvakarbeiders
en hulparbeiders)2e. vacantie-uitbreiding
met behoud van loon van 7 dagenop 10
dagen.
Onderhandelingen hebben niet tot eenig
resultaat kunnen leiden, omdat de werkge
vers afwyzend staan tegenover deze verzwa
ring der bedrijven, en de werknemers van
meening zijn, dat wat zy vragen billyk is en
door het bedryf gedragen kan worden.
De werkgevers meenen zich voor de door
hen betaalde loonen niet behoeven te scha
men. De loonen die betaald worden ge'.dsn
voor het geheele land zoowel dus voor Sneek
en Eindhoven als voor Amsterdam en Den
Haag om slechts een voorbeeld te noemen.
Het gemiddelde werkeiyke loon van den
lithograaf is f 45.61, dat van den offsetdruk
ker f 45.23, dat van den handpersdrukker
f 39.59, dat van den snelpersdrukker f 39 01.
De werklieden genieten zeven dagen va
eantie met behoud van loon. Men wil deze
vaeantie uitbreiden tot 10 volle dagen om
zooals is medegedeeld later te komen tot
14 dagen vaeantie.
De werkgevers wenschen niet als voorloo-
pers voor dit nieuwe experiment dienst te
doen.
De loonen, die betaald worden zijn de
hoogste in eenig bedryf hier te lande, met
uitzondering van de chemigrafie, waar zon
der onderbreking van 1 Januari tot 1 Janu
ari een vol jaar wordt gewerkt. Een langere
vaeantie dan zeven volle dagen aan een ge
heel bedryf Is niet bekend.
De loodgieters stryden thans voor zes da-
gén vaeantie en gaan daarvoor in staking.
De steendrukkers dreigen te staken voor 10
dagen vaeantie met behoud van loon.
De Ver. tot ontwikkeling van den land-
bouw in Hollands Noorderkwartier houdt
hare voorjaarsvergadering ditmaal te Winkel
en wel op Woensdag 23 Mei, des morgens té
tien uur, in café 't Fortuin.
Wegens periodieke aftreden der heeren P
J. Visscher, P. Kistemaker en W. de Geus,
zullen drie bestuursleden gekozen moeten
worden.
Voorts komt in behandeling een bestuurs
voorstel, om als lid toe te treden van de
Ver. tot bestryding van de rundertuberculose
in N.-Holland.
Voorts zal Ir. Thierry, hoofd-ingenieur der
Zuiderzeewerken, een lezing houden over de
technische werken daarvan en ir. S. Smeding
zal een kort overzicht geven van de proef
velden, aangelegd in den Balgzand- en den
Andyker proefpolder.
Theologanten redden den vlieger van den
dood
Uit het St.Joseph's Missiehuls te Roosen
daal wordt aan de „Msb." gemeld:
Een militair vliegtuig, dat van het naby-
zynd Hendon-vliegveld was opgestegen,
kwam JJ. Zondagavond om kwart over 7 te
vallen, juist achter onze begraafplaats: Cal-
varië, op een veld, toebehoorend aan het St.
Joseph's Missiehuis te Mill Hill in Enge
land.
Eenige studenten zagen uit hun venster de
machine zonderlinge buitelingen maken, en
vreesden derhalve, dat er iets aan moest
haperen, en Jawel, poedig daarna kwam het
vliegtuig neer.
Een viertal theologanten, waaronder de
Hollanders Vercauteren en van der Vlugt,
schoten onmiddeliyk toe en waren de eer
sten om hulp te bieden.
Het vliegtuig stond reeds in lichte laaie
en een ontploffing volgde spoedig.
Ofschoon voor een paar seconden terug
gehouden door den dichten rook, slaagden
ze er in den vliegenier, 'n zekeren luitenant
Young, uit zyn neteligen toestand te red
den.
De ongelukkige had een diepe en hevig
bloedende wonde aan het voorhoofd en
was reeds bewusteloos.
De brandweer, verscheidene politle-agen-
feri, vliègéniers en een menigte volks waren
weldra ter plaatse.
De inzittende officier zou stellig levend
verbrand zyn, wanneer onze studenten hem
niet gered hadden.
Onverwyld werd hy door zekeren dr.
Morley naar het hospitaal te Hendon ge
bracht.
Men spreekt van alle zyden met den
grootsten lof over het kranig optreden der
studenten van het college te Mill Hill.
En ik haast me mede te deelen, dat ik nog
steeds Jan Jansen heet en niet van naam
ben veranderd, dat ik als manspei'soon
zynde ook geen behoefte gevoel aan het
veranderen van myn geboortedatum en dus
nog steeds in de nabyheid der eeuwwisseling
voor 't eerst het daglicht zag, dat ik myn
levenswyze nog steeds op den ouden voet
voortzet, de eindjes van maand tot maand
precies aan elkaar knoopend
't Is jammer, dat er geen ruimte is op
het papier, om ook meneer eens 't een en
ander te vragen over zyn namen en byna-
men, zyn leeftyd en zyn salaris. En tevens
om te informeeren naar de gezondheid van
mevrouw en de kinderen, de kat en de ka
narie.
Een vriend van me doet altyd erg leeiyk
tegen die groote gele enveloppe. Als ze in
de bus zit, laat hy ze er drie dagen in zit
ten. Dan wordt ze eindeiyk tydens het uiten
van gesmoorde minder nette uitdrukkingen
onder handen genomen en met handige pen-
halen bewerkt. Hy beweert, dat die vrien-
deiyke meneer wel eens Alva heeft geheeten
en nu gewoonlyk den geleerden naam Fis
cus voert, dat het een schraper is, die de
vrucht van andermans vlyt weghaalt. En-
zoovoorts.
Ondanks is 's werelds loon. Die vriend van
me houdt ook van goed bestrate straten,
van lantaarns, die branden, van politie, die
over zijn veiligheid waakt, en van zooveel,
dat de vriendeiyke meneer te verzorgen
heeft.
't Is dus nare brompottery, om zoo hevig
te sputteren.
Maar toch, als ik over een paar maanden
een nieuw briefje van den vriendelyken me
neer kryg, dén
Naar gemeld wordt, zyn gisteren de di
rectie-secretaris der Rotterdamsche bank
vereeniging de heer v. d. E. B. en de ge
arresteerde mevr. v. d. L. in het Huis van
Bewaring met elkaar geconfronteerd en aan
een streng verhoor onderworpen.
In het belang van het Politioneel onder
zoek konden de resultaten hiervan nog niet
worden medegedeeld.
De verklaring van de dame-oplichtster,
als zou zy noch op 23 noch op 31 Maart by
de Rotterdamsche Bankvereeniging zyn ge
weest, is inmiddels valsch gebleken.
Het 6.8. „Grotius" van de Stoomvaart MU.
„Nederland" maakt thans voor de laatste
maal onder de vlag van deze maatschappy
een reis naar Indië. Na den terugkeer te
Amsterdam, zal het schip uit de vaart wor
den genomen. Het zal dan tydens de
Olympische Spelen worden geëxploiteerd als
hotelschip in de Amsterdamsche haven.
De „Grotius" is een passagiersschip van
5867 ton bruto en werd In 1907 gebouwd.
Het zal na de Olymp. Spelen zeer waar-
zchyniyk verkocht worden, evenals het s.s.
„Rembrandt" van dezelfde maatschappy,
dat reeds eenigen tijd uit de vaart genomer
is.
Uit Tilburg wordt aan het „Huisgezk
gemeld
De werkman de R. uit de Berkvensche-
ïtraat te Tilburg, had begin der vorige week
het ongeluk een hdutsplinter in rijn vinger
te krygen. Met behulp van een tangetje
slaagde hy er in den splinter te verwyde-
ren. Er ontstond evenwel bloedvergiftiging
met het droevig gevolg, dat de man eenige
lagen later aan de gevolgen overleed. Een
omstandigheid, die dit voorval nog tragi
scher maakt is, dat de man Juist stierf,
Irie dagen voor den dag, waarop zyn doch
ter in het huweiyk trad.
De geraffineerde poging tot oplichting
van „St. Homo-bonus" te Rotterdam
De geraffineerde oplichting door middel
van een met een valsch stempel en een
valsche handteekening van „St. Homobonus"
voorziennen protestwissel ad ruim 7000 gul
den, waardoor deze coöperatieve Inlcoop-
vereeniging te Rotterdam bijna gedupeerd
werd, is thans geheel tot klaarheid ge
bracht.
De Amsterdamsche Bank toch, die, door
dat „St. Homobonus" weigerde dezen wissel
te betalen, de gedupeerde was, heeft den
schuldige weten te vinden.
Het bleek, dat hy uit geldgebrek tot deze
vervalsching was overgegaan en gehoopt
had nog voordat de wissel by „St. Homo
bonus" zou worden gepresenteerd, de zaak
in het reine te kunnen brengen.
De heer G. W. aan wien deze wissel het
eerst geëndosseerd was, heeft met deze zaak
verder niets te maken.
De vervolscher heeft inmiddels met de
hulp van zijn familie de Amsterdamsche
Bank geheel schadeloos gesteld, waarmede
men de zaak als geëindigd wil beschouwen
Dat hoort óók by de Meimaand, dat je
een groote, gele enveloppe in je bus gestopt
krygt. En voor een venster van geolied pa
pier staat je naam, feilloos juist, aldus de
„Llmb. Koerier."
De meneer, die Je dat stuurt, heeft geen
postzegel van noode, hy heeft een af
spraakje gemaakt met Tante Pos, nu be
hoeft ny maar een bepaald woord in den
rechterbovenhoek te drukken en het geval
wordt behandeld, alsof er dure centen voor
waren neergeteld by een postkantoorloket.
Als je die enveloppe in de bus hoort plon
sen, dan spring je verheugd op, want de
meneer, die je dat stuurt, is een heel goede
kennis en een hartelyk mensch.
Zóó'n goede kennis dat je er 's nachts wel
eens van droomt. I
Zóó'n hartelyk mensch, dat hy ieder Jaar
opnieuw zeer belangwekkend informeert
naar je naam en toenaam, naar je geboor-:
tedatum en je beroep, naar het aantal gul-
dens, dat je in een jaar kunt stukslaan
zonder schulden te maken, en nog veel meer.j
Dat is erg aardig van dien man om zoo
alles te willen weten, wat er belangwekkends
aan je is.
Daarom gaat 't by my met een zekeren
ritueelen ernst gepaard, als Ik die enveloppe
open, als ik haar sympathieken, belangstel-
lend Informeerenden Inhoud wederom met!
de oogen verslind, schrijft een inzender aan
de Morgen, die blykbaar zyn geestigheid
niettegenstaande de ontvangst der bewuste
enveloppe niet verloren heeft.
Aanstonds, als door een onweerstaanbare
macht gedreven, grijpt myn hand dan naar
de vulpen, om meneer te vertellen, hoe
aardig ik die belangstelling van hem vind.
Internationale zakkenrollers
Te Rotterdam zag gisteren een surveil-
ieerend rechercheur van de Centrale Re
cherche, dat op den hoek van de Hoofdsteeg
en den Middensteiger voor den winkel,
waarin de door water beschadigde goederen
uit het City-magazyn worden verkocht, drie
personen, twee mannen en een vrouw, zich
op verdachte wyze ophielden. Hy zag dat
de vrouw het taschje van een dame open
maakte en daaruit iets wegnam, doch toen
gewaarschuwd werd door een der mannen,
die blykbaar had opgemerkt, dat iemand
hen bespiedde.
Het drietal ging hierop haastig weg. De
rechercheur volgde hen geruimen tyd om
na te gaan, of ze wellicht anderen zouden
trachten te bestelen, doch daar dit niet ge
beurde, hield hij twee hunner een man en
de vrouw, tenslotte aan en bracht ze naar
het hoofdbureau.
Daar bleek, dat de man de 28-jarige
Meic zyiand uit Mamar was en de vrouw de
35-jarige Sofja Mazinska, laatst wonende te
Keulen. Beiden zyn van Poolsche afkomst
en kwamen via België in ons land.
HR
V'
