Buitenlandsch Nieuws
T^veast
■z&nuAA/iaMeüm
FEUILLETON.
ONGEZIENE
LEVEN NA
WERELD OF
DEN DOOD!
HET
MIJNHARDT'S
DE MISDAAD VAN
KÉRALAIN
de ontploffing te hamburg.
GEMENGDE BUITENL.
BERICHTEN
Hoofd pijn-Tab letten 60
Laxeer-Tabletten 60 ct
Zenuw-Tabletten .75 ct
Staal-Tab letten 90 c'
IVSaag-Tabletten 75ct]
Bij Apoth. en Drogisten.
KERK EN SCHOOL
Esperanto-examens
God de Vergelder.
Het toeval, de god der dwazen.
Als laatste antwoord op de vraag, wie de
wereld het aanzijn schonk, antwoordt de
ongeloovigo atheïst: het toeval!
En dan denk ik van zelf aan 'n oude
sage, die ik ergens las, 'k weet niet meer
waar ergens:
In de landen aan Euphaat en Tigris leef
den in de oude tijden menschen in wier
harten dezelfde vragen brandden als in
onze zielen.
Van waar komt de mensch, waarheen
gaat hij, wie schiep dat grootsche, mach
tige heelal?
In hun antwoord op al die vragen was
dat, wat hun onbevangen geest en nart hun
ingaf: er zijn hemelsche machten,die de
goede gesternten besturen, van wie regen
en vruchtbaarheid komt en er zijn booze
machten, die de slechte gesternten voeden,
die hagel en storm ontketenen.
Het viel die menschen van den heiden-
schen voortijd te zwaar, zich boven alle
bijgeloof te verheffen ot de alles omvat
tende en verklaarbare eenheid van een
hoogste wezen, als eerste en laatste oor
zaak aller dingen.
In het land dier menschen heersehte tïn
goede koning, die deemoedig de goden
diende.
Op zekeren dag kwam een wijze man tot
dien koning en zeide: „Koning, waarom
dient gij deemoedig de goden? Er bestaan
geen goden, die de gesternten leiden! Hun
banen bewegen zich volgens onverant
woordelijke wetten! En de wijze vorderde
van den koning, dat hij alle tempels zou
sluiten, en het volk geleerde mannen zou
geven om het te onderrichten in de vaste
wetten van het planeten-stelsel.
Maar de koning was 'n wijs en verstan
dig man en onderzocht de woorden van
den geleerde ,of ze ook waarheid be
vatten.
Hij liet door 'n heraut aankondigen,
dat het volk zich naar de hoofdstad moest
begeven en stelde hen in een kring op om
een arena, terwijl hij in het midden een
gouden zuil liet plaatsen. Toen sprak de
koning het volk toe en vertelde, al wat de
wijze man hem had medegedeeld over het
bestaan der goden.
Het gelaat van den wijze straalde, want
hij wist zijn roem nabij.
Toen nu de koning alles gezegd had,
liet hij bij zich brengen honderd diaman
ten, ieder zoo groot als 'n noot en hon
derd robijnen en de edelsteenen fonkelden
als de sterren des hemels.
Toen sprak de koning tot den wijzen
man: mijn volk heeft vernomen, wat gU
gezegd hebt over het bestaan der goden,
let nu goed op. De honderd witte en honderd
roode steenen zult gü achtereenvolgens in
!W handen nemen en ze door de arena rol
len in een kringloop om den gouden zuil,
maar geen steen mag een ander raken of
In zijn loop storen.
Het zal u gemakkelijk vallen, daar gü de
aanen der sten-en, die,, zooals gij zegt niet
door de goden bestuurd worden, berekend
hebt. Gelukt u dit, dan zullen de tempels
der goden gesloten worden en wij zullen
u gelooven; gelukt u dit niet, dan hebt
5Ü de goden gelasterd en zult ge sterven!
Toen werd het doodstil in de arenn!
De wijze wierp zich op de knieën voor den
koning en smeekte hem om genade voor
zijn leven.
Wat is toeval? Wat beteekend dat woord?
Eigeiyk beteekent dat woord heel weinig
en bestaat alleen in iemands gedachte, en
Wil niet anders zeggen dan de onvol
doende beschouwing of onwetendheid van
esn gedeelte der oorzaken, waardoor een
of ander uitwerksel te weeg wordt ge
bracht, b.v. bij 'n wedren loopen twee
paarden van verschillend ras geruimen
tijd precies even snel. Dit zal een opper
vlakkig toeschouwer „toevallig" noemjen;
maar als men op dat oogenblik alle oor
zaken die in 't spel zijn, kon doorzien, zou
men niet meer van toeval spreketn. Als
men alle invloeden, die daar in werken
op paarden en menners kon doorzien, zou
men terstond moeten toegeven: neen, dat
die paarden gelijk blijven is niet toevallig
maar is 'n noodzakelijk gevolg van ver
schillende geheime oorzakrti, die niet in
't oog vallen. Wanneer wil dus beweren
dat iets toevallig is gebeurd, wil dat niet
zeggen dat die gebeurtenis geen oorzaak
heeft gehad. Dit is pure dwaasheid
maar dat die oorzaak in haar geheel of
gedeltelijk ons niet bekend is. Zie daar
de beteekenis van dat veel gebruikte woord
„toevallig". Daarom zegt prof. Beysens dan
ook: het toeval is een groote nul en louter
woorden-spel, eenheid. Het toeval is de
god der dwazen, zegt Frederik II, de
koninklijke vriend van Voltaire. En reeds
merkt Cicero scherpzinnig op in z'n boek:
De natura Deorum: Over de natuur der
godon: Indien de geheele wereld-orde
haar ontstaan zou danken aan het blin
de toeval, dan neem ik met evenveel
recht aan, dat de Annales van Ennius ('n
episch gedicht in 18 boeken) ontstaan
zijn uit een blindelings door elkaar wer
pen van letters. Wanneer het toeval het
heelal kan samenstellen, waarom kan het
dan geen tempel, geen portiek, geen stad
of paleis tot stand brengen?
Hoe intens dwaas en miniem de kans
is, dat heel die prachtige wereld-orde zoo
maar toevallig tot stand zou zijn geko
men geeft Prof. Dr. Beysens te zien in
zijn „Feodicee of natuurlijke Godsleer,
met de volgende berekening:
Volgens de wetten der kansberekening
kunnen de 26 letters van het alfabet
hoe ongelooflijk dit ook moge slinken
op niet minder dan 620 sextillioen (dit ls
620 met 36 nulletjes!) verschillende ma
nieren gerangschikt worden! Wanneer wij
derhalve ergens de 26 letters van het al
fabet in de juiste volgorde óp tafel zou
den zien liggen, dan is er één 620-sextil-
lioenste kans, dat zij zoo maar in den
b'inde op tafel zijn gegooid en „toevallig"
juist zoo van A tot Z achter elkander zijn
gekomen. Dan blijven er in ieder geval
619999999099999999999999999999999999999 kan
sen dat ze niet toevallig maar „opzette
lijk" zoo naast elkander zijn gerang
schikt: 12 personen kunnen op 479.002.600
manieren om een tafel gerangschikt wor
den! Tusschen wee personen, die domino
spelen, met slechts 7 steenen, zijn 137
milliarden verschillende partijen mogelijk.
En dan te bedenken, dat volgens Nageli
een enkele levende cel bestaat uit mins
tens vijf-duizend blllioen, zegge 5000.000.0
00.000.000 eiwit-moleculen, die zich alleen
in één bepaalde zeer ingewikkelde orde
moeten vereenigen, om een levende cel sa
men te stellen en nu moeten we nog niet
vergeten, dat die moleculen weer bestaan
uit billioenen „atomen" en de atomen vol
gens Nögeli uit ameren".
Hoeveel kans zal er nu bestaan dat die
5000 blllioen moleculen, die zich uiteraard
op alle mogelijke wijze kunnen vereenigen,
zich op goed geluk af tweemaal in de
zelfde orde zullen samenvoegen. En dan
heeft men nog maar twee toevallig-gelijke
cellen! Hoeveel kans bestaat er nu, dat
uit het toevallig samentreffen der stof
deeltjes twee gelijke „organismen" ont
staan. Daarvoor moeten 5000 billioenen
moleculen zich toevallig in dezelfde orde
samenvoegen; niet tweemaal, maar mil-
lioenen en millioenen malen tegeijk! En
dan hebben wij nog maar slechts twee
toevallig-gelijke organismen! En denkt U
nu zóó 't heelal in met z'n 1500 millioen
menschen. Z.'n ingewikkelde pl.-tnt- en
dier-soorten, eindeloos in verscheidenheid.
En zóq zou dus tengevolge van het blin
de samentreffen van die billioenen en bil
lioenen kleine stofdeeltjes, zonder eenige
oorzaak of leidend verstand heel die prach
tige wereld-orde zijn ontstaan en tot
stand blijven eeuw in eeuw uit.
Wie dit beweert, is 'n dwaas! Voor hem
geldt t woord van den Psalmist: Deus
autem irridebit eum: God lacht om hem
en voorziet dat eens Zijn dag zal komen.
Ps. 36 13.
L. VIS,
Rector te Goes.
DE GRIEKSCHE MINISTERÏEELE
CRISIS
Het is nu zeker dat Venizelos tot de prak
tische politiek is teruggekeerd. Hij heeft een
verklaring gepubliceerd, waarin hij dezen te
rugkeer motiveert.
Hij zegt erin dat het neerleggen van het
leiderschap der Liberale Party door Kafan-
:laris hem heeft genoopt zijn vroeger besluit
om niet op het politiek tooneel terug te kee-
ren, te herzien. Zijn weigering om terug te
fceeren, zou de ontbinding der Liberale Partij
tengevolge hebben gehad, hetgeen niet in 't
'aelang des lands zou zijn geweest. In ver
band met de veelvuldigheid der politieke par
tijen wordt het steeds moeilijker een krach
tig kabinet te vormen, zoodat wanneer de be
langrijkste dezer partijen zou worden ont
bonden, deze moeilijkheid nog zou toenemen.
Venizelos verklaart zich intusschen tegen
slke dictatuur. Hij is van oordeel dat zijn
rigen terugkeer tot het politiek tooneel de
beste waarborg zou zijn tegen elke poging
>m de vrijheid te onderdrukken, en heeft
laarom besloten het leiderschap der Libe
rale Party wederom op zich te nemen. Hy
rerheelt niet dat zijn wederoptreden het pro-
litiek antagonisme zal doen herleven, doch
hy beschouwt het als zyn plicht zyn plaats
in te nemen aan het hoofd eener party, die
de voornaamste verdedigster is tegen het ge
vaar eener dictatuur, dat de republiek be
dreigt.
De besprekingen, welke president Kondoe-
riotis met de partyielders heeft gevoerd, leid
den tot dusver nog niet tot een oplossing der
moeilijkheden. Generaal Metaxas, de leider
van de Party der Vrije Meeningsuiting, wel
ke 52 zetels in de Kamer heeft, adviseerde
de vorming eener coalitie. Hg was bereid in
zulk een ministerie zitting te nemen indien
dit niet onder den invloed van Venizelos
staat.
Kafandaris stelde een reconstructie van
het kabinet voor of de vorming van een
nieuw onder Venizelos, Michalakopoelos, li
beraal-republikein, zoowel als Papanastasloe,
republlkeinsche unie, waren bereid Venizelos
te steunen.
De president der republiek hoorde alle me-
dedeelingen der partyieieders aan en be
hield zich zyn oordeel voor tot na zyn on
derhoud met Sofoelis, den Kamervoorzitter.
De autoriteiten hebben intusschen alle
openbare betoogingen tegen den terugkeer
van Venizelos verboden.
ATHENE, 25 Mei Venizelos heeft ad
miraal Kondoeriotos, den president der re
publiek, voorgesteld te trachten een kahinet
te vormen dat in staat is met de huidige Ka
mer te tegeeren. Doch indien het bewijs
wordt geleverd dat het onmogelgk is een
levensvatbare regeering te krijgen, is Veni
zelos bereid de regeeringsverantwoordelgk-
heid op zich te nemen.
ATHENE, 25 Mei De parlementaire
enquête-commissie heeft besloten Pangalos,
onder borgstelling in vrijheid te stellen.
De Kamer moet dit besluit ratificeeren.
WAT WIL VENIZELOS?
BERLIJN, 25 Mei. Uit Athene wordt
aan het „Berl. Tageblatt" gemeld, dat Veni
zelos er thans van heeft afgezien, om met
maatregelen van geweld aan het bewind te
komen.
zyn laatste verklaringen kunnen niet an
ders worden uitgelegd, dan dat hy zich voor
eerst nog op den achtergrond houdt. Zelfs de
Venizelisten moeten toegeven, dat hg geen
verandering van de buitenlandsche politiek
wil en zich zonder voorbehoud by de poli
tiek van Michalakopoelos neerlegt.
De „Politia", het blad van Metaxas, meldt
uit Angora, dat Kemal Pasja in een gesprek
met den Griekschen gezant, zijn verbazing
had te kennen ^geven over de gebeurtenis
sen op binnenlandsch politiek gebied in
Griekenland en er bij heeft opgemerkt, dat
deze gebeurtenissen gevaar opleverden voor
dé goede betrekkingen tusschen Turkye en
Griekenland. Kemal zou er aan hebben toe
gevoegd, dat Griekenland nu binnen acht
dagen moest beslissen, of het wenscht in te
gaan op de Turksche voorstellen, nopens
een Grieksch-Turksche overeenkomst, of dat
het deze zal verwerpen.
Venizelos is gisteren door staatspresident
Kondoeriotis ontvangen. Hg heeft echter
nog geen mandaat tot vorming eenèr regee
ring gekregen.
Venizelos heeft den staatspresident aanbe
volen pogingen tot samenstelling van een
parlementaire regeering voort te zetten en
pas, als (leze zonder succes zou blgven, hem
tot kabinetsformateur te benoemen.
Overwogen wordt thans een coalitie tus
schen de Venezelistische groepen ondern
Kafandaris en Mhichakopoelis met de beide
monarchistische fracties van Metaxas en
Zandaris.
DE REIS VAN WOE
WASHINGTON, 24 Mei Woe, de speci
ale afgezant dér Zuid Chineezen te Washing
ton, verklaarde tegenover persvertegenwoor
digers, dat hij naar Washington was geko
men om in opdracht van de re$*erlng der
Kwomintang den steun van Amerika te
vragen tot waarborging van de onafb£*ike-
lijkheid van China. Naar de meening van de
Kwomintang was door het dreigement van
Japan, dat het een binneh rukken van Chl-
neesche troepen niet zou gedoogen, artikel 7
van het Washingtonsche negenmogendheden-
verdrag van 1922 aangerand, en de regeering
der Vereenigde Staten was als voornaamste
onderteekenaar van het verdrag verplicht,
zich met Japan en de ander garanten van de
integriteit van China onverwijld in verbin
ding te stellen.
Op het departement van Buitenlandsche
Zaken werd te dezer zake verklaard, dat de
regeering der Vereenigde Staten de gebeur
tenissen in China met de grootste belang
stelling volgde en de verdere ontwikkeling
ervan zou afwachten. Het lag niet in het
voornemen, de Amerikaansche troepen-con
tingenten in China te versterken.
MINISTERCRISIS IN JAPAN
TOKIO, 25 Mei - De minister van Onder-
wUs heeft zijn ontslag ingediend, klaarbiy-
keiyk als gevolg van een meeningsverschil
met Tanaka, den premier. Dit ontslag wijst
te meer op de oneenigheid in het kabinet,
welke wel eens zijn val ten gevolge zou kun
nen hebben.
De Bankier Kazoe Sjoda, vroeger minister
van Financiën, is benoemd tot minister van'
Onderwys, ter vervanging van Mizoeno.
DE AMERIKAANSCHE ANTÏ-OORLOGS-
VOORSTELLEN
WASHINGTON, 24 Mei. Vo gens bg
het departement van Buitenlandsche Zaken
ingekomen berichten zal de Japansche re
geering haar antwoord op de voorstellen
van Kellogg inzake een multilateraal ver
drag tegen den oorlog Zaterdagavond aan
den Amerikaanschen gezant overhandigen.
Het Belgische departement van Buiten
landsche Zaken heeft den Amerikaanschen
gezant te Brussel medegedeeld, dat het Kel-
loggs ontwerp onvoorwaardeiyk goedkeurt
en onmiddeiyk na ontvangst van de ult-
noodiging zgn formeele toestemming zal
geven.
DIE NIEUWE PARTIJ-GROEPEERING
IN DE FRANSCHE KAMER
Na eindelooze besprekingen is thans de
groepeering der politieke partyen in de
nieuwe Fransche Kamer definitief geregeld.
De slotsom is dat er geen bepaalde Cen
trum-groep zal zijn, noch een groep van
nieuwe Kamerleden. Deze nieuwe Kamer
leden wilden n.l. een eigen groep vormen
in de vaste overtuiging dat zg de zaken
beter zullen kunnen bestieren dan hun
oudere collega's! De poging faalde en de
nieuwelingen zullen zich tevreden moeten
stellen met de bestaande groepen, die elk
op haar beurt trachten zooveel mogeiyk
leden te werven teneinde een grooter
aantal vertegenwoordigers in de commissie
en dus een grooter invloed op den wetgeven-
den arbeid te verkrijgen.
Evenals in de oude Kamer zullen er drie
gematigde groepen zgn: de gauche liberale,
de républicaine démocratiqiZS. Deze laatste
groep, onder leiding van oud-minister Magi-
nQt, zal haar naam veranderen in „groupe
d'action démocratique et sociale". Zij zal
geen voorzitter hebben, doch een „bestuurs
commissie".
Donderdag a.s. komt de nieuwe Kamer
bijeen en Maginot heeft verklaard dat zelfs
nu nog niet te zeggen is of de meerderheid
door de rechterzijde, de linkerzijde of het
centrum zal worden gevormd, daar.de stem
ming bij de jongste verkiezingen vóór of
tegen Poincaré en zijn politiek ging, en dus
de politieke tendenz der nieuwe Kamer pas
zal blijken wanneer zij aan het werk is.
Ervaren politici hebben berekend dat van
de 612 Kamerleden op zijn minst 500 ver
kozen werden als supporters van Poincaré.
Het aantal van hén, die voorstanders zijn
van een po itiek van nationale eenheid wordt
echter slechts op ongeveer 360 geschat, het
geen een vlotte meerderheid zal wezen. De
taktiek der regeering zal nu er op gericht
moeten zijn deze meerderheid, welke onder
ling verdeeld is, bg elkaar te houden.
i DE DUITSCHE RIJKSDAGVERKIEZINGEN
Een protest der Poolsche Katholieke
Volkspartij.
KATTOWITZ25 Mei. Naar de Poolsche
bladen melden, is de verkiezingscommissie
van de Poolsch-Katholieke Volkspartg voor
nemens tegen de Rgksdagverkiezingen in
Opper-Silezië te protesteeren, daar de Pool
sche bevolking, ondanks het feit, dat thans
vijfduizend stemmen meer werden verkregen
by de verkiezingen voor den Landdag, de
Poolsche bevolking zonder vertegenwoordi
ging in den Rijksdag blijft.
HET VLAG-INCIDENT TE INNSBRUCK
WEENEN, 24 Mei In verband mét de
gebeurtenissen, die heden by het Italiaan-
sche consulaat-generaal voorvielen, had de
Landdag van Tirol het plan opgevat tot "n
betooging van alle partgen.
Tot die betooging is het echter niet ge
komen, omdat de sociaal-democraten tegen
dit door de burgerlijke partijen genomen
besluit protesteerden en het voor onnoodig
verklaarden. Daar de Landdag alleen een
betooging van alle partyen beoogde, is deze
niet doorgegaan.
Naar verluidt, zou de Italiaansche consul-
generaal, voordat hg zgn eischen betreffen
de genoegdoening stelde, telefonisch met
Rome gesproken hebben.
De jongeman, die de vlag van het consu
laat haalde, is een 22-jarig student, Herbert
Kaiser, lid van de Studentenvereeniging
„Germania".
Hedenmiddag is een functionaris van de
bondskanselarg op het Italiaansche gezant
schap verschenen, om den zaakgelastigde 't
leedwezen van de regeering met het voor
gevallene te betuigen.
INNSBRUCK, 24 Mei Ook in de latere
avonduren vormden zich steeds weer kleine
troepen betoogers, die tevergeefs tot het Ita
liaansche consulaat trachtten door te drin
gen. De betoogers konden, tengevolge van
de strenge afzettingsmaatregelen, niet eens
in dé straat, waarin het consulaat zich be
vindt, komen. Tégen 10 uur 's avonds wilden
eenige honderden meest jeugdige personen
naar een Italiaansch eafé gaan. Zg werden
echter vóór deze lokaliteit door de wacht
tegengehouden, die de menigte met den
gummistok en met de blanke sabel uiteen-
Joeg. Ook mislukten pogingen om naar het
particuliere huis van den Italiaanschen con
sul op te trekken, dank zy de politte-maat-
regelen. 's Avonds om half elf trok een troep
betoogers naar de woonhuizen van de Itali-
sansche spoorwegarbeiders, die echter ook
door de politie worden bewaakt. Op het
oogenblik (11 uur 's avonds) duurt 't rond
trekken van kleine groepen personen nog
voort.
WEENEN, 24 Mei Uit Innsbruck wordt
gemeld, dat het tot nieuwe incidenten voor
het Italiaansche consulaat kwam, toen de
brandweer de Italiaansche vlag voor het
consulaat, onder de eerbewijzen van een
militaire afdeeling, weer op het consulaat
heesch en deze door de aan de ramen van
het gebouw verschenen Italiaansche consu-
laats-beambten met den fascistengroet en
„ewiva" werd begroet.
De politie trachtte in de middaguren de
opgewonden menigte, die de houding van de
beambten van het consulaat als een uittar
ting beschouwde; tot uiteengaan te bewegen,
doch deze verzamelde zich steeds weer op
nieuw onder het zingen van nationale liede
deren en het uiten van protesten tegen de
onderdruking van de Duitschers in Zuid-
Tirol. De opwinding onder de bevolking van
Innsbruck duurt nog voort.
BERLIJN, 25 Mei. Volgens een bericht
uit Hamburg is men Donderdag met de
vernietiging van de nog voorhanden zijnde
phosgeengas-voorraden begonnen.
Het werk vereischt, wegens de buitenge
wone gevaarlijkheid van het gas, groote
voorzichtigheid.
DRESDEN, 25 Mei. Naar aanleiding van
de ongerustheid in vele kringen der bevol
king, ontstaan over den opslag van groote
hoeveelheden phosgeengas in de chemische
fabriek V. Heyden in Radebeul, hebben het
bestuur en de chemicus van den Raad van
Bedryfstoezicht zich voor een bezichtiging
van de opgeslagen voorraden naar Rade
beul begeven en het volgende vastgesteld:
De chemische fabriek v. Heyden heeft
langs rechtmatlgen weg de vergunning ver
kregen tot het vervaardigen van phosgeen,
doch maakt daar op het oogenblik geen
gebruik van .Er liggen momenteel 7000 kg.
opgeslagen. Het bewaren daarvan geschiedt
evenwel niet, zooals In Hamburg, in groote
ketels (tanks), maar in stalen flesschen
met een mnoua van w Kg. uaaraoor is
het gevaar veel geringer, temeer daar ge
schoold personeel over de opslagplaats toe
zicht houdt en de flesschen op bepaalde
tgden worden gecontroleerd.
Op het oogenblik bestaan te tegen dezen
opslag geen bezwaren. De ervaringen, die
men echter bij de ramp te Hamburg heeft
opgedaan, zal men zich in elk geval
ten nutte maken.
HET HOOGVERRAAD-PROCES-
BRAÜN c. s.
LEIPZIG, 25 Mei. Het Rijksgerechtshof
te Leipzig heeft heden arrest gewezen m
het hoogverraad-proces tegen Braun,
Semmelmann en consorten.
Wegens voorbereiding van hoogverraad
in gemeenschappelijk overleg en overtre
ding van paragraaf VII: 4 van de Wet ter
Bescherming van de Republiek, werden de
navolgende straffen opgelegd: Oldenburg
en Dalista 1jaar gevangenisstraf en 150
M. geldboete; Ganz 1 jaar vestingstraf en
100 M. geldboete.
Muller werd vry'gesproken.
Als preventieve hechtenis worden bg
Oldenburg, Dalista en Ganz resp. in min
dering gebracht een, vier en zeven maan
den.
NA DE PRUISISCHE VERKIEZINGEN.
BERLIJN, 25 Mei Naar de sociaal
democratische „Rhein. Ztg." uit politieke
kringen in Berlijn verneemt, zou de eerste
burgemeester van Keulen Adenauer in
aanmerking komen voor het Pruisische pre
mierschap, ingeval Otto Braun rijkskanse
lier mocht worden.
NA DE VEROORDEELING DER
AUTONOMISTEN TE COLMAR.
COLMAR, 24 Mei Het proces te Col-
mar is in een atmosfeer van groote nervo
siteit geëindigd. De vier veroordeelden heb
ben hooger beroep aangeteekend.
Er is hedenavond te Colmar een vergade
ring belegd voor het vrijlaten van Schall,
Rlcklin, Ross en Fasshauer. De vrygespro-
ken beklaagden namen er aan deel, evenals
een Elzassisch afgevaardigde. Er werden mo
ties aangenomen voor de onmiddellijke vrij-
lating van de veroordeelden.
De bladen van abbé Haegy publiceeren
onder het verslag van het proces een hjst
van de jury-leden met hun beroep er bg
en hun adres.
ONTPLOFFING IN EEN MIJN.
Talrijke dooden en gewonden.
WILKESBARRE, 25 Mei. Bg een ont
ploffing in een myn van de Hudsonmaat-
schappy, zgn vijf mgnwerkers gedood en
velen gewond.
Prachtige legaten voor de
Katholieke Universiteit van
Lublin.
Gravin Potulicka heeft by testament al
haar bezittingen vermaakt aan de katho
lieke universiteit van Lublin in Polen. De
zer dagen kreeg pastoor Zaniewicz uit New-
York van een rijk geworden landverhui
zer een bedrag van 16.000 Dollar ook voor
dezelfde universiteit. De Rectoren van de
ze hoogeschooi Dr. Kruzynsld en Graaf
Dr. Woroniecki zyn dg twee meest beken
de Apologeten van Polèh.
De President van Polen en 't
Mariabeeld van Hodyszewo.
Reeds sedert eeuwen vereerde men in
dè kath. kerk van Hodyszewo een won
derdadig beeld der Moeder Gods. Toen
Rusland echter deze kerk aan de Katho
lieken ontnomen had, werd het beeld in
1915 by den opmarsch der Duitsche troe
pen naar Moskou gebracht. Na den oorlog
bij het herstel van Polen werd het Ma
donnabeeld tengevolge van een fout in
de administratie te Moskóu niet aan de
katholieken, maar aan de Schismatieken
toegewezen. Ete katholiek'Jn teekenden
hier tegen protest aan en hun protest
werd toegewezen.
De Staats -Srhesident Prof. Mr|selcki
heeft het beeld zelf aan de katholieken
teruggegeven, nadat hg het beeld op eigen
kosten had laten restaureeren.
Erknaning van de Katholieke
Universiteit van Tokio.
Uit Rome hebben wij bericht ontvangen
dat de H. Vader aan den Generaal der
Jezuïeten den 9en Mei mededeelde, dat de
definitieve erkenning van de Missie-uni
versiteit in Tokio door le Japansche re
geering thans een feit geworden is,
Reeds geruimen tyd werden er onder
handelingen gevoerd, maar de definitieve
beslissing werd steeds uitgesteld, totdat nu
ook de laatste moeiiykheden overwonnen
zijn, de geiykstelling met de andere uni
versiteiten thans haar beslag gekregen
heeft.
Het is wel interessant dat deze beslis
sing nu juist in de maand Mei gevallen
is. nu Z.H. de Paus als maandintentie
voor het Apostolaat des gebeds had opge
geven: „Dat Maria, de mystieke morgen-
kalmeeren Uen houden Uw geest helder
Buisje75qt Bij Apoth.en Drogisten.
ster het edele volk van Japan tot waar
heid moge geleiden!"
Een statistiek over de grnwe-
welen in Mexico.
Aan het te El Pas verschgnende blad
„EI Diario" ontleenen wij het volgende:
14/4 1928. De Statistiek, die volgens amb
telijke gegevens is samengesteld, geeft een
droevig beeld van de schrikkelgke vervol
gingen dié het droeve land teisteren. Se
dert 8 April 1927 heeft de vervolging een
intensiteit gekregen. Vanaf dien datum tot
op heden bedraagt het aantal slachtoffers
4.047, waaronder 160 vrouwen. Hierbij niet
gerekend de priesters, die voor dien da
tum werden gedood. In het afgeloopen
jaar hadden er verschillende massa-te
rechtstellingen plaats, de eerste op 8
April 1927 te Los Altos, waarbij 37 perso
nen als slachtoffer vielen. Korten tijd
daarna werden in Oazaca 36 menschen
doodgeschoten. Op 3 October werd Gene
raal Servano en zgn dertien gezellen Ver
moord, terwgl zg op weg waren naar Gu-
ernaneros. Op denzelfden dag werden er
in Terrion 28 terechtgesteld. In de maand
October alleen werden 822 doodvonnissen
uitgesproken. De minister van Oorlog. Ge
neraal Amaro verklaarde, dat hy het aan
tal terechtgestelden niet nauwkeurig ken
de, maar hij wist wel dat alleen in Los
Altos 837 mannen en 60 vrouwen onder
beulshanden gestorven waren. In Guana
Nuato werden 36 mannen gefusileerd, in
Salamanca, San Miguel en Alto 105, waar
onder 20 vrouwen. Volgens de officieele cij
fers zgn van Januari 1928 tot April 1928
622 personen terechtgesteld.
Deze cgfers zijn echter niet volledig,
men kan gerust rekenen, dat sedert het
optreden van Calles 4500 menschen als
slachtoffer vielen van deze gruwelgke
kerkvervolging.
Vooruitgang van het Katholi
cisme in Chili.
De Katholiekén van Chili mogen het
zich tot een hooge eer rekenen dat zy
veel hebben bggedragen voor de stoffeUjke
en zedelijke welvaart van het land. Er
werden zeer vele niéuwe parochies ge
sticht en alle groote steden van Chili heb
ben tegenwoordig hun eigen katholieke
hoogescholen en colleges. Van bgzonderé
beteekenis voor den vooruitgang van hét
katholicisme in Chili is de stichting van
een eigen Katholieke Hoogeschooi in Val
paraiso. Dank zg den steun van een der
vooraanstaande katholieke families in de
stad Valparaiso kon de universiteit onder
gebracht worden in een schitterend ge
bouw dat een waarde vertegenwoordigde
van 7 millioen pesos.
Aan de nieuwe universiteit zyn reeds
300 studenten ingeschreven. Zg zal haar
taak voor de opleiding en vorming van de
kath. intellectueelén in nauwe samenwer
king verrichten met de beroemde univer
siteit van Bantiage die feer dan 2000 stu
denten heeft.
Een kerkelijk fonds van 12 mil
lioen.
De Èngelsche katholieken hadden het
plan opgevat om een kerkelgk fonds te
stichten van 12 millioen gulden. Dit fonds
zou dan voor kerkelijke doeleinden ge
bruikt wordan, dezen* dagen heeft het
Episcopaat van Engeland de plannen goed
gekeurd.
Tot beheerders van dit fonds werden
benoemd kard. Bourne, Aartsbisschop van
Westminster, de Aartsbisschoppeh van Bir-
migham, Cardiff en Liverpool, in dit co
mité zullen verder eenige vooraanstaande
kath. personen uit Engeland zitting ne
men.
De gelden zullen door de beheerders
zoo soiled mogelijk belegd worden en de
rente zal ieder jaar ter beschikking wor
den gesteld van een comité, dat deze gel
den in overleg met Bisschoppen over de
verschillende bisdommen zal verdeelen.
Op weg aangerand
BERLIJN, 25 Mei. In de nabgheid van
Winningen bg Halle, werd een koopman
uit Ballenstedt des avonds in zgn auto op
den weg door drie gemaskerde mannen
overvallen. Hy zag plotseling een Jongen
voor den auto staan en stopte; in dat
oogenblik kwamen de bandieten te voor-
schyn en roofden hem zyn geldtasch met
acht duizend mark.
Te den Haag slaagden voor dipl. A. de
dames L. P. A. Kockx (eerw. Zr. Theresie)
M. Blom, Haarlem H. Damave, Haarlem
J. M. v. Haastert, Haarlem M. C. v. Hou
ten, Haarlem L. Janus, HaarlemA, M.
v. d. Riet, Haarlem H. A. Sprengers, Haar
lem E. v. Wessem, Haarlem.
De heeren J. Fra'ser, Heemstede J.
Thoman, Zaandam.
Voor dipl. B. slaagden de dames M. C.
W. Dellewijn (eerw. Zr. Joannia), Haarlem
A. A. v. Kempen (eerw. Zri Felicienrie)i
Heesiemi
De examens worden voortgezet met pl. min.
300 candidaten.
10
Ik ha<J oog maar half uitgesproken, toen
mgn oom zoozeer in toorn geraakte, dat ik
bepaald bevreesd werd.
In tegenwoordigheid van zyn kamerdie
naar zei hy mg rondweg, dat zoo ik vol
hardde bij myn besluit, om te vertrekken,
hij mij onterven zou. Deze bedreiging zou
mij niet in myn besluit hebben doen wan
kelen, maar toen ik op zyn gelaat een uit
drukking van onmiskenbare smart las, by
de gedachte aan onze scheiding, beloofde ik
hem, myn vertrek nog eenlgen tyd uit te
stellen. Niettegenstaande al hetgeen er was
voorgevallen, wilde hg my niet toegeven ln
het voornaamste punt van ons geschil, en
vc.jjlaarde mij nogmaals, dat, aangezien hy
heer en meester was in zyn eigen huis, Ber-
trand van Maloy op het kasteel zou biyven
wonen.
De volgende dagen waren voor mij eene
onbeschrgfeiyke kwelling. Het was duide
lijk, dat Bertrand van Maloy niet zoo zeer
myn vertrek als wel myn dood verlangde,
want inderdaad, in dit geval zou het voor
lem kinderspel geweest zyn, niet alleen het
fortuin van mgn oom te bemachtigen, maar
bovendien die van den heer de Rocheploec
door namelgk mgn vrouw te huwen.
Hoewel Ik myn oom beloofd had, te zul
len biyven, werd zyne verkoeling te mynen
opzichte dagelgks meer bemerkbaar. Ber
trand voltooide het werk, wat hy had begon
nen, en ik begreep, dat hy weldra ons allen
by mgn oom zou hebben verdrongen.
Myn verlangen om te vertrekken vermeer
derde naarmate hy meer en meer zich in de
gunst van myn oom wist in te dringen.
Maar als ik heenging, dan zou natuuriyk
mijn vrouw mij vergezellen, en dat was
Bertrand niet naar den zin. Daarom wist
hy alles zoo te schikken, dat hy zijn plan
nen tegen mgzelven keerde.
Mgn oom had van zijn voorouders van
moederszyde eigendommen geërfd in Ca
nada en deze brachten hem maar onbedui
dende inkomsten op. Toen wist Bertrand
hém te overtuigen, dat zoo hij my daarheen
zond, er kans zou zyn, die bezittingen ofwe
op voordeelige wys te verkoopen, ofwel de
waarde ervan te vermeerderen.
Hg voegde erbij, dat ik nog nooit van
huls was geweest, en de wereld niet kende,
en dat het in alle opzichten voordeelig voor
my zoude zyn een groote reis te maken.
Daar er in deze opmerkingen veel waars
stak, deelde myn oom dadeiyk de Inzichten
van mgn onverzoenbaren vijand. Het was
op een heeriyken zomeravond, toen ik met
u en uwe moeder een wandeling maakte,
dat de markies mij deed uitnoodigen om by
hem te komen,
Mgn oom bewoonde een vertrek gelgk-
vloers, welks deur toegang gaf tot het ter
ras, dat het kasteel omringde. Dit kasteel
was gelegen op het hoogste gedeelte van
een rots, en had evenals de woning van de
familie de Montgardec uitzicht op de zee.
die op dat oogenblik door de ondergaande
zon in schitterende kleuren was gehuld.
Rechts daalde de hoogte langzamerhand
naar den oever af, die altgd eenzaam, en
door een aaneenschakeling van rotsen, ge
scheiden was van een kleine stad, die op on
geveer een mijl afstand was gelegen. Overal
waren deze rotsen met boomen begroeid, die
hun eeuwenoude kruinen over het water
lieten hangen. Het gehéele natuurtafereel
bood een grootschen en tegelijk woesten
aanblik. Toen ik het vertrek van mijn oom
binnentrad, volgde hg met de oogen de be
wegingen van een schip, dat het anker
t .heen te willen werpen voor de rotsen, die
den oever afsloten.
Die lieden schijnen het terrein niet te
kennen, zei mgn oom, anders zouden zg zich
niet aan dezen kant gewaagd hebben, maar
dat komt er niet op aanZnder my
den t,ild tot antwoorden te laten, begon hij
dadeiyk mg het plan te ontvouwen, dat hij
had opgevat.
Daar hg met geen enkel woord van
Bertrand gewaagde, veronderstelde ik, dat
z n eenig doel was, aan het verlangen tege
moet te komen, dat ik had aan den dag ge
legd, en myn hart werd door dankbaarheid
vervuld.
Ach, waarde oom, riep ik uit, hoe zou,
ik u genoeg mijn dank kunnen betuigen,
voor zulk een weldaad, nu ge ons toestaat
weldra van hier te vertrekken!
Ons? Wat moet dat beduiden? Wien
wilt ge dan op reis meenemen?
Wel, stamelde ik onthutst, Yvonne en
Géiioveva.
Yvonne en Genoveva? Wat een inval!
Maar is dat dan niet natuurlgk?
Een jonge vrouw en een kind aan de
vermoeienissen van zulk een reis bloot te
stellen, hervatte myn oom, voor een afwe
zigheid van hoogstens drie maanden. Dat
zou al te dwaas zgn.
Het zou dwaas zijn, mg van het genoe
gen te berooven, ze in mgn gezelschap te
hebben.
Wat een egoït. Hebt ge dan wel bedacht,
wellc een verdriet het voor ons zou zijn, als
beiden u vergezelden?
Ik ben nooit op de gedcahte gekomen,
mij van Yvonne te schelden, al was het ook
maar voor eenige maanden, en in elk geval
zou ik haar niet willen achterlaten in gezel
schap van een persoon, die ik zoozeer ver
afschuw. Ongetwijfeld is een zeereis vol ge-
Varen, en daarom zou het maar al te goed
met zgn inzichten overeenkomen, wanneer ik
alleen aan die gevaren werd blootgesteld.
Arme Bertrand! riep myn oom uit. Hoe
is het mogeiyk, hem een dergelgke gezind
heid toe te schryven. Wat een onrechtvaar
digheid
U is zelf onrechtvaardigantwoordde ik.
Toen barstte mgn oom in toorn los, ik werd
woedend op mgn beurt, en er volgde zulk een
vreeseiyk tooneel, dat ik nog huiver als 11: er
au*i denk.
Nu is het uit! riep ik, terwgl ik het
vertrek verliet. Ik bedank voor uwe welda
den, en ik vertrek met vrouw en kind voor
altyd van hier. Hebt ge my verstaan? Nooit
wil ik den drempel van uw huis meer over
schrijden
Laat ik zwygen, ik gevoel dat ik den eer
bied uit het oog verlies, dien ik u verschul
digd ben! Vaarwel voor altyd.
Bij deze woorden snelde ik geheel buiten
me zelf naar buiten, om uwe moeder op te
zoeken.
Zoodra ik uw moeder had gevonden, zoo
hervatte de heer van Kéralain zyn verhaal,
deelde ik haar weenende mede, dat ik niet
langer kon biyven. Als wy vandaag niet
vertrekken, zoo voegde ik er by, zouden
wij morgen worden weggejaagd...... want
ik heb in mgn drift myn oom beleedigd.
Door ontroering was het my onmogelgk,
haar verdere uitleggingen te geven. Ik nam
haar mede naar de stallen, waar ik met
eigen handen een licht wagentje inspande,
dat ons altgd voor onze uitstapjes had ge
diend, deed haar met u daarin plaats ne
men, en sloeg den weg naar de woning van
mgne schoonouders in. Ik verdwaalde on
derweg door de duisternis en toen wij ein-
deiyk aan het doel van onzen tocht kwa
men, brak de dageraad al aan. Het was
twee uur in den morgen, iedereen sliep nog
en ik gevoelde mij ook niet in staat een
uitvoerig verhaal van alles te geven, wat
men my zonder twijfel zou hebben gevraagd.
Ik klopte daarom aan de deur van de wo
ning van den tuinman, verzocht hem, voor
uwe moeder en u te zorgen en ging ver
volgens mgn paard afspannen en mgn rij
tuig in orde brengen. Ik gevoelde mg zoo
ongelukkig, dat ik er niet aan dacht in huis
te gaan. Het kasteel van mijn ouders was
niet op grooten afstand van dat van mgn
oom gelegen. Werktuigelijk richtte ik myn
schreden naar het oord, waar ik vroeger,
zoo gelukkig geleefd had, en weldra bevond
ik my aan den ingang van het bosch, dat
naar den oever der zee afdwaalde. Ik wilde
niet in de nabyheid van het kasteel komen
en ging daarom op een ontwortelden boom
stam zitten, die uitzicht gaf op de zee, en
daar bleef ik in gedachten verzonken, zon
der er aan te denken, dat de tijd al meet
en meer vorderde. Het schip, dat myn oom
den vorigen dag had opgemerkt, lag nog
altgd op dezelfde plaats. Ik bemerkte het
bgna niet, hoewel myn blikken naar dien
kant waren gericht, zoozeer werd lk door
zorgen gekweld. Toen men eindelijk aan
stalten maakte het anker te lichten, trok
dit mgne opmerkzaamheid, en Volgde ik
het vaartuig met de oogen, toen het weg-
zeiide. Nadat het achter de rotsen was ver
dwenen stond ik op en ging langs een kor-
teren weg weer naar het kasteel van Koche-
place terug. Onderweg ontmoette ik eenigt
boeren, die mg begroetten en verschrikt
schenen door mgn bleek uiteriyk. Een vai
hen vroeg mg zelfs, of ik ziek was. Nau
weigks gaf ik hem antwoord.
nv7..jt i.ii
