Voornaamste Nieuws
Verkeersongevallen
VRIJDAG 1 JUNI 1928
GESLAAGD
BUREAUX:NASSAULAAN49
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN
TWEE EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 16870
AANGIFTE MOET. OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN. GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL.
DE VIERDE
NED. KATHOLIEKENDAG TE
MAASTRICHT
De slotvergadering
HET WEGENVRAAGSTUK IN
HAARLEMMERMEER
Om het wereld-duurrecord
vliegen
Kingsford Smith gestart voor een
vlucht over den Grooten Oceaan
Het bitumineeren van den
Vogelenzangschen weg
DE DWAZE TULPENHANDEL
IN DE 17e EEUW
Alle hoop op behoud der „Italia'
opgeheven
De staking bij „de Schelde"
J. J. WEBER ZOON
Groote Houtstraat 166 Haarlem
Telegrafisch Weerbericht.
Schildpad gevangen
Inbraak te Vijfhuizen
Van 12 Meter hoogte gevallen
Telefoon No. 13866 (drie lijnen)
Postrekening No. 5970.
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen: per week 25 ct.; per
kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal
f 3.58 bij vooruitbetaling.
ADVERTENTIEN 35 ct. p. reqel<,
VRAAG- EN AANBOD-ADVER UN
TIES. 1 4 regels 60 ct. p. plaatsing;
elke regel meer 15 ct., bij vooruitbet.
Bij contract belangrijke korting.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
tusschcn den tekst 60 ct. per regel, n
:n f Oftnn Leven.UnLe ge..eel; ongeschiktheid tot werlen door f yen bij een onseval iret f OEfl bij verke.3 van een h«-nd, f bij verlies van een f CO bij 'n breuk van f O bij vi
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen tlwwU» verlies van beide armen, beide beenen of beide ocgen»«U. do:dclij.;en aflcop; ui}ii. een voet of een oog; i luw." duim cf wijsvinger; l been of arm; LrMJ." ar.de
Alle abonné's op dit blad zijn, ingevolge de vetzekenngsvcorwaaiden
voor een der volgende uitkeeringen
erlies v. een
andere vinger.
De vierde Nederlandsche Katholiekendag
behoort reeds weer tot het verleden.
Gedurende vier dagen herbergde Maas
tricht de kern van Neer lands Katholieke
keurbende, in tegenwoordigheid van haar
Bisschoppen, bijeengekomen, om in overwel
digende duizendtallen het drie-jaarlijksch
groot Katholiek gebeuren te beleven
Of deze vierde Nederlandsche Katholie
kendag in Maastricht geslaagd is?
We durven het met een volmondig: Ja!
beantwoorden.
Zeker is het moeilijk om vergelijkingen te
gaan trekken tusschen de katholiekendagen
die elkander eerst weer na drie jaar opvol
gen; immers tijd, plaats, het te behandelen
onderwerp enz. zijn evenzoovele factoren,
die het betrekkelijk grooter of kleiner suc
ces van den Katholiekendag kunnen beïn
vloeden.
Doch afgezien daarvan mogen we gerust
constateeren, dat de Katholiekendag te
Maastricht voor zijn voorgangers niet in 't
minst heeft ondergedaan en een volkomen
succes is geworden. Voor Maastricht waren
het dagen om niet te vergeten.
In 1919 was het Utrecht, in 1922 Nijmegen
in 1925 's-Gravenhage, thans was het de
stad van St. Servaas,waarop gedurende vier
dagen de oogen van gansch het Katholieke
deel der Nederlandsche bevolking gericht
waren.
Het groot belang van het houden der
Katholiekendagen in 't algemeen uit te stip
pelen, zou vrijwel overbodig genoemd kun
nen worden, immers het feit spreekt voor
zichzelf.
Het ligt toch ook voor de hand. Men kan
den Katholiekendag beschouwen als groot-
schen wapenschouw, een concentratie van
al wat er aan superieurs leeft in ons Katho
liek Nederland.
Telkens wordt weer een ander deel van
het land voor deze wapenschouw uitver
koren. Een vraagstuk van hooge waarde,
steeds bij uitstek actueel vormt het onder
werp der dagenlange besprekingen door de
allerbesten, die het gegeven van alle zijden
belichten.
„Quas Primas", de beroemde encycliek
van Z. H. Paus Pius XI over het Koning
schap van Christus, welke encycliek hij in
1926 uitvaardigde en waarin hjj de betee-
kenis van dat Koningschap voor heel de we
reld belichtte, vormde het uitgangspunt voor
het op den vierden Ned. Katholiekendag te
behandelen onderwerp: Het Koningschap
van Christus.
En bü de keuze van dit onderwerp is te
vens aansluiting gezocht aan het onderwerp,
dat op den derden Katholiekendag te
's-Gravenhage in 1925 werd behandeld, nl.:
De beteekenis van het Katholicisme voor de
beschaving m Nederland.
Op treffend mooie wijze is die aansluiting
tot stand gebracht, immers werd déAr in
's-Gravenhage de beteekenis van het ka
tholicisme voor de beschaving van Neder
land belicht in het verledene, werd déAr
m.a.w. aangetoond, dat het Katholicisme èn
in de Middeleeuwen en in den lateren tijd
een machtigen invloed heeft gehad op de
beschaving van ons Nederlandsche volk, in
Maastricht was het de taak der sprekers
uiteen te zetten, dat ook in de toekomst het
Katholicisme een machtige cultuurfactor
voor ons geheele volk kan zijn en dit ook
werkelijk zijn zal, wanneer wij Katholie
ken maar er met allen ernst en met alle
kracht naar streven, om het Koningschap
van Christus te verwezenlijken op de vele
verschillende terreinen van ons leven en met
de verschillende middelen, die ons ten dienste
staan.
„Het Koningschap van Christus"; had
men beter onderwerp kunnen kiezen? Het
is toch een waarheid, die in onzen tijd,
vooral de laatste Jaren de harten in be
geestering brengt. Daarom ook is het
groote belang van dezen vierden Katholie
kendag niet te onderschatten, omdat hier
feitelijk voor het eerst, sinds het verschijnen
der encycliek, dit onderwerp in al zijn
schoonheid is ontleed, in gloedvolle rede
voeringen belicht, waar de onpeilbare diep
ten der overweldigende waarheden, welke in
deze idee besloten liggen, zoo mooi tot
uiting kwamen.
Ongetwijfeld zal het bestuur van den Ned.
Katholiekendag op de erkentelijkheid mogen
rekenen van allen, die de dagen in Maas
tricht meemaakten, of die er de verhande
lingen van in de Katholieke bladen lazen.
In 4 groote algemeene vergaderingen, op
4 sectievergaderingen, in een reeks van
nevenvergaderingen hebben mannen als
Prof. Aengenent, Dr. Verhoeven, Henri Her
mans, Prof Nolet, Mr. dr. Deckers, Prof. dr.
Barge en zoovele anderen het beste hun
ner talenten gegeven om Het Koningschap
van Christus in dat licht te stellen, waarin
het toch alleen gesteld kan worden, in d&t
der Goddelijke Waarheid.
Christus' Koningschap erkend in heel de
maatschappij, maar dan toch eerst in het
gezin, dat de grondslag der maatschappij is,
waaruit de Staat is opgebouwd.
Heerscht Christus als Koning in ieder ge
zin, Hij zal in heel de maatschappij als
Koning erkend worden.
Een heerlijk ideaal.
Degenen, die in Maastricht de begeeste
rende rede van een Henri Hermans over
het gezin en van een dr Verhoeven over net
kind gehoord hebben, zij zullen er als an
dere menschen vandaan gekomen zijn.
Christus Koningschap werd er verder
voorgehouden op sociaal en politiek gebied.
Zij, op wier schouders de sociale of politieke selijken internuntius, een kort woord tot
plicht met drukkende verantwoordelijkheid de vergadering te willen spreken en aan
rust, zij zullen er gesterkt zijn door het be
sef, dat met Christus den Koning en met
Hem alleen hun plicht een heilige plicht
is niet alleen, maar dat met Koning Chris
tus het goede einde zal te bereiken zijn.
Christus Koning ook der wetenschap en der Fransch de vergadering toe
de vergaderden den apostolischen zegen te
willen geven.
Toespraak van Z Exc. Mgr.
Lorenzo Schioppa.
De Pauselijke internuntius sprak in het
maar vooral Christus Koning der
I Zijn Exc. begon met de verklaring dat
hij geheel onvoorbrid weass. Hij wilde ech
ter gaarne enkele woorden uit het hart
tot de vergadering spreken.
Uw bisschop heeft mij gevraagd U den
Apostolischen zegeu te geven.
Ik wil dat volgaarne doen, omdat gij
dien zegen ten volle verdiend hebt.
Want uw congres is geweest een prach-
school,
Missie.
Nederland heeft een schitterende reputa
tie en een eereplaats hoog te houden als
een der uitstekende Missiearbeiders der we
reld.
Klein in afmeting, onbeduidend op de
groote wereldkaart is ons landje groot en itige daar van Seloof-
Gij hebt gesproken over Christus Ko-
grootsch in zijn Missiewerk. njn<,t Koning, omdat Hjj is uw Verlosser,
Koning Christus als Koning van het Mis- cmdat Hij is uw leven, omdat hij is uw
siewerk, hèt werk louter en alleen tot uit- God.
breiding van Zijn Rijk ondernomen, zal de Dfn aP°stolischen zegen hebt gij ook
verdiend omdat uw congres is geweest 'n
prestaties van Neerlands zonen en doch- No. 8
ters, die het geloof aan de heidenen gaan daad van eerbied, gehoorzaamheid en
brengen, zegenen. liefde jegens den H. Vader te Rome.
Paus Pius XI heeft het Koningschap
Ziedaar in enkele trekken de samenvat-
van Christus uitgeroepen.
ting van de talrijke zijden, vanwaar het i Dit Koningschap zult gij hebben uit te
onderwerp van den vierden Nederlandschen dragen in uw persoonlijk leven in uw ge-
Katholiekendag belicht werd. ^'^ven en heel het maatschappelijk
Voeg daarbij nog de hooggewaardeerde De dubbele beteekenis van uw congres:
aanwezigheid allereerst van vier Bisschop- een daad van geloof en een daad van ge-
pen, van tientallen hoogwaardigheidsbe-1 hoorz?amheid' zie ik verzinnebeeld in de
woorden op den koepel van St. Petrus: Tu is
den Bidweg, waarbij vol- j petrus et super hanc petram aedificabo
gens oud Maastrichtsch gebruik de duizen- i Ecclesiam meam en op de ziiil van het St.
den vanaf de O. L. Vrouwekerk schreden Pietersplein: Christus vinccit, Christus reg-
langs de straten, die sedert eeuwen op dien na£' ^.rl^us lmpe:Tat;
I Na dit thema te hebben uitgewerkt, sprak
bidtocht werden gevolgd, waar diezelfde Zijn Excellentie de hoop uit, dat de aposto-
duizenden tot de Moeder Gods onder den üsche zegen, welken hij zou verleenen. een
titel van „Sterre der Zee" baden en ten slotte waarborg zou zijn van den rijksten zegen,
het feit, dat niet minder dan negen R.-K. ?*n God over het congres zou doëtl neerda-
vereenigingen uit den lande van de gelegen- Terwijl allen neerknielden, gaf Zijn Excel-
heid gebruik hadden gemaakt om te Maas- lentie hierna den Apostolischen zegen,
tricht neven vergaderingen te hbuden, dan
Slotwoord van den voorzitter
krijgt men in ruwe trekken de beteekenis! De heer Mr A Baron van wijnbergen
van dezen vierden Katholiekendag in Maas- sprak hierna het slotwoord.
tricht geteekend. I Aan mij, adus spr., rust de taak den Ka-
Moge Katholiek Nederland, gesterkt door ^°^kendag met een kort dankwoord te
deze nieuwe wapenschouw, geschraagd j op de eerste plaats dank aan God, zon
door de fundamenteele waarheden in het der wien wij niets vermogen; dank aan de
gesprokene neergelegd en begeesterd door Moeder Gods, Sterre der Zee, dank aan den
het enthousiasme het tehenaat, ,e«t,«
in het geloof door de luisterrijke kerkelijke ons midden mogen zien.
plechtigheden, die binnen Maastrichts muren j Spr richtte zich hierna in het Fransch
deze laatste dagen hebben plaats gehad, aan fot M"r- Schi°PPa en betuigde de aanhan
gt Hn*i von or,Qv, „ïfn A.t_ ii kelijkheid der Katholieken van Holland aan
het doel van dezen vierden Katholiekendag de R..K. Kerlc. Spr. öankte Mgr Schl0ppa
beantwoorden, nl: Katholiek Nederland aan 1 voor zijn welwillendheid om naar Maastricht
Koning Christus!
Omtrent de slotvergadering van den vier
den Nederlandschen Katholiekendag te
Maastricht kunnen wij nog het volgende
melden.
Na de schitterende rede van dr. Verhoe
ven werd mededeeling gedaan dat een tele
gram was ingekomen van H. M. de Ko
ningin, waarin dank wordt betuigd voor de
gevoelens van trouw en aanhankelijkheid.
Het woord werd nu verleend aan Z. D.
H. Mgr. Schrijnen, bisschop van Roermond.
Toespraak van Mgr. Schrijnen.
Mgr. Schrijnen begon met ter kennis van
de vergadering te brengen het navolgend
telegram van Z. D. H. Mgr. van de Wete
ring:
„Monseigneur, wees zoo vriendelijk om ds
vergadering van heden mee te deelen, dat
ik volumen instem met hetgeen professor
Aengenent in zijn schoone rede heeft ge
jogd omtrent de houding van de katholie
ken in Nederland op politiek terrein.
(W.g.) H. V. d. WETERING,
Aartsbisschop van Utrecht.
Volkomen, aldus Mgr., sluit ik mij hierbij
aan en feliciteer ook professor Aengenent
met zijn schoone rede.
Mgr. dankte hierna Dr. Verhoeven voor
zijn prachtige voordracht. Het was een uit
te komen.
Vervolgens bracht spr. in 't bijzonder dank
aan de bisschoppen, die zelf zijn komen zien
hoe trouw de Katholieken naar dezen Ka
tholiekendag zijn gekomen.
Een afzonderlijk woord van dank richtte
spr. nog tot Mgr. Schrijnen, den Commis
saris der Koningin in de provincie Lim
burg, den burgemeester en het gemeente
bestuur van Maastricht, de bevolking der
stad.
Ten slotte dankte spr. allen, die tot het
welslagen van dezen Kathol' ikendag hebben
meegewerkt en sprak de hoop uit, dat het
resultaat van dezen Katholiekendag straks
uit onze daden moge blijken.
Spr. sloot hierna de vergadering met den
Ghristelijken groet.
Hierna zette het orgel: Aan U, o Koning
der Eeuwen in, dat uit volle borst werd
mede gezongen.
Het onderhoud der wegen in dezen groo-
ten polder blijft een moeilijk vraagstuk,
waarvan de oplossing gedurende de eerste
jaren allicht nog groote zorgen geven zal.
Want wel hebben wij gehoord, dat de
Spaarnwouderweg en de Kruisweg als pri
maire wegen van het groote provinciale we
genplan weldra zullen worden verbreed en
verbeterd, maar niemand weet wanneer dit
gebeuren zal en op het ©ogenblik is de
Spaarnwouderweg nog bij lange na nidt in
orde en de Kruisweg in een zeer slechten
toestand.
Met dankbaarheid mag erkend worden,
dat het gedeelte van den Spaarnwouderweg
tusschen het vliegveld Schiphol en den Slo-
terweg nu prachtig in orde is, hoewel het
stekende gedachte aan het slot van dezen a'semecne verbazing heeft gewekt, dat een
Katholiekendag te laten spreken over de op
voeding der kinderen. Want willen we
Christus' Koningschap in de maatschappij
bevestigen en herstellen, dan moeten we op
de eerste plaats de kinderen tot God
brengen.
Mgr. meende te mogen zeggen, dat deze
Katholiekendag geslaagd mag heeten.
Dat hebben we op de eerste plaats te
danken aan Koning Christus, die, omdat we
over zijn koningschap spraken, ons zijn
gunsten en genaden niet heeft willen ont
houden.
Dat hebben we ook te danken aan het
Hoofdbestuur en het plaatselijk bestuur en
verder aan allen, die tot het welslagen heb
ben meegewerkt, Limburgers en niet-Lim-
burgers.
Er is, aldus Mgr., wel eens gesproken over
annexionisme hier in het zuiden.
Deze katholiekendag heef aan hen die
zoo groote groep arbeiders zoovele weken
achtereen heeft noodig gehad om wat nu
is gereed gekomen, klaar te maken. Wan
neer bij de overige wegen ook in zoo'n
tempo zal worden gewerkt, zal het zeker
lang duren voor alles in goeden toestand is
opgeleverd.
Vooral de Kruisweg is zóó slecht, dat
iedere chauffeur die een auto van eenige
waarde te besturen heeft, niet dan in uiter
ste noodzaak dezen hoofdverkeersweg tus
schen Heemstede en Aalsmeer kiezen zal.
want het wegdek is zóó sluk gereden en ligt
zoo vol met gaten en kuilen, dat e~n rijtoer
in deze richting voor den chauffeur een
voortdurende ergernis wordt en een kracht
proef voor de soliditeit van de carosserie.
Dat het polderbestuur niet veel zin heeft
om groote kosten aan dezen weg te beste
den, nu de kans groot is, c!at de provincie
hem weldra za! verbroeden en verbeteren, is
alleszins begrijpelijk en niet af te keuren.
van buiten gekomen zijn wel getoond, dat maar wanneer deze nieuwe werkzaamheden
hier van annexionisme absoluut geen 1 ij0? een paar maanden zullen uitblijven,
sprake is (applaus).
We zijn en blijven hier in Limburg vol
bloed-Nederlanders, trouwe aanhankelijke
onderdanen van onze glorierijk regeerende,
geliefde Koningin Wilhelniinn (applaus).
En toch z(jn wij annexionisten, en wel
op het gebied van ons geloof en onzen
godsdienst, op het gebied van de hand
having en uitbreiding van het rijk van
Koning Christus. Moge deze Katholieken-
lijkt het onverantwoordelijk en onverdedig
baar. Om den toestand te laten voortduren
zooals deze nu is, tenzij men den weg zou
willen afsluiten voor het openbaar verkeer.
Er is wel eens gezegd, dat het niet bil
lijk is, dat het waterschap nog altijd alleen
kosten moet dragen van het onderhoud van
alle wegen in den Haarlemmermeerpoider,
hoewel toch enkele wegen dienst doen als en
door talrijke niet-inwonenden worden ge
dag de heerlijkste vruchten voortbrengen bruikt voor het groote doorgaande verkeer,
voor de uitbreiding van dit rijk. i Er Js vroeger wel eens gevraagd, waarom
Mgr. wendde zich hierna Ui het Fransch de Hoofdvaartweg. welke vanaf de Kaag tot
tot Z.Exc. Mgr. Schioppa.
Mgr. dank Z.Exc voor zijn tegenwoor
digheid en voor ht oodragen hedenmor
gen van het H. Misoffer. Mgr. verzoekt
Z.Exc. aan den II. Vader te Rome de
booschap te willen overbrengen, dat wij,
de Lijnden toch feitelijk gebruikt wordt als
groote verkeersweg voor een gemakkelijke
en vlugge verbinding van 's-Gravenhage met
Amsterdam, niet als rijksweg kan worden
gerekend en onderhonden.
Aan een oplossing in deze richting wordt
Katholieken van Nederland, trouwe zonen gewerkt,
van Z. H. willen zijn en blijven. j Zoo werd nog een paar weken geleden bij
Verder geeft Mgr. de verzekering, dat afzonderlijk wetsbesluit de groote verkeers-
de Nederlandsche Katholieken vurig zul- j weg tusschen Rotterdam en Nieuwerkerk
een in gemeenschappelijk overleg vastge
stelde som in eens in 's rijks kas.
Het bestuur van den Haarlemmermeerpol
der heeft aan het rijk of de provincie een
som toegezegd als bijdrage in de kosten van
aanleg en onderhoud van db wegen, welke
de provincie in haar plan heeft opgenomen.
Niet onwaarschijnlijk zal 't financieel ook
eenig voordeel geven, wanneer het rijk na
het storten van een bedrag in eens enkele
andere wegen zou willen overnemen in het
rijkswegennet.
Het onderhoud der wegen eischt elk jaar
groote offers van de kas van het polderbe
stuur en wat voor dit doel beschikbaar wordt
gesteld is nog onvoldoende.
Vele ingelanden zijn weinig geneigd om
er aan mee te werken, dat nog meer geld
voor deze zaak wordt uitgegeven, omdat niet
de inwonende landbouwers en burgers de
onkosten veroorzaken en het profijt van
goede wegen hebben, maar duizenden perso
nen van buiten daarvan profiteeren en
vooral met hun vrachtautomobielen de we
gen stuk rijden, zoodat het niet billijk wordt
geacht deze uitgaven alleen door de grond
eigenaren van Haarlemmermeer te laten be
talen.
Naar men vertelt, zal weldra een plan
worden bekend gemaakt, om tusschen den
Sloterweg en Aalsmeerderweg. langs den
Slotertocht. een nieuwen weg te doen ma
ken vanaf Amsterdam (Schiphol) tot Leiden
(Nieuwewetering), welke nieuwe weg in be
heer en onderhoud zal komen van rjjk of
provincie.
Zeker zal dit een belangrijke ontlasting
geven voor het doorgaande verkeer op de
andere wegen en rechtvaardige klachten
wegnemen, maar toch blijft dan de wen-
schelijkheid,- om ook den Hoofdweg aan beide
zijden of den Sloterweg in het Rijkswegen
net op te nemen.
De Italiaansche vliegers Farcarin en del
Prepe zijn gisteren met hun toestel S 64
gestart met het doel het wereld-duurrecord
vliegen te breken. Zij vliegen in een driehoek
om Rome.
V. D. meldt:
Kingsford Smith is gisteren van het vlieg
veld te Oakland opgestegen voor een vlucht
over den Grooten Oceaan in de richting
van Honolulu.
Vandaag is men begonnen met het bitu
mineeren van den Vogelenzangschen weg.
Daar als uitgangspunt de kom van het
dorp gekozen is, bestaat voorloopig althans'
de eerste week nog geen gevaar voor af
sluiting van den verkeersweg Haarlem
Noordwijk.
len blijven bidden, opdat God den H. Va
der moge bijstaan in de moeilijke taak om
i in deze dagen Gods Kerk te besturen.
Hierna verzocht Mgr. Z_Exc„ den Pau-
aan den IJssel, welke door het bestuur van
den Prins-Alexanderpolder moet worden on
derhouden, in beheer en onderhoud over
genomen door het rjjk tegen de storting van
Deze tulpenhandel ging er zoo grof aan
toe, dat men tenslotte voor één Admiraal
Liefkenshoek 4400, voor één Admiraal van
Enkhuizen 5400, voor één Bruine Purper
2025, voor één Brabantsche Spoor 1500,
voor één Grebber 1485, voor één Jory Cate-
lijn 2160. voor één Paragon schilder 1615,
enz., besteedde. Het pondgoed steeg eveneens
ongekend in prijs. Hiervoor werdén o.m. de
volgende prijzen besteed. Een pond Aufis-
naarders 5700, een pond Centen 43C0
een pond Coarenaarts 4800 een pond witte
Kroonen 3600, een pond Gele Kroonen
1200, enz-. En A. Munting teekent in zijn
werk „Oefening der Planten" aan, dat een
Semper Augustus van 193 Azen verkocht is
voor de som van 4600, plus een naar alle
eischen ingerichte karosse met twee compleet
uitgeruste appelgrauw" paarden. Een en
ander te leveren binnen 4 weken en het geld
contant. Ook is voor één tlüpenbol, onge
vraagd, 12 morgen land, gelegen in de Scher
mer, geboden. Nog een vermeldenswaardig
geval mag hier niet onbesproken blijven.
Een in Amsterdam wonende en moreel hoog
staande en voorbeeldige man verkocht aan
iemand te Haarlem de Semper Augustus,
onder de onderling overeengekomen voor
waarde, dat geen van beiden zonder elkan
ders toestemming, deze tulp zou mogen ver
handelen. De Amsterdammer evenwel werd
dusdanig in de verleiding gebracht door een
aangeboden fraai Spaansch kabinet, waarom
hij al zoo lang gevrijd had en gaarne
10.009 gegeven zou hebben, dat hij eindelijk
bezweek. Hij verkocht aldus één Semper
Augustus voor dit Spaansche kabinet, plus
3000 contant. Zoocra de andere dit ver
nam. sloeg ook deze zijn slag en verkocht
drie bollen van de Semper Augustus voor de
som van 30.000.
Dienselfden heer uit Amsterdam werd voor
zijn tuin voor zeven achtereenvolgende jaren
een huurprijs van 15.000 per jaar aange
boden. onder voorwaarde, dat de verhuur
der de kwantiteit en kwaliteit daarin zou
laten staan, zoodat de voordeelen voor hem
allem zouden bestaan in den aanwas der in
dien tuin aanwezig tulpen. Vergelijken we nu
waarde van 't geld toen en nu dan is 't
voor een ieder duidelijk, welke fabelachtige
sommen voor al die dergelijke transacties
besteed werden.
Eindelijk werd deze zonderlinge handel
niet alleen gedreven door edellieden, bur
gers, boeren, schippers, voerlieden, wevers,
turf dragers, schoorsteenvegers, en dergelij-
ken, maar ook nog door vrouwen en dienst
meiden. Van dag tot dag vermeerderde het
aantal gegadigden, vermeerderden de colle-
giebezoekers, en dit alles met de bedoeling
om maar in den kortst mogelijken tijd rijk
te worden. Er waren er, die na eenige
schijnbaar behaalde voordeeltjes, niet goed
meer wisten, hoe zij zich zouden aanstellen.
En die in hun eigen huis nauwelijks klein
bier en meelbrij machtig konden worden,
moesten nu Wijn Brulle, heete Wijn met
suiker of althans Spaansche wijn, een
hoentje gelaarsd of gespoord, of andere de
licatessen hebben. Zij gingen zich op on
gepaste wijze aan eiken natuurlijken regel of
manier van leven schromelijk te buiten. Zij
kochten wagens, kalessen, paarden, en leef
den voornaam. Niets werd nagelaten, om
hun stand zoo hoog mogelijk op te voeren.
De eene waande zich nog voornamer dan dp
ander. Men gaf elkander in dit opzicht niets
toe.
Doch deze idiote, zotte, hoogmoedige ver
dwaasde en belachelijke toestand was niet
meer te handhaven, kon geen stand meer
houden.
De door dezen toestand in het leven ge
roepen val van de tulpenprijzen was een
feit geworden. En deze val kwam onver
wachts, als een dief in de nacht, kwam en
openbaarde zich, als onbarmhartig, onaf
wendbaar en vervulde alle Fïoristen met
angst en ontzetting. Hierdoor kreeg deze
ongehoorde handel een zoo ongenaaigen en
afdoenden klap, dat men een tulp, die nog
kort daarvoor 5000 waard was, slechts voor
j 50 en minder kon verkoopen De ontsteltenis
dezer kooplieden was groot. Men zag elkaar
met deernis en mededoogen aan, zonder met
hun tulpen te voorschijn te durven komen.
Enkele door dezen handel rijk geworden
Fïoristen konden hun verdere leven in rust
slijten. Vele anderen daarentegen kwamen
er minder goed af. Hun beurzen konden dit
ecliptisch schrikkeljaar niet verdragen. Zij
keerden daarom onvoldaan, mismoedig en
met bedroefde gezichten tot hun vroegeren
weversspoel of andere oorspronkelijke bezig
heden terug.
Had deze tulpen- of zottenhandel nog
langer stand kunnen houden, dan zou hij
zeker geheel den koophandel in Holland be
dorven hebben. Want men kon voor den
allerslechtsten bol, die men kort voor het
kunstmatige opdrijven op de mesthoop
placht te werpen, vragen en krijgen wat men
-naar begeerde. Het zou ongetwijfeld zoover
gekomen zijn, dat de betalingen van alle
overige handelsartikelen niet meer in geld.
doch uitsluitend met tulpenbollen geschied
zouden zijn. „Dit alles, waarde lezer", aldus
Schrevelius, „heb ik aangeteekent opdat onze
Nakomelingen als in een spiegel kunnen zien
en tot waarschuwingen hier aan gedenken
zouden, wij ook zelve hierdoor vermaand
mochten worden, tot zo een onbehoorlijken
handel niet wederom te vervallen".
Deze ongeoorloofde handel werd gedeelte
lijk ook nog gesteund door het feit, dat door
lieden uit hooge kringen in Frankrijk, voor
namelijk in Parijs, bedragen tot 1000 be
taald werden voor een afgesneden tulpe-
bloem, zulks al naar gelang van de schoon
heid harer kleur. Een tulpebloem werd door
deze groote aan hunne maitressen en andere
dames aangeboden, welke bloem op de lin
kerzijde van het lichaam op de plaats van 't
hart bevestigd werd. Met een op de borst
gehechte tulpebloem praalden en coquetteer-
den deze vrouwen en beschouden ze als van
grooter waarde dan de prachtigste diamant
of kostbaarste Parel der wereld. Nauwelijks
echter v/erd de groote val der tulpenprijzen
in Frankrijk bekend, of ook daar daalde on
middellijk de belangstelling voor de korte
lings nog zoo hoog opgegeven tulpebloem.
Zoodra was de daling der Hollandsche tul
penprijzen een feit, of de bloemen konden
in de oogen van diezelfde grootheden geen
genade meer vinden en had hiermede opge
houden te zijn een object ter verkrijging van
de gunst der dames.
„Cnze Nakomelingen ongetwijfeld zullen
belachen de uitzinnigheid onzer eeuwe, dat
bij onze tijden de Tulpen in zoo een achting
zijn geweest", meent Schrevelius, en mis
schien heeft deze schrijver gelijk."
De hoogte van Flora had haar toppunt be
reikt, schrijft het Kweekersblad. Hooger kon
de glorie van Flora niet stijgen, Flora, die
haar val nabij zijnde, desondanks nog haar
hoofd ten hemel verhief, als meende zij zich
onder de sterren te kunnen rekenen. Doch
blijkbaar was het goed, dat Flora zich op een
zoo verheven hoogte stelde, wijl daardoor
haar val des te radicaler en treffender zou
zijn. Aldus is het gebeurd, dat Flora als door
den bliksem getroffen ter aarde stortte en met
baar alle glorie der Fïoristen. Mên zegt, dat
deze broze Moeder der bloemen, eertijds zoo
hoog in aanzien, toen zij op haar uiterste lag
en niets dan armoede achter liet, den geest
gevende, afscheid van haar minnaars nam en
beval, haar te beweenen.
Deze schielijke val heeft vele door dezen
handel bedorven kooplieden geheel verslagen
en bracht hen in de grootste verlegenheid.
Waar men zich wendde of keerde, overal
heerschte verslagenheid en droefheid. Over
de tulpen sprak, ja durfde men niet meer te
spreken. De steden schenen verlaten, op de
markt was niets meer te doen en de herber
gen waren als uitgestorven. De handel in tul-
nebollen stond plotseling geheel stil. Men
'iep of stond als versuft, verlegen, niet weten
de wat aan te vangen; men was moreel en
'inancieel tot hulpeloo'e wezens verworden,
"ten bezat niets meer, dan een schuldbewust
ceweten, vol wroeging en ze'fverwijt. Men be
klaagde zich ze'f en den toestand.
En waar hun hoop op bijstand van de Wet
'•'dal wJit dit m'ddei erger dan de kwaal
•"as. restte hen niets anders, dan zich toe
fe leggen on de beoefening van geduld en
uidzeamhoHen daarmede was het spel
van Flora uit.
Men meldt ons uit Rome:
In officieele kringen is thans alle hoop,
dat de „Italia" ergens een veilige nood
landing zou hebben gemaakt, opgegeven.
Het Italiaansche Ministerie voor de
Luchtvaart deelt mede, dat de ramp moet
hebben plaats gehad tusschen den tijd
dat het luchtschip Vrijdag te 10.30 een
bericht uitzond en den tijd, dat het lucht
schip niet meer geantwgord heeft op een
oproep van de Citta di Milano, 10 minu
ten later. Het luchtschip moet dan ook
volgens het Ministerie gevallen zijn bin
nen een kleine radius van de positie op 't
tijdstip, dathet bovenbedoelde bericht
werd uitgezonden. Thans moet nauwkeu
rig worden vastgesteld, waar het lucht
schip zich op dat tijdstip bevond.
Volgens het Ministerie voor de Lucht
vaart moet de „Itaüa" zich bevinden ten
Noorden van Svallard, in een zóne, die
meer dan 50 K M., doch niet verder dan
100 KM. van Kingsbay verwijderd is. In
dit gebied moeten dus onderzoekingen wor
den ingesteld.
Nog steeds verkeert men in het onzekere
omtrent het lot van generaal Nobile en zjjn
makkers.
Be Italiaansche gezant zal eerlang zijn
ambt neerleggen.
In Pennsylvania zijn twee luchtballons
door den bliksem getroffen en neergestort.
Een persoon werd gedood, drie gewond.
Vergadering van den personcelraad der
Nederlandsche Spoorwegen.
De vierde Ned. Katholiekendag te Maas
tricht is gisteren gesloten.
De prins van Wales naar Oost-Afrika.
Het voorloopige programma der reis.
De loononderhandelingen bij de Rijn-
scheepvaart wederom mislukt.
De oppositie In Roemenië vormt een
soort neven-parlement.
Z. H. de Paus vierde gisteren zijn 7 lsten
verjaardag.
Een Japansche vissehersvloot door een
vloedgolf vernield; 400 visschcrs worden
vermist.
Men meldt ons uit Vlissingen:
Voor een der hoofdingangen van „De
Schelde" hadden zich gisteren tegen het
uitgaan der fabriek een paar duizend men
schen verzameld, die de werkwilligen
wenschten te aanschouwen. Voor het groot
ste deel waren het nieuwsgierigen, die met
de staking niets te maken hadden. De po-
litje was sterk genoeg om de menigte, die
met de werkwilligen mee wou loopen, tegen
te houden. In de Van Dishoekstraat moest
ieder blijven staan, totdat de politie order
gaf door te loopen. Slechts een oogenblik
was de toestand hier spannend.
Barometertsand 9 uur v.m.: 766. Vooruit.
OPTICIENS FABRIKANTEN
Licht op De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 9.41.
Hoogste barometerstand 774.8 te Rast.
Laagste barometerstand 756.9 te Marseille.
Verwaching: Meest matige Oostelijke tot
NoordOostelijken wind half tot zwaar be
wolkt, droog weer, weinig verandering in
temperatuur.
Een zeer eigenaardige vangst had Woens
dag de heer ts. Schild-r te Vijfhuizen.
Terwijl hij zjjn fuiken aan het lichten
was, kwam hij tot de ontdekking, dat in een
dezer vischtuigen een schildpad gevangen
zat, welke niet tot de kleinste soort behoor
de. Het is onbegrijpelijk, hoe het dier in de
Ringvaart verzeild is geraakt.
Tijdens de afwezigheid van den landbou
wer C. Boemond aan den IJweg te Vijf
huizen, heeft iemand kans gezien, om
waarschijnlijk wel met minder goede bedoe
lingen, in diens woningvertrekken te ko
men.
Toen hij des avonds thuis kwam, be
merkte hij direct, dat er ongewenscht be
zoek was geweest, omdat de hond, die an
ders los op het erf liep, in de huiskamer
was opgesloten met het onaangename ge
volg, dat het beest de raamgordijnen voor
een groot gedeelte vernield had.
De verdenking valt op een vreemden ar
beider, die gehuisvest was in den paarden
stal en denzelfden dag in het geheim ver-
;:i>'-'-»n ;s.
Men vermoedt, dat de dader is binnen
gekomen met een sleutel, die in een jas zat,
welke in de schuur hing en nadien ook niet
meer te vinden was. Zooverre men kan
nagaan, wordt er niets vermist, daar B.
geld en. waardevolle papieren bij zich had
gestoken.
Gistermiddag is de 23-jarige A. Wamaar
uit de Stokroosstraat te Rotterdam, bij zijn
werk aan een pand in de Rozenburglaan,
aldaar, van een hoogte van 12 M. gevallen.
De man is met een ernstige hersenschud
ding opgenomen in het ziekenhuis, waar hij
gisteravond aan de bekomen verwondingen
is overleden.
Aam-ijding te Heemstede
Gisteravond had op den hoek Zandvoort-
sche laanHeerenweg te Heemstede een
aanrijding plaats.
Een personenauto kwam met een snelle
vaart van uit de richting Haarlem rijden.
De bestuurder daarvan, nam met een
groote snelheid de bocht Zandvoortschelaan
met het gevolg, dat hij in aanraking kwam
reet een a'^aar wee)1"taea derscrano,i'to.
Beide auto's werden niet ernstig be
schadigd en persoonlijke ongevallen vonden
daarbij niet plaats.