Buitenlandsch Nieuws
RADIO-OMROEP.
Bü Boodschapen doen
geen PUROL vergeten
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Vierde Blad Zaterdag 9 Juni 1928
DE ONGEZIENE WERELD OF HET
LEVEN NA DEN DOOD!
RADIO - MOORS
GEMENGDE BUITENL.
BERICHTEN
I
I
EEN BLIK IN HET ATELIER VAN DEN
GODDEL IJKEN KUNSTENAAR
De insecten-wereld!
Een der meest treffende bewijzen voor de
stelling dat verstandlooze wezens op deze
wereld tot een bepaald doel zijn gericht door
een hooger, verstandelijk wezen, biedt ons
de insecten-wereld.
De beroemde natupr-onderzoeker Henn
Fabre geeft ons hiervan uitvoerige bewijzen
in z'n werk: „Souvernirs entomologiques"
F,tudes sur l'instinct et les moeurs des in
sects". 'k Kan niet nalaten voor liefhebbers
hier te verwijzen naar de prachtige arti
kelen van Professor W. Snickers in „De Ka
tholiek" (Dl. 104 blz. 69 Dl. 105 blz. 345 en
Dl. 100 blz. 364) en naar 't mooie boekje van
Fickner Edwardes „The Lore of the Honey
bee", vertaald in 't Hollandsch door van
Vloten.
De bij heeft reeds eeuwen lang de aan
dacht van den mensch tot zich getrokken.
Vóór meer dan 2000 jaar heeft de gr.oote
romeinsche dichter Virgilius op z'n land
goed het „liefelijK Parthenope" het bedrij
vige leven van de bü nauwkeurig gadege
slagen, zoodat het vierde boek van zijn „Ge-
orgica" nog dienst kan doen als practische
gids voor bijen-kweekers.
Terwijl de groote Caesar zegt hij, gelijk 'n
bliksem omhoog aan den Euphraat oorlogde
Te dien tijde voedde het aangename Par
thenope mij, Virgilius!
Ook Plinius en Aristoteles sprekerï in hun
boeken uitvoerig over het leven der bijen.
Hebt ge ooit van nabij het cl tuk gedoe
rond den jijenkorf geobserveerd? Er is iets
merkwaardig menschelijks in dat drukke be
drijvige gezwerm rond de raten! Een levend
beeld van de stad! Dat eeuwig gaan en ko
men; die toevallige ontmoetingen op de hoe
ken der straten! Die eindelooze geschillen
tusschen de bewoners onderling! Bedrijvige
riietselaars leidekkers en magazijnmeesters
overal druk aan 't werk! De zwaarlijvige ko
ningin omgeven door haar lijfgarde die de
orde handhaaft! Welk een tucht en^rde bij
de werkverdeeling! Op de bovenste verdie
ping van den korf zijn de honingbereidsters
bezig; ze storten 't pas verzamelde zoet in de
vaten die ze verzegelen met witte was! In
het binnenste en warmste gedeelte van den
Korf waai de broednesten liggen bewegen
zich de voedsterbijen gestaag over de vaten;
zij inspecteeren nauwkeurig iedere cel voor
de ontwikkeling der larven en deponeeren
daar voor ieder een bepaald rantsoen aan
biienmelk, sluiten daarna iedere cel voor
zichtig af maar zoo, dat zij genoeg frissche
lucht dooi laat. Zoodra de jonge bijen de
afsluiting hebben verbroken en zich 'n weg
tn het bestaan veroverd hebben zien we ze
terstond in de naastbijzijnde raten naar
honing zoeken, terwijl de voedsterbijen de
oude leege cellen, die zoo even verlaten wer
den, weer reinigen, opdat de koningin ze
klaar zou vinden op haar volgenden rond
gang van eierleggen. En al deze bedrijvig^
werkzaamheden gebeuren gelijktijdig op
groote, ongelooflijk groote schaal, met 'n
orde en regelmaat, die den toeschouwer voor
het kcrfvenster met stijgende verbazing gade
slaat,.
Bovengenoemde Fransche Natuurkundige
Henri Fabre geeft enkele sprekende voor
beelden, die we ook aantreffen bij den be
kenden apologeet Pater Bensdorp, uit het
leven der wespen, die van een wonderlijk
overleg getuigen.
Onder de talrijke soorten der wespen is er
êéne die genoemd wordt met haar Latijn-
schen naam: Cerceris Major; deze wesp
heeft haar nest onder den grond; een kleine
loopgraaf van ongeveer een halve meter
leidt er henen. In dit nest bouwt de wesp
eenige cellen, waarin z« haar eieren legt,
waaruit de larven (jonge wespen) geboren
worden. De larven voeden zich met het
vleesch van andere insecten en voorname
lijk met dat van den kever. Eerst sleept de
wesp den kever in de cel, legt boven op den
kever haar eieren en sluit daarna de cel
zorgvuldig af met een kluitje leem of aarde.
Ze ziet haar kroost niet opgroeien, maar er
is genoegzaam voor gezorgd.
Voor de jonge wesp zich verpopt en als
volwassen wesp uit de cel te voorschijn
treedt voed zrj zich met kever-bout. Maar
dit voedsel moet aan twee moeilijke voor
waarden voldoen nl.:
Ten eerste: het moet versch vleesch zijn:
dus de kever mag niet gedood worden; im
mers het duurt weken voor de larve is uit-*
gebroed en den voedsel-voorraad gaat aan
spreker.
Ten tweede: De kever mag zich niet be
wegen; de minste beweging zou de teere
larve dooden
Hoe zal nu de wesp dit moeilijke probleem
oplossen?
Doo' haar slachtoffer niet te dooden maar
eenvoudig onbeweeglijk te maken! Maar dit
is niet zoo eenvoudig als men op 't eerste
gezicht zou meenen. Hiervoor moet de kever
een operatie ondergaan door de wesp, die
den knapsten chirurg doet verbazen. Want
om dit doe) te bereiken moet de wesp de
bewegingscentra die bij den kever zich be
vinden in borst- en buikholte treffen en de
zenuwknoopen juist diep genoeg raken. Hier
voor moet men een zeer ervaren operateur
zijn, want treft men ze te diep dan sterft
de kever, treft men ze niet diep genoeg dan
bereikt men z'n doel niet. Hierbij komt nog
dat de kever is gewapend met een sterk
borstharnas; alleen wanneer men het dier
flink inbuigt vertoonen zich aan de buik
zijde twee geledingen, waar het trefbaar is.
Dan moet men niet vergeten dat niet alle
kevers de zenuwknoopen op dezelfde plaats
hebben. De wesp is echter niet enkel een
ervaren chirurg, maar ook een knap ento
moloog of Insectenkundigezij weet uit de
verschillende keversoorten met verschillen
de bewegingszenuwen juist hóór soort te kie
zen. n.l. den snuit-kever of Cleonus Ophtal-
micus, die ze met één kundig toegebrachte
steek paralyseert. De kennis van al deze bij
zonderheden, waartoe de geleerden eerst na
jarenlange studie gekomen zijn, is de wesp
aangeboren. Als men nu dit overleg aan de
wespen zelf toeschrijft, hebben ze grooter
verstand in natuurkunde, ontleedkunde enz.
dan de knapste professoren aan welke facul
teit van wetenschap ook!
Denk nu niet dat men deze wonderen van
overleg en scherpzinnigheid alleen vindt bij
de wesp. Ook bij andere insecten vindt, men
ze. Sla b.v ae mier eens gade bij de verzor
ging van haar kroost, hoe ze haar larven
overdag aan de koesterende warmte der zon
blootstelt en ze des nachts diep onder den
grond stopt om ze voor de nachtkoude te be
schutten; andere mieren houden er een
soort plantage op na waarop ze 'n kudde
bladluizen kweeken die ze geregeld melken.
Wij willen hieraan nog een laatste voor
beeld toevoegen uit de insectenwereld, n.l.
uit het leven van den „Sitaris" een kleinen
kever die leeft in het Zuiden van Frankrijk.
Deze kever heeft dit eigenaardige, dat hij
zijn kroost laat opvoeden door de bij. In
dezelfde streek waar de Sitariskever leeft,
treft men 'n soort bijen aan die men „An-
thaphoren" noemt. Deze bijen bouwen haar
cellen niet van was maar van leem; zij
bouwen haar cel langzaam op en naar gelang
het muurtje hooger wordt, vullen zij ze met
honing. Als ze geheel met honing gevuld is
blijft er nog een klein gaatje in; door dit
gaatje laat de bij haar eitje vallen, draait
zich om en sluit ze onmiddellijk dicht met
een kluitje leem, dat ze daarvoor in haar
voorpooten gereed houdt.
Zeer merkwaardig is de zorg, waarmee ze
elk vreemd bestanddeel uit den honing ver
wijdert. Zoodra er 'n klein pluisje in valt, is
zij er aanstonds bij om het zorgvuldig te ver
wijderen. Het is dus onmogelijk dat 'n ander
insect zijn el op den honing legt. En toch
wie zou 't gelooven als de tijd daar is dat
de jonge anthaphoren zullen uitvliegen,
vindt men in de cel. inplaats van een jonge
bij, een halfvolwassen kever, 'n jongen
„Sitaris
Maar hoe komt die vreemde indringer
daar binnen, zult ge vragen? Ziedaar een
vraag, die de natuuronderzoekers jaren heeft
bezig gehouden. Aan de cellen is niets te
bespeuren, men ontwaart geen enkele ope
ning. Men heeft echter toch dit geheim der
natuur ontsluierd! Men schafte zich eieren
aan van den Sitaris-kever, teneinde zorg
vuldig de levenswijze van de larven te be-
studeeren. Toen de larven uitkwamen, legde
men ze in den honing, immers de cel der
Anthaphoon-bfj is met honing gevuld. Maar
de larven wilden van den honing niets we
ten, zij kleefden er aan vast en stierven.
Hierna legde men de jonge kevers in een
flesch en nadat ze maanden lang in dood
slaap hadden doorgebracht begonnen ze
tegen de maand Mei zich te bewegen, wer
den onrustig en schenen iets te zoeken. Nu
liet men een vlieg in de flesch én aanstonds
werd ze door de larven verslonden. Hiermee
was het geheim opgelost! Een nader onder
zoek bracht het volgend resultaat.
De moeder-kever legt haar eieren omstreeks
einde Augustus in „de loopgraven" van de
nesten der Anthaphoor-bijen. Daar komen
ze na één maand uit en blijven dan bewe
gingloos liggen tot het voorjaar; ze zijn zeer
klein en voorzien van scherpe kaken, nagels,
sprieten én haken; bovendien hebben ze
een kleverig vocht aan zich. Ze kunnen
zich dus gemakkelijk ergens aan vast hech
ten.
Zoodra de larven van de bij de muren van
haar cellen tegen eind April verbreken en
uitvliegen, hechten de jonge kevers, die al
maanden daarop hebben liggen wachten,
zich vast op haar borstkast, zoodat ze met
geen mogelijkheid daarvan verwijderd kun
nen worden. Een maand lang blijven ze op
den rug van de mannelijke bij vastgehecht.
Daarna waarschijnlijk bij de paring, gaan ze
over op de vrouwelijke het waarom van
deze verwisseling is door de natuurkundigen
nog niet opgelost! heeft nu het wijfje van
de A.-bij haar cel voltooid en legt ze haar
eitje daarin, dan laat de jonge kever zich
onmiddellijk daarop vallen en de bezorgde
niets vermoedende moeder sluit den vij
and van haar kroost met het eitje in het
celletje op. Ziedaar de verklaring, hoe de
Sitaris de gesloten cel van de bij is binnen
gekomen. Blijft nog de vraag: waarmee
voedt de jonge kever zich in de cel. De cel
is gevuld met honing; de Sitaris-larve wil
van geen honjng weten! Als men ze in den
honing legt sterft ze. Waarmee voedt zij
zich dan?
Eerst voedt zij zich met het ei der bij dat
ze uitzuigt; de dop van het ei dient haar
tot een vlot waarop zij op den honing blijft
drijven; daarna verandert de larve In een
wit wormpje, dat zich wél met honing voedt,
om tenslotte als de honingvoorraad is uit
geput als volwassen kever te voorschijn te
komen tot groote verbazing der natuurkun
digen, die zich jaren lang blind hebben ge
staard op dit raadsel der natuur!
Is Hier niet overduidelijk in verstandeloo-
ze wezens een wonderbaar overleg en streven
naar een doel zichtbaar?
Zou dit alles, jaar in jaar uit het werk
zijn van „toeval"? Maar „toeval" staat im
mers juist lijnrecht tegenover „overleg" en
„bedoeling"? „Gij zit in den trein, zegt Pater
Bensdorp en leest een boek. Een ander zit
tegenover u en leest precies hetzelfde boek.
Hé da's toevallig, zegt ge! Waarom? omdat
gij, noch uw overbuur overlegd of bedoeld
had, dat gij op dezelfde plaats hetzelfde
boek zoudt lezen!
Cijfer nu God eens weg, m.a.w. ontken dat
de wereld met z'n wonderbare doelmatigheid
door een hooger, verstandelijk wezen ge
ordend werd, hoe verklaart men dan deze
wonderen der natuur?
C. VIS, Reetor te Goes.
DE OPTANTENKWESTIE.
GENEVE, 8 Juni. De Roemeehsche Minis
ter van Buitenlandsche Zaken Titulescu,
heeft in de heden gehouden zitting van den
Volkenbondsraad het nieuwe voorstel van de
Roemeensche regeering betreffende de rege
ling van het Roemeensch-Hongaarsche op
tanten-geschil ingediend. Het voorstel, dat
niet als een precedent voor de toekomst
moet worden beschouwd, houdt in, dat de
Volkenbondsraad een van zijn leden zal be
noemen die op grond van de tot dusver ge
nomen besluiten in den Raad moet vaststel
len in hoeverre de liquidatie van het grond
bezit van de vroegere Hongaarsche onderda
nen niet in overeenstemming is met de be
palingen van het vredesverdrag. De Roe
meensche en Hongaarsche Regeeringen zou
den dan hunnerzijds een adviseur mogen
benoemen. De beslissing van dit Volken-
bendsraadslld zou dan uiterlijk zes maanden
na beëindiging van het onderzool-
worden genomen, terwijl zij tevens bindend
zou zijn. Hiervoor moeten de bedragen, die
als schadevergoeding worden toegewezen,
door de Hongaarsche Regeering worden be
taald, terwijl tevens een onderzoek moet
worden ingesteld naar den omvang van de
herstel-betalingen van de Hongaarsche Re
geering, welke zij nog verschuldigd is aan
Roemenië. De Hongaarsche vertegenwoordi
ger Graaf Apponyi verklaarde, dat hij geen
volmacht bezit om dit voorstel van de Roe
meensche Regeering aan te nemen. Hij zal
er zijn Regeering evenwel van in kennis stel
len.
In geval de onderhandelingen niet tot een
resultaat zullen leiden, behoudt de Hongaar
sche Regeering zich het recht voor, nogmaals
te eischen, dat het gemengde Hof van ar
bitrage te Den Haag in dezen een beslissing
zal nemen. De onderhandelingen over het
optantengeschil zit" hiermede voor deze zit
ting beëindigd
GENEVE, 8 Juni. In den Volkenbondsraad
is hedenmiddag, zooals reeds werd gemeld,
het Roemeensch-Hongaarsch optanten-ge-
schil ter sprake gekomen.
Als rapporteur constateerde Chamberlain,
dat de Hongaarsche regeering het laatste
raadsbesluit heeft aangenomen, terwijl de
Roemeensche regeering er zich nog steeds
niet aan wenscht te houden. Vervolgens ver
klaarden Titulescu en Apponyi, dat hunne
regeeringen hun standpunt blijven handha
ven.
Daarop stelde Chamberlain een resolutie
voor, waarin de Raad uitspreekt, dat hij het
uitblijven van een resultaat der onderhande
lingen diep betreurt en de beide betrokken
regeeringen verzoekt, door wederzijdsche te
gemoetkomingen een einde aan den einde-
loozen strijd te maken. Nadat Titulescu ver
klaard had. dat hij het voorstel van Cham
berlain zonder voorbehoud aanneemt, gaf
Graaf Apponyi een uiteenzetting van het
Hongaarsche standpunt. Hij betoogde, dat
het bij dezen strijd gaat om het principieele
standpunt betreffende de handhaving van de
internationale arbitrage. Mogelijkheden voor
een rechtstreeksche overeenkomst achtte
deze spreker uitgesloten; Hongarije is echter
bereid zich te onderwerpen aan de uitspraak
van het Hof van Arbitrage.
Titulescu zelde hierop, dat zijn standpunt
reeds genoegzaam bekend is uit vorige ver
klaringen, welke door hem werden afgelegd.
Chamberlain zeide onder deze omstandig
heden niets anders te kunnen doen dan aan
te dringen op aanneming van zijn resolutie.
Allen stemden voor, alleen Graaf Apponyi
nam niet aan de stemming deel.
GENEVE, 8 Juni. De Raad van den Vol
kenbond heeft zich Vrijdagmorgen bezig ge
houden met de kwestie van de Grieksche en
Bulgaarsche vluchtelingen, die naar hun va
derland wenschen terug te keeren. Aan het
Grieksche vluchtelingenwerk kan 2.500; 000
pd. st. besteed worden, welk geld uit Ame
rika afkomstig is. Van de Bulgaarsche stabl-
liseeringsleentng zal 1.000.000 pd. st. voor de
stabiliseering en 150.000 pd. st. voor herstel
en verbetering aan spoorwegen en haven
werken gebruikt worden.
HET PROCES-SJACHTT
Het getuigenverhoor
Volgens berichten uit Moskou werden in
de gehouden zitting van het proces-Sjachty
de beklaagden Gorlow en Owtscharenko aan
een verhoor onderworpen. Gorlow trok de
door hem bij de instructie afgelegde verkla
ringen ten deele in, hetgeen bij het O. M. de
noodige ontevredenheid verwekte. Gorlow
beweerde geen gelden van Knapp ontvangen
te hebben en betwistte schuldig te zijn. Ge
lijk ook andere keeren het geval was, riep
de Officier van Justitie ook thans den be
klaagde Basjkin naar voren, die zijn mede
beklaagden belastte.
MR. ROST VAN TONNINGEN NEEMT
AFSCHEID VAN DEN VOLKENBOND
De financieele agent van den Volkenbond
ln Oostenrijk mr. Rost van Tonningen, die
na 't vertrek van den commissaris-generaal
Zimmerman, te Weenen was gebleven, heeft
heden van den Volkenbond afscheid geno
men.
In den Raad brachten de rapporteur, de
voorzitter van het financieele Volkenbonds
comité en de vertegenwoordiger der Oosten-
rijksche regeering hem met waardeerende
woorden dank voor de bewezen diensten.
DE MOORDZAAK-TRUPHEME
Mestorino krijgt levenstangen dwangarbeid
De juwelier Mestorino, die den diamant
handelaar Truphème vermoordde. Is tot le
venslangen dwangarbeid veroordeeld.
Als gevolg van de veroordeeling van Mes
torino is mej. Charnaux, zijn schoonzuster,
die beschuldigd wordt van het verbergen van
het lijk en van heling der diamanten, aan
gehouden. De juweliers Gamier en Pa-
schelski worden eveneens beschuldigd van
heling van diamanten.
HET PARIJSCHE VERKEER STILGELEGD
De gedeeltelijke verkeerstaklng van het
communistisch personeel der Parijsche ver-
keersbedrijven heeft in de avonduren tot stil
legging van het tramverkeer in de oostelijke
voorsteden geleid.
Op straat kwam het in verband met óe
staking op verscheidene plaatsen tot samen
scholingen, waarbij acht personen werden
gearresteerd.
WAPEN VONDSTEN IN DUITSCHLA ND
Belangrijke voorraden ontdekt
Naar de „Voss. Ztg." meldt, zijn te Bocke-
nem, tusschen Hildesheim en Goslar, belang
rijke wapenvoorraden gevonden.
De fabrikant Weule leverde vrijwillig 29
geweren,18 karabijnen, 2 automatische
pistolen en 20.000 a 25.000 kogels in. Te
Schlewicke werden bij den boer Klingemann
180 geweren model '98 in beslag genomen die
ln een schuur waren verborgen.
Te Volkersheim werden bij den boer Wol-
ters een licht machinegeweer, verscheidene
kisten met machinegeweeronderdeelen, ver
schillende soorten handgranaten en 2 buksen
met elk 150 schoten munitie in beslag ge
nomen.
De menschen ,bij wie deze wapens ln be
slag zijn genomen, beweren, dat zij dit mate
riaal in 1922 ter bewaring hebben ontvan
gen. Het onderzoek hiernaar is nog niet af-
geloopen.
MAREK VRIJGESPROKEN
De rechtbank te Olbe heeft vonnis geveld
in de zaak tegen den Duitschen Marek, die
zijn been door den trein heeft laten afrijden.
Het vonnis in eerste instantie is nietig ver
klaard en de man is vrijgesproken. De moti
veering van het vonnis is echter buitenge
woon ongunstig voor den beklaagde. Duide
lijk wordt erin gezegd, dat de rechtbank over
tuigd is, dat hij met opzet heeft gehandeld
om de verzekeringssommen in handen te
krijgen.
Het wettig en overtuigend bewijs heeft
men echter niet kunnen leveren.
TREINBEROO VIN G
Korten tijd geleden is de personennacht-
trein Bitterfeld—Berlijn, waarin zich eenige
postrljtuigen bevinden, bij Graefenhainchen
beroofd. In den afgeloopen nacht is dit we
derom gebeurd. Dit keer sloegen de roovers
hun slag tusschen Burgkemmnitz en Grae-
fenhainischen. Aangenomen wordt, dat de
dieven op den langzaam rijdenden trein zijn
gesprongen, de deuren van de postwagens,
die onbewaakt zijn, hebben opengebroken en
vervolgens de pakketten naar buiten hebben
geworpen.
Men heeft 16 pakketten en twee postzak
ken langs de lijn gevonden. Het onder2toek
is in vollen gang.
Inzake de ontploffing op den mijnenlegger
verneemt het „Berl. Tagebl.", dat in Kiel
reeds sedert jaren door den mijnenleggers-
dienst oefeningen worden gehouden.
Het betreft hier kleine mijnenleggers,
Vaarvan sommige zelfs geen machines heb
ben en dus door andere schepen tijdens de
oefeningen op sleeptouw moeten worden ge
nomen.
Het voorwerp, dat op een dier booten ont
ploft is, moet men ook niet verwarren met
een mijn.
waardoor zes soldaten doodelijk en vier man ijdelen van de poging om den premier te
zwaar gewond werden. Oejeno te vermoorden.
WEER EEN REVOLUTIE IN PORTUGAL
LONDEN, 8 Juni. (V. D.) Naar uit Lissa
bon gemeld wordt, heeft de politie een sa
menzwering tot omverwerping van de repu
bliek ontdekt. Talrijke arrestaties hebben
plaatst gehad en reeds zijn eenige samen
zweerders verbannen. Tot de gearresteerden
behooren marine-officieren.
Daar de politie in het bezit is gekomen
van een lijst van samenzweerders, kan ver
wacht worden, dat nog meer arrestaties zul
len plaats vinden.
NIEUWE AARDBEVING TE KORINTHE
Wederom is een hevige aardbeving gevoeld
te Korinthe.
Een aantal huizen, die reeds door de aard
beving van April j.l. waren beschadigd, stort
ten in. De bewoners werden door een paniek
aangegrepen.
Te Korinthe en omgeving zijn twee nieuwe
aardschokken gevoeld. Te Korinthe werden
twee personen gedood.
HET ALBANEESCHE PARLEMENT
ONTBONDEN
Het Albaneesche persbureau meldt, dat
Senaat en Kamer hebben ingezien, niet in
staat te zijn tot een algemeene herziening
van de grondwet, zoodat zij tot ontbinding
zijn overgegaan.
PRINSES HELENA VAN ROEMEN»
VRAAGT ECHTSCHEIDING
Prinses Helena heeft met goedkeuring
van den Regentschapsraad een verzoek tot
echtscheiding ingediend tegen ex-prins
Carol.
Het verzoek geeft als eenigen grond de
ernstige beleediging, zijn echtgenoote aan
gedaan door prins Carol, die in het buiten
land een leven leidt, een getrouwd man on
waardig.
Het vonnis is bepaald op 21 Juli.
ONGELUK BIJ MIJNENLEGGEN
Zes slachtoffers
Gisteren kwam bij een oefening in het
mfjnenleggen voor Schleimünde bij Kiel door
onbekende oorzaak een mijn tot ontploffing,
TUMULT-SCENES IN DE SKOEPTSJINA
BELGRADO, 8 Juni. De Skoeptsjina heeft
onder hevig tumult van den kant van de
oppositie het voorstel van den voorzitter
aangenomen, de acht afgevaardigden, die
op de laatste zitting de orde hebben ver
stoord, voor drie dagen uit het parlement
te sluiten. De afgevaardigden, die werden
uitgesloten, protesteerden heftig. Een an
der afgevaardigde verklaarde zich solidair
met de studenten, die hebben gedemon
streerd en riep: „Moordenaars van de
jeugd".
De buitengesloten afgevaardigden wilden
de zittingszaal niet verlaten. Het tumult
werd zoo hevig, dat de zitting moest wor
den geschorst.
Tn politieke/kringen wordt verwacht, dat
de regeering scherpe maatregelen wil ne
men tegen de onruststokers.
Morgen zal er een voorstel worden ge
daan om den leider der oppositie, Pribitsie-
witsj buiten te sluiten. In dat geval wil de
oppositie het parlement verlaten.
VERDRAG TUSSCHEN FINLAND EN
AMERIKA ONDERTEEKEND
WASHINGTON. 8 Juni. Te Washington
is heden het vriendschaps- en arbitragever
drag tusschen Finland en de Vereenigde
Staten onderteekend.
TOKIO, 8 Juni (V.D.) Met betrekking tot
den aanslag op den Japanschen premier
wordt officieus medegedeeld: De politie had
ontdekt, dat m de kringen der ontbonden
communistische partij Rado-Naminto het
voornemen bestond een aanslag op den pre
mier te plegen Zoodoende was het mogelijk
den hiermede belasten man te arresteeren.
toen hij met een dolk gewapend trachtte
Tanaka te naderen.
De mikado en net corps diplomatique
wenschten Tanaka geluk* met het mislukken
der euveldaad. Het onderzoek is ln vollen
DE TOESTAND TE PEKING
Te Peking is een escader Japansche vlieg
machines aangekomen tot het herstellen
van het verkeer met Tientsin.
LONDEN, 8 Juni. Volgens de laatste be
richten uit Peking bevonden de Sjansl-
troepen van Yen-si-Sjan zich gisteren bui
ten de noordelijke poort van de stad. ter
wijl de Kwo-min-spuuntroepen onder Feng
Joe-siang. zich aan de zuidelijke poort be
vonden. Men wist toen nog niet. welke troe
pen de stad zouden binnenkomen
"Naar gemeld wordt is het de bedoeling
van de autoriteiten van Nanking, om de
hoofdstad toe te wijzen aan Yen: het is
evenwel weinig waarschijnlijk dat deze
Feng het bestuur over de hoofdstad zal be
twisten. Derhaive wordt verwacht, dat de
Kwo-min-sjuuntroepen heden de stad zou
den binnenkomen. Gemeld wordt, dat de
discipline onder deze troepen goed is.
Gisteren bleven de poorten der stad nog
gesloten en de ontruiming der noordelijken
vond plaats zonder tusschenkomst van de
Zuidelijken.
De stad blijft rustig. Politic patrouilleert
door de straten.
HEVIGE STORMEN BOVEN CHILI
BUENOS AYRES, 8 Juni Boven Chili
heeft een hevige wervelstorm gewoed,
waardoor overal aanmerkelijke schade
werd aangericht. In het bijzonder werd de
omgeving van Valparaiso geteisterd. Tal
van huizen werden beschadigd en boomen
ontworteld; ook zijn menschenlevens te be
treuren.
Op zee werden kleine schepen door den
storm overvallen en tegen de kust geworpen.
Een zeldzame pelgrimstocht
naar Lourdes.
Met verhoring spreekt men tegenwoordig
over de Oceaanvliegers, of over den tocht
van den „ijzeren Gustaaf" die met z'n
oud paard van Berlijn naar Parijs, heen en
terug een reis maakt.
Maar met evenveel recht kan men gewa
gen van eijen eigenaardigen pelgrimstocht,
dien de Belg Fran?ois Wilmes een Luxem
burger van geboorte, naar Lourdes onder
nomen heeft. Hij is uit Bovigny, een stadie
in de Belgische Ardennen, naar Lourdes
vertrokken, waar hij na een voetreis van
50 dagen hoopt aan te komen. Hij duwt
een ouderwetsch wagentje, waarin zijn 70-
jarige moeder gelegen is, die heelemaal
iam is. Deze eigenaardige pelgrim legt ge
middeld per dag een afstand af van 35
K.M. Heel de wereld zal verheugd zijn,
wanneer zoo'n groot geloof en kinderliefde
in Lourdes beloond zou worden.
Het werk van de Missionarissen
in vreemde Missiën.
De Congregatie voor de Vreemde Missiën
te Parijs, een der meest verdienstelijke mis-
sioneerende vereenigingen, heeft het hoofd
terrein harer werkzaamheden vooral ln
Oost-Azië.
Aan het jongste verslag harer werkzaam
heden ontleenen wij het volgende:
In onze Missievelderk wonen 246 millioen
ménschen; daarvan zijn slechts 1.800.000
katholieken. In dit uitgestrekte gebied ar
beiden 46 bisschoppen en 1086 missionaris-
i sen. Dezen verrichten diens in 6496 kerken,
en kapellen. Zij worden daarbij geholpen
door 1420 inlandsche priesters, 3500 kate-
chisten, 572 ordesgeestelijken, die onderge
bracht zijn in 43 kloosters, en door 5973
zusters, die over 217 Communauteiten ver
deeld zijn.
Op de 57 seminaries zijn 2766 studenten.
Er zijn 2663 scholen, die door 141,438 kin
deren bezocht worden. Men telt er 3'9
weeshuizen, waar vondelingen en verlaten
kinderen een onderdak en verzorging vin
den. De Missie onderhoudt verder 517 zie
kenhuizen met apotheek en verschillende
inrichtingen voor de verpleging van me-
laatschen, alsmede 90 werkplaatsen.
In het afgeloopen jaar bekeerden zich
437 ketters, 30654 heidenen en werd het H.
Doopsel toegediend aan 166.836 kinderen.
ZONDAG io JUNI
HILVERSUM ioóo M. 10.30 Dienst i.h. Geb. der Ver
v. Vrijz. Herv. te Haarlem. 12.302.00 Lunchmuziee
door het Tri Rentmeester. 2.003.00 Laatste Ha
waiian concert door het Hawaiian radio-vijftal (Chr. dk
Vos Jr., Hawaiian guitaar. Eug. Scholten, Hawaiian
guitaar. H. Fernandez, guitaar. Jan de Vos, bas guitaar.
Chr. Seeger, ukulele). 3.004.30 Concert door de Gem
zangver. „De Koraal" en de muziekver. „Sempre Cres
cendo" te Almelo. 4.305.15 Pianosonaten van Beet
hoven. Analyse van Sonate op. 27 nr. 2 (Mondschein)
door L. Schmidt. Egb. Veen, piano. 6.007.15 Diner-
muziek door het Oinroeptrio. 8.00 Persber. en sport
uitslagen. 8.10 „De Barbier van Sevilla", opera in 4 be
drijven van Rossint. Graaf Almaviva, M. Plooyer. Dr.
Bartholo, M. v. Reen. Rcsine zijn pupil, Hélène Cals.
Figaro, barbier, Hans Thyssens. Basilio, zangleeraar, G.
Leenders. Pedrillo, bediend® v. Almaviva, J. Stroomen-
bergh. Officier v. d. wacht, J. Jansen. Ben Alcade, een
notaris, H. Hendriks. Het verst, omroep-orkest o.l.v. J. J.
v. Amerotn. Chris de Vos, algem. voorber, In de pauze
Eenige „Rossiniana", door Louis Schmidt.
HUIZEN 340.9 M. Na 6 uur 1870 M. (K.R.O.-kcrkdienst
ook op 1S70 M.) 8.309.30 Morgenwijding. Spreker
J. Valk. Onderwerp Rust in God. (Psalm 62) Het Chr.
Radio Dubbel-Kwartet „Hoort gij die stemme" o.l.v. den
heer I. van Heerlen (N.C.R.V.) 9.30 K.R.O. Kerkdienst
en „Bronk" (processie) uit de St. Laurentiuskerk te Spau-
beek (L). Het Kerkelijk zangkoor (mannen en jongens)
onder directie van Kapelaan C. Kellenaers, zingt de
Hoogmis in Gregoriaansch. Uit het Kyriale wordt gezon
gen de Missa 11. Voor de H. Mis het „Asperges me". Na
de H. Mis door al!? aanwezigen „O zinnebeeld der liefde"
uit Hamers Psaiterke. P. Stassen-organist. De predikatie
wordt na de H. Mis gehouden door Pater W. Cramers S.J.
superior van het retraite-huis „St. Ignatius" te Spaubeek.
Na dc H. Mis stelt zich bij gunstig weer de processie op en
trekt aan den microfoon voorbij. 12.30 K.R.O. Tijdsop
gave, 13.301.30 K.R.O.-Lunehmuziek door het Trio
„Winkels" i.30—2.00 K.R.O. Literair-halfuurtje, door
W. Nieuwenhuys. 2.304.00 K.R.O. Middagconcert
m.m. v. het Dubbel-Mannenkwartet „Inter Nos" uit
Arnhem o.l.v. Jan ter Haar. 4.005.00 K.R.O. Zieken-
lof uit Bloemendaal. 5.50 N.C.R.V. Kerkdienst vanuit
de Muiderkerk (Herv. Kerk) t.e Amsterdam. 7.408.15
K.R.O. Spreker Prof. Dr. Titus Brandsma O. C. van de
Keizer Karei Universiteit te Nijmegen. Onderwerp: „De
mystiek van Hadewych" 8.15 K.R.O. Concertavond
m.m. v. Mejuffrouw Francisca Fischer, sopraan. Den heer
Frits Bolsius, bas en het K.R.O. orkest o.l.v. Martin van
den Ende. 10.45 K.R.O. Epiloog door het koortje o.l.v.
den heer Jos. H. Pickers.
DAVENTRY iSoo M. 3.50 Kamermuziek. Iturbi, piano.
Het Pro-Arte strijkkwartet (2 violen-viola, cello). 5.40
Gedichtenvoorlezing. Werken vin Coleridge.—6.056.50
Bach-cantate no. 39 (Brich dem hungrigen dein Brot). A.
Moxou, sopraan. W. Coleman, alt. G. Parker, bariton.
Radio-koor en -orkest. 8.15 Dienst in de St. Martin in
the Fields. 9.05 Liefdadigheidsoproep. 9.10 Nieuwsb.
9.25 Concert door het Emilio Colombo-orkest en F.
Gregory, bariton. A. Lilley, sopraan. 10.50 Epiloog.
11.00ir.20 „The silant Fellowship".
PARYS „RADIO PARIS" 1750 M. 12.20 Morgenwij
ding. Preek en muziek. 1.05 Bilbouquet, humorist.
Daarna orkestconcert. 4.50—5-5© Dansmuziek. 8.50
ir. 10 Orkestconcert.
LANGENBERG 469 M. 9.20—10.20 Morgenwijding.
12.052.05 Tuinconcert. Militaire kapel. 4.10
4.50 Pianoconcert (Bach). 4.506.00 Blaas-orkrst
concert. 6.056.30 Zwemwedstrijd DuitschLand
Zwitserland. 6.30—7.50 Annette Droste-herdenking.
8.35 Koorconcert. Omroep-koor en -orkest. Fr. Hw
sen, sopraan. Hr. Hilgers, orgel. Hr. Breuer, piano.
na tot 12.20 Dansmuziek.
ZEESEN 1250 M. 6.50—8.20 MorgenconCett. 9*90
Morgenwijding. ir.501.10 Concert. Het klager-
kwartet. F. Weber-Fiessburg, sopraan. 5.206.50
Het Schubert-kwartet (2 violen, viola, cello). 8.50 Ge
varieerd programma. Edith Karin, Wilh. Bendow en E.
Hoffmann. 10.50—13.50 Dansmuziek.
HAMBURG 595 M. 6.50 S.20 Morgenconcert. 9-35
Morgenwijding. er.50 Orkestconcert. 3-ao Orkest-
concert. 5.go Orkestconcert. 8.20 „Reifrock und
Stöckelschuh", Norag-orkest en solisten. Vervolgens tot
IT.20 Dansmuziek.
BRUSSEL 509 M. 5.20—6.20 Dansmuziek. 6.50
Trioconcert. 8.35—10.35 Licht orkestconcert.
KERK EN STAAT IN MEXICO
Geen vrede?
Telegrafisch is reeds gemeld, dat Kerk en
Staat in Mexico een formule hebben gevon
den, die voortaan den vrede waarborgt. Wat
deze formule behelst is niet bekend; doch
volgens een telegram uit New York aan de
„Daily Telegraph" hebben beide partiier
concessies gedaan, eoodat de Kerk haar be
schuldiging dat de Staat tracht den gods
dienst te overheerschen kan laten varen, en
de regeering van president Calles kan func-
tionneeren zonder dat zij de Kerk behoeft
te beschuldigen van inmenging in de zaken
van den Staat. Het schijnt dat Dwight W.
Morrow, de Amerikaansche gezant te Mexi
co, met goedkeuring van president Coolidge,
niet-officieel zijn diensten heeft verleend
teneinde de twee partijen tot elkaar te
brengen.
Uit Mexico wordt gemeld, dat daar ter
stede binnenkort een afgezant van het Va-
ticaan zal aankomen met de bevoegdheid
om een definitieve schikking met president
Calles te treffen.
De „Daily Telegraph" heeft bij de Mexi-
caansche legatie te Londen aangaande het
bovenstaande navraag gedaan en vernomen
dat daar geen enkele inlichting ter zake is
ontvangen. Men beschouwde de berichten
dan ook met eenigen twijfel. Zij die met den
toestand in Mexico goed vertrouwd zijn,
zijn van meening, dat eerst over enkele
maanden een definitieve verbetering in den
toestand zal intreden als de nieuwe presi
dent, generaal Alva.ro Obregon, het bewind
zal hebben aanvaard.
STAKING VAN SCHEEPSKOKS.
Alle passagiersverkeer tusschen de staten
van Australië, Tasmanië uitgezonderd, ligt
practisch stil ten gevolge van een langdurige
staking van scheepskoks. Dezen weigeren
thans echter ook dienst te doen op schepen
met bestemming naar Tasmanië.
MOORDAANSLAG OP DEN JAPANSCHEN
PREMIER
Een poging tot het vermoorden van den
Japanschen premier werd verijdeld toen de
premier aan het station van Oejene aan
kwam op weg naar Oetsoenomija tot het bij
wonen van een partij-conferentie. Een man,
die werkmanskleeren droeg, drong plotse
ling naar voren en deed een poging, doch
deze poging mislukte dank zij de politie en
de lijfwacht. De man werd onmiddellijk ge
arresteerd.
Vernomen wordt, dat Matsoemoera, lid
van den Landdag, met een dolk in het been
werd gestoken en een rechercheur licht werd
gewond, toen zij medehielpen bij het ver-
In memoriam Karl August
van Weimar.
Het zal op 14 Juni a.s. 100 jaar geleden
zijn. dat Groothertog Karl August van
Weimar, de vriend en beschermer van
Goethe, in het kasteel Graditz, nabij Tor-
gau geheel onverwachts overleed. Op de
plaats van zijn overlijden zal op 14 Juni
een kleine plechtigheid plaats vinden.
Austen Chamberlain.
Deze verklaring van Chamberlain is in
zooverre merkwaardig, dat zij de opvatting
huldigt, dat de Engelsche regeering slechts
dan alleen behoeft op te treden tegen de
vertrapping van alle goddelijke en mensche-
lijke wetten, voor menschen die omwille van
hun geloof vervolgd worden, wanneer het
Engelsche onderdanen betreft.
Een Kardinaal-Missionaris
Kardinaal Segura, de Aartsbisschop van
Toledo en Primaat van Spanje heeft een
persoonlijk bezoek gebracht aan de Spaan-
sche kolonisten in Zuid-Frankrijk om daar
een missie voor hen te prediken, 's Morgens
om 5 uur zat de Kardinaal reeds in den
biechtstoel; op het vastgestelde uur deed
hjj de H. Mis waaronder hij een preek hield
tot de aanwezigen.
In een der kerken werd hem medegedeeld
dat de Mis van den Kardinaal was bepaald
op 8 uur, aldus was ook afgekondigd. Toen
de kardinaal dit vernam vroeg hij onmiddel
lijk: Hebben de arbeiders dan vrijaf om
deze H. Mis bij te wonen? Neen, zoo ant
woordde men hem, de arbeiders zijn dan
reeds op de fabriek. Ja maar voor hen
ben ik hierheen gekomen hernam de kar
dinaal. Ik zal onmiddellijk na 't biechthoo-
ren de H. Mis opdragen en een van de an
dere missionarissen moet dan om 8 uur de
H. Mis lezen.
Kardinaal Segura heeft zelf het Initiatief
voor deze Missie genomen en ook zelf de
oefeningen geleid. Hij wist maar al te goed
dat de nood onder deze kolonisten zeer
groot was, nog te meer daar er in Frank
rijk een groot gebrek aan priesters is, zoo
dat de weinige priesters zoodanig met werk
zaamheden overladen zijn, dat zij geen bij
zondere zorgen aan deze landverhuizers
kunnen besteden.
Het voorbeeld van den Kardinaal trok
bijzonder de aandacht. Tevergeefs trachtten
de communisten, die onder deze Spanjaar
den een geweldige activiteit aan den dag
leggen, de arbeiders over te halen geen
deel te nemen aan deze Missie.
De zielenijver van den Spaanschen Pri
maat ook voor zijn eigen kudde is zeer op-
Steeds /iet jYéeuwste 1st Mactto.
Va££ufrds(?e /&rde/7ï/i<?esi&ewiiarÓQ.'Yifx
MAANDAG n JUNI
HILVERSUM 1060 M. 12.30—2.00 Lunchmuziek door
het Trio Verhey. 2.30 Opening v. d. Indische Tentoon
stelling Arnhem 1928. Toespraken o.m. door den Minis
ter van Koloniën en den Burgemeester van Arnhem.
4.405.55 Kinderuurtje door Mevr. Ant. v. Dijk. 6.00
7.15 Dinermuziek door het Trio Rentmeester. 7-i5"~
7.45 Frar.sche Olympiadeles. 8.00 Concert door het
Omroep-orkest o.l.v. Nico Treep. C. v. d. Elshout, ban
ton. Jac. Kinsbergen, viool.
HUIZEN 340.9 M. Na 6 uur 1870 M. (Uitsluitend NCRV
uitzendingen) 12.301.45 Orgelconcert door den
heer Jacob Everts, organist te Groningen. 4.005.00
Zickenuurtje o.l.v. Ds. H. L. Boerlijst. Ev. Uth. Predikant
te Amsterdam. 6.157.00 Fotographieles door A. Boer.
7.308.00 Zangles door Jac. Ph. Caro. 8.00 Con
cert (ie gedeelte) „Het Amsterdarasch Vocaal Solisten
Kwartet". Willy Canté-v. Amerongen, sopraan. Nelly
Hugues, alt. Willem Laman, tenor. Jaap Stroomenbergh,
bas. Alex Aderaa, piano. (2e gedeelte) S. P. Visser, orga
nist te Bennebroek. Spreker De heer A. van Driel te
Haarlem. Onderwerp „Op den Uitkijk
DAVENTRY 1600 M. 10.35 Kerkdienst. 11.20 Gra-
tnofoonmuziek. 12.20 Balladenconcert (piano-sopraan).
12.50 Dansmuziek. 1.20—2.20 Orgelmuziek. 2.50
Causerie. 3.20 Muziek. 3.25 Histor. causerie. 3.40
Muziek. 3.50 Het Morgan Trio. 4.20 Dansmuziek.
5.20 Huishoudpraatje. 5-35 Kinderuurtje. 6.20 Het
Gershom Parkingtan kwintgt. 6.40 Voor padvinders.
6.50 Nieuwsb. 7.05 Het Gershom Parkington Kwin
tet. 7.20 Dram. critiek. 7-35 Sonates van Bach voor
fluit en piano. 7-45 Fransche causerie. 8.05 Het Ca-
sano Octet en T. Brown, xylophone. 8.20 Lezing SI ne
psychology of food and dress. 9.00 Pianoconcert door
M. Cole. 9.20 Nieuwsb. 9*35 Lezing Recollections
of Samuel Butler. 9.50 Nieuwsb. 9-55 „Hobson s
Choice" comedie in 4 actcn van H. Brighouse. n.20—
12.20 Dansmuziek.
PARYS „RADIO-PARIS" 175° M. 10.50— xx.oo
Gramofoonmuziek. 12.502.10 Orkestconcert. 4.05
5.05 Trioconcert, (piano, viool, cello). 9*°5 11*20
„Rip", operette van Planquette.
LANGENBERG 469 M. 1.25—2.50 KamermuZieK
(piano, viool, sopraan). 6.207-15 Orkestconcert.
8.35 „Vor dem Zoo", Werag-orkest en sprs. F. Konrad
Koefert. Else Legband-Lefebre, Kandner, Oettershagen
en Weimar (Van vogels, hoenders, insecten en huisdieren).
Daarna tot 12.20 Dansmuziek.
ZEESEN 1250 M. 12.20—5.20 Lezingen. 5-20—6.20
Orkestconcert. 6.20—8.05 Lezingen. »-50—10.50
Orkestconcert o.l.v. B. Seidler-Winkler. H. Wildbrunn,
zangeres.
HAMBURG 395 M. 6.15 Orkestconcert. 7.20 Popu
lair concert. 9.20 Actueele causerie. Daarna tot 11.20
Cabaret en dansmuziek.
BRUSSEL 509 M. 5.206.20 Gramofoonmuziek.
6.507.50 Trioconcert. 8.3510.35 Orkestconcert
SPECIALISTEN - Tel. 14609 - HAARLEM
PHILIPS, Telefunken en R. M. Toestellen
U kunt 't bekomen bij Apoth. en Drogisten in
doozen van 30 en 60 ct. en in tuben van 80 ct.
merkenswaardig. lederen morgen om 4 uur
staat de kardinaal op, onverschillig hoe
laat hij ook naar bed is gegaan. In zijn
bisschoppelijk paleis komen iederen dag 500
arme kinderen eten. Hij is een bijzondere
voorstander van de Katholieke Sociale Actie.
Toen hij nog Bisschop van Goria was had
hij zelf reeds fabrieken en werkplaatsen en
groote coöperaties opgericht.
Pornographie en zelfmoord
In een enquête over de voornaamste oor
zaken van het toenemend getal zelfmoor
den van jeugdige personen in Weenen,
waarin de ontreddering in het gezinsleven,
de sociale nood, de drankzucht aangegeven
worden, schrijft de directeur van een Oos
tenrijkse!). tuchthuis over het psychologisch
ontstaan van het meest voorkomend zelf
moordmotief „ongelukkige liefde". Wie ver
trouwd is met bet zieleleven van de moder
ne jeugd, zal zich niet daarover verwonde
ren dat dit zelfmoordmotief zoo schrigba-
rend veel voorkomt, want vooreerst mist
deze jeugd zelfkennis, verantwoordelijkheids
gevoel en in de beslissendste momenten van
hun leven vaak ook een verstandige leiding.
Veel onheil richt onder de jeugd aan het
slagwoord van „het zich-uit-leven" en van
de „vrije ontwikkeling van de persoonlijk
heid." Het kweekt zwakkelingen en egoïsten
die niet vast in hun schoenen staan en aan
iedere verleiding toegeven. Juist op erotisch
gebied breekt zich dat egoïsme baan. Zulks
is geenszins te verwonderen. In de heden-
daagsche literatuur en cinematographie
wordt te zeer de nadruk gelegd op het eroti
sche element in den mensch. Het behoeven
niet altijd pornografische boeken of schund-
films te zijn, die een nadeeligen invloed
uitoefenen op de jeugdige psyche, ook ro
mans en filmen die het liefdemoment als
het eeuig belangrijke in ons leven voorstel
len en die altijd erotische, tot tragische op
lossing leidende problemen behandelen, wer
ken zeer schadelijk. Zij wekken in de jeug
dige zielen een valsche romantiek en zijn
schuld dat een minnarij, die een vluch
tige episode kon blijven in de oogen van
den jongen een tragedie wordt, die dan
door een „heroïeke daad" en als zoodanig
wordt de zelfmoord beschouwd haar
droevig einde vind*
I