Binnenlandsch Nieuws
Gemengd Nieuws
TWEEDE BLAD
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
VRIJDAG 15 JUNI 1928
BLADZIJDE 3
M0KEH1
Ikl I
STATEN-GENERAAL
Eerste Kamer
Het wetsontwerp inzake de
Naamlooze Vennootschappen
Tweede Kamer
Onder de tram geraakt
In- en uitvoerverboden
Encephalitis na inenting
Provinciale Staten van
Zuid-Holland
Kermis niet meer gewenscht
De gevangenis te Alkmaar
wordt opgeheven
De nationaliteit der gehuwde
vrouw
Ingenieur-directeur
bij de werken van het Juliana-
kanaal
Ned. Indonesisch Verbond
Bijna twee millioen voor het
Leidsche electriciteitsbedrijf
B. en W. van Leiden stellen den gemeen
teraad voor 1.900,000 ter beschikking te
stellen voor de electriciteitsfabriek ten be
hoeve van de uitbreiding daarvan met een
turbo-generator, twee stoomketels en een
schakelhuis met bijbehoorende hulpmachi
nes.
Luitenant-generaal Pop 70 jaar
De officieele uitnoodiging
Nieuws uit „Artis"
Bijtijds ontdekt
Felle brand te Rotterdam
Een aardig tafereel
Door den storm overvallen
en gezonken
Opiumpoeders achterhaald
Door de tram overreden
en gedood
KERK EN SCHOOL
Door den storm
Arme kleine
Internationale Katholieke Week
in Keulen
V
In de vergadering der Eerste Kamer werd
gisteren voortgezet de behandeling van het
wetsontwerp tot wijziging van de bepalin
gen omtrent de naamlooze vennootschap en
regeling van de aansprakelijkheid voor het
prospectus.
De heer v. d. BERGH (V.B.) zet zijn Woens
dag afgebroken rede voort. Het is hem een
raadsel, hoe het ontwerp kan eischen open
baarmaking van de jaarstukken voor ge
sloten en familievennootschappen. De han
del en vooral de middenstand wil daarvan
niets weten. Aan de belangen der „kleine
luiden" heeft de minister wel eens meer
aandacht geschonken dan in dit wetsont
werp.
Laat de minister, als dit ontwerp zijn weg
naar het Staatsblad versperd mocht vinden,
zich met den handel in verbinding stellen
om zoodoende tot een andere regeling te
komen.
De minister neme wat des ministers is en
geve den handel wat des handels is.
De heer SLINGENBERG (V.D.) zegt, dat
ook de tegenstanders van dit wetsontwerp
erkennen, dat op sommige punten voorzie
ning noodig is. De enorme groei, zoowel
kwalitatief als kwantitatief, van de N.V.
in de laatste 25 jaren heeft een verder
gaande wettelijke regeling van die vènnoot-
schappen noodzakelijk gemaakt. Men moet
dit inzien, tenzij men alles wil overlaten aan
de jurisprudentie. Waar blijft dan echter
de rechtszekerheid? Spr. noemt verschei
dene voorbeelden, waarbij de Hooge Raad
verschillende wetten plotseling wijzigt. Men
kan toch de wetgeving niet overlaten aan
vijf personen, bij wie de heele rechterlijke
macht niets heeft in te brengen? Als een
groote verbetering, die het wetsontwerp
brengt, noemt spr. de regeling der goed
keuring der statuten. De wet stelt voor
eenige objectieve normen.
Spr. heeft slechts één bezwaar tegen het
wetsontwerp, n.l. het feit, dat alle, ook de
kleinste, vennootschappen aan de open
baarheid zijn prijsgegeven. Het schriftelijk
antwoord van den minister heeft hem niet
gerustgesteld. Hij vraagt of de minister be
reid is, vóór deze wet in werking treedt, een
novelle in te dienen, waarbij bepaald wordt,
dat openbaarheid alléén voorgeschreven is
voor die vennootschappen, die het vertrou
wen van derden dragen. Van het antwoord
op die vraag zal sprekers stem afhangen.
De heer MICHIELS V. KESSENICH
(Kath.), acht verschillende bepalingen, die
dit wetsontwerp brengt, kinderlijk en ge
vaarlijk voor het bedrijfsleven. De publicatie
b.v. kan voor een vennootschap den dood
steek beteekenen als die met verlies werkt.
Bij niet-publicatie kon vaak met goed be
leid het verlies worden ingehaald.
De aandeelhouders hebben die publicatie
niet noodig. Zij krijgen de balans onder de
oogen. Blijven over de sehuldeischers, die.
alvorens in relatie te treden met een N.V.,
een onderzoek kunnen instellen. De heer
Slingenberg zou goed doen, alvast tegen het
ontwerp te stemmen, aangezien een toe
zegging van den minister niet den minsten
waarborg geeft, dat een door hem ingedien
de novelle het Staatsblad zal bereiken.
(Stemmen: zeer juist!)
Wat de oligarchische clausule betreft,
meent spr., dat het niet aangaat, nu zij
eenmaal voor de naamlooze vennootschap
pen is toegelaten, haar voor de nieuwe ven
nootschappen te verijdelen.
Daarna wordt gepauzeerd.
Na de pauze werden de beraadslagingen
voortgezet.
De heer VERKOUTEREN (C.H.) heeft tal
van bezwaren tegen dit wetsontwerp. Hij
mist o.a. een regeling voor de obligatiehou
ders. Verder schijnt de razernij van codifi
catie ook dezen minister niet los te laten. Wij
moeten juist dé-codificeeren. Een volgend
bezwaar is dat deze wet veel te uitvoerig is.
Deze wet is een geneesmiddel, erger dan
de kwaal. Spr kan haar niet aanvaarden.
De heer MENDELS (S.D.A.P.) verdedigt 't
ontwerp, dat z.i. zulke groote verbeteringen
brengt dat de nadeelen op den koop toe
moeten worden genomen.
De naamlooze vennootschap vertegenwoor
digt voor de sehuldeischers een groep anony
mi. Zij beperkt, de persoonlijke aansprake
lijkheid. Hf t gaat niet aan, aan den eenen
kant te profiteeren van de beperkte aanspra
kelijkheid der N.V„ maar aan den anderen
kant te doen als een particulier persoon.
De groote werkgevers hebben er den mid
denstand voorgespannen. Gelooft men nu
werkelijk, dat zij, de werkgevers, congressen
houden en het land afreizen, om op te komen
voor die kleine middenstanders, die zij zelf
door de ontwikkeling hunner bedrijven heb
ben doodgedrukt?
Ook de beperking der oligarchische clau
sule acht spr. geen bezwaar. Wanneer men
immers 2/3 der stemmen tegen zich heeft,
houdt geen enkel bestuur het uit, al zou
men tien oligarchische clausules hebben.
Wat het enqué terecht betreft, moet men
niet over 't hoofd zien de waarborgen, die
zijn geschapen. Van zulk een geclausuleerd
recht zal werkelijk geen veelvuldig gebruik
gemaakt worden. Bovendien, ook zonder
recht van enquête kan men een zaak in op.
spraak brengen. Het enquêterecht normali.
seert alle schandaaltjes, geeft den weg aam
voor de bonafide opposanten.
Spr. doet een beroep op de Kamer, aan de
lijdensgeschiedenis der vennootschappen een
einde te maken en dit ontwerp aan te nemen.
De heer JANSSEN (R.K.) is verwonderd
over de stemmen, die zeiden de urgentie van
deze regeling niet in te zien. Reeds in 1905
werd door minister Loeff op die urgentie ge
wezen. Spr. kan begrijpen, dat men bezwaren
heeft tegen onderscheidene punten, maar
ontkennen, dat het ontwerp verbetering
brengt, gaat hem te ver.
Wel kan spr. zich aansluiten bij het ver
zoek van den heer Slingenberg om een no
velle te overwegen, maar hij zal zijn stem
daarvan niet laten afhangen.
De heer DE JONG (R.K.) zegt, dat het
beter zou zijn geweest, als de minister zich
beperkt had tot de regeling der hoofdzaken
van deze materie. De verdere ontwikkeling
had dan aan de practijk kunnen worden
overgelaten.
Spr. vraagt of de minister kan toezeg
gen, dat nog in deze wetgevende periode
eenige bezwaren kunnen worden opgeheven.
Daarna wordt de vergadering tot heden
verdaagd.
In de vergadering van de Tweede Ka
mer, werd' gisteren de behandeling van het
wetsontwerp tot wijziging der dienstplicht
wet voortgezet.
Op art. 12 licht de heer DUYMAER VAN
TWIST (A. R.) een amendement toe
strekkende alle ingeschrevenen voor de
militie aan de keuring te onderwerpen.
De heer DUYMAER VAN TWIST (A.R.)
trekt het amendement in. -
Bij art. 5 licht de heer K. TER LAAN
(S.D_A.P.) een amendement toe strekkende
om geestelijken en aanstaande geestelijken
niet vrij te stellen van den militieplicht.
De sociaal-democraen willen gaarne re
kening houden met gemoedsbezwaren tegen
den militairen dienst en onder die bezwaren
kunnen de geestelijken en a.s. geestelijken g
worden betrekken.
De heer DECKERS, R.K., wijst er op, dat
herhaaldelijk pogingen zijn aangewend om
deze vrijstelling van geestelijken en aan
staande geestelijken te doen vervallen,
welke vrijstelling steeds heeft bestaan in de
christelijke kerk en reeds bestond bij het|§
heidendom. Men heeft hier te doen met een:/
historisch recht. Ook op grond van het||
beginsel van de scheiding tusschen kerk en
staat is deze vrijstelling gerechtvaardigd.
Aanneming van het amendement zou maken
dat de militiewet geen nationale zou wor
den. Als de sociaal-democraten prijs stel
len op het praedicaat verdraagzaamheid,
zullen zij, naar spr. vertrouwt, dit amende
ment niet handhaven.
De heer LINGBEEK (H. G. S.) meent, dat
er voor de vrijstelling van geestelijken aan
vankelijk veel te zeggen is. In periculeuse
tijden is het gewenscht, dat de geestelijken
bij hun gemeenten blijven, maar het is even
eens gewenscht, dat huisvaders bij hun ge
zinnen blijven. Daar komt bij, dat de we
duwen van predikanten, die slechts 140
pensioen krijgen, zwaarder zouden worden
getroffen dan de weduwen van gewone
krijgslieden. Een ander argument tegen de
vrijstelling is, dat de lasten voor het onder
houd door allen gelijkelijk moeten worden
gedragen. Intusschen, principieel gezien,
ziet spreker geen redenen, waarom protes-
tansche geeestelfjken bij de wet zouden moe
ten worden vrijgesteld van de militieplicht,
waar zij het voorbeeld hebben te geven van
vaderlandsliefde.
Er zijn echter ook katholieke geestelijken.
In Frankrijk zijn deze dienstplichtig en
daarom in het leger een andere taak.
geen reden voor wettelijke vrijstelling. Toch
is er bezwaar om hen, die den vrede prediken
te wapenen; men geve den geestelijken
daaorm in het leger een andere taak.
Ook de theologische studenten behoeven
niet te worden vrijgesteld. Vreest men slech
ten invloed van het kazerneleven, dan moet
dat worden verbeterd. Seminaristen, orde
broeders e. d. moeten in de gelegenheid
kunnen worden gesteld zich van hun dienst
vrij te koopen door het stellen van een
remplacant, zooals spr. indertijd heeft ge
had. Als het om de salasissen gaat, wil men
gelijkstelling waarom dan ook niet hier?
De heer OUD (V. D.) zal niet voor dit
amendement stemmen, omdat het ingaat
tegen ernstige gemoedsbezwaren van een
groot deel van ons volk.
De heer DE VISSER (C. H.) motiveert
namens zijp, fractie de stem tegen dit amen
dment. Reeds meermalen heeft de Kamer
getoond, dat ze, wat de voorstellers wen-
schen niet wil. De Kerk waartoe spr. be
hoort erkent de predikanten niet als een
aparten clerus. Er zijn echter andere rede
nen, waarom spr. tegen het amendement
zal stemmen. In de eerste plaats is bij alle
oorlogen gebleken, dat er juist dan groote
behoefte bestaat aan geestelijke voorliching
en bestand. Verder heeft men hier te doen
met één historisch recht. Hadden we een
wet, die algemeenen dienstplicht voor
schreef, dan zou spr. misschien een ander
standpunt innemen, maar wij hebben geen
algemeenen dienstplicht. Spreker deelt niet
het negatieve standpunt van den heer
Lingbeek; als deze hier opbouwend werk
leverde, zou spr. hem de broederhand kun
nen reiken.
De heer LINGBEEK (H.S.G.) interrum
peert opgewonden.
De heer DE VISSER (C. H.) is oud
genoeg om deze opgewonden en zenuwach
tige interrupties kalm aan te hooren. Zij
zijn een bewijs van zwakheid.
De heer KERSTEN (S.G.P.) zegt, dat de
dienaren des woords wel den_. vrede predi
ken, maar die vrede waarvan de Heilige
Schrift spreekt sluit geen leger eri oorlog
uit. Het belang van het volk eischt, dat de
geestelijken vrijgesteld blijven van den mi
litairen dienst.
De Minister van Oorlog, de heer LAM-
BOOY gedachtig aan de oude spreuk „nood
leert bidden" is het eens met die sprekers,
die van oordeel zijn, dat in oorlogstijd juist
zooveel meer behoefte bestaat aan geeste
lijke hulp. Hij wil dan ook aan dit oude
historische recht van vrijstelling voor de
geestelijken niet raken. Voor vrijstelling van
de eenige zoons gevoelt Spreker niets.
Klachten over willekeur bij het geven van
vrijstelling van kostwinners zal spr. gaarne
onderzoeken.
De heer K. TER LAAN (S.D.A.P.) repli-
ceertl Het amendement wordt hierna ver
worpen met 60 tegen 19 stemmen.
Vóór de sociaal-democraten en de heer
Lingbeek. De artikelen 27, 33 en 37 wor
den gelijk behandeld.
BU de verdere bespreking van het wets
ontwerp deelde de voorzitter mede, dat de
minister in het regeeringsvoorstel art. 32
in dien zin wijzigt, dat de verlenging van den
eersten oefeningstijd voor de zeemilitie
wordt teruggenomen.
Het amendement-Ter Laan op art. 27
(verlaging van de lichting tot 13.000 man)
wordt verworpen met 50 tegen 24 stemmen.
Vóór de sociaal-democraten, de vrijzinnig-
democraten en de heer Arts (R.K.V.)
Het amendement-Ter Laan om het con
tingent te verminderen met de vrijgestelde
geestelijken, wordt verworpen met 51 tegen
23 stemmen.
Vó5r de sociaal-democraten, de vrijzin
nig-democraten.
Het amendement-Ter Laan om den aftrek
voor de voorgeoefenden te handhaven op 4
maanden wordt aangenomen met 52 tegen 22
stemmen.
Vóór de sociaal-democraten, de vrijz.-
democraten, de Katholieken, behalve de
heeren Kortenhorst, van Rijokevorsel, Van
S4N MÖL.AK.UP.MA
Gisterenmorgen geraakte een zekere Otten
uit Schandelen te Heerlen, toen hij op een
in beweging zijnde tram wilde stappen, er
onder, meldt de „L. K." De conducteur, die
nog reddend wilde optreden kon niet voor
komen, dat het eene been van O. werd ver
brijzeld. Hij werd in de verbandkamer der
Staatsmijn Emma door dr. Terg Bals verbon
den, waarna hij naar het Sint Joseph-hospi-
taal te Heerlen werd vervoerd.
Het toekomstig R.K. Internaat voor Buitengewoon Lager Onderwijs/waarvan Woensdag
in Den Haag de eerste sjteen is gelegd.
fractie zijn weggenomen, zoodat zij zich Na ampele besprekingen over de werk-
thans niet tegen het ontwerp zal verzetten I wijze van het Verbond in verleden en toe-
en geen hoofdelijke stemming zal vragen. komst werd besloten een tweedaagsch con-
Het wetsontwerp, op verzoek van enkele I gres te houden op de I. T. A., tot het wei-
katholieke leden in stemming gebracht,
wordt aangenomen met algem. stemmen.
Daarna wordt de vergadering verdaagd
tot hedenmiddag 1 uur.
Tot vertegenwoordiger van Nederland ter
conferentie voor de afschaffing van in- en
uitvoerverboden en -beperkingen die op 3
Juli a.s. te Genève zal bijeenkomen en te
beschouwen is als een vervolg op de con
ferentie, welke van 17 October tot 8 No
vember 1927 is gehouden, zijn benoemd de
heeren: F. C. Posthuma, voorzitter van den
Nijverheidsraad, oud-minister van Land
bouw, N-verheid en Handel; F. M. Wibout,
lid van de Eerste Kamer, oud-wethouder
van "Amsterdam; S. de Graaff, oud-minister
van Koloniën.
Deze heeren hebben de Nederlandsche
regeering ook reeds vertegenwoordigd ter
vorige conferentie,"
In de week van 3 tot en met 9 Juni is
één geval van encephalitis na inenting
voorgekomen bij een kind, dat op 29 Me;
jj, was ingeënt, ter kennis gebracht van
het Staatstoezicht. De koepokstof, waarme
de het kind werd „ingeënt, was afkomstig,
tinrichting te Rotterdam.
In cfe vergadering van de Provinciale
Staten van Zuid-Holland was gisteren aan
de orde het afwijzend pracadvies op de
motie-van Zadelhoff, waarin de Staten als
hun oordeel uitspraken, dat het op den weg
der provincie ligt financieelen steun te ver-
leenen aan volksuniversiteiten.
De heer Zadelhoff (S.D.A.P.) verdedigde
.uitvoerig zijn motie. Spr. betreurt ten zeer-
uit de entstof inrichting te Rotterdam,
In Utrecht is er verleden jaar veel ge
sproken en geschreven over het al dan
niet weder invoeren der kermis. Hoewel
een herstel van dit in 1919 afgeschafte
volksvermaak in bree.de lagen der burgerij
ongetwijfeld werd gewenscht, leidde een
slecht opgezette actie tot verwerping van
een desbetreffend verzoek aan den gemeen
teraad.
Thans schrijven B. en W. den Raad, dat
zij van oordeel zijn, ook na kennisneming
van later tot hen gerichte adressen, dat de
kermis zooals zij vroeger bestond, niet meer
past in de tegenwoordige omstandighe
den, maar dat zij niettemin tot de slotsom
zijn gekomen, dat er geen bezwaar zou be
hoeven te bestaan om aan bepaalde gele
genheden of gebeurtenissen van nationale
of plaatselijke beteekenis, meer uitgebreide
feestelijkheden van gemeentewege te ver
binden, waarbij dan o.m. ook kermisver
makelijkheden' kunnen worden toegelaten.
Als voorbeelden van dergelijke gebeufteiiis-
sen zouden kunnen worden genoemd de
opening van de nieuwe markten, het ge
reedkomen van de restauratie van den
Domtoren, het lustrum der Rijksuniversiteit,
belangrijke gebeurtenissen op sportgebied
e.d. B. en W. vragen ten slotte machtiging
tot het nemen eener beslissing in voren-
staanden zin.
De directie der strafgevangenis te Alk
maar heeft bericht ontvangen, dat op 1 Oc
tober a.s. de gevangenis te Alkmaar bui
ten dienst «°1 ï'/wAm
De Nederlandsche afdeeling van den In
ternationalen Vrouwenbond voor Vrede en
Vrijheid, heeft een schrijven aan den Raad
van Ministers gericht, waarin wordt ver
zocht te willen bevorderen, dat op de a.s.
Nationaliteis-conferentie te Genève als
basis van de internationale regeling der
nationaliteit van de gehuwde vrouw worde
vastgesteld, dat aan haar bij huwelijk de
vrije keuze zal gelaten worden haar eigen
nationaliteit vast te stellen.
Indien zich daarbij moeilijkheden kunnen
voordoen van publiekrechtelijken en pri-
vaatrechtelijken aard, behooren deze ernstig
in studie genomen, doch niet als een hin
derpaal beschouwd te worden.
Tot opvolger van ingenieur Klink als in
genieur-directeur bij de werken van het
Julianakanaal is benoemd ir. F. Vokker, in
genieur bij de Waterstaatswerken aan het
Noordzeekanaal te IJmuiden.
In een bijeenkomst van besturen der af-
deelingen en aangesloten vereenlgingen,
heeft de eere-voorzitter de heer Noto Soe-
Vuuren en de Voorzitter en de heeren Arts roto de besprekingen ingeleid met een
R.K.V., Bierema V.B., Krijger en Bakker toespraak> waarin spreker het Verbond op-
C.H., Zandt S.GP, Duymaer van Twist en wekte tot intensief medewerken aan de ver-
Smeenk A.R. vulling van dé taak der huidige generatie
Het amendement-Ter Laan om de schrap- nj. het aankweeken van een mentaliteit, die
ping van de bepaling dat de zee-miliciens ,joet vermijden, dat in Indonesië de ras-te-
zonder hun toestemming niet langer dan 12 genstellingen samenvallen met de politieke
maanden in dienst mogen worden gehouden, tegenstellingen en deze daardoor verscher-
ongedaan te maken, wordt aangenomen metpen. Hij acht daartoe gewenscht het hou-
62 tegen 13 stemmen. I den van veelvuldige gedacbtenwisseling tus
Vóór de eindstemming legt de heer K.
TER LAAN (S.D.A.P.) de verklaring af der
verschillende belangrijke bezwaren van zijn
schen Nederlanders en Indonesiërs mits
met den heiligen wil misverstanden en
vooroordeelen uit den weg te ruimen.
slagen waarvan het tentoonstellingsbestuur
bereid werd. bevonden mede te werken. Het
congres zal plaats vinden den 16 en 17 Juli
a.s. Als sprekers zullen optreden de heeren
Ras Ali Mr. Soeripto, Ras Mr. Noto Soeroto
en J. J. Hoogewerff.
Na eenige .discussie,
pun
waarbij het stand-
mt van Ged. Staten werd uiteengezet door
den heer Heukels (A.-R.) werd de motie
van Zadelhoff aangenomen met 32 tegen
30 stemmen.
Na eenig debat werd over het afwijzend
praeadyies inzake de motie-Van Hondt,
waarip de Staten als hun oordeel uitspreken,
dat het niet tot. de taak der provincie be
hoort subsidie te verleenen aan den Bond
van Openbare Leeszalen en Bibliotheken,
en waarin Ged. Staten worden uitgenoo-
digd, een-'regeling voor te stellen tot liqui
datie binnen vier jaren van het nu gegeven
subsidie, werd deze motie verworpen met 60
tegen 5 stemmen.
Het voorstel van Ged. Staten tot wijziging
van de regeling der subsidieering van Open
bare Leeszalen en Bibliotheken werd z. h. s.
aangenomen.
Evenzeer werd Ijet afwijzend prae-advies
op de subsidie-aanvrage ter bevordering van
het vreemdelingenverkeer tijdens de Olym
pische Spelen.
Na eenige discussie werd z. h. s. aange
nomen het voorstel betreffende de regeling
van de vergoeding van reis- en verblijfkos
ten voor den hoofdingenieur en de ambte
naren en werklieden van den Provincialen
Waterstaat.
De vergadering werd hierna tot heden
verdaagd.
De luitenant-generaal b.d. W. F. Pop,
oud-minister van Oorlog en voorzitter van
de Bezuinigingscommissie, vierde gisteren zijn
70-sten verjaardag.
Van zeer vele zijden mocht de heer Pop
schriftelijke en telegrafische gelukwenschen
ontvangen, terwijl een groot aantal vrien
den en bekenden van den jubilaris persoon
lijk hun felicitaties overbrachten of door
het zenden van bloemstukken van hun
sympathie voor den 70-jarige blijk gaven
Onder deze bloemstukken was er een van
de leden der Bezuinigingscommissie.
Van de schriftelijke gelukwenschen kun
nen worden genoemd die van jhr. mr.
Ruys de Beerenbrouek, minister-president
van het Kabinet, waarin de heer Pop zit
ting heeft gehad, van onderscheidene an
dere ministers uit dat Kabinet, waaronder
een hartelijk schrijven van jhr. Van Kar-
nebeek, den toenmaligen minister van Bui-
tenlandsche Zaken, voorts van de gezamen
lijke officieren van den Generalen Staf en
van de officieren der artillerie.
Na een dejeuner, door den Belgischen ge
zant te 's-Gravenhage aangeboden en waar
aan ook de heer Slotemaker de Bruine, mi
nister van Arbeid, Handel en Nijverheid
deelnam, heeft deze minister aan zijn de
partement ontvangen de Belgische deputa
tie, welke hier te lande is aangekomen,
om de Regeering deelneming van Neder
land te verzoeken aan de jubileum-tentoon
stellingen, welke in 1930 -te Luik en te
Antwerpen zullen worden gehouden.
De heeren hebben den minister uitvoerig
de plannen uiteengezet betreffende beide
tentoonstellingen, welke uiteenzetting de mi
nister met belangstelling aanhoorde en
zegde overweging toe van het tot hem ge
richte verzoek.
Daarna 'maakte de deputatie hare op
wachting bij den minister van Koloniën, Dr.
Koningsberger en bij den minister van
Buitenlandsche Zaken Jhr. Mr. Beelaerts
van Blokland.
In geen enkele afdeeling van de Amster-
damsche diergaarde is de bevolking zoo
sterk wisselend a'.s in het insectarium,
vooral in dezen tijd van het jaar. Niet al
leen, dat dezelfde soort zich in geheel ver
schillende toestanden vertoont, de rups
wordt pop en de pop vlinder, maar ook do
tentoongestelde soorten worden herhaalde
lijk door andere vervangen.
In Mei en Juni staan bij de zeldzame
prachtsoorten uit vreemde gewesten een
aantal soorten, waarvan men de namen
herhaaldelijk hoort of leest,, maar die toch
niet bij ieder bekend zijn Vooreerst de be
ruchte meikever en nonrupsen. Gevaarlijk
zien ze er op 't eerste gezicht niet uit. Die
meikevers lijken bruine lobbesen met aardige
in blaadjes verdeelde sprieten op den kop.
Het sprietboekje van de mannetjes is van
veel grooter formaat dan dat der wijfjes.
Maar die meikevers kunnen een ramp ver
oorzaken als ze bij millioenen hun eieren
leggen cultuurplanten. De engerlingen,
die er uit geboren worden vreten de wortels
der planten af.
En de nonrupsen zou men het ook met
aanzien, dat ze het vernielen van prachtige
uitgestrekte bosschen op haar geweten heb
ben. In Juli komen de vlinders uit, die
met hun rose lijven en witte met zwarte
figuurtjes geteekende vleugels sierlijke
diertjes zijn. Ook hier zijn de sprieten van
de mannetjes veel meer ontwikkeld dan die
der wijfjes. In de sprieten zetelt het reuk
orgaan van dè insecten, dat van een bui
tengewone gevoeligheid is.
De krekels zijn op 't oogenblik de luid
ruchtigste insectarium-bewoners. Tot ver
buiten de zaal is hun gesjirp te hooren. De
vrouwelijke krekeltjes zijn stom; de man
netjes brengen het geluid voort, door mid
del van hun vleugels De vrouwtjes hooren
het met ooren, die ze in de voorpooten heb
ben.
Tot de virtuozen in het zwemmen en
duiken en vooral in het sierlijke loopen
over het water behoort „het krinklende,
winklende waterding" van Guido Gezelle.
De gouden torren zijn vreedzame plan-
teneters, maar de gouden roofkevers zfjn
woeste roovers, die met behulp van hun
scherpe vervaarlijke kaken dieren. die
eenige malen grooter zijn dan zijzelve,
aanvallen en verslinden.
Denken wij bij de slank gebouwde, in hun
gouden rustingen gehulde roofkevers, die
den open strijd met een sterken tegenstan
der niet. schuwen, aan de onverschrokken
heid van een krijgsman, de mierenleeuw is
een steeds in hinderlaag verscholen leeiijke
moordenaar. In het mulle zand vervaardigt
hij zijn trechtervormigen vangkuil. Op den
bodem darvan zit hij in het zand begraven;
alleen zijn moorddadige puntige kaken ste
ken- er boven uit.
Kleine diertjes, die in de nabijheid ko
men, bekogelt hij met zandkorrels, zoodat
zé struikelen en in den afgrond rollen. Dan
worden ze aangegrepen, doorpriemd en
verslonden.
Nuttige reinigingsdienst verrichten de
doodgravers. Dat zijn oranje met zwart ge
teekende, soms geheel zwarte kevers Ze
sporen het cadaver van een vogel of zoog-
diertje op en graven er de aarde in schuine
richting onder vandaan, zoodat het naar
beneden zakt en meteen door de aarde be
dekt wordt. Is het begraven, dan legt de
kever er zijn eieren in.
Trots de enorme vlucht van de kunstzfjde-
industrie gaan de zijderupsen onverdroten
voort met het vervaardigen van haar
eeuwenlang bekend natuurproduct. Met en
kele weken kunt u dit in „Artis". consta-
teeren.
Bij de nuttige insecten mogen de mieren
en vooral de honingbijen niet vergeten wor
den. Het bijhouden van het bevolkingsre
gister van deze dieren kost den oppasser
heel wat zorg en tijd.
Twee woningen en een bergplaats voor
brandstoffen in de asch gelegd
Te Rotterdam heeft gisteren een felle
brand gewoed in de stalling en in de berg
plaats voor brandstoffen benevens in twee
woningen van den kolenhandelaar J. Groe
nendijk aan den Zuidhoek. Omstreeks vijf
uur bemerkte de kolenhandelaar, dat er in
een schuurtje naast den paardenstal brand
was uitgebroken in een hoop hooi. Het vuur,
aangewakkerd door den straffen wind, greep
snel om zich heen. De vlammen vonden gre
tig voedsel in de opgeslagen kolen en een
voer hooi, zoodat dan ook weldra de geheele
stalling in lichtelaaie stond. Spoedig werden
ook de woningen door het vuur aangetast en
binnen een half uur na het uitbreken van
den brand was het complex een prooi der
vlammen. Weldra stortten de daken in,
waarna de muren, die nog waren blijven
staan, begonnen in te vallen, zoodat het per
soneel van de afdeeling brandblusch-midde-
len een dézer muren moest omtrekken.
De brand heeft zoo fel gewoed, dat deuren
van perceelen aan de overzijde geblakerd
zijn.
Groenendijk was laag tegen brand verze
kerd.
De schade is aanzienlijk.
Dezer dagen zijn de kinderen van de Prin
ses Juliana-bewaarschool te Katwijk aan Zee
door prinses Jujiana in de nabijheid van
haar verblijf aldaar opgewacht.
De kleintjes zongen de prinses eenige
liederen toe en voerden daarna een ronde
dans uit. De prinses overandigde den kleu
ters daarna ieder een geschenk en eenige
lekkernijen.
Het sleepschip „Fijo" van Puttershoek, ge
laden met zand, is ten zuiden van Enkhui
zen door stormweer overvallen en gezonken.
De vijf opvarenden zijn door de sleepboot
„Gezina" van Kampen gered en te Enkhuizen
binnen gebracht.
Te Rotterdam heeft de rivierpolitie aan de
Lloydkade een van het s.s. „Patria" komen
den Chinees, die zestig opiumpoeders bij zich
had, aangehouden en aan de IJsselhaven een
Chinees van het s.s. „Toba", die vijfentwintig
opiumpoeders bij zich had.
Te Heerlen is bij de halte van Staatsmijn
„Emma" zekere O. uit Heerlen onder de tram
geraakt, waarbij hem een been is afgereden.
De man is aan de bekomen verwondingen
bezweken.
Te Soestdijk ontdekte een passeerend rui
ter brand in het bosch van het buitengoed
van H. M. de Koningin-Moeder. Dadelijk
waarschuwde hij de politie, aan wie hét in
samenwerking met burgers gelukken mocht
den brand door middel van zand en snel-
blusschers te dooven.
Een sleep in zee losgeslagen
Vanaf Rotterdam voer gisteren de sleep
boot „Maassluis" van L. Smit en Co.'s Inter
nationale Sleepdienst met een sleep van vier
bakken, élk geladen met bazalt, dat bij de
Delflandsche hoofden moest worden gestort,
den Nieuwe Waterweg uit. De slèep was on-
12
geveer een uur in zee toen de wind opstak,
en door de hevige stormvlagen braken de
sleeptrossen van de drie achterste hakken.
De andere bak bleef met de sleepboot ver
bonden. De drie losgeslagen bakken met
ieder twee man aan boord dreven stuurloos
rond De „Maassluis" koerste met den over
gebleven bak naar Hoek van Holland terug
Inmiddels werd assistentie vzerkregen van
de sleepboot „Atlas", eveneens van L. Smit
en Co.'s Internationale Sleepdienst. Deze
sleepboot koos zee en na eenige moeite werd
op 500 m. ten Noorden van de pier weer
contact gemaakt met de bakken. Door de
hooge zeeën zijn evenwel' opnieuw twee bak
ken losgeslagen. Hierop heeft de loodscom-
missaris, omdat voor de beide losdrijvende
booten gevaar bestond, bevel gegeven, dat de
reddingsboot moest uitvaren. Inmiddels
echter was de „Atlas" met den bak binenn-
gevaren en onmiddellijk daarna had de
sleepboot weer zee gekozen om de beide an
dere bakken bij te staan. Het is gelukt ook
met deze schepen de verbinding weer tot
stand te breng enen ze veilig binnen de
haven te sleepen. De reddingsboot is terug
gekeerd.
Dezer dagen geraakte het 5-jarig kind van
den rijwielhandelaar H. in de Stationsstraat
te Heerlen onder een vrachtauto.
De kleine werd naar het ziekenhuis over
gebracht, waar hij tegen den avond overleed.
Van 16 tot 21 Juni a.s. wordt in Keulen
een Internationale Katholieke Week ge
houden, welke in 't leven is geroepen door
het Internationale Katholieke Comité voor
de „Pressa".
In vijf verschillende afdeelingen zullen de
voor het katholieke geestesleven van den
tegenwoordigen tijd brandende kwesties,
die van de pers, het boek, de radio, de film
en het theater, worden behandeld.
De afdeeling „de Pers" zal zich vóór alles
bezighouden met de groote kwestie der be
richtgeving, een kwestie, die .in de geheele
Katholieke wereld levendige belangstel
ling heeft. Afzetmoeilijkheden van het
goede boek, verbetering der verkoop-moge-
lijkheden, de waardeering van katholieke
schrijvers, de bevordering hunner belangen
door aaneensluiting zullen in de bijeenkom
sten van het boek besproken worden.
Wat Cinéma en radio betreft, gaat het
om het tot stand brengen van permanente,
internationale, katholieke samenwerking
met betrekking tot productie, uitleen en
ruil alsmede de uitwisseling van opgedane
ervaring en programma's.
De afdeeling theater schreef naar op
wekking van positieven aard voor de mede
werking van katholieken aan a hét cultuur-
theater en voor aaneensluiting van bij het
theater geïnteresseerden.
Het dagprogramma der Intérn. Kath.
Week is als volgt:
Zaterdag 16 Juni: 20-uur, niet-verplichte
bijeenkomst in het Stapelhuis (KI. zaal),
Keulen, Frankenwerft 33.
Zondag 17 Juni, 9'A uur, plechtige Mis in
den Dom; 11 uur Feestvergadering in de
groote Messehalle; 11V» uur Feestvergade
ring der Augustinus-vereeniging in Gür-
zenich bij gelegenheid van haar 50-jafig ju
bileum; 16 uur, rondwandeling door de
Katholieke speciale tentoonstelling.
Maandag 18 Juni10 uur, voltallige.- zit
ting in de Congreszaal; 11 uur bijeenkomst
voor de pers in dé Congreszaal; 11 uur, bij
eenkomst voor de radio m dp zittingzaal;-15
uur, rondwandeling op de Pressa; 20 uur,
dichteravond in de Congreszaal der Pressa.
Verhandeling van dr. Grosohe, „Godsdien
stige poëzie". Voordrachten. Solozang.
Dinsdag 19 Juni, 10 uur, bijeenkomst pers
in de Congreszaal; voor de radio in de zit
tingzaal; 15 uur rondgang over de Pressa;
20 uur feestelijke voorstelling In den
schouwburg: Mell's „Navolging van Chris
tus".
Woensdag 20 Juni: 10 urn-, bijeenkomst
van het boek in de Congreszaal; voor. de
film in de zittingzaal; 15 uur, wandeling
door de stad Keulen: 20 uur, feestmaaltijd
der stad Keulen in Gürzenich.
Donderdag 21 Juni: 10 uur, bijeenkomst
voor theater, Congreszaal; 15 uur, wande
ling door de stad Keulen; 20 uur feestelijke
opvoering in het Emelka-Film-Theater,
Hochhaus (allerëerste werken van katho
lieke Duitsche Filmproductie).
Uitnoodigingen aan deskundigen in bin
nen- en buitenland zijn gezonden. Uit alle
oorden der wereld hebben zich bezoekers
aangemeld, zoodat het zich laat aanzien,
dat de katholieke week zeer belangwek
kend belooft te worden. Voor de feestelijke
avondbijéenkomsten wordt op de tegen
woordigheid van alle katholieken gerekend
