Brieven uit Duitschland
Buitenlandsch Nieuws
FEUILLETON.
RADIO-OMROEP
TWEEDE BLAD
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
WOENSDAG 11 JULI 1928
BLADZIJDE 2
H. L.
GEVAL VAN LUCHTVAARTSPIONNAGE
IN ADLERSHOF
KERKNIEUWS
Een Indische missie-avond op
de Indische tentoonstelling
te Arnhem
DE MISDAAD VAN
KERALAIN
Berlijn 9 Juli 1928
De zevenduizend taxi-auto's, die bij dag
in bij nacht door Berlijns straten jagen met
i vrachie, of maar al te vaak ook, bij zulk
jen concurrentie, snorrend naar passagiers,
se hebben de oude aapjes, de Droschken,
met paard en gegalonneerden koetsier nog
ang niet van de vlakte verdreven. Er zijn
»ok in de groote stad nog veel menschen,
lie niets moeten hebben van die razende
„stoomwagens", die voor hen net zoo grieze-
ig zijn als een utschbaan voor een zenuw
achtige juffrouw op jaren. Heb je ooit ge
hoord, dat een aapje van den teg nwoor-
digen tijd een modern aapje dus met
een 50 kilometervaartje tegen boomen of
palen reed, en zoo den mensch, die met hem
uit rijden ging, akelig ins Jenseits beförderte
Neen natuurlijkEen modern aapjespaard
is voorzichtig, zou zijn soort on
modern zijn, als het 't niet was. Zijn voor
ganger uit de laatste jaren der vorige eeuw,
kon nog wel eens neigingen tot capriolen
toonen het moderne aapjespaard valt liever
om, is bezadigd als zijn kalme goedmoedige
baas met den zwart gelakten hoed op het
paarsroode hoofd.
Daar zit in zoo'n span nog iets van ope-
rette-romantiek. Als er 'n vrachie komt
opdagen, wordt de verschoten blauwe, met
rood en goud bestikte uniformjas instinctief
wat toegehaald over het civiele boezeroentje
en het goedmoedige koetsiersgezicht zet
zich in een vaderlijk welwillende plooi. Ge
ïnteresseerd kijkt het paard eens om en zijn
baas begroet den heer, die een bril draagt met
een beleefdBitte, Herr Doctor. Den
sierlijk opgetuigden man zonder bril betitelt
hij Herr Geheimrat. De bescheidenste
titel voor den passagier, dim hij net nog
buiten de joviale sfeer acht, is Herr Eat."
Voor de anderen is hij de joviale kameraad
en explicateur op hun toertje door de stad.
Dan zet hij zich met een sigaar in 't hoofd
schuin op den bok, het rechter oog strak op
zgn ros gericht, het linker alsmaar vroolijk
lonkend naar zijn gasten seine Fahrgaste",
die hem trouw laten meegenieten van al het
lekkers aan worst en koek, dat elke echte
Duitsche man of vrouw bij dergelijke uit
stapjesja zelfs in kino, concertzaal en
theater altijd met zich voert. Zulke
spannetjes zijn in de drukke straten van
Berlijn nog lang geen rariteiten.
Het is nog niet zoo lang geleden, dat men
in Berlijn deze voertuigen had in twee
soortenDroschken erster Güte en
„Droschken zweiter Güte", eerste en tweede
klasse-rijtuigen. Tot de „Droschken erster
Güte" behoort eigenlijk nog het span, waar
mee de vermaarde IJzeren Gustaaf onlangs
van Berlijn naar Parijs is gereden. Deze
prachtkerel is het type van den Berlijnschen
„Pferdedroschken-Kutscher". De meesten
zijner collega's zien er wel niet zoo florissant
uit, maar hebben toch wel het eigen-persoon
lijke met hem gemeen. Dat twee-klassen-
stelsel bij het aapjesgerij ik weet wel,
dat onze oude Amsterdamsche aapjeskoet
siers met dat aapie volstrekt niet inge
nomen waren en er dikwijls door in conflict
kwamen met Amsterdamsche straatjongens,
maar de benaming heeft zich, ook ver buiten
Amsterdam zoo ingeburgerd, dat er wel geen
duidelijker vertaling is voor het woord
„Droschke" dan „aapje", waarbij we heele-
maal niet meer denken aan combinaties
met apen, zooals vroeger die straatjongens
dat twee klassenstelsel heeft zich eerst in de
oorlogsjaren allengs opgelost. Het gaf in zijn
bloeitijd de brave burgerij gereede aanlei
ding tot veel gebabbel over den evennaaste.
De gemiddelde man, die in een Droschke
erster Güte plaats nam „deed dit om te
geuren." Familie, kennissen en buren waren
verontwaardigd over zooveel ijdelheid, groot
heidswaanzin en verkwisting en konden er
maandenlang kwaadaardig, maar toch heel
genoeglijk over converseeren, comme chez
nous. Liet zich de man in een Droschken
zwei.er Güte ergens heenrijden, dan waren
er in dienzelfden familie-, kennissen- en
burenkring, die zich ergerden over zijn
vrekkigheid en den spot dreven met den
sjovelen rijtoer. De rijke man, die zich in een
Droschken zweiter Güte liet rondrijden, oogst
te bewondering bij de lu die hierin een bewijs
van zijn eenvoud zagen, daarentegen hoon
en spot bij anderen, die in hem den comediant
zagen of wel den vrek. Herr Bankier Baron
Cohn uit Dessau, en schatrijk man, bezocht
in Berlijn de verschillende banken, waarmee
hij in relatie stond, steeds per Droschken
zweiter Güte. Dat wist heel Berlijn en vele
brave Pa's hielen 't hun zoons voor als een
eerste schrede op het pad, dat zeker en gewis
naar rijkdom en aanzien voert
Weest eenvoudig en spaarzaam als Cohn,
mijn zoon." Ik zou er aan willen toevoegen
„en ook zoo goochem," anders haalt 't toch
niet veel uit. Een mijner kennissen, die in
dertijd geschaftlich veel in aanraking
kwam met Cohn, vertelde me, hoe de man
zich verheugde over deze openbare gelegen
heid, om opzienbarend den eenvoudige en
spaarzame te spelen. Wat zal hem intusschen
zijn baronstitel gekost hebben„Nebbich,
sollen Andere erster Güte fahren, warum
soil ich bezahlon mehr Wissen doch die
Leut', ich bin Herr Baron Cohn."
Dit behoort nu alles met uitzondering
van de vele Cohns wel niet tot een lang
vervlogen tijd, maar toch tot een tijd, sedert
welken we veel zagen]veranderen. Er bestaan
nu nog slechts een honderdtal Pferdedrosch-
ken van één enkele Güte en met de taxi
auto's, die hier Kraftdroschken heeten, kan
je er alleen nog maar openlijk blijk van geven,
of je al dan niet op de hoogte bent. We hebben
hier n.l. „einstreifige" en „zweistreifige"
taxi's. Die met één zwartwit-geblokte streep
rondom den wagen en die met twee zulke
strepen. Het tarief van de wagens met één
streep is beduidend lager, wat verband houdt
met het aantal zitplaatsen, evenwel niet met
de grootte der wagens, want er zijn er met
2 zitplaatsen 1 str. die even groot zijn
als wagens met 4 zitplaatsen 2 str.
Door het geblokte der strepen is het verschil
tusschen enkel- en dubbelstreep voor den
vreemdeling opvallend genoeg, waardoor
menigeen veel te dure ritjes maakt. De nieu
we wagens der „Aboag", de autobussen zijn
ware prachtstukken, enorme gevaarten op
6 wielen. Het bovendek is niet zooals bij de
oude wagens, open, maar gesloten. Wie geen
bezwaar heeft, langs het smalle ijzeren trapje
naar boven te klauteren, kan dus nu ook daar
een beschut zitje vinden. De oude wagens
met open bovendek, die nog al eens omduike
len, zullen allengs uit het verkeer worden
genomen. Het is toch wel merkwaardig
met deze wagens, die al heel wat ongelukken
veroorzaakt hebben en de menschen die er
gebruik van maken. Daar was er een 'n onze
voorstad omgekanteld,, de menschen, die -
boven zaten, werden op het asphalt geslin- doornat van den regen „Ieder zijn meug
gerd. Enkelen bewusteloos, allen gewond en zeet onze Hollandsche bo
bloedend, lagen ze in wijden kring om denj
gekantelden wagen, waarin een kluwen
gillende menschen door elkaar woelde. De
brand we jr was, a's altijd vlug ter plaatse.
Toen het verkeer zich weer in beweging
zette, kwamen ook de volgende wagens van
de lijn 'aangereden, dezelfde monsters op
hooge pooten, waardoor niet genoeg grond-
vast als de verongelukte wagen. En dit is nu
het merkwaardige De passagiers, die lang
zaam om de onheilsplek reden, keken van
boven over het reclamebord naar de slacht
offers van het onheil, die daar nog in bloed
plassen lagen te kreunen. Bij de volgende
stopplaats dachten ze blijkbaar al niet meer
aan het ongeluk, dat ook hun toch elk oogen-
blik kon overvallen, maar lazen hun krantje
of zaten te denken aan zakendoen en andere
dingen van den dag.
Daarboven op zoo'n voortstuivenden wa
gen is 't anders wel prettig zitten op warme
zomersche dagen. Maar 's winters Daar is
een type-mensch dat altijd het bovendek op
zoekt, 't moge zijn zomer of winter, bij dag
of bij nacht. Ik heb ze zoo dikwijls waarge
nomen, die tuidjes, op ijskoude winteravon
den, omtrent het middernachtelijk uur,
als de wagen in regen en wind druipend over
het glibberige asphalt glijdt door de breede
nachtstille voorstadstraat. Altijd zie je daar
in de hoogte een paar hoofden boven het
reclamebord ui steken, stom en eenzaam en
heel nat. En binnenin is er toch meer dan
één goed zitplaatsje nog open en er loopen
ook nog trams denzelfden weg.
Ik heb gedacht aan stoïcijnen, aan kokend-
bloedigen aan beschonkenen. Maar als ik
ze dan eens langs het ijzeren trapje kalm
naar beneden zag komen, nog vóór de wagen
stopte wat een acrobatisch kunststukje is
zag ik menschen als u en ik, die er alleen
maar andere, ook heel onschuldige liefheb
berijen op na houden, paars van de kou en
POLITIEK VAN DE ECONOMIE IN
DUITSCHLAND
Nadat het eerste spektakel voorbij is en
de radicalen van links en van rechts hun
versjes hebben opgezegd, kan nu de situatie
van de blnnenlandsche politiek in Duitsch-
land, voor zoover deze volgens de regee.
ringsverklaring kan worden beoordeeld,
worden overzien.
De eerste sociaal.democratische Rijks
kanselier, die na een pauze van acht jaar
weer een regeeringsverklaring heeft kunnen
afleggen, is dezelfde Hermann Müller, die
op 20 Juli 1920 als Rijkskanselier is af
getreden. Het is meegevallen, dat de be.
kende moeilijkheden, die zich bij de vor
ming van het kabinet hebben voorgedaan,
zich in de regeeringsverklaring niet heb
ben afgespiegeld als zwakke compromis
formules. Hermann Müller heeft een pro
gramma voorgelegd, dat een arbeidsplan
omvat, hetwelk rekening houdt met het
volksgevoel: een programma van econo
misch verstand, niet het resultaat van om
streden program-wenschen der afzonder
lijke partijen, maar een op zichzelf afge
ronde proclamatie. Dat de verklaringen van
Hermann Müller betrekkelijk weinig punten
tot aanval bieden, bewijst de critiek, die,
voorzoover ze niet principieel negeert, den
algemeen goeden indruk vaststelt en er
kent, dat het Kabinet-Müller ernstig den
wil heeft, positieven arbeid te doen. Over
de buitenlandsche politiek heeft Hermann
Müller met zulke scherpe woorden gespro
ken, als in vroegere regeeringsverklaringen
nauwelijks is geschied, maar in het tot nu
gevolgde richtsnoer is geen verandering ge
komen. Uit de woorden van Hermann Mül
ler is gebleken, dat de Duitsche bulten
landsche politiek niets heeft te maken met
partij-politiek. Dit wordt in Berlijn nog
eens vastgesteld, met het oog op de stem
men van enkele Parijsche bladen van
rechts. Rijkskanselier Müller heeft in de
inleiding van zijn program gesproken over
den grondslag van den nieuwen staat, de
Duitsche republiek, en heeft gezegd, dat
de regeering vast besloten is, te werken
voor socialen en politieken vooruitgang.
Hierdoor heeft hij voor de heele wereld op
de nieuwe regeering het stempel gedrukt.
Het is de regeering, die door de breede
volkskringen in Duitschland wordt gedra
gen, een regeering van goede verstandhou
ding en synthese en hiermee zal bij toe
komstige beslissingen van de wereldpolitiek
in het buitenland moeten worden rekening
gehouden.
Het is interessant na te gaan, tot welke
klingen der bevolking de sociaal-democra
tische Rijkskanselier zich vooral heeft ge
richt. De kringen van den middenstand in
handwerk, handel en nijverheid staan voor
aan. De regeering heeft hun verschillende
dingen beloofd. In de tweede plaats komen
de werknemers, wien de regeering vooral
op sociaal gebied wil tegemoet komen. De
weermacht is misschien ietwat koel, maar
toch correct als steun der republiek behan
deld. Minder tevreden zullen de kapitalis.
ten van Duitschland zijn, die een deel van
de vermogensbelasting nog moeten nabe
talen, en dat tegen het rekenjaar 1926 ter
hoogte van veertig millioen Mark is uit
gevallen. Men ziet dus, dat de regeering-
Hermann Müller het zwaartepunt van haar
taak ziet op economisch en sociaal gebied.
Dit is begrijpelijk, daar de politieke en cul-
tureele problemen in Duitschland reeds
lang, met een duidelijk doel voor oogen,
aan het rollen zijn. De buitenlandsche po.
litiek van Duitschland bijv. ligt sedert Au
gustus 1923 in handen van dr. Stresemann,
wiens sterke persoonlijkheid ook weer een
actief-post vormt van het Kabinet-Müller.
In ondubbelzinnige woorden heeft de re
geering over den ontruimingseisch gespro
ken, die een vermenging met andere pro
blemen niet toelaat. Verder wordt er alge-
meene ontwapening verlangd.
Voor de komende ontwikkeling van de
blnnenlandsche politiek in Duitschland is
de aankondiging der herziening van het
kiesrecht belangrijk. Het schoolwet-ontwerp
in den ouden vorm zal onder de tegenwoor
dige regeering niet herleven. De hervorming
van het strafrecht moet worden beëindigd
en de afschaffing van de doodstraf bren
gen. Wat de reparatie-kwestie betreft,
heeft de regeering-Müller voorloopig, en
met berekende reserve, alleen haar loyale
medewerking beloofd bij de definitieve re
geling en daardoor voor het initiatief van
den reparatie-agent vrije baan gelaten. Het
spreekt van zelf, dat Hermann Müller voor
de grootste zuinigheid is bij de begrooting.
De graad hiervan hangt af van de oplossing
van het probleem: Hervorming van het
Rijk en gelijkmaking der financiën. Aan de
particuliere economie is beloofd: bevorde
ring van den export, verbetering van de
blnnenlandsche markt en maatregelen voor
verbetering der productie. Op sociaal-poli
tiek gebied wil de regeering de Washington-
overeenkomst omtrent den achtuur-werkdag
ratificeeren.
Over het algemeen kan worden gezegd,
dat de regeering Hermann Müller, die zich
voor jaren heeft gevestigd, een program
ma wil voortzetten van economisch verstand,
en in de buitenlandsche politiek een hou
ding wil aannemen, die moet bijdragen tot
toenadering en goede verstandhouding in
Europa en zoo den vrede wil verzekeren.
Bij het heengaan van Dr. Dinghofer, Oosten-
rjjksch minister van financiën
INCIDENT IN DE FRANSCHE KAMER
De zitting van Senaat en Kamer is gesloten.
Aan het slot der Kamerzitting ontstond een
incident. Bergery, die interpelleerde over de
Roemeensche leening, wees er- op, dat de Roe-
meensche boerenpartij heeft verklaard, de
door de huidige regeering gesloten leeningen
niet te zullen erkennen en dat dit geld zou
dienen om dé liberale regeering staande te
houden. Indien de regeering hieromtrent be
vredigende verklaringen zou afleggen, was spr.
bereid de verdaging der discussie te aanvaar
den.
Poincaré antwoordde, dat alle emlssieban-
ken deelnemen aan deze uitgifte en dat
Frankrijk zich niet kon onthouden van me
dewerking aan de stabilisatie in een bevriende
land, dat niet zooals Frankrijk in staat is
daartoe over te gaan zonder buitenlandsche
hulp. Poincaré verzocht verdaging, waarop 'n
heftige woordenwiseling ontstond tusschen
Bergery en Poincaré, die elkaar wederkeerig
beschuldigden leden der Roemeensche boeren
partij te hebben ontvangen. Er werden nog
meer agressieve woorden gewisseld, doch ten
slotte werd het incident gesloten.
DE POTEMKINFILM
Zaterdagavond heeft in Berlijn een in bur-
gerkleeren zijnde militaire patrouille getracht
een soldaat van de rijksweer te beletten een
opvoering van de Fotemkinfilm bij te wonen.
In verband daarmede heeft het rijksweer-
ministerie een mededeeling gepubliceerd, vol
gens welke deze maatregel terecht genomen
is. Het bezoek nJ. van deze film werd in het
jaar '26 door minister Gessier aan alle leden
van de rijksweer verboden, welk verbod bleef
bestaan, nadat de filmcensuur verscheidene
gedeelten van de film verboden had en haar
verder had toegelaten.
Ook minister Gröner heeft dit verbod niet
opgeheven, zoodat de maatregel van de be
waking van de bioscoop, waar de film werd
opgevoerd, door het plaatselijk commando
werd getroffen.
De „Vorwarts" constateert boos, dat de
rijksweer de officieele filmcensuur negeert,
ten minste wanneer het linksradicaalgetinte
films betreft. „Traditionsfilme" met een mo
narchistisch karakter", schrijft het soc. or
gaan, „vallen niet onder de speciale censuur
van de rijksweer, die zelfs werkt met spionnen
in burgerkleeren!"
Het blad verwacht, dat minister Gröner ten
spoedigste het verbod van de film voor de
rijksweer zal opheffen. „Het klopt noch met
den; geest van de grondwet, welker dienaar de
rijksweer moet zijn, noch verhoogt het het
aanzien van de rijksweer."
BERLIJN, 10 Juli. (V.D.) Tegen een em
ployé van het Duitsche Bureau voor Lucht-
vaartonderzoek te Adlershof is een instructie
geopend wegens luchtvaartspionnage. De ge
arresteerde employé zou gewerkt hebben
voor economische kringen in het buitenland,
die er belang bij hebben nieuwe Duitsche
vliegtuigconstructies te leeren kennen.
Naar aanleiding van dit geval wordt nog
medegedeeld: Een beambte bij het Duitsche
Bureau voor Luchtvaartonderzoek te Ber
lijnAdlershof is voor eenige weken gear
resteerd als verdacht van wetenschappelijke
spionnage voor een vreemde mogendheid.
Bovendien wordt hij er van verdacht bij 2
vliegtuigfabrieken, waar hij vroeger werk
zaam was, dergelijke handelingen te hebben
gepleegd.
DE CRISIS IN JOEGO-SLAVIë
BELGRADO, 10 Juli. De korte verklaring
van den leider der oppositie, Prebitsjewitsj,
met de vertegenwoordigers van de tegen
woordige regeeringsmeerderheid geen on
derhandelingen te willen aanknoopen. heeft
geleid tot verdere verscherping van dc si
tuatie. Derhalve worden alle mogelijke po
gingen in het werk gesteld om ontspanning
te brengen in den binnenlandsch-politieken
toestand. De Joegoslavische gezant te Ber
lijn, Baloegdsjitsj zal nu een compromis
-'oorbereiden tusscnen de Servisch-Kroati-
sche tegenstellingen. In u»n loep van den
dag werden door den Koning den minister
van buitenlandsche zaken, Marlnkowitsj,
don minister van oorlog, Hadsjifcsj, den ste
delijken commandant van Belgrado gene
raal Milosawtitsj, ais ook den commandant
van de Koninklijke Garde, generaal r-pkori
ontvangen. Opdracht tot kabinetsformatie
•werd nog niet gegeven.
ITALIAANSCHE STRAFEXPEDITIE IN
CYRENAIKA.
ROME, 11 Juli. Eerst nu is bekend ge
worden, dat begin Juli in Cyrenaika een
strafexpeditie is ondernomen tegen inboor
lingen, die een verplegingskoionne hadden
overvallen. Daarbij werden 71 inboorlingen
gedood. De Italianen verloren 1 kapitein en
5 soldaten; 1 officier en 28 soldaten wer
den gewond. Twee dagen later ondernamen
de Italianen een nieuwe straf-expeditle.
Hierbij werden 16 inboorlingen gedood en
21 gevangen genomen.
De Bondskanselier, Mgr. Dr. Seipel neemt
afscheid van Dr. Dinghofer
KEMAL PASHA HEEFT HUWELIJKS
PLANNEN,
LONDEN, 11 Juli. Naar vernomen wordt,
heeft Moestapha Kemal Pasha de hand ge
vraagd van de zuster van Koning Ama-
noellah, tijdens diens laatste bezoek aan
Turkije. Het is een publiek geheim, dat deze
geruchten door hofkringen te Kaboel in om
loop zijn gebracht.
Uit Kaboel komt nog het bericht, dat
Amanoellah na zijn adviseurs geraadpleegd
te hebben, een gunstig antwoord heeft ge
geven.
De Turksche president was vroeger met
Latifa Hanum getrouwd geweest; In 1926
was het evenwel tot een scheiding gekomen.
GIOLITTI ERNSTIG ZIEK
De Fransche bladen publiceeren een tele
gram uit Cavour, meldend dat de Italiaan-
sche staatsman Giolitti de Heilige Sacramen
ten heeft ontvangen. Hij lijdt aan algemeene
zwakte en aan een aandoening der nieren.
DE MOORD OP PROTOGEROW
De moordenaars van Protogerow zijn er in
geslaagd te vluchten. De politie kon hun
spoor niet ontdekken.
Het stoffelijk overschot is in de kerk der
Zeven Heiligen tentoongesteld.
Het nationaal comité van Macedonische
emigranten in Bulgarije noodigt alle emi
granten in Bulgarije uit den ouden revolu-
tionnair de laatste eer te bewijzen.
Over de beweegredenen tot den moord
hangt een ondoordringbare sluier.
DE HITTEGOLF
Er heerscht in New-York een drukkende
hitte van 92 gr. F. Er zijn tal van sterfgeval
len en bezwijmingen. Te Chicago raakte een
jong meisje midden op straat in het gesmol
ten asphalt vast.
NOODLOTTIGE VERGISSING
Uit Brooklijn wordt gemeld; Er zijn twee
personen gedood en twee gewond door een
hagelbui van kogels uit een mitrailleur, die
In een auto stond welke ontkwam. Geloofd
wordt dat men den verkeerde voor had.
KERK EN STAAT IN MEXICO
De geheime politie heeft in een particuliere
woning, ingericht om er de H. Mis op te dra
gen, vijftig katholieken, waaronder een pries
ter, gearresteerd. De aangehoudenen worden
beschuldigd van overtreding der godsdienst
wetten.
DE RAMP VAN DE ANGAMOS
Het aantal slachtoffers
Blijkens een officieel communiqué inzake
de ramp van het ss. „Angamos" bedraagt het
aantal dooden 209; er zijn zes overlevenden.
Reeds veertien personen gered
PARIJS, 10 Juli (V.D.) Naar uit Santiago
(Chili) gemeld wordt, is het aantal per
sonen, dat na den ondergang van de „An
gamos" werd gered, tot veertien gestegen.
EXECUTIE VAN TERDOODVEROOR-
DEELDEN UIT HET SJACHTY-PROCES
KOWNO, 10 Juli (V.D.) Naar uit Moskou
gemeld wordt, heeft het Centrale Executieve
Comité der Sovjet-Unie besloten het dood
vonnis voor de Russen Matow, Bratanows-
ki en drie anderen uit het Sjachty-proces
te wijzigen in 10 jaar gevangenisstraf.
De overige doodvonnisen werden heden
middag voor de wachten van den Gepeoe
voltrokken.
DE STAKING TE ANTWERPEN
GEËINDIGD
Eclatante nederlaag voor de com
munisten
BRUSSEL, 10 Juli (V.D.) De staking te
Antwerpen, is thans geëindigd; de voorstel
len van gouverneur Holvoet werden aan
vaard. Woensdagochtend wordt het werk
aanvaard; onder de arbeiders heerscht
groote vreugde.
De communistische oppositie leed een
zware nederlaag; voorstellen om de staking
met steun van Russisch goud taort te zet
ten werd onder gejouw verworpen.
BOMAANSLAG TE CHARBIN
PEKING, 10 Juli (V.D.) Onbekenden heb
ben een bom geworpen naar den vertegen-
DONDERDAG 12 JULI
HILVERSUM 1060 M. 12.302.00 Lunchmuziek
door het Trio Groeneveld. 6.007.15 concer* door
het Trio Verhey. 7.15—7.45 Lezin - door Dl- A. B.
M. v- Hees De theorie van het biljartspel- 8.00
10.30 Populair concert door her Omroep-orkest o.l.v
Nico Treep. io.oo Pcrsber. 10.50 Dansmuziek
door Ted Staves and his band van he- Casino te Scheve
ningen.
HUIZEN 340.9 M. Na t uur 107c M. (Uits.'uitenu N.C
R.V^uitzendmgen). 12.30—1.45 Concerr. Mevr.
A- Dumker-Sprenger sopraan. Henk Dumker piano
5-30—7.00 Coneer;. Mevr. K. A. v. d. Horst, piano
H. v. d. Horst, cello. H Hermann, viool. 7.308.0c
Diverse tijdsein klok ken, ter keuzr van de N.C.R.V.-
lutsteraars. 8.00 Concert.
DAVENTRY 1600 M. 10.45 Kerkdienst. 11.20 Gra-
motoonrauziek. 12.20 Concert (sopraan viool, piano)
1.20 2.20 Griittiofoonmuziek. 3.2c Vesper in de
Westminster Abbey 4.05 Causerie. 4.2: Concert
orgel bespeling. 4.50 Dansmuziek. 5.35 Kinder
uurtje. 6.20 Landbouwber. 6.40 Muziek. 6.50
Nieuwsb. 7.05 Muziek. 7.-5 Pianomuziek van De-
rft r;0<LPh: Jonkman en Laddie Cliff met lack
Clarke en H. B. Hedley en G. Myddleton. - 8.20 Eer
u ster-programma. Liedjes, vertellingen en een schets.
9.20 Nieuwsb. 9.35 9.35 Lezing The way 01
ene world. 9.50 Nieuwsb. 9.55 Een uurtte met Char
lot. Vroohjke .uziek en zang. 10.^512.20 Dash-
muziek.
PARYS „RADIO-PARIS" 1750 M. 10.50-11.00
Gramofoonmuzie12.50—2.10 We-ken vnn Rave] en
öcnumann. 4.055.05 Orkestconcc-t. 8.7011.20
Del Campo, gtntaar en zar.jz. Keen Gre.vc nezer tedses.
G. Collin, declamatie.
LANGENBERG 469 M. 1.252.5c Orkestconcert
6.207.15 Liedjes bij de luit door Kar' Blume. P.
Kurten, declamatie.
ZEESEN 1250 M. 3.205.20 oezingen. 5.20
0.20 Orkestconcert. 6.20—8.05 Lezingen. 8.20
Cause-ie Stelan Georges. 9.20 Rhapsodieën van
buitenlandsche componisten lo.m Hollandsche Rhap-
Anroy') 10.5012.50 Dansmuziek.
HAMBURG 395 M. 4.35 Pianoconcert. 5.2c Orkesi
concert. 8.35 Causerie Stefan George. 9.20
Rhapsodieën van Buitenlandsche componisten (zit
Zeesen).
BRUSSEL 509 M. 5.206.20 Tr.oconcert. 6.50
7-50 Orkestconcert. 8.35 Gramofoonmuziek 8.50
10.5c Concert in hel Casino :e Spa.
woordiger van het ministerie van buiten
landsche zaken van Nanking te Charbin. De
gevolmachtige van Nanking wilde juist in
zijn auto stijgen; door de explosie werd de
wagen vernield en de chauffeur kwam om
het leven.
Generaal Zai bleef ongedeerd. Zijn huis
werd onmiddellijk door troepen en politie
omringd. Een viertal Chineezen, die ver
dacht werden den aanslag gepleegd te heb
ben, werden gearresteerd.
Men neemt aan, dat zij deel uitmaken van
dezelfde organisatie, welke onlangs den trein
van Tsjang-Tso-lin in de lucht deed vliegen.
DE WERVELSTORM
PEKING, 9 Juli. (V. D.) Bij den storm
welke Sjanghai, Swatau en Kanton heeft
geteisterd, zijn veertig visschersbooten en vijf
schepen gezonken, 400 personen zijn om het
leven gekomen.
DE POSITIE DER BUITENLANDERS
IN CHINA
LONDEN, 10 Juli De regeering van Nan
king heeft naar uit Nanking gemeld wordt
gisteren een verordening uitgevaardigd,
krachtens welke, tot dat nieuwe verdragen
met de mogendheden zullen zijn tot stand ge
komen, de buitenlanders onder de Chineesche
wetgeving zullen resortecren. De bepalingen
zullen slechts toegepast worden op de staats
burgers van landen, wier verdragen met Chi
na reeds verstreken', doch nog niet hernieuwd
zijn. De diplomatieke en consulaire vertegen
woordigers ziillen een met het internationaal
recht overeenstemmende behandeling genie
ten. De douanerechten van in China ingevoer
de en uit China geëxporteerde goederen zullen
volgens de bestaande tarieven geheven wor
den. De buitenlanders betalen dezelfde belas
tingen als de Chineeesche staatsburgers. Alle
andere In de verordening niet genoemde kwes
ties zullen volgens het internationale en het
Chineesche gemeenterecht geregeld worden.
Pilsoedski's roerend afscheid van de Sejm
In het theater op de Indische tentoonstel
ling te Arnhem werd Zendagavond een In
dische Missie-avond gehouden, die door vele
geestelijke en wereldlijke autoriteiten werd
bijgewoond. Het doel van dezen avond was:
op de I. T. A., waar uit alles een universeele,
ruime geest spreekt, ook een beknopte uit
eenzetting te geven der Missiegedachte in
het algemeen en hare uiting in West- en
Oost-Indië.
Onder de vele aanwezigen, die het Thea
tergebouw tot de uiterste hoeken vulden, be
vonden zich o.m.: Mgr. J. Gijlswijk, aposto
lisch delegaat van Zuid-Afrika, Mgr. D.
Claessens, oud-missionaris en secretaris der
Indische Missievereeniging; de hoogeerw.
heer W. van Dinter, mag. gen. der Kruishee-
ren; de minister van Oorlog; prof. Titus
Brandsma; prof. J. Noyons uit Leuven; en
mr. Huges, de organisator der Indische Ten
toonstelling.
De avond stond onder leiding van prof. dr.
Jac. van Ginneken, rector-magnifious der
Keizer Karei Universiteit te Nijmegen, die
een kort openingswoord sprak en de vele
hoogwaardigheidsbekleders namens het co
mité een welkom toeriep.
Vervolgens werd het woord gevoerd door
mr dr. D. A. P. N. Kooien, oud-minister, lid
van den Raad van State, den Zeereerw. heer
P. Verheegèn, missionaris en door den Zeer
eerw. pater C. Wessels S. J., leeraar aan het
Canisius-college te Nijmegen.
48
Nauwelijks waren zij in het portaal, toen
zij hoorden dat Bertrand de deur van zijn
slaapvertrek weer dicht sloot.
Het was hoog tijd! riepen beide tege
lijk, toen zij bevend van angst het vertrek
van mevrouw de Kéralain weer hadden be
reikt.
Laten wij nu onze vondst eens na
zien, beste mama, zei CécUe. Zouden wij
redenen tot dankbaarheid hebben?
Ik ben zoo beangst en ontroerd, dat
Ik niet in staat ben om te lezen. Lees het
maar zelf, kindlief.
O, luister toch eens en wees verheugd,
beste mama, riep Cécile, nadat zij het pa
pier had opengevouwen en vluchtig had
doorgelezen.
Lees toch! ik sterf van ongeduld.
T; t duurde eenige oogenblikken voordat
■cile, wier oogen vol tranen stonden, het
-Vikhaar haastig geschreven schrift kon
'tcijferen. Eindelijk herstelde zij zich en
on. hoewel met bevende stem en onzekere
uitspraak, de volgende woorden lezen;
„Ik heb een slechte daad verricht, en ik
wil mij niet ter ruste begeven, voor haar te
hebben hersteld. Gebruik makende van den
toorn, die door het vertrek van mijn neef
bij mi) was opgewekt, is Bertrand van
Maloy, zoodra ik alleen was, bij mij geko
men, en heeft mij een testament te zijnen
voordeele laten teekenen. Toen Ik dat deed,
verheugde ik mij bij de gedachte mij op
een ondankbare te wreken, maar nauwe
lijks was Bertrand vertrokken, toen ik de
zaken van een ander standpunt begon te
bezien. De overijling waarmede Bertrand
had gehandeld, gaf mij stof tot nadenken.
Hij heeft niet gedaan zooals het behoort.
Zou lk mij ten opzichte van hem hebben
bedrogen? Als God mij het leven laat zal ik
mij mogelijk daarvan kunnen vergewissen.
Intusschen herroep ik de beschikkingen, die
ik te zijnen gunste heb gemaakt."
Markies de Kéralain.
Nauwelijks hadden zij dit stuk gelezen,
of moeder en dochter vielen elkaar in de
armen en hielden elkaar langen tijd om
kneld. Toen vielen zij op de knieën en zon
den een vurig dankgebed ten hemel.
Wat er nu ook moge gebeuren, zei
Cécile, in elk geval is mijn vader gered en
in zijn eer hersteld.
Door uw moed en uwe toewijding, dier
baar kind, voegde Yvonne erbij. Ons geluk
is bijna te groot! Maar waar is uw vader?
Vergeef mij, dat ik het u nog verbor
gen heb gehoudenhij is hier in de
buurt.
O God! Dan wil ik hem zien. Gaan wij
er spoedig heen.
Hebben wij nog een weinig geduld! Zijn
wij dan niet afgesproken bü Bertrand geen
argwaan op te wekken?
Gij hebt gelijk. Maar ik heb hem ook;
in zoo langen tijd niet gezien!
U zult hem spoedig zienen dan
zult u niet meer van hem gescheiden wor
den.
Moeder en dochter weenden van vreug
de' Mogelijk zouden zij minder verheugd
zijn geweest, als zij bij de ontmoeting van
Bertrand en Mateo tegenwoordig waren ge
weest.
XXXI.
Nadat Bertrand zijn slaapkamer was
binnengetreden, liet hij zich op een leu
ningstoel neervallen en bleef daar langen
tijd in gepeins verzonken. Toen stond hij
langzaam op, stak een sigaar aan en begon
de kamer op en neer te wandelen, terwijl
hij de lichte rookwolkjes in de lucht zag
stijgen.
Nog maar een dag! mompelde hij.
Morgen eindelijk! Morgen moet ik triom
feeren, of anders zou ik voor altijd de slaaf
van Matteo zijnDe slaaf van Mattco?
Kom
Inderdaad had Matteo een groote macht
op Bertrand van Maloy, en gedurende het
onderhoud, dat tusschen beide misdadigers
dien avond had plaats gehad, had de struik -
roover aan Bertrand de plannen medege
deeld, die hij gevormd had, en aan Ber
trand de rol duidelijk gemaakt, die hij hem
had toegedacht.
Ge hebt mij begrepen zoo had Mat
teo gezegd ik wil juffrouw Martini ont
voeren. Mijn plannen zijn gereed, niets kan
mij beletten te slagen, wanneer gij mij een
weinig behulpzaam zijt.
Wat moet ik dan doen?
Mijn makkers zijn gewaarschuwd, zij
komen morgenavond. Overmorgenochtend,
hoe vroeger hoe beter, zult gij wel een voor
wendsel weten te vinden mevrouw de Kéra
lain en haar dochter, in den tuin te laten
komen. Gij zult alles zoo weten in te rich
ten, dat het meisje gedurende eenige oogen
blikken alleen blijft. Ik belast mij met het
overige, dat is uw zaak niet.
Maar
Ik heb verder niets te zeggen, en re
ken op uwestiptheid, heer burggraaf!
Als
O, ik begrijp u! Als bij toeval de rid
derlijke Henri de Mongardec het kasteel nog
niet mocht hebben verlaten, waar hij zich
op dit oogenblik bevindt, tengevolge van
een onhandigheid die ik begaan heb, en al
tijd zal blijven betreuren, dan zult gij hem
wel buiten gevecht weten te stellenEr
is een wapenzaal op het kasteeleen
pistool dat toevallig afgaat, is voldoende.
Een ongeval is spoedig gebeurdGe be
grijpt mij, nietwaar?
Ja, wat Henri de Montgardec be
treft....
Wat Henri de Montgardec betreft, 20u
ik liever willen, dat ge niet ln de treurige
noodzakelijkheid waart die ik daareven heb
aangeduid, want ik heb hem nog een andere
rol in de toekomst weggelegd. Wees daarom
behendig: een gebroken arm of been, dat
kan nog, als het moet, maar daarbij moet
het ook blijven.
Als ik kan!
Ge kuntof andersmaar ge
hebt mij begrepen.
Ik geloof u.
Wat het meisje betreft, moet ge mijn
bevelen niet vergeten. Om elf uur in het
park! Ja, om elf uur, dat is het beste.
Om elf uur.
Vooral moet ge niet beproeven ln strijd
met mijn bevelen te handelen heer Burg
graaf. ik zou u wel weten te dwingen, mij te
gehoorzamenof mij desnoods weten te
wreken.
Matteo
Ik ben niet bang voor u, dat weet ge
wel.
Helaas, dat weet ik-
Met deze woorden had Bertrand den
roover verlaten en nu hij weer rustig in zijn
slaapvertrek zat, dacht hij nog eens na over
dit onderhoud en nam het besluit alleen dan
het welslagen van het plan van Matteo te
bevorderen, wanneer hij daartoe bepaald ge
noodzaakt zou zijn.
Cecile in de macht van dien schurk!
zoo dacht hij wat een gevaar! Neen, dat zal
niet gebeuren! Morgen moet mijn plan ge
lukkenhet zal gelukken!
Hij begaf zich dien nacht niet ter ruste,
en bleef verscheidene uren met het hoofd
tusschen zijn handen verdiept in zijn af
schuwelijke berekeningen. Toen de tijd ge
komen was om naar beneden te gaan, be
steedde hij een bizondere zorg aan zijn toilet
daar hij zooveel mogelijk de sporen, die
deze slapelooze nacht op zijn gelaat had
achter gelaten, wilde uitwisschen.
Toen verzamelde hij al zijn moed, terwijl
hjj bij zichzelven zeide:
Ik heb nog den heelen dag voor mij
en ook dezen avond en dezen nacht. Dit is
meer dan ik noodig heb, om het pleit te
winnen.
Toch gevoelde hij een levendige teleur
stelling toen hij hoorde dat mevrouw de Ké
ralain en juffrouw Martini niet voor het
middagmaal naar beneden zouden komen,
daar belde dames ongesteld waren en het
ontbijt in het vertrek van mevrouw de Ké
ralain zouden gebruiken.
Het is overbodig te zeggen, dat moeder
en dochter dien dag in vreeselijlce span
ning doorbrachten. Weliswaar stelde Henri
de Montgardec voor, de heeren de Roche-
ploeuc en de Rennecourt te gaan waarschu
wen, maar Yvonne was bevreesd, daardoor
den argwaan harer vijanden op te wekken.
Het is beter hiermede te wachten, zei
mevrouw de Kéralain hoeveel het mij ook
kost, mijn ongeduld te bedwingen.
fWordt vervolgd,!