Centrale Tandhsel"
kundige Kliniek
TWEEDE BLAD
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT -
DONDERDAG 19 JULI 1928
BLADZIJDE 4
Een bejaarde man dood
gereden
Geheimzinnig verdwenen
Lafaards
Een heethoofd
In een rioolput bedwelmd
Een autobus in brand
Slaapziekte
Arme kleine
De spoorbaan en de warmte
Botsing tusschen autobus
en motorrijwiel
Geen natte luiers meer
De zwemtocht Stavoren
Enkhuizen gelukt
Juweelendieven
Voorzichtig bij het over
steken van den weg
Tragisch ongeval in het R.K.
Ziekenhuis te Oidenzaal
Een gevecht met haaien
Bij het baden verdronken?
Een gedenkwaardige datum
Aan het stille strand te
Scheveningen verdronken
Doodelijke val
UIT ONZE OOST
Kerkinzegening
te fort de Koek
Fouten bij de „Java" en de
„Sumatra"
Zes gevangenen ontvlucht
Uitgewezen
Van modem verkeer
gesproken
LANDBOUW EN VISSCHERIJ
De zalmvisscherij
Gebrek aan grondwater
Een onderscheiding
LUCHTVERKEER
Hoe de vliegers St. Roman
en Moyneyress omkwamen
Levine met de „Columbia"
gevallen
Een botsing in de lucht
Van 50 Meter hoogte neer-
neergestort
Een onfortuinlijke vliegtocht
KENAUPARK 26
VAN 20 JULI TOT 1 AUGUSTUS
GESLO 1 EN
KERKNIEUWS
Mgr. Dr. Jan Olav. Smit
Naar de Missie
St. Joseph's Congregatie
van Mill Hill
HANDEL EN NIJVERHEID
De invoer in Juni en het
eerste halfjaar 1928
Behartiging van de Neder-
landsche Rubberbelangen
RECHTSZAKEN.
Vrijgesproken
KUNST EN KENNIS
Openluchttheater
te Valkenburg
RADIO-NIEUWS
In Zweden
Het eerste Lustrum
Gisteravond Is op den Haarlemmerweg
bij de Van Hallstraat te Amsterdam, de 78-
Jarige Wouda, door een motorrijder aange
reden. De oude man kwam onder het mo
torrijwiel terecht en werd ernstig gewond.
Aneta seint uit Batavia:
Een postzak, waarin een waarde van
11.000, is Zaterdag door de post behoor
lijk aan den iaatsten trein van Palembang
naar Lahat afgeleverd. Sindsdien is er geen
spoor meer te bekennen. De daders zijn
onbekend.
Aneta seint uit Me dan:
Een oucic Ci n.et? Ir op de onderneming
Timbang Lawan op beestachtige manier
mishandeld. Drie jonge landgenooten bon-
den hem aan de beenen vast, hingen hem
met het hoofd omlaag, waarna zij hem aan
de beenen heen en weer schommelden. Ge-
durende een kwartier duurde dit, waarna
hij met vuisten werd bewerkt. Vervolgens
begoten zij hem met petroleum, met het
voornemen hem in brand te steken. Een
tandil, die tusschenbeide wilde komen,
werd door zes Chineezen vastgehouden. Al
leen de vrees, dat net kongsiehuis, met
het slachtoffer, ook zou verbranden, heeft
hen weerhouden de petroleum aan te ste
ken. Tenslotte hebben andere Ghineezen
den ouden man bevrijd, die naar het zie
kenhuis moest worden gebracht. Negen
Chineezen zijn gearresteerd.
Aneta seint uit Medan:
Een Chineesch, voorgevende een fietsbel
te willen koopen, trad des avonds om 8
uur een Chineeschen rijwielhandel aan den
Bindjeiweg binnen, waarin zich een tawkeh
en twee koelies bevonden. Plotseling trok
hij een revolver en schoot op den t. wke'r.,
zeggend: „Ik zal je leeren Japanschen rom
mel te verkoopen". De tawkeh is m den
voet getroffen. De order vluchtte, maar
werd later gearresteerd.
Reeds één slachtoffer
Gisteren zijn twee werklieden van Gemeen
tewerken te Middelburg in een rioolput be
dwelmd geraakt. De 40-jarige Dorleyn is
reeds overleden. De toestand van den tweede,
Dekker genaamd, is zorgwekkend.
Gisterenmiddag geraakte op den weg
tusschen Linne en St. Odiliënberg de autobus
van den heer Spee uit Grevenbicht in brand.
De bus, die een geregelden dienst onderhoudt
tusschen Roermond en de kolenmijnen, doch
op dat tijdstip nog geen mijnwerkers ver
voerde, werd totaal vernield.
De chauffeur wist zich nog bijtijds in vei
ligheid te brengen.
Er doet zich een geval van slaapziekte
Voor te 's Hertogenbosch.
Een 2-jarig kind van J. v. d. C. te Erp is
in een pan heete soep gevallen. De kleine is
aan de bekomen verwondingen overleden.
Dat abnormale hitte leiden kan tot trein-
deraillementen door het uitzetten der rails,
heeft men dezer dagen kunnen lezen, toen
een dergelijk ongeval gemeld werd uit Win
kelRuhpolding, waar een locomotief en
twee wagons ontspoorden en van den dijk
ftx een bergstroompje tuimelden.
Gelukkig heeft dit onvrijwillig bad dat
misschien door sommige reizigers wegens
en buitengewone weersgesteldheid nog wel
kon worden geapprecieerd al zal de
schrik aan een juiste waardeering niet di-
vect bevorderlijk zijn geweest geen men-
schenlevens gekost: slechts drie personen
liepen verwondingen op.
Hoewel het buitenland c»is deze week
glansrijk slaat op het gebied van spoor
wegongelukken in Frankrijk niet min
der'dan vier achtereer. hetgeen hier in
verband met het vele, dat naar aanleiding
van de Vink werd geschreven wel eens in
t bijzonder naar voren mag worden ge
bracht, heeft de Utrechtschu correspon
dent van het „Hbld." in de hitte-oorzaak
aanleiding gevonden de zaak met enkele
deskundigen der Ned. Spoorwegen te be
spreken.
De ingenieurs Maas Geesteranus en
Kemper, wien hij o.a. vroeg, of ongelukken
6oor het uitzetten der rails in Nederland
tot de onmogelijkheden behoorden, konden
dit niet garandeeren, al achtten zij de kans
uiterst gering.
In den loop der wintermaanden vertelden
zij, vertoonen de rails die nooit geheel
aaneensluiten, neiging om zich te verlen
gen in de richting, waarin de treinen zich
bewegen. Een gevolg hiervan is, dat de on
derlinge afstanden na deze koude-pericde
kleiner zyn geworden en soms geheel zijn
verdwenen.
Nu bestaat er een voorschrift volgens 't
welk de rails in 't voorjaar bij de eerste
warme dagen moet worden losgemaakt om
haar gelegenheid te geven uit te zetten,
waarna ze opnieuw worden gesteld. Is dit
geschied, dan is het gevaar in de zomer
maanden miniem daar dan het eigenlijke
„zetten" al heeft plaats gehad. Dit los
maken en opnieuw weer aanbrengen der
verschillende stukken is echter op zich
zelf weer aan bepalingen gebonden Het is
b.v. met het oog op het schokken der wa
gons niet mogelijk de ruimte tusschen
twee geledingen zóó groot te nemen dat
ongeacht welke temperatuur, een tegen-
elkaar aansluiten kan worden voorkomen.
Vandaar dat bij overmatige hitte, waar
bij zelfs de temperatuur der rails hooger
wordt dan die van de lucht, spanning in
de spoorstaven niet te vermijden is. Wordt
deze te groot, dan treedt het zg- „spat
ten" op: de rails buigt op een gegeven mo
ment zijwaarts uit.
Het spreekt vanzelf, dat in dagen van
groote warmte bijzondere aandacht aan den
toestand der rails wordt geschonken.
Aan het gevaar voor „spatten" is echter
een voordeel verbonden: het kan zich nooit
's nachts voordoen
En waar men het overdag onder oogen
'kan zien, is de mogelijkheid daf het tot
een catastrophe zou voeren, zooals gezegd,
■eer gering.
Twee personen ernstig gewond
In de buurtschap Gietelo op het kruispunt
der rijkswegen Loenen—Gietelsche Brouwerij
en ZutphenApeldoorn, is gisteravond een
motorrijder uit Zutphen met een dame als
duorijdster op weg naar familie te Apel
doorn, in botsing gekomen met een autobus
van de lijn AlmeloBomeOidenzaal met
pleizierreizigers. De motorrijder kwam onder
de bus en werd vijftien meter meegesleurd.
Hij kreeg een zeer ernstige beenfractuur en
werd zwaar aan het hoofd gewond. De duo-
rijdster brak een been. Een geneeskundige
gelastte overbrenging van beide patiënten
naar Apeldoorn. De motor werd vernield, de
bus beschadigd.
Volgens de Vegetarische Bode heeft me
nigeen in onze maatschappij er over nage
dacht, hoe aan de natte-luierplaag met al
haar onaangename gevolgen voor kind,
moeder en omgeving te ontkomen: en is 't
eindelijk aan een Duitsche moeder. Frau
Studienrat, Anni Weber, in Minden
(Westf.) wier naam met eere in de annalen
der kinderhygiëne genoemd mag worden,
gelukt het ei van Columbus op z'n punt te
zetten.
De oplossing ligt in de eigenschap van
turfmolm (althans van turf van mosplan-
ten) om vocht te absorbeeren. maar tevens
den stank in zich op te nemen, zoodat die
voor de omgeving niet hinderlijk is.
Naar dit beginsel is het wiegje ontwor
pen. In het wiegje is een metalen bak,
waarin de turfmolm, hoog 16 c.M. met doek
overdekt, uitgenomen in 't midden, onder
het zwaartepunt van het kind een ronde
opening in het overtrek, zoodat de uitwerp
selen het overtrek niet bevuilen.
Over dit metalen bakje is in het wiegje
een bamboeraam, waarop een poreus stuk
doek strak gespannen is. Op dezen doek ligt
de zuigeling hoogstens met één dun luiertje
aan, om de faeces bij elkaar te houden Hij
wordt toegedekt door een ruim zittend
warm wollen dekentje, dat tusschen bam
boeraam en wiegje wordt ingeklemd zoodot
het niet weggetrapt kan worden en het
kind ruime vrijheid van beweging en trap
pelen laat.
De turfmolm uit het bakje wordt gere
geld vernieuwd; de vuile kan uitstekend in
den tuin als mest gebruikt worden. Bij ge
regelde vernieuwing, b.v 's morgens en
's avonds, is men bevrijd van de vunze
kleinkinderlucht, die vooral in kleine ruim
ten en bjj kleinen luiervoorraad zoo weer
zinwekkend zijn kar..
Mej. Leibbrand is er gisteren in geslaagd
van Stavoren naar Enkhuizen in den tijd
van 10 uur 33 min. te zwemmen.
Gistermorgen om 5 uur 38, is mej. Leib
brand, onder zeer ongunstige omstandigheden
gestart.
Gedurende de eerste 3K uur moest zij tegen
den stroom zwemmen en legde daarbij
slechts 3 K. M. af.
Daarna kwam zij voor den stroom, doch
door een wilde zee, waardoor zij meer onder
dan boven het water zwom, is zij zeer uit
den koers gedreven. Zij zwom echter met
buitengewone regelmaat en wel 44 48
slagen per minuut.
De afstand StavorenEnkhuizen is 23
K.M., doch mej. Leibbrand heeft in totaal
35 K.M. gezwommen.
Gistermiddag om 4 uur is mej. Leibbrand
tusschen de lijdammeu by Enkhuizen aan
boord genomen. Zy toonde geen teekenen
van vermoeidheid en is, zoodra zy aan wal
stapte, een wandeling in de stad gaan
maken.
Opsporing verzocht
Op 16 dezer is uit een goudsmidswinkel te
Amsterdam een platina damesring ont
vreemd. Deze ring wordt als volgt beschre
ven: hoog gezet met kleine brillantjes in de
scheen, bevattende een briljant, 10.52 karaat,
zuiver, kleur cape.
Verdacht van dezen diefstal worden twee
Duitsch sprekende vreemdelingen, die ver-
moedeiyk ook Engelsch verstaan en genaamd
zyn:
lo. Izaak Dimant, geboren te Lotz 17 Dec.
1888, lang 1.76 M., slank en recht van hou
ding, donkerbruin krullend haar, donker
bruine oogen, bruine wenkbrauwen, dikke
lippen.
2o. Aron Rabinowitsch, geboren te Bara-
nowitschl, 13 Februari 1907, lang 1.59 M. haar
en wenkbrauwen bruin, oogen lichtbruin,
neus groot en gebogen.
De commissaris van politie in de 9de sec
tie te Amsterdam verzoekt, namens den offi
cier van justitie, de opsporing en aanhouding
van genoemde vreemdelingen. Inlichtingen
worden gaarne ingewacht ten politiebureele
Singel 455 Centr. Amsterdam.
Te Wassenaar is een bejaarde dame, die
per fiets van den Beyleroordweg den Leid-
schestraatweg wilde oversteken, door een
auto gegrepen en over een afstand van 20 M.
meegesleurd, zy kreeg een schedelfractuur
en verschillende ernstige verwondingen en is
in levensgevaarlijken toestand naar het Aca
demisch Ziekenhuis te Leiden vervoerd.
Men schryft uit Oidenzaal aan het „Huis
gezin"
Dinsdagmorgen omstreeks half tien ge
beurde in het R. K. Ziekenhuis een ongeluk,
dat plotseling een der zusters uit het leven
rukte. Een gil werd gehoordmen snelde
toe en vond de eerw. zuster Petrona met haar
hoofd gekneld tusschen de lift en den lift-
ingang. Hoe het ongeval geschied is, weet
niemand. De lift was daags te voren pas na
gezien en perfect in orde bevonden.
Onmiddeliyk waren dr. Laan en pastoor
Tolboom ter plaatse, maar medische en gees-
teiyke hulp kwam te laat. Oogenblikkeiyk
was de dood ingetreden.
Vrijdagmorgen zal het stoffeiyk overschot
van de zoo noodlottig om het leven gekomen
kloosterlinge van uit het R. K. Ziekenhuis
naar de laatste rustplaats worden gebracht.
De reddingboot Robin Hood's Bay was on
der commando van den bootsman met den
'Engelschen schryver Leo Wamsley uitgegaan
om op wyting te visschen. De zee was spie
gelglad en de wyting beet goed, toen opeens
drie haaien de boot aanvielen, zy sprongen
op tegen het dolboord en zwommen telkens
onder de boot door, terwyi zy pogingen deden
om haar te laten omslaan.
Bootshaken, riemen en alles wat voor de
hand lag diende als wapen tot verweer en
pas na een kwartier waren de haaien ver
dwenen. Een van de visschers werd byna door
den grootsten haai de hand afgebeten toen
het dier tot het dolboord opsprong en naar
zyn hand hapte. Een kleinere boot zou stellig
gekapseisd zyn, meent men
De aanwezigheid van de haaien in de
Noordzee wordt verklaard uit het mooie
warme weer en den overvloed van jonge ha
ring die er op het oogenblik rondzwemt en
die ook een groot aantal dolfynen trekt.
Te Scheveningen wordt sinds gister
ochtend vermist de 6-jarige C. R.
De jongen is het laatst gezien in de na-
byheid van den vuurtoren.
Men vreest, dat hij in zee gegaan is en
by het baden is verdronken.
Gisteren was het 500 jaar geleden, dat
Schiedam door een vreeseiyken brand wercf
geteisterd, waarbij het maar weinig scheelde,
of de geheele stad was te gronde gegaan.
In de levensbeschrijving van de H. Li-
duina van Schiedam, door Hubert Meuffels
C.M., by G. Mosmans Zoon te 's Hertogen
bosch, dit jaar verschenen, lezen wij daar
omtrent het volgende:
„In den loop van het jaar 1428 hadden
Liduina's huisgenooten haar dikwyls hooren
zeggen: „God gaat Schiedam treffen; zyn
toorn dreigt op ons neer te komen."
Nu brak er, op Zondag den 18en Juli, des
avonds om elf uur, een vreeseiyke brand
uit in de stad. Hy ontstond na een feest
maal, door de harmgvisschers gehouden, al
vorens zy weer zee gingen kiezen. In enkele
uren slechts, als ware het een kinderspel
tusschen al die houten middeleeuwsche
woningen, legde de brand heel het centrum
der stad in asch, juist het gedeelte waar ook
Liduina's woning was gelegen. Reeds had
den de groote St. Janskerk en het aangren
zend Sint Ursulaklooster vlam gevat. In de
algemeene ontsteltenis dacht niemand aan
Liduina, die zelf niet de minste beweging
kon maken om te ontkomen, zy voelde de
vlammen al meer en meer naderen; de hitte
werd steeds ondrageiyker. Maar plotseling,
juist voor haar houten woning, hield de
brand stil. De wind was van richting ver
anderd, het nog overeind staande gedeelte
der stad was gered.
Aan het Stille Strand te Scheveningen, is
gistermiddag by het zwemmen in zee ver
dronken de 24-jarige loodgieter W. C. A. H.,
uit de Vaarrivierstraat te Den Haag.
Zyn 19jarige broer, die in de nabyheid
was, trachtte hem nog te redden, maar diï
gelukte met.
De man werd door den sterken stroom
meegetrokken en verdronk.
Het lyk is nog niet aangespoeld.
De werkman M. J.. is te Weke in een
betonnen bak gevallen.
De man is aan de gevolgen overleden.
De ,K°erier" schryft
Donderdag, Sacramentsdag, 7 Juni, had
voor Fort de Koek een gewichtige gebeurte
nis plaats. De nieuwe R. K. Kerk zou inge
zegend worden.
Door de aardbeving van 1926 had de be
staande kerk veel geleden en dank zy de
goéde zorgen van den prefect van Padang,
Mgr. Brans en de voortvarendheid van den
beminden parochieherder, pastoor Wester-
berg, is de ook te kleine oude kerk vervan
gen door een nieuwen tempel, die een
sieraad is voor Boekit Tinggi.
Het gebouw is aardbevingvrij, en opge
trokken in gewapeud beton.
De architect, de heer De Vries uit Pa
dang, heeft alle eer van zyn werk.
Een heerlyk ochtendzonnetje goot zyn
gouden stralen over net pitoreske berg-
stadje, toen Mgr. Brans, geassisteerd door
de zee.reerw. heeen Woestenberg. De Wolf,
uit Sawah-Loento en Clerx uit Padang-
Pandjang het nieuwe kerkgebouw ging in
zegenen.
Na de inzegening droeg Mgr. Brans in
kerkelyk plechtgewaad het allerhoogste,
overkoepeld door een baldakyn, gedragen
door stoere onderluitenants in groot-tenue,
mee luitenant Visser een soldaten-eere-
wacht vormend voor den Allerhoogste, on
zen God eh Koning naar het nieuwe kerk
gebouw gevolgd door R. K. Kerkbestuur en
heeren in zwart en licht.
We mogen niet nalaten te vermelden, dat
de Eerw. Zusters Melchiorine en Wllhel-
mina der Zusters van Liefde uit Padang,
die in de processie meetrokken, óók tegen
woordig waren by de inzegening der oude
kerk, dertig jaar geleden en toen de eenige
zangeressen waren, die de plechtigheid op
luisterden, wel een bewys, dat de missie op
S. W. vorderingen maakt.
Circa negen uur werd de eerste plechtige
H. Mis in den nieuwen tempel opgedragen.
Het fraterkoor zong de gregoriaansche
zangen, en gaf als meerstemmige muziek de
bekende 3-stemmige Perosimis
Na het Evangelie richtte de Zeereerw.
heer De Wolff uit Sawah-Loento op de
hem eigen welsprekende wyze een kort
woord tot de aanwezigen.
Na afloop van den H. Dienst werd een
druk gebruik gemaakt van de receptie.
Weidra zal naast de nieuwe kerk een
R. K. gesubsidieerde H. C. S. met Zuster
huis verrijzen.
Aneta seint uit Soerabaja:
Volgens de „Nieuwe Soerabaja Courant"
is de rubberlining van de assen van den
kruiser „Java" niet zoo erg aangetast als
by de „Sumatra". De reparatie by de
„Sumatra" zal zeker tien dagen duren voor
elke as.
Op de „Java" is echter een andere, groote
fout ontdekt, nameiyk het invreten van den
roerkoning ter plaatse van den roersteven
en wel tot een diepte van dertien mili-
meter. Reserve-assen, die elk 12.000 gulden
zullen kosten, zijn besteld.
Op 13 Juni, 's morgens om vier uur, zyn
uit de militaire gevangenis, tevens huis van
detentie te Tjimahi zes civiele gevangenen
ontvlucht.
De ontvluchting geschiedde, schryft het
A. I. D. „De Preangerbode", door in het
privaat aan de Zuidzyde van de gebouwen,
binnen den ringmuur een gat te maken,
zonder dat dit door bewakers kon worden
opgemerkt by de ronde. Deze opening bracht
de vluchtelingen aan de buitenzyde der ge
bouwen, doch nog binnen den ringmuur.
Deze werd overgeklommen aan den Zuid-
Westhoek, naby de aan de voorzyde der ge
vangenis staande woningen. Daarby werd
gebruik gemaakt van een wollen deken,
ten einde zich niet te verwonden aan het
op den muur aangebrachte glas.
De ontvluchting over den muur kon on
opgemerkt geschieden, doordat op die
plaats de muur een boog vormt; de schild
wacht, die de Zuidzijde bewaakt, kan dit
deel niet in het oog houden.
Hetzelfde is het geval met de voorzyde
van het gevangenisgebouw, terwyi boven
dien de gebouwen aan de voorzyde het uit
zicht belemmeren.
Aneta seint uit Medan:
Onlangs zyn zes Russen en een Pool van
de Oostkust uitgewezen.
Het gezelschap was eenige dagen werk
zaam by een circus te Binjei, waarvan de
manager uit Rangoon kwam.
De immigratie te Weltevreden, gaf tele
grafisch last tot uitzetting.
Gedachtig aan de, ondanks autobus en
taxi, nog altyd gunstige exploitatie-resul
taten der meeste tramlynen in N.I., welke
tot uitdrukking komen in de regelmatig we-
derkeerende dividenden, kwa maldus
schryft men uit Bandoeng aan het „Bat.
Nwsbl", de gedachte bij ons op eens een
kijkje te nemen op een, naar wy vermeen
den, zeer winstgevende tramlijn, geëxploi
teerd door de S.S. op de welvarende en be
drijvige Bandoengsche hoogvlakte.
We kochten ons derhalve een kaartje voor
een reis van Bandoeng naar Tjiwidej, een
der belangrijkste verbindingen.
De eerste kennismaking viel al niet by-
zonder mede. De trein was geformeerd uit
zeer oud S.S.-materiaal, de aanblik dezer
formatie was noch schoon, noch indrukwek
kend, hooge rijtuigen, lange rytuigen; lange
wagens, korte wagens. Aan het hoofd van
den trein een beproefde locomotief, veteraan
van het jaar 1895. Het geheel had veel weg
van een caricatuur van een spoortrein.
Er waren weinig reizigers, daarentegen
veel controleerend en ander S. S.-personeel.
Informeerend naar het uur van aankomst
te Tjiwidej. bleek het ons dat de reis byna
3 uur zou duren, over een traject van
pl.m. dertig K.M. een verkeerssnelheid,
welke nu niet direct „modern" mocht wor
den genoemd.
De tram stop dikwyis, hetgeen getuigt
van gezond inzicht in transport-aangelegen
heden voor de.-e zwaar bevolkte streek. Het
trof ons echter, dat de iyn meestal ver lag
van den grooten weg en van de belangryke
kampongs en het liep dan ook geenszins
storm op den trein. Maar het ergste was wel
dat lange, lange wachten op de tusschen-
statlons; tien, vyftien soms twintig minu
ten! Het was eenvoudig enorm.
Op enkele stations werd onze locomotief
gerequireerd voor rangeerdoeleinden en dit
rangeeren, in den regel verre van oordeel
kundig geschiedende, helderde voor ons veel
op betreffende het gebruik oude materieel.
Dit is een manier om het op te ruimen.
Zoo moesten er op zeker station eenige goe
derenwagens worden gerangeerd In een der
bagagewagens was de chef met eenige „offi
cials" bezig lading na te wegen,, waartoe 'n
bascule in den wagon was geheschen. Chef
en bagageraeester, stonden in geboden hou
ding yverig de verdeelsstrepen te bespieden,
toen onze veteraan van 1895, de stilstaande
formatie ramde het daverend geweld. Chef,
bagagemeester, klerk en koelies slaan van de
sloffen, en liggen op 'n hoopje door elkaar,
gelyk de kegels by een „alle negen".
Luid geschreeuw, geschal engejoel,
want kyk, door den schok was verderop een
der koppelingshaken gebroken en de wa
gens daarachter begonnen een afmarsch
zonder geleide. Enfin zoetjes aan kwam het
zaakje voor elkaar en stoomden wy weer op.
Een enkele maal moet er een karbouw van
de rails worden verdreven en een ander
maal eenige geiten, doch dat waren kleinig
heden en der vermelding haast niet waard,
omdat het slakkengangetje van den trein
een eventueele catastrophe by voorbaat uit
sloot.
Aan een der stations stoppende, een goede
honderd M. van een flinke dessa gelegen,
was weder een lange pauze in het vooruit
zicht. Er was juist een drukke passar; wy
besloten daar eens heen te wandelen en
hobbelden over de groote keien, waarmede
het stationspleintje was „bestraat" naar de
marktplaats, keken eens wat rond en keer
den toen y/eet naar onzen trein terug.
Nog dient te worden vermeld, dat enkele
der stations tevens zyn „hulppostkantoor".
Dit beteekent, dat de voor die plaats be
stemde brieven en stukken, daar ergens op
een tafel worden gedeponeerd en Jan en
alleman neust daarin naar hartelust en
neemt medeja men zou gevoegeiyk alles
mede kunnen nemen, want er schynt geen
sterveling op te letten.
Te Tjwidej aangekomen misten wy den
moed met den trein naar Bandoeng terug te
keeren. Nog eens 3'A uurdat was te
machtig. We namen dus een der vele auto
bussen. steeds vol, die ons in nog geen uur
tijds en v oor minder geld, weer terug
voerde.
Is er, bij een dergelyke exploitatie, eigen-
ïyk nog wel sprake van „concurrentie" tus
schen auto en spoor?
In het Departement van Waterstaat is
gisteren de jaarlijksche byeenkomst aange
vangen van gevolmachtigden ingevolge art.
10 van het tusschen Nederland en de Ryn-
oeversteden gesloten zalm-contract.
Minister Kan, heeft by de opening van
deze byeenkomst in het Duitsch namens de
Nederlandscne Regeering de gedelegeerde
van harte welkom geheeten.
Het was zeide hy o.a.: een gelukkige
gedachte, in het Zalmccntract neergelegd,
dat de gevolmachtigden der aan het zalm-
gebied van den Ryn grenzende oeverstaten
op gezette tyden zouden byeenkomen, ten
einde de meest doeltreffende maatregelen
te beramen tot het aankweeken van deze
edele visch en tot bevordering der zalm-
visschery.
De voorzitter van de byeenkomst, de Ne-
derlandsche gevolmachtigde dr. H. J. Lovink
beantwoordde eveneens deze toespraak,
eveneens in het Duitsch.
Er komen zeide hy onder andere toch zoo
veel aangelegenheden by het herstel der
zalmvisschery ter sprake, dat het wel eens
moeilijk wordt, by de vele tegenstrydige be
langen, het hoofddoel niet uit het oog te
verliezen.
Niettemin zijn alle hier aanwezige ge
machtigde der Rynoeverstaten er van over
tuigd, dat de in gezameniyk overleg geno
men maatregelen met gebruikmaking van
hetgeen wetenschap en ervaring ons geleerd
hebben, ons telken jare 'n stap verder heb
ben gebracht.
De bewoners van Hatert, Hees, Neerbosch
en van Nymegen, ondervinden in hun land
en ooftbedryf groote schade, door de
droogte.
Het grondwater wordt in de omgeving
geheel weggezogen door het kanaal.
De bewoners hebben nu geadresseerd
aan den minister van Waterstaat, met
'verzoek die maatregelen te treffen, dat het
grondwater niet langer meer geheel ont
trokken wordt aan den bedell, en een
einde gemaakt wordt aan den noodtoestand
voor de fruitteelt en het groentenbouw-
bedryf, dat met ondergang bedreigd wordt.
Op de Deutsche Rosenschau van de Deut
sche Rosenverein te München—Gladbach
Juli-Oct., werd voor de prijsvraag nieuwe
Rozen de eerste prys, eere-prijs van de Stad
MünchenGladbach, toegekend aan de al
daar uitgeplante groep nieuwe rozen van de
firma G. A. van Rossen te Naarden, geheel
bestaande uit eigen nieuwe aanwinsten.
Een jaar geleden trachtten twee Fransche
vliegers, St. Roman en Moyneyress den At-
lantischen Oceaan over te steken naar
Brazilië:
Op 5 Mei 1927 begonnen ze hun tocht uit
St.'Louis in Senegal; eenige dagen later
kwamen geruchten binnen, dat de vliege
niers in nood verkeerden op een verlaten
eiland. Een schip uit Pernambuco zocht
daarop tevergeefs alle kusteilanden af.
Thans is er aan de Braziliaansche kust een
flesch aangespoeld van hen afkomstig. De
fiesschenpost. gedateerd van 8 Mei 1927, be
vat de vreeselijke woorden: „wy hebben op
een onbekende klip moeten dalen, en moe
ten hier van honger omkomen, S.O.S.!"
Aan de authenticiteit wordt te Rio de Ja
neiro niet getwijfeld.
Hij en zijn metgezel ongedeerd
V. D. meldt uit New York: Op het vlieg
veld Curtisfield is de Oceaanvlleger Levine
met zyn vliegtuig „Columbia" naar beneden
gevallen. Levine bleef ongedeerd, evenals zyn
metgezel, majoor Fleming.
Het ongeval had direct na den start plaats.
Tweemaal dreigde Levine met een der han
gars in botsing te komen. By de derde po
ging om zich te verheffen viel het vliegtuig
neer.
Twee dooden, twee zwaar gewonden
Wolff meldt uit Kowno:
Twee militaire vliegtuigen stieten by een
oefeningsvlucht op een hoogte van 500 M.
tegen elkaar en stortten omlaag. De beide
piloten, een kapitein en een onderofficier,
werden gedood, de beide waarnemers zwaar
gewond. De vliegtuigen waren totaal ver
nield.
Een aviatenr gedood
Reuter meldt uit Brussel: Gisteren is óp
het militaire vliegveld Eyère een vliegtuig
bestuurd door luit. Decloet," van 50 M. hoogte
gevallen. De aviateur vond daarby den dood.
Slechts twee van de vyf De Haviliands, die
de vorige maand den tocht naar Pajokoem-
boeh maakten, zyn in Bandoeng terugge
keerd. Inzittenden waren de piloten H. G. B.
de Kruyff en Dorsen, C. C. Küpfer, J. J.
Zomer en de commandant der luchtvaart-
afdeeling, overste P. F. Hoeksema de Groot.
Het derde toestel werd vernield na den start
te Sarolangan, het vierde bleef te Pajokoem-
boeh achter, omdat het een lek kreeg boven
in den mantel van den motor, die thans
moet worden verwisseld. De vyfde De Havil-
land ten slotte werd ginds aangehouden om
nummer 4 op den terugweg te escorteeren.
Omtrent het gebeurde te Sarolangoen ver
neemt het A. I. D. het volgende;
Het vliegtuig, bestuurd door luitenant A.
M. Groenewegen ging behooriyk op, doch al
dadeiyk liep het toerental van den motor
belangryk achteruit. Men bevond zich teen
op 30 40 meter hoogte. Aan terugkeeren
naar het vliegveld was geen denken meer,
daartoe was de snelheid te gering.
De piloot kon nog juist over een ry hoo
rnen hen komen, zette by de gedwongen
landing het apparaat op den rechtervleugel
neer, die wegkraakte, waarop het gewicht
door hem naar het onderstel werd ver
plaatst, hetwelk zich mede begaf. Het ge
volg was, dat reeds na zes meter het vlieg
tuig tot stilstand was gqbracht. Het was
een staaltje van superbe stuurkunst, dat hier
was vertoond!
De beide andere vliegtuigen, van waaruit
het gebeurde natuurlyk werd gezien, keerden
terug, de noodige maatregelen werden be
sproken en daarop is de tocht naar Telok
Betong doorgezet, waar men Vrydagmiddag
omstreeks 4 uur landde.
In Pajokoemboeh zyn achtergebleven de
piloten M. Dykstra en Kok, de kapiteinfoto-
graaf G. J. Reerink en de monteur Van Pelt.
De De HaviUands aldaar zullen zich naar
Palembang begeven, om er het maken van
fotografische opnamen te herhalen, hetwelk
den eersten keer door zware bewolking is
mislukt.
Deelen wy ten slotte mede, dat het ver
nielde toestel tot de oudste bezittingen van
de luchtvaart-afdeeling behoorde cn reeds
meer dan 1000 vlieguren telde, Het zal daar
om, behalve motor en instrumenten, worden
achtergelaten.
Mgr. Dr. Jan Olaf, Smit is na zyn reis
naar het Heilig Land, ten huize van zyn
ouders te Deventer teruggekeerd.
Vijf eerw. Zusters van het Klooster der
E.E.Z.Z. Ursulmen te Bergen (N.H.) zyn
naar de Missie in Oeganda vertrokken.
Z. D. H. Mgr. J. Biermans, Bisschop van
Gargara en Algemeen Overste der St. Jo
seph's Congregatie van Mill Hill, heeft de
vallende benoemingen gedaan: St. Jo
seph's Studiehuis, Tilburg: Fathers W. Wa
genaar en P. van der Linden; St. Joseph's
Missiehuis, Roosendaal: Father B. Hey-
boer; Missiehuis te Venlo: Fathers G.
Wiegerink, F. Kömer en J. Reiné; Nieuw-
Zeeland: Father R. Hooveld; Kavirondo:
Father P. Schouten; Sarawak: Father F.
Bunck; Congo: Father A. Kroon.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek
deelt mede, dat de waarde (zonder goud en
zilver) van den invoer heeft bedragen in Juni
1928; 232, in Mei 1928: 220; in Juni 1927: 217,
in Januari/Juni 1928: 1344 en in Januari
Juni 1927: 1228 mill. gld. De waarde van den
uitvoer in Juni 1928: 148, in Mei 1928: 169,
in Juni 1927: 162, in Januari/Juni 1928: 934
en in Januari/Juni 1927: 897 mill. gld.
Het saldo-invoer bedroeg in de maanden
Januari, Februari, Maart, April, Mei en Juni
resp.: 76.8, 66.1, 73.9, 58.7, 50.7 en 84.0; totaal
Januari/Juni 1928: 410.0; totaal Januari/Mei
1928: 326.2 en voor Januari/Juni 1927: 330.5
mill. gld.
De commissie ter behartiging der Nedcrl.
Rubberbelangen, bestaande uit de heeren:
Sanders, Marinus en Enthoven, had gisteren
een onderhoud van ongeveer één uur met
den minister van Koloniën ter bespreking
van de problemen welke zich voordoen by
de bestudeering van 't huidige rubbervraag-
stuK.
De Minister toonde zich bereid terzake zyn
volle medewerking te verleenen, zoowel met
het oog op de belangen van het Europeesche
als van het Inla.ndsche landbouwbedrijf in
Indië.
Het Bossche gerechtshof heeft uitspraak
gedaan in de strafzaak tegen W. K„ kantoor
houder by de Posteryen te Wagenberg, door
de rechtbank te Breda vrijgesproken van de
hem ten laste gelegde verduistering en ver
oordeeling tot een gevangenisstraf van vier
maanden voor de hem ten laste gelegde ver-
valsching in de boeken gepleegd.
Op de gronden, door den verdediger van
verdachte naar voren gebracht, sprak het ge
rechtshof verdachte vry van de verduistering
en ontsloeg hem voor het tweede ten laste
gelegde feit van alle rechtsvervolging.
Op Zondag 22 Juli, 's namiddags half vyf,
wordt In het Openluchttheater te Valkenburg
de .première gegeven van het „Sint Bemar-
dusspei" van Henri Ghéon, in de vertaling
van H. van Overbeke, door het gezelschap
van den Kon. Nederl. Schouwburg te Ant
werpen.
Het aantal ingeschreven luisteraars in
Zweden, het land, dat in verhouding tot het
bevolkingsgetal de meeste luisteraars heeft,
bedroeg einde Mei 363.863, wat in één maand
tyd een toename beteekent van ruim 3000.
De Tjecho-SIowaaksche radio-omroep her
denkt dit jaar zyn eerste lustrum en met
trots kan worden neergezien op de prestaties,
die in de afgeloopen jaren bereikt zyn. In
korten tyd heeft de radio daar de algemeene
belangstelling weten te veroveren, zoodat er
thans uit Praag, Brünn, Bratislava, Kosice en
Mahrisch-Ostrau geregeld uitzendingen plaats
vinden. In laatstgenoemde plaats werd eerst
kort geleden een nieuwe zender ^in gebruik
genomen, terwyl de stations te' Bi*ünn en
Bratislava binnen afzienbaren tyd hun ener
gie zullen verhoogen.
De snelle ontwikkeling der radio in Tsje-
cho-Slowakye dateert eerst van 1926. In de
eerste jaren werd deze nameiyk zeer gestremd
door de tamelijk hooge belastingen, die op de
luistervergunningen werden geheven, zoodat
er einde 1924 slechts 20.042 ingeschreven luis
teraars waren. Het jaar 1926 bracht een om
wenteling ten goede, want het aantal luiste
raars steeg van 30.722 op 159.944. De grootste
toename vond plaats in de maand Maart met
nJ. niet minder dan 16.000.
Ook in het getal der radiohandelaren in
den ruimsten zin des woords teekende zich de
vooruitgang dezer nieuwe techniek af. Begin
1927 bedroeg him aantal 185.802, in de maand
April van dit Jaar meer dan 225.500.
