Gemengd Nieuws
Luchtverkeer
TWEEDE BLAD
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT - MAANDAG 23 JULI 1928
BLADZIJDE 3
it*
De ziektegevallen aan boord
van het s.s. „Insulinde"
De schipbrug bij Hedel
hersteld
Een geheimzinnig geval
Een onhoudbare toestand
in Veenendaal
Tragisch ongeval
Aan de verwondingen
bezweken
In de buik geschoten
Een dievenbende
Een kinderlijkje gevonden
De mijnramp
in Zuid-Limburg
Tragisch ongeval
Brutaal
Dat was het slot
Een oog uitgestoken
Door een vooras aan het
hoofd getroffen
Door roovers overvallen
en geplunderd
De motor van een pleizier-
jacht ontploft
In hun arbeid gestoord
Stagnatie in het treinverkeer
'te Den Haag
SOCIAAL LEVEN
Nederlandsche R. K. Bond
voor Groote gezinnen
FINANCIËN
De Veendammer
Hypotheekbank
Het vliegfeest te Rotterdam
Een vliegveld voor
Groningen
Een wetenschappelijke
hoogtevaart
Zelfs de „Bremen" niet veilig
De King's Cup
LEGER EN VLOOT
De „Java" en „Sumatra"
RADIONIEUWS.
Een uitstekend geslaagd
kruisgesprek
>A..
Aankomst van het schip te Rotterdam
Zaterdagmiddag is het s.s. „Insulinde" na
de droeve reis, waarbij acht menschen het
leven verloren, aan de Lloyd-kade te Rot
terdam aangekomen. Alle vlaggen woeien
half sto.k, behalve de gele quarantainevlag
en de „b" ie Peter" (een waarschuwingsvlag
ten tec'iön dat de boot meer dan 7 Meter
diepgang had).
'Ook 'op het terrein van den Rotterdam-
schen Lloyd en aan boord van de „Indra.
poera" ras de driekleur slechts half ge-
heschen.
Adn bocid bevonden zich de lijken van
mej. 'Gorter uit Hilversum, die op 19-Jarigen
leeftijd overleed aan de onbekende ziekte en
van mevr v. d. Ven, uit Tilburg, eveneens
op deze re;s gestorven.
De wc in"'e passagiers, die het schip in
Marseille n; 3 niet hadden verlaten, stonden
te juichen op het dek.
Hun vreugde was begrijpelijk; na al de
misère van de lange reis kon moeilijk ver
wacht worden, dat zij thans nog bedrukte
gezichten zouden toonen, doch niettemin
moet deze opgewektheid, welke bi) enkele
passagiers zeer luidruchtig tot uiting kwam,
buitengewoon stootend zijn geweest voor de
in rouw gedompelde familieleden, die in de
loods stor.c 1 te wachten, totdat het stof-
feli)k overschot van hunne dierbaren van
boord zor worden gebracht.
Het duurde geruimen tijd eer de bagage
van boord mocht worden gehaald; pas daar
na werd den passagiers vergund het schip
te verlaten.
Immers nog steeds woei de quarantaine-
vlag.
De directeur van den Gemeentelijken Ge
neeskunde; en Dienst te Rotterdam, dr. C.
H. van Herwerden, verstrekte naar aanlei
ding hier ,„.1 en ten opzichte van het on
derzoek naar de ziektegevallen aan de
„Msb." nog de volgende inlichtingen;
De „Ins „linde" is onder quarantainevlag
den Waterweg binnengekomen, omdat er
eerst een onderzoek naar de ziektegevallen
moest worden ingesteld. Daartoe zijn de di
recteur van den Gemeentelijken Geneeskun
digen Dienst en de wnd. quarantaine-arts,
de heer J. F. A. Rijken, het schip tegemoet
gevaren. Z'j waren vergezeld van den hoofd-
inspecteur van het Staatstoezicht op de
Volks -t: irdkeid, dr. J. J .Th. Doyer, terwijl
tevens aanwezig waren de drie leden der
commissie i enoemd door de directie van
den Re 1 mschen Lloyd, de heeren prof.
P. C. f! I. C J. W. Koolemans Beynen en
P. Th. L. —an. Het gezelschap ging bij
Maassluis aan boord.
In over'.gg met het Staatstoezicht wordt
het voir oude medegedeeld:
Aan boord bevinden zich geen zieken
meer. Uit i gewonnen in o^ns'ies en
het onderzoek van passagiers en beman
ning schijnt net meest waarschijnlijk, dat
de ziektegevallen aan roodvonkbesmetting
zijn toe te schrijven.
Behalve de ernstige gevallen zijn er tal
rijke zeer licht verloopende gevallen voor
gekomen.
Na het onderzoek is het schip tot het vrije
verkeer toegelaten op de volgende voor
gaarden.:
1. Het geheele schip zal ontsmet worden.
2. Het. vuile linnen en de voorwerpen van
bemanning en passagiers, welke als besmet
te beschouwen zijn, zullen worden ontsmet.
3. Een verder onderzoek naar de oorzaak
der ziekte zal door het Staatstoezicht op de
Volksgezondheid, in samenwerking met den
Geneeskundigen Dienst en de genoemde
c.ommissie worden ingesteld.
Onder de passagiers bevonden zich twee
nonnetjes, a m gezondheidsredenen re
patrieerden .adden den dokter aange
boden mede te helpen, doch deze had hun
diensten niet willen aannemen.
Nadat de passagiers van boord waren ge
gaan al hun vuile goed werd, alvorens
de loods te verlaten, door den ontsmettings-
dienst in beslag genomen werden de lijk
kisten van boord gebracht en ir een gerceu
staanden auto geladen.
Eerst werd de kist met het stoffelijk
overschot van mevr. v. d. Ven van het sloe-
pendek neergelaten op het plankier en toe
gedekt door een driekleur in den auto ge
bracht, daarna het stoffelijk omhulsel van
mej. Gorten Op elk der beide kisten lag
een krans van de reederij en een bloemstuk
van de passagiers; die voor mevr. v. d. Ven
met paarse, voor mej. Gorter met witte
Toen de dooden van boord waren, wer-
linten.
Toen de dooden van boord waren, wer
den de vlaggen weer in top geheschen.
De algemeene Dienst van den Rijkswater
staat deelt mede, dat de overtocht over de
schipbrug bij Hedel hersteld is.
Men meldt uit Gemert aan de ,,'sHert. Ct.":
de ,,'s-Hert. Crt,:
Hedennacht heeft alhier een droevig on
geval plaats gehad. De 18-jarige Martien
Wassenberg, werd hedenmorgen in nacht
gewaad voor de ouderlijke woning dood aan
getroffen door huurlieden. Omtrent de toe
dracht van het ongeluk tast men tót nu toe
vólkomen in het duister. Door dr. Tidderis
werd geen ontvelling of kneuzing geconsta
teerd, zoodat men van de veronderstelling
uitgaat, dat M. in zijn droom uit het slaap
kamerraam viel.
Reeds is een en ander gemeld over de
verontreiniging van de Luntersche beek.
Maar ook hier is een ernstige toestand ont
staan, die door de droogte en hitte der
laatste dagen nog onhoubaarder is gewor
den. De menschen, wonende om en bij het
water de Grift en de Boveneindsche Grift,
moeten dag en nacht hun ramen gesloten
houden voor de dampen, die uit den bodem
van dit watertje opstijgen. Eenige malen is
het reeds voorgekomen, dat des nachts
medische hulp moest worden ingeroepen
voor menschen, die onwel waren geworden.
Klachten bij gemeenten- en polderbestuur
hielpen niet, daar een oplossing moeilijk te
vinden is. Het inlaten van water uit den
Rijn is onmogelijk wegens den lagen water
stand van deze rivier, aldus de „Tel."
De inspecteurs van de Volksgezondheid
uit Arnhem en Utrecht hebben deze week
op verzoek den toestand opgenomen, te za-
men geconfereerd en medewerking toege
zegd. Een "root deel van de ontstane moei
lijkheid vi-ri ziin oorzaak in het feit, dat
twee derde deel onder Gelderland ligt en
bij de gemeente Ede hoort. Genoemde Grif
ten en het onderhoud daarvan staan onder
het beheer der gezamenlijke polders der
exonereerende landen, terwijl de Grift voor
een groot deel de scheiding vormt tusschen
beide gedeelten van de plaats Veenendaal.
Bovendien kunnen de gemeentebesturen
van Veenendaal en Ede het blijkbaar niet
eens worden over de middelen tot verbete
ring van den onhoudbaren toestand. Nog
onlangs Is het bestuur der gemeente Vee
nendaal het eens geworden met het polder
bestuur, om een gedeelte van de Grift te
dempen en de waterlossing daarvan naar
het omleidingskanaal over te brengen. Om
nu echter dat plan met succes uit te voeren,
is de medewerking van het andere gedeelte,
met name dat onder Ede resorteert, noodig,
daar anders het onwelriekende water van de
„E. N. K. A,"-fabrieken, dat ook door de
Griften zijn weg vindt, niet verwijderd zal
kunnen worden en zonder die verwijdering
kan demping en omleiding van het water
het onheil slechts verplaatsen. Om deze er-
vele andere redenen heeft Veenendaal reeds
lang aangedrongen op hereeniging van bei
de deelen der gemeente, als zijnde dat het
eenige afdoende middel tot spoedige oplos
sing van dezen onhoudbaren toestand.
Te Schagen is de 15-jarige D. P. die uit
een kuil een driewielskajr aan t laden was,
toen op een gegeven oogenblik de kar
achteruit reed er onder gekomen en zoo
danig gewond, dat hij na een zeer korten
tijd overleed.
Dezer dagen geraakten de kleederen van
den reeds bejaarden A. v. d. V., wonende op
de Stoof te Oud Gastel, doordat hij, terwijl
hij in slaap was gevallen, vuur uit zijn pijp
verloor, in brand, zoodat de oude man eeni
ge ernstige brandwonden opliep. Thans is
de man aan de bekomen brandwonden over
leden.
Zaterdagnacht is aan de Nieuwstraat te
Kerkrade zekere A. Hering met een revol
verschot in den buik geschoten. Hering is
stervende naar het ziekenhuis gebracht. De
dader is gearresteerd; hij woont eveneens
t« Kerkrade.
Het slachtoffer is na enkele oogenblik-
ken overleden.
Te Hilversum is een 10-jarig meisje aan
gehouden, dat door een boekhandelaar in de
Havenstraat op hèeterdaad was betrapt hij
het stelen van prentbriefkaarten uit zijn
winkel. Bij een ingesteld onderzoek in haar
ouderlijke woning kwamen vervolgens nog
talrijke gestolen voorwerpen voor den dag,
o. w. een directoir, handschoenen, een lap
landhulsstof, een aantal stukken zeep, kof-
fiestroop, puddingpoeder, maizena, thee,
bonbonnières, een aschbakje en een bloe-
menvaasje, boekjes, enveloppen, portret-
lijstjes, fleschjes odeur, punaises, zinkzalf,
een broodmes. Inkt, prentbriefkaarten, fles-
schen met vruchten, etc.
Gebleken is, dat het meisje met medewe
ten van haar moeder op roof uitging. De
vader van het kind zit in de gevangenis.
Toen de arrestatie van het kind bekend
werd, heeft de buurvrouw, op verzoek der
moeder, een aantal der ontvreemde voor
werpen onder haar berusting genomen en
verbrand, vernield of verstopt, teneinde ze
aan de nasporing der politie te onttrekken.
Te Utrecht is dezer dagen in het Mer-
wede-kanaal het lijkje gevonden van een
pasgeboren kind. De recherche heeft dank
zij den naam van een bakker, die op het
papier voorkwam, waarin het lijkje gewik
keld was, een spoor gekregen, dat er op
wijst dat men met een zigeunervrouw te
doen heeft. Haar signalement is bekend,
zoodat het de politie niet moeilijk zou val
len deze vrouw op te sporen.
De „Mijnwerker", het orgaan van den R.
K. Mijnwerkersbond, schrijft het volgende in
verband met de ramp in de mijn „Hen
drik":
De directie deed mededeeling van den
loop der zaken. De vertegenwoordigers van
de vakbonden behoefden bij de besprekingen
absoluut geen blad voor den mond te ne
men.
Op de meest ruime wijze werd door de
directie antwoord gegeven op de bemerkin
gen, die gemaakt werden.
Waar het onderzoek nog werd voortgezet
en de vermoedelijke oorzaak bij de directie
nog niet officieel bekend was de weg
naar de ontploffingsbaan was nog over een
afstand van circa 100 M. versperd die
nen we met ons eindoordeel te wachten,
totdat de rapporten daarover binnen zijn.
We willen van deze ramp geen propa
gandistisch strijdplan maken. We willen al
leen, in het werkelijk belang der mijnwer
kers en hunne veiligheid bij hun werk, een
zoo zakelijk mogelijk standpunt innemen.
Dat standpunt zal niet anders zijn, dan
de eisch om voor de grootst mogelijke vei
ligheidsmaatregelen in de naaste toekomst
trachten zorg te dragen. Eerst de mijnbrand
op Staatsmijn „Emma", thans de ramp op
de „Hendrik", 't zal voor iedereen duidelijk
zijn, dat de eischen van de vakorganisatie
omtrent toepassing van de grootst mogelijke
veiligheidsmaatregelen in de ondergrondsche
werken, zeer groote redenen van bestaan
hebben.
Daar behoeft bijna geen verschil van op
vatting te bestaan tuBschen de directie van
de Staatsmijnen en ons. Wanneer we na
gaan, welke zorgen en moeilijkheden ook
voor haar aan zulke rampen verbonden zijn
dan kan 't niet anders, of ze moet in onder
linge samenwerking met de vakorganisatie,
alle redelijke eischen inwilligen, ook dan,
wanneer deze aan het bedrijf geld zullen
kosten.
Te Hengelo (G.) had op de klompen-
fabriek van den heer B. een der arbeiders
het ongeluk zich met een cirkelzaag de ge
heele hand af te zagen.
Te Merkelbach is voor den tweeden keer,
in enkele weken tijd, op klaarlichten dag
een offerblok in de kerk opengebroken en
van zijn inhoud beroofd. De dief werd ge
zien, doch kon zich per fiets uit de voeten
maken.
Toen de firma Gebr. Kronenburg te Cu-
lemborg Donderdag met haar autobrandspuit
van den grooten brand aan den Oostersingel
en de Zandstraat aldaar terugkeerde, werd
zij door twee rijksambtenaren geverbaliseerd
wegens overtreding van de wegenbelasting.
(„Vad.'/)
Een jongeman uit Jutphaas, als milicien
in dienst te Utrecht, was naar Jutphaas
getogen, om zijn meisje te bezoeken. Daar
had hij, aldus de „Stand.", 'n medeminnaar,
die, toen het paartje zich buiten Jutphaas
bevond, het latig viel. De militair die ove
rigens een oppassende jongeman is, ontstak
daardoor zóó in woede, dat hij zijn knip
mes trok en zjjn medeminnaar daarmede
in het gezicht stak. Ongelukkigerwijs trof
hij een der oogen. De getroffene zal het
oog moeten missen. De dader, die reeds
door de militaire autoriteiten verhoord is,
heeft bekend.
In de garage vas de A.T.O. te Gelder -
malsen is een emstg ongeval gebeurd. De
monteur Brinkman, had een zware autobus
opgevijzeld, om aan de veerinrichting eenige
onderdeden te vernieuwen. Door tot nu toe
onbekende oorzaak is de autobus van den
vijzel geschoten. De monteur werd door de
vooras aan het hoofd getroffen. Ernstig aan
het hoofd gewond en met een armfractuur
werd hü naar het ziekenhuis vervoerd.
Een dame ontvoerd, doch later weer
vrijgelaten
Een telegram uit AJaccio aan de „Petit
Parisien" meldt:
Een autocar met vier Nederlandsche
dames en een Franschman reed over den
Col Verde tusschen Zicavo en Ghisoni, toen
een gewapende bandiet den wagen aan
hield en alle juweelen en het geld der
reizgsters opeischte. Daarna sleepte hij
met twee andere, eveneens gewapende
bandieten, een der reizigsters mede, doch
liet haar na een uur weer vrij.
De bandiet Battestl is gearresteerd, om
dat men vermoedt dat hij de dader van den
aanslag is.
Negen personen gewond
Het jacht gedeeltelijk uitgebrand
Te Amsterdam ontplofte Zaterdagmiddag
plotseling de reeds aangeslagen motor van
het 17 M. lange pleizier-motorjacht van den
heer Smit, dat langs den Ouderkerkerdijk
lag. Een brok ijzeren dek werd de hoogte
ingeslingerd en kwam eerst 20 M. verder
neer. Met dit dekstuk werd een monteur,
die vlak bij den motor zat, de lucht in
geworpen. Stukken hout en glas vlogen in
het rond, terwijl ook dek en binnenwerk
vlam vatten.
De monteur kreeg over het heele lichaam
brandwonden en snijwonden aan handen en
beenen.
Behalve de monteur bevonden zich een
schipper, een knecht, voorts de ouders, een
broer en een zuster en twee gasten van den
heer Smit aan boord van het Jacht, waar
mee juist een pleiziertochtje zou worden
ondernomen. Allen liepen brandwonden op.
Dr. Heijermans van den Geneeskundigen
Dienst, die spoedig ter plaatse was, ver
bond de gewonden.
Twee motorwagens der Amsterdamsche
brandweer met de polderspuit trokken uit
ter bestrijding van de vlammen, die het
jacht teisterden. Ook de „Jan van der Heij
den" begaf zich derwaarts.
Hoog sloegen de vlammen op uit het
jacht, zoodat men in den aanvang vrees
de, dat de geheele boot door het vuur ver
delgd zou worden. Dit te meer, waar in het
achterschip zehonderd liter benzine lag
opgeslagen. Indien de vlammen naar hier
oversloegen, was een nieuwe explosie te
duchten.
Door energiek optreden onder leiding van
den commandant, den heer Gordijn, slaag
de de brandweer er echter vrij spoedig in
de vlammen te overmeesteren.
Wel brandde het voorste gedeelte van het
jacht uit, doch het achterschip, waarin de
benzine, bleef behouden.
Te Rotterdam is ingebroken in het fili
aal der fa. Goverts aan den Breede Hille,
dijk, afd. bedden en tapijten, op no. 73.
Waarschijnlijk hebben de inbrekers hun weg
genomen langs de poort van de aldaar ge
legen openbare school en zich toen door 't
uitsnijden van een ruit uit de achterdeur
van het filiaal toegang tot de zaak ver
schaft. Door stucadoors werd de inbraak
ontdekt. De recherche stelde met behulp
van een speurhond een onderzoek in. Het
signalement der daders is eenigszins be
kend. De inbrekers zijn zeer waarschijnlijk
in hun werk gestoord, want buiten een,
bedrag van ongeveer 30 aan wisselgeld
wordt niets vermist. Echter stonden zware
pakken goederen voor vervoer gereed. Bu
ren hebben een handwagen voor de deur
zien staan.
Zondagmiddag even na zes uur was men
op het emplacement van het Hollandsche
Spoor-statlon te Den Haag bezig met het in
elkaar zetten van den trein welke hedenoch
tend vroeg naar Maastricht moest vertrekken,
toen zich bij dezen dagelijkschen arbeid een
ongeval voordeed. Door een oorzaak, welke tot
op het oogenblik nog niet is opgehelderd, ge
raakte, naar het „N. v. d. D." meldt, plotse
ling een der personenrijtuigen uit de rails
met het gevolg, dat het kantelde en dwars
over de rails kwam te liggen en wel zoodanig,
dat het verkeer over twee lijnen werd afge
sneden. Persoonlijke ongelukken deden zich
er niet bij voor. Door van een zijlijn gebruik
te maken wist men het verkeer over enkel
spoor naar Rotterdam te laten doorgaan.
Toch had dit ongeval, dat even bulten de
overkapping aan de zuidzijde van het per
ron gebeurde, een belangrijke stagnatie ten
gevolge, waardoor zelfs eenige treinen moes
ten uitvallen. Den geheelen avond heeft men
hard gewerkt om den gekantelden wagon van
de baan te verwijderen. Er wordt een onder
zoek ingesteld naar de oorzaak
Centrale Raadsvergadering te Nijmegen
Te Nijmegen is Zaterdag de Centrale
Raadsvergadering gehouden van den Ned.
R.-K. bond voor groote gezinnen, onder voor
zitterschap van den heer J. W. F. van Mee
geren uit Venlo.
In zijn openingsrede herinnerde de voor
zitter aan het tienjarig bestaan van den
Bond. Vele afdeelingen vierden reeds haar
tweede lustrum. Nijmegen herdacht nu dit
jubileum ter gelegenheid van de Centrale
Raadsvergadering.
Spr. wees er op, dat van Nijmegen de eer
ste groote kracht uitging; het kreeg het eerste
bereikt dat kinderaftrek werd toegestaan bij
de Inkomstenbelasting. Nijmegen ging dik
wijls voor in vele acties.
Doch de Bond ging niet steeds over rozen;
vele moeilijkheden moest hij overwinnen on
der leiding van een dr. P. v. d. Heyden en dr.
Vriens. Velen hielpen en hulde bracht spreker
aan notaris Lobach uit 's Bosch, voor diens
moreelen steun.
Niet lang geleden heeft de Bond voor een
crisis gestaan; hij telde voor eenige jaren
slechts 24 afdeelingen met 300 leden. Thans is
hij weder hard vooruitgegaan.
Vervolgens wees spr. op den ideëelen kant
van den bond en op zijn mooie doel: steun
en stut ten opzichte van de groote gezinnen,
welke de basis vormen van de harmonische
ontwikkeling der maatschappij. De H. Fami
lie van Nazareth is het voorbeeld voor de
groote katholieke gezinnen.
Steeds meer wordt de Bond erkend en ge
kend in de buitenwereld. Vooral op belasting
gebied heeft de actie van den Bond zich doen
gelden, dank zij niet weinig de activiteit van
den flnancieelen specialist, den heer v. d.
Ven.
Staat en stad moeten steunend optreden
voor de groote gezinnen, waarvan de draag
kracht minder is dan van kleine gezinnen.
Een gezonde doeltreffende kinderaftrek bij
de belastingen voor groote gezinnen is meer
dan gewenscht.
Dé' Bond wenscht een eerlijke belastingver-
deeling waarbij rekening er mee gehouden
wordt, dat de groote gezinnen sterke steun
punten zijn van Kerk en Staat.
Verder wees spr. op de nieuwe actie tegen
de weeldezucht, welke zich uit in overdreven
snoeplust, sigarettenrooken, dansmanie, bios
coopbezoek, overdreven sportlust. In deze be
weging tegen weeldezucht nam de Bond een
aandeel.
Ook vestigde spreker de aandacht op de
actie tegen malthusianisme en actie voor
betere en billijker schmoolgeldregeling voor
kinderrijke gezinnen.
Spr. memoreerde verder de wrijving tus
schen den R.K. Bond van Groote Gezinnen
en den R.-K. Werkliedenbond in het Aarts
bisdom Utrecht.
Vervolgens werd behandeld het jaarverslag
van den secretaris, den heer Kray uit Breda.
Aan dit verslag is het volgende ontleend;
De Bond telt thans 56 afdeelingen met 8080
leden.
Een krachtige actie werd gevoerd in zake
een betere regeling der schooldgeldheffing,
reductie in schoolgeld, jaarlijksche subsidie,
leerplichtwet, kinderaftrek bi) belastingnor
men, enz.
Verschillende afdeelingen maakten zich
zeer verdienstelijk door in eigen kring te wer
ken voor belastingverlaging, volkshuisvesting,
oudersavonden, kinder-vacantie-uitstapjes,
spaarkassen, dansverbod, en tal van andere
nuttige zaken in het belang der groote gezin
nen.
Het jaarverslag werd goedgekeurd, evenals
de begrooting voor 1929 en de uitgaaf werd
geraamd op 6300.
In verband met de kwestie Utrechtsche
Standsorganisatie en R.-K. Bond van Groote
Gezinnen, betoogden de afdeelingen Amster
dam en Hengelo, dat de Bond, welke èn de
arbeiders èn middenstanders als leden telt,
het recht moet hebben voor sociale belangen
op te komen, o.a. voor beteren woningbouw,
wanneer de Standsorganisatie in haar plich
ten te kort schiet.
Verschillende afdeelingen drongen aan op
goede samenwerking en bedachtzame tactiek,
waarbij de voorzitter zich aansloot.
Vervolgens ging men accoord met het rap-
port-Mensing, dat samenwerking tusschen
bonds- en standsorganisatie wil bevorderen.
De heer Joh. Verhey, wethouder, voerde
daarna het woord. Spr. waardeerde zeer het
streven van den bond en diens ideëele opvat
tingen en wees er op, dat ook het gemeente
bestuur van Nijmegen veel voelt voor het
groote gezin en dit o.m. toonde in zijn pro
gressieve schooldgeldheffing, waarvan de
groote gezinnen groote voordeelen genieten.
Spr. dankte het bestuur, dat het deze tien
de jaarvergadering wilde houden in Nijmegen,
de bakermat van den bond en sprak de beste
wenschen uit voor den bond.
Het verslag van den penningmeester, den
heer Ir. Reuser uit Nijmegen werd goedge
keurd. Den penningmeester werd décharge
verleend.
Het verslag van het Orgaan werd goedge
keurd.
Na afloop der vergadering vereenigden de
aanwezigen zich aan een gemeenschappelijk
diner, waarna een feestelijke bijeenkomst ge
houden werd.
De aandeelhouders moeten 90
bijstorten.
De aandeelhouders in de Veendammer
Hypotheekbank, die indertijd hun aandee-
len aan den heer Woltman Sr. hebben ver
kocht, hebben bericht ontvangen van den
curator, dat zij vóór 15 Aug. 90 pet. bij moe
ten storten.
Dit heeft groote consternatie in He veen
koloniën verwekt.
Een trophee voor luitenant Koppen
Tijdens den tweeden dag der vliegfeesten
op Waalhaven te Rotterdam heeft een huldi
ging plaats gehad van luitenant Koppen,
waarbij hem de Harmon-trophee is uitge
reikt. Dit geschiedde op het ten-as van hotel-
Waalhaven.
De heer Harmon noemde het een groote
eer deze tweede trophee als president van de
Ligue Internationale des Aviateurs te mogen
overhandigen. Ter gelegenheid van het uit
reiken van de trophee aan den piloot Gey-
sendorffer heeft Prins Hendrik deze plech
tigheid verricht. Het is jammer dat de Prins
thans niet aanwezig kan zijn, maar desal
niettemin is spr. in de gelegenheid een van
de grootste liefhebbers van het vliegtuigwe
zen te begroeten in generaal Snijders.
We weten allen van de groote praestatie
van luitenant Koppen en wat hij heeft ge
daan voor Nederlandsch Oost-Indië. Bij deze
gelegenheid kunnen we den beroemden en
voortreffelijken vlieger eeren.
Spr. wenschte ons land ten slotte groot
succes in de vliegwereld.
Luitenant Koppen den heer Clifford B.
Harmon dankend, zeide zeer kort te zullen
zijn. Spr. wilde twee wenschen uiten. Ten
eerste: wanneer men deze trophee ziet, hoop
ik dat men zal denken aan mijn metgezellen
Frijns en Ellerman, die de praestatie hebben
mogelijk gemaakt. Ten tweede: moge in de
naaste toekomst een onzer Nederlandsche
aviateurs een zoo groote praestatie verrich
ten, dat zijn naam in de internationale tro
phee zal kunnen worden gegrift.
Ten slotte verzocht luitenant Koppen den
vice-voorzitter van de Kon. Nederl. Vereeni-
ging voor de Luchtvaart, de trophee in het
clubhuis van de vereeniging een plaats te
willen geven.
jhr. Van de Bergh van Heemstede verze
kerde luitenant Koppen dat de trophee steeds
een eereplaats in de club zal innemen. De
club zal steeds trotsch zijn op dit stuk, den
naam van uw voorganger en u hooghoudend.
Ten slotte sprak de voorzitter van de R,
A. C. een woord van dank aan den heer
Clifford B. Harmon, dat hij persoonlijk deze
trophee heeft willen overhandigen en een
woord van hulde namens de R. A. C. voor
luitenant Koppen.
Een evenement van den vliegdag waren de
prestaties van den wereldkampioen Stunter
Fieseler.
In den laten avond hadden nachtvluchten
plaats, terwijl de dag met een vuurwerk be
sloten werd.
De Zondag was gereserveerd voor verschil
lende behendigheidsproeven, terwijl ook dc
kunsttoeren van Fieseler niet ontbraken.
Een eere-ronde van de winnaars gepavol-
seerde vliegtuigen vormde het slot van het
vliegfeest.
Het „N. v. h. Noorden" schrijft;
Er gaan weer allerlei verhalen omtrent een
te stichten vlleghaven, volgens welke het
thans niet lang meer zou duren, dat de veel
besproken zaak haar beslag zou krijgen. Mid-
laren en Eelde zouden ernstig in aanmerking
komen. Nu is ons verzekerd, dat op niet min
der dan 13 terreinen voor de vestiging van
een vlleghaven het oog is gevallen, zelfs in de
buurt van Assen. Alle plannen hangen even
wel nog in de lucht en wat wordt verteld be
rust, naar ons werd medegedeeld, voor 95 pet.
op fantasie. Of deze bewering wel juist fs
mag intusschen worden betwijfeld. Immers
hoorden wij, dat het gemeentebestuur gepolst
is over de aangelegenheid naar aanleiding
van een bezoek, dat twee vertegenwoordigers
der Kon. Luchtvaartmaatschappij misschien
twee maanden geleden hier ter stede hebben
gebracht, om een onderzoek in te stellen naar
de meest geschikte terreinen, waarbij dat
achter het'tolhek te Midlaren groot ongeveer
45 bunder en toebehoorende aan den heer
Meindersma te Eelde. Maar de kosten, daar
van waren zeer hoog, volgens onze inlichtin
gen tusschen de 40 en 50000 gulden.
Dat men voor belangrijke uitgaven zal ko
men te staan, degenen, die zich speciaal met
de zaak bemoeien, rekenen er op, zelfs wel
op 10.000 per jaar. En ons gemeentebestuur
moet niet veel voor de plannen gevoelen, al
thans op dit oogenblik niet, waar zoovele an
dere, minstens even urgente dingen op afdoe
ning wachten, maar bovendien acht het een
terrein op eenigen afstand van de stad gele
gen ook een bezwaar.
Zoodat alles bijeengenomen kan worden
verwacht, dat de plannen nog niet binnen
afzienbaren tijd uitvoering zullen vinden. Er
wordt aan gewerkt; meer ook niet. Want be
halve het aanwijzen van een geschikt terrein
speelt het geld natuurlijk ook een voorname
rol in deze kwestie. De commissie uit de Ka
mer van Koophandel en Fabrieken, welke
zich met de kwestie bezighoudt, zal zeker
trachten ook hiervoor eene oplossing te vin
den en tegelijkertijd waarschijnlijk over
een paar maanden wel mededeelen wat
het resultaat van hare pogingen is geweest.
Landing in een bergterrein.
Dr. H. G. Cannegieter schrijft aan het
„Hbld.":
De data 17, 18 en 19 Juli waren aange
wezen als bijzondere dagen voor internatio
naal onderzoek der atmosfeer. Het was de
bedoeling op een dezer dagen een weten
schappelijke hoogtevaart te ondernemen, zoo
mogelijk verbonden met een nachtvaart.
Op den avond van 17 Juli waren de wind-
verhoudingen niet gunstig voor de nacht
vaart, doch werd gunstig weer verwacht
voor een dagvaart op den volgenden dag.
De windwaameming in de bovenlucht te 7
uur op den 18en gaf aan, dat tot 5 K.M.
hoogte de luchtbeweging van N. N. W. tus
schen 1 en 2 km. hoogte, met toenemende
hoogte naar links draaide tot W.N.W., bo
ven 4 km. met beneden 5 km. geen snel
heden grooter dan 30 km. per uur. In den
ondersten kilometer was het nagenoeg wind
stil, evenwel was hier een toeneming van
den wind te wachten.
Bij deze windverdeeling zou het mogelijk
geweest zijn te trachten eerst een eind naar
Z.Z.O. te varen en dan bij hooger stijgen
den ballon naar den omtrek van Venlo te
laten drijven. Toen echter dé ballon te 12
u. 10 met zijn bemanning, bestaande uit dr.
H. G. Cannegieter als commandant, serg.-
majoor Van der Griend van de L. A. te
Soesterberg als hulpcommandant en de heer
De Vries Robbé als passagier, een beman-,
nïng van in totaal nauwelijks 200 kg. vari'
de Utrechtsche gasfabriek vertrok, bleelc
de wind in den ondersten kilometer West
geworden te zijn met een snelheid van 28
km. per uur, waardoor de oorspronkelijk ge
dachte vaarlijn zooveel naar het Oosten
werd verschoven, dat de vaart grootendeels
boven buiteniandsch grondgebied zou moe
ten plaats hebben en de gevolgen en het
tijdverlies verbonden aan een landing over
de grens zouden moeten worden aanvaard.
De ballon, die dank zij het geringe ge
wicht der bemanning met 435 kg. ballast
kon vertrekken, dreef op 1000 m. hoogte
over Zeist naar het Oosten. Met toenemende
hoogte werd N. Wlijken wind gevonden^
die 'den ballon over Veenendaal en Wage-
ningen in de richting Nijmegen voerde. Even
na 2 uur bevond men zich op ruim 2000 m.
hoogte boven deze stad, een kwartier later
werd op 2700 m. hoogte de grens gepas
seerd. De Maas te eener en de Rijn te an-
derer zijde waren de groote oriënteeringslij-
nen. Onder den ballon waren hier en daar
enkele ijle wolkjes. Overigens was er niets,
wat het vrije uitzicht belemmerde. Regel
matig stijgende bleef de vaartrichting aan
vankelijk naar Z.O. en werd de lijn Goch-
Gelderen-Krefeld gevolgd. Boven 3000 m.
veranderde de richting naar O. Z. O. Tegen
4 uur naderde men de stad Duisburg en
kreeg men een prachtig overzicht over de
enorme uitgebreidheid der steden en havens
in dit industriegebied, welke havens niet
onderdoen voor die van onze groote handels
steden. In de verte lag het groote steden-
complex van Elberfeld-Barmen. Dusseldorf,
verder op aan den Rijn, lag in zware nevels
en was niet duidelijk te herkennen. Nog
steeds nam de hoogte toe. Van 4300 m. viel
de ballon, toen hooge wólken zich voor de
zon schoven, terug op 4000 m. om, na het
voorbijtrekken der wolkenbank, tot 4500 m.
omhoog te gaan. Inmiddels was Elberfeld-
Barmen gepasseerd en lag een uitgestrekt
bergland met groote stukken bosch onder
den ballon. Als landingsterrein was dit niet
juist ideaal te noemen, voornamelijk om een
plaats uit te zoeken, vanwaar men met een
sneller vervoermiddel dan per ossenwagen
weg zou kunnen komen. Op den rand van
een groot bosch dicht voor een nauw dal
met enkele huisjes langs een grooten ver
keersweg, raakte het sleeptouw de boomtop
pen. Het was duidelijk dat niet getalmd
mocht worden, doch dat de landing voorbij
den weg en voor den volgenden bosclirand
volbracht zou moeten worden. Snel volgden
de handelingen elkaar op, totdat de landing
even voor 6 uur „zeer vlot", maar helaas
zeer onzacht volbracht kon worden.
De landing verliep geheel zonder schade
aan derden of aan den ballon, op een afge
maaid grasland. Onmiddellijk waren tal-
looze arbeiders, die in de buurt met weg
aanleg bezig waren, bij de hand om t ehulp-
zcam te zijn bij het inpakken van den bal
lon. Een vrachtauto werd van het werk ge
haald om den ballon en de bemanning naaf
het station GummeosoaciU te brengen, van
waar men nog denzelfden avond naar Yjm~
len kon vertrekken om te ovemac.. c;i.
Behalve de landing had de vaart geen
moeilijkheden opgeleverd. Op de grootste
hoogte was de temperatuur slechts 6 gr. C.
onder het vriespunt. De krachtige zonne
straling deed de koude echter niet gevoelen,
terwijl ook niemand hinder had van het
zuurstofgebrek. Het bereiken van een zoo
groote hoogte van 4500 m. met 3 man be
manning was op zichzelf reeds een mooi re
sultaat.
Wolff seint uit Parijs: Aan de „NW-YorK
Ileralc" wordt gemeld, dat dc te East Orangt
wonende vrouw van den in Lobster Bay 05
Labrador gestationneerden kustwacht een
telegram uit Long Point heeft ontvangen
waarin haar man een gevecht beschrijft, dal
hij en twee zijner menschen tegen visscheri
van New-Foundland hebben moeten voeren
welke op 6 Juli geprobeerd hebben het vlieg
tuig de „Bremen" te stelen. Deze vissche»
zijn echter na een gevecht verdreven.
De groote vliegwedstrijd om de K igs Cup
is, naar uit Londen gemeld wordt, gewonnen
door kapitein Lawrence Hope, m> D. H,
Moth. (Hope was ook het vorig J .ar win-
naar.)
Tweede werd C. F. Unwin met Bristol 10
en derde miss Spooner met D. H. Moth, ter
wijl kapitein H. C. Broad als vierde aan
kwam.
Van den commandant der zccrr.clrt in
Nederlandsch-Indlë is bij het D:pa"te-
ment van Marine een telegraia ontvin
gen omtrent den toestand ven de
schroefassen der kruisers Java en E ristra.
Hieruit blijkt, dat de beschadig van de
schroefassen door het Marine-_L. „ele
ment te Soerabaja kan worden hersteld.
Aanschaffing van reserve-assen wordt
voorloopig niet noodig geacht. De kruisers
zullen ongeveer 1 Augustus weder gereed
voor den dienst zijn.
Aneta seint uit Beta via:
Vrijdag heeft voor de radio-telefonia eeri
tweede historische gebeurtenis gebracht. Er
is n.l. een kruisgesprek gehouden tusschen
derlandsche, Engelsche en Duitsche jour
nalisten te Batavia met collega's in Ne
derland. De verbinding werd tot stand
gebracht via de stations voor draadlooze
telefonie Bandoeng en Kootwijk. Het over
brengen van de stem was zeer zuiver en
duidelijk. De correspondent van de „L r don
Times" te Batavia, de heer Hunter, iad
een onderhoud van zes minuten met zijn
Nederlandschen collega van den „Daily
Mail", den heer Anthcliffe, en een Ne
derlandsch journalist had een zeer gezel
lig onderhoud met madame De Guberr. 'tis,
de Nederlandsche correspondente van de
„Petlt Parisien". Twee Duitsche journa
listen te Batavia spraken tenslotte met
Berlijnsche collega's. De heele demon
stratie duurde ongeveer anderhalf uur
1 -
l i I-i- .j k. 'u k
i
