Binnenlandsch Nieuws
Gemengd Nieuws
ffeiWéegekmd
PU ROL
derde blad
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
- ZATERDAG 25 AUGUSTUS 1928
BLADZIJDE 3
De begrooting 1929 van
's-Gravenhage
Polifix
UIT ONZE OOST
De corruptie te Doetinchem
Hoog bezoek aan het
legermuseum
De invoering van
identiteitskaarten
Een kruidenierscongres
Het martelen van
verdachten
De ontvluchting der
vier gevangenen uit de
strafgevangenis te
Scheveningen
Ook een tweede ontsnapte
thans aangehouden
Een negenurige arbeidsdag
voor de koelies?
Teruggevonden
KERKNIEUWS
De Nederlandsche bedevaart
naar Lourdes
Het Internationaal
Eucharisch Congres
te Sydney
De opvolger van Mr.Brantjes
als gouverneur van
Curacao
VERKEER EN POSTERIJEN
Luchtpost voor Denemarken,
Zweden, Noorwegen en
Finland
Doodelijk ongeluk in de
mijn „Laura"
Gevonden
De vertegenwoordiger van
een vreemde mogendheid
failliet
Kranig
Kerkdiefstal te Merkelbeek
Een lijk aangespoeld
Van een luchtbrug gevallen
LANDBOUW EN V1SSCHERIJ
De stand der landbouwge
wassen op 20 Augustus
Verschenen is de ontwerp-begrooting 1929
van de gemeente 's-Gravenhage.
Het totaal der op den gewonen dienst ge
raamde inkomsten en uitgaven bedraagt
61.568.939, zoodat de gewone dienst zonder
saldo sluit.
Het hoofdstuk belastingen geeft een batig
slot van 21.6 millioen, terwijl dit voor 1928
bedroeg 20.9 millioën, een verhooging dus
van zeven ton. Hooger zijn geraamd: opcen
ten Personeel met 350.000, opcenten Grond
belasting met 50.000 en opcenten Vermo
gensbelasting met 50.000. De post opcenten,
dividend- en tantièmebelasting is uitgetrok
ken op 2.500.000. De zakelijke bedrijfsbe
lasting is definitief geschrapt. De inkomsten
belasting staat op 13.250.000 uitgetrokken,
het bedrag, dat bij een gelijkblijvend verhou-
dingscijfer, naar raming zal worden ontvan
gen.
De geraamde winst uit de bedrijven be
draagt 6.317.000, tegen 5.959.000 het vorig
jaar.
B. en W. van 's-Gravenhage zetten uiteen,
met welken achteruitgang van middelen zij
te kampen hadden, maar niettegenstaande
deze tegenvallers, het gemis van de op
brengst der zakelijke bedrijfsbelasting en een
hoogere storting in het fonds van sohool-
bouw, zijn zij er in geslaagd zonder op be-
lastingverhooging te rekenen een sluitende
begrooting te ontwerpen.
Moge eenerzijds de ontwikkeling van de
financieele positie der gemeente, zooals die
zich in de begrooting afspiegelt, geen reden
tot klagen geven, anderzijds mag het oog
niet gesloten worden voor het steeds drei
gende gevaar, dat de inkomsten door een of
andere oorzaak, geheel buiten toedoen van
het gemeentebestuur, plotseling verminderen.
Met de opbrengst der dividend- en tantième
belasting heeft de gemeente, door de wijzi
ging in de Rijkswetgeving, een groote schade
geleden. B. en W. spreken er hun ernstig
leedwezen over uit, dat de wetgever deze wij
ziging heeft tot stand gebracht, zonder dat
te voren de daaruit voortvloeiende gevolgen
voor de betrokken gemeenten behoorlijk on
der het oog zijn gezien. B. en W. waren al
thans met de mogelijkheid van dergelijke na-
deelige gevolgen niet bekend. Dit leedwezen
is te meer gegrond, omdat dit zeker niet de
eerste maal is, dat de regeering het initiatief
tot maatregelen heeft genomen, die, hoezeer
wellicht op zichzelf gemotiveerd, niettemin
de belangen van gemeenten in het gedrang
dreigden te brengen.
ternationaal postbesluit 1925 regelen ge
steld.
Nu is de vraag gerezen of het niet het
meest practisch zou zijn, aan de postidenti-
teitskaarten de waarde toe te kennen van
de identiteitskaarten als hiervoren be
doeld door afstempeling of onderteekening
vanwege het gemeentebestuur of den burge
meester.
Ook omtrent dit laatste denkbeeld vraagt
de Minister advies.
De N.V. Handelsvereeniging voor import
en export te 's-Gravenhage zendt ons een
„Polifix", een stofafnemer voor elk doel,
welke door genoemde N.V. in den handel
wordt gebracht.
De „Polifix"-stofafnemer, in den vorm van
een handschoen, is geïmpregneerd met een
chemisch stofbind- en polijstmiddel „Polifix"
kan zonder toevoeging van eenig preparaat
of olie gebruikt worden en neemt stof af,
terwijl zij tevens polijst en in alle hoeken
en spleten doordringt. Zij ruimt het stof
grondig op. De handige vorm van het fa
brikaat waarborgt een economische werk
wijze.
Wanneer de „Polifix" zich vol stof gezogen
heeft, kan zij zacht uitgeklopt en als zij
geheel vuil is, in lauw water uitgewasschen
worden, zonder dat de inpregnatie verloren
gaat.
Verschillende spoor- en tramwegmaat
schappijen en andere instellingen schaften
zich reeds een dergelijk preparaat aan.
In de raadsvergadering van Doetinchem
is met 8 tegen 5 stemmen een motie aange
nomen, waarin wordt verklaard, dat de
aanstelling van den opzichter Postma als
waarnemend directeur van het gasbedrijf
niet had mogen plaats hebben, hangende de
instructie tegen hem wegens diefstal van gas
en electriclteit en dat door deze handeling
van B. en W. het vertrouwen in het college
ernstig is geschokt.
H. M. de Koningin heeft Woensdagmiddag
een bezoek gebracht aan het Leger-Museum
op het kasteel Doorwerth.
De Koningin, die van vijf tot zeven uur
m het Leger-Museum vertoefde en door
een hofdame vergezeld was, werd daar rond
geleid door den directeur, den heer F. A.
Hoef er.
De Minister van Binnenlandsche Zaken
en Landbouw heeft het gevoelen gevraagd
van de Commissarissen der Koningin en
verschillende burgemeesters omtrent de in
voering van zoogenaamde identiteitskaar
ten.
Overwogen wordt, of het niet wensche.
liik is om, evenals in andere staten, ook
hier te lande over te gaan tot invoering van
een regeling, dat alle in Nederland woon
achtige personen boven bijv.. 16-jarigen
leeftijd in het bezit kunnen zijn van een
identiteitskaart.
Het groote nut, dat de identiteitskaarten
in België bijv. hebben wordt daar algemeen
erkend, terwijl de goede werking van dat
instituut in het bezette gebied geroemd
wordt.
Evenwel wordt een regeling, waarbij net
hebben van een identiteitskaart verplich
tend wordt gesteld, althans voorloopig van
te verre strekking beschouwd, doch het
zou voor velen zeker een groot gemak zijn,
als de Staat tegen een minimale betaling de
gelegenheid zou openen een identiteitskaart
te krijgen bijv. voor aanraking met post, gi
ro's, banken, politie enz. Bovendien zou
den de bewijzen van Nederlanderschap
kunnen vervallen als een overeenkomstige
verklaring in de identiteitskaart wordt op
genomen. Ook in een tijd, waarin de visa
ter zijde gesteld worden en mogelijk later
paspoorten zelfs niet meer noodig zijn, is
zoodanige kaart van nut.
Belgen kunnen bijvoorbeeld op die kaart
in ons land komen. Een eventueele regeling
is zoowel uit een oogpunt van gemak v
de inwoners als uit een oogpunt van admJB
nistratle voor de overheid van belang.
De invoering van het identiteitskaarten
stelsel zou kunnen geschieden bij de wet en
het koninklijk besluit op de bevolkingsregis
ters terwijl ook een regeling denkbaar is
volgens welke, zonder nadere voorschriften
bij wet of koninklijk besluit te steilen, iden
titeitskaarten verkrijgbaar zijn ter gemeen
te-secretarie, zooals het geval is met bewij
zen van goed gedrag, van onvermogen en
van Nederlanderschap.
Het spreekt vanzelf, dat de uitvoering
van zoodanig instituut in hoofdzaak zal
moeten berusten bij de gemeentebesturen.
Of het belang van het identiteitskaarten-
stelsel opweegt tegen de kosten, die het rijk
en de gemeentebesturen zullen hbben, is een
punt van ernstige overweging.
Mitsdien verzoekt de Minister de ziens
wijze te mogen vernemen omtrent de invoe
ring van identiteitskaarten al of niet ver
plicht gesteld, en wel speciaal met het oog
op de kosten, welke hieruit voor de gemeen
ten zullen voortvloeien.
Intusschen vestigt de Minister er de aan.
dacht op, dat er sedert eenige jaren een par-
tieele regeling bestaat nopens verkrijgbaar
stelling door den staat van identiteitskaar
ten, en wel ten behoeve van handelingen,
door het publiek te verrichten met betrek
king tot den rijkspostdienst. De uitgifte van
postidentiteifcskaarten is internationaal ge-
•Cgeld bij art. 32 van het algemeen postver
drag, gesloten te Stockholm, den 23sten
Augustus 1924, en bij art. 68 van het regle
ment van uitvoering van dit verdrag.
Ter uitvoering hier te lande van bedoelde
verdragsbepaling zijn bij art. 4 van het in-
Men schrijft ons:
Het is nu 5 jaren geleden, dat werd opge
richt de Ned. R. K. Bond van Kruideniers-
vereenigingen.
Klein begonnen, is deze organisatie in den
loop der jaren uitgegroeid tot een krachtigen
bond.
Toch is deze bond nog lang niet op de
hoogte, waarop hij zou moeten staan.
Dit is alleszins verklaarbaar.
Voor den oorlog bestonden er ook reeds
organisaties van kruideniers, die zich in
hoofdzaak met den inkoop van de tot het be
drijf behoorende artikelen bezighielden en
die, zooals vele instellingen van den midden
stand, in de naoorlogs-jaren voor een niet ge
ring deel door te weinig saamhoorigheidsge-
voel en het ontvreken van de noodzakelijke
solidariteit 't loodje hebben moeten leggen,
waarbij door velen belangrijke financieele
verliezen zijn geleden.
Het leek daarom, dat het niet gemakkelijk
zou zijn, wederom een nieuwe organisatie te
stichten.
Toch is dit geschied en hierbij werd reke
ning gehouden met de lessen van het ver
leden.
Voor alles echter zou de nieuwe bond zijn
een vakorganisatie, die zich zou bezighouden
met het behartigen van de belangen van de
kruideniers, meer speciaal van de katholieke
kruideniers, waarbij evenwel de inkoopbe-
langen niet behoeven te worden verwaarloosd.
Dat was de gedachte, die de oprichters van
den nieuwen bond voor 5 jaren geleden be
zielde en die zij in practtjk hebben gebracht.
In September a.s. zal dit feit worden her
dacht.
Niet door een luisterrijke feestviering al
zou daar uit organisatieoogpunt alle reden
voor aanwezig zijn.
Het kruideniersbedrijf heeft de laatste
jaren met ontzaglijke moeilijkheden te
kampen.
Het verpakte artikel, dat zijn intrede heeft
gedaan en niet meer van de baan te krijgen
is, heeft het mogelijk gemaakt, dat velen, die
geen speciale vakopleiding hebben genoten,
zich op het kruideniersbedrijf hebben gewor
pen om te trachten, daarin een bestaan te
vinden, met 't gevolg, dat 't aantal ievensmid-
delenzaken schrikbarend is toegenomen. Door
dit verpakte artikel is het vertrouwen, dat
bestond tusschen winkelier en consument ver
plaatst naar den pakker, naar den fabrikant
en importeur.
Maar erger dan dit euvel is de groote con
currentie, die door de winkelmaatschappijen
en verbruikscoöperaties den bona-fiden win
kelier wordt aangedaan.
Het groot-kapitaal schijnt in den levens
middelenhandel een goede geldbelegging te
zien en heeft zich daar ook van den klein
handel meester gemaakt, waarin voor mid
denstand en Verbruiker groote gevarep schui
len.
De verbruikers zien deze gevaren te veel
over het hoofd. Men laat zich zoo gemakke
lijk verleiden door de groote kortingen, die
in schijn in die zaken worden gegeven en
vergeet daarbij, dat als de zelfstandige krui
denier door de steeds naar uitbreiding zoe
kende winkelmaatschappijen onder den voet
zou worden geloopen, de prijszetting der le
vensmiddelen in handen komt van slechts
enkelen, die men kan dat feit reeds in an
dere bedrijven constateeren niet zullen
aarzelen op de allereerste plaats te zorgen
voor een behoorlijk dividend van hun kapitaal
en aan de belangen van de verbruikers eerst
in de tweede plaats zullen denken.
De trustvorming, zooals die zich in de laat
ste jaren ontwikkelt, levert hiervan 't onom-
stootelijk bewijs.
Waar het behoud van een gezonden krui
deniersstand als onderdeel van den midden
stand daarom veilig mag worden genoemd
een maatschappelijk belang van den eersten
rang, zal de jubileerende Ned. R. K. Bond
van Kruideniersvereenigingen zijn eerste lus
trum vieren met het houden van een congres
je Amserdam op 26 en 27 September a.s.,
aarop onder voorlichting van mannen van
gezag en van practijk, de lijnen zullen worden
uitgestippeld, waarlangs voor de toekomst
het bedrijf zich zal kunnen ontwikkelen om
zich staande te kunnen houden.
Voor dat congres bestaat niet alleen bij de
kruideniers, maar ook bij de fabrikanten en
importeurs reeds groote belangstelling, een
belangstelling, die ten volle begrijpelijk is.
Mogen daarom alle Katholieke vakgenooten
ook dus zij, die nog niet tot de leden van
den bond behooren, reeds nu het besluit ma
ken straks tot de deelnemers aan dat congres
te behooren, zich daarbij latende leiden door
de gedachte aan de groote belangen, die voor
hen op het spel staan.
Waar het congres voor iederen kruidenier
toegankelijk is, mag een groote opkomst voor
zeker worden verwacht.
Inlichtingen worden door het bondssecre-
tariaat: Lange Jufferstraat 52 te Utrecht op
aanvrage gaarne verstrekt.
Aneta seint uit Semarang:
Het vonnis van den politieopziener Dins-
bach, die door den Raad van Justitie werd
veroordeeld tot vier jaar gevangenisstraf
met aftrek van preventief, is ontleend aan
de volgende overwegingen:
De Raad van Justitie acht niet bewezen,
dat de val in een put van den verdachte
Mardjan, die bij het verhoor door Dinsbach
mishandeld werd, een direct gevolg zou zijn
van de door Dinsbach gepleegde hande
lingen.
Voorts achte de Raad van Justitie de be
wering als zouden de in deze zaak verhoor
de getuigen Dinsbach in strijd met de waar
heid belasterd hebben, omdat zij door be
klaagde waren aangehouden onaannemelijk,
en wel, omdat het feit van hunne aanhou
ding door de politie op zichzelf bij hen, als
onschuldigen, geen wrok behoeft te wekken,
en in geen geval zulk een wrok, dat zij, om
dien wrok te koelen, zich zouden schuldig
maken aan meineed.
Ten aanzien van de strafmaat verklaarde
de Raad van Justitie zich van oordeel, dat
Dinsbach als politieambtenaar de persoon
lijke vrijheid heeft aangerand, terwijl hij als
zoodanig juist geroepen was de persoonlijke
vrijheid te beschermen. Dinsbach deed dat
herhaaldelijk, en vaak in koelen bloede op
een buitengewoon wreede wijze.
De Raad van Justitie oordeelt, dat de han
delingen van Dinsbach een smet zouden
werpen op het Nederlandsche gezag in Ne-
derlandsch-Indië, indien niet door het op-1
leggen van een zware straf getoond werd,
dat die handelwijze streng wordt afgekeurd
en dat er ernstig naar gestreefd wordt om1
herhaling van dusdanige mishandeling van
verdachten om ze tot bekentenis te dwin
gen, te voorkomen.
De Raad van Justitie acht het noodzake
lijk, dat Dinsbach nooit meer bij de politie
terugkeert. De Raad heeft hem daarom voor
den tijd van negen jaren uit het recht ont
zet, om eenig ambt bij de politie te be-
kleeden.
Hoe de Belg Geudens door zijn kame
raden verlaten werd
Aneta seint uit Batavia:
Aneta verneemt, dat de regeering zich
gewend heeft tot de permanente arbeids
commissie voor Sumatra's Oostkust met het
verzoek advies te willen inbrengen over de
mogelijkheid om de bepaling in de Koelie
ordonnantie inzake den tienurigen arbeids
dag te wijzigen in een negenurigen ar-
be^dag.
De karabijnen en blanke wapenen, dis
verloren zijn gegaan bij het treffen bij
Temia Boean, waar een politie-patrouille
werd vermoord, zijn thans, zooals Aneta
reeds uit Amboina seinde, teruggevonden.
Gebleken is, dat de grondoorzaak van de
ontevredenheid van de bevolking gelegen is
in de moeilijkheid, die de bevolking onder
vond bij het afbetalen van den belasting,
achterstand van vorige jaren. Die achter
stand was een gevolg van den ongunstigen
economischen toestand der bergbevolking.
Thans wordt de belasting van de betrok
kenen verlaagd en de achterstand afge
schreven. De gouverneur betuigde den ge
zaghebber, te Sorong, den heer Vink, zijn
tevredenheid voor het pacificatie-werk, dat
de heer Vink verricht heeft in het gebied
waar de onrust heerschte.
De Zeereerw. Heer Pastoor Verbunt seint
uit Lourdes aan de „Msb.":
De pelgrims zijn te Lourdes aangekomen.
Het is hier warm. Gedurende de reis was
het frisch. Alle pelgrims zijn in goeden
welstand.
De nieuwe kathedraal van Sydney zal
2 September a.s. door den Pauselijken le
gaat van het Internationaal Eucharistisch
Congres, Z.Em. kardinaal Ceretti, geconsa
creerd worden. De kosten van den bouw
van de kathedraal hebben meer dan een
millioen dollar bedragen. Het Comité van
Sydney heeft een radio-dienst ingesteld,
sterk genoeg voor de overbrenging in Ame
rika en in Europa.
De deelnemers aan het congres komen
reeds in grooten getale aan. Onder de
tweehonderd, die den 21sten Augustus zijn
aangekomen, bevond zich een van de oud
ste priesters, namelijk Mgr. Redwood, aarts
bisschop van Wellington in Nieuw-Zeeland,
die 6 Januari 1839 werd geboren en in 1874
tot bisschop werd gewijd.
De corr. van de Resb. op Curacao schrijft,
dat ais opvolger van mr. Brantjes als gou
verneur van Curasao genoemd worden:
Ir. Feber, gemeciV.èraatislid van Den Haag
en vroegere Indische katholieke Kamer-
specialiteit; de heer Van Haren, gouver-
nements.secretaris in Suriname, en de
heer Weiter, oud-minister van Koloniën.
Ook op 29 Augustus en 3 September as.
zal een Zweedsch vliegtuig met een lucht
postkantoor aan boord twee nachtpost-
vluchten StockholmLonden uitvoeren en
op den terugweg op resp. 31 Aug. en 5 Sep
tember a.s. te 18,15 uur van Amsterdam
Schiphol naar Bremen, Malmö en Stock
holm vertrekken.
Met deze vluchten kan gewone en aan-
geteekende correspondentie worden verzon
den voor Zweden, Denemarken, Noorwegen
en Finland. Het verschuldigde luchtrecht,
boven de gewone frankeerkosten, bedraagt 5
cent voor elke 20 gram.
Deze correspondentie wordt van afdruk
ken van bijzondere stempels voorzien.
De post vertrekt op die dagen van Am
sterdam C.S. te 17,15 uur.
Moeders nemen voor de
roode, gesmette of ont
stoken huid vaa de
kleine, uitsluitend 't
allerbeste, en dat is
Doos 50 en 60 cl. Tube SO cl. Bij Apolh. en Drofiislea
Omstreeks half 10 gistermorgen vervoeg
de zich op het bevolkingsbureau te Dor
drecht een man, die het adres van een in
woner verzocht. Een der ambtenaren be
speurde veel overeenkomst met het gepu
bliceerde portret van een der vier ont
snapten te Scheveningen, vooral het litteeken
boven het rechteroog trok de aandacht. De
politie werd gewaarschuwd; doch de man
had lont geroken en onder het zeggen, dat
het adres niet meer noodig was, had hij het
gebouw verlaten. De ambtenaren hadden
hem echter gevolgd en wezen hem op den
Krispijnschen weg aan een rechercheur van
politie aan, die hem arresteerde.
Overgebracht naar het hoofdbureau van
politie, bekende de man te zijn M. v. d.
Brande en uit de strafgevangenis te Scheve
ningen te zijn ontvlucht.
Door de politie is v. d. B. vervolgens weer
naar Den Haag overgebracht.
Het verhaal van den Belg
Geudens
De Belg Joh. Geudens, die, zooals ge
meld, in een weiland nabij Voorschoten is
ingerekend, heeft uitvoerig aan de Haagsche
politie verteld, hoe de ontsnapping uit de
gevangenis in hoofdzaak door hemzelf was
voorbereid en mogelijk gemaakt.
Tevens is uit het hem afgenomen verhoor
een en ander gebleken omtrent de rol, die de
andere drie vluchtelingen hebben gespeeld in
deze geschiedenis, waaraan het tragi-co-
mische element niet ontbreekt.
Toen Geudens in den hooiberg bemerkte,
dat hij ontdekt was, heeft hij zich even
slapende gehouden.^ De boer was intusschen
teruggegaan, naar G. vermoedde om assis
tentie te halen, waarvan G. in de eerste plaats
een pak slaag verwachtte. Hij is dan ook
uit vrees daarvoor weggeloopen en heeft
getracht, elders'n schuilplaats te vinden.
De boer bleek den veldwachter te hebben
ge'iiald en deze waarschuwde, toen de vogel
gevlogen was, de marechaussee, die den pol
der afzette en doorzocht, met het resultaat
dat G. werd gevonden.
Op het telefonisch bericht van de Voor-
schotensche politie, dat men daar den Belg
te pakken had, liet commissaris Kramer den
arrestantenauto van de Haagsche politie
naar Voorschoten rijden, waarmee Geudens
tegen tien uur, Donderdagavond, op het
Alexanderplein arriveerde, doornat van den
regen, en blijkbaar doodmoe van al het door
gestane.
Nadat Geudens wat op z*n gemak was ge
bracht, gaf hij zijn relaas van het gebeurde.
Terloops dient opgemerkt, dat Geudens
destijds wegens diefstal met braak tot 5 jaar
gevangenisstraf was veroordeeld en dat hij
daarvan reeds vier jaar in de gevangenis
te Breda had doorgebracht, toen hij, op 2
April jl- wegens tuberculose naar de Bij
zondere Gevangenis te Scheveningen werd
overgeplaatst, waar hij onlangs zijn logies
verkreeg op de ziekenkamer, van waaruit
de ontvluchting geschiedde.
De ontvluchting was dan ook, naar hij zeide
al weken geleden voorbereid. Het viertal had
al meermalen de zaak overwogen, maar de
drie anderen hadden geen kans gezien. Geef
mij maar 'n zaag, had de Belg gezegd, dan
Zal ik die tralies wel kapot krijgen.
Op zekeren avond lag er 'n zaag op z'n
bed. Hoe die er gekomen was, wist G. niet,
althans zeide hij niet te weten. Hij had die
vraag ook aan zijn kamergenooten gesteld
en men had geantwoord: „Dat doet er niet
toe, jij hebt 'm." Dus de zaag was er en G,
toog aan het werk. Dat ging natuurlijk
maar niet zóó; men wachtte daarvoor de
gunstige momenten af. En die waren er juist
in den avond, zoo tusschen 9 en 10 uur,
als 't wat rommelig is in de gevangenis-
vertrekken en wanneer er nog wel eens 'n
liedje gezongen wordt.
G. nam plaats op de centrale verwarmings
installatie en begon te zagen.
Kerel, je maakt veel te veel lawaai, riepen
de anderen.
Dat erkennend, smeerde G. de door te
Zagen plek met zeep in. Het geraas vermin
derde dientengevolge al belangrijk. Later
werd vet van de jus ervoor gebruikt en ten
slotte vond men in een door 'n schilders
knecht achtergelaten flesch nog wat drup
pels lijnolie, die het zagen hielpen verge
makkelijken.
Gezaagd werd in telkens onderbroken
oogenblikken, zooals gezegd bij voorkeur
in het rommeluurtje. Ik liet dan, om de kans
op ontdekking te verminderen, de andere
drie maar wat zingen zei G. oolijk.
Dat heeft een paar weken tijd gevergd,
eiken avond vorderde hij 'n klein stukje.
Toen beide stangen doorgezaagd waren?
was het ombuigen nog slechts een kwestie
van eenige moeite, doch van weinig tijd.
Geudens was de laatste, die door het gat
naar buiten kwam en toen de zaag op het
dak weggooide.
In het stikdonker, in storm en ontzettende
regenbuien, zaten de vier ontsnapten daar nu
op het dak, niet wetende eigenlijk wat te
doen. Den beganen grond konden zij door
de duisternis niet zien, terwijl het gevaar
lijke deel was de boog van den muur, waar
langs zij ontvlucht zijn.
Aan den kant van de Doornikschestraat
kwamen zij toen op den openbaren weg.
Achter elkaar togen zij in regen en modder
zwijgend verder en om beurten liep men
vooraan. Nadat Geudens geruimen tijd de
leiding had genomen, om in wielrennerstaal
te spreken, keek hij om en bemerkte, dat
zijn kameraden hem in den steek hadden
gelaten.
„Die kerels hebben me „gemien" behan
deld, zeide Geudens, „en als dank voor alles
(want ik alléén heb alles voor ze gedaan)
lieten ze mij in den donkeren nacht alleen."
In den vroegen morgen was Geudens bij
Leiden gekomen in plaats van in Rotter
dam, vanwaar hij verder naar België wilde
ontvluchten. Overdag verschool hij zich,
terwijl hij 's nachts zooveel mogelijk op
marsch was, tot ten laatste hij in den hooi
berg ontdekt werd.
Ook heeft de politie nog de vraag onder
de oogen gezien, of G. zijn verhaal ook al
dus heeft ingekleed, om den bewaker te
sparen; zij heeft evenwel weinig redenen
om aan de waarheid van het relaas vaat
Geudens te twijfelen.
Wat de zaag betreft, dit is, slechts een
klein stuk gereedschap, dat gemakkelijk
kon worden binnengesmokkeld; er heeft
niet eens eenig handvat of boog aan geze
ten, hetgeen het zaagwerk trouwens zeer
heeft vertraagd.
Het verhoor van den tweeden
arrestant.
De tweede gearresteerde in- en uitbre
ker v. d. Brande, is onmiddellijk na zijn
aankomst uit Dordrecht naar de Scheve-
ningsche gevangenis teruggeleid.
Hier heeft, naar de „Msb." nog meldt, de
inspecteur v. d. Heuvel, den man aan een
verhoor onderworpen, doch vooralsnog wei
gert v. d. Brande inlichtingen te geven.
Slechts dit is de politie van den man zelf
te weten gekomen: Te Dordrecht aange
land, wilde v. d. B. een kennis opzoeken,
doch toen hij aan het adres kwam, waar hij
meende zijn relatie te kunnen vinden, bleek
deze daar niet meer te wonen.
Intusschen had v. d. B. en soldatenpak
de uniform van stukrijder bij de veld we
ten te bemachtigen (hij beweert het ge
kocht te hebben, maar weigert te zeggen,
wanneer en bij wien) en toen is hij, in dat
pak gestoken, gistermorgen om 9 uur, zoo
als gemeld, naar den burgerlijken stand te
Dordrecht geloopen volgens de regelen
der kunst salueerend voor eenige meerderen,
die hij op den weg ontmoette en daar
heeft hij geïnformeerd naar het tegenwoor
dige adres van den vriend, dien hij zocht.
De ambtenaar aan het loket vond echter
dat de militair wat vreemd deed en dacht:
dat kon wel eens een van de gevluchte ge
vangenen zijn. Hij hield, zonder dat v. d. B.
het vermoedde, dezen aan de praat en liet
zijn collega inmiddels de politie waarschu
wen.
Toen kort daarop een paar agenten ver
schenen liet v. d. B. zich gewillig arrestee
ren, na te hebben bekend wie hij was.
Op de mijn „Laura" te Eichelshoven zijn
gisteravond, nadat er geschoten was, de ar
beiders J. Opperman en J. Fuhren, beiden
uit Kerkrade, door afvallend gesteente ge
troffen.
De eerste, die 38 jaar oud en gehuwd was,
werd op slag gedood, de andere bekwam
niet levensgevaarlijke verwondingen.
Gisteren is uit de Oude Vecht te Leiden,
juist tegenover de Bouwelouwensteeg, waar
zij woonde, het lijkje opgehaald van de ruim
2-jarige C. Lefeber, die sedert Maandag ji.
werd vermist.
Naar de „L. K." meldt is het volgend be
roepschrift gezonden aan het gerechtshof te
's-Hertogenbosch
EdelGrootAchtbare Heeren,
Geeft eerbiedig te kennen;
Doctor Frans Jacobus Leufkens van Am-
stel tot Prickenscheid en Amstenrade, Sou-
verein Graaf van Geleen en Wachtendonk,
vertegenwoordiger van het Graafschap Ge
leen, erkend als zoodanig door de Nederland
sche regeering op 23 Juni 1928, wonende te
Spaubeek, tijdelijk verblijf houdende binnen
het Koninkrijk der Nederlanden te Heerlen,
aan de Kruisstraat no. 20, ten deze domicilie
kiezende te 's-Hertogenbosch aan de St. Jo-
risstraat no. 11 ten kantore van mr. H. J.
van Leeuwen, procureur aldaar;
dat het Graafschap Geleen, gevestigd te
Geleen, op openbaar gezag is gesticht en in
gesteld op 16 Mei 1654 voor altijd als terri
toriale organisatie en vereeniging van perso
nen als publiekrechtelijke rechtspersoon vol
gens de akte van stichting, waarvan een
authentiek afschrift als bewijsstuk is ge
bracht en gedeponeerd ter griffie der arron-
dissements-rechtbank te Maastricht in een
privaatrechtelijk geding tusschen het graaf
schap voormeld als eischer en graaf Max de
Marchant et d'Ansembourg als gedaagde,
waarin het vojanis is bepaald op 27 Septem
ber 1928, zoodat voormeld bewijsstuk na dien
dag aan het hof kan worden overgelegd;
dat doctor Frans Jacobusj Leufkens voor
meld bij vonnis der arrondissements-recht-
bank te Maastricht van den 14den Augustus
1900 acht en twintig op het daartoe door de
gezamenlijke erfgenamen van wijlen den
heer Arthur Oswald Joseph Edgar Marie
graaf de Marchant et d'Ansembourg, laatst
gewoond hebbende te Amstenrade, ingediend
request, is verklaard, in staat van faillisse
ment
dat requestrant van dat vonnis bij uw hof
in hooger beroep komt;
dat de arrondissements-rechtbank te
Maastricht volgens het volkenrecht onbe
voegd is het faillissement uit te spreken
van doctor Frans Jacobus Leufkens voor
meld, vertegenwoordiger eener vreemde mo
gendheid op grond van voormelde akte van
stichting, het volkenrecht, de artikelen 1390,
1829, 1690 e.v. B. W. en de erkenning door
de Nederlandsche regeering;
redenen waarom requestrant zich wendt
tot uw hof met eerbiedig verzoek voormeld
vonnis en de daarbij uitgesproken faillietver
klaring te vernietigen;
hetwelk doende enz.
get. H. J. v. LEEUWEN, prokureur.
's-Hertogenbosch, 20 Augustus 1928.,
Dezer dagen geraakte aan het Strand te
Kijkduin juist onder de gemeente Terheide,
de 20-jarige N., uit Rotterdam, bij het
zwemmen In zee in de strooming en werd
onverbiddelijk, ondanks zijn uiterste pogin
gen om naar het strand te komen, mede in
zee gesleurd.
De heer P. Remmert, ambtenaar aan het
post- en telegraafkantoor te Loosduinen,
die juist met zijn echtgenoote op een der
golfbrekers stond, zag het gevaar, waarin
zich de jongeman bevond. De R. ontkleedde
zich snel en begaf zich in zee. De heer R.,
een uitstekend zwemmer, was spoedig den
drenkeling genaderd, die intusschen 150 M.
in zee was gedreven. Om hem aan het
strand te brengen ging echter niet dadelijk
zoo gemakkelijk, daar hij zich aan zijn
edder vastklemde en deze zich eerst moest
1 vrijmaken, om hem daarna met een kunst
greep vast te grijpen, waarna de moedige
redder het genoegen smaakte de zee haar
prooi te ontnemen en den drenkeling behou
den aan het strand te brengen.
Gisternacht hebben door middel van een
valschen sleutel, dieven zich toegang weten
te verschaffen tot de Katholieke Kerk te
Merkelbeek en vervolgens tot de Sacristie,
door het forceeren van de deur.
Gistermorgen om 6 uur wilde de koster,
als gewoonlijk, de kerk ontsluiten en ont
dekte toen de inbraak.
Het bleek, dat ontvreemd waren een cibo-
Ook waren enkele offerblokken geledigd,
rie, een gouden kelk en twee patenen.
Ter hoogte van de Eerste Nederlandsche
Kunstmestfabriek te Vlaardingen, is het
lijk aangespoeld van een onbekenden man
van middelbaren leeftijd.
Te Amsterdam heeft de G.G. en G.D. naar
het O. L. Vr. Gasthuis vervoerd een 6-jarig
meisje, dat bij het spelen te ha er hoogte
van de luchtbrug bij de Oosteiurgergracht,
aldaar was gevallen, waarbij het kind het
linkerbeen brak.
Het onderstaand overzicht betreifende den
stand der landbouwgewassen op 20 Augustus
j.l., ontleend aan de „St. Crt.", is, onder
medewerking der Rijkslandbouwconsulenten,
samengesteld naar gegevens, verstrekt door
de correspondenten der directie van den.
Landbouw en wat de weersgesteldheid betreft
door het Kon. Nederl. Meteorologisch Insti
tuut.
De weersgesteldheid
In de maand Juli kwamen vrij sterke tem-
peratuursschommelingen voor; de overdag-
temperatuur was gemiddeld 0.8 gr. en het ge
middeld maximum 0.9 gr. boven normaal, ter
wijl echter de gemiddelde minimum tempera
tuur 0,5 gr. beneden de normale was. In de
periode 1—20 Aug. was de temperatuur in het
algemeen iets te laag, namelijk in de eerste
dekade 1 a 2 graden en in de tweede iets be
neden het gemiddelde. Voor den tijd van het
jaar zeer lage minimum-temperturen kwa
men voor op 3, 6 en 19 Aug.
De hoeveelheid neerslag, gemiddeld over t
geheele land, bedroeg in Juli 46 m.M., tegen.
71 m.M. normaal; in de noordwestelijke helft
van het land was de neerslag 15 tot 25 pet.,
in het zuidoostelijk deel 25 tot 40 pet. beneden,
het gemiddelde. De beide eerste dekaden van
Aug. gaven 47 mM. regen tegen 54 m.M. nor
maal, maar zeer ongelijk verdeeld. Geduren
de deze periode viel er 10 tot 20 pet. neerslag
te veel in Groningen, Overijsel, den Achter
hoek en Oostelijk Noord-Brabant; in Zeeland,
Zuid-Limburg en Drente daarentegen viel
slechts de helft van de normale hoeveelheid.
Het aantal uren zonneschijn bedroeg in Juli
260 tegen 196 normaal en in de afgeloopen.
dekaden van Aug. 119 tegen 113 normaal.
De stand der gewassen
Het zonnige droge weer in de maand Juli
is voor het afrijpen van verschillende akker
bouwgewassen buitengewoon gunstig geweest,
terwijl ook de oogst, voor zoover deze reeds
heeft plaats gehad, in het meerendeel der ge
vallen goed ls verloopen.
Hoewel de verwachtingen ten aanzien van
den oogst der granen reeds hoog gesteld wa
ren, zoo is de opbrengst toch nog meegeval
len; het beschot ls zeer goed en de kwaliteit
uitstekend. Uit zuidelijk Groningen worden
van de rogge de eerste dorschresultaten ge
meld. Men heeft daar opbrengsten verkregen
van 50 a, 60 H.L. per HA., bij een hectoliter
gewicht varieerend van 72 tot 74 K.G. Is de
korrelopbrengst der granen algemeen hoog,
de stroo-opbrengst zal door dezelfde oorzaak
vermoedelijk geringer zijn.
Van de peulvruchten hebben de bruine
boonen den achterstand ten deele in kunnen
halen; de andere gewassen van deze groep
zijn In stand iets teruggegaan.
Vlas heeft een zeer goed beschot geleverd
en het kanariezaad belooft goed; de andere
handelsgewassen geven echter eenigszins
minder gunstige uitkomsten, hoewel de stand-
cijfers nog tusschen goed en vrij goed gelegen
zijn.
Op de hooger gelegen en op de zwaardere
gronden sterft het loof' van de aardappelen
vlug af; op meer vochthoudende bodems ech
ter beloven vooral de fabrieksaardappelen een
zeer goed beschot.
De suikerbieten hebben den achterstand,
gevolg van het koude weer in het voorjaar,
nog niet geheel ingehaald;, ln zuidelijk Gro
ningen hebben ze bovendien hier en daar te
kampen met de tweede generatie van de bie-
tenvlieg; de stand is nochtans goed.
Voor den grasgroei is het droge weer niet
gunstig geweest; in verband met ligging en
grondsoort loopt de stand sterk uiteen. Ten
gevolge van de later gevallen regens heboen
de graslanden zich echter reeds weder ten
deele hersteld.
Melkproductie en voedselvoorziening
van het melkvee.
De voedselvoorziening van het melkvee
heeft in de maand Juli ten zeerste onder in
vloed gestaan van de droogte. Op de lager
gelegen landerijen groeide in de meeste ge
vallen nog voldoende gras, doch op de hooge
re gronden was de hoeveelheid voedsel, vooral
in de tweede helft van de maand, zeer
schaarsch. Bovendien was er in veel streken
gebrek aan goed drinkwater. Dit alles heeft
tot gevolg gehad, dat de melkproductie door-
eengenomen beneden de normale is geweest,
naar schatting 5 tot 10 pet. lager dan die in
dezelfde maand van het vorig jaar. Uit Lim
burg, waar de productie toen zeer laag was,
wordt van een opgeveer 5 pet. hoogere pro
ductie melding gemaakt.
Op dit oogenblik laat de voedselvoorziening
zich weer gunstig aanzien.
Samenvatting
Leidt men uit de voor de verschillende stre
ken opgegeven cijfers, onder inachtneming
der beteelde oppervlakte, het cijfer af voor
het geheele land, dan verkrijgt men het vol
gende resultaat, waarby het tusschen haakjes
geplaatste cijfer aangeeft, hoe de stand op 16
Juli was:
tarwe 79 (76)rogge 76 (70)wintergerst 82
(77)haver 74 (74)zomergerst 73 (77)boek
weit 60 (52); veldboonen 70 (73); erwten 78
(80); bruine boonen 65 (57); vlas 81 (74);
kanariezaad 79 (70); koolzaad 66 (69); blauw
maanzaad 63 (70); karwy 66 (67); mosterd
zaad 67 (70); klaverzaad 68 spinazie-
zaad 70 (67); suikerbietenzaad 77 (70); con
sumptie-aardappelen 71 (70); fabrieksaard
appelen 86 (70)suikerbieten 71 (60)uien 64
(66); cichorei 73 (68); voederbieten 68 (62);
weiland 61 (60) en roode klaver 62 (66).
Door de correspondenten wordt de stand
opgegeven ln cijfers, waarbij 100 uitmun
tend, 90 zeer goed, 70 goed, 60 vrij
goed, 50 matig, 40 - vrij slecllt. 30 =5
<echt en 10 mislukt.
