Buitenlandsch Nieuws
FEUILLETON
RADIO-OMROEP
TWEEDE BLAD
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT DONDERDAG 6 SEPTEMBER 1928
BLADZIJDE 2
DE BEKEERING EENER
VEST AALSCHE
MAAGD
GEMENGDE BUITENL.
BERICHTEN
UIT ONZE OOST
Een aardschok
Pestbestrijding in Koeningan
Aanval
op een administrateur
Een procuratiehouder
neergeschoten
Acht huizen afgebrand
Door een Atjeher
aangevallen
Pastoor van den Heuvel
ongesteld
Mr. Nijtzell de Wilde
Met een rent jong aangevallen
MARKTNIEUWS
VI5SCHERIJ.
STOOMVAARTLIJNEN
ENGELAND EN DE ONTRUIMING
VAN HET RIJNLAND
LONDEN, 5 Sept. (V.D.) Persberichten
melden, dat het mogelijk is, dat de Fransche
en Duitsche gedelegeerden, die thans te
Genève zijn de gelegenheid te baat zullen
nemen om de kwestie van ontruiming van
het Rijnland te bespreken en dat een onder
houd tusschen Briand en Müller plaats
zal vinden als voorbereiding daartoe. De be
richten stellen vast, dat de Britsche dele
gatie te Genève op de hoogte gehouden zal
worden van deze kwestie en dat zij een sym-
pathiseerende houding aannemen met be
trekking tot de pogingen van de Fransche
en Duitsche vertegenwoordigers om een basis
van bespreking te vinden.
De houding van Engeland ten op
zichte van de Duitsche eisch tot ontruiming
van het Rijnland voor den tijd vastgesteld
door de geallieerden is aangeduid door Sir
Austen Chamberlain kort voor de kamers
op reces gingen. Chamberlain zeide toen,
dat de Engelsche regeering sympathiseerde
met den Duitschen eisch, maar dat een vroe
gere ontruiming alleen verkregen kan worden
door een overenkomst tusschen de bezetten
de machten en de Duitsche regeering. An
dere machten moesten geraadpleegd wor
den. De Engelsche regeering was bereid wel
willende aandacht te schenken aan ieder
voorstel, dat gedaan zou worden.
De Inhoud van het onderhoud
tusschen Briand en Müller
Genève, 5 Sept. (V.D.) Betreffende den
Inhoud van het onderhoud, dat de Duitsche
Rijkskanselier Müller en de Fransche mi
nister van Buitenlandsche Zaken Briand
heden met elkaar gehad hebben, is geen of
ficieel communiqué gepubliceerd. Daaren
tegen heeft de Duitsche delegatie de vol
gende officieele mededeeling gedaan: „Tus
schen de Rijkskanselier Müller en den Fran-
schen minister van Buitenlandsche Zaken
Briand is Woensdagmiddag het voorgenomen
onderhoud gehouden welks onderwerp de
kwestie van de ontruiming van het Rijnland
was.
De besprekingen hebben l'A uur geduurd
en droegen uit den aard der zaak slechts een
vcorloopig karakter. Aan beide zijden bestaat
de wensch verdere bespreking met de mo
gendheden, die aan de bezetting deelnemen,
te doen volgen."
Onmidellijk na het onderhoud heeft
Briand de Fransche pers ontvangen. Hij ver
klaarde, dat het bier niets is gegaan om of'
ficieele onderhandelingen maar slechts om
een particuliere conversatie. Aan beide
zijden bestaat de wensch de betrekkingen
tusschen de beide landen steeds inniger te
maken. De bezettingkwestie zal nader be
sproken worden met de mogendheden die
aan de bezetting deelnemen. Eerst dan zul
len de besprekingen het karakter van onder
handelingen kunnen aannemen. Briand zal
natuurlijk bij Rijkskanselier Müller een con-
trabezoek afleggen.
Een leening aan Bulgarije
GENèVE, 5 Sept. (V.D.). De financieele
commissie van den Volkenbond keurde een
leening van 100 millioen dollar aan Bulgarije
goed.
Is het het centrum dus werkelijk ernst,
besluit het democratische orgaan, met zijn
gewijzigde houding dan dient dit gezegd te
worden. De beslissing over den toestand
ligt bij het centrum.
Het geheel op den linkelvleugel van de
partij staande district Chemnitz van de soc.
partij, heeft Zondag een vergadering gehou
den. Er werd een motie aangenomen, waarin
15.000 leden verklaren, het geheel eens te
zijn met het protest van het bestuur inzake
den bouw van het pantserschip, en de party
krachtig te zullen blijven steunen in den
strijd tegen de oorlogszuchtige reactie. Even
scherp echter werd geprotesteerd tegen de
houding van de communisten, wier doel uit
sluitend is het uiteenscheuren van de soc.
party. De vergadering zegde toe met alle
krachten de partij bijeen te zullen houden
in den strijd tegen de vyanden van rechts
en van links.
SIR AUSTEN CHAMBERLAIN
De ziekte, waaraan Sir Austen Chamber
lain, de minister van buitenlandsche zaken,
lijdt en welke hem deed besluiten zyn lang
durige zeereis te ondernemen, schynt van
ernstiger aard te wezen, dan men aanvan-
keiyk meende.
Naar verluidt is het niet waarschyniyk
dat hy by zyn terugkeer in Engeland zyn
functie aanstonds zal hervatten. Zelfs zou
dit niet meer vóór de eerstkomende verkie
zingen geschieden, welker datum omstreeks
Juni van het volgend jaar zou wezen.
Tot dat tydstip zou Lord Crushendun de
portefeuille van buitenlandsche zaken ad
interim biyven beheeren. Dit zou hy zonder
bezwaar kunnen deen, daar zijn ambt van
kanselier van het Hertogdom Lancaster fei-
telyk geen werkzaamheden met'zich brengt.
DE TERAARDEBESTELLING VAN
MINISTER BOKANOWSKI
Minister Bokanowski is gisteren op het
kerkhof van Montmarte begraven. Aanwezig
waren de ministers, het corps diplomatiaue
en tal van andere hoogwaardigheidsbekle
ders.
De Matin" deelt mede, dat de begrafenis
van minister Bokanowski geen nationale
begrafenis is geweest; de familie stelde er
prijs op de kosten zelf te betalen.
KELLOGG VERLAAT EUNOPA
Kellogg heeft zich op de „Leviathan" naar
New-York ingescheept.
KABINETSCRISIS IN BULGARIJE
De geheele regeering treedt af
Aangezien de minister-president weigerde
over te gaan tot de onmiddellijke reorgani
satie van het kabinet Zarbow door den mi
nister van oorlog Wolkow te ontslaan, heeft
de minister Boerow (buitenlandsche zaken)
met twee collega's ontslag genomen. Daarop
heeft de premier het ontslag van het ge
heele kabinet aangeboden.
NOG STEEDS HET PANTSERSCHIP
Dezer dagen heeft de centrum-afgevaar
digde Föhr betoogd, dat er in de nieuwe
centrum-fractie voor den bouw van het
pantserschip geen meerderheid meer aan
wezig is.
Naar aanleiding van die uitlating herin
nert het orgaan der democratische partij
er aan, dat men tot dusver steeds van de
veronderstelling is uitgegaan, dat het centrum
onvoorwaardelijk het schip wilde, zoodat
dientengevolge in den Rijksdag in elk geval
een meerderheid zou te vinden zyn voor den
bouw. Heeft dus de afgevaardigde Föhr het
bij het rechte eind met zijn bewering, dan
wordt het hoog tyd, dat de centrumfractie
den centrumminister in het kabinet tot spre
ken dwingt. Het zou immers onzin zyn
een eersten termyn toe te staan wanneer de
centrumfractie het schip niet wil bouwen.
Heeft Föhr gelijk, dan gaat het niet langer
op, dat het schip in elk geval gebouwd
wordt, hetzij onder een linker-, hetzij onder
een nieuwe rechtsche regeering.
37
Claudius liep vooraan en steeds sneller
naarmate hy verder voortschreed. Op het
einde van een smalle gang bevonden zich
allen op een open plaats, waar verschillende
wegen op uitkwamen, die alle naar een an
dere richting gingen.
Hier was hy voor het eerst bevreesd zich
te vergissen. Na een oogenblik nadenken
sloeg hij vastberaden een van deze wegen
in. Hy ging weer vooruit en eindeiyk kwam
hy het eerst aan by een hoogen kalen muur,
die nog volkomen gaaf was.
Zich half omkeerend wees hy hem met
een gebaar aan. Segearix kwam naderbij.
Is dit nu de plaats, zeide hy haastig,
die het dichtst by de Subura ligt?
Naar mijn meening, ja, heer en ik ge
loof niet, dat ik me vergis.
De soldaten omringden hun commandant.
Met een oogopslag beschouwden zij de stee-
BESLOTEN TOT DE OPRICHTING VAN
EEN MINISTERIE VOOR DE
LUCHTVAART
PARIJS, 5 Sept. Woensdagmiddag is de
ministerraad onder voorzitterschap van mi
nister-president Poincaré bijeengekomen.
Men hield zich bezig met de kwestie van de
oprichting van een zelfstandig ministerie
voor de luchtvaart. In dezen zin hebben de
ministers een principieel besluit genomen.
De benoeming van den nieuwen minister van
Handel en van den nieuwen minister van
Luchtvaart zal in den volgenden minister
raad geschieden. Deze zal 14 September ge
houden worden.
DE L 55
LONDEN, 5 Sept. Een stüle hulde is
heden te Portsmouth gebracht aan de be
manning van den onderzeeër L 55. die negen
jaren geleden in Russische wateren zonk.
Zooals men weet, hebben Russische autoritei
ten den onderzeeër, die in diep water lag,
naby Kronstadt, In het voorjaar geborgen.
De lijken van de bemanning werden in het
Engelsche koopvaardyschip „Trure" naar
Reval gebracht en daar overgebracht op den
Engelschen kruiser „Champion", die ze naar
Portsmouth vervoerde. Vier onderzeeërs ver
trokken uit Fort Blockhouse, het hoofdkwar
tier van de onderzeevloot, om den „Cham
pion" tegemoet te gaan. Twee daarvan gin
gen aan weerszijden van de „Champion"
varen met de vlaggen halfstok, tot den In
gang van de haven, waar zij achter de
„Champion" voeren. Alle zeeschepen en kust-
gebouwen voerden de vlag halfstok, terwyl
ook op de meeste voorname gebouwen van
Portsmouth de vlaggen halfstok werden ge-
heschen.
Ook te Grosoen was dit het geval. Lang
zaam voer de „Champion" naar het dok.
Bij zonsondergang zullen de kisten over de
haven naar Fort Blockhouse worden ge
bracht. Op affuiten, getooid met den Union
Jack, zullen de overblyfselen naar de Has
ler-begraafplaats gebracht worden, waar zy
worden ter aarde besteld.
EEN FRANSCHE VERPLEEGSTER DOOR
DEN DUITSCHEN GEZANT TE PARIJS
GEHULDIGD
PARIJS, 5 Sept. De Duitsche gezant te
Parys, Von Hösch, heeft Woensdagmorgen,
in het Gezantschapsgebouw te Parys, aan de
Fransche verpleegster, Suzanne Simonnet,
het eereteeken van het Duitsche Roode Kruis
overhandigd. De verpleegster had ten be
hoeve van een Duitsche zieke tweemaal vrij
willig haar bloed ter beschikking gesteld
voor een transfusie.
Het voorstel, den diensttijd te beperken tot
zes maanden, is met 89 tegen 54 stemmen
verworpen.
DE OVERSTROOMINGEN OP KOREA
TOKIO, 5 Sept. Ondanks de voorspel
lingen stygt het water op Korea nog voort
durend. Bijna het geheele schiereiland wordt
bedreigd. Maandag zal in Japan voor de
slachtoffers van de overstroomingen een na
tionale rouwdag gehouden worden.
DE MILITAIRE DIENSTTIJD IN BELGIË
BRUSSEL, 5 Sept. De Kamer heeft
Woensdag artikel 12 van het wetsontwerp
op de legerhervorming goedgekeurd, volgens
welk artikel de militaire diensttijd wordt
vastgesteld op acht maanden. Voor artille
risten, bureaudienstmanschappen en toekom
stige reserve-officieren zal de diensttyd resp.
12, 13 en 14 maanc" bedragen. Manschap
pen, die meer dan acht maanden dienen,
krijgen een maandsalaris van 400 francs.
DE PSYCHO-ANALYSE
Een waarschuwing
De dood van een Londensch geleerde ten
gevolge van bepaalde nerveuze aandoenin
gen, welke door een psycho-analytische be
handeling geaccentueerd zouden zijn gewor
den, heeft de aandacht der bladen gevestigd
op de blijkbaar onrustbarende uitbreiding
van het aantal psycho-analytici in Engeland.
Een bekend medicus heeft aan de „Evening
Standard" verklaard, dat op het oogenblik
te Londen tegenover elk geschoold en gestu
deerd psyclio-analyticus wel twintig tot der
tig ongeschoolden te vinden zijn. Zoodat de
psycho-analyse veeleer een gevaarlijk kwaad
is geworden.
De medicus wees er op dat buitengemeen
knappe menschen veel eerder slachtoffers
der psycho-analyse worden dan gewone indi
viduen, daar immers een schitterende geest
dicht by een overspannen geest staat en
zulke lieden meestal een zwakke plek in hun
hersenen hebben.
Het grootste aantal patiënten der onge
schoolde psycho-analytici zyn neurasteni-
sche vrouwen en meisjes, die haar geestelij
ke en lichamelijke moeilijkheden gaarne be
spreken. Heel vaak vinden zy baat bij de
behandeling wanneer zy in goede hander
vallen, doch ook vaak wordt haar toestand
verergerd en worden zy wrakken. Alleen
psycho-analytici van ervaring en medische
geschooldheid kunnen goed werk verrichten,
doch de luxueuze flats in het West End der
amateurs zyn slechts anti-chambres van de
gestichten voor zwakzinnigen.
KINDERMISHANDELING
Voor het Schöffengericht Lichtenberg
stond dezer dagen een 30-jarig chauffeur
terecht wegens mishandeling van zijn zes
jarig dochtertje.
Het meisje, dat op school slecht mee kon,
kreeg van vader 's avonds les. Als het kind
echter niet dadelijk begreep, wat deze uit
legde, placht hy met een rotting zijn leer
linge bevattelijker te maken, met het gevolg,'
dat het kleine slachtoffer moord en brand
gilde en haar lichaam langzamerhand over
al bloedige sporen van deze mishandelingen
vertoonde.
Op verzoek van de moeder, die vreesde,
dat haar man het kind zou doodslaan, heeft
toen een buurman de zaak aangegeven.
Het O. M. eischte drie maanden tegen
den hardvochtigen vader, die er echter af
kwam met een boete van 100 M. Op de
vraag van den president of hy deze straf
aanvaardde antwoordde de chauffeur, dat
hy er niet aan dacht te betalen, daar hy
liever „zat."
De H. Franciscus Xaverius
op banknoten
MADRID (Klpa). De bank van Spanje
geeft nieuwe banknoten uit ter waarde van
25 peseta's, die met het beeld van den H.
Franciscus Xaverius versierd zyn.
Een schrijven van Paus Plus XI
voor de 15de sociale week in
Italië
(Kipa) Naar aanleiding van de sociale
week, die weldra in Milaan zal gehouden
worden, zond de Paus een schryven aan den
president der katholieke sociale actie in
Italië, Luigi Colombo. In dit schrijven zegt
de Paus o.a.: „Uit den plicht, die op alle ka
tholieken drukt, de volheid van het christe-
iyk leven na te streven en deel te nemen
aan het hiërarchisch apostolaat der kerk,
vloeit voort, dat men kennis neme van de
leeringen en raadslagen der pauselijke do
cumenten, daar dit de zekerste kennisgevin
gen zyn van het goddeiyk leerambt dei-
kerk, die zich aan de nieuwe eischen aan
passen en beantwoorden aan de moderne
behoeften der menschelyke samenleving.
Daar echter in den laatsten tijd vele en
nieuwe dwalingen over de religieuze eenheid
verspreid worden, soms zelfs onder den
schijn van te streven naar iets beters, naar
een liefdadigheid of een eenheid, die niet de
liefdadigheid en de eenheid van Christus
zyn, heeft het centraal comité op zeer doen
lijke wyze daarvoor gezorgd, in goed gere
gelde voordrachten de ware religieuze een
heid te toonen in hare grondbeginselen, ver
der de haar van den kant der vijanden be
dreigende gevaren en de praetische midde
len, om ze zoo te bewaren, als zy in het ver
heven woord van den Paus voorgesteld is.
Uit een dusdanig geregelde studie kan op
de eerste plaats een betere kennis en een
hoogere waardeering voor den waardevollen
schat des geloofs en tevens een levendige
ijver voortspruiten, om hem ongeschonden
te bewaren en te verdedigen, zonder hem te
laten verminderen in waarde door laffe of
kwaadaardige invloeden, zooals zij door de
leerlingen en de strevingen eener valsche
eenheid voortgebracht worden. Eindelijk
vloeit daaruit voort het levendig verlangen
en het vurige gebed, opdat de religieuze
eenheid in ons land niet alleen ongeschon
den bewaard blijve, ondanks veelvuldige be
dreigingen harer vyanden, maar ook daar
waar zij smartelijk verbroken werd, zij op
nieuw hersteld worde door den gelukkigen en
spoedigen terugkeer der afgedwaalden, tot de
ware en eenige kerk van Jezus Christus."
Ten slotte spreekt de H. Vader zyne ver-
trouwvolle hoop uit, dat het congres rijpe
vruchten moge dragen, vooral ook, omdat
het onder de machtige bescherming van den
H. Ambrosius gesteld is, den beroemden
verdediger der ware religieuze eenheid, die
den apostolischen stoel tot middelpunt heeft.
Te dien einde geeft de Paus den aposto
lischen zegen.
Het Britsche Vafcvereenigingscongres
De verwachting dat het op het thans te
Swansea aan den gang zijnde Vakvereeni-
gingscongres rumoerig zou toegaan is tot
dusver niet uitgekomen. Oorspronkelijk was
gemeld dat 20.000 werkloozen uit Zuid-Wales
naar Swansea zouden optrekken om een on
derhoud met Ben Turner, den voorzitter,
aan te vragen. Toen de stoet aankwam, ge
leid door Tom Mann, bleken het er slechts
500 te zijn. De politiemaatregelen waren dan
ook vrijwel overbodig. Het congres besloot
echter het verzoek der betoogers om een de
putatie uit hun midden te willen ontvangen,
te weigeren op grond van de overweging dat
het congres zich zelf met de kwestie der
werkloosheid zal bezighouden en de bespre
kingen dus niet vooruit kon loopen.
Trouwens, Ben Turner roerde het onder
werp in zijn openingsrede aanstonds aan.
Hij noemde de werkloosheid een gestadige
nachtmerrie. Een millioen menschen wenscht
arbeid, doch zij kunnen het niet krijgen on
der een sociaal stelsel, gelijk datgene, dat
thans in Engeland bestaat.
De werkloosheid is een product van
het huidige economische stelsel. Als eerste
middel tot verbetering bepleitte hy onmid
dellijke nationalisatie van land en kolonisa
tie in Engeland zelf. Hy is niet tegen emi
gratie doch hij wil niet gaarne de beste
mannen en vrouwen wegzenden.
Het voorstel om den Zeemansbond als lid
van het Vakvereenigingscongres te royeeren,
werd door miss Bondfield ingediend. Zy wees
er op dat de beschuldigingen dat de Bond
de niet-politieke mynwerkersfederatie heeft
gesteund, niet slechts Is bewezen, maar door
de federatie is erkend.
De door den Bond van Spoorwegpersoneel
ingediende motie, den Algemeenen Raad op
dragend maatregelen te nemen tot het zui
veren der vakbeweging van communistische
elementen, lokte een hevig debat uit. Te
genstanders der motie spraken van een
„kettersche jacht" tegen de communisten en
de minderheidsbeweging waarby zelfs de
werkloozen worden bestreden. De communis
tische boeman wordt in de arbeidersbewe
ging gebruikt omdat men er voordeel in ziet
Lord Melchett (Sir Alfred Mond) te toonen,
dat men de communisten niet in de bewe
ging wenscht, zoo heette het.
Niettegenstaande het verzet tegen het mo
tie, werd zy met een groote meerderheid
aangenomen.
Aneta seint uit Djokjakarta d.d. 3 Sep
tember: Hedenochtend te 8.25 uur werd een
lichte aardschok gevoeld, die een minuut
duurde.
Aneta seint uit Batavia:
Aneta verneemt, dat in verband met den
vry ernstigen omvang van de pest in het
Koeningansche aldaar een afzonderlijke af-
deeling van den dienst der woningverbete
ring gevestigd zal worden. Dokter Versteegh
uit Solo zal daarby optreden als gewestelijk
leider der pestbestryding in- Koeningan. Met
het oog op de noodzakelykheid eener snel
lere uitvoering der woningverbetering in Te-
manggoeng en het Wonosobosche wordt
voorgesteld de firma Van der Welle, die se
dert eenigen tijd belast is met de vervan
ging der niet voldaan hebbende leemen
woningen door houten, een voorschot te ver-
leenen ten behoeve van uitbreiding van het
bedryf, opdat de gewenschte capaciteit voor
de aflevering van 450 woningen per maand
bereikbaar worde.
Over den reeds gemelden aanval van een
aantal koelies op den administrateur H.
Evekink van de onderneming Takokak in
het Tjaindjoersche, melden de Indische bla
den de volgende uiteenzetting van den aan
gevallene zelf:
Kort geleden staakten de Inlandsche thee
blad-leveranciers de levering aan de fabriek,
omdat, in verband met de lage theepryzen,
niet voldaan kon worden aan hun eisch tot
hoogere betaling voor het product.
Eenige dagen later zagen een aantal van
deze stakers kans op de onderneming werk
te vinden. Zij waren door den mandoer aan
genomen. Toen de heer Evekink bij een in
spectie door de tuinen tot deze ontdekking
Kwam, heeft hij begrypelijkerwijze aan de
menschen medegedeeld, dat de onderneming
geen stakers meer in dienst kon nemen,
vooral oolj niet, omdat het door hen afge
leverde werk meer dan slecht bleek.
Thuiskomende vertelde de heer Evekink,
kreeg ik van den fabrieksemployé de waar
schuwing, dat er 's middags met de uitbeta
ling, vermoedelijk onregelmatigheden te ver
wachten zouden zijn.
Uit voorzorg waarschuwde ik de mantri-
politie, die zich terstond met 6 man dessa-
politie in de fabriek verdekt opstelde, om
bU de hand te zyn indien er iets mocht
gebeuren. Voor deze gelegenheid zorgde ik
er voor zelf by de betaling aanwezig te zyn.
Met een enkel woord deelde ik den koelies
mede, dat niemand zich ongerust behoefde
te maken over eenige tekortkoming by de
betaling.
Plotseling kwam eeh kerel voor me, met
de vraag, hoe het stond met de betaling
der stakers. Een moment later sprongen 8
stakers over de tafel. Bij hun poging om
mij aan te vallen, sloeg ik eenigen tegen den
grond, waarna ik myn revolver trok en een
schot in de lucht gaf. Ook snelde de politie
my te hulp. De stakers kozen het hazenpad..
Intusschen werd ik bij het gevecht aan myn
oog verwond.
Tijdens het rumoer, probeerde een man
doer van de gelegenheid te profiteeren door
zich een bedrag van f 175, dat op tafel lag,
toe te eigenen. Hij werd tijdig gearresteerd.
Op eenige naburige ondernemingen zyn op
denzelfden dag en later soortgelijke onge
regeldheden gebeurd.
Aneta seint uit Soerabaja: In het drukste
gedeelte van de Chineesche wijk is wederom
een aanslag gepleegd en wel op het leven
van den procuratiehouder der firma Namh-
wat, denzelfden, die l'A maand geleden
eveneens het slachtoffer was van een aan
val, waarby hij gewond werd. Thans is op
dezen zelfden procuratiehouder, zekeren Nam
Boen Tjiang, terwyl hy in een taxi reed,
van achteren met een pistool geschoten.
Nam Boem Tjiang sprong uit de taxi en
vluchtte een toko binnen. De aanrander
achtervolgde zijn slachtoffer al schietende
uit een automatisch pistool. Een der kogels
trof Nam Boem Tjiang in de linkerzijde. De
wonde was doodelyk. De dader vluchtte on-
gemolesteerd.
By een later ingesteld politieoneel onder
zoek werd eenige straten verder op het trot
toir een leeggeschoten browning gevonden.
Chineezen, die in de nabijheid van de plaats,
waar de aanslag geschied is, wonen, verkla
ren niets gezien te hebben. De chauffeur van
de taxi kon een beschrijving van den dader
geven, doch deze is niet gevonden. Thans is
een premie van 500 gulden uitgeloofd voor
dengene, die den dader aangeeft. De politie
heeft zeer sterke vermoedens, dat de aanslag
een voortvloeisel is van het Chineesche
boycot van Japansche waren, aangezien het
slachtoffer als firmant van de firma Namh-
wat indertyd niet genegen geweest is gelden
af te staan ten behoeve van de nationale
beweging in China.
Aneta seint uit Bandoeng:
Te Tjimahi zijn acht huizen, bewoond
door Chineezen, afgebrand. Watergebrek
maakte het blusschingswerfc zeer moeilijk.
De oorzaak is nog niet bekend. De schade
is aanzienlijk.
Aneta seint uit Bandoeng:
Biykens door de directie der Staatsspoor
wegen ontvangen telegrafisch bericht is de
stationschef van de Atjeh-tram te Sema-
langa door een met een rontjong gewapen-
den Atjeher aangevallen en niet levensge
vaarlijk gewond.
Naar Aneta uit Semarang seint, is de be
jaarde pastoor W. C. v. d. Heuvel ernstig
ongesteld.
Aneta seint uit Batavia:
De „Javaboöe" verneemt, dat mr. Nijtzell
de Wilde, voorzitter van den Volksraad, het
voornemen koestert in den loop van het
volgend jaar als zoodanig af te treden,
ofschoon de mogelykheid bestaat, dat mr.
Nytzell de Wilde reeds dit jaar zyn functie
zal neerleggen.
Aneta seint uit Kota Radja:
De Stationschef te Samalanga, de heer
Holtz, die door een Atjeher met een
rentjong werd aangevallen, heeft een won
de in de rechterheup. D dader Is gevlucht.
Er is een onderzoek ingesteld.
AMSTERDAM, 5 Sept. Aardappelen. (Bericht v/d. mak.
Jac. Knoop). Zeeuwsche bonten f 3.503.70, id. blauwen
f 3>403.60, id. bl. eigenheimers f 33.25# id« eigenheimers
f 2.602.70, IJpolder eigenheimers f 3*50—4.50, id. blauwe
eigenheimers f 4.505, Anna Paulowna zand f 4.506, Hil-
legommer zandaardappelen f 4.506, Friesche borgers
f 2.602.70 per hl.
AMSTERDAM 5 Sept. Ter veemarkt waren heden aan
gevoerd 758 vette kalveren ie qual. 100110 c., 2e id.
go100 c., 3e id. 7090 c. per kg. levend gewicht 41
nuchtere kalveren f 13—21, 718 varkens, Holl., Over
Geldersche ie qual. 9192 c., 2e id. 9090 c., vette varkens
99—90 c.# per kg. slachtgewicht.
ENKHUIZEN, 4 Sept. Hedenavond hebben 28 vaar
tuigen hier aangevoerd 7095 pond garnalen en 300 manden
nest. De garnalen zijn heden in prijs gedaald en golden
f 3.60 a 3.40 per kist (55 pond). Nestprijs 43 46 ct. per
mand.
IJMUIDEN, 4 Sept. Heden waren aan den Rijksvisch-
afslag 8 stoomtrawlers. De prijzen waren als volgttarbot
1.50—0.50, tongen f 2.701.60 per kg. Griet f 5726,
zetschol f 38—33, kl. schol f 24—18, f 17—7, scharren f 20—
4.90 per 50 kg. Roggen f 1913, per hoop. Vleet f 3.501
per stuk. Makreel f 18.5015, pieterman en poon f 15—
2.30, gr. schelvisch f 3833, md. id. f 3322, k. md. id.
VRIJDAG 7 SEPTEMBER
HILVERSUM 1071 M. 10.0012.00 Jaarbeursconcert
door het Klingtrio. 12.302.00 Lunchmuziek door
het Trio Verhey. 3.005.00 Jaarbeursconcert door
het Klingtrio. 5. .07.15 Vooravondconcert door
het Omroep-orkest. Mevr. H. i<uine-Dubois, viool.
7.157.45 Boekenpraatje door Johan de Meester over
Kees van Bruggens „De verlaten Man". 8.15 Aanslui
ting van het Kurhaus te Schevemngen. Symphonie-
concert door het Residentie-orkest o.l.v. Prof. Schnee-
voigt. Huldigingsavond. 10.15 Persber. 10.30n:3°
Dansmuziek door Ted Staves and his band uit het Casino
te Scheveningen. In de pauze en na afloop zingt Olive
Carey, de Engelsche zander.
HUIZ-'N 340.0 M. Na 6 uur 1870 M. 1.30
Lunchmuziek door het Trio Winkels. K.R.O. 4.00
5.00 Gramofoonmuziek. N.C.R.V. 5.006.45 Con
cert. Mej. A. Roelofs, mezzo sopraan. Mevr. K. Verhoeff-
Torn, piano. M. Verhoeff, fluit. D. A. Voortnuyzen,
viool. A. Post, declamatie. 6.007.00 Gramofoon
muziek. K.R.O. 7.30 V.P.R.O.-uitzending.
DAVENTRY 1600 M. 10.35 Kerkdienst. 12.20 So
naten voor viool en piano. 12.50 Orgelconcert. 1.20
2.20 Orkestconcert. 4.20 Orkestconcert. 5.20
Lezing. 5.35 Kmderuurtje. 6.20 Orkestconcert.
6.50 Nieuwsber. 7.05 Orkestconcert. 7.20 Lezing
Seen on the screen. 7.35 Sonaten voor 2 violen. 7*45
Historische voorlezing. 8.05 Concert. De militaire ka
pel. L. Dudley, sopraan. H. Nash, tenor. 9.35 Lezing
The Princes of India. 9.50 Nieuwsber. 10.10 Duet
ten voor 2 piano's door Cl. Pollard en Is. Gray. 10.35
„Pride" of „Beginners please", door Anonymus. 11.05
Een verrassing. 11.2012.20 Dansmuziek.
PARYS „RADIO-PAIHS" 1750 M. 12.50—2.10 Or
kestconcert. 4.055.05 Orkestconcert. 8.5011.20
Symphonieconcert. Orkest o.l.v. E. Bigot. Daarna frag
menten van Mignön", opera - an Thomas.
LANGENBERG 469 M. 12.301.10 Mechanische
muziek. 1.252.50 Orkestconcert. 6.056.5°
Kamermuziek. 8.20—9.15 Concert door het Klein-
Werag orkest. 9.20 Clemens Brentano en zijn werken.
M. Willems-Reimanns, alt. K. Esche, sopraan. A»
Heller-Hepp, tenor. H. Huth. F. Castelle, R. Rieth, de
clamatie. H. Flohr, piano. Daarna tot 12.20 Dansmuziek.
KONIGSWUSTERHAUSEN 1250 M. (ZEESEN)
12.205.20 Lezingen. 5.206.20 Orkestconcert.
6.208.05 Lezingen. 8.50 „Florian Geyer", speciaal
bewerkt voor den omroep. Tragedie van Hauptmann van
den boerenoorlog.
HAMBURG 395 M. 4.35 Orkestconcert. Walsen van
Gungl. 5.20 Orkestconcert. 6.20 Concert. 7.20
Concert. 8.20 „Die Galoschen des Gliicks", naar het
gelijknamige sprookje van Andersen. Daarna tot 11.20
Cabaret.
BRUSSEL 509 M. 5.20 Gramofoonmuziek. 5.50
Trioconcert. 6.35 Vlaamsche literatuur. 6.55 Trio
concert. 8.35 Órkestconcert. 10.35 Sluiten.
f 17.5014, kl. id. f li9, f 6.504.40 alles per 50 k
Kabeljauw f 6040 per 125 kg., gr. gullen f 1812.50, k.
gullen f 137, wijting f 53, alles per 50 kg.
IJMUIDEN, 4 Sept. Het aantal op Maandag binnenge
komen stoomtreilers was ditmaal niet zoo groot als we
meestal op zulk een dag gewoon zijn. Slechts 17 stoomtrei
lers der plaatselijke vloot keerden dien dag van de Noord-
zeevischerij terug met eene besomming van f 44.641. De
schepen maakten vrijwel goede besommingen de hoogste
was die van den stoomtreiler IJ.M. 44 (Plejaden) met f 5140.
Voorts kwam nog met versche haring binnen één plaatselijke
treiler met een opbrengst van f 5034. De lading versche visch
aangevoerd van den van IJsland binnengekomen stoomtrei
ler IJ.M. 168 (Odin) bracht f 1562 op. Door een plaatselij
ken logger en een Britschen stoomdrifter werd nog 23 last
pekel- en 24 kisten versche haring aangevoerd, welke even
wel niet werden verkocht. Beugvisch kwam niet aan den
afslag, zoodat de totaalomzet dien dag f 51.237 bedroeg.
Geveild werden heden de ladingen haring aangevoerd
door den logger IJ.M. 85 (Elsa) en den Britschen stoomdrif
ter Y.H. 271 (J.H.F.) met een opbrengst van resp. f 7262 en
f 2063.
Van de treilvisscherij kwamen heden binnen de stoom
treilers IJ.M. 417 (Derika VII) met f 4098 IJ.M. 109
(John Brown) met f 2755 IJ.M. 175 (Trio) met f 3266
IJ.M. 244 (Delfland) met f 3007 IJ.M. 147 (Oostzee) met
f 3197 i IJ.M. 4 (Gelria) met f 2S99 IJ.M. 331 (Holland V)
met f 2087 en IJ.M. 195 (Azimuth) met f 4538 aan besom
ming.
STOOMVAART MIT- NEDERLAND
KAMBANGAN (thuisr.) 3/9 te Singapore.
KARIMATA (thuisr.) pass. 4/9 Perim.
MANOEPAN (uitr.) te Penang.
KON. HOLL. LLOYD
ORANIA (uitr.) 4/9 v. Santos.
ZEELAND\A (tnuisr.) 4/9 v. Lissabon.
KON. NED. STOOMBOOT MAATSCHAPPIJ
ARIADNE 4/9 v. Patras te Piraeus.
BERENICE Algiers n. Amst., pass. 4/9 Quessant.
EOS 4/9 v. Malaga via Gibraltar n. Amst.
HEBE 4/9 v. Carthagena n. Alicante.
ILOS 4/9 v. Messina te Lipari.
IRIS 4/9 v. Bordeaux te Amsterdam.
MEDEA 4/9 v. Triëst n. Fiume.
NICKERIE 4/9 V. W. Indië te New-York.
POLLUX 4/9 v. Piraeus n. Candia.
STELLA 4/9 v. Calamata n. Smyrna.
KON. PAKETV. MAATSCHAPPIJ
GENERAAL AN GEEN v. Rott. n. Batavia 5/9 te P.Said,
HOLLAND—AFRIKA LIJN
JAGERSFONTEIN (uitr.) 3/9 v. P. Natal.
MELISKERii (uitr.) 3/9 te Tanga.
NIAS 4/9 v. Lorenzo Marques n. Durban.
HOLLAND—AMERIKA LIJN
BURGERDIJK Norfolk n. Rotterd., pass. 4/9 Scilly.
EDAM Rotterdam n. New Orleans, 5/9 te Antwerpen.
KINDERDIJK Antwerpen n/d. Pacifickust, 4/9 te Cristotx
LEERDAM 4/9 v. Rott. te New Orleans.
LOCHGOIL Rotterdam n/d. Pacifickust, 1/9 v. Cristobal;
VOLENDAM 5/9 v. Rott. n. New York, was 4 u. 23 v.m.
in zee.
HOLT AND—BRITSCH-INDIE LIJN
BRIELLE 4/9 v. Rotterdam n. Hamburg.
SOMMELSDIJK (uitr.) pass. 3/9 Gibraltar.
ROTTE.'DAMSCHE LLOYD
BLITAR (uitr.) 5/9 te Antwerpen.
DJAMB (uitr.) pass. 4/9 Finisterre.
MODJOKERTO (thuisr.) 5/9 v. Port Said.
SIBAJAK (uitr.) 5/9 Suez gep.
SITOEEONDO (thuisr.) 4/9 te Londen.
ROTTERDAM—ZUID-AMERIKA LIJN
ALCOR (uitr.) 4/9 te Rio Grande.
STOOMVAART MIJ. OCEAAN
PERSEUS v. Japan n. Rotterdam, 4/9 te Londen.
NEDERLANDSCHE SCHEPEN
AGIENA 3/9 v. Grangemouth n. Dysart.
ALBATROS m.s. 4/9 te Londen uitgekl. n. Ar kei.
ALBLASSERDAM 4/ Brunsbüttel gep. Riga n. Rotterd.
ALDERAMIN 3/9 Point Amour gep., Rott. n. Montreal.
ANTJE m.s. 4/9 te Londen uit.ekl. n. Antwernen.
ARY SCHEFFER 3/9 v. Rotterdam te Havre.
BATAVIER VII 5/9 v. Antwerpen n. Sunderland.
BATAVIER I 4/9 v. Hamburg n. Rotterdam.
COLYTTO 4/9 v. Rott. te Montreal.
CORNELIA m.s. 4/9 te Londen uitgekl. n. Antw.
DUBHE 4<7 110 mijl W. v. Scilly, Montreal n. Rotterdam.
GORECHT m.s. 4/9 te Lond., uitgekl. n. Gent.
GOUWESTROOM 3/9 v. Plymouth te Fowey.
HARMINA m.s. 4/9 v. Calais te Londen.
HAULERWIJK 4/9 v. Rotterdam te Boston.
HENDRIKA JOHANNA m.s. 4/9 v. Antw. te Londen.
HILLEGOM 38/8 v. Nova Scotia te Baltimore.
JANTINA m.s. 4/9 te Londen uitgekl. n. Brussel.
JENNI m.s. 4/9 v. Nijmegen te Londen.
LAUWERZEE sleepboot, met een tanklichter, 3/9 te B»
Janeiro, Clyde n. B. Ayres.
LEONORA 4/9 v. Dunston te Danzig.
MARPRaSSA 4/9 v. Thameshaven n. Fayal (v.o.)
MARNE m.s. 1/9 v. Rott. te Rouaan.
NAALDWIJK 4/9 v. Immingham n. Bilbao.
NOORDKAAP m.s. 4/9 v. Gravesend n. Antw.
NOORDZEE sleepb. met 2 lichters, 3/9 v. Rott. te Aviles.
NYSSIENA m.s. 4/9 te Londen uitgekl. n. Schiedam.
OCEAAN De Winter, 4/9 Brunsbüttel gep., Trangsund n.
Bridgwater.
PRO PATRIA Bosma, 1/9 v. Harburg n. Denemarken.
RANDWIJK 4/9 v. Marseille te Meylilla.
nen, schatten afmetingen en hoogte,
en trachtten zich van de dikte rekenschap
te geven.
Op 'n teeken van Segearix gaf de oudste
verscheidene slagen met zijn houweel tegen
den muur. Dan boog hy zich, hield zyn oor
tegen den grond en luisterde.
Op het beweeglyk gelaat van dezen Gal
liër las men gemakkelyk al zijne indrukken.
O, het was niet uit nieuwsgierigheid, noch
uit verlangen naar geld, dat hij dit deed.
Deze Gallische soldaat, in dienst van den
keizer, had een hoogere opvatting van zyn
plichten.
Hy was christen en hy „diende." Om ge
vaar en om het moeiiyke werk bekommerde
hy zich niet veel. Meer dan eens had hy
's winters verschansingen en loopgraven ge
maakt of legerkampen gebouwd.
Segearix ondervroeg hem met een blik.
Hier is het, zeide hy.
De officier strekte zyn hand uit, dade-
lyk stonden alle mannen gereed en hun
werktuigen opnemend, sloegen zy op dezen
muur met een verwonderiyke gelijkheid,
nauwkeurigheid en zekerheid. Men wist bo
vendien, hoe gemakkelyk deze steenen wa
ren los te maken, daar de aarde zeer week
was en het cement zeer brokkelig.
De soldaten van het Gallische legioen
schoten vlug op; onder hun zware slagen
begon de muur te wankelen.
Weldra zag men reeds een kleine ronde
opening. Hy, die de leiding had, legde zyn
houweel neer en wendde zich tot Segearix.
Ik ben bang, zeide hij, voor een instor
ting. Zie eens hoe gemakkelyk deze stee
nen losgaan. Het zou ernstige gevolgen kun-
nèn hebben.
Besluiteloos steunde hy op zyn werktuig.
zyn makkers deden hetzelfde. Segearix
ging naar den muur, Claudius volgde hem,
zyn lamp omhoog houdend. Klaarblykeiyk
moest men met de uiterste voorzichtigheid
handelen.
Te midden van zijn soldaten, die onbe-
weegiyk op zyne bevelen wachtten, vroeg
de jonge Galliër zich af, of het wel ver
standig was een werk voort te zetten, dat
by niet slagen zoo ernstige gevolgen zou
kunnen hebben. Zou hy Flora nog levend
aantreffen? Zou hy zelf haar graf wel be
reiken? Met verwarden blik onderzocht hy de
plaats, die door de losgemaakte steenen een
wyde opening vertoonde.
Indien wy aan den anderen kant der
stad waren, zeide Claudius, voortgaande met
byiichten, dan zou ik zeggen, tracht in ver
binding te komen met een of andere are-
naria der heidenen. Daar zoudt ge een bree-
den en gemakkelijken weg vinden, maar hier,
nu we door de Porta Salaria gegaan zijn, zyn
we te ver.
Segearix nam zonder te antwoorden de
lamp en hield haar op gelyke hoogte met
de opening. Dan beschouwde hij het bin
nenste. Evenals hij zelf had gedacht en
zooals Claudius ook zeide, gaf de andere
zijde toegang tot een reeds verscheidene
eeuwen oude gang, die ongetwijfeld nooit
meer gebruikt was en ook zonder een be
kende opening was. Eenige keus bleef echter
niet over, hij moest hierdoor en de officier
beval den toegang tot dezen onbekenden weg
grooter te maken.
Het gaat er hier niet om een stad of een
vesting te veroveren, maar om zoo goed en
snel mogelijk het graf van een levend be-
gravene te bereiken.
Op dit oogenblik, terwijl de soldaten weer
met hun werk voortgingen hoorde men voet
stappen. De Galliër keek onrustig om.
wy zijn verraden, zeide hij.
Maar Claudius antwoordde:
Vrees niets, heer, het is iemand dien ik
ken.
Zeker Evaristus?
Het schynsel van een lamp, die zeer laag
werd gedragen, teekende zich af op de muren.
Eén gedaante vertoonde zich, en een stem
herhaalde den groet der catacomben: Vivas
in Deo!
Ik heb my niet vergist hernam Claudius.
Het is Evaristus.
Weldra stond een grijsaard, gekleed in een
tunica en een donker bruinen mantel, voor
hen. Hij had een kaal hoofd, grijzen baard en
een zachte gelaatsuitdrukking.
Ik heb vernomen, mijne broeders, welk
een edelmoedige onderneming u hierheen
leidt. Ik hoop, dat gy er in moogt slagen deze
ongelukkige te bereiken.
wy zullen het beproeven, vader, zei de
Galliër, maar het werk is niet gemakkelyk.
Daar hij tegelijkertijd opstond kon de
priester de tusschen de steenen vry gekomen
ruimte zien, die weldra groot genoeg was,
om er een slank man, zooals Segearix, door
te laten.
Hy deed zijn mantel af en trok zyn harnas
uit. Hy was nu gekleed in een nauwe en
korte tunica van hertenleer, zooals de
Galliërs onder hun wapenrusting droegen,
zyn tot de ellebogen bloote armen waren
gespierd en ondanks de ringen, die hy droeg
waren ze lenig. Hy beval zyn soldaten met
het onderzoek op te houden en vroeg Clau
dius hem te volgen. Hij liep naar de wyde
opening en steunend op zijn handen sprong
hy met een behendige beweging door het
gat en bevond zich aan den anderen kant.
Het kind volgde hem onmiddeliyk en
vroeg om de lamp. die hy uit de hand van
een der mannen aannam.
Waar denkt ge, edele Segearix, dat wy
zyn?
In een oude, verlaten en ten deele in
gestorte arenaria. Ik zie er noch het begin,
noch het einde van, maar zy biedt ons des
te meer veiligheid.
Voor hen vormden de opeengevallen stee
nen een soort primitieve ladder. Segearix en
Claudius naderden voorzichtig. Men wist,
dat de gangen, waarin deze arenaria of praal
graven waren gebouwd, niet zeer talryk wa
ren in het oude Home, en bovendien zeer veel
verschilden met de catacomben der christe
nen. De weg was breed en recht. Over het
algemeen waren de in- en uitgangen er van
bekend. Daarom scheen het gelukkig, dat
deze ten deele was verwoest en als het ware
vergeten. Zy liep bovendien in bijna rechte
lyn naar de Porta Collina en indien er zich
geen onvoorziene en onoverwinnelijke hinder
palen plotseling zouden voordoen, dan kon
den de Galliër en de zijnen verwachten, dat
ze het hol van de Vestaalsche maagd konden
^bereiken.
Zonder een oogenblik te verliezen, liet Se
gearix zijn makkers door het gat springen.
Gehoorzaam en vlug, in de grootst mogeiyke
stilte, slechts nu en dan door eenige bevelen
onderbroken, verschenen zij ieder op hun
beurt.
De jongste onder hen droeg een fakkel, de
anderen hun houweel en hun gereedschap
pen. De officier keerde zich om en bemerkte
den priester Evaristus, die volgde.
Vader, zeide hij tot hem, indien wü
heden het geluk hebben de gevangenis van
Flora te bereiken, en indien wij tot haar kun
nen doordringen, hebt gy dan wat noodig is
om haar te helpen?
Zie, zeide de priester, wat ik heb me
degenomen, en hij haalde een beker en een
fleschje uit zijn mouw. Ook heb ik Suzanna
en Martina laten komen, die daarginds wach
ten.
(Wordt vervol irdJ
