Stadsnieuws
EEN VERZEKERDE TOEKOMST
CHEQUE.KOERSEN
X DE AMSTERDAMSCHE?
1
HEBT GIJ „WEL
EERSTE BLAD
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ZATERDAG 8 SEPTEMBER 1928
BLADZIJDE 2
Lllw leven afdoende
verzekerd bij gj
Agenda 9 September
\genda ÏO September
Diefstal rijwiel
Het overlijden van
Burgemeester D. Wentholt
Behandeling van Geestes
zieken
Heringa Wuihficfa, Haarlem
Exide batterijen - Ook reparaties
Gemeentezaken
Het ongeluk op den
Waagtoren te Alkmaar
HEBT GIJ, AIS GIJ IH HET BEZIT ZIJT VAN EEN POLIS DER
Eö 1/ Levensverzeken sg Mij.
Ja* Ik. Nassausmgel 3 te Nijmegen
VRAAGT SN1LICHTINGEN.
Cinema Palace
Ingezonden
Cursus voor autorijders en -rijdsters
Audiëntie
Personalia
Stolzuigerlmis MAERTENS
Barteljorisstr. 16 Tel. No. 10756
Apex Klop-Veeg-Stofzuigers f175-
De Rijksstraatweg Kennemerstraat-
Soendaplein
Examens politiediploma
DE SPAARNEBANK
Haarlem - Amsterdam
St. Josephsgezellenvereeniging, Jansstraat 59.
122 uur en van half 7 tot 10 uur geopend.
8 tot half 10 uur verplichte opkomst.
8 uur Spaarkas.
Gemeentelijke Concertzaal. Om 8 uur Henri
ter Halls Revue.
Den Hout half 8 uur concert H. O. V.
Theeschenkerij Houtrust Om half 5 uur
Matiné.
Cinema Palace 8 uur Bioscoopvoorstelling.
Rembrandt-Theater, Groote Markt 7 uur
en kwart over 9 uur Bioscoopvoorstellingen.
(Alleen voor volwassenen).
Haarl. Vrije Schilderschool. Kampersingel 34.
Van 9.304.30 uur Tentoonstelling.
©ciëteit „St. Bavo" half 9 uur Bestuur
Handels- 'en Kantoorbedienden 8 uur
Bevolkingsbureau. 8 uur Ledenvergade
ring Trampersoneel.
St. Josephsgezellenvereeniging, Jansstraat 59.
810 uur Clubavond Damclub „T. en
P". 8 uur Repetitie Rederijkers „St.
Genesius".
Cinema Palace 8 uur Bioscoopvoorstelling.
Rembrandt-Theater, Groote Markt 7 uur
en kwart over 9 uur Bioscoopvoorstellingen.
(Alleen voor volwassenen).
Haarl. Vrije Schilderschool. Kampersingel 34.
Van 9.304.30 uur Tentoonstelling,
Apotheekdiensten.
De Zondag- en nachtdienst der Apotheken
wordt deze week waargenomen door: de
Firma C. G. Loomeyer en Zn., Barteljoris-
straat 11, Tel. 10175, en de Park-Apotheek,
Kleverparkweg 13, Tel. 11793.
Bij de politie is aangiite gedaan van den
diefstal van een rijwiel, dat stond achter
een perceel in de Bavostraat.
Herdenking door den raad
Nauwelijks was het bericht van het over
lijden van burgemeester Wentholt bekend ge
worden, of ten teeken van rouw werden van
de raadszaal en de burgemeesterskamer de
gordijnen neergelaten. Van alle openbare ge
bouwen werd de vlag halfstok geheschen en
van 3 uur tot half 4 luiddenalle klokken
in de gemeente.
Te 8 uur werd een buitengewone raads
vergadering gehouden. Hierbij waren alle
raadsleden tegenwoordig, de gemeente-secre
taris, de hoofden van de gemeentebedrijven,
het gemeentepersoneel, ambtenaren van an
dere takken van dienst, de rijksveldwachter,
de gemeentepolitie, gemeentewerklieden e. a.,
ook enkele dames.
De heer J. H. M. Balvers, waarn. burge
meester, sprak een kort woord als volgt:
Deze spoedeischende vergadering vindt zijn
oorzaak in een voor ons allen droevig geval.
Mocht ilr bij de jongste vergadering mede-
deelen, dat de gezondheidstoestand van den
burgemeester zoo vooruitgaande was, dat we
hem binnen afzienbaren tijd weder in ons
midden zouden mogen begroeten,, thans is
aan mij de droeve plicht u mede te deelen,
dat de burgemeester heden te rond half 12
is overleden. Burgemeester Wentholt zal dus
nooit weder op deze plaats terugkeeren. Het
ls niet mijne bedoeling, u een resumé te
geven van hetgeen de overledene tijdens zijn'
burgemeesterschap deed, alleen wil ik zeg
gen, dat Hillegom een burgervader 33 jaar
lang heeft gehad, hetgeen zeker voldoende
mag heeten, om het vertrouwen uit te spre
ken, dat God hem loone voor alles, wat hij
voor Hillegom heeft gedaan. Hij ruste in
vrede.
De heer J. H. A. Vooren sprax als volgt:
Mijnheer de voorzitter! Als oudste lid van
den raad meen ik mij te mogen veroorloven,
hier een enkel woord te spreken. Wethouder
Balvers huldigde in 1920 den burgemeester
om drie eigenschappen: als kalm en ernstig
leidsman, om zijn onpartijdigheid en om zijn
eenvoud. De secretaris Van der Jagt eerde
den burgemeester met de woorden: „de amb
tenaar gevoelt zich in uwe handen veilig".
En de raad herdacht den burgemeester o.m.
als een magistraat, die hartelijk medegevoel-
de met armen en lijdenden. Wanneer wij dat
alles resumeeren, dan weten wij, dat onze
gemeente heden betreurt het verscheiden
van een burgemeester, die was een aristo
craat naar den geest. Welke donkere wolken
zich ook samenpakten boven onze gemeente,
zijn gezag werd nimmer aangetast, omdat
zijn verschijnen reeds eerbied afdwong. Per
soonlijk heb ik in hem geëerd zijn groote
zorg voor de belangen der ambtenaren. Ik
weet het, hoe goed het hem deed, als een
raadslid een lans brak voor deze belangen,
welke hem heilig waren.
Met innige droefheid zijn wij thans ver
vuld, de gemeente is in rouw; mogen we
dezen rouw waardig dragen! Wat heeft dit
verscheiden ons veel te zeggen: ook voor ons
kan ieder ooogenblik het laatste zijn. Zal dan
ook van ons gezegd kunnen worden: een
aristocraat naar den geest? Zullen nevens
ons geloof in God onze daden zoodanig zijn
geweest, dat wij bereid zijn de Eeuwige Heer
lijkheid in te gaan? Moge daarom ieder on
zer van hier gaan met de bede, dat God ons
kracht moge geven, te leven als onze bur
gemeester! En moge Hij de bedroefde wedu
we en haar kinderen bijstaan in deze moei
lijke ure.
Mr. J. B. Sens betuigde nu namens de
ambtenaren der secretarie, alle andere amb
tenaren en werklieden zijn hartelijke deel
neming met de bede: hij ruste in vrede.
Op voorstel van den waarn. burgemeester
werd besloten namens den raad een betuiging
van deelneming en rouwbeklag aan de fami
lie Wentholt te doen geworden.
Het gesprokene werd door alle aanwezigen
staande aangehoord.
Omtrent de teraardebestelling van wijlen
den burgemeester kan nog niets worden
medegedeeld.
RECTIFICATIE
In het artikel over den burgemeester in
het nummer van gisteren is door het wegval
len van het woord „alleen" een storende
fout ontstaan. Regel 7 moet luiden: „zijn lei
ding was niet alleen altoos even correct", etc.
De nieuwe inzichten
Verrassende en aanmoe
digende rem taten te
Santpoort verkregen
In het zoo juist verschenen verslag over
1927 van het Provinciaal Zieken! uü nabij
Santpoort, schrijft dr. W. M. van der Scheer,
geneesheer-directeur van deze inrichting,
over de te Santpoort bereikte resultaten met
de toepassing van nieuwere inzichten in de
behandeling van geestes-zieken.
Gedurende een vol jaar, schrijft dr. Van
der Scheer, pogen wij volgens de inzichten,
die zeker voor het grootste deel ontleend zijn
can wat wij bij dr. Simon, in Gütersloh,
hebben gezien en van hem hebben geleerd,
in ons ziekenhuis wijzigingen in de behan
deling en verzorging, met name van de
onrustige en onsociabele krankzinnigen aan
te brengen.
„De moeilijkheden, welke wij daarbij
ondervonden en nog steeds ondervinden,
zijn zeer vele. D; reeds nu bereikte resultaten
zijn daartegenover zoo diuidelijk, zoo verras
send, en zoo aanmoedigend, dat wij steeds
meer tot de erkentenis komen van de buiten
gewoon groote beteekenis van dr. Simon uit
Gütersloh, die voor mij blijft de grootste
pionier, de grootste psychiater van onzen
tijd op het gebied der krankzinnigenverple
ging.
„Het resultaat van de verandering in ons
Ziekenhuis geeft mij het recht en leidt er
mij toe om opnieuw te getuigen van mijn
enthousiasme, een enthousiasme, dat ik hoop
over te kunnen brengen op degenen, die
neiging hebben nog steeds eenigszins sceptisch
te staan tegenover deze nieuwe richtlijnen
in de verpleging.
„Een enthousiasme, dat op grond van de
opgedane ervaring, naar ik hoop slechts
opbouwend kan werken en eveneens een
tegenhanger moge zijn van uitingen, die, hoe
eerlijk en goed wellicht bedoeld, in staat zijn
de grootheid van een Simon onnoodig te
verkleinen, daar de meesten naast de kern
der zaak blijven.
Simon heeft, bouwend op opvattingen
van voorgangers, gebruik makend van
verpleegmethoden en meeningen, welke reeds
lang algemeen goed van de psychiaters waren
geworden (b.v. het nut van den arbeid) uit
de veelheid van opvattingen, welke niet
alleen in de verplegingswereld heerschen,
doch die, veeleer steunend op biologische
wetten, aan de opvoedkunde en ervaringsleer
zijn ontleend, één geheel geconstrueerd en
aangetoond, dat de consequente toepassing
van eenvoudige regelen tot ongedachte
resultaten kan leiden.
„Het nieuwe zetelt voor een groot deel in
de hooge waarde, die moet worden toegekend
aan den opvoedenden factor van het milieu,
aan de wisselwerking tusschen milieu en
individu ook het zieke individu al is
daarin een groot deel van den potentieelen
aanleg vernietigd.
In het Ziekenhuis te Santpoort, bedraagt
het aantal patiënten 1460 (1150 vrouwen,
450 mannen), van wie 80 eerste en tweede
klasse verpleegden (40 mannen en 40 vrou
wen).
Bijna onaangeroerd en ongewijzigd hebben
wij gelaten de verpleegwijze, zooals wij deze
sedert jaren op de rustige afdeelingen toe
pasten. De grootst mogelijke vrijheid is aan
al de rustige patiënten gelaten. Het eenige
wat wij veranderd hebben, is, dat wij niet
meer tolereeren, zooals dit vroeger toch nog
dikwijls gebeurde, dat één patiënt door
schelden of onwelvoeglijkheid anderen
stoort en het milieu, waarin de menschen
gezamenlijk leven, minder aangenaam maakt.
Dan worden die maatregelen getroffen, welke
een verstandige moeder ook thuis op haar
kinderen toepast. En het is verrassend om te
zien, hoe door een eenigszins streng doorge
voerde en niet telkens in inzicht wisselende
methode, de genoeglijkheid en het gevoel
van onderlinge saamhoorigheid wordt aan
gekweekt.
Waar wij vroeger b.v. een paranoiden
lijder, indien deze zoo nu en dan ging razen
en schelden, een tijdlang zijn gang lieten
gaan, wordt dit nu oogenblikkelij k gecoupeerd
door hem of haar oogenblikkelij k naar bed
te sturen, naar een andere voor hem of haar
minder prettige afdeeling, door het inhouden
van gunsten, enz. enz. Het gelukt wel bijna
altijd hen deze zeer slechte gewoonte af te
leeren. Ook bij imbecillen heeft deze methode
een zeer gunstig effect.
Ongewijzigd hebben wij gelaten het
somatisch en psychiatrisch nauwkeurig
onderzoek van iederen nieuw-opgenomen
patiënt, ongewijzigd de bed-behandeling
der lichamelijk zwakken, ongewijzigd de in
ons Ziekenhuis ver doorgevoerde psychische
individualistische behandelings-methoden,
ongewijzigd onze somnifeenbehandeling van
de akute opwindingsstadia, met name die
van de manisch-depressieve, psychose,
ongewijzigd onze malaria-kuren bij de
dementia paralytica, ongewijzigd is gebleven
ons streven den zieken mensch voor zijn
ziekte te behandelen
Het zijn vooral de onrustige en halfon-
rustige afdeelingen, waarop wij onze aandacht
hebben geconcentreerd. Hiervan toch werd
een zeer groot aantal patiënten bij voortduring
te bed verpleegd. In verschillende separeer-
kamertjes werden daarenboven voor hun
omgeving gevaarlijke agressieve, scheurende,
vernielzuchtige patiënten soms maanden, ja
jaren lang gehouden. De permanente baden
(in ons Ziekenhuis pl.m. 46) waren vrijwel
altijd bezet. Met een relatief groot aantal
afgeloopen gevallen van dementia praecox
bemoeide men zich weinig.
Iedere inrichting had zijn onrustige en
halfonrustige afdeelingen en de meeste
gestichten in ons land hebben dit nog Ook
wij waren in 1926 nog in het bezit van een
groot aantal onrustige, agressieve, onsociabele
moeilijk te verplegen krankzinnigen. Het
percentage arbeidende patiënten was in die
dagen tot 70% gestegen. Maar de overige
30%, daarover gaat het
Wij zijn begonnen aan het personeel te
vertellen van al het mooie, dat wij gezien
hadden in Gütersloh bij dr. Simon en in
Konstanz bij dr. Thum, die een volgeling
van Simons is.
Doktoren en hoofdverpleegsters, enkele
hoofden van takken van dienst, enkele eerste
verpleegsters en verplegenden zijn door het
bestuur in staat gesteld zich met eigen oogen
van de in Gütersloh bereikte resultaten te
overtuigen en daarna zijn de onrustige en half
onrustige afdeelingen onder handen genomen.
Vooruitloopende op de hervorming van
ongezellige dagzalen in een ^meer comfortabel
ingericht milieu, werd aan alle patiënten
zonder uitzondering intensieve aandacht
geschonken en niettegenstaande herhaalde
mislukkingen werd telkens weer opnieuw
getracht, door middel van het zetten aan
den arbeid, de meest krachtige der opvoed
kundige maatregelen toe te passen. Zoodra
I één der natiën ten heorvn nnrustio' te worden
werd deze voor korten tijd uit het milieu
verwijderd, maar ook telkens weer terugge
haald in hetzelfde milieu. Niemand werd
meer gedurende langen tijd aai zichzelf
overgelaten.
Het resultaat in den beginne was zóó
verrassend, dat hier en daar ons enthousiasme
wel eens te snel oversloeg en door de voort
varendheid van het personeel zelf (hoewel er
ook een aantal was en nu ook nog is, dat een
zeer passieve houding aanneemt en een
ernstige belemmering heeft gevormd) het
tempo der wijziging wel eens te snel werd,
zoodat er menig oogenblik is geweest, waarin
jhet verplegend, personeel niet altijd tegen
i alle moeilijkheden opgewassen bleek, en,
in plaats van rust onrust en vermeerderde
i agressiviteit het ge-vclg is geweest,
r Dat waren wel eens moeilijke dagen,
I want nerveusheid bij het personeel werkt
niet k'almeerend op de zoo moeilijke patiënten
Maar deze moeilijkheden zijn nu vrijwel
overwonnen.
Ik weet heel goed, dat wij er nog lang niet
zijn, daarvoor beschikken wij nog niet over
voldoende, voor dezen verplegingsarbeid
geschikt personeel, daarvoor zijn de begrippen
van sommige oudere verplegenden nog niet
j voldoende vervormd en zitten enkelen nog te
veel vast aan den ouden sleur, daarvoor heb-
I ben wij zelf ook nog te wein g ervaring.
Maar ik ben overtuigd, dat wij in dit alles
zullen slagen, als wij slechts met volharding
en voldoende vertrouwen in de goede eigen
schappen en de medewerking van het
verplegend personeel, dezen nieuwen
ingeslagen weg blijven bewandelen en ons
door een te langzaam bereikt resultaat en
door tijdelijken tegenslag niet laten ontmoe
digen.
Nogmaals roep ik al mijn collega's toe
zoo ge nog geen wijziging hebt gebracht in de
bij u bestaande verpleging, vang dan zoo
spoedig mogelijk aan, want langer uitstel
onthoudt aan velen uwer zieken een mensch
waardiger bestaan, een bestaan, waarop
zij r*cht hebben.
„Langer uitstel is nala'igheid
De exploitatiebegroting voor 1928 sluit
op een bedrag aan baten en lasten
f 1.885.505.88.
De balans per 31 December 1927 sluit
op een eindbedrag aan activa en passiva van
f 4.345.327,33.
V IJWILLIGE LANDSTORM
(Instituut van Vooroefening.)
Tot 26 September a.s. kunnen jongelie
den, eboren in 1910, zich verbinden bij
bovengenoemd in 'tuut, om door het be
halen van het bewijs van voorgeoefendheid
verkorting van eerste oefening te verkrij
gen (4 maanden). De oefeningen geschie
den ter plaatse, terwijl voor den vrijwilliger
aan de oefeningen geen kosten zijn verbon
den. Wapens, kleeding, uitrusting, enz. wor
den door het Rijk in bruikleen verstrekt.
Jongelieden die door hun opleiding (M.U.
L.O., Middelbaar en Voorbereidend Hoo-
ger Onderwijs), in de termen vallen, aange
wezen té kunnen worden voor Officiers- of
Onderofficiers-opleiding, met daaraan ver
bonden langeren eersten oefentijd, kunnen
bij> den Vrijwilligen Landstorm (afdeeling
Kaderlandstorm), tot den sergeantsrang
worden opgeleid, waarbij dan, behalve de
bovengenoemde 4 maanden, nog meer be-,
korting van eersten oefentijd kan worden
verkregen. Voor den Kaderlandstorm kun
nen zich ook nog na 26 September (doch
bij voorkeur voor dien tijd), jongelieden
aanmelden, geboren in 1911 en 1912. Aan
melding voor den z.g. gewonen Landstorm
(opleiding ter bewijs van voorgeoefendheid,
voor jongelieden die niet meer dan gewoon
Lager Onderwijs hebben genoten) is alleen
beperkt tot hen geboren in 1910.
Alle gewensche inlichtingen omtrent voor
deden, welke een verbintenis biedt, als
vermindering van eersten oefentijd, oefenen
in vrijen tijd, minder loonderving bij inlo
ten, enz. te verkrijgen Kamer No. 90, Infan
terie kazerne, Koudenhorn te H arlem,
iederen werkdag, uitgezonderd Zaterdag,
van 912 uur voormiddag en van 7.309
uur nam.
Opheffing commissie voor de Pensioenen
B. en W. schrijven aan den Raad
Bij Uw besluit van 24 October 1923,
is ingesteld een commissie van bijstand
voor arbeidsaaangelegenheden.
Sedert dien heeft de commissie voor ar-
beidsaangelegenheden meermalen van ad
vies gediend omtrent onderwerpen, welke
vroeger, vóór zij was ingesteld, werden toe
gezonden aan de commissie van bijstand in
zake het verleenen van pensioen en onder
stand. Dit geschiedde geenszins als gevolg
van eene mindere waardeering, welke bij
ons voor de adviezen van laatstgenoemde
commissie zou bestaan. Integendeel, ons
college heeft waardeering voor de voorlich
ting, welke gedurende tal van jaren van haar
is ontvangen, vooral in den eersten tijd na de
totstandkoming van de gemeentelijke pen
sioenverordeningen. De oorzaak is dan ook
te zoeken in de omstandigheid, dat de pen-
sionneering, en wat daarmede samenhangt,
een belangrijk deel uitmaakt van de arbeids
voorwaarden van het gemeentepersoneel,
waardoor de te behandelen onderwerpen
veelal op beider terrein liggen. Bovendien
zijn de bemoeiingen, welke geacht moeten
worden alleen te behooren tot het arbeids
veld van de pensioencommissie, wel zeer in
aantal verminderd, sinds de pensionneering
van gemeente-ambtenaren rijkszaak is ge
worden.
Een en ander heeft ons doen besluiten
u voor te stellen, bij de nieuwe samenstel
ling van de vaste Raadscommissiën in deze
j maand over te gaan tot opheffing van de
I commissie van bijstand inzake het verlee
nen van pensioen en onderstand en tevens
den naam van de commissie van bijstand
voor arbeidsaangelegenheden te veranderen
in commissie van bijstand voor arbeids- en
pensioenzaken.
Over het ongeluk op den Waagtoren te
Alkmaar, waarover wij reeds bericht hebben,
lezen wij in de Alkm. Crt. nog de volgende
bijzonderheden.
Twee werklieden. M. J. Blommaert en
P. Wassenberg, beiden 20 a 25 jaar oud en
woonachtig te Haarlem, waren op het dak
van het Waaggebouw aan de Noordzijde,
eenige meters onder den omloop, bezig met
pennen te slaan tusschen de leien, waarlangs
de draden gelegd moesten worden van den
bliksemafleider.
Plotseling zagen personen, die op het
Waagplein bezig waren met kaaszetten, dat
bovengenoemde werklieden naar beneden
vielen, de één, de heer Blommaert, bleef in
de goot liggen, doch de ander viel eerst
op den luifel en daarna op het plein.
Dadelijk snelden van verschillende zijden
personen toe. De man lag op straat en bloedde
hevig uit een snijwond aan het hoofd en uit
ooren en neus.
Men legde den man een verband om het
hoofd,waarna hij ten slotte met een particulier
zieken-auto naar het St. Elisabethziekenhuis
werd vervoerd.
De tweede persoon, die in de dakgoot was
gévallen, bleek er minder ernstig aan toe.
Hij klaagde over pijn in de knie en kon de
volgende mededeelingen over de toedracht
van het ongeluk doen.
's Morgens even voor 8 uur waren z'n
kameraad en hij met het inslaan van de
pennen begonnen, waarmede zij vanaf
Maandag j.l. af bezig waren. Nadat eerst de
andere zijde van het Waaggebouw was afge
werkt, werd aangevangen met de Noordzijde.
Hierbij werd gebruik gemaakt van twee z.g.
leiladders, die splinternieuw waren en waar
mede, naar de man zeide. steeds gewerkt
wordt.
De eerste ladder werd in de goot geplaatst
en ten einde uitglijden te voorkomen, had
Blommaert er voor gezorgd, dat de ladder
van onder vaststond.
De tweede werd hierop geplaatst, zooals
dit steeds gebeurt, zonder aan de eerste ladder
te zijn vastgemaakt, doch op deze manier,
dat de laatste sport van de eerste ladder
steunt op de eerste sport van de tweede ladder.
Blommaert bevond zich boven op de
tweede ladder en had de eerste pen tusschen
de leien geslagen. Z'n kameraad kwam met
een tweede pen de ladder op en bevond zich
juist halfweg, daar waar de beide ladders
op elkaar steunden,toen Blommaert plotseling
de ladder voelde bewegen. Hij greep zich
vlug vast aan de reeds bevestigde pen, doch
toen hij bemerkte, dat de pen omboog, liet
hij los en kwam terecht in de goot.
Wassenberg evenwel viel over den rand
van de goot en nam in z'n val de ladder mede.
Deze is gebroken tijdens het vallen.
Over de oorzaak van het losraken der lad
ders wist Blommaert niets met zekerheid te
zeggen.
Even voordat zij vielen, had hij nog aan
Wassenberg gevraagd of de ladders goed
vast zaten, wat deze bevestigend beantwoord
de.
Misschien is Wassenberg bij het aanreiken
van de pen, trekkend tegen de ladder op
geloopen, waardoor deze onder de bovenste
is weggeschoten.
De heer Blommaert deelde yerder nog
medé, dat Wassenberg eri hij reeds lang dit
soort werk verrichten en zelf had hij reeds
hij de Zuiderzeewerken en onlangs nog op
een toren te Schiedam denzelfden arbeid
verricht.
- De ladders zijn door de politie in beslag
genomen.
De lezing van den heer Margadant is, dat
Wassenberg bij het aanreiken van een pen
het evenwicht zou hebben verloren en zich
aan de ladder zou hebben pogen vast te
grijpen, waardoor hij met de ladder over de
borstwering viel.
De ernstig gewonde heeft een hersen
schudding, schedelfractuur en een hoofdwond
opgeloopen.
Naar men ons uit het St. Elisabethzieken
huis mededeelde, zou de heer Wassenberg
gisterenmiddag de H. H. Sacramenten der
Stervenden ontvangen.
De toestand van P. Wassenberg was heden
iets beter, hoewel hij nog steeds niet buiten
gevaar is.
Gistermiddag moest men den patiënt met
een zuurstofapparaat te hulp komen. Hij
heeft een naar omstandigheden vrij rustigen
nacht gehad.
Gisteravond draaide voor het eerst in
bovengemeld theater de Orion-film van den
triomfantelijken intocht van Z. D. H. Mgr.
Aengenent in zijn Vaderstad Delft. De Bis
schop gaf over deze film, toen hij eenige
weken geleden aan het Bisschoppelijk paleis
vertoond werd, zijn volle tevredenheid te
kennen. Wij zien allereerst de komst van den
Bisschop aan het station. Vervolgens den
zegetocht door de stad, waar de Bisschop
gezeten in een met zes paarden bespannen
calèche, overal word toegejuicht. Hierna
de aankomst bij de kerk, waar de vaandels
der verschillende plaatselijke vereenigingen
zijn opgesteld en een grootsche stoet van
bruidjes den Bisschop met palmtakken en
vlaggen toewuiven. Tijdens het plechtig
Lof werd het Altaar met schijnwerpers ver
licht en werd de bewierooking van het altaar
tijdens het Magnificat verfilmd. Van de
Pontificale Hoogmis zijn enkele momenten
genomen, zooals Credo, Evangelie en Offer-
rande. Tenslotte ziet men Mgr. nog in ge
sprek met den voorzitter van den feest
commissie.
In tegenstelling met andere religieuze
films, munt deze film uit door eenvoud,
waardigheid en schoonheid. Het is goed ge
zien, om het plechtigste oogenblik van de
H. Mis de Consecratie weg te laten. Door
het feit, dat ook andersdenkend publiek
aanwezig is en dit zich wel eens een minder
aangename uitdrukking laat ontvallen, zou
een katholiek zich hieraan, vooral tijdens de
heiligste handeling der H. Mis, kunnen
stooten. De film getuigt van hard en devoot
werken, hetgeen waardeering verdient. Het
orkest zorgde voor een passende en uitste
kende begeleiding. Het verdere programma
is eveneens een bezoek aan dit theater waard.
Een interessant en uitgebreid wereldnieuws,
dat naast vele kijkjes uit het buitenland, ook
tal van Hollandsche actualiteiten, zooals de
viering van Koninginnedag in verschillende
steden, de landbouwtentoonstelling „Zwol-
land," in Zwolle, geeft. Verder een aardige
teekenfilm, een klucht met enkele nieuwe
vondsten op dit gebied.
Tenslotte Douglas Fairbanks in zijn
heldenfilm „De Zwarte Piraat," welke ge
heel in kleuren, volgens het procédé
technicolor, is geprojecteerd. Het is een
spannende geschiedenis uit het ruwe en
ruige leven der zeeschuimers. Met zijn
vechten, rooven, stelen en andere bij dit
beroep behoorende bedrijven, waarin ten
slotte „Doug," de verdediger van het recht,
zegeviert.
Kortom een programma, dat wij onzen
lezers aanraden te gaan z en.
Voor den inhoud van deze rubriek stelt de
Redactie zich niet aansprakelijk
De directeur der ambachtsschool verzoekt
ons het navolgende onder de aandacht te
willen brengen
Toen in het voorjaar de eerste cursus tot
opleiding van autorijders en rijdsters werd
gegeven, lag het in de bedoeling eens per
jaar een dergelijken cursus te houden. Bij de
inschrijving was de aangifte van leerlingen
echter zoo groot, dat het houden van meer
cursussen per jaar wenschelijk bleek. Eerst
moest echter worden afgewacht of de cursus
aan de te stellen eischen zou voldoen en of
de aanvragen tot deelneming zouden blijven
aanhouden.
Daar dit het geval was besloot het bestuur
der ambachtsschool met ingang van half
September den 2den cursus te openen. Deze
cursus zal ongeveer een half jaar duren. Per
week zullen twee theoretische lessen worden
gegeven, terwijl bovendien het rijden wordt
onderwezen.
Voor verdere bijzonderheden verwijzen
wij naar de in dit blad voorkomende adver
tentie.
Z. D. H. de Bisschop van Haarlem ls
a.s. Maandag, Dinsdag en Woensdag ver
hinderd audiëntie te verleenen.
Tot tijdelijk leerares in de klassieke talen
aan het Christelijk Lyceum is benoemd
mej. D. Verstege, doctoranda in de klas
sieke letteren te Haarlem.
TER HALL'S REVUE
Het aanstaande verscheiden van Ter
Hall's Revue, die nu eenmaal tot eene stevige
traditie geworden was in het uitgaansleven
van heel het publiek, heeft ook gisteravond
weer onze Concertzaal vol gelokt met een
publiek, even dankbaar als ooit te voren.
Na wat wij vorige dagen reeds schreven
I over de praestaties is het wel overbodig,
détails te noemen of te prijzen men weet
wel, dat Buziau weer op dreef is, en dat op
de eerste plaats om zijn onweerstaanbare
humor deze revue haar populariteit verwor-
j ven heeft, en men weet, dat weer balletten
en finales zoo sprookjesachtig zijn gecostu-
meerd, dar er geen beschrijving voor te
vinden valt.
Het is juist deze afwisseling van stille
bewondering én van daverenden lach, die de
aantrekkelijkheid van dit eigenaardig soort
tooneelkunst uitmaakt, waarin deze troep
zich altijd zulke meesters heeft getoond.
Het zal den laatsten avond van de verdwij
nende revue zeker evenmin aan belangstelling
en aan hulde ontbreken.
Het Rijk wenscht binnenkort over te gaan
tot verbetering van den Rijksweg Haarlem-
Velsen, voorzoover betreft het gedeelte
Kennemerstraat-Soendaplein. B. en W. schrij
ven nu aan den Raad
Op het voor de leden ter inzage gelegd
plan, gemerkt A, is de voorgenomen verbe
tering aangegeven.
Uitvoering van dit plan zal plaats vinden,
wanneer de gemeente o. a. den daarvoor
benoodigden grond en het daarvoor benoo-
digde water (deel uitmakende van de Alge-
meene begraafplaats aan den Schoterweg)
kosteloos aan het Rijk beschikbaar stelt.
Op de mede voor Uwe leden ter inzage
gelegde teekening, gemerkt B, is bedoelde
grond en bedoeld water met een groene kleur
aangeduid.
Zooals uit die teekening blijkt, zal het
huis Akendam, (de woning van den opzichter
over de Algemeene begraafplaats) dienen te
worden gesloopt. Nadat dit perceel door den
tegenwoordigen bewoner is verlaten, kan het
voor afbraak door de gemeente worden
verkocht.
Van de gemeente wordt voorts verlangd,
dat zij nadat van Rijkswege de vijver voor
de begraafplaats geheel zal zijn aangevuld
voor hare rekening op die grondaanvulling 1
en tevens op een van het Excercitieterrein j
aan den Schoterweg af te nemen strook grond,
een voetpad aanlegt. j
Door de voormalige gemeente Schoten
is destijds aan den Rijkswaterstaat mondeling
toegezegd, voor rekening van die gemeente
te zullen nemen den aanleg van de oostzijde
van den Rijksweg van een trottoir ter breedte
van 4 M". met riool. Aan die zijde van den te
verbeteren weg moet n.l. een doorloopend
riool worden gelegd.
Genoemde verplichting behoort Haarlem
over te nemen.
De kosten van aanleg van de hiervoor
bedoelde trottoirs (met bruine kleur aange
geven op de teekening gemerkt B) met riool
zijn geraamd op 44.500,
Van gemeentewege zal vervolgens langs
het gedeelte van de begraafplaats tusschen de
Kleverlaan en het Julianapark (Spaansche
Vaartstraat) een hekwerk ter lengte van pl.m.
300 M. moeten worden aangebracht. De
Rijkswaterstaat zal zorgdragen voor verplaat
sing van het bestaand hekwerk ter lengte
vati pl.m. 150 M.
De kosten van het nieuw te maken hek
werk (in den geest als dat langs de begraaf
plaats aan de Kleverlaan) zijn geraamd op
ƒ30.000,—.
Hoewel van de gemeente belangrijke offers
worden gevraagd, dient naar onze meening
de door het Rijk verlangde medewerking
aan de tot standkoming van de zoo zeer
gewenschte verbetering van het hiervoor
genoemd wegvak, ten volle te worden ver
leend.
Voor het examen politiediploma van den
Algemeenen Ned. Politiebond, gehouden te
Amsterdam, slaagde de heeren B. Fledder-
man, alhier, met aanteekeningen, P. D.
Gieske, alhier, W. v. Diessen, alhier, G. v.
Enk te Enkhuizen en K. Goris alhier, zon-
aanteekeningen.
HUURKOOP-SYSTEEM
De Contact-Commissie, bestaande uit af"
gevaardigden der Vereeniging van Huisvrc*i-
wen Afd. Haarlem, en van de Midden
standscentrale voor Haarlem en omliggende
gemeenten, heeft in hare vergadering van
18 Juli j.l. het Huurkoopsysteem behandeld
en kwam daarbij op de hiernavolgende over
wegingen tot de conclusie, dat het Huur
koopsysteem (behalve voor werktuigen en
andere artikelen, die door het gebruik in
tfjds- en aan arbeidsbesparing zich zelf be
talen) voor de maatschappij ontwijfelbaar
verderfelijk is. Het huurkoopsysteem is een
stelsel, waarbij men eerst eigenaar wordt
van het geleverde voorwerp, nadat de laat
ste afbetalingstermijn is voldaan. Tot zoo
lang blijft dat voorwerp, het aanstonds bij
wanbetaling van een der afbetalingstermij
nen, direct opvorderbaar eigendom van den
leverancier, en van al het daarop door den
gebruiker reeds afbetaalde wordt niets te
ruggegeven. Deze gelden worden beschouwd
als betaalde huur voor het gebruikte voor
werp.
Reeds sedert vele jaren wordt dit systeem
van afbetaling in Amerika en in Frankrijk
toegepast, aanvankelijk voor landbouwwerk
tuigen en machines voor de nijverheid. La
ter voor wasch- en naaimachines enz. en
dat was, zooals reeds opgemerkt niet scha
delijk, omdat dergelijke zaken zich door het
gebruik zelf betalen.
Nu echter, dit, alzoo in beginsel niet ver
keerde systeem uitgebreid werd tot de aan
schaffing van allerlei voorwerpen, die niet
tot de bovengenoemds behooren en zich
is gaan uitstrekken tot het zich aanschaf
fen van meubelen, kleeding en luxe voor
werpen, is het tijdstip gekomen op het ge
vaarlijke van dit hiervoor verkeerde beta
lingssysteem te wijzen en te beproeven te
verklaren hoe de handel er toe kwam dit
stelsel van afbetaling in te voeren en aan
te bevelen. Het mag worden bekend geacht,
dat vooral in den laatsten tijd ook hier te
lande het beginsel van minimum winst en
maximum omzet wordt gehuldigd. Hieruit
volgt, dat de industrie beproeft zooveel
mogelijk aan den kleinhandel af te leveren,
die op zijn beurt weder zich inspant om op
allerlei wijze en langs allerlei wegen zoo
veel mogelijk artikelen aan den man te bren
gen en daartoe methoden aanwendt, die de
ciënten in sterke mate tot koopen moeten
bewegen.
Deze cliënten waarvan vooral in den laat
sten tijd vele door den ongezonden zin voor
weelde en uitspanning, die thans heer-
schende is, behoeften zijn gaan gevoelen1,
aan dingen, waaraan zij vroeger onder meer
gezonde verhoudingen niet zouden hebben
gedacht, vinden in deze schijnbaar gemak
kelijk na te komen betaling aanleiding zich
op huurkoopvoorwaarden verschillende voor
werpen aan te schaffen. Zij vergeten even
wel, dat in zeer "ele gevallen voor de ver
langde voorwerpen een veel grooter bedrag
moet worden betaaAd, dan bij aankoop a
contant, terwijl reclames over de qualiteit
der geleverde zaken al aanstonds, dikwijls
haast onoverkomelijke moeilijkheden met
zich brengen. Dat verschillende, ten deele
zeer goed te voorziene omstandigheden
hunne berekening der mogelijkheid van de
voldoening der betalingstermijnen in de war
kan brengen, wordt meestal geheel en al
voorbijgezien.
Werd vroeger door' elk goed verloofd paar
met het oog op de toekomst gespaard, zoo
dat mogelijk was, dat de aankoop van huis
raad a contant gedaan werd en het jonge
gehuwde paar kan leven ook van een be
trekkelijk bescheiden inkomen, maar zonder
groote zorg; door dit afbetalingssysteem is
dit veranderd in een huwelijksleven zonder
eenig bezit of weerstandsvermogen en met
bijna altijd groote zorg door de op het ge
zin rustende verplichtingen, die niet alleen
de welvaart, doch ook maar al te dikwijls
het huwelijksgeluk vernietigen en boven
dien de aanleiding kunnen zijn en dikwijls
worden tot den grooten vloek, die op zoo
menig gezin rust, namelijk het in handen
vallen van den woeker, die ten slotte den
geheelen ondergang "an het gezin voltooid-
Dat meermalen werkloosheid ontsaat door
het ontslag, dat bij vele werkgevers volgt op
het beslag, dat op een deel van het loon
hunner werknemers gelegd wordt tot invor
dering van de verschuldigde betaling, be
hoeft geen nader betoog.
Het is niet wel mogelijk alle ellende op te
noemen, die door het huurkoopsysteem
wordt veroorzaakt en daarom blijve die hier
verder onbesproken, maar een ernstige
ivaaschuwing zij ten slotte gericht, vooral
tot de huisvrouwen, omdat zij door het be
heer der huishouding nog meer dan de man
nen in verzoeking worden gebracht om op
deze wijze artikelen daarvoor te koopen, die
eigenlijk boven hare krachten gaan.
Vooral voor haar gelde het.
Koopt niet anders dan tegen contante be
taling, opdat de welvaart en het waarachtig
geluk van u en de uwen niet verloren gaat.
Namens de Contact-Commissie
F. H SMID, Voorzitter
C. S.' DE VEER—BLOK WIJBRANDÏ
Secretaresse.
MEDEGEDEELD DOOR
ZATERDAG, 8 SEPTEMBER.
59.40
59.50
9.70
9.80
34.65
34.75
12.09-J
12.10J
48.—
48.10
13.—
13.10
41.30
41.40
Weenen
35.10
35.20
New-York (cable)
2.49
2.50
7.30
7.45
27.-
27.10
66.50
66.60
66.50
66.60
66.65
66.80
