Stadsnieuws
Heringa Wuthric^i, Haarlem
Amsterdamsche Beurs
soort
EERSTE BLAD
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT DONDERDAG 13 SEPTEMBER 1928
BLADZIJDE 2
Bliksembeveiliging
Sfofzuigerimls MAERTENS
Barteljorisstr. 16 Tel. No. 10756
De R. K. School aan de Kerklaan
Agenda 14 September
Jos. de Lobel over; Levenskunst
De R. K. School aan de Zomervaart
KON-ZEEPFABRIEKEN
DE DUIF DEN DOLDER
Natuurhistorische Vereeniging
Vacantie H. O. V.
Feestavond
„Herwonnen Levenskracht"
Nieuwe zaak
Groentemarkt
Spreekuur van den heer
Mr. J. Gerritsz
Toestemming voor muziek
geweigerd
Haarlemsche Kamer van Koophandel
Ned. R.K. Bond van Schilderspatroos
„S% Lucas"
Burgerlijke Stand
VAN ONZE RECHTBANK
Haarlemsche Reddingsbrigade
Personalia
Algemeen Nederl. Verbond
De P. E. G. E. M.
Hobby Vloerwrijvsrs f 125.—
Tengevolge eener ontploffing
De ontruimingskwestie
De Bulgaarsche Kabinets
crisis
Pokkengevallen
DE SPAARNEB4NK
Haarlem - Amslerdam
De oude Kennemerbrug
OVERVEEN
LAATSTE NIEUWS
Een voorspoedige reis
Luitenant Koppen om9.50uur
reeds te Neurenberg
vip
De gemeenteraad van Haarlem stelde in
handen van B. en W. om prae-advies: een
verzoekschrift van het R.-K. Parochiaal
Kerkbestuur van St. Bavo te Haarlem-Noord
om beschikbaarstelling van gelden voor d.e
uitbreiding der school aan de Kerklaan 49.
Sociëteit „St. Bavo" 8 uur Haarl. Gem.
Koor 6 uur Kinderkoor „Inter Nos"
8 uur „Alberdingk Thym" 8 uur Be
volkingsbureau 8 uur Bestuur Zuivelbe-
reiders.
St. Josephs gezellenvereeniging, Jansstraat 59
8—10 uur geopend.
Haarl. Vrije Schildersschool, Kampersingel
42 half 10 tot half 5 uur njn. Tentoon
stelling.
Groote Kerk 8 uur Kerkconcert door Mia
Peltenburg, Louis v. Tulder en Hendrik
Andriessen.
Cinema Palace, Groote Houtstraat 8 uur
Bioscoopvoorstelling.
Rembrandt-Theater, Groote Markt 7 uur
en kwart over 9 uur Bioscoopvoorstellingen
(alleen voor volwassenen).
Schouwburg, Jansweg kwart over 8 "*ur
De Vereenigde Schouwspelers „Prulletje".
Het „St. Bavo-gilde", onderafdeeling van
den R.K. Kring, heeft zijn wintercampagne
wel goed ingezet. De Woensdagavonden van
het vorige seizoen (de cursusavonden) waren
zeer interessant en leerzaam; het programma
bevatte toen o.m. de voordrachten over lijk
verbranding, vogelleven in Kennemerland,
Dr. Schaepman, cursus over Hedonisme, de
Vredesgedachte, Vondel, Jan Toorop, enz.,
resp. gehouden door den adviseur, thans
pastoor Box, den heer Strijbos, den heer Jos
de Lobel en diverse leden.
Het winterprogramma werd thans ingeluid
met een cursus van den heer Jos de Lobel.
Genoemde heer behandelde gisteravond in
de kringzalen aan de Jansstraat, in aanslui
ting met zijn cursus over Hedonisme en toch
vrijstaand daarvan, een moeilijk onderwerp,
n.l. „Levenskunst"! De kunst om den le
vensmotor te besturen en in goede banen te
leiden. Het begin van een serie voordrach
ten dus, betreffende zelfbeheersehing, zelf
kritiek, persoonlijkheid.
Voordat de heer de Lobel met zijn lezing
een aanvang nam, heette de voorzitter van
de onderafdeeling, de heer B. S. M. Walen
kamp, de aanwezigen, bijzonder den heer
de Lobel, van harte welkom. In zijn kort
openingswoord memoreerde hij o.a. de schit
terend geslaagde cursussen van het vorige
seizoen en sprak daarbij de hoop uit, dat
het seizoen evenveel waardeering en belang
stelling zou hebben.
De heer de Lobel daarna een aanvang
makende met zijn lezing, begon er in het
allereerst uitvoerig op te wijzen, dat slechts
zeer weinig menschen de kunst om te leven
verstaan. Daarna behandelde hij uitvoerig
het leven van menschen, dieren en planten,
waarbij duidelijk werd aangetoond hoever de
planten boven de doode voorwerpen staan,
de dieren boven de planten en tenslotte de
mensch boven alles. Spr. deelde de organi
sche dingen in drieën nl in vegeratief (voe
den en voortplanten), sensitief (kennen en
begeeren) en intellectueel (den en willen).
Nadat door eenige leden van de gelegen
heid tot vragen stellen gebruik was gemaakt,
werd de bijeenkomst met den Christelijken
groet gesloten.
De gemeenteraad van Haarlem stelde
gisteren in handen van B. en W. om p:ae-
advies: een verzoekschrift van het R.-K.
Kerkbestuur v. d. Parochie van den H. Joan
nes den Dooper om beschikbaarstelling van
gelden voor het oprichten eener school voor
gewoon lager onderwijs aan de Zomervaart
en een verzoekschrift van hetzelfde Kerk
bestuur om beschikbaarstelling van de ver
goeding, bedoeld in artikel 84, le lid, der
Lager Onderwijswet 1920, voor de te stichten
school voor gewoon lager onderwijs aan den
Heerëhsingel 75.
Vrijdag houdt de afd. Haarlem der Na-
tuurhist. Vereeniging een excursie ter be
studeering van avond-insecten, onder leiding
van den heer J. v. Servellen. Samenkomst
20 uur, halte Aerdenhout E. S. M.
Excursie op Zondag 16 Sept. per autobus
naar Hilversum en het buiten Gooilust van
den heer Blaauw. Leiders de heeren van
Scha:'k en Sipkes. Vertrek 8 uur van de
Julianastraat. Voor dezen tocht zijn nog en
kele plaatsen beschikbaar; aanmelding bij
1 de secretaresse J. Geijl, Koninginneweg 61.
Door het bestuur van de Haarlemsche
Orkestvereeniging is aan de musici van ge
noemd korps een najaarsvacantie verleend
van Woensdag 12 tot Maandag 24 Septem
ber a.s.
Gisterenavond is er in de reeds voor een
groot deel gerestaureerde St, Bavozaal aan
de Smedestraat door het bestuur van
„Herwonnen Levenskracht" aan hen, die
ap eenigerlei wijze hadden medegewerkt tot
het welslagen van den onlangs gehouden
speldjesdag een feestavond aangeboden. Een
strijkje onder leiding van den heer J. Ran-
zijn liet al spoedig een vroolijk wijsje hoo-
ren en verhoogde de jolige stemming.
Ongeveer te 8 uur opende de voorzitter
de feestelijke bijeenkomst met den Christe
lijken groet en heette de aanwezigen van
harte welkom. Spr. memoreerde o.a. dat de
laatstgehouden collecte zeer bevredigend is
geweest in aanmerking nemend de vele hin
derpalen, die door samenloop van omstan
digheden in den weg lagen alsook de
warmte.
Verder zette spr. het sympathieke doel
van het stuiverfonds uiteen en spoorde
allen aan ook daarvoor actie te voeren.
Vooral in Haarlem-Noord, aldus spr., be
staat er nog zoo weinig medewerking voor
dit doel, en wat is per saldo toch één
stuivertje per week?
Ten slotte deelde de voorzitter mede, dat
de geestelijke adviseur verhinderd was te
komen en wenschte allen een genoeglijken
avond toe.
Toen ging het scherm op en de humoris
ten voor dezen avond, n.m. Mr. Sehwindel
en Schwan, kwamen voor het voetlicht. Al
lereerst kregen wij een aardig entreé-lied te
hooren. Verder twee liedjes getiteld:
„Dwaasheid" en „Olympiade."
Vooral met laatstgenoemd liedje, dat door
de Humoristen was samengesteld, oogstte
zij veel succes. Ook kregen wij een lied te
hooren, dat speciaal gemaakt is ter propa
geering van het schoone doel van „Her
wonnen Levenskracht". Ook dit lied vond
veel bijval onder de aanwezigen.
Ter afwisseling ging men over tot het
uitreiken van prijzen aan hen, die bij den
laatstgehouden speldjesdag het mooiste
kussen hadden gefabriceerd. De eerste prijs
viel ten deel aan de dames Essenbergter
Stal en Essenberg.
Na de pauze werden er nog eenige stukjes
te zien gegeven..
Deze avond mag In alle opzichten ge
slaagd heeten en de heer Ranzijn heeft al_
hoewel het somtijds wat rumoerig en druk
in de zaal was, blijk gegeven van het kun
nen van zijn gezelschap.
Ook den heer Hermes, die de beide Hu
moristen begeleidde, komt een woord van
waardeering toe.
Dinsdagmiddag jj, opende de firma P. J.
Tork Zn. haar nieuwe zaak op de Raam-
vest 9 b. Eenige jaren heeft de heer Tork
reeds een zaak gehad op het Brouwersplein,
zoodat hij voor Haarlems publiek geen on
bekende is. De oorzaak van deze verplaat
sing was gebrek aan plaatsruimte, waarin
in de nieuwe zaak is voorzien. De verschil
lende meubelen en kleeden zijn in twee
ruime en keurig ingerichte toonkamers op
gesteld. Er is ruimschoots voor daglicht ge
zorgd, zoodat elk artikel naar waarde uit
komt. Een keur van antieke- en Engelsche
meubelen is hier uitgestald. Wij bewonde
ren hieronder een Friesche klok, Hindeloo-
per stel, bestaande uit den klaptafel, thee
stoof, en stoelen, een Rumpolenklok, datee
rend uit het jaar 1625. Verder een uitge
breide coll. van schemerlampen, leeslamp
jes, Perzische kleeden. De verschillende
meubelen worden in de eigen werkplaats
vervaardigd. De eigenaar mocht reeds vele
blijken van belangstelling en. een-schat van
bloemen ontvangen.
Appelen 1230 ct.; peren 740 ct. per Kg.;
andijvie 2.405.00 per 100 struik; postelein
1560 ct.; spinazie 4075 ct. per kist; sla
3.606.50 per 100 krop; wortelen 1220 ct.
per bos; komkommers 38 ct.; roode kool
715 ct.; bloemkool 1230 ct.; groene kool
812 ct. per stuk; heereboonen 2036 ct.;
snijboonen 2440 ct.; tomaten 612 ct. per
Kg.; selderie 46 ct.; pieterselie 58 ct.
per bos.
schrijving heeft plaats gehad vanwege het
handelsregister geen uittreksel der in
schrijving wordt verstrekt.
Reorganisatie van den Postdienst
Besloten wordt aan den heer Haanscho-
ten, directeur der Posterijen en Telegrafie
een schrijven te richten, waarin het bureau
de hoop uitspreekt, dat de voorgenomen re
organisatie van den Postdienst in Haarlem
en omgeving een verbetering zal blijken,
temeer daar het bureau meer dan eens
klachten hebben bereikt over vertraging in
de bestellingen. Met instemming is verno
men, dat de dienstuitvoering aan de loket
ten der kantoren geen wijziging ondergaat,
doch het bureau zou er op willen aan.
dringen om vooral dit onderdeel van den
dienst zoo afdoende mogelijk te regelen,
daar hieraan nog wel eens iets ontbreekt.
Aangedrongen wordt op vervroeging der
eerste bestelling. Op dit oogenblik zijn er
nog tal van industrieelen en handelaren, die
de eerste bestelling bij opening der kanto
ren nog niet in hun bezit hebben. Ook wor
den ernstige klachten vernomen over ver
traging in de bestelling op Vrijdag en Zater
dag. Ook moge in dit verband herinnerd
worden aan de mondelinge besprekingen
betreffende het bezorgen van poststukken
in de gemeente Bloemendaal, waar velen
deze niet zoo vroeg In hun bezit hebben als
wenschelijk Is.
Wat het lichten der bussen in de buiten
gemeenten betreft, ml de nrac*«k tenslotte
leeren welk systeem 't juiste is. Het gebruik
van motorrijwielen moge daarbij voordeel
opleveren, er zijn vooral in de wintermaan
den ook groote nadeelen aan verbonden. Ge
waarschuwd wordt voor een te uitgebreid
bedieningsrayon.
De wethouder van Openbare Werken, mr.
J. Gerritsz, is voornemens spreekuur te
houden ten Stadhuize Maandags en Don
derdags te 12 uur.
Door het bestuur van den Haarlemschen
Bestuurdersbond was aan den Burgemeester
toestemming gevraagd om op Zondag 16
September met muziek en ontplooide ba
nieren door de stad te mogen trekken. Hoe
wel voorheen de Burgemeester altijd een
dergelijk verzoek heeft afgewezen werd kor
ten tijd terug op Zondag wel toestemming
verleend.
De secretaris van den Haarl. Bestuurders-
bond ontving echter thans een afwijzend
antwoord van den Burgemeester, zoodat de
gropte stoet a.s. Zondag zonder muziek door
de straten zal trekken.
(Vervolg)
De heer Deddens merkt op, dat vroeger
iets dergelijks geweest Is over vruchten'1' in
en meent daarom het adres van den Alge-
meenen Nederlandschen Drogistenbond In
handen te stellen van de afdeeling Klein
bedrijf.
De heer Teding van Berkhout onder
steunt het voorstel van den heer Deddens,
al is het ook om den handel te steunen in
strijd tegen de wetenschap.
De leden der Eerste en Tweede Kamer heb
ben dikwijls over zaken te oordeelen, waar.
voor zij niet competent zijn. Spr. t-'1 daar
om de kwestie doen onderzoeken door een
commissie van deskundigen.
De heer Krelage noemt dergelijke handel
wijzen varen op 't compas van een -ndT,
terwijl de kwestie buiten het commercieele
omgaat.
De heer Hooy sluit zich bij de woorden
van den heer Deddens aan. Reeds ge^'
tijd bestaat eer wrijving tusschen de apothe
kers en drogisten. De apothekers voelen
zich achtergesteld, daar zij de chemica
liën slechts in kleiner kwantum mogen ver-
koopen dan de drogisten. Daarom stelt de
spr. voor, dit schrijven in de handen van
het Klein-bedrijf te stellen.
De heer Burgersdijk meent, dat het voor
deel niet aan commercieele ziide is gelegen.
Na repliek en dupliek, wordt het voorstel
van den heer Deddens aangenomen.
Cursussen
Het aantal cursisten, hetwelk zich op 9
September j.l. had opgegeven voor de ver
schillende door de Kamer ingestelde cur
sussen bedroeg, voor boekhouden 15 per
sonen; voor Spaansch le leerjaar 18, 2e
leerjaar 6 personen; voor Zweedsch le leer
jaar 9, 2e leerjaar 3 personen; voor Han
del en Recht 14 personen: voor Maleisch
2 personen. Wegens de geringe deelname
aan den laatsten cursus, zal deze geen
doorgang vinden.
Opheffing Zakelijke Belasting
op het Bedrijf
Besloten wordt om nogmaals bij den ge
meenteraad aan te dringen maatregelen te
willen treffen, om tot afschaffing te komen
van de zakelijke belasting op het bedrijf.
Voor Haarlem zou een besluit zooals door
den raad van Den Haag onlangs is geno
men en waarbij genoemde belasting werd
ingetrokken, van zeer groot belang zijn,
aaar toch te verwachten is, dat eerlang da
in deze gemeente braakliggende industrie
terreinen in exploitatie gebracht zullen
worden, en in verband met de instelling
van een commissie voor de Havenolannen
door den Raad, dienen al die maatregelen
i vermeden of ongedaan gemaakt te worden,
I welke den Industrieel en handelaar belet
ten naar Haarlem te komen.
Opening van Giro-rekeningen
Besloten wordt om aan de Directie, van
de Postcheque- en Girodienst te 's.Hage een
schrijven te richten, waarin ten zeerste op
prijs wordt gesteld, indien een regeling ge
troffen werd, waarbij het Gironummer
wordt aangewezen na overlegging van een
verklaring, dat een opgaaf tot inschrijving
„op lateren datum" werd ingediende.
De opgave van vestiging eener nieuwe
handelszaak kan volgens de thans geldende
regeling eerst geschieden één week voordat
't bedrijf ten aanzien van het publiek aan.
vangt. Postgiro-rekeningen ten name eener
handelszaak kan men echter alleen openen.
wanneer bij de aanvrage een uittreksel uit
j het handelsregister wordt overgelegd, ter.
wijl uit den aard der zaak, vóórdat de in.
De algemeene bondsvergadering van den
Nederlandschen R.K. Bond van Schilderspa
troons zal worden gehouden op 19 en 20
September, in de „Kroonzalen" van het café
Brinkmann aan de Groote Markt .alhier.
Ondertrouwd: 12 September: J. C. Beren-
dregt en E. A. A. Podzus. C. M. v. d. Meij
en P. Glesbergen. A. J. A. de Gier en C.
J. v. Poelgeest. A. T. Geleik en J. J.
Cramer. A. N. Brandt en J. Blei. J.
A. Masee en E. v. Manen. H. Wielart en
J. C. Huijsman. T. Opdam en H. Everts.
C. H. E. de Munnik en K. F. Vermeulen.
A. de Munnik en G. J. Clemens. H.
Le Noble en A. G. Wielart. A. A. L. Moser
en G. Boelee. D. Wasslnk en C. M. Dek
ker. J. H. Anema en J. v. Houten.
Getrouwd: 12 September: H. M. J. Koper
en L. Vredenberg. P. H. Koelemeijer en
E. A. C. v. Goor. G. Groenefidaal en J.
Vrij. H. Wijers en M. J. Pothuijs. J. P.
Wester en A. M. v. d. Berg. H. C. v. Osch
en B. J. Philippo. J. H. Sieraad en J.
Harder. P. G. Teeuwen en H. B. M. v. d.
Bilt. J. H. Wernsen en H. J. Lenters.
Geboren: 12 September: S. Verdelv. Mar-
kenstein, z. 11 Sept.: M. v. BekkumCa-
landt, z. 12 Sept.: N. OverdijkWeesman,
z. 11 Sept.: A. J. BeckersLagerwaard,
2d. G. KuijtO verwijk, z.
Diefstal met inbraak te Zaandam
Verdachte N. M. stond terecht, dat hij in
den nacht van 26 op 27 Juli had ingebroken
in de woning van K. de R. te Zaandam. Uit
de openstaande kast was een brandkast met
600 gehaald en deze over straat gesleept,
en tenslotte bij de Zaan teruggevonden Op
de straat waren teekenen te vinden, dat de
brandkast over straat was getransporteerd.
30 Juli was bij M. huiszoeking gedaan, waar
160 in huis was aangetroffen. De vrouw
beweerde het geld van een zoon ontvangen
te hebben, die op zee was. Zij bewaarde dit
geld voor slechteren tijd. Dit geld bestaande
uit 5 briefjes van 10, 2 van 25 en 1 van
40, benevens 2 gouden tientjes uit het jaar
1912, bevond zich in een la.
Toen zij deze op bevel moest openmaken,
was de sleutel niet te vinden. Zij antwoordde
dat het oude rommel was. Toen de sleutel
was gehaald, werd daarin bovengemeld ge
drag gevonden, behalve 2 briefjes van f0,
die ineengefrommeld bij een bed lagen,
waarin getuige W. te slapen lag. Bovend en
waren vingerafdrukken genomen, die zich
bevonden op den buitenkant van het raam
van de woning van R. en welke overeenstem
den met vingerafdrukken van verdachte,
j Verdachte staat niet gunstig bekend, daar
hij reeds 21 veroordeelingen achter den rug
heeft, waaronder 7 voor diefstal. Hij is
meestal werkloos, terwijl zijn huis een
hotel is voor allen, die in Zaandam -net de
pod tie in aanraking komen.
De Officier van Justit'e achtte het wettig
bewijs geleverd. Getuige de V. heeft aan ge
tuige de R. twee gouden tientjes gegeven, bij
welke laatste deze Inbraak geschiedde, waar
na deze muntstukken herkend werden.
De verdachte leeft van steun, terwijl een
groot bedrag aan geld bij hem gevonden
werd. Bij huiszoeking doet men net of men
van dat bedrag niets afweet, want terwijl
de politie een sleutel haaMe, hield men zijn
mond. En tenslotte zijn de vingerafdrukken,
die buitengewoon duidelijk zijn, een bewijs,
dat deze diefstal door verdachte gepleegd is.
AI deze feiten in aanmerking nemend eischt
de Officier van Justitie een gevangenisstraf
van 2 jaar en 6 maanden, met aftrek van
v, orarrest.
De verdediger, Mr. v. d. Vegt, voerde aan,
dat de hoofdpunten van het bewijs niet ge
leverd waren. Buiten zijn wel afdrukken ge
vonden, terwijl er binnen geen spoor van is.
Verder is bewezen, dat verdachte met ge
tuige W. des avonds naar een fabriek in
Wormerveer was gegaan, terwijl geen der
getuigen kan verklaren, dat M. d en avond
bij de woning van R. gezien is. Spreker
achtte het wettig bewijs niet geleverd en
vraagt vrijspraak.
Uitspraak op 27 September.
Diefstal met inbraak te Wormerveer
Verdachte G. P. stond terecht, dat hij op
Zondag 15 Januari was binnengedrongen in
de woning van J. S. te Wormerveer, door
middel van verbreking van een bovenlicht
aan den achterkant van het huis en daar
een portemonnaie, een beurs en een enve
loppe had ontvreemd, welke laatste circa 150
gulden bevatte. Toen getuige J. S. thuis
kwam, bemerkte hij, dat G. P. in een kamer
der woning aan het „werk" was. G. P. was
bij zijn komst op de vlucht geslagen.
Verdachte was niet verschenen. Daar hij
niet erg gunstig bekend staat meende de
Officier van Justitie, dat hier geen voor
waardelijke veroordeeling kon volgen en
eischte een gevangen'sstraf van 6 maanden.
De uitspraak wordt bepaald op Donder
dag 20 September a.s.
Onder leiding van den voorzitter, den heer
A. J. Meyerink vergaderde de Haarlemsche
Reddingsbrigade.
In zjjn openingswoord bracht de voorzitter
dank aan alle leden, die zich in den afgeloo-
pen zomer jegens de Brigade verdienstelijk
hebben gemaakt en in 't bijzonder aan de
instructeuis(trices). Voorts wierp spr. een
terugblik op de viering van het 15-jarig be
staan.
De ingekomen stukken bevatte o.m. een
schrijven van den Ned. Bond tot Redden
van drenkelingen waarin mededeeling wordt
gedaan, dat met ingang van 1 Nov. 1928 de
nieuwe examen-eischen toegepast zullen
worden.
Een schrijven van den heer Kingma,
waarin deze dank bracht aan het bestuur en
leden voor het vertrouwen, gedurende de 10
jaren, dat hij het penningmeesterschap
'waargenomen heeft, hem geschonken.
Bij de verkiezing bestuurslid, wegens een
vacature door het bedanken van den heer
|Van Leersum werd met meerderheid van
stemmen gekozen mej; G. E. de Klerk. Het
secretariaat ls thans 'gevestigd Zuider Bui
ten Spaarne 146 rood.
Bij de benoeming instructrices werden
voor de dames benoemd de dames De Kleik-
Out, PerryMeijer, J. E. de Klerk en Kuit.
Tot hoofdinstructeur werd benoemd de heer
A. H. de B.uijn Jr.
Bij de benoeming instructeurs voor de afd.
heeren werden na langdurige discussie be
noemd, de heeren Faber, Rolfhs, Thuis en
Zwart.
De voorzitter drukte hierbij zijn teleur
stelling uit dat er van de Haarlemsche
leden van het badpersoneel, die tevens lid
zijn der Brigade, niemand zich beschikbaar
stelt om instructeur bij de Brigade te wor
den. Hierbij zette de voorzitter tevens uit
voerig uiteen, dat de Haarlemsche Brigade,
de geëmployeerden der Haarlemsche zwemin
richtingen niet als professional erkent.
Bij de bespreking amateur-professional
werd door het bestuur de volgende motie
voorgesteld:
„De Haarlemsche Reddingsbrigade, In ver
gadering op Dinsdag 11 September 1928 bij
een, verzoekt aan het bestuur van den Ned.
Bond tot redden van Drenkelingen, in te
trekken, de indeeling bij wedstrijden A.
en B.
De Haarlemsche Reddingsbrigade meent
dat alleen als professionals te beschouwen
zijn, die bondsleden, die:
A. Zich voor geld tot deelname aan wed
strijden laten inschrijven;
B. Deelnemen aan wedstrijden waarvoor
geld als prijzen beschikbaar gesteld worden.
C. De prijzen geldbaar maken."
Deze motie werd door de vergadering met
bijna algemeene stemmen aangenomen.
Hierna volgde de rondvraag en sluiting.
Mr. D. de Jong, alhier, is geslaagd voor
het tweede deel van het notarieel examen.
Zondag 22 September a.s. wordt te Haar
lem een Groepsdag gehouden van het Alge
meen Nederl. Verbond. In hotel „Lion d Or"
wordt 's morgens een groepsvergadering ge
houden; 's middags is er orgelconcert ln de
Groote Kerk of bezoek qan het Frans Hals
museum, autotocht door Bloemendaal naar
Zandvoort en gemeenschappelijke maaltijd
te Zandvoort.
Haarlem wijzigt zijn standpunt
B. en W. schrijven aan den Gemeenteraad:
Bij besluit van 2 Mei 1919 werd besloten,
dat de gemeente Haarlem zou deelnemen in
de N. V. Provinciale en Gemeentelijke Elec-
triciteits Maatschappij (P. E. G. E. M.). In
ons daartoe strekkend voorstel merkten
wij o. m. op, dat aan de oprichting der Ven
nootschap eenige moeilijkheden waren ver
bonden, die nog nader onder de oogen dien
den te worden gezien als daar waren de
eigendomsovergang der gebouwen en instal
latie, de vraag of de gemeentelijke centrale
geheel of gedeetelijk eigendom van de P. E.
G. E. M. zou worden, enz.
Nadat bij uw besluit van 19 Mei 1920 was
besloten tot het aanbrengen van een noodig
geachte wijzinging in het besluit van 28 Mei
1919, No. 16, werd op 16 Mei 1920 de akte van
oprichting verleden. Haarlem nam voor
5000— deel in het aandeelenkapitaal groot
30.000,— en nadat de Koninklijke bewilli
ging was verkregen, trad de N. V. op 1 Ja
nuari 1922 in werking.
Dat niettegenstaande het sinds 1 Januari
1922 werken der N. V. nog niet tot inbren
der centrales werd overgegaan, heeft twee
oorzaken, die elk om haar gewicht het nog
niet uitvoeren van het door den Raad genmen
besluit o. i, volkomen wettigen.
Volgens art. 3 van de voorwaarden, waar
onder door het Rijk aan de provincie Noord-
Holland concessie is verleend voor den aan
leg en de exploitatie van inrichtingen en van
werken tot het voorbrengen enz. van electri-
citeit is toestemming van den Minister van
Waterstaat noodig voor het vervreemden, enz.
van tot het electrisch bedrijf behoorende on
roerende goederen of werken met bijbe-
hoorende voorwerpen. Op grond van die be
paling vroeg de Provincie aan den Minister
van Waterstaat toestemming tot het inbren
gen ln de P. E. G. E. M. van de provinciale
centrale. De Minister verklaarde zich echter
alleen dan bereid die toestemming te verlee-
nen, wanneer voor de P. E. G. E. M. eene
Rijksconcessie zou worden aanvaard, waarin
behalve nog eenig eandere bezwarende be
palingen ook evenals in de aan de Pro
vincie verleende conccessie eene naasting
clausule, doch dan geldend voor alle cen
trales, dus ook voor die van Haarlem, zou
worden opgenomen. Na gepleegd overleg met
den Minister verklaarde deze zich bereid
aan verschillende bezwar entegenoet te ko
men. Schapping der naastingclausule was
echter niet te verkrijgen.
In den aanvang (1919-1920) waren wij van
meening, dat tegen aanvaarding eener naas-
tingsclausule geen overwegende bezwaren
bevonden. In deskundige kringen leefde toen
toch de overtuiging, dat in de toekomst de
opwekking van electrischen stroom zooveel
mogelijk moest worden gecentraliseerd. De
productie di endein handen n den Staat
te zijn, waardoor niet alleen electrische
voorziening van het geheele land mogelijk
zou worden, maar ook die productie econo
mischer zou kunnen geschieden. Deze ge
dachte leidde tot indiening bij Koninklijke
boodschap van 26 Juli 1920 van een ontwerp
van wet tot regeling der electriciteitsvoor-
ziening van het land.
In de Tweede Kamer der Staten-GeneraaJ
vond het wetsontwerp echter geen gunstig
onthaal. Sterk werd o.a. in twijfel getrokken
of centralisatie wel economisch zou blijken te
zijn. Het gevolg was dan ook, dat, na aan
neming dor de Tweede Kamer in hare ver
gadering van 4 Maart 1921 van een motie
van de heeren Van Beresteijn en Marchant,
de Minister schorsching der beraadslaging
vroeg.
De kwestie der naastingsclausule verkreeg
hierdoor een geheel ander aspect. Wij zijn
dan ook van meening, dat thans zoodanige
ciausuie met betrekking tot de Haanemscne
centrale niet meer kan woruen aanvaard.
En ciaim van staatswege op onze centrale,
waarvoor 'geen voidoenae grond is, is met te
accepteereu. Nu de Minister, zooals hier
boven werd medegedeeld vasthoudt aan de
naasungciausuie voor de centrales der P. E.
G. E. M„ kan inbreng der Haarlemsche cen
trale in die N. V. o. i, dan ook niet plaats
hebben
ln cte boezem der P E. G. E. M. bestond
reeds geruimen tijd ernstig verschil van
meeniiig over de vraag, waar ae capaciteit
der Vennootschap benoorde te woraen uit
gebreid. Al de uitbreidingen gesehiedaen te
Amsterdam en de eemge maai, dat de Ven
nootschap besloot de Centrale aidaar voor
alsnog met uit te breiden, kocht Amsterdam
toch een turbine ter piaatsmg in hare Cen
trale-Noord onder het motief', dat het tegen
over de ingezetenen niet verantwoord was,
indien in de eigen-centrale geen voldoende
capaciteit aanweziog zou zijn. De P. if.
G. E. M. heeft later besloten deze turbine
over te nemen.
Tengevolge nu van de door de P. E. G. E.
M. gevolgde politiek, is eene opeenhoopmg
verkregen van 117.700 K.W. op één
punt, nl. in de Centrale-Noord, terwijl de
Centrale-Oost (Amsterdam) beschikt over
een maximaal vermogen van 33.000 K.W.,
de Centrale Haarlem over 14.450 K.W. en de
Centrale IJmuiden over 5200 K.W. Om het
risico, dat daaraan verbonden is, bestaat
hiertegen bij ons groot bezwaar. Daarbij
komt dat de Centrale Haarlem, die zeer eco
nomisch is, dringend uitbreiding eischt. De
veilige capaciteit werd in het afgeloopen win
terseizoen reeds overschreden zoodat voor
ziening geen uitstel kan lijden. Noodzakelijk
is de bijplaatsing van één turbine van 10.000
K.W. Wy achten het tegenover de ingezete
nen der gemeente niet verantwoord indien
inonze eigen centrale gen voldoende capaci
teit aanwezig is. Ook uit een economisch
oogpunt bezien is die uitbreiding zeer verde
digbaar. Bij de laatstelijk in de P. E. G. E.
M. gevoerde besprekingen over de vergroo
ting der capaciteit van de Centrale Haarlem
met twee turbines van 10.000 K.W. of uit
breiding van de Centrale-Noord te Amster
dam met twee tudbines van 15.000 K.W.
bleek dat de uitbreiding te Amsterdam 170
per K. W. en die te Haarlem slechts 92
per K. W. zou kosten. t
De positie is thans deze geworden, dat bij
inbreng van onze Centrale van geen uitbrei
ding daarvan sprake zal zyn. Haarlem zou
derhalve voor een gedeelte van den door
haar benoodigden stroom op Amsterdam
zün aangewezen, niettegenstaande de stroom
opwekking te Haarlem minstens even econo
misch kan geschieden. De mogelijkheid tot
storing in de levering zou worden vergroot,
terwyi, daar de huishoudens op het betrek
ken van stroom geheel zyn ingericht, alles
dient te worden gedaan om de levering
voortdurend en zonder stoornis te doen ge
schieden.
Wij achten het onder deze omstandighe
den niet verantwoord indien in onze e'gen
centrale niet een voldoende capaciteit aan
wezig is.
Wij stellen u dan ook voor:
lo. Uw besluit tot inbreng in te trekken;
en,
2o. een bedrag van 800.000.te onzer be
schikking te stellen voor uitbreiding der
centrale met eene turbine van 10.000 K.W.
By de ingebruikstelling kan de turbine van
1000 K.W., welke geheel is afgeschreven,
buiten dienst worden gesteld.
Eene vraag met het bovenstaande in on-
middeliyk verband staande is, of thans ook
de P. E. G. E. M. gedachte geheel moet wor
den losgelaten. Zeker, de inbreng der cen
trales en het gezamenMjk opwekken van
electrischen stroom is de hoofdgedachte ge
weest, waarom de N.V. werd opgericht. Doch
ook zonder dat heeft de P. E. G. E. M. o.i.
nog wel reden van bestaan. Het niet inbren
gen der centrale beteekent dan ook onze-
zijds niet een terugtreden uit de P. E. G. E.
M., doch alleen dat na de onoverkomelpke
bezwaren tegen het inbrengen der centrale
het doel der Vennootsschap meer beperkt
zal moeten zijn. Voor de behartiging van
gemeenschappelijke belangen als daar zyn
het afnemen van stroom van de Hoogovens,
de levering van stroom aan de Nederland-
sche Spoorwegen enz. kan zy uitnemende
diensten bewyzen.
In te trekken zijn besluit van 8 Juni
1921 No. 1. 6
Voor de uitbreiding van de electrische
centrale met een turbine van 10.000 K. W
ter beschikking van Eurgemeester en Wet
houders te stellen een bedrag van 800.000
behoudens nadere regeling ter verantwoor
ding op den post volgnr.819 der begrooting
1928.
B. en W. te machtigen met de Provincie
Noord-Holland en de gemeente Amsterdam
overleg te plegen over de wyze waarop de
gemeenschappelyke belangen op electrici-
teitsgebied het bestzyn te behartigen.
(Gedeeltelyk gecorrigeerd)
DORTMUND, 13 Sept. Op de Hibemia
myn bij Wanne Eikel werden twee schil
ders, die bezig waren aan een gasreservoir
door ontploffing weggeslingerd. Zij werden
overdekt met brandwonden opgenomen en
overleden spoedig daarna.
LONDEN, 13 Sept. Pertinax meldt in
de Daily Telegraph uit Genève, dat de on
derhandelingen over de ontruiming van het
Rijnland volgens inlichtingen uit goed inge
lichte kringen, een gunstiger verloop zullen
hebben dan Dinsdagavond verwacht werd.
Lord Oushendum, die de leiding van de on
derhandelingen heeft overgenomen, heeft
den Duitschen Rykskanselier op diens ver
klaring, dat Duitschland juridisch en moreel
recht heeft op de ontruiming van het Rijn
land geantwoord, dat de behandeling van
deze kwestie op zuiver juridische basis waar-
schynlijk mes tot een oplossing zou leiden.
De benoeming van een commissie, om een
onderzoek ln te stellen naar de oplossing
dezer kwestie, wordt door alle betrokkenen
als de beste methode aangezien.
Het voorstel daartoe gaat van Lord Cus-
hendun uit. De terughouding van Scialoja
bij de onderhandelingen wordt verklaard uit
het feit, dat de Italiaansche delegatie geen
instructies uit Rome heeft.
SOFIA, 13 Sept Minister president
Liaptcheft kreeg Woensdag voor de derde
maal van den koning de opdracht een kabi
net te vormen. Een vergadering van de
meerderheidspartij, welke door 140 afgevaar
digden bezocht was, gaf Liaptcheff volmacht
:en kabinet naar zijn goeddunken samen te
stellen. Daarop legde Liaptcheff Woensdag
avond te zeven uur den koning de lijst van
nieuwe ministers voor. Uit deze lijst blijkt,
dat het nieuwe kabinet geheel zal zyn sa
mengesteld als het oude.
Magyaroff is opgenomen als minister voor
de spoorwegen.
MEDAN, 12 Sept. (Aneta-Vaz Dias). In den
kampong Boga Desar in het Siantarsche zyn
zestig gevallen van pokken voorgekomen,
waarvan tien met doodelijken afloop.
MEDEGEDEELD DOOR
DONDERDAG 13 SEPTEMBER.
Koersen Heuen opening
Vandaag is men begonnen de restjes van
de oude Kennemerbrug met dynamiet op te
ruimen. Reeds eenige dagen tevoren was een
gedeelte' afgedamd en drooggepompt, omdat
een geschikte manier om de overblijfselen
weg te breken niet anders gevonden kon
worden dan door op te blazen. Met een spe
ciale machine, worden er diepe gaten in de
massale steenbrokken gefcoord, dan worden
de patronen er in gestoken en met een
draad verbonden. Boven het heele geval
wordt gewooniyk nog een zak zand gezet.
Dan worden de werklieden gewaarschuwd
om op zy te gaan; de draad wordt onder
stroom gebracht en het ls gedaan. Een kor
te, doffe ontploffing en de geweldige steen
massa is gebarsten en verbrokkeld. Daar de
fundamenten soms byna een meter dik zyn,
zullen er wel eenige dagen overheen gaan,
vóórdat het werk gereed is.
De belangstelling is, vooral op de spits
uren, buitengewoon groot.
Telefoonpaal omgereden Op den Mili-
tairenweg kwam hedenmorgen een luxe-auto
in botsing met 'n telefoonpaal. De auto werd
niet noemenswaard beschadigd, doch de tele
foonpaal brak af en bleef aan de telefoon
draden hangen.
Het postvliegtuig voor Indie, bestuurd door
den vlieger Koppen, dat hedenmorgen te zes
uur van Amsterdam is vertrokken, is te 9 50
'Hollandsche Tijd) te Neurenberg aange
komen en om 11 uur (Hollandsche tijd) van
Neurenberg naar Boedapest vertrokken.
Staatsleeningen.
5% Nederland 1919
lOl'/u
5% Nederland 1913
102
414 Nederl. .917
10'%«
6% N.-Indië 1923 D
1011/ia
4 y% N.Ind. 1928 B
99%.
Banken.
256
Koloniale Bank
259
Indische Bank
165%
166
Cert. Handel My
'77%
177%
177*
177}
Industrieën.
Marg. Unie
240
242}
Nederl. Kunstzyde
433}
434"'
Maecubee
204
202}
Holl. Kunstzijde
232}
235}
780 b
785 b
788}
791
lndnstr. Buitenland
Anaconda
15413/16
156
158-%,
21f
Handelsondern.
Comp.comm. du
Mijnbouw.
Boeton Mijnbouw...
1S7-|
190
Redjang Lebong
151
153 b
Petroleum.
416
418 b
Geconsolideerde
200}
435}
441
82}
83
Rubber.
A'dam Rubber
226}
231}
Deli Batavia Rub
150|
152}
61
174
175
90}
91
V I. C. C. .MM.»*,...
1 127}
131
Allied
67 b
68
Intercontin Rubber
10%«
10}
Scheepvaart.
74}
Holl. Amerika Mjn
75} 1
dito Gem Eigend
70} t
70 b
Kon. Ned Stoomb
69 i
Kon Paketvaart
229}
Mij. Nederland
200
187%
Scheepvaart-Unie
2C2
2, 2
Marine comm.
5% i
5}
36
36}
Suiker.
690}
690
Java Cultuur
108
107 b
166
166 b
143
145 1
Tabak.
541}
545
439%
442
178
178
Senembah
528
529
Spoorwegen.
Southern Rails
146} i
199
O
CO
vt'abash
62}
83
Chic. Milw St Paul
371%j
37%
Kansas City South
61
59}
59}
60}
4%