De taak der Gemeenten en Jvm
toenemende Schuldenlast
Telegraphisch Weerbericht
BUREAUX: NASSAULAAN491
Dit nummer bestaat uit drie bladen
VRIJDAG 14 SEPTEMBER 1928
TWEE EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 16960
aangifte moet, op straffe van verlies van alle rechten, geschieden uiterlijk driemaal vier en twintig uren na het ongeval.
„Rerum orientalium'
Geïnstalleerd
Door de lucht naar
Indië
De H.-NAFA te Weenen
geland
Vandaag voortzetting naar
Constantinopel
De Nederlandsche
Jaarbeurs in 1929
Droevig
Het gaat goed in de
Bloembollen
Exposeeren van
beeldende kunst
De a.s. opening der Staten
Generaal
Prof. mr .W. J. A. J. Duynstee
Boeken en kasgeld
verdwenen
Botsing op een onbewaakten
overweg
Onderwijzerspensioenen
Voornaamste Nieuws
Het Permanent Hof van
Internationale Justitie
J. J. WEBER ZOON
Groote Houtstraat 166 Haarlem
Gaat de Paus het Vaticaan
verlaten
Een eigen prise d' eau
Telefoon No. 13866 (drie lijnen)
Postrekening No. 5970.
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen: per week 25 ct.; per
kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal
1 3.58 bij vooruitbetaling.
COURANT
A D VERTE NT I EN 35 ct. p. regel
VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN
TIES, 1 4 regels 60 ct. p. plaatsing;
elke regel meer 15 ct., bij vooroitbel.
Bij contract belangrijke korting.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
tusschen den tekst 60 ct. per regel, f
Alle abonné's op dit blad zyn Ingevolge de verzekeringsvoorwaarden f "3(1011 Levenslange geheeie ongeschiktheid tot werken door fycn bij een ongeval met f O,' (1 bij verlies van een band, f IOC bij verlies van een fCO
legen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen: 1 OUUU.'" verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen; 1 uil.*" dood ely ken afloop; Vu u U." een voet of een oog; 1 ICiU." duim of wijsvinger; lull." been of
bij 'n breuk van fff) bij verlies v. ee»
1 ïü.'a
arm;
anderen vinger.
Van de hand van Mr. Dr. A. v. Door-
hinck, den bekwamen Thesaurier-Generaal
Van het departement van Financiën, ver
scheen in Economische Statistische Berich
ten van 29 Aug. 1928 een zéér lezenswaar
dig artikel onder het hoofd „De ontwikke
ling der Gemeenteschulden."
Al is tegen het door Mr. Dr. v. Door-
ninck verwerkte feiten-materiaal niets aan
te voeren, zoo laat toch zijn conclusie bij
schrijver dezes een gevoel van onbevre
digdheid achter.
En waar met grond vermoed kan wor
den, dat dit bü meerderen het geval zal
zijn, mogen eenige bescheiden, opmerkin
gen hier plaats vinden.
Vooraf moge daarbij nog worden opge
merkt, dat het vraagstuk, door Mr. v.
Doominck aangesneden, niet alleen de be
langstelling heeft en verdient van de raads
leden der Nederlandsche gemeenten, maar
zeer zeker van geheel ons volk.
De korte inhoud van Mr. v. D.'s artikel
heeft de hiernavolgende grondgedachten:
De gemeenten dienen zooveel mogelijk
ten laste van den gewonen dienst te fi
nancieren, ook van productieve overheids-
tverken, omdat dit een in het belang der
kapitaalvorming noodzakelijk en onmisbaar
correctief is.
Dit is ook noodzakelijk sedert, ais ge-
Volg van den wereldoorlog, zooveel kapitaal
is vernietigd.
In de Staatsbegrooting, zegt Mr. v. D.,
is dit stelsel in de laatste jaren aanvaard
en hij noemt dit en terecht een ver
blijdend verschijnsel.
Hij erkent, als hij de positie van de ge
meenten bespreekt, dat de vraag, welke uit
gaven ten laste van den kapitaaldienst
mogen worden gebracht, door andere over
wegingen wordt beheerscht dan voor den
Staat gelden.
De gemeente moet de uitgaven bekosti
gen grootendeels uit de door hare inwo
ners op te brengen belastingen, welke be-
I lastingen aan wettelijke, maar meer nog
1 aan natuurlijke grenzen zijn gebonden.
Na eenige onderlinge verhoudingen tus
schen de gemeenten te hebben aangestipt,
duldt hij eenige factoren aan, die de prac-
tische politiek van de gemeenten beheer-
schen, en zegt er dan verder van, dat het
dus wel duidelijk is, dat de verleiding om
uitgaven ten laste van den kapitaaldienst
te financieren bij de gemeente nog groo-
ter is dan bij het Rijk.
Het is uiteraard dwaasheid om zulks te
gaan tegenspreken, omdat ieder, die de
buitengewoon moeilijke omstandigheden be
grijpt, waarin zoo vele gemeenten financieel
verkeeren, dit gaarne zal willen toegeven.
Mr. v. D. komt dan met zijn cijfermate
riaal en besluit: Per hoofd der bevolking
steeg de gemeenteschuld van 1 Jan. 1924
op 1 Jan. 1926, dus in twee jaren tijds,
met gemiddeld 21J4 pet.
Hij toont aan, dat het in de groote ge
meenten het sterkst is 26 pet., tot in de
kleinste 4 pet., waarop hij concludeert, dat
een dergelijke onrustbarende stijging van
de gemeenteschulden op den duur niet kan
voortgaan. Hij waarschuwt, dat zulk een
politiek een ernstig gevaar oplevert en te-
rugkeeren van dezen weg zeer moeilijk is.
Terwijl hij den colleges van Gedep. Staten
op het hart bindt, aan de genoemde be
langrijke statistische publicaties hun volle
aandacht te schenken.
Men moet Mr. Dr. v. D. persoonlijk ken
nen om volledig te begrijpen, welke hoogst
ernstige overwegingen bij hem hebben ge
golden om dit betoog met deze cijfers en
zulk een waarschuwing te publiceeren.
Hij zal de eerste zijn, die erkent, dat
zulk een betoog, thans geleverd, in het
algemeen tot de meest dankbare publica
ties behoort.
Voor een jaar of vijf zes geleden was dat
nog niet het geval.
Thans is de algemeene roep om te ko
men tot belastingverlaging, zeer speciaal
voor het deel, wat de gemeenten vorde
ren, niet van de lucht.
Zulks is ook heel goed te verklaren, om
dat de heffingen buitengewoon zwaar zijn
en in de meeste gemeenten misschien niet
de wettelijke, maar toch vrij zeker de na
tuurlijke grens is bereikt of overschreden.
Nochtans laat zijn belangrijk artikel,
Waardevol en leerzaam te gelijk, een gevoel
Van onbevredigdheid achter.
En al moge het van niet te groote be
scheidenheid getuigen, mijn practische on
dervinding drong mij, onder bovenstaand
hoofd, eenige opmerkingen te maken.
De groote vraag, waaruit althans naar
mijne meening de moeilijkheden, ook de
financieele, voor de gemeenten zijn gebo
den geworden en waaruit ze zullen blijven
Voortvloeien al moet dan ook met het
Allergrootste overleg worden gehandeld
te de taak, welke vrij algemeen aan de
Bemeenten is toegedacht.
Natuurlijk, het worde direct en voorop
erkend, kan de gemeenteschuld, althans
tedien ze niet wordt aangewend voor recht-
*teeeksche en kennelijke productieve doel
einden, niet elk jaar blijven stijgen, en
teker niet met gemiddeld 2114 pet. in de
twee Jaren.
Maar toch is de keuze tusschen ver waar -
loozing van een logisch aangevoelde taak
en het beperken van gemeenteschulden
een uiterst moeilijk geval.
Vooral als men misschien in de definitie
van het begrip kapitaalgoederen en kapi
taalvorming verschilt.
Want met name de volkswelvaart wordt
niet alleen bepaald, en zelfs niet op de eer
ste plaats, door de hoeveelheid goud, als
standaardmeter van gebruiks- en verbruiks-
goederen, welke een natie bezit.
Heel zeker is het, dat ook op de vorming
en vermeerdering daarvan moet worden ge
let, maar indien moet worden gekozen tus
schen een spoedige vermeerdering van de
enge kapitaalvorming en een verlies aan
de idieele kapitaalvorming, dan zullen velen
niet de zijde van de eerste kiezen.
Of meer concreet: indien daardoor het
onderwijs van ons volk niet meer zou be
antwoorden aan hetgeen de tijden vragen;
indien daardoor een niet onbelangrijk deel
van ons volk, dat heusch beter verdient,
in krotten en sloppen of slechte woningen
zou moeten blijven; indien daardoor aan
onze ziekenhuizen niet de inrichting en be
huizing zou kunnen worden gegeven, welke
de moderne medische wetenschap vraagt
en de hygiëne vordert; indien daardoor
onze arme ouden van dagen, en vooral zij,
die het zijn buiten eigen schuld, wederom
in de laatste levensdagen onverzorgd en
hulpeloos achter moesten blijven, omdat
voor deze ouden geen huizen konden wor
den bijgebouwd; indien daardoor onze wer
kelijk onvrijwillig werkloozen wreed en hul
peloos moesten worden heengezonden; in
dien ons toenemend aantal geesteskranken
naar een verouderde en niet meer passen
de verpleging en verzorging terug moesten:
ja, dan Is de keuze niet moeilijk.
De gemeentebesturen hebben in deze tij
den, toch wel naar de algemeene opinie,
een belangrijk deel van deze zorgen onder
hun taak zien gebracht. Welnu, dit alles
vordert een goede en juiste gemeenschaps
opvatting en heeft ook betrekking op de
breedere kapitaalvorming in den ruimsten
zin.
Wij gelooven niet zoover mis te zien als
wij verklaren, dat ook Mr. Dr. v. D., voor
zoover het eigen kunnen te kort schiet en
de liefdadigheid niet in staat is om te hel
pen, wel een van de eersten zal zijn, om te
erkennen, dat de gemeentebesturen in deze
moderne tijden een andere een breedere
taak hebben dan hun in de vóór-oorlogsche
tijden was toegedacht en misschien toen
ook voldoende was.
Zijn waarschuwing voor en tot kapitaal
vorming, voor en tot zooveel mogelijk be
taling uit den gewonen dienst, tot stuiting
van de stijging van niet beslist noodige ge
meenteschuld is op zichzelf te waardeeren,
maar daarnaast hebben wij, minder weten
schappelijk allicht, maar dan toch gegrond
vest op de feitelijke toestanden, willen la
ten zien, dat het voor de meeste gemeen
tebesturen, bij de algemeen aangenomen
taak, niet gemakkelijk, zoo niet onmogelijk,
zal zijn om eenige verlichting van beteeke-
nis van lasten te geven.
Ook de belichting van deze zijde van de
medaille heeft, vooral nu, haar goede zifle.
's Bosch. M. KRIJGSMAN.
Een nieuwe encycliek van Z. H. den Paus
Volgens een B. T. A.-telegram uit Rome
is er een nieuwe Encycliek „Rerum Orien
talium" verschenen.
De Encycliek vat allereerst samen alles,
wat sinds het Concilie van Lyon tot het
P.ntificaat van Benedictus XV gedaan is
om tot de eenheid der Roomsche Kerk terug
te brengen de kerken, welke zich van haar
hebben afgescheiden.
Zij wijst vervolgens op het heerlijke werk
van Benedictus XV voor de Oosterlingen en
herinnert aan de instelling en het succes
van het Oostersch Instituut te Rome.
De Encycliek spoort de congregaties, welke
priesters naar het Oosten uitzenden, aan
om mannen te vormen, die in staat zijn de
ware rechten der Kerk en haar eenheid te
verdedigen.
De H. Vader spreekt van de noodzakelijk
heid om de bedienaren der altaren tegen de
huidige dwalingen betreffende de eenheid
te harden en spoort de bisschoppen aan om
op de groote seminaries, speciale cursussen
en aan de univeriteiten een specialen leer
stoel betreffende de Oostersehe aangelegen
heden te stichten.
In de eerste kamer van het Gerechtshof
te Amsterdam werd gisteren geïnstalleerd
als raadsheer-plaatsvervanger bij dat Hof
prof. mr. P. A. J. Losecaat Vermeer te
Bloemendaal.
Naar uit Weenen gemeld wordt, is het
vliegtuig van kapitein Koppen de H-NAFA
gisterenmiddag te 3.17 uur Amsterdamschen
tijd in Weenen geland.
Hedenmorgen bij zonsopgang zou het naar
Constantinopel vertrekken. Te Boelapest zou
geen tusschenlanding geschieden, wel te
Sofia.
Met de N-HAFA werden verzonden naar
Batavia: 12527 brieven waaronder 1585
aangeteekende 4356 briefkaarten, 48 druk
werken en 32 postwissels; naar tusschen -
liggende plaatsen in totaal 2938 brieven,
waaronder 666 aangeteekende, 973 briefkaar
ten, 1 monster en 7 postwissels.
Het totaal aantal stuks vervoerde corres
pondentie bedroeg 20.882. Het aantal zakken
beliep 22. waarvan 14 voor Batavia, met een
totaal gewicht van bruto 275,570 Kg. (voor
Batavia 218300 Kg.) en netto 258,570 Kg.
(voor Batavia 208,300 Kg.).
Een Reuter-telegram meldt nog uit Basra:
De vijf vliegtuigen, die den eersten Neder-
landschen luchtpostdienst naar Batavia vor
men en des Zaterdags te Bagdad moeten
aankomen, zullen daar aan boord nemen de
Iraksche mail voor de Perzische havens, In
dië, Burma, Ned.-Indië en verder.
Dat deze postdienst thans feitelijk wordt
geopend, heeft aanleiding gegeven tot het
noodige commentaar. De Times voor Meso-
potamië betreurt het, dat de Nederlanders
de Imperial Airways Service vóór zijn bij
het instellen van een dienst op Indië en ver
klaart, dat dat een klap is in 't aangezicht
der Engelschen. na 't Engelsche pionierswerk
op dit gebied, na de bezoeken van hooge
autoriteiten en de hooge subsidies.
Het blad besluit: „Als Engelschen en als
sportsmen, moeten wij Nederland gelukwen-
schen met zijn initiatief voor deze buiten
gewone onderneming."
Om alsnog aan het herhaald verzoek van
belangstellenden te voldoen, stelt de directie
der Koninklijke Luchtvaart Maatschappij
voor Nederland en Koloniën het publiek In
de gelegenheid, het vliegtuig, dat Donderdag
a.s. naar Nederlandsch-Indië vertrekt, mor
gen van des morgens tien uur aï gratis te
bezichtigen op het vliegterrein Schiphol.
Het algemeen bestuur van de Nederland
sche Jaarbeurs heeft den datum van de eerst
volgende voorjaarsbeurs vastgesteld op 19
t.m. 28 Februari 1929.
Onder, groote belangstelling is Donder
dagmiddag te Santpoort het stoffelijk over
schot ter aarde besteld van den 22-jarigen
Johan Rodenberg, die Zondag door een
auto werd aangereden en kort daarna Is
overleden. De begrafenis had plaats op het
nieuwe gedeelte der algemeene begraaf
plaats „De Bieze". Aan de groeve werd het
woord gevoerd door Prof. ds. v. d. Bergh
van Eisingha.
Een tiental bloemstukken dekte de baar.
Namens de familie dankte een broer van
den overledene voor het gesproken woord
en de belangstelling.
Wij lezen in „Het Kweekersblad", dat het
seizoen 1928 boven veler verwachting goed
Is afgeloopen! Niet alleen zijn de prijzen
veel hooger geworden dan wij kweekers
durfden te verwachten, doch alles ging vlot
weg. Dit belooft een goed begin voor het
volgend jaar, zegt het blad.
De behoefte aan een geschikte ruimte
Reeds geruimen tijd is hier ter stede be
hoefte gevoeld aan een geschikte ruimte
voor het exposeeren van beeldende kunst
door vereenigingen, die zich met het in
richten van exposities bezighouden.
Het waren niet alleen deze vereenigingen,
die door haar bemoeiingen deze leemte op
merkten. Ook kunstzinnige Ingezetenen en
omwonenden, zagen de feitelijkheid, dat
onze gemeente verstoken bleef van verschil
lende belangwekkende gebeurtenissen op
kunstgebied. Tentoonstelling van werken
van Jan Toorop Floris Verster, Jan Veth
e. a., die steden als Dordrecht, Lelden en
Utrecht wel aan hunne ingezetenen konden
bieden, gingen Haarlem voorbij.
Naar aanleiding hiervan hebben de heeren.
T. B, Roorda, H. F. Boot en H. Albers zoo-'
wel met belangstellende particulieren als
autoriteiten overleg gepleegd, waarbij bleek,
dat in ruimen kring aan een zaal, welke
voldoende ruimte buidt om grootere expo
sities, zooals o. a. de bovengenoemde
te ontvangen, behoefte wordt gevoeld.
Door het College van B. en W. werd reedsj
opdracht gegeven 'n plan te ontwerpen, doch
het Is ondergeteekenden gebleken, dat de
aandrang, welke uit de gemeentenaren zelf
zou voortkomen de mogelijkheid der uitvoe
ring zeer zou vergrooten. Door dezen aan
drang toch zouden wellicht nog geldende
practische bezwaren terzijde kunnen worden
gesteld.
Om deze redenen hebben voornoemde hee
ren gemeend niet beter tot organisatie dezer
belangstelling te kunnen geraken dan door
het houden eener vergadering, welke aan de
besprekingen van middelen ter bereiking
van het gestelde doel zal worden gewijd.
Belangstellenden worden uitgenoodigd tot
het bijwonen eener vergadering, welke op
Dinsdag 18 September, des avonds 8 uur in
het Waaggebouw aan het Spaarne zal wor
den gehouden.
B(j eventueele verhindering zal eene schrif
telijke Instemming met het doel zeer op prijs
worden gesteld.
T. B ROORDA,
H. F. BOOT en
I. ALBERS.
Het programma voor de opening van de
zitting der Staten-Generaal, te 's-Graven-
hage, op Dinsdag den 18den September 1298,
luidt als volgt:
Des middags te 12 uur zullen de leden öcr
Staten-Generaal zich begeven naar de Rid
derzaal op het Binnenhof en in vereenigde
vergadering te zamen komen onder leiding
van den door H. M. benoemden voorzit
ter van de Eerste Kamer.
De ministers hoofden van mir;"f""'
departementen en de leden van den Raad
van State zullen zich des namiddags te
één uur mede in die zaal vereenigen.
Te kwart vóór één uur zullen in het ge
bouw aanwezig zijn: de grootmeesteres, de
dame du palais, de grootofficieren der
Kroon uitgezonderd de opperceremonie.
meester en de chef van het militaire huis
de kamerheer-ceremoniemeester, acht ka-
merheeren en de adjudanten van de zee
macht.
Hare Majesteit de Koningin zal ter
opening van de zitting der Staten-Generaal
te één uur met den volgenden stoet van
het Koninklijk Paleis afrijden:
a. een commando cavalerie tot opening
van den stoet:
b. een rijknecht-majoor en twee rij
knechts te paard;
c. de opper-ceremoniemeester, gezeten
in een een rijtuig met twee paarden be
spannen, mét een lakei gaande naast elk
portier;
d. Hare Majesteit de Koningin, verge
zeld van Zijne Koninklijke Hoogheid den
Prins der Nederlanden, Hertog van Meck
lenburg, envan Hare Koninklijke Hoogheid
Prinses Juliana der Nederlanden, die te
genover de Koningin plaats neemt, geze
ten in een Staatsiekoets met acht paarden
bespannen, met een koetsier naast elk
paard en vier lakeien gaande aan beide zij
den van de koets.
De chef van het Militaire Huis en de
gouverneur der Koninklijke Residentie, te
paard, rijden respectievelijk ter rechter- en
ter linkerzijde van de staatsiekoets, een
weinig achter het portier.
De officieren van het Militaire Huis, te
paard rijden achter de staatsiekoets, twee
aan twee, naar ouderdom van rang, de
oudsten voor;
e. een commando cavalerie tot sluiting
van den stoet.
De stoet zal rijden: door de Heulstraat,
door het Lange Voorhout (Schelppad)
over den Korten Vijverberg, naar het Bin
nenhof.
Zoodra de stoet gekomen is aan de Rid
derzaal, zal H. M. de Koningin aan den in
gang ontvangen worden door een commissie
uit de vergadering, die, voorafgegaan door
den kamerheer-ceremoniemeester, de acht
kamerheeren, de groot-officieren en den
opper-ceremoniemeester, Hare Majesteit
&êtoidt naar de vergaderzaal.
Nadat de zitting door H. M. de Koningin
Is geopend, wordt Hoogstdezelve door de in
artikel 6 genoemde commissie,voorafge
gaan door den opperceremoniemeester, naar
de wachtkamer geleid.
H. M. de Koningin keert naar het Kon.
Paleis terug met den stoet, waarmee
Hoogstdezelve is gekomen, en in de boven
vermelde orde, waarbij de volgende weg zal
worden genomen: van het Binnenhof over
den Korten Vijverberg, door het Lange
Voorhout (Schelppad) door de Heulstraat,
naar liet Koninklijk Paleis.
Minuutschoten uit het geschut zullen
worden gelost gedurende den rit van Hare
Majesteit de Koningin naar de vergader,
zaal en gedurende den terugrit van Hoogst
dezelve naar het Koninklijk Paleis.
Hoogleeraar in het strafrecht
Benoemd is tot hoogleeraar in de faculteit
der rechtsgeleerdheid aan de R. K. Univer
siteit te Nijmegen, om onderwijs te geven in
het strafrecht, als opvolger van professor W
Pompe, de Zeereerw. Pater mr. W. J. A. J
Duynstee C.s.s. R., momenteel rector van het
Retraitehuis te Zenderen bij Almelo.
Aneta seint uit Soerabaja:
Het „Soer. Handelsblad" maakt melding
van een rumoerige vergadering van de
Sportvereeniging Soerabaja, waarin beslo
ten werd den voorzitter, die onlangs met
veilof naar Europa vertrokken is, ais zx>
danig af te zetten. Aanleiding hiertoe is
onder meer, dat er geen boeken zyn te
inden, terwijl evenmin bekend) is, waar
de kasgelden zijn gebleven.
Vo'gens mededeeling van een der leder
is het jaarlijksche voordeelig saldo van ds-
vereeniging op 15 tot 20.000 gulden te
cnatten. Besloten werd de tusschenkoms'.
van de justitie In te roepen.
Ten gevolge van een afsluiting van den
Rijksweg HengeloEnschedé, is al het ver
keer tusschen die plaatsen voorloopig op den
grintweg HengeloTwikkeloEnschedé aan
gewezen.
Op dien smallen bochtlgen weg bevindt
zich even buiten Hengelo een onbewaakte
spoorwegovergang van de locaallyn Hengelo-
Boekelo, waar het uitzient door boomen en
struiken wordt belemmerd. Hier ontstond
gistermiddag, naar de „Tel." meldt, een aan
rijding tuschen een vrachtauto en een goede
rentrein uit Hengelo. De chauffeur die den
trein op het laatste moment zag, wilde nog
stoppen, doch de wagen schoot zoover door,
dat hij eerst met de voorwielen op de rails
tot staan kwam en door den trein bij den
radiateur werd gegrepen en opzij geworpen.
De beide Inzittenden bekwamen geen let
sel, doch de auto werd van voren zeer be
schadigd. De trein stopte 100 meter voorbij
den overweg en kon zonder veel vertraging
varder gaan. De vrachtauto van de firma
Pelle te Enschedé was met steenkool geladen
en moest ontladen worden waardoor veel
stagnatie In het verkeer ontstond. Een lange
file auto's stond langs den weg en ongeveer
een uur na het ongeval kon het verkeer weer
normaal genoemd worden.
Inkoop van diensttijd
Zij, die vóór 1 Juli 1928 aan den Pen
sioenraad een verzoek om inkoop van dienst
tijd hebben ingezonden, kunnen b >aen drie
maanden, nadat die Raad hun per aange-
teekenden brief heeft medegedeeld, dat de
in het vijfde lid van artikel 134 der Pen
sioenwet bedoelde bereidverklaring („een
stuk waarbij hij verklaart er genoegen
mede te nemen, dat het in het eerste lid
van artikel 137 genoemd deel der daar be
doelde bijdrage op hem wordt verhaald")
aan de stukken ontbreekt, die verklaring
alsnog bij den Pensioenraad inzenden.
Zij, op wier verzoek om inkoop de Pen
sioenraad, wegens het niet inzenden van de
bovenbedoelde bereidverklaring, reeds af
wijzend heeft beschikt, kunnen alsnog
binnen drie maanden na die afwijzende
beschikking dat stuk aan den Pensioen
raad overleggen (artikel 19 der wet van 21
Juli 1928, Stbl. no. 250).
Zij, ten aanzien van wier diensttijd de
Pensioenraad vóór of op 1 October 1928 een
beschikking betreffende den inkoop heeft
genomen en dezen inkoop alsnog ongedaan
willen maken, behooren vóór 1 December
1928 aan dien Raad mede te deelen, dat zij
de door hen afgelegde bereidverklaring om
een deel der verschuldigde inkoopsom te
betalen, intrekken.
Zij, ten aanzien van wier diensttijd de
Pensioenraad en zoodanige beschikking na
I October 1928 vaststelt, kunnen de door
hen afgelegde bereidverklaring intrekken''
binnen twee maanden na den datum van
verzending van het afschrift dier beschik
king.
De bovenbedoelde intrekking kan niet.
geschieden door hen, die op 1 October
1928 c.q. op het tijdstip van verzending van
het afschrift der betreffende beschikking
geen ambtenaar in den zin der Pensioen
wet meer zijn (artikel 11 der wet van 21
1928, Stbl. no. 250).
Behoud van uitzicht op weduwen-
en weezenpensioen
Volgens het vierde lid van artikel 95 der
Pensioenwet, zooals dat sinds 1 Juli 1928
luidt, kan thans ook een ambtenaar, die
als gepensionneerd ambtenaar of als ge-
pensionneerd militair uitzicht op gezins
pensioen heeft en die uit zijn betrekking
zonder pensioen ontslagen wordt,, zich op
den voet van artikel 13 het behoud
verzekeren van het uitzicht op het ver
schil tusschen het bedrag aan gezinspen
sioen, waarop hij vóór, en dta waarop hij
na zijn ontslag uitzicht heeft.
Een overgangsbepaling verleent deze be.
voegdheid ook aan de ambtenaren, die in
bovenbedoeld geval verkeeren en tusschen
1 Jüli 1925 en 1 Juli 1928 zijn ontslagen.
Deze overgangsbepaling luidt als volgt:
„Een tusschen 1 Juin 1925 en 1 Juni 1928
zonder pensioen ontslagen ambtenaar, die,
omdat hy als gepensionneerd ambtenaar
of als gepensionneerd militair uitzicht had
op gezinspensioen, geen gebruik kon maken
van de in het vierde lid van artikel 95 der
Pensioenwet, zooals dit luidde vóór 1 Juli
1928, bedoelde bevoegdheid, kan zich als
nog op den voet van het bepaalde in de ar.
tikelen 95 en 43 tot en met 46 der pensioen
wet het behoud verzekeren van het uit
zicht op het verschil tusschen het bedrag
aan gezinspensioen, waarop hy vóór, en dat
waarop hy na zijn ontslag uitzicht had,
respectieveiyk heeft, met dien verstande,
dat de in het eerste lid van artikel 44 be
doelde termyn in dit geval aanvangt op
1 Juli 1928".
De tusschen 1 Juli 1925 en 1 Juli 1928
ontslagen ambtenaren, die van deze be.
voegdheid gebruik wensnhen te maken,
wenden zich onverwyid met een dsbetref-
fende aanvrage tot den Pensioenraad en
vragen daarby tevens, een opgave van het
verschuldigde bedrag te mogen ontvangen.
Zy zullen, op straffe van verlies van bo
venbedoelde bevoegdheid, den eersten drie-
maandeiykschen termyn van de volgens
een vastgesteld tarief te bepalen bijdrage
vóór 1 October a.s. moeten voldoen.
Ontvangen zy de gevraagde opgave niet
tydig dan zal het raadzaam zijn ln ieder
geval vóór dien datum voorloopig te stor
ten VsXS'A pCt. van het bedrag van den
pensioengrondslag in de betrekking, waar
uit zy werden ontslagen. De storting moet
geschieden op postrekening no. 74500 van
het Algemeen burgeriyk pensioenfonds.
Kapitein Koppen is met de H.-NAFA
gisteren te Weenen aangekomen en zet he.
den den tocht zonder tusschenlanding naar
Constantinopel voort.
De opening der Staten-Generaal zal op
Dinsdag 18 September as. plaats vinden.
De R. K. Ned. Boeren- en Tuindersbond
heeft te Arnhem zijn algemeene vergade
ring gehouden.
Wijziging der uitvoering van de vogelwet
1912.
Tot hoogleeraar aan de R. K. Universi.
teit te Nijmegen is benoemd pater Mr, W.
J. A. J. Duynstee.
De nieuwe oriënteering in
Bnitenlandsche politiek.
de Duitsche
Geluk vvenschen
Achmed Zogoe.
van het Vaticaan voor
By den aanvang van de gistermiddag in
het Vredespaleis gehouden zitting van het
Perm. Hof van Intern. Justitie heeft de pre
sident het overiyden van den vice-president
van het Hof, prof. dr. André Weiss, her
dacht.
Onder de aanwezigen bevonden zich de
deken van het corps diplomatique, de heer
Adlercreutz, gezant van Zweden, voorts de
gezanten van Frankryk, Spanje, Roemenië,
Polen, Cuba, de zaakgelastigden van
Duitschland, Tsjecho-Slowakye en China en
de secretaris-generaal van het departement
van Buitenl. Zaken, jhr. mr. Snouck Hur
gronje.
Nadat van de in de Fransche taal uitge
sproken gedachtenisrede een Engelsche ver
taling was voorgelezen, sloten de met het
oog op de uitspraak in de Chorzow-zaak
aanwezige vertegenwoordigers in die zaak,
van Duitschland en van Polen, resp. de hee'
ren Von Schack en Sobolewsky, zich namens
hun regeeringen aan by de door den presi
dent geuite woorden van deelneming in het
verscheiden van prof. Weiss.
Na een korte pauze werd tot de voorlezing
van de uitspraak van het Hof in de Chor-
zowzaak overgegaan.
Het Hof besliste met negen tegen drie
stemmen, dat de Poolsche regeering is ge
houden aan de Duitsche regeering schade
loosstelling te betalen overeenkomende met
de schade door de Naamlooze Vennoot-
happen Oberschlesische Stlckstoffwerki
en Bayrische Stlckstoffwerke geleden door
de houding der Poolsche regeering. Deze
schadeloosstelling zal op een globale som
worden vastgesteld. Het Hof behield zich
voor in een volgend arrest de grootte van
deze schadeloosstelling vast te stellen na
uit te brengen rapport en na party en over
dit rapport te hebben gehoord.
Het terugtrekken der Amerikaansche troe
pen uit Sjanghai verdaagd.
Een nieuwe Encycliek „Rerum Orienta
lium" is verschenen, handelend over de een
heid der Kerk.
Barometerstand 9 uur v.m. 773 stilstand.
OPTICIENS FABRIKANTEN
Licht op De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 7,44,
Hoogste Barometerstand 774.8 m m te
Hemösand.
Laagste Barometerstand 746.3 mM. te
Isafjord.
Verwachting: Zwakke tot matigen, n. o.
tot z. o. wind, helder tot licht bewolkt,
droog weer, iets warmer.
Enkele weken geleden bevatten de Hol
landsche bladen een Vas Dias-telegram,
waarin werd medegedeeld dat Z. Heiligheid
de Paus voortaan de zomermaanden bulten
het Vaticaan zou doorbrengen, en dat voor
de Romeinsche kwestie, die innig verband
houdt met 's Pausen gevangenschap in het
Vaticaan, dus spoedig een oplossing te ver
wachten was.
De meeste bladen hebben dit bericht on
der het grootste voorbehoud gepubliceerd.
Zoodra wü het Vas Diaz telegram gelezen
hadden, hebben wy het, aldus meldt de
Roomsche Wereldpost, doorgezonden aan
onzen Romeinschen Briefsehryver Prof An
dreas Ratentsching, die op dat oogenblik
in Fiume op vacantie was. Een onzer re
dacteuren had echter allen den Holland-
schen tekst van 't telegram doorgezonden.
Nu kregen wU dezer dagen van Professor
Rasetsching het volgende schrijven:
Laurana, 2. IX 1928
In antwoord op uw schrijven dat ik hier
in Fiume tegeiyk met een Vas-Diaz tele
gram als bijlage ontving, moet ik u tot m'n
spüt mededeelen, dat ik het HoUandsch
niet voldoende versta om u een volledig
antwoord te kunnen geven op het bericht
uit de Hollandsche bladen: „Gaat de Paus
het Vaticaan verlaten?" U weet dat ik
steeds gaarne bereid ben om alle mogelij
ke inlichtingen en berichten omtrent Z. H.
den Paus en het leven in het Vaticaan te
geven.
In ieder geval kan ik met besliste zeker
heid verklaren, en u kunt dit ook uit mijn
naam publiceeren, dat alle berichten of ge
ruchten die in de pers de ronde doen om
trent de onderhandelingen over de Ro
meinsche kwestie tusschen het Vaticaan en
de Italiaansche Regeering, van allen grond
ontbloot zijn. Ik wil daarmee niet ontken
nen, dat er geen onderhandelingen gevoerd
worden over de Romeinsche kwestie, inte
gendeel. P. Tacchi Venturi speelt hierbij
al» tusschenpersoon en bemiddelaar een
zeer voorname rol, maar noch van den
kant van de Italiaansche regeering, noch
van de zijde van het Vaticaan, wordt hier
omtrent eenige mededeeling gedaan, want
het vraagstuk is zóó gecompliceerd en in
gewikkeld, dat iedere inmenging van bin
nen- of buitenland de zaak nog meer zou
vertroebelen.
Dat zyn de feiten, al het andere zyn
booze geruchten, die berusten op loutere
fantasie.
Andreas Rasetschirv
Aneta seint uit Solo:
Dezer dagen is in tegenwoordigheid van
autoriteiten de eerste steen gelegd voor de
prise d'eau van Ploembon Wonogiri, die
anderhalf millloen kub, meter water zal
truiouden en 1200 bouws zal bevloeien.