De worsteling tegen het godsdienstig en
zedelijk verval in Weenen
(Dankbetuiging namens
Z. D. H. Mgr. J, D. J CAengenent
ENCYCLIEK VAN ONZEN HEILIGEN
VADER PIUS XI
Telegraphisch Weerbericht
1PUREAUX: NASSAU LA A INI 49]
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN
MAANDAG 17 SEPTEMBER 1928
TWEE EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 16962
Het wapen van
Mgr. H. J. M. Taskin
Door de lucht naar
Indië
De H.-NAFA te Bagdad
aangekomen
Ter nagedachtenis van
Nungesser en Coli
Ernstig tramongeval te
Amsterdam
Gisterenmiddag na afloop van de huldebetooging op het R. K
Sportpark te Heemstede heeft Mgr. de Bisschop mij opgedragen den
dank van Z. D. H. over te brengen aan allen, die daaraan deelnamen,
of het prachtig welslagen ervan voorbereidden.
Namens Monseigneur betuig ik hartelijken dank aan alle R. K.
Jeugdvereenigingen van Haarlem, aan hare leden, leidsters en
leiders. Meermalen gedurende de betooging en ook daarna heeft Mgr.
de Bisschop Zijne hooge voldoening over deze echt mooie demonstratie
van Roomschen eerbied en kinderlijke liefde te kennen gegeven.
Dat de huldebetooging zoo schitterend is verloopen, moet toege
schreven worden aan de bereidwilligheid en welwillendheid van dege
nen, die de voorbereiding ervan op zich namen. De dank van Z. D. H
gaat dan ook uit naar alle dames en heeren, die, hetzij door hunnebelange-
looze medewerking, hetzij door gaven en giften, de taak der R. K. Jeugd-
Centrale hebben vergemakkelijkt.
Terwijl ik mij zoo gaarne kwijt van de opdracht door Monseigneur
mij verstrekt, moge ik ook mijnerzijds uiting geven aan de dankbaarheid,
welke ik aan velen verschuldigd ben.
Het is niet doenlijk de namen te noemen van al degenen, die
zich gisteren en ook reeds weken tevoren in verband met de huldebetoo
ging aan onzen Bisschop verdienstelijk hebben gemaakt. Mijn oprechte
dank omvat ALLEN
Het worde mij echter toegestaan, hier openlijk bijzonderen dank te
betuigen aan den heer P. J. M. van Tetering, die door het ontplooien
van zijn machtig organisatie-talent, en aan den heer H. W. M. van
Os, die door het accuraat vervullen van zijne veelomvattende functie
als secretaris, hebben medegewerkt op eene wijze, welke recht geeft
op groote waardeering en erkentelijkheid.
J. J. C. HENTZEN, O. F. M.
Voorzitter van de R. K. Jeugd-Centrale
Haarlem, iy September 1928.
De vliegtocht BerlijnTokio
begonnen
Door de Goddelijke Voorzienigheid Paus
Aan de beminde Broeders, Patriarchen, Primaten, Aarts
bisschoppen en aan de andere Ordinarissen, die in vrede
en gemeenschap leven met den Heiligen Stoel
„Over de bevordering derOostersche Studiën"
Voornaamste Nieuws
J. J. WEBER ZOON
Groote Houtstraat 166 Haarlem
Ernstig ongeluk bij de
manoeuvres in
Limburg
Een ordonnance zwaar
gewond
Plechtige eersten
steenlegging van de
Kathedraal teBrisbane
Door Z. Em. Kardinaal
Cerretti
Vliegongeval bij de Fransche
luchtmanoeuvres
De Muider-tol
j (Telefoon No. 13866 (drielijnenj
Postrekening No. 5970.
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen: per week 25 ct.; per
kwartaal 1 3.25; per post, per kwartaal
i 3.58 bij. vooruitbetaling.
NIEUWE HAARLEMSCHE
ADVERTENTIÉN 35 et p. regel
VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN
TIES, I4 regels 60 ct. p. plaatsing;
elke regel meer 15 ct., bi) eooruitbet.
Bij contract belangrijke korting.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
3 tusschen den tekst 60 ct per regeL
Alle abonné's op dit blad zijn Ingevolge de verzekeringsvoorwaarden j^^QQQ
Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door fjcn oij een ongeval met foïïf]
1; 1 OU."doodelijken afloop; 1 £tiU.'
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen: 1 JUUU." verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen; I/3U.""doodelijken afloop; l/löU.^een voet of een oog; 1 IZrtl.'dulm of wijsvinger; I tJU.' been
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES van ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL
bij verlies van een
1
1 ICO. duim of wijsvinger
Q fCn bij 'n breuk vanf in
1 3U.' been of arm; I SU.'
bij verlies v. eem
anderen vinger.
Weenen is een belangrijk Europeesch
tentrum, een punt, waar veel draden samen-
loopen; wat daar gebeurt, is uit dien hoofde
reeds onze aandacht ten volle waard.
Voor enkele maanden plaatsten wij
een reeks artikelen van onzen medewerker
L. S. over „Het roode schrikbewind" in die
stad en dezer dagen nog schreven wij een
artikel over „Tijd en krachten in de ziel
zorg", naar aanleiding van een boek van
Leopold Engelhart, kapelaan aan den St.
Stephanus-dom te Weenen.
Deze Eerw. schrijver doet tevens mede-
deelingen over het godsdienstig en zedelijk
verval in zijn omgeving en over de worste
ling, die daartegen gevoerd wordt, welke zóó
interessant zijn, dat wij meenen een dienst
te bewijzen, door er hier een en ander over
te vertellen.
Wie met deze toestanden in de stad van
de vroolijke, populaire Weensche bevolking
heeft kennis gemaakt, zal gevoelen voor
welk een zware en veel tact en doorzicht
vereischende taak van zielzorg de Priesters
en hun onmisbare medehelpers, de leden
van het leeken-apostolaat of van de Katho
lieke actie, zich daar geplaatst zien. Die
moeilijkheden worden nog vergroot, door
dien de gemeente huurkazernes heeft ge
bouwd, waarin soms vele honderden gezin
nen samenwonen. Men gevoelt hoe derge
lijke kazernes soms broeinesten van kwaad
kunnen zijn en hoe moeilijk de Priester en
zijn medehelpers daarin kunnen doordrin
gen en daar vasten voet kunnen krijgen. Wij
laten hier een overzicht volgen over het
godsdienstig verval in Weenen gedurende
de laatste 10 jaren. Dit overzicht spreekt
boekdeelen.
vermeerd.
ultgetr. toegetr. gods-
uit tot dienst-
de kath. kerk verlies loozen
348
385
603
1870
1666
3085
4723
20403
9267
12242
verlies
1926 978 467 511
1917 1080 485 575
1918 1681 506 1175
1919 7472 702 6770
1920 7910 836 7074
1921 8108 707 7401
1922 9268 589 8679
1923 22888 657 22231
1924 niet statistisch verwerkt
1929 11460 640 10820
1926 13505 679 12826
Welk een zielewee spreekt er uit deze
droeve cijfers! En nog gaat de beweging
voort. Na de Juli-revolutie ten vorigen jare
begon een nieuwe hetze tot afval van het
geloof.
De vrijdenkersbeweging is voortdurend
actief; zij maakt de navolgende vergelijking:
700.000 sociaal-democratische stemmen wer
den in Weenen uitgebracht en wij hebben
maar 20.000 betalende vrijdenkers. Wij
moeten hen allen tot ons zien te trekken!
In deze afvalbeweging spelen verschillen
de factoren een rol; in het algemeen kan
men de oorzaken van den afval splitsen in
5 categorieën:
Huwelijks-aangelegenheden 30
Verbittering en haat 20
Onverschilligheid en overreding 30
Dwang van buiten 10
Agitatie van secten 10
Dikwijls wil men na scheiding een tweede
nuwelijk sluiten, wat natuurlijk niet toelaat
baar is. De burgerlijke overheid geeft hiertoe
alleen toestemming, wanneer men tot de
godsdienstloozen behoort.
Ook te geringe kennis op godsdienstig ge
bied speelt een rol.
De mannen dwingen voorts vaak de vrou
wen tot afval, terwijl het gemeentebestuur
indirect dwang uitoefent, door bij voorkeur
godsdienstloozen in openbare functies te be
noemen.
Men gevoelt tegenover welk een massale,
neerdrukkende taak de Priester en 't leeken-
apostolaat hier staan.
Wanneer de Pastoor de ambtelijke mede-
deeling van het uittreden ontvangt, wordt
de betrokkene door een der medehelpers be
zocht, soms onder overhandiging van een
brief van den Pastoor. Dan deelen zij In den
regel wel de reden van hun uittreden mee.
Sommigen keeren aanstonds terug, anderen
later en wie zal zeggen, bij hoevelen dit
priesterlijk vermaan op hun sterfbed nog
nawerkt! Soms zijn herhaalde bezoeken noo-
dig en ook wordt het gedrukte woord niet
verwaarloosd. Dit laatste is de taak van de
parochie-secretarie.
Zij, die zich laten bekeeren, worden na
tuurlijk niet uit het oog verloren en blijven
nog langen tijd voorwerpen van aanhoudende
en intense zorg. Zij krijgen herhaaldelijk be
zoek, ontvangen het parochieblad, ontvan
gen uitnoodigingen voor feestelijke gelegen
heden, maatschappelijke hulp of ondersteu
ning als daarvoor termen zijn, enz.
Hiernevens wijdt men ook vanzelfspre
kend zijn volle aandacht aan de voorkoming
Van den officieelen geloofsafval.
Wij mogen ons evenwel niet ontveinzen
dat, ondanks allen arbeid, de toestand blij
kens de cijfers hoogst bedroevend is.
Er valt op dit gebied één groot verschil
•net Nederland te constateeren: wij kennen
in Nederland n.l. de officieele uittreding uit
de Kerk en de ambtelijke kennisneming
daarvan niet. Het gevolg hiervan is, dat hier
Afdoende gegevens ontbreken en een toe-
«tand kan ontstaan, welke erger is dan men
iheent en ondergronds kan voortwoekeren.
Een der groote kwalen van onzen tijd is
ongetwijfeld de ontwrichting van het gezins
leven; ook Oostenrijk gaat daaronder ge
bukt. Dat begint reeds bij het toenemend
aantal onregelmatige huwelijksverhoudingen,
waarbij moet worden gedacht aan het aantal
gemengde huwelijken en burgerlijke huwelij
ken, om nog maar te zwijgen van het veel
vuldig voorkomende concubinaat.
Leerzaam is het volgende staatje betref
fende de in Weenen in de jaren 1913 tot
en met 1926 gesloten huwelijken:
katholieke niet kath. uitsluitend
huwelijken huwelijken burg. huw.
1913
15.584
2.207
254
1914
19.547
2.747
342
1915
11.816
2.138
273
1916
10.974
1.881
194
1917
10.854
1.552
215
1918
14.988
2.135
291
1919
19.072
7.110
1.303
1920
21.618
9.546
1.864
1921
21.481
7.793
1.725
1922
18.245
8.323
2.250
1923
12.977
6.850
2.233
1924
12.373
6.340
2.195
1925
11.853
5.827
2.195
1926
10.743
5.545
2.289
Leerzaam is ook het aantal echtscheidin
gen, dat in 1925 en 1926 resp. 3.437 en 3.241
beliep. Tegenover 5 huwelijksvoltrekkingen
staat dus ongeveer 1 echtscheiding. In Wee
nen geeft de burg. overheid dispensatie voor
'n nieuw burgerlijk huwelijk, terwijl 't vorige
nog niet ontbonden is. Deze dispensaties zul
len in den regel betrekking hebben op ka
tholieken, omdat het katholieke huwelijk niet
ontbindbaar is. Welnu, dergelijke dispensa
ties zijn er sinds' 1920 ongeveer 20.000 ge
geven!
Een ander licht op de huwelijksverhoudin
gen werpt de statistiek over de levend-ge
borenen. Volgens deze werden over 1926 ge
boren 14.028 wettige en 4.546 onwettige ka
tholieke kinderen.
Verder bleven in 1926 1095
pasgeboren kinderen zonder
godsdienst.
De burgerlijke huwelijken tusschen kathO'
lieken, met overheidsdispensatie voltrokken
na een eerste huwelijk, zijn feitelijk een van
overheidswege gesanctlonneerde bigamie. De
priester staat hier voor een chaos van onge
oorloofde samenlevingen welke hem radeloos
maakt.
De leden van het leeken-apostolaat heb
ben dus hun handen vol om allerlei wilde
huwelijken in orde te brengen, soms gaat
dat betrekkelijk gemakkelijk, soms staat men
voor bijna onoplosbare moeilijkheden.
Tegenover deze uiterst bedenkelijke ver
schijnselen, welke nog worden bevorderd
door ongelukkige bepalingen van burgerlijke
wetgeving, beijvert de geestelijkheid zich het
godsdienstig leven in de gezinnen zooveel
mogelijk te bevorderen, om zoo te geraken
tot een godsdienstige vernieuwing van het
gezinsleven.
Het gevaar, dat er voor vele jonge ei
alleenstaande personen in een stad als Wee
nen voortdurend bestaat, zou er op den duur
ook toe moeten leiden om de katholieke jon
gelui met elkander in aanraking te brengen,
teneinde gemengde- of uitsluitend burger
lijke huwelijken, of nog erger, te voorkomen.
Na 1921 werden 1438 vrouwelijke personen
onder toezicht der zedenpolitie gesteld, ter
wijl 6741 bekend werden, als zich bezighou
dende met geheime prostitutie. Maar deze
cijfers zeggen lang niet alles.
Men zal moeten toestemmen, dat het beeld,
hetwelk hierboven wordt gegeven van het
zedelijk familieleven in Weenen, allerbedroe
vendst is.
In een slotartikel nog iets meer over de
zedelijke gevaren van de groote stad.
Ter gelegenheid van zijn veertigjarig
priesterfeest werd Mgr. H. J. M. Taskin,
praeses van het seminarie Warmond, be
noemd tot Protonotarius-Apostolicus a. i. p.
In deze waardigheid heeft Mgr. het recht
een wapen te voeren.
Voor wapen werd door Jan en Eloy Brom
een ontwerp gemaakt dat wij hierboven af
beelden.
Den inhoud van de wapenspreuk:
Sobrie, Juste, Pie. (Matig, Rechtvaardig,
Godvruchtig) vindt men terug in het wa
pen, waar het „Sobrie" door de visch, het
„Juste" door een rechte baan en het „Pie"
de hemelsche gezindheid door een ster zijn
uitgebeeld. De kroon die deze drie zinne
beelden bekroont, is in zijn vorm van kei
zerskroon een herinnering aan den H. Hen-
ricus, den patroon van Mgr. Taskin.
De bijzondere correspondent aan boord
van het postvliegtuig H. N. A. F. A. seint
uit Aleppo aan Aneta-Vaz Dias:
Wij zijn na een goede reis hier vlot geland.
De afstand van Sofia is afgelegd in negen
uur. Het weer was mooi en de belangstelling
op het vliegveld groot. Morgen, Zondag, gaan
wij naar Bagdad.
De bijzondere correspondent aan boord
van het postvliegtuig H. N. A. F. A. seint uit
Bagdad d.d. 16 September aan Aneta-Vaz.
Dias:
Wij zijn hier na een goede reis aangeko
men en hadden een vlotte landing. Er was
belangstelling bij onze aankomst. De afstand
van Aleppo werd in 4 y2 uur afgelegd. Mor
gen vertrekken wij naar Bender Abbas.
Zondag heeft de Fransche Minister voor
de Luchtvaart, maurent Eunac, een monu
ment onthuld ter nagedachtenis van de
Oceaanvliegers Nungesser en Coli. Het mo
nument is geplaatst aan de Fransche kust,
daar waar de vliegers voor het laatst op
Franschen bodem werden gezien.
Men meldt ons uit Amsterdam:
Zondagmiddag omstreeks 4 uur is In de
Plantage Middenlaan een motorwagen van
lijn 21 op een bijwagen van lijn 9 die voor
een tramhalte stilstond, gereend. Het ach-
terbalcon van Hjn 9 en het voorbalcon van
Hjn 21 werden zwaar beschadigd. Twee passa
giers werden gewond. De eene, een heer
bekwam een kwetsuur aan een hand, ter
wijl de ander, een dame, klaagde over pijn
in den rug. De beide gekwetsten konden
nadat hun de eerste medische hulp verleend
was, naar huis gaan. Het ongeluk is veroor
zaakt, doordat ondanks het krachtig rem
men door den wagenbestuurder van den
motorwagen van lijn .21, deze is doorgegle
den.
De beide vliegers Von Winterfeld en Eich-
ler zijn gisterenmorgen te 11.25 uur van het
vliegveld Tempelhof te Berlijn vertrokken
voor een lange-afstandsvlucht naar het Oos-
tïd. De eerste tusschenlanding zal te Ko
ningsbergen plaats vinden.
Beminde Broeders,
Met hoeveel ijver Onze voorgangers zich
in de voorbije eeuwen hebben toegelegd op
het bevorderen der bestudeering en de uit
gebreidste kennis van de Oostersche wereld
onder de geloovigen en vooral onder de pries
ters, is bekend aan een ieder, die de Annalen
der Kerk zelfs maar heeft doorbladerd. Zeer
goed toch wisten zij, dat de oorzaak van zoo
ontzettende vroegere rampen, van het zeer
betreurenswaardig schisma, dat van den wor
tel der eenheid vele, eens bloeiende Kerken
had afgesneden, het noodzakelijk gevolg was
vooral van wederkeerige onwetendheid on
der de Volken, van een gebrek aan achting
en vooroordeelen, geboren in een tijd van
groote onderlinge vervreemding, en zij zagen
dan ook in, dat zij zoo groote kwaden niet
konden bestrijden dan met even sterke mid
delen. Om dit met eenige historische feiten,
juist uit de tijden dat de oude banden der
eenheid begonnen verbroken te worden, nader
te beduiden en den nadruk te leggen op de
houding der Romeinsche Hoogepriesters in
dusdanige omstandigheden allen weten
met welke welwillendheid niet alleen, maar
zelfs met welken eerbied Adrianus II de bei
de Apostelen der Slaven, Cyrillus en Metho
dius, ontving; met welke bewijzen van bizon-
dere achting hij wilde, dat ze werden geëerd;
en kennen den ijver, waarmede hij het acht
ste Algemeen Concilie, het vierde van Con-
stantinopel, begunstigde, door er ook zijn
vertegenwoordigers heen te zenden, terwijl
toch kort te voren op betreurenswaardige
wijze een zoo groot gedeelte van Christus'
kudde zich afgescheiden had van den Ro
meinschen Hoogepriester, Opperherder door
goddelijke aanstelling. Dergelijke heilige ver
gaderingen, met het doel te voorzien in de
nooden der Kerk van het Oosten, volgden
elkaar in den loop der tijden regelmatig op:
zoo in Bari, op het graf van den H. Nicolaas
van Bari, waar de beroemde Leeraar van
Aosta en Aartsbisschop van Canterbury,
de H. Anselmus. door zijn wijsheid en groote
heiligheid aller bewondering opwekte; te
Lyon, waar door Gregorius X die twee Lich
ten der Kerk, de engelachtige Thomas en de
serafijnsche Bonaventura, werden te saam
geroepen, waarbij de één onderweg stierf,
de ander onder de groote vermoeienissen van
het Concilie bezweek; te Ferrara en te Flo
rence, waar zoo uitblonken die twee gloriën
van het Christelijke Oosten, Bessarion di
Nicomedia en Isodoor van Kiew, beiden later
tot het purper verheven, die de waarheid
van het Christelijk Dogma staafden met so
lide argumenten en het als doortrokken
aantoonden, van Jezus' liefde, zoo dat zich
de weg scheen te openen voor de verzoening
der Oostersche Christenheid met haar Op
perherder.
De weinige feiten hierboven gememoreerd
vormen ongetwijfeld een ondubbelzinnig be
wijs» van de vaderlijke voorzienigheid en
den {jver tevens van dezen Apostolischen
Stoel jegens het Oosten, Zeker, zeker zijn ze
algemeen bekend en, helaas, door hun na
tuur gedoemd zeldzaam te blijven. Onein
dig talrijker dan ook zijn de voordeelen die
zonder onderbreking aan alle streken van
het Oosten toevloeiden uit de schatten der
Roomsche Kerk, de voortdurende, om zoo
te zeggen dagelijksche uitbreiding van wel
dadige werkzaamheid en vooral de uitzen
ding van religieuzen die hun leven slijten
onder de Oostersche volken. Gesteund, om
het zoo uit te drukken, door de autoriteit
van dezen Apostolischen Stoel, kwamen
vooral uit de godvruchtige families van den
H. Franciscus van Assisië en van den H.
Dominicus, de edelmoedigen voort, die hui
zen oprichtten, nieuwe provincies stichtten
voor hunne orden, en ten koste van ont
zettende inspanning, niet alleen Palestina
en Armenië met behulp van de theologie
en de andere wetenschappen die tot den
godsdienst en de beschaving behooren, cul
tiveerden, maar ook andere streken waar
de Oosterlingen, onderworpen aan de heer
schappij der Turken en Tartaren, met ge
weld werden verre gehouden van Rome,
wat hen tevens scheidde van elke hoogere
beschaving en vooral van de heilige weten
schappen.
Deze zegenrijke werkzaamheden en de be
doeling die haar inspireerde van den Apos
tolischen Stoel, bleken tegen het einde van
de dertiende eeuw naar waarde geschat te
worden door de professoren der Parijsche
Universiteit die hun verlangen te kennen
gaven en dat verlangen verwezenlijkt za
gen, om naast hun eigen Universiteit een
Oostersch College te hebben. Onze voorgan
ger Johannes XXII vroeg, zoo als men weet
eenigen tijd later aan Hugo, bisschop van
Parijs, met nadruk om inlichtingen betref
fende de vruchten welke dit college leverde
op het gebied der kennis van de Oostersche
Talen. (Ij.
Niet minder opmerkelijk zijn andere feiten,
opgeteekend in de geschiedenis van dat
tijdperk: zoo bijvoorbeeld dat van den zeer
geleerden en zeer vromen Humbert de Ro
mans, Generaal-Overste van de orde der
Fredikheeren, in het boek dat hij schreef
over die punten waar over het Algemeen
Concilie, dat te Lyon zal worden gehouden,
schijnt te moeten handelen," dat vooral als
hoogst noodzakelijk aanbeval om het Oosten
te winnen (2)de kennis en de verbreiding
der Grieksche taal, „opdat door middel van
de uiteenlooping der talen de verscheiden
heid der volken zou één worden In de een
heid des geloofs"; vervolgens de overvloed
van Grieksche boeken en gelijktijdig daar
meê eene vertaling op ruime schaal van onze
geschriften in de Oostersche talen; even-
zoo hield hij het zijn broeders, in Generaal-
Kapittel te Milaan vereenigd, als een plicht
voor de kennis en de studie der Oostersche
talen in hooge achting te houden en die
wetenschap te ontwikkelen met de bedoe
ling, dat ze te allen tijde gereed zouden zijn
voor de missies onder die volken, zoo het
God mocht behagen hem daarmee te belas
ten. Ook schreef de hooggeleerde Roger
Bacone, van de orde van den H. Franciscus
en een vriend van Onzen voorganger Cle
mens IV, niet alleen met groote volharding
en wijsheid over de talen der Chaldeeuwen,
Arabieren en Grieken (3), maar zette ook
anderen tot de bestudeering er van aan.
Onder die „anderen" dient als voorbeeld ge
noemd te worden de beroemde Raymond
Lullo, een man van buitengewone eigen
schappen, die met de groote vurigheid welke
hem eigen was, van onze voorgangers Celes-
tinus V en Bonlfacius VIII vele, voor die
tijden haast tè groote gunsten vroeg met
het doel de belangen van het Oosten te be
vorderen, en alle die gunsten verkreeg; zoo
wist hij een door hem aangewezen kardinaal
benoemd te krijgen tot voorzitter bij de be
sprekingen over Oostersche kwesties; en zelfs
zag hij zich meermalen belast met heilige
zendingen onder de Tartaren, Saracenen en
andere ongeloovigen, ja, onder de schisma-
tieken, die hij poogde terug te leiden tot de
eenheid der Kerk.
Slot volgt.
Z. D. H. Mgr. J. D. J. Aengenent, bisschop
van Haarlem, is gisteren op het R. K. Sport
park te Heemstede door de Haarlemsche
R. K. georganiseerde jeugd gehuldigd.
Verschenen is de memorie van antwoord
aan de Tweede Kamer inzake het wetsont
werp tot wijziging der bepalingen omtrent
ouderlijke macht en voogdij.
De internationale psychotechnische con
ferentie is gesloten.
Mr. P. J. Reymer ernstig ongesteld.
De R. K. Nationale bond van waschindus-
trieelen heeft te 's-Gravenhage zijn zesde
congres gehouden.
Thans is ook de laatste der vier uit de
bijzondere strafgevangenis te Scheveningen
ontsnapte inbrekers gearresteerd.
Z. Em. Kardinaal Cerretti heeft gisteren
den eersten steen gelegd van de nieuwe
kathedraal van Brisbane, Australië.
De H-.N.A.F.A., het postvliegtuig op weg
naar Indië, is te Bagdad aangekomen.
Een effectenfirma te Amsterdam is voor
20.000 bestolen. De daders zijn gearresteerd.
In de Rietlanden te Amsterdam heeft een
zware brand gewoed. Een 40-meter lange
loods werd in de asch gelegd.
In de onderhandelingen der zes mogend
heden betreffende de ontruiming van het
Rijnland is overeenstemming bereikt.
Coolidge acht de ontruiming van Rijnland
een probleem, waarin de Vereenigde Staten
zich niet moeten mengen.
Sjanghai door een typhoon geteisterd.
De havenstaking in Australië opgeheven.
Barometerstand 9 uur m: 772. Stilstand
OPTICIENS FABRIKANTEN
Licht op De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 7.37.
Hoogste bar. st. 771 m.M. te Maagdenburg.
Laagste bar. st. 742.8 m.M. te Reikjavik.
Verwachting: Zwakke tot matigen Z. O.
tot Z. W. wind, toenemende bewolking,
waarschijnlijk nog weinig of geen regen,
aanvankelijk iets warmer.
Zaterdagmiddag had ,in den Winkraker-
berg, gelegen op den provincialen weg Sit-
tard-Heerlen nabij Sittard een ernstige
aanrijding plaats. Een afdeeling militairen
had stelling genomen in den berg. Een
militaire motor met zijspan, bestuurd door
een sergeant, in het zijspan een luitenant,
stond langs den weg, toen een ordonnance
zijne berichten kwam brengen. Terwijl deze
ter zijde van de zijspan zich van zijn op
gedragen taak kweet, kwam de vrachtauto
van Van Daal uit Leijenbroek in volle vaart
den berg afrijden en greep den ordonnance
alsook het zijspan. Zwaar gewond werd de
ordonnance opgenomen, en na voorzien te
zijn van de H Sacramenten naar het hos
pitaal te Heerlen overgebracht.
Zijn toestand is ernstig.
De luitenant brak hierbij zijn enkel en
werd per auto naar huis vervoerd
De bestuurder van den motor kwam met
enkele ontvellingen af.
Bij onderzoek bleek, dat de autobestuur
der te hard had gereden, terwijl de rem
men niet voldoende functionneerden.
Onze redacteur, die het 29ste Internatio
naal Eucharistisch Congres te Sydney bij
woonde,, seint ons thans eenige bijzonder
heden omtrent de eerste-steenlegging van de
groote kathedraal van Brisbane (Australië).
Het telegram luidt als volgt:
BRISBANE, 17 Sept. Onder plechtig
ceremonieel en in tegenwoordigheid van zeer
vele vooraanstaande geestelijke en wereldlijke
autoriteiten, heeft Z.Em. Kardinaal Cerretti,
Pauselijk-delegaat naar het internationaal
Eucharistisch Congres te Sydney, Zondag te
Brisbane den eersten steen gelegd van de
nieuw te bouwen kathedraal.
Het was voor de geestelijkheid van Austra
lië een hooge eer, dat deze plechtigheid door
Kardinaal Cerretti zelf geschiedde, omdat
daardoor een gedenkwaardig ceremonieel aan
deze eerste-steenlegging kon worden toege
voegd.
Onder den gedenksteen werd n.1. steen
aarde geplaatst, afkomstig uit de katakom-
ben te Rome, welke steenaarde door Z. H.
den Paus aan Kardinaal Cerretti was mede
gegeven met het doel, deze te schenken aan
de nieuwe Kathedraal van Brisbane.
Een B.T.A.-telegram meldt uit Parijs:
De Fransche luchtmanoeuvres zijn beëin
digd met de concentratie van alle vliegtui
gen, die op groote hoogte boven Parijs heb
ben gevlogen.
Op het oogenblik van vertrek van het 34-
ste luchtvaart-regimeijt, bleef een toestel
aan een ander vliegtuig haken. Een werk
tuigkundige werd door de schroef van de
machine gedood en twee anderen liepen
lichte verwondingen op.
De heer Staalman heeft tot den Minister
van Waterstaat de volgende vraag gericht:
Is de Minister bereid krachtig mede te
v?erken, opdat de onhoudbare toestand aan
den zoo sterk het verkeer belemmerenden
tol te Muiden zoo spoedig mogelijk geregeld
worde?
Het Statenlid Thomassen heeft, naar „Het
Volk" meldt, de volgende schriftelijke vragen
gericht tot Gedeputeerde Staten van Noord-
Holland:
Willen Gedeputeerde Staten aan Provin
ciale Staten mededeelen:
le. welke de rechtsgrond is, waarop het
heffen van tol op de brug te Muiden steunt;
2e. of hunnerzijds, zoo noodig na daartoe
gemachtigd te zijn door Prov. Staten, mid
delen kunnen worden toegepast, welke een
