DE WAERELD ROND
BLAD
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT WOENSDAG 19 SEPTEMBER 1928
BLADZIJDE t
«it
1
I
ïs i
BIJ DE MENSCHENETERS
OP NIEUW-GUINEA
Het is bijna ongelooflijk, dat er in onze
eeuw van verfijnde techtiek en moderne
beschaving nog menschen gevonden worden,
voor wie het vleesch hunner medemenschen
een buitengewone lekkernij is. En toch wo-
neiin de binnenlanden van het reusachtig
gruote en uitgestrekte eiland Nieuw-Guinea,
waar de Europeanen nog niet overal zijn
doorgedrongen, nog vele kannibalen. Tot nu
toe kwamen de meeste berichten hierover
uit den mond van de Paradijsvogeljagers en
dan was het vaak moeilijk een juiste schei
dingslijn te trekken tusschen de zuivere
waarheid en hun jagers-latijn. Ieder jaar
gaan enkele inboorlingen uit de model-kam
pongs van Merauke met de vogeljagers naar
de binnenlanden. Als de jachttijd gesloten
ls, geven de meeste inboorlingen er weer de
voorkeur aan om vrij en ongebonden in de
oerwouden te leven, liever dan in de mo
derne hutten in Merauke. Maar enkelen
hunner zijn op kostschool in Merauke geble
ven; er was er zelfs één, die reeds meer dan
een jaar op school was, doch die zoo'n groot
heimwee naar de bosschen kreeg, dat hij
op zekeren morgen weer verdwenen was.
Maar de anderen hebben voor de missio
narissen geen geheimen meer. Een dezer
Jongens was het vorig jaar met z'n broer
mee op jacht gegaan: zijn broer was ge
vangen en opgegeten. Hij had nog weten
te vluchten en met heel veel moeite, na een
reis van 20 dagmarschen, Merauke veilig be-
Jeikt,
Wij geven zijn verhaal hier woordelijk
weer.
In alle streken, waaruit de jongens komen,
wordt nog menschenvleesch gegeten; maar
iedereen wordt niet opgegeten en iedereen
mag ook niet mee-eten. Vrouwen en kinde
ren worden niet opgegeten en zij mogen ook
zelf geen menschenvleesch eten. Het gaat
niet om het vleesch, maar men wil de kracht
en lichaamssterkte van het slachtoffer
overnemen. Men eet liefst jongens en sterke
mannen, omdat zij meer moed hebben en
daarom ook meer kracht en durf geven.
Men let er ook nog op of het vleesch goed
verzorgd is. Jongens, die altijd in Merauke
geweest zijn en dus beter gevoed zijn en die
hun lichaam hebben leeren wasschen, zijn
een bijzonder begeerenswaardige buit.
Het gebeurt maar zelden, dat een men-
scheneter zijn slachtoffer alleen aanvalt; dat
is slechts de een of andere held, die zoo iets
durft. De vluchteling, die hier was aange
komen, ging vluchten voor twee mannen, die
heel het dorp onveilig maakten. Hij noemde
de namen van zeven of acht mannen, die
zij met hun pijlen hadden neergeschoten en
die zij hadden opgegeten.
Deze twee menscheneters, die de heele
streek onveilig maakten, behooren tot de
uitzonderingen. Gewoonlijk trekt een heele
krijgsmacht uit om een dorp te overvallen
en alle mannen en jongelingen te dooden.
De kaja-kaja's in de buurt van Merauke
gingen ook op rooftocht, maar hun doel
was koppen te snellen; dat kent men aan de
Digoel-rivier niet. De Digoel-menschen zijn
geen koppensneller» maar vleeschjagers,
Wanneer hier niet ingegrepen wordt, dan
gaat dit volk, dat toch wel ontvankelijk is
voor opvoeding en beschaving, totaal ten
gronde.
't Ware te wenschen dat de regeering de
Missionarissen aan den Digoel op eenzelfde
wijze wilde helpen als in de kuststreek van
Merauke. Dan zou aan deze barbaarschheid
spoedig een einde komen.
NOBILE OP HET TOONEEL
In een schouwburg te Tokio is de Pool
expeditie van generaal Nobile ten tooneele
gebracht, waarover Ternois in de „Echo de
Paris" schrijft:
Als het gordijn opgaat, wordt, met behulp
van ventilatoren, die in de coulissen zijn
opgesteld, een hevige storm nagebootst. Een
donker dreigende lucht versterkt den onheil
speilenden indruk. Vooraan op het tooneel
zijn echte ijsblokken opgestapeld, waarin het
voetlicht weerspiegelt. Deze stapels gaan over
in nagemaakte ijsbergen, die zoo echt lijken,
dat men moeilijk kan zeggen, waar de na
bootsing begint.
Het publiek is opgetogen en juicht van
voldoening.
Er staat een tent van huiden op het too
neel en een mast, waaraan een verschoten,
gerafelde Italiaansche vlag hevig wappert en
klappert. Er loopen wanhopige wrakken van
menschen over het tooneel heen en weer, die
telkens gaan zitten met het hoofd in de han
den en onrustig weer opstaan, zuchtend en
klagend, in afwachting van den naderenden
ondergang. De razende storm houdt aan. De
marconist is uitgeput van het seinen. Hij
heeft onophoudelijk zijn S.O.S. uitgezonden,
maar telkens weer vergeefs op een antwoord
gewacht. Hij is overspannen en snikt.
Slechts één man staat rustig rechtop te
midden van zijn wanhopige makkers; hy loopt
van den een naar den ander, om allen moed
in te spreken. Het is Nobile, voorgesteld door
Enjaku Jitsukawa, den grootsten acteur van
Osaka, die voor deze opvoeringen te Tokio
is gekomen.
Het geheele eerste bedrijf deed den Euro-
peeschen toeschouwer denken aan een tafe
reel uit Dante's „Inferno".
In het tweede bedrijf zitten alle verslagen
ter neer. Alleen Nobile houdt zich nog staan
de, terwijl zijn omgeving langzamerhand on
der de vallende sneeuw bedolven wordt. Hij
deelt sigaretten uit en doet nogmaals de
hoop herleven. Plotseling klinkt hondenge
blaf. Titina, Nobile's kleine foxterrier, heeft
een ijsbeer ontdekt en er ontstaat groote ver
warring onder de Italianen, zy vluchten voor
den figurant, die, gehuld in 'n haardkleedje,
den ysbeer moet voorstellen. Deze scène zou
bij ons een onbedaariyk gelach verwekken,
zegt Tomois, maar de Japansche toeschou
wers zitten in ademlooze spanning toe te
zien hoe de acteur, die Viglieri voorstelt, zyn
geweer aanlegt en woedend met de oogen
rolt, terwijl de man in kleed zich op de
„achterpooten" verheft. Eerst als de beer is
geveld herademt het publiek van den Meji-
Za-schouwburg.
Maar weldra geraakt men opnieuw in
spanning. De ventilatoren beginnen weer te
werken, ditmaal om Lundborgs vliegtuig aan
te kondigen. Eindelijk is het uur der redding
gekomen en hiermede eindigt het stuk.
Ternois eindigt zijn beschrijving met de
vraag, of de Japansche tooneelspelers, die
het lot der Italianen zoo treffend weergaven,
werkelijk zouden meevoelen met de Europe
anen, welke zy uitbeelden of slechts ge
ïnspireerd worden door een ongemeene be
leefdheid jegens Nobile, die verleden Jaar
een bezoek aan Japan heeft gebracht,
De vyfde kolom
ACTIE TEGEN ANTI-CLERICALISME IN
CHINA
De Chineesche vereeniging voor katholieke
actie in de Apostolische Prefectuur van Lih-
sien (Chihli, China) heeft een aanvang ge
maakt om zich te verdedigen tegen de anti
katholieke houding van de autoriteiten van
Liu-Kia-Cioang (Chulu), een stad gelegen
binnen de prefectuur van Lihsien, door een
protest te zenden aan de Regeering.
Kort na het katholieken-Congres te Lih
sien, trachtten de katholieken, zich voegend
naar de voorschriften van dit Congres,
vriendschappeiyke betrekkingen aan te knoo-
pen met de plaatseiyke leiders van de Kou-
mintang, d.i. de party die thans de meerder
heid heeft. Doch het nieuwe bestuur, dat
grootendeels bestond uit jonge mannen die
nauweiyks de school hadden verlaten en wier
betreurenswaardig^ houding van algemeene
bekendheid is, sloegen iedere toenadering af.
Daarenboven gaven zy biyk van hun anti-
christeiyke politiek door eenige Christenen
uit de stad weg te zenden. Toen de vertegen
woordigers van de Vereeniging voor Katho
lieke Actie hun opmerkten, dat de „3 Prin-
cipen", San Min, die als 't Evangelie van de
Koumintang gelden, luide verklaren dat het
Chineesche volk een volkomen recht heeft op
vryheid van godsdienst, antwoordden deze
jonge lieden: „Het is juist dit artikel van de
San Min waarmede wy ons niet kunnen ver
eenigen."
De katholieken gaven hiervan onmiddellijk
kennis aan het Centraal Comité voor katho
lieke Actie. Dit Comité richtte twee brieven
van krachtig protest, de eene aan den Gou
verneur van de Provincie en de andere aan
den provincialen vertegenwoordiger van de
Koumintang, en zond copieën hiervan aan
elk der zes burgerlijke onder-prefecturen van
de Apostolische Prefectuur. De katholieken i
zyn vast besloten om zich niet neer te leggen
by een dergeiyke houding van de zyde der
plaatselijke overheden, omdat daardoor wel
dra een anti-christelijke geest over het heele
land zou worden verspreid-. Zelfs wanneer 1
Centraal Comité zich zou scharen aan de zy
de van deze autoriteiten, zou het energieke
protest der katholieken een toestand tegen
gaan, die ed liberale maatregelen der voor
naamste autoriteiten zou kunnen belemme
ren.
In het binnenland van Chulu, in de andere
burgeriyke onder-prefecturen, toonden de
stedeiyke ambtenaren van de Koumintang
zich nog niet vyandig gezind. IntegendeeT
hebben eenige van hen van een uitmuntend#
gezindheid tegenover de katholieken biyk ge
geven, vooral tegenover de georganiseerd#
vereenigingen.
De Vereeniging voor Katholieke Actie werd
gesticht door den Z.Eerw. Hr. Mgr. Melchi-
or Suan C.M. Apostolisch Prefect van Lihsien
met 't doel, tegenstand te bieden tgen het
radicalisme van na den oorlog. Te Lihsien
tellen de katholieken 25.000 leden.
IN DE LUCHT
Piet maakte zyn eerste luchtreis. De piloot
vliegt met hem 3000 meter hoog en maakt
plotseling een giyvlucht.
50 procent van de menschen daar bene
den denken natuurlijk, dat wy nu naar be
neden vallen, lacht de piloot tot zyn passa
gier.
Nou, zegt Piet benauwd, 50 pCt. van
hierboven gelooft 't ook.
4
VRAAG EN WEDERVRAAG
Luitenant: Waarom mag een soldaat
tydens de parade geen sigaret rooken?
Recruut: Dat vraag ik my ook al af^
luitenant,
De werkzaamheden aan de op 7 October in gebruik te nemen halte aan de Zandvoortschelaan te Heemstede, waarover wy
in ons blad van gitteren
reeds schreven. De twee
gebouwtjes aan weerszU-
den van de spoorbaan
zijn de wachtlokalen-
Het gebouw rechts,, waar
van een klein gedeelte
zichtbaar is, is een der
overdekte trappenhuisjes
naar den tunncL
In hotel De Prins te Velsen viert de Beverwijksche kegelclub „Rang" van 15 tot 24 Sept. haar tien
jarig bestaan. Bü deze gelegenheid wordt een kegel concours gehouden, waarvan hierboven een moment.
De Zeereerw. Pater Engelmundus O. Cap. M. van het klooster
te IJmuiden-Oost, viert morgen zijn zilveren kloosterfeest.
De heer H. Koning (R.K.)
is wijlen den heer
H. V. Schooten opgevolgd
als wethouder van
Haarlemmermeer.
De Haarlemsche processie naar Kevelaar heeft een
nienw vaandel gekregen. Het mooie doek, dat dit
jaar voor het eerst ter bedevaart werd meegedra
gen, is ontworpen door H. Bijvoet.
Figuur-vliegen; een bewonderenswaardig staaltje van vliegtechniek, gedemonstreerd by een vlieg-
feest te San Diego (Califomlë)
Het resultaat van een telefonische boodschap: „brand in het stadion", by het wereld-brandweer-
feest te Turijn.
Brandweerlieden uit geheel Europa, Amerika en Azië, ook nit Nederland (Rotterdam en Zutphen)
hielden bü het brandweerfeest in Tnryn een wedstryd in het blusschen van een brandend huis.
De Pary ze naars bleken het vlugst te zyn.
Een machine-mensch, geconstrueerd door W. H. Richards, la
op de Ingenieurs-Tentoonstelling te Londen te bezichtigen. Het
is een stalen pop, die langs radio-electrischen weg enkele
bewegingen kan uitvoeren.