Buitenlandsch Nieuws
FEUILLETON
RADIO-OMROEP
DERDE BLAD
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
VRIJDAG 21 SEPTEMBER 1928
BLADZIJDE i
VOLKENBOND
Brussel 1905
Parijs 1865
DE BEKEERING EENER
VESTAALSCHE
MAAGD
DE VERGADERING VAN DEN
VOLKENBOND
GEMENGDE BUITENL.
BERICHTEN
UITLOTINGEN
MARKTNIEUWS
STOOMVAARTLIJNEN.
DE SITUATIE IN OOSTENRIJK
Huurbescherming en nieuwe verkiezingen
De socialistische methode
De sociaaldemocratische partijdag, die met
groote spanning was verwacht en vaarvan
men besluiten heeft verwacht,die beslissend
zouden zijn voor de verdere ontwikkeling
van de interne politieke situatie van Oosten
rijk, is voorbij. De resolutie, die is genomen,
Is opmerkelijk genoeg, hoewel men nu nog
niet zou kunnen zeggen, of het zal gelukken,
een basis te scheppen, waarop de parle
mentaire arbeid kan worden voortgezet, of
dat het noodzakelijk zal worden door middel
van nieuwe verkiezingen het volk naar zijn
meening te vragen omtrent het huurrecht.
Want dit is de hoofdkwestie, waarom het
gaat: of het huurrecht kan worden hervormd
in de geest, zooals de regeering en de meer
derheidspartijen dit hebben voorgesteld, en
of er een middenweg kan worden gevonden,
dien ook de sociaaldemocratische oppositie
zal willen bewandelen.
De leider der sociaal-democratische partij,
dr. Otto Bauer, heeft zich op den partijdag
in een groot opgezette rede bezig gehouden
met deze voor Oostenrijk bij uitstek belang
rijke kwestie. Deze redevoering heeft zelfs
groot opzien gebaard en wordt in het open
baar algemeen besproken. Na de behandeling
van het huur-probleem heeft dr. Bauer dan
nog over den 7en October gesproken, den
dag, waarop in Wlener-Neustadt de aange
kondigde groote opmarsch zal plaats hebben
van de burgerlijke „Heimwehren" en den
republikeinsche ,.Schutzbund"
Dr. Bauer heeft vastgesteld, dat er een j
nieuwe phase is aangebroken in den strijd
om het huurrecht, die nu al sedert vijf jaar
aan den gang is. Bij de taak om de oude
generatie, die reeds in het bezit van wonin
gen is, in hun recht te beschermen, komt
de grootere taak om woningen te scheppen
voor het jonge, opgroeiende geslacht. On
danks de heldhaftige inspanning van de ge
meente Weenen, zei dr. Bauer, is het niet
gelukt den woningnood in Weenen te over
winnen. Door de lage huren is het woning-
verbruik enorm verhoogd. Er zou dus veel
meer moeten worden gebouwd, om aan de
huurbescherming zelf te kunnen vasthouden
en tegelijk de werkloosheid te kunnen be
strijden. Hier noemt Bauer twee methodes:
de kapitalistische en de socialistische. Het
particulier kapitaal, dat in zijn rendement
zoekt, kan in Oostenrijk niet bouwen, daar
men in dit geval de huurbescherming totaal
zou moeten opheffen. Met het oog op den
bijzonderen toestand van de Oostenrijkschen
volks-economie is dat niet mogelijk. Alleen
doordat het algemeene prijs-niveau en daar
door ook het kosten-niveau der productie
lager is dan in andere landen, ka de Oos-
tenrijksche industrie bestaan. Maar dit prijs
niveau houdt verband met de huurbescher
ming. Ook het vreemdelingenverkeer, dat
voor de arbeiders van groote beteekenis is,
is, is alleen mogelijk bij den lagen prijsstand.
Daar de kapitalistische methode gèlijk staat
met het eind van de huurbescherming en
met het einde- van het prijs-niveau, kan er
alleen sprake zijn van de socialistische me
thode. De grodvoorwaarde hiervoor is, dat
de huurbescherming een blijvende instelling
wordt, die mettertijd misschien kan worden
gewijzigd. Ongelijkheden van het tegenwoor
dig huurrecht moeten wegvallen, bij de aan
wijzing van woningen zouden de gemeenten
moeten beslissen. Het regeeringsvoorstel, dat
een trapsgewijze verhooging van de huurprij
zen wil brengen, tot het 6000- en 7000-
voudige, wijst dr. Bauer van de hand. als
het herstel der huisheeren-huur. De sociaal
democratische partij, zegt dr. Bauer, is be
reid te onderhandelen over een oplossing van
de woning-kwestie. Ze wenscht echter, dat
er alleen wordt gebouwd door de openbare
hand, met een wet tot bevordering van bouw,
met behulp van nieuwe belastingbronnen en
met medewerking van den Bond en de lan
den. Wat de huurders meer betalen (bij een
3000-voudige huur) moest toevloeien aan de
gemeenten en niet aan de huiseigenaars.
Mochten onderhandelingen op deze basis
niet mogelijk zijn, dan verlangt dr. Bauer,
in naam van zijn partij, nieuwe verkiezingen,
daar het tegenwoordige parlement geen man
daat heeft voor een kapitalistische oplossing
van deze kwestie, die voor Oostenrijk van
zoo groot belang is.
Dr. Bauer sprak vervolgens over de „Heim
wehren", die het plan zouden hebben een
stemming van sociale paniek te voorschijn
te roepen. De Heimwehren willen, volgens
Bauer, botsingen uitdagen, om bij een ver-
kiezingstrijd beslissing af te leiden. Tegen
over deze feiten vindt dr. Bauer het geraden,
om koelbloedig te blijven. De sociaal-demo
cratische partij ziet het niet als haar belang
aan, om met de fascisten in botsing te ko
men. Men mag nóch de partij, nóch de be
volking laten afleiden van de groote kwes
tie: de huurbescherming. Dr. Bauer sprak
ten slotte zijn overtuiging uit, dat het gevolg
van nieuwe verkiezingen zou zijn: een over
winning van de sociaal-democratische zaak.
De burgerlijke pers noemt de rede van dr.
Bauer sensationeel, omdat er in wordt toe
gegeven, dat de woningbouw-politiek van de
gemeente Weenen is mislukt en volstrekt
niet dat wereldwonder is, zooals men ze
vooral ook in het buitenland, in woord en
beeld heeft voorgesteld. Men zegt, dat dr.
Bauer de these van de onaantastbaarheid
der huurbescherming heeft laten vallen. Een
blad heeft uitgerekend dat er ongeveer twee
duizend millioen Schilling noodig zijn voor
woningbouw in Oostenrijk. Om deze som als
leengeld uit het buitenland te verkrijgen,
behoefde enkel het reëele crediet te worden
hernieuwd, dat in Weenen alleen voor den
oorlog op eenige milliard goud-Kronen werd
becijferd. Zoodra het rendement der reali
teiten in de toekomst verzekerd zal zijn, zou
het bouwcrediet verzekerd zijn. Wat den 7en
October aangaat, gelooft men door de woor
den van dr. Bauer, die in overeenstemming
zijn met de wenschen van de burgerlijken,
dat de opmarsch der „Wehren" een kalm
verloop zal nemen en men neemt aan, dat
incidenten op dien dag kunnen worden ver
meden.
en over zal gaan tot de benoeming van zijn
opvolger. De keus zal daarvoor waarschijn
lijk vallen op den Italiaan Graaf Gravina.
HET PERMANENTE HOF VAN
JUSTITIE
LONDEN, 20 Sept. De herziening der
leden van het Permanente Hof van Inter
nationale Justitie, dat een uitbreiding in
sloot van het aantal rechters, waardoor het
mogelijk werd een Duitsch rechter en een
uit de Dominions te kiezen, werd heden door
de Volkenbondsvergadering goedgekeurd.
600.000 PERSONEN LIJDEND AAN
DENGUE-KOORTS
LONDEN, 20 Sept. Volgens de laatste of-
ficieele mededeelingen bedraagt het aan.
tal aan dengue-koorts lijdende personen te
Athene, Piraeus en in de omliggende dis
tricten ongeveer 600.000.
De gemeenteraad van Athene heeft be
sloten 30 vrachtauto's ter beschikking te
stellen voor het bijeenbrengen van de aan
de ziekte lijdende personen.
HET ONTWAPËNINGSWEEIC
GENèVE, 20 September De commissie
van redactie, die gisteren is ingesteld om de
tegenstelling tusschen het Fransche en het
Duitsche voorstel tot bijeenroepen van de
eerste algemeene ontwapeningsconferentie
te overbruggen, is vandaag bijeengekomen.
Daar deze tegenstellingen in den loop van
de besprekingen echter zeer groot bleken te
zijn, heeft de commissie niets kunnen berei
ken en er zich dan ook toe bepaald, den
wensch uit te spreken, dat de algemeene
ontwapeningsconferentie spoedig bijeen moge
komen I
BRIAND RAPPORTEERT AAN HET
KABINET
PARIJS, 20 September De minister van
Buitenlandsche Zaken, .Briand, heeft Don
derdag voor den ministerraad rapport uit
gebracht over de besprekingen te Genève.
Volgens de „Intransigeant" zou Briand ver
klaard hebben, dat hij hoopte met Duitsch-
land tot een financieele regeling te komen,
die voldoende zal zijn om de betalingen, die
Frankrijk aan de Vereenigde Staten en En
geland moet doen, en de schade, die het
door den oorlog geleden heeft, te dekken.
Wat de veiligheidskwestie betreft, is Briand
met de geheele Fransche regeering de mee
ning toegedaan, dat de artikelen 41, 42 en
43 van het verdrag van Versailles in hun
geheel in acht moeten worden genomen bij
de tusschen Duitschland en de geallieerden
te treffen overeenkomst, betreffende de neu
trale zone. Wat de personen betreft, die lid
zullen worden van de commissie van des
kundigen, die belast zullen zijn met de li
quidatie van de Duitsche schuld, is nog
niets definitiefs besloten.
SPANJE EN DE VOLKENBOND
GENèVE, 20 September y- De Spaansche
regeering heeft besloten toe ie treden tot de
Facultatieve Clausule, inzake verplichte ar
bitrage.
De leider van de Spaansche delegatie te
Genève, Quinones de Leon, werd gemach
tigd het desbetreffende protocol voor den
tijd van 10 jaren te teekenen.
DE POSITIE VAN VAN HAMEL
GENEVE, 20 Sept. Naar verluidt, zal de
Volkenbondscommissaris te Danzig, de heer
Van Hamel, thans officieel zijn ontslag bij
den Raad van den Volkenbond indienen. In
toonaangevende kringen te Genève was men
reeds lang van oordeel, dat deze ontslagaan
vrage onvermijdelijk was door de vele beslis
singen van den heer Van Hamel, die geen
genade hebben kunnen vinden in de oogen
van het Hof van Arbitrage te Den Haag.
Men is van oordeel, dat de Raad de ontslag
aanvrage van Van Hamel zal aanvaarden
GENEVE, 20 Sept. De vergadering van
den Volkenbond heeft het rapport van de
tweede commissie betreffende de zorg voor
de Bulgaarsche vluchtelingen en de stabili-
seeringsleening voor Bulgarije, aangenomen.
De stabiliseeringsleening zal 5.000.000 groot
zijn. Ook het rapport van Brietscheid over
de besluiten van de tweede commissie op het
gebied van de betrekkingen tusschen den
Volkenbond en de internationale organen, die
onder zijn toezicht werken, is zonder debat
aangenomen. Vervolgens heeft de vergade
ring het rapport van de derde commissie over
de werkzaamheden van de commissie voor de
veiligheid aangehoord. Daarna nam de ver
gadering een resolutie betreffende 't voort
zetten van den arbeid van de commissie voor
de controle op de particuliere wapenfabri-
cage, van welke commissie graaf Bernstorff
voorzitter is, aan. Volgens deze resolutie zal
de Raad van den Volkenbond nog in'den
loop van de tegenwoordige zitting een drin
genden oproep richten tot de in de commis
sie vertegenwoordigde regeeringen om ten
snelste de bestaande tegenstellingen te over
bruggen.
Vervolgens bracht de Belgische gedele
geerde rapport uit over het voorstel tot voor
koming van den oorlog, dat de Duitsche de
legatie heeft ingediend bij de commissie voor
de veiligheid. Met betrekking hiertoe heeft
de vergadering een resolutie aangenomen,
waarin er uitsluitend op wordt gewezen, dat
de door de commissie voor de veiligheid aan
genomen modelverdragen beschouwd moeten
worden als een middel ter voorkoming van
den oorlog. De vergadering sprak de hoop uit,
dat deze verdragen een ruime toepassing zul
len vinden in de regeling van de betrekkin
gen tusschen de staten. Staatssecretaris von
Schubert betuigde vervolgens zijn groote te
vredenheid over het feit, dat een belangrijk
deel van de Duitsche voorstellen in deze mo
delverdragen is opgenomen. Ten slotte nam
de vergadering het rapport van den Poolschen
gedelegeerde Chodzko, over den arbeid van
de opiumcommissie, aan.
FAMILIEDRAMA TE WEENEN
WEENEN, 20 Sept. In de villa-voorstad
Hietzing heeft zich in den nacht van Woens
dag op Donderdag een bloedig familiedrama
afgespeeld. Hedenmorgen vroeg vond men
den Regierungsrat, dr. Artmann, dood in
een kamer van zijn woning liggen met vijf
steekwonden in de borst en een schotwond
in den mond. In de badkamer lag het lijk
van zijn vrouw, eveneens met een doodelij-
ke schotwond. De zestienjarige zoon van het
echtpaar, die eveneens in de woning aanwe
zig was, had niet-ernstige snijwonden aan de
rechterhand. Uit zijn verklaringen bleek, dat
gedurende den nacht zijn ouders twist had
den gekregen. De vrouw had toen met een
dolkmes haar man de steekwonden toege
bracht en vervolgens het doodelijke schot ge
lost. De zoon, die toesnelde op het hulpge
roep van zijn vader, werd eveneens licht ge
wond. De vrouw snelde toen naar de bad
kamer en schoot zich dood. Artmann was
vroeger welgesteld, maar scheen in de laat-
sten tijd met financieele moeilijkheden te
kampen hebben gehad. Hij had vaak twist
met zijn vrouw, wier vermogen hij met spe
culaties verloren zou hebben.
DE ENGELSCH-FRANSCHE VLOOT-
OVEREENKOMST
De houding van de V. S.
NEW YORK, 20 Sept. Na de bespre
kingen tusschen President Coolidge en
Staatssecretaris Kellogg over den buiten-
landschen politieken toestand, wordt thans
door de betrokken afdeelingen van het
staatsdepartement te Washington de En-
gelsch-Fransche vlootovereenkomst ernstig
bestudeerd.
Op het oogenblik is nog geen beslissing
genomen of de Amerikaansche regeering
aan de regeeringen te Londen en Parijs een
nota zal zenden, waarin het afwijzendp
standpunt der Vereenigde Staten zal worden
uiteengezet, of dat men het aan de Britsche
openbare meening zal overlaten het intrek
ken der overeenkomst te verkrijgen.
Voor de Vereenigde Staten geldt als voor
naamste bezwaar tegen de overeenkomst,
dat kruisers beneden 10.000 ton en onder
zeeërs beneden 600 ton, die zich niet ver van
de basis kunnen verwijderen, onbeperkt
kunnen worden aangebouwd. Voor Groot-
Brittannië, dat over veel meer vlootbases be
schikt, dan de Vereenigde Staten, is dit be
zwaar niet zoo groot.
DE SALARISSEN DER MINISTERS
PARIJS, 20 Sept. De financieele com
missie van de Kamer is Woensdagmiddag
voor het eerst weer bijeen gekomen. Bij de
behandeling van de begrooting voor 1929
werd besloten de salarissen van de ministers
te verhoogen van 160.000 tot 180.000 francs.
EEN JEUGDIGE DIEVENBENDE
GEARRESTEERD
PARIJS, 20 Sept. Te Viroflay, nabij
Parijs, heeft de politie een jeugdige dieven
bende gearresteerd, die onder leiding stond
van een 13-jarigen jongen. De bende heeft
vele diefstallen gepleegd. De aanvoerder heeft
meermalen zijn eigen familie en zijn leera
ren op school bestolen.
GENERAAL NOBILE WEER IN
ACTIEVEN- DIENST
ROME, 20 September Generaal Nobile,
die onlangs ter beschikking is gesteld, is
wederom in actieven dienst gesteld.
ALGEMEENE STAKING IN LODZ?
BERLIJN, 20 Sept. Naar het Berliner
Tageblatt uit> Warschau meldt, zijn te Lodz
ongeveer 50.000 arbeiders in staking ge
gaan. De staking staat in verband met
een nieuwe bedrijfsregeling, waarbij straf-
fen ingesteld werden voor een aantal ver
grijpen in den internen dienst.
Bij de opgewonden arbeidersvergaderin.
gen bleken de communisten sterker dan
de meer gematigde socialisten.
Er bestaan plannen de algemeene staking
te proclameeren, wanneer deze maatregelen
niet ingetrokken worden.
DE STORMSCHADE IN WEST-INDIë
LONDEN, 20 Sept. Het nadere rapport
van den administrateur van het gouverne
ment te Jamaica bevestigt de berichten
van den commissaris van de Turks- en de
Caicos-eilanden. De schade is aanzienlijk.
Er vielen 17 dooden, waaronder acht ge
huwde mannen. Er zijn nog geen berichten
van de Caicos-eilanden.
Ontrouw ambtenaar 135.000 M.
verduisterd.
Toen een dezer dagen bij verschillende
filialen van de Berlijnsche Giro onverwacht
controle op de boekhouding werd uitgeoefend
kwam in het kantoor van de Hermannstrasse
een groot deficit aan het licht.
De leider Rowolt beriep zich eerst op een
fout in de boekhouding, maar spoedig moest
hij bekennen valsche boekingen te hebben
gedaan. Het bleek, dat hij in de laatste we
ken 135.000 M. weggenomen had.
Rowolt werd door de politie gehoord en
verklaarde, dat hij het geld aan een hem
bevriende familie had gegeven, teneinde die
in staat te stellen een stuk grond te koo-
pen. Daarna zou op dien grond hypotheek
genomen worden en het geld aldus weer in
de girokas terug worden gestort.
A's dit waar is, dan kan de stad door in
beslagneming van dien grond, zich nog
grootendeels schadeloos stellen. De politie
onderzoekt een en ander.
School gesloten Diphtheric en
roodvonk.
Uit Potsdam wordt gemeld, dat de volks
school in Michendorf gesloten is omdat zes
tig der 140 kinderen ziek liggen aan diphtherie
en roodvonk.
DE ORKAAN IN FLORIDA
NEW-YORK, 20 Sept. De laatste op
gaven van de personen, die deel nemen
aan het reddings-en opruimingswerk in *t
gebied van Florida, dat door een orkaan
geteisterd is, schatten het aantal dooden
op 600. Het grootste deel van hen vond den
dood te Palmbeach en in de omgeving van
het Okeechobeemeer. 1200 personen wor
den nog vermist.
Men zegt, dat in de omgeving van Jack
sonville 170 lijken geborgen zijn en dat
het totaal aantal dooden in die streek 430
bedraagt.
Een stad in opschudding.
In Neudamm heeft een rechter door het
in arrest laten stellen van ongeveer tien per
sonen het geheele stadje in opschudding ge
bracht. Het volgende is daar gebeurd:
Een bakker, Pszak, kreeg op de bruiloft
van zijn broer onaangenaamheden met
andere gasten, die hem allerlei dingen ver
weten. De bakker trok zich deze verwijten
zoo hevig aan, dat hij van het feest weg
liep en zich verdronk. Na lang zoeken werd
zijn lijk gevonden.
Deze gebeurtenis werd door de bewoners
van Neudamm natuurlijk druk besproken en
allerlei beschuldigingen werden aan het
adres van de familie van den gestorvenen
geuit. Deze beschuldigingen gingen zoover,
dat tenslotte de justitie er zich mee ging
bemoeien. De plaatsvervangende rechter
dr. Stahlberg leidde een onderzoek in met
het volgende resultaat: Hij liet acht familie
leden van den doode, onder verdenking van
moord arresteeren en opsluiten. Daarop
kwam de beurt aan den gevangenbewaarder,
die het toezicht op de arrestanten had, ver
volgens liet hij zijn eigen secretaresse in
voorloopige hechtenis nemen en nog een
aantal andere personen, die in verband met
den moord werden genoemd. Dr. Stahlberg
ging tot een en ander over, omdat hij de
overtuiging had, dat de door hem gevangen
gezette personen den ondergang van den
bakker hadden èewild en hem op de brui
loft een bedwelmend middel hadden inge
geven en vervolgens in het water hadden
gegooid.
De burgemeester van Neudamm, uit vrees
dat in korten tijd alle bewoners van het
plaatsje zich in arrest zouden bevinden, be
sloot daarvoor een stokje te steken door den
president van het Landgericht ir. Landsberg
te hulp te roepen. Voor hij echter zoover
was, had dr. Stahlberg tegen hem, en even
later ook tegen den commissaris van politie
een bevel tot inhechtenisneming uitgevaar
digd. Dit bevel werd door zijn ondergeschik
ten echter niet opgevolgd. Dit bracht den
rechter zoo van streek, dat hij zijn bureau
uitliep, de straat op, roepende: „Men wil mij
niet meer gehoorzamen, men vervolgt mij!"
De president van het Landgericht in Lands
berg, ondertusschen gewaarschuwd, kwam
met een ambtenaar van het O. M. in allerij'
naar Neudamm en liet na een kort onder
zoek aöe gevangenen weer in vrijheid.
Dr. Stahlberg werd in een sanatorium op
genomen en heeft voor onbepaalden tijd
wegens storing van geestvermogens verlof
gekregen.
131ste trekking 15 September
Serie 7449 No. 11 is betaalbaar met frs.
10.000; Serie 32.619 No. 9 met frs. 2500; Serie
35.008 No. 13 met frs. 1000; Serie 73.547 No. 21
met frs. 500.
Voorts zijn betaalbaar met frs. 150:
Serie 65.219 Mo. 8; S. 61.395 No. 20; S.
157.675 No. 3; S. 150.395 No. 10; S. 61.724 No.
15; S. 66.606 No. 21; S. 155.623 No. 21; S.
159.631 No. 14; S. 131.586 No. 2; S. 35.008 No.
4; S. 33.345 No. 22; S. 22.380 No. 8; S. 137.847
No. 24; S. 111.319 No. 20; S. 324 No. 4; S.
131.247 No. 20.
No. 545.897 is betaalbaar met frs. 150.000;
No. 367.006 met frs. 50 000. De vier volgende
nummers z"n betaalbaar elk met frs. 10.000:
-.4.113, 236 267. 441.037. 530.458. De vijf vozen
de nummers zün betaalbaar elk met frs. 5000:
9040, 187,373, 326 691, 469.050, 535.713. De tien
volgende nummers ziin betaalbaar elk met
frs. 2000: 53 990, 201888, 224.731, 274.514.
126.185, 377.134, 417.249, 570.484, 582.482,
587.185.
Voorts zijn 6461 nummers betaalbaar a pari.
Zaterdag 22 September.
HILVERSUM, 1071 M. 12.302.00 Lunehmuziek door
het Trio Verhey. 2.004.30 Aansluiting van het
Tuschinsky-theater te A'dam. Het Theater-orkest
o. 1. v. Max Tak. The Rambler's-dans-orkest o. 1. v. Theo
Uaen Masman. 6.007.45 Concert door het omroep
orkest o. 1. v. Nico Treep. Humoristische kwartet „De
Hooge Q."
HUIZEN, 340.9 M. (Na 6 uur 1370 M.) Uits.Iuitend KRO.
uitzendingen. 12.301.30 Lunchmuziek door het Trio
Winkels. 5.300.20 Graraofoonmuziek. 6.307.00
Gramofoonmuziek. 7.00—7.15 Mevr. M. Hendrikse-
Knapen Knipcursus per radio. 7-45Spr.
Mej. Stephanie v. Embden Reis-indrii.^ken uit Mexico
(1925) Natuurschoon-prachthistorische en Spaansche
kunst. 8.15 Concart-en tooneelavond. Gem. Koor
„Euphonïa" uit Lekker kerk en het R. K. Amsterdamsch
Tooneelgezelschap te A'dam. „Tooneelstudiën,"
blijspel in 1 bedr. door Justus van Maurik Jr. Jeremiaa
Raasberg, tooneeldichlpr in ecu provinciestad-J. v. cL
Valk. Rosaliie z'n dochter, M. Sweers. Steven
Botterman, zijn knecht- A. Sweers. Is Winterberg,
tooneelspeler-F. Bibo. Ferd Walbach, figurant-P Bos.
Valse Champstre (Walsherinnering), I- acter van Jan
Fabricius. Hy (80 jaar)-!7. Bobo. Zij (78 jaar)-A. Sweers.
„Huwehjkscandidaten I-acter van W. Stumpff. Oud
fleurig heertje-A. Sweers. Oud fleurig'ijheertje F. Eibo.
DAVEWTRY, 1600 M. 10.35 Kerkdienst.1.202.20
Het Carlton Hotel-octet. 3.50 Balladenccncert L.Askdow-
ber. 175.Muziek. 7-20 Omroepcauserie. 7.45 Sport-
causerie. 8.05 Koorconcert. Mannenkoor en E. B.
Lush-piamno. G. Pizzey-bariton. 8.35 Vaudeville.'
Variëté-artisten en clansorkest.9.35 Discussie tus
schen Mr. cn Mrs. Clough Williams Ellis Twenty years
son. 9.50 Nieuwsbcr. 10.10 Populair operapro-
gramma. P.Joncs-tenor.Orkest. 10.50—12.20 Dansmu- I
ziek.
PARIJS „RADIO-PAFIS," 1750 M. 12.50 Gramofoon
muziek*4.055.05 Dansmuziek. 8.5011.20 Con
cert. Orkest. Hr. D-v. ins ay-zanger. Mmes. Ferrare en
Yma en de heeren Cardi en Dennio-zang.
LANGENBERG, 4<j9 M. 12.30 Mechanische muziek.—
1.252.50 Orkestconcert. Werken van Weber. 6.05
6.50 Orkestconcert. 8.20 Vroohjke avond. Orkest, jazz
band en solisten. Daarna tot 1.20 Dansmuziek.
KONIGWUSTERHAUSEN, 1250 M. (ZEESEN). 12.20—
5.20 Lezingen. 5.206.20 Orkestconcert. 6.208.05
Lezingen. 8.35 „Die Strafsache gegen Pannike," radio
hoorspel o. 1. v. Ben Spanier. Daarna van 10.50—12.50
Dansmuziek.
HAMBURG, 395 M. 5.20 Vocaal concert. 6.20 Orkest
concert. 8.20 Operetteconcert tot n.20.
BRUSSEL, 509 M. 5.206.20 Dansmuziek. 6.50 Trio
concert. 8.35 Gramofoonmuziek. 8.5010.35 Frag
menten van de „De klokken van Corneville/' operette
van Planquette.
reders (waaronder 4 schepen met treilharing), 2 sleepboot-
reders, 2 zedloggers, 166 motor kustvaartuigen alsmede
7 open booten tezamen 970.000 kilogram tredvisch, ter
waa.-.e \an f265.232 aangevoerd. Beugvisch werd deze
week niet aangebracht. Door 1 stoom- en 3 motorloggers
alsmede 6 Eritsche stoomdrifters werd eene hoeveelheid
van 202.000 kilogram pekel- en versche haring aangevoerd.
De opbrengst dezer ladingen bedroeg f 29*060. Van de
IJslandvisscherij arriveerde één plaatselijke stoomtreiler
met een aanvoer van 39.330 kilogram IJslandsche vist b
waaivoor t 9626 be ,xno wérd. De 70 van elders aangevoerde
consignatiezendingen brachten f 2903 op. De totaalomzet
bedroeg deze week f 306.821 tegen f 287.258 in de daaraan
voorafgaande week.
KON. NED. STOOMB. MAATSCHAPPIÏ
ADONIS 19;9 v. Meld'a n. Alicante.
ALMELO 19/9 v. Amst- te Hamburg.
EOS 20/9 v. Amst. n. Barcelona.
ERATO 19/9 v. Hambuig n. wnist.
IRENE 19/9 v. Piraeus n. Candia.
NEPTUNUS, v. Napels n. Amst. pass. 20^9 Dungenesfc
OBERON (uitr.) 19,9 te San Juan de Porto Rico.
POSEIDON 19 9 v. Malta n. Alexandrië.
PRINS FREDZRIK HENDRIK (thuisr.) 19/9 's nacht*
12 u. v. Havre n. Amst., wordt aldaar Vrijdagmorgen 8 u.
verwacht. (Verb.)
SATURNUS 19,9 v. Lissabon te Cadix.
STUYVESANT (thuisr.) 18/9 v. Plijmouth n. Havre.
TELLUS 19 9 v. Messina n. Palermo.
TRITON 19 9 v. Piraeus b. Smyrna.
ZEUS 19 9 v. Livorno te Tnuis.
BEEMSTER, 19 Sept. („Afslagver. Beemster, Purme-
rend en Omstr.") Aardappelen f0.821.37» kleine id.
f 0.701 per zak (25 kg), Slaboonen f 2.803 per szak
(15 kg). Snijboonen f 1.054.95 per zak (15 l:g). Pruime
847 per kg. Komkommers f 49 p. 700, Tomaten A
f5.508, B f6.508. C f3.406. Idem bonken f46.
Augurken. Middel f 6070, basterd f 1.004.32, groffijn
f 0.752.45/ stek fo.470.52, bommen f0.360.4*.
Bloemkool f 216, roode id. f48.20 per 100 kg. Spinazie
f 0.200.55 P rnnd. Andijvie f 24 P- 100 krop. Wortelen
f29 Pcr i°° bos. Uien f 0.901.10. Uien drielingen
f 1.401.50. Nep f 22.80 p. 25 kg.
Aopelen. Bramiey seedling f 818, codlin keswick f 10
16, cox's pomona f 1028 fisher's eerstling f 816,
Groninger kroon f 18, transparante de CronseJs f 836, zt
oippeling f 13Peren. Beurré de mirode f 1018,
beurré hardy f 1632, beurré lebrun f 822, durandeau
f814/ duchess Williams f1324/ herzogfin elsa 814,
louise bonne 2054, maagdenpeer f 814, siegneur d'espe-
ren f 1634. triomphe de vienne f 1430.
BEVERWIJK, 19 Sept. (R. K. Coöperatieve Tuindersv.
Kennemerland"). Aardbeien 5065 c. per slofje. Dopper
20 c., raspers 2226 c., capucijnees wit 1216 c. per pond.
Snijboonen 1830 c., trosboonen 2430 c., spercieboonen
z. dr. 1726 c., id. m. dr. 1524 c., dikke boonen 18
26 c., tomaten 913 c., per kg Spinazie 5560 c., per kist.
Sla 951.70 per 25 stuks. Postelein 2545 c., andijvie
5065 c. per kist. Rabarber 36 c., selderij 24 c., wor
telen 1016 c., per bos. Bloemkool ie s. 10 c., 2e s. 45
roode kool 38 c., groene kool 37 c., komkommer
49 c., knolselderij 48 c. per stuk.
AMSTERDAM, 20 Scot. (Bericht v/d. mak. Jac. Knoop)
Aardappelen. Zeeuwsche Bonten f 3.503.70, id. Blauwen
f 3.503.60, id. BI. Eigenheimers f 3.203.25, id. Eigen
heimers f33.10, id. Eigenh. poters f 2.402.50, id.
Blauwe poters f 2.402.50, id. Bonte poters f 2.402.5
IJpolder Eigenh. f 2.903, id. Blauwe Eigenh. f 3.103,*25,
id. Eigenh. poters f 2.252.40, id. Eevelanders f2.752.80
Anna Paulowna Zand f 2.803.^), Killegommer Zand-
aardappelen f 2.803.50, idem Drielingen f 2.803.50,
Drentsche Eigenh. f2.803.50, Flakkeesche Eigenh.
f 33.10, Friesche Borgers f 2.803.00 per hl.
ENKHUIZEN, 19 Sept. Aardappelen. Bravo's f 1.95
2.05, kleine f 1.151.25 per baal (100 pond).
AMSTEPDAM, 20 Sept. Eieren. (Eierveiling Prinsen
gracht). Aanvoer deze week 225.000 stuks. Hoogste prijs
f 8.50, middenprijs f 7.25, laagste prijs f 4.50. Eenden
eieren f 5.506.Handel kalm.
GOUD A, 20 Sept. Kaas. Ter markt waren 303 partijen.
Prijzen fz5o54, rijksrnerk ie s. f 5661.50, 2e soort
f 5055, zware f 64. Handel vlug
HOORN, 20 Sept. Kaas. Aangevoerd 10 stapels fabrieks-
kaas f 52.50 25 st. boerenkaas f 53 4 st. boerencommissie
f55; 13 st. fabriekscommissie f56.50, totaal 42.411 kg.
Handel vlug.
BARNEVELD, 20 Sept. Eieren. Aanvoer 500.000. P ij>
f 7.508.90 per 100 st. Handel redelijk.
HALFWEG, 19 Sept. Eierveiling, 19 Sept. Aanvoer
8200 st., kippen- f 7.308.30, eenden- f 5.906. Handel
vlug.
VISSCHERIJ
AMSTERDAM, 20 Sept. Aangevoerd door 13 motor-
botters en afgeslagen aan de Gemeente Vischhal D? Ruyter
kade. ^Besomming aer botters f43238.) Schar f2.10
3.90, kl. schol f 6.5010, handschol f 1417 per kist
gr. tong f 8, midd. id. f 36.50, kleine id. f 0.902.20
oer 10 stuks.
Uit de hand verkocht op het terrein. Aal f 0.450.90,
bot fo.350.45 per pond harde bokking f22.20 per YILDUM 19,9 van Barry Dock te Montreal.
100 garnalen f 35 per mand.
ENKHUIZEN, 19 Sept. Heden hebben 31 vaartuigen hier STOOMVA ART MIJ NEDERLAND
aangevoerd 4015 pond garnalen, 200 manden nest, gold 45 CHR. HUYGENS ui 20 9 re Genu,
ct. per mand, schol f 21.59—22.95» bot f 26.25—28.60 per PRINSES JULIANA (thuisr.) 21/9 v.m. 7 uur 30 te Sou*-
50 kg. j hampton verwach.
IJMUIDEN, 19 Sept. In de week van 11 tot en met 17 j RADjA (uit'.) 19/9 «m Hamburg.
Sept. werd door 2 Duitsche- en 105 Nederlandsche stoom- i SALAWATI (thuisr.) 26/9 Port Said.
HOLLAND—AMERIKA-LIJN
WESTERDIJK 19/9 v. Rotterd. n. Boston.
KON. HOLL. LI OYD
FLANDRIA (uitr.) 19/9 v. Santos.
ZEELAND IA, Amst. n. Gdynia, pass. 19/0 Kiel-Holtena^
HOLLAND—AMERIKA-LIJN
VEENDAM, Rott. n. New York, pass. 18/9 Cape Race*
HOLLAND—BRITS CH-INDIE LIJN
VEENDIJK 19,9 v. Rott. n. Calcutta.
HEEMSKERK (thuisr.) 19/9 te Duinkerken.
JAGERSFONTEIN (thuisr.) 20/9 v. Dar-es-Salaam s.
Zanzibar.
RIETFONTEIN (uitr.) pass. 19/9 Gibraltar.
RIJPERKERK (thuisr.) 1 qs19/9 Ouessant.
VECHTDIJK (uitr.) 19,9 te East Londen.
HOLLAND—WEST-AFRIKA LIJN
HELDER 20/9 v. Hamburg te Amsterdam.
ROTTERDAMSCHE LLOYD
I3LTTAR (uitr.) 20/9 v. Suez.
L D iAPOERA (thuisr20 9 v. Colombo.
PAiRIA (uitr.) 20 9 v. Colombo.
PATRIA (uitr.) 20/9 v. m. 9 u. te Southampton.
TJERIMAI (uitr.) 19/9 v. Suez.
TOMBORA (thuisr.) 22/9 v.m. 9 u. te Marseille verwacht
HOLLAND—AUSTRALIE-UJN
AAGTEKERK (thuisr.) pass. 20/9 Ouessant.
ROTTERDAM—ZUID-AMERIKA LIJN
ALHENA (thuisr.) 19/9 van Las Palmas.
STOOMVAART MIJ OCEAAN
GLAUCUS 20 9 van Duren, l.v. Londen te Rotterdam.
PROMOTHEÜS 20/9 van Batavia te Amsterdam.
EMZETCO LIJN
JONGE ANTHONY 19 9 van Alicante naar Valencia.
JONGE MARIA Rotterdam
Daver.
naar Barcelona pass. 19/9
NEDERLANDSCHE SCHEPEN
AKTIY ms 18,-9 '«w Herhoelie te Holtenau.
BA FA VIER III 20/9 v.m. 8 uur 25 van Rott. te Gravesend.
BATAVIER VII 19 9 van Antwerpen naar Sunderland.
BELLATRIX 19/9 van Ville Constitucion te Ipswich.
BOOMBERG 20 9 Holtenau gep. van Cira naar R'dam.
BUSSUM 19/9 Hcnnigsvaag gep. van Archangel n. HulL
COLYTTO 20/9 v.m. 5 uur Fasinet gep. Montreal naa
Rotterdam.
DRIEBERGEN 19/9 W. van SciJiy Wabana naar R'dam.
FRIESLAND en VLAANDEREN, sleepb. 19/9 op 16 gr.
46' N.B. en 56 gr. O.L., Tyne naar Abadon met eea*
droogdok.
JOESHAVEN 19/9 van Imrmrgban- na*-' Kirkenaes.
PARKHAVEN 20 9 van anzig na1-* H mburg.
STOLWIJK 19 9 van Rotterdam naar Emden.
TRILO 19 9 van Belfast naar Amsterdam-
LTTRhCRT >leepb met uchter „Ir'sia' 19/9 van Ham-
our? naar Rot erd^m
50
Ik heb niets noodig, zeide zij, maar
deze en zij wees op eenige gevangen
christenen, deze hebben aan alles gebrek.
Aglaé schreed dan naar die arme gevan
genen en deelde de gaven onder haar uit.
Suzanna had reeds verteld, dat deze vrouw
de rijke Aglaé was, en zij zegenden haar.
Toen zij hiermede klaar was, nam zij een
kruik en wilde bij de fontein water gaan
halen, maar Hortensia hield haar tegen.
Wacht even, zeide zij, ik heb u iets be
langrijks te vertellen.
Zij trok haar naar een hoek van het ver
trek, terwijl Suzanna zich bescheiden ver
wijderde.
Ik weet niet, of ik ter dood veroor
deeld zal worden, maar het is mogelijk en
dan zal ik met vreugde voor den Meester
sterven.
En toen Aglaé haar in de rede wilde
vallen:
Tracht niet mij te doen hopen op een
bevrijding, die ik niet eens wensch. Maar
nu het nog kan, wil ik u spreken over
iemand, waarin gij belang stelt. Ik bedoel
Claudius.
O, riep de patricische uit, gij kent
dus het geheim van het leven van dezen
knaap?
Ik ken het. Zijn geschiedenis is heel
eenvoudig. Hij stamt af van het beroemde
geslacht van Valerius. Zijn vader was
Wat! maar dan is Flora, de Amata
Flora is zijn zuster. Hun moeder Clau
dia was mijn vriendin. Korten tijd voor de
geboorte van Claudius haai ik het geluk
haar te onderrichten. Zij geloofde en werd
gedoopt. Maar zij was een vreesachtig chris
tin en beefde voor de toekomst. Op het
landgoed buiten Rome kwam het kind ter
wereld. Ongeveer drie maanden na zijn ge
boorte bezocht ik Claudia. Zij was alleen
en ik meende, dat zij zeer ziek was. Zij
maakte zichzelf daarover dan ook geen il
lusies. „ik gevoel, dat ik deze wereld ga ver
laten," zeide ze tot mij, „ik ben zeer be
droefd te zien, dat mijn dochter een godin
dient, en ik wil niet dat m'n zoon aan het
zelfde gevaar zijn ziel blootstelt. Wanneer ik
er niet meer zal zijn, neem hem dan mee,
en doe het op een wijze, zonder dat iemand
weet, wat er gebeurd is. Ik wil liever dat
hij beroofd is van alle aardsche bezittingen
dan dat hij in het verschrikkelijke heiden
dom leeft." Deze bede bracht mij in groote
verlegenheid. Gij weet,, dat wij, christenen,
geen kind aan de familie mogen onttrekken.
„En zijn vader dan?" zeide ik tot haar. „Hij
zal denken, dat hij gestorven is," antwoord
de zij.
Ik beloofde, dat ik al het mogelijke zou
doen om over het kind te waken. Weinige
dagen hierna stierf Claudia en haar echt
genoot volgde haar bijna onmiddellijk in
het graf. Ik gaf aan een christen-slavin op
dracht om den kleinen Claudius naar uw
getrouwe Maura te brengen. Alles verliep
uitstekend. Flora evenals de anderen, ge
loofden, dat haar broeder dood was, en daar
zij groote bezittingen erfde, trachtte de
Groot-Meesteres van het college niet den
plotselingen dood van den knaap te onder
zoeken.
Maura heeft mij inderdaad wel eens ver
teld, dat deze knaap, deze herder, van hooge
afkomst was. Tegen Flora heeft ze altijd
gezwegen: het is een verstandige en beleid
volle vrouw. Zij heeft goed gedaan om te
zwijgen.
Vervolgens vroeg zij aan Hortensia, of zij
het verstandig vond om Flora met het be
staan van haar jongen broeder op de hoogte
te stellen.
Daar moet ge zelf over beslissen, ant
woordde de maagd; het zou evenwel goed
zijn als Flora den laatsten wil harer moe
der kende. Zij zal er troost en een voorbeeld
voor de toekomst in vinden.
Zij riepen dan Suzanna, en zeiden elkan
der vaarwel tot den volgenden dag.
Op den terugweg naar den Aventinus
vertelde Suzanna aan Aglaé, dat zij spoe
dig met den Gallischen officier zou gaan
trouwen. Aglaé vertelde op haar beurt de
eenvoudige geschiedenis van Claudius. Zij
sprak over de verwondering en vreugde van
Flora.
Claudius, antwoordde Suzanna, is geen
gewoon kind. Evaristus, de heilige priester,
die hem heeft onderwezen, vindt hoedanig
heden in hem, die een gelukkige toekomst
voorspellen. Maar hij is onze bloedverwant,
hij behoort tot onze familie. Welk een ver
rassing voor mijn moeder! Ik geloof niet,
voegde zij er glimlachend ajm toe, dat mijn
moeder dezen jongen neef dadelijk in haar
huis zal opnemen.
Hij is zonder vermogen, zeide Aglaé.
Maar daar zorg ik wel voor. Wat dit dus
betreft kunt ge uwe moeder geruststellen
en zeg haar ook, dat, dank zij Evaristus, zijn
opvoeding piet is verwaarloosd.
Toen zij in het paleis waren teruggekeerd,
trokken zij dadelijk hare gewone kleederen
weer aan. Daarna ging ze Flora opzoeken.
Zij was bleek en nog niet hersteld van
den schok, door het zien en den dood van
haar oude vijandin Silvia veroorzaakt.
Haar weldoenster ging naast haar zitten
en vertelde haar langs eenige omwegen de
geschiedenis van Claudius.
De Amata vouwde 'hare handen; een nieuw
gevoel van teedere liefde ontstond in haar
hart. Zij veelde reeds ren groote genegenheid
tot den knaap en voor de eerste maal bewon
derde zij de goddelijke Voorzienigheid in
den loop der gebeurtenissen.
Maar, vroeg zij, wanneer zal hij te
rugkomen? Hoeveel dagen is Bonifacius
reeds weg. Hebt gij nog geen tijding van
hem ontvangen?
Neen, zeide Aglaé bedroefd, ik ben
bang, dat hem een ongeluk onderweg is
overkomen.
Gij moet geduld hebben, antwoordde
Flora. Morgen zult ge misschien iets van
hem vernemen.
De patricische gaf geen antwoord op deze
woorden. Den nacht bracht zij in gebed
door en toen zü 's morgens hare kamer ver
liet, waren hare dienaressen verwonderd
over de opgetogenheid, welke op haar gelaat
te lezen lag. Zij durfden haar echter niet
te ondervragen. Maar daar Aglaé begreep,
wat zij wilden vragen, en daar zij tevens
wist dat zij goede christenen waren, zeide zij
Een engel heeft mij vannacht doen
weten, dat Bonifacius Jezus Christus heeft
beleden en mijn vergiffenis heeft bekomen.
Nadere bijzonderheden vertelde zij niet.
Dien dag en den volgenden scheen zij te
wachten op den terugkeer harer dienaren.
Er gingen twee weken voorbij, zonder dat een
hunner verscheen.
De dienaren van Aglaé, die zich in haar
paleis bevonden, meenden dat zij een speel
bal was van een droom. Op zekeren mor
gen echter verscheen plotseling de koopman
Pyladus. Hü meldde den terugkeer van de
karavaan, die naar Tarsus gezonden was,
maar de opzichter keerde niet levend terug.
Het stoffelijk overschot van liem had men
medegenomen; de kostbare overblijfselen van
een man, die zijn grootste weldoener ged
weest was en dien hij nooit zou vergeten.
Hü beschreef den intocht van de karavaan
te Roane en voegde er de gebeurtenissen
bü, die tot den dood van Bonifacius zouden
geleid hebben.
Aglaé dankte hem en schreed naar den
ingang van de villa om er Claudius te ont
vangen.
Juist toen zij hier aangekomen wrs, spror.g
de knaap van zijn paard en zeide tot haar:
De overblüfselen van den martelaar,
deze relikwieën die gij zoo vurig verlangdet
te bezitten, zijn op den Aventinus.
Zij greep zün hand en antwoordde:
Wü zuilen hun de eer geven, die zü
verdienen.
En zonder nog een woord er bij te voe
gen, betraden beiden het atrium. Een ern
stige uitdrukking, welke de patricische niet
van hem gewend was, lag op zün gelaat te
lezen.
Zy ging tegenover hem zitten. Hü bleef
staan.
Vertel mü, zeide Aglaé tot hem, wat er
gebeurd is te Tarsus, ik verlang vurig het
ts weten.
Ik zal kort zün dame, antwoordde hij.
want er zün dingen, die ik niet weet, daar
ik niet steeds bij Bonifacius heb veitoefd
Men heeft mü slechts verzekerd, dat hij reeds
onderweg een geheel ander leven leidde, en
zich van wün en vleesch onthield. Toen wü
te Tarsus aankwamen, zorgde hij op de eer
ste plaats voor ons en verschafte ons een
uitstekend logement. Daarop vertrok hü, om
het circus op te zoeken, daar hij verlangde
uwe bevelen te volbrengen. Juist werden daar
eenige christenen ter dood veroordeeld; ver-
scheidenen beleden daar hun geloof. Op dit
gezicht en ontvlamd door hun voorbeeld,
wierp hy zich aan hun voeten en kuste hun
ne boeien. De vertoornde proconsul liet hem
terstond voor zich brengen. Hij ondervroeg
hem en bemerkte dadelijk, dat ook hü een
dienaar van den Christus was.
Hij riep de beulen en liet hem verschrik
kelijk martelen, daarop stierf hü op glorie
volle wij ze door het zwaard.
Wü, die hem niet zagen terugkomen, kon
den hem nergens vinden. Ik liep door de
straten en vroeg of men niet een man gezien
had met krullend haar en 'n rooden mantel
om. Men vroeg mü, of ik dan niet wist, dat
er gisteren een vreemdeling was doodgemar
teld, die gekleed was, zooals ik hem be
schreef. Toen twijfelde ik niet meer, maar
de dienaren lachten en zeiden dat hij wel in
een of andere herberg was verdwaald. Daar
na gingen wü naar het circus en we von
den de kostbare overblijfselen van den mar
telaar. Zijn gelaat scheen de dienaren te her
kennen en glimlachte als om hun de on
rechtvaardige verdenking te vergeven.
O! riep Aglaé uit, hierin herken ik Bo
nifacius!
Met het geld dat ik bij mij droeg, kon
ik gemakkelijk de officieren en de bewaker»
van het circus omkoopen, zoodat wü zün
heilig lichaam konden meenemen,
Aglaé keerde hierna in alle haast naar
Rome terug, om er het lichaam van Boni- -
facius, die haar opzichter was geweest, in
ontvangst te nemen.
Segearix en Suzanna vergezelden haar.
Evaristus en de andere priesters brachten
en de andere priesters brachten
hem 's nachts in de graftombe, waar ook
de ouders van de beroemde patricische rust- j
t/m
Aglaé zette haar boetvaardig leven en
haar goede werken voort. Segearix huwde
met Suzanna en nam haar mede naar Gal-
lie. Claudius, in kennis gesteld met de ban-
den van bloedverwantschap die hem aan
Flora verbonden, hechtte zich meer en meer f
aan haar. De vroegere Amata werd een vu
rige christin, en later, na den dood van de
heilige Aglaé, vertrok cok zü naar Gallië.
Alleen de herinnering aan de beschuldigde
en onschuldig ter dood veroordeelde prieste-
res bleef voortleven.
Heden nog kan men vinden en met moeite
ontcijferen op de steenen van het Forum,
eenige regels, die er op wijzen, dat een on
trouwe priesteres van de lijst der uitverko
renen is geschrapt om naar de christenen
over te gaan. f'L
EINDE.
