s
Engeland's macht ter zee en hare grenzen
Telegraphisch Weerbericht
BUREAUX: NASSAULAAN4$
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN
DINSDAG 25 SEPTEMBER 1928
TWEE EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 16969
1 üU.~
j; IlZw.'
De bestrijding der
tuberculose onder het vee
Door de lucht naar
Indië
Het eerste der vijf postvliegtuigen
heeft zijn doel bereikt
Kapitein Koppen te Batavia
en Bandoeng aangekomen
Benoemingen
Het bezoek der Koninklijke Familie aan de
Hoofdstad
Bezichtiging van de Nederlandsche Bank
Een Noordwijksche
str andkwestie
Inbraken te
Haarlemmermeer
Voornaamste Nieuws
J. J. WEBER ZOON
Groote Houtstraat 166 Haarlem
Doodelijk ongeluk te
Beverwijk
Eenige
druppels
zijn voldoende
Ernstig motorongeluk te
Wassenaar
Deconfiture te Rangoon
De R. K. Universiteit
te Nijmegen
Telefoon No. 13866 (drie'lijnen)
Postrekening No. 5970.
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen: per week 25 ct.; per
kwartaal i 3.25; per post, per kwartaal
i 3.58 bij vooruitbetaling.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
1DVERTENTIEN 35 cU p. regel,
VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN
TIES, 1 4 regels 60 ct. p. plaatsing;
elke regel meer 15 ct., bij vooruitbel.
Bij contract belangrijke korting.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
tusscben den tekst 60 ct. per regel.
Alle abonné's op dit blad zyn Ingevolge de verzekeringsvoorwaarden f onnn Levenslange geüeele
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende ultkeeringen: 1 uUÜU." verlies van beide arm
or f 7KfJ oil een ongeval met
ongeschiktheid tot werken door
armen, beide beenen of beide oogen; 1 «JU."* doodelyken afloop; 1LiiU."een voet of een oog; ll/s*)." duim of wijsvinger; 1 «JU.been of arm;
AANGIFTE MOET. OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN. GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL.
bij verlies van een hand, PlOK
bij verlies van een fCfl by 'n breuk van f i n bij verlies v. ee»
duim of wijsvinger; I uU." been of arm; 1 4U.^anderen vinger.
door GUGLIELMO FERRERO, schrijver en historicus
(Auteursrecht voor Nederland bij de Nieuwe Haarlemsche Courant)
In de geschiedenis van Europa van de 18e
en 19e eeuw stuit men op een eigenaardige
tegenstelling: in vergelijking tot Frankrijk,
Oostenrijk, Rusland en Duitschland was En
geland de mogendheid, die het kleinste land
leger had.
Eveneens heeft Engeland onder alle groote
mogendheden van Europa het minst tot die
geweldige uitbreiding der krijgskunst te land
bijgedragen, uit welken hoofde Europa in de
19e eeuw de schrik der wereld is geworden. En
desondanks was Engeland gedurende de ge-
heele 19e eeuw onder alle Europeesche mo
gendheden het meest gevreesd en heeft in de
18e en 19e eeuw het grootste rijk veroverd.
Hoe moeten wij dit paradoxale feit verkla
ren?
dat doet dethalassokratie 1),
krijgen wij ten antwoord, de heerschappij
over de zeeën. Wie den drietand van Nep-
tunus in handen heeft, is meester van de
wereld. Dit is de sedert een eeuw spreekwoor
delijk geworden theorie. En het valt inder
daad niet te loochenen, dat de geschiedenis
van Engeland in de laatste twee eeuwen aan
deze leer recht schijnt te laten wedervaren.
Verschanst achter de golven der zee, kon
Engeland niet alleen spotten met de bedrei
gingen der sterkste mogendheden van het
vasteland, op de eerste plaats Frankrijk en
vervolgens Duitschland, maar genoot boven
dien den nog beduidend waardevollen voor
rang, dat het de reuzen, die zich tegen het
rijk ophieven, daardoor onschadelijk maken
kon, wijl Engeland hen op de gevoeligste
plaats wondde. Zoo gebeurde het met Frank
rijk, zoo met Rusland, zoo met China.
Op welke wijze gelukte het Engeland het
geweldige Napoleontische rijk den eersten
doodelijken slag toe te brengen? Doordat het
tijdens den Spaanschen opstand in Portugal
en in Spanje kleine troepeneenheden aan
land bracht. Op welke manier kon het om
streeks het midden der 19e eeuw dien vree-
selijken slag toebrengen aan Rusland, waar
van het land zich eerst na dertig jaar kon
herstellen? Wijl het dit enorme rijk In een
zeer verwijderd zuidelijk aanhangsel, in de
Krim aanviel; wijl het Sebastopol belegerde
en veroverde. Hoe kon het China zoo vaak
tot toegeven dwingen? Omdat het zijne aan
vallen op afgelegen plaatsen der kust begon.
En heeft het ook niet in 't jaar 1882 het
oude rijk der Pharao's daardoor overmees
terd, omdat het gedurende enkele dagen
Alexandrië bombardeerde?
De successen, die zich op deze wijze zoo vaak
herhaalden, deden ten slotte de wereld geloo-
ven, dat de aarde aan de zee onderdanig
was en dat de macht, die de zeeën beheersch-
te, slechts den vinger had op te heffen, om
de wereld te beheerschen. De vrees, die En
geland vóór den wereldoorlog inboezemde,
berustte voor 't grootste deel op dit geloof en
op deze vrees berustte wederom niet alleen
het prestige van Engeland, maar voor een
deel ook dat van Europa en van het blanke
ras in 't algemeen.
Nu echter toont ons de groote Chineesche
crisis, dat de wereld met betrekking tot En
geland ietwat overhaast de eigenlijke en we
zenlijke voordeelen der heerschappij ter zee,
met bepaalde andere toevallige en bijkom
stige omstandigheden van voorbijgaanden
aard verwisseld heeft en dat de Britsche
heerschappij ter zee, al bezit zij als factor
van verdediging nog hare waarde, toch aan
waarde ingeboet heeft, wanneer het er om
gaat aanvallend te werk te gaan en de we
reld het aanzien en den invloed van Enge
land, heden gelijkwaardig met die van
Europa en van 't blanke ras in 't algemeen,
op te dringen. Daarin ligt de beteekenis voor
de wereld van de Chineesche crisis.
Deze enorme ommekeer in de geschiedenis
wordt zeer gemakkelijk verklaard. Uit wel
ken hoofde kon Engeland op grond zijner
heerschappij over de zeeën ook op alle con
tinenten invloed verwerven, zelfs daar, waar
het, zooals dat in Europa het geval was, een
landmacht tegenover zich had, welke die van
Engeland verre overtrof?
Waarom was de heerschappij ter zee ge
durende een eeuw de sleutel tot een overwe
gende positie in de wereld? Eenvoudig daar
om, omdat de continenten toch niet toerei
kend waren bewapend, om Engeland's aan
vallen af te weren; deze hadden te weinig
soldaten; andere, die voldoende soldaten
hadden, waren daardoor in 't nadeel, wijl
troepenverplaatsingen te land, zoolang er nog
geen spoorwegen waren, veel langzamer en
moeilijker konden plaats vinden dan ter zee.
Had Napoleon een spoorwegnet als dat van
't tegenwoordige Frankrijk of Spanje ter be
schikking gehad, dan zou Engeland niet ette
lijke tienduizenden, maar eenige honderddui
zenden soldaten in Spanje hebben moeten
aan land brengen. Sebastopol viel onder den
stormloop der Engelschen, Franschen en Tur
ken, omdat Rusland niet tijdig hulp kon ver
schaffen juist omdat het zoo'n enorm groot
land was en troepenverplaatsingen zonder
spoorwegen de grootste moeilijkheden met
zich brachten.
China moest steeds na korte veldtochten,
die zich altijd in de nabijheid van de kust
afspeelden, zwichten, deels by gebrek aan
militairen, deels omdat het, zelfs wanneer
het voldoende militairen had gehad, zyn troe
pen toch niet met de vereischte snelheid
van 't eene naar 't andere einde van zyn
geweldig, aan verkeersmiddelen arm gebied,
had kunnen vervoeren.
Thans echter is de toestand anders ge
worden. De reuzen hebben hun wondbare
plekken beveiligd. De spoorwegen, eene En-
gelsche uitvinding, zyn het ondoordringbare
pantser geworden, dat de vastelanden tegen
de Britsche heerschappy ter zee beschermt.
Toen Engeland de spoorwegen uitvond, heeft
het met eigen hand twee tanden uit den
drietand van Neptunus gebroken.
De wereldoorlog heeft ons dat reeds dui-
delyk gemaakt en de wereld zou, over het
geen thans in China voorvalt, minder ver
baasd zyn, wanneer zy beter begrepen had,
wat zich in Europa van 1914 tot 1918 afge
speeld heeft.
Waarom moest Engeland tijdens den we
reldoorlog algemeenen dienstplicht invoeren
en millioenen soldaten naar Frankryk zenden?
Omdat zyn vloot en het zenden van kleine
troepeneenheden niet meer, zooals ten tyde
van Napoleon, toereikend waren, om den
geallieerden in hun stryd tegen Duitschland
daadwerkelijke hulp te verschaffen. Tot dat
doel was een groot landleger noodig. Waarom
is de eenige troepenlanding, die de geallieer
den poogden uit te voeren, die op Gallipoli,
een mislukking geworden? Omdat de spoor
wegen binnen enkele weken versterkingen aan
manschappen en materiaal met groote snel
heid konden toevoeren en weliswaar niet uit
sluitend uit Turkye, maar ook uit Oostenryk
en uit Duitschland.
Dezelfde verrassing herhaalt zich nu in
China. De hachelyke positie, waarin Enge
land zich bevindt, bestaat hierin, dat het
niet meer zooals voorheen, China met zyn
geweldige vloot schrik aanjagen en tot rede
brengen kan. Daarvoor zou een groot leger
noodig zyn, wat echter niet aanwezig is. De
continentale macht van het vroegere Rus
sische ryk was nog in staat in China een
zekeren graad van orde te scheppen; de
Britsche heerschappy ter zee kan dat niet
meer. Het geval Sjanghai Is het jongste en
sterkste bewys daarvoor.
Verandering en wisseling vormen het we
zen der wereld. De continenten namen nu
wraak tegen de zeeën. De punten van den
drietand van Neptunus zijn gebroken.
1) thalassokratie (Gr.)
en kratossterkte, kracht.
thalassa=zee
Onder welke voorwaarden wordt Ryksstenn
verleend?
De Minister van binnenlandsche Zaken en
Landbouw heeft, gelet op het Koninklyk be
sluit van 25 Mei 1928, Staatsblad no. 193,
vastgesteld, de volgende voorwaarden, onder
welke steun van Rykswege aan de bestry-
ding van tuberculose onder het rundvee kan
worden verleend.
Art. 1. De vereenigingen, bedoeld in art. 1
van voornoemd besluit, doen hare schrifte
lijke aanvragen tot het in aanmerking ko
men voor Rijkssteun aan de bestryding van
de tuberculose onder het rundvee harer leden
vergezeld gaan van de volgende gegevens:
lo. Reglement en statuten der betrokken
vereeniging, onder meer ook bepalingen ten
aanzien van het naleven der voorschriften be
vattende.
2o. Het aantal aangesloten veehouders en
het aantal te behandelen stuks vee.
3o. De instructie van de(n) veearts (en), be
last met het veeartsenykundig onderzoek.
Art. 2. Voor het geval aan de in art. 1 be
doelde aanvragen gevolg wordt gegeven, ver
binden de betrokken vereenigingen zich tot
het, door hare leden-deelnemers aan de be
stryding, nauwkeurig en overeenkomstig de
daarvoor door den directeur van den Veeart-
senijlcundigen Dienst aan te geven voor
schriften, doen naleven van de volgende re
gelen:
a. Al het vee der leden-deelnemers wordt
minstens éénmaal per jaar aan de veeartse-
nijkundig onderzoek onderworpen, waaron
der begrepen tuberculinatie.
De tuberculinatie geschiedt onder door den
directeur van den Veeartsenykundigen Dienst
vast te stellen' regelen.
b. de leden-deelnemers zyn gehouden den
tuberculose-vryen opfok van hun jongvee te
bevorderen.
c. de runderen, die blijkens het veeartse
nykundig onderzoek, bedoeld onder a van dit
artikel, lydende zy'n aan of ernstig verdacht
zyn van open tuberculose, worden ten spoe
digste door de zorgen van de vereeniging in
overleg met den betrokken inspecteur van
den Veeartsenykundigen Dienst onschadeiyk
gemaakt.
d. De runderen der leden-deelnemers, wel
ke blykens het veeartsenijkundig onderzoek
bedoeld onder a van dit artikel, positief rea-
geeren op de tuberculinatie, worden ten
spoedigste door de zorgen der vereeniging van
een merkteeken voorzien, waarvan de plaat
sing en verdere byzonderheden door den Di
recteur van den Veeartsenykundigen Dienst
worden aangegeven.
Art. 3. De geldelyke steun van Rykswege,
als bedoeld in art. 4 van bovengenoemd be
sluit, wordt nader vastgesteld op:
a. een bedrag van 25 voor elk aan open
tuberculose lijdend of daarvan ernstig ver
dacht rund, dat tydig en overeenkomstig de
aanwyziglngen van den betrokken inspecteur
van den Veeartsenykundigen Dienst is ge
slacht.
b. voor het onderzoek bedoeld in art. 2, a,
een bedrag van 0.50 per rund en per Jaar.
Art. 4. De in art. 3 genoemde geldelyke
steun wordt Jaarlyks aan het bestuur der be
trokken vereenigingen uitgekeerd, indien aan
de daarvoor vastgestelde voorwaarden (naar
het oordeel van den Minister) is voldaan.
De H-NAFA te Palembang
Uit Palembang seinde Aneta gister
avond:
De aankomst van het postvliegtuig van
kapitein Koppen geschiedde hier te drie
uur onder enorme belangstelling. De resi
dent huldigde den moed en de ooorzet-
ting van de bemanning, waardoor zij den
Nederlandsehen naam hoog hielden.
De H-NAFB te Bender Abbas
De H-NAFB is gisterochtend 9 uur 45 pi.
tijd van Akoubir te Bender Abbas aange
komen.
Aneta-Vaz Dias seint hedenmorgen uit
Batavia:
Kapitein Koppen is met de H-NAFA te
Batavia aangekomen en doorgevlogen naar
Bandoeng, waar hy eveneens aankwam.
Het eerste der vyf postvliegtuigen heeft
dus den tocht naar Indië schitterend vol
bracht.
Mogen de volgende vluchten even voorspoe
dig gaan!
Z. D. H. de Bisschop van Haarlem heeft
benoemd tot Rector van het St. Maria-
Gesticht te Noordwykerhout, dat binnenkort
voltooid zal worden, den Weleerw. Heer L.
van der Griendt en verder tot Kapelaan de
volgende Weleerw. Heeren:
Te 's-Hage (H. Familie) L. Roelvink,
Ouderkerk a. d. A.. W. J. J. M. van den Berg,
Achthuizen J. Veerman, die Assistent was te
Bergen (N.H.)
te Voorhout A. Kramer, te A'dam (Begyn-
hof), S. Linthorst, A'dam (H. Agnes) a.
Knots, Scheveningen en C. Kempen en te
Quintsheul A. Brouwer, neom.;
tot Conrector van het St. Bavo-Gesticht
te Noordwykerhout den Weleerw. Heer a.
Kluivers, die Assistent was te BleiswUk.
Voor het kantongerecht te Leiden, stond
terecht G. H. Krau te Noordwyk aan zee.
die zich te dier plaatse op 17 Juni bevonden
had op het strandterrein dat aan de N.V. Mij.
„Zeebad Noordwijk" is verhuurd en waart-,-
de toegang verboden is.
Verdachte, raadslid van Noordwyk, had
zich opzettelyk laten verbaliseeren teneinde
een beslissing uit te lokken. Hy erkende
het hem ten laste gelegde en enkele getuigen
o.w. de verbalisant en de gemeente-secreta
ris bevestigden het proces-verbaal.
Het O.M. wees er in zijn requisitoir op.
dat het Ryk verschillende stukjes terrein
aan particuliere maatschappyen heeft ver
huurd. Daaraan ontleent ook de My. Zee
bad Noordwijk het recht borden met de aan
duiding „verboden toegang" te plaatsen,
waaraan men zich heeft te houden. Dienten
gevolge acht het O. M. de schuld van ver
dachte bewezen en eischte 1. boete, sub
sidiair 1 dag hechtenis.
Mr. Nord Thomson trad op als raadsman
van de Maatschappy „Zeebad Noordwyk".
die zich civiele party stelt en een gulden
schadevergoeding vraagt. Omstandig betoog
de spr. dat de Staat met zyn eigendom
precies zoo kan handelen als een particulier
met zyn eigendom kan doen. Zy heeft de
volkomen vrije beschikking over terrein dat
ten algemeenen nutte kan worden aange
wend. De vraag of de Staat hier kan ver
huren, kan volgens spr. veilig met ja wor
den beantwoord, en hieruit volgt dan ook.
dat verdachte het privaatrecht heeft ge
schonden. Spr. wyst o.a. op een identiek ge
val, dat zich met de Tielsche IJsclub heeft
voorgedaan. Ook daarbij is veroordeeling
gevolgd en is de eisch van de civiele party
toegewezen.
Spr. wees op het belang van de Mij. Zee
bad Noordwyk by een gereserveerd stuk
strand, waar het rustig en zindelyk en or-
deiyk is en waar de gasten die voor de bad
plaats van groot belang zyn, de beschaafde
omgeving zullen vinden, die zy er verwach
ten. Daarom is het noodig, dat ongewensch-
te elementen geweerd worden. Spr. vroeg
zich af of verdachte door zyn houding flink
heid heeft willen demonstreeren dan wel of
hij uit jaloezie heeft gehandeld. Mr. Nord
Thomson besloot zyn betoog met te wyzen
op de schade die voor zyn cliënt is voort
gevloeid uit het relletje dat ontstaan is,
toen verd. werd bekeurd, waarom hy dan
ook 1 schadevergoeding, benevens veroor
deeling van verdachte in alle kosten, vor
dert.
Mr. Vryberghe de Coningh, optredend als
raadsman van verdachte, wenschte in twy-
fel te trekken of verd. niet-gerechtigd was
zich op het strandterrein te bevinden, om
dat art. 461 niet kan bedoelen gronden als
waarvan hier sprake is. Spr. wyst op eenige
arresten van den Hoogen Raad en spreekt
als zyn meening uit dat slechts het open
baar gezag bevoegd is, publieke rechterlyke
eigendommen waarvan hier sprake is, af te
sluiten. Wat de strafvervolging betreft,
meent spr. dat vryspraak of ontslag van
rechtsvervolging zal moeten volgen en spr.
meent, dat de civiele eisch onmogelyk zal
kunnen worden toegewezen, omdat er van
geen cent schade hier sprake is.
Na re- en dupliek werd het vonnis be
paald tot heden over 14 dagen.
Ongenoode gasten zyn binnengedrongen in
het woonhuis van den timmerman Vermaat
aan den Bennebroekerdyk te Haarlemmer
meer.
Na den boel overhoop gehaald te hebben,
zonder iets te vinden van hun gading
althans er wordt niets vermist zyn ze
vertrokken na prachtige vingerafdrukken te
hebben achtergelaten.
In denzelfden nacht is een transportrywiel
gestolen by den heer Ruighaver aan den
Spieringweg.
Omtrent het bezoek van de Koninklijke
Familie aan Amsterdam meldt men ons
nog het volgende:
Onbarmhartig striemde de regen, toen
H. M. de Koningin, vergezeld van den
Prins en de Prinses gistermorgen hun be
zoek brachten aan de nieuwe torpedojagers
„de Ruyter" en „Evertsen". De Vorstelijke
Personen hebben zich echter door het
booze weer niet laten weerhouden, hun
rondgang over beide schepen geheel te
volbrengen. Dat de equipages der oorlogs
bodems dit waardeerden, was vooral aan de
jantjes te bemerken, die, ofschoon zij er
als .natte poedels uitzagen, hun opgewekt
heid allerminst verloren. Onder den vuil-
grijzen hemel liep de Koninklijke Familie
over de dekken; de Koningin en Prinses
hadden lange regenmantels omgeslagen,
teiwyi de Prins admicaalsujiiform droeg.
Hier en daar bleef de Koningin vrij gerui-
men tijd staan, om zich een onderdeel van
een kanon of lanceerinrichting te doen
uitleggen. Daar de verschillende inwendige
ruimten aan boord te klein waren om een
groot gezelschap te herbergen, had zich
de pers een plaatsje gekozen op den stei
ger, vanwaar af zij een goed overzicht had
over alles wat op de dekken geschiedde.
Te ongeveer kwart over twaalf was de
wandeling op de „Ruyter" ten einde ge
bracht. Eenige korte bevelen weerklonken;
de op 'n ry staande mariniers begonnen te
trommelen, terwyi de officieren, die in
groot tenue waren, zich bij de loopplank
naar den wal opstelden. Helder klonk de
stem van Hare Majesteit, toen zy zich,
alvorens „de Ruyter" te verlaten, tot de
officieren zeide: „Ik wensch u allen een
goede reis". Op het oogenblik dat de Ko
ninklijke Familie de loopplank betrad,
ging op „de Ruyter" de Koninklijke Stan
daard langzaam omlaag; tegelijkertijd wer
den op beide schepen honderden kleine
vlaggen geheschen, hetgeen een interes
sant schouwspel was. Toen de Vorstelijke
Personen zich naar hun auto begaven lie
ten de bemanningen een driewerf „Leve
de Koningin!" tot ver in den omtrek weer
klinken.
Ook uit het weinig talrijk publiek op de
de Ruyterkade stegen juichkreten op, toen
de Koninklijke auto, die alleen door een
kap was afgedekt, voorbijreed.
Des middags werd een bezoek gebracht aan
de Nederlandsche Bank.
Aan den hoofdingang werden de Hooge
bezoekers ontvangen door president en direc
teuren, mr. G. Visering, mr. P. J. C. Tetrode,
J. F. de Beaufort en mr. G. H. M. Delprat,
en geleid naar de zaal, waar de directie pleegt
te vergaderen. Na een kort oponthoud vangt
de bezichtiging aan van de kluizen en loka
len, beginnende met de kluis voor de biljet
ten van hooge waarden, waartoe de directie
gang toegang geeft. Deze kluis is onlangs ge
heel vernieuwd en eerst sinds enkele dagen
weder in gebruik genomen. Zij bestaat uit
twee deelen boven elkaar, waarvan het bo
venste gedeelte op het niveau van de zooeven
genoemde directiegang ligt en het onderste
geiykvloers met de algemeene kluisinrichting
van de Bank.
Door de benedendeur voert de weg naar
den mantelkelder, waar geborgen zijn de
mantels van effecten, behoorende tot alle
bij de Nederlandsche Bank in bewaring of
beleening gegeven waarden. Deze ruimte
wordt geheel doorgeloopen, ten einde een
overzicht te verkrijgen van den omvang van
deze administratie.
Aan deze kelderafdeeling grenst het bank-
biljettenkantoor.
Een gang leidt naar de goudkluis, die
enkele jaren geleden nieuw is gebouwd. De
gouden baren zyn daarin onverpakt opge
stapeld, terwyi het gemunte goud, gesplitst
naar de muntsoorten, in geplompeerde zak
ken in kooien ligt verzameld.
De goudkluis wordt door de „Bogengang"
verlaten, om te komen in de remise, de plaats
waar het te ontvangen en te verzenden goud
wordt behandeld. Hier is men bezig om een
hoeveelheid goud te verpakken en voor ver
zending gereed te maken.
Door het depót van den keldermeester,
waar de vóórbehandeling van het goud plaats
heeft, hetwelk ter berging in de reeds be
zochte goudkluis bestemd is, leidt de weg
naar de zilverkluizen, waar het gemunte zil
ver op stapels ligt van 3000 zakken elk, tot
een gewicht van 13.000 Kg. Hierop volgt een
bezoek aan de groote weegkamer, waar de
werkzaamheden worden gadegeslagen van het
tellen en wegen van een partij twintig-dollar
stukken.
In aansluiting met hetgeen in den mantel
kelder is getoond, geeft de couponbladenkel-
der een aanschouweiyk beeld van de berging
en administratie der coupon- en dividend
bladen.
De couponbladen zijn naar den vervaldag,
bewaarnemingsgewijs, gesorteerd, de divi
dendbladen naar het fonds.
Vervolgens wordt een bezoek gebracht aan
de verschillende afdeelingen, waar de dage-
lyksche behandeling van zaken geschiedt, met
name aan beleening, kassierdery, discontee
ring en secretarie.
Uit de Hall van den hoofdingang voert de
weg langs de afdeelingen clearing, valsch-
geld-centrale en via controle en expeditie
naar de boekhouding en ten slotte naar de
afdeeling, waar langs mechanischen weg
coponsafrekeningen gemaakt worden van de
bewaarneming.
De hooge bezoekers werden teruggeleid
over de afdeeling Giro, om de Bewaarne
ming te bezichtigen en daarna de leeska
mer, behoorende tot de bibliotheek, waarna
op de Groote Vergaderzaal den Hoogen
Bezoekers thee werd aangeboden.
Daar waren eenige byzonderheden, de
Bank betreffende, tentoongesteld, o.a. bank
biljetten van de eerste uitgiften, verschil
lende gouden munten, het eerste grootboek,
foto's en teekeningen der gebouwen.
De hooge bezoekers toonden zich over
de bezichtiging zeer voldaan. Daarna werd
naar het Paleis teruggereden.
Gistermiddag zaten aan het diner ten
Hove verschillende civiele en militaire auto
riteiten aan, als de Commissaris der Ko
ningin in Noord-Holland mr. dr. A. Röell;
de burgemeester van Amsterdam, de heer
W. de Vlugt, vice-admiraal Quant, com
mandant der marine te Willemsoord, de
voorzitter van de Kamer van Koophandel en
Fabrieken, de heer G. Vissering, president
van de Nederl. Bank, de heer C. J. K. van
Aalst, president der Nederl. Handel-Maat-
schappij, prof. J. G. H. de Meyere, rector
magnificus der Universiteit te Amsterdam
prof. G. Ch. Aalbers, rector magnificus der
Vrije Universiteit Mr. C. Baart de la Faille,
president van de Rechtbank en vele ande
ren.
De marlnierswacht in de tram
De mariniers van de eerewacht voor het
Koninklijk Paleis op den Dam, die gister
middag werden afgelost, zijn op niet alle-
öaagsche wyze naar de kazerne terugge
keerd. Daar de mariniers slechts over één
tenue beschikten, vond het commando het
raadzamer de mannen niet door den plas
regen naar de kazerne te laten brengen.
Onder groote belangstelling van het publiek
bestegen de mariniers de tramwagens,, die
in de Beursstraat bij de Bijenkorf waren
opgesteld. Vandaar werd naar de Mari-
nierskazeme aan het Mariniersplein gere
den.
Koninklijk bezoek
aan de volkstuintjes
Hedenmorgen werd door de Koninklijke
familie een bezoek gebracht aan een der
volkstuintjes van den Bond van Volkstuinders
„Ons Lustoord" aan den Zuidelijken Wandel
weg. Met auto's werd om half elf gereden
vanaf het Koninklijk Paleis naar den Zuide
lijken Wandelweg, langs Mozes en Aaron-
straat, Nieuwezyds Voorburgwal, Spui, Rokin,
Muntplein, Reguliersbreestraat, Rembrandt-
plein, Utrechtschestraat, Keizersgracht (even
zijde)Amstel, Sarphatistraat, Oosteinde, brug
Stadhouderskade, Stadhouderskade, Amstel-
dijk.
Aan den ingang werd Hare Majesteit ont
vangen door het dageiyksch bestuur van den
Bond, bestaande uit de heeren J. Vroegop,
voorzitter; P. G. Hoen, secretaris; K. Hylsma,
penningmeester-administrateur; Th. Uilkam,
en C. Smit, voorzitter van deze afdeeling.
Hierna werd een rondwandeling gemaakt
langs een aantal van de 375 tuintjes. Hare
Majesteit toonde haar bewondering over de
kweekkunst van deze amateur-tuinders. Nu
moet het gezegd worden, dat, wat hier te
zien is, vaak in het geheel niet achterstaat
bij hetgeen wij dikwyls op kweekeryen heb
ben aanschouwd.
Hier en daar werd eenige oogenblikken
stilgestaan om te wyzen op bijzondere plan
ten, die door deze amateurs gekweekt zyn.
Op do meeste tuintjes waren de kweekers en
kweeksters aanwezig. Aan het eind van het
bezoek werd nog een kykje genomen bij een
der tuintjes, dat afwykt van de anderen. Dit
plekje grond is bezaaid met steenen. Er
groeien distels en andere wilde planten.
Hierna werd afscheid genomen om den
tocht voort te zetten naar de Amsterdamsche
Vereeniging voor Schoolwerktuinen. Hier
waren ter ontvangst aanwezig de voorzitter,
mr. J. van Woudenberg Hamstra; de secreta
resse, mej. S. Heymans; de heer C. H. Claas-
sen en de heer J. Schaap, leiders van den
tuin. Na de begroeting maakten de Koningin
en Prinses Juliana, benevens Prins Hendrik,
een wandeling door de tuinen, waarby de
heer Van Woudenberg Hamstra de Koningin
o.a. mededeelde hoe de planten naar de fa
milies gerangschikt zyn, terwyi het midden
stuk van den tuin in beslag wordt genomen
door de telkens 15 M2 groote tuintjes der
kinderen, waarvan bestemd is voor bloe
men, de rest voor groenten. Nadat men den
tuin had rondgewandeld, waarby verschillen
de malen, om enkele byzondere planten in
oogenschouw te nemen, werd stilgestaan, werd
nog een kort bezoek gebracht aan het ge
bouwtje, waar verzamelingen schelpen, vlin
ders enz. zijn byeengebracht. Luid toegejuicht
verliet de Koninklijke familie den tuin, om
langs een omweg weer het Paleis te bereiken.
Het bezoek der Koninklijke Familie aan
de hoofdstad.
De minister van Binnenlandsche Zaken
en Landbouw heeft de voorwaarden vast
gesteld, onder welke steun van Rijkswege
aan de bestrijding der tuberculose onder het
rundvee kan worden verleend.
Te Tilburg heeft de plechtige installatie
plaats gehad van Mgr. dr. B. Eras tot Pro-
tonotarius Apostolicus.
Nadere bijzonderheden omtrent de sta
kingsrelletjes op Billiton.
Kapitein Koppen is met de H.-N. A. F. A.
te Batavia aangekomen en doorgevlogen
naar Bandoeng, waar hij eveneens behou
den is gearriveerd.
De Aartsbisschop van Canterbury, afge
treden tengevolge van de verwerping van
de herziening van het gebedenboek, zal he
den voor de laatste maal de vergadering der
bisschoppen presideeren.
Te Bordeaux is de algemeene havenar
beidersstaking afgekondigd.
De Oostenrijksche bondspresident, Hai-
nisch, zal in November definitief aftreden.
De roofmoordenaar Hopp legt een vol
ledige bekentenis af.
Het standpunt van Amerika ten opzich
te van het Britsch-Fransche vlootcompromis.
Barometerstand 9 uur vjm.: 7.57. Stilstand.
OPTICIENS FABRIKANTEN
Licht op. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 7.18.
Hoogste barometerstand 767.6 m.M., te
Vestmanör.
Laagste barometerstand 748.9 mM„ te
Vardö.
Verwachting: Zwakke tot matigen wind uit
noordelijke richtingen, half tot zwaar bewolkt,
weinig of geen neerslag, koeler des nachts.
Geseind van De Bilt, hedenmorgen te
9 uur 50, aan alle posten:
Attentiesein neer!
Tusschen de lift bekneld
Gistermiddag heeft in de Beverwyksche
conservenfabriek een droevig ongeluk plaats
gehad.
Toen een lorrie met bussen met conser
ven door een tweetal meisjes op de lift ge
reden was, drukte een van haar op de con
tactknop, zonder dat het lifthek gesloten
was. De 18-jarige W. v. R., wonende aan de
Peperstraat, bevond zich op de lift en ging
mee naar boven.
Plotseling hoorde het achtergebleven
meisje een gil en bemerkte, dat v. R. met
het hoofd tusschen de lift en een balk van
de zoldering bekneld zat.
Onmiddellijk snelde men ter hulp, doch
het bleek reeds te laat. Het ongelukkige
meisje werd levenloos naar buiten gebracht.
Twee doktoren, die inmiddels gewaarschuwd
waren, constateerde, dat de nek gebroken
was, waardoor de dood oogenblikkelyk was
ingetreden.
Het lyk is naar de ouderiyke woning over
gebracht.
Eén doode
Op den Leidscheweg onder Wassenaar is
een ernstig motorfietsongeiuk gebeurd.
Jhr. E. O. Berg van Middelburgh, uit
Wassenaar, kwam uit Alphen en reed met
zyn zoontje op de duo. Even vóór Wasse
naar geraakte hy in botsing met een vracht
auto, waardoor hy kwam te vallen en zoo
ernstig gewond werd, dat de dood spoedig
daarop intrad. Het zoontje kreeg geen noe
menswaardig letsel.
De heer E. O. Berg van Middelburgh was
39 jaar oud, hy was sedert 1921 secretaris van j
de N.V. R. 8. Stokvis Zonen, te Rotter
dam. I
Een onzer grootste instellingen zou een
verlies van een millioen lijden
Aneta seint uit Soerabaja:
Het Soer. Handelsblad bespreekt de de
confiture te Rangoon, waarbij de Chineesche
firma Banghwat, die k la baisse in ryst spe
culeerde, geweldige bedragen moet hebben
verloren. Het blad deelt mede, dat eener-
zyds wordt gesproken van oplichting op
groote schaal, terwyi anderzyds vermoed
wordt, dat de oorzaak waarschyniyk dieper
ligt en gezocht moet worden in den stryd
tusschen de z.g. „big mills", zynde de molens
in Europeesch bezit, en de z.g. „small mills",
zynde de molens in Chineesch bezit. Laatst
genoemde verstrekken den landbouwers
kwistig credieten. By een dalende markt
bleek, dat meer voorschotten verstrekt wa
ren dan het product opbracht.
Het Nieuws van den Dag v. Ned.-Indië
meldt, dat het totale deficit tien en een half
millioen ropynen bedraagt, terwyi de dek
king by de banken hiervoor geraamd wordt
op niet meer dan 25 pet.
Volgens de Ind. Financier zou een onzer
grootste instellingen by de deconfiture be
trokken zyn ep een verlies lyden van
1.000.000.
By gelegenheid van het eerste lustrum
der R. K. Universiteit, zal Mgr. A. F. Diepen
op Woensdag 17 October ak. een Pontificale
Heilige Mis opgedragen in de St Augustinus-
kerk te Nymegen.
