Gemengd Nieuws
r
v-
Een dappere Rotterdammer
omgekomen
DERDE BLAD
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
DINSDAG 25 SEPTEMBER 1928
BLADZIJDE 2
BINNENLANDSCH NIEUWS
Vorstelijke humor
De 70-ste verjaardag van
den ex-keizer
Dubbele belasting voor
grensbewoners
H.M. de Koningin-Moeder
Met het groote dok naar
Singapore
Drie tollen opgeheven
Ir L. J. Feber wederom lid
der Tweede Kamer
KERKNIEUWS.
Mgr. Dr. B. Eras
Het overlijden van prof.
P. J. H. Geurts
UIT ONZE OOST
De stakingsrelletjes op
Billiton
Wat al niet geruild wordt
20 Wielrijders aangereden
Thans een pistool
Mislukt
Het menschenoffer op
Soemba
Driedaagsche veldtocht
Aanvaring op den Rijn
Een botsing te Oegstgeest
Onder zijn kar gevallen
De eerste sneeuw
De staking bij „de Schelde"
LEGER EN VLOOT
De nationale Landstormdag
STOOMVAARTLIJNEN.
VISSCHERÏJ.
Eenige Kamerleden trekken In Den Haag
op naar het koninklijk paleis om de konin
gin een voordracht te brengen voor het pre
sidium der Kamer. Onder hen is ds. Kersten.
Men weet, hoe het bestuur der Gerefor
meerde kerken de Koningin heeft berispt
wegens haar bezoek op Zondag aan de
Olympiade. Welnu, thans „onderhoudt"
koningin Wilhelmina „zich gedurende eenige
oogenblikken met de leden". Zy vraagt ds.
Kersten
„Hoe vond u de Olympiade en de Nenijto
te Rotterdam?"
„Wat moest ik daar nu op zeggen?" vroeg
later ds. Kersten aan zyn medeleden. Ik heb
gezegd: .Mevrouw ik heb er van gelezen!
HU durfde er niet bij te voegen: „En u
heeft de Olympiade op Zondag bezocht!"
De ex-keizer van Duitschland die in het
jaar 1859 geboren is, zal op 27 Januari van
het volgend jaar zUn 70sten verjaardag vie
ren. In verband hiermede zullen op huize
Doom feestelijkheden worden gegeven, waar
aan door een zeer groot aantal Duitschers zal
worden deelgenomen.
De „Volkskrant" schrift:
Eenigen tüd geleden hebben wy meege
deeld, dat binnenkort eene overeenkomst kan
tot stand komen tusschen de regeeringen
van Nederland en Duitschland met betrek
king tot het voorkomen van dubbele belasting
van Nederlanders, vooral arbeiders, die in het
grensgebied wonen en in Duitschland wer
ken. Allerlei omstandigheden hebben deze
overeenkomst vertraagd.
Thans kunnen wy meedeelen, dat zy gis
ter (Maandag) is geteekend. Ongetwijfeld
zullen de arbeiders in de grensstreken dit met
vreugde vernemen. De betaalde dubbele be
lasting zal, indien onze inlichtingen juist
zijn, over 1927 en 1928 nog ten deele worden
terugbetaald.
H. M. de Koningin-Moeder is hedenoch
tend uit Utrecht voor eenige weken naar het
buitenland vertrekken.
H. M. was vergezeld door de Hofdame Ba
ronesse van Tuyll van Serooskerken en den
Grootofficier Jhr. Mr. A. Schimmelpennincs
De Koningin-Moeder zal eerst eenige dagen
verb.ij.' houden in de buurt van Cassel in
Thüringen.
Het dok voor Singapore wordt einde dezer
week te Colombo verwacht. Het traject Cey
lonSingapore kan in 16 17 dagen worden
afgelegd, zoodat over overgeveer drie weken
de reis volbracht kan zyn, indien zich geen
tegenslagen voor doen.
De gemeenteraad van Bunschoten heeft,
naar de „Tel." verneemt, in zijn vergadering
van Zaterdag besloten de twee tollen bij den
Bisschopweg en een tol op den weg naar
Hoogland per 1 Januari a.s. op te heffen.
Zulks geschiedde na overleg met Ged.
Staten van Utrecht over de verbreeding en
verbetering van den weg van hier naar
Hoogland, vlak bij Amersfoort gelegen. Tot
nog toe kost een ritje heen en weer van
Bunschoten naar Amersfoort 1.30 aan tol
geld.
Bij besluit van den voorzitter van het
Centraal Stembureau is in de plaats van
mr. A. B. C. M. Rijckevorsel, die wegens zijn
benoeming tot Commissaris der Koningin in
Noord-Brabant, ontslag heeft genomen als
lid van de Tweede Kamer, tot lid van die
Kamer benoemd verklaard ir. L. J. M. Feber
te den Haag.
De plechtige installatie als Protonotarius
Apostolicus
Met grooten kerkelijken luister heeft Zon
dag in de kapel van het St. Joseph-gasthuis
te Tilburg de installatie plaats gehad van
Mgr. dr. B. Eras tot Protonotarius-Aposto-
licus. De procurator van het Doorluchtig
Nederlandsch Episcopaat te Rome wenschte
niet, dat aan deze plechtigheid een open
baar karakter zou worden verleend en daar
om had hij alleen zijn bloedverwanten uit-
genoodigd om tegenwoordig te zijn bij de be
vestiging in de hooge waardigheid, hem door
Z, H. den Paus geschonken.
Door de eerw. zusters van 't St. Joseph-
Gasthuis was deze gelegenheid intusschen
aangegrepen om het opdragen van een pon
tificale H. Mis in haar kapel met alle pracht
te omringen. Met groote toewijding hadden
zij haar schoon bedehuis versierd om den
bisschop van den Bosch, Z. D. H. Mgr. A. F.
Diepen en den nieuwen prelaat waardig te
ontvangen.
Om tien uur ving de plechtigheid aan. In
vol ornaat deed Mgr. Diepen zijn intocht
omringd doer een stoet van koorknapen en
gevolgd door den nieuwen protonotarius Mgr
Eras en de priesters assistenten. Het koor
der zusters zong het Ecce Sacerdos toen de
pontificale stoet de kapel binnentrok.
Overeenkomstig het liturgisch ceremonieel
werd de nieuwe protonotarius met de hem
verleende waardigheid bekleed, waarbij door
den secretaris van het Bisdom 's-Hertogen-
bosch den zeereerw. heer M. v. d. Ven de
benoemingsbTille werd voorgelezen.
Na de installatie droeg Mgr. Eras een
pontificale H. Mis op, waarbij op den troon
assisteerde Z.D.H. Mgr. A. F. Diepen met als
ministri de zeereerw. heeren J. Sanders,
deken van Tilburg, A. van Dijck, pastoor te
Tilburg (H. Vincentius) en W. Mutsaerts,
oud-secretaris van het Bisdom. De officiant
Mgr. Eras werd geassisteerd door zijn neven
de eerw. heer B. de Beer, theologant, semi
narie Haaren, diaken en den zeereerw. heer
K. Janssens, professor seminarie St. Michiels
Gestel, subdiaken, terwijl de overige func
ties yerdea waargenomen door de priester
studenten, eveneens familieleden van Mgr.
Eras.
De hoogeerw. her Tarclsius Bootsma (O.
Praem.) secretaris van Z.D.H. Mfr. Heijien,
bisschop van Namen, leidde de plechtigheid
als ceremoniarius.
Het koor der zusters zong op voortreffe
lijke wijze de Benedictus-Mis van Mortel-
mayer, terwijl als slot der plechtigheid het
Te Deum van Elb. Franssen werd uitge
voerd.
Gisteren meldden wij reeds het overlijden
van den Hoogeerw. Hooggeleerden heer Prof.
P. J. H. Geurts, den bekenden oud-hoofd
redacteur van „de Tijd" en oud-hoogleeraar
aan het Groot-Seminarie te Roermond.
Reeds geruimen tijd was profj Geurts on
gesteld
Het laatste jaar heeft prof. Geurts te
vergeefs overal genezing gezocht van de
ernstige zenuwziekte, die hem was overval
len. Eindelijk, einde Juni, liet hij zich in
„Huize Padua" te Boekei opnemen, waar hij
Vrijdag j.l. door een beroerte werd getroffen.
Zaterdag trad nog een hoopvolle verbete
ring in, maar Zondagmorgen om 7 uur werd
prof. Geurts opnieuw door een aanval ge
troffen, welke plotseling en ontijdig een ein
de maakte aan zijn verdienstelijk leven.
Prof. Geurts heeft zijn groote gaven ja
ren achtereen ten dienste gesteld van de
journalistiek en daarin buitengewoon werk
gepresteerd.
Prof. Geurts werd op 8 Augustus 1869
te Swolgen, gemeente Meerlo in Noord-
Limburg geboren. Hij studeerde aan de bei
de Seminaries van het Bisdom Roermond en
werd 30 Maart 1895 priester gewijd.
Hetzelfde jaar nog werd hij benoemd tot
assistent aan de O. L. Vrouw Munsterkerk te
Roermond.
Zijn groote liefde en begaafdheid voor de
journalistiek viel reeds de eerste Jaren van
zijn priesterlijke loopbaan zeer op en was
oorzaak, dat prof. Geurts tot opvolger van
Mgr. Eygenraam met dr. Vermeiden werd
benoemd tot hoofdredacteur van ,de Tijd".
Dit geschiedde in het najaar van 1902.
Op dat tijdstip werd prof. Geurts eveneens
benoemd tot rector van he St. Bemardus-
gesticht te Amsterdam.
Gedurende negen jaar heeft hij de ver
antwoordelijke positie van hoofdredacteur
met veel talent bekleed en de artikelen van
zijn hand werden hoog geroemd.
In 1911 moest hij die taak neerleggen om
een andere eervolle functie te aanvaarden,
nl. de benoeming tot hoogleeraar in de
kerkgeschiedenis aan het Groot-Seminarie
te Roermond.
Hoewel prof. Geurts de eerste jaren daar
na zich bijna uitsluitend aan het hoogle
raarschap wijdde, begon de liefde voor de
journalistiek weer in hem te ontwaken. Hij
opende een nieuwe rubriek in „de Tijd",
„Van Week tot Week" en schreef daarin
graag gelezen en zeer erudiete artikelen over
allerlei onderwerpen en persoonlijkheden, die
in de belangstelling van den dag stonden.
Later had hij de gelegenheid om zijn
„Gestalten en Gedachten" te schrijven, een
standaardwerk in vijf deelen van zeer groo
te beteekenis en blijvende waarde.
Dit werk heeft ook veel van zijn phy-
sieke krachten gevergd, waardoor prof.
Geurts den laatsten tijd veel met zenuw
overspanning te kampen had, totdat Zon
dag het einde kwam.
Het was het einde van een leven, dat hem
bij harde teleurstelling tooh ook een rijke
voldoening heeft gegeven.
Want in het begin van dit jaar werd Prof.
Geurts nog benoemd tot Kanunnik van het
Kathedraal Kapittel van Roermond, in wel
ke hooge onderscheiding hij terecht een er
kenning van zijn vele verdiensten mocht
zien.
Helaas heeft prof. Geurts deze eervolle
functie niet lang mogen bekleeden.
Naar gemeld wordt, zal de begrafenis van
het stoffelijk overschot Woensdag a.s. te
Swolgen plaats hebben.
Aneta seint uit Tandjong-Pandan:
De spe dale verslaggever van het „Bat.
Nieuwsblad" seint van hier, dat thans een
kleine honderd personen betrokken bij de
stakingsonlusten van de Chineesche werk
nemers der Billiton-Mij. te Klappa Kampit
zijn gearresteerd en er steeds nieuwe arres
taties geschieden. Een te Klappa Kampit
aangehouden communistische onderwijzer,
afkomstig uit Singapore, behoort vermoede
lijk tot de hoofdaanleggers van den op
stand, zoodat hierdoor aangenomen kan wor
den, dat van buiten af de ongeregeldheden
zijn beïnvloed. Behalve de Chinees, die op
het terrein van'het gevecht werd gedood, is
ook een Chinees die zwaar gewond werd.
na operatief ingrijpen in het hospitaal over
leden. De toestand van een derde, die wei
gert een operatie te ondergaan is hope
loos.
Hoewel de algemeene toestand rustig kan
genoemd worden, behoudens af en toe nog
kleine ongeregeldheden, liepen Donderdag
middag een 20-tal stakers de omgeving van
Damar, gelegen in Noord-Manggar, af, met
het doel op te ruien. Een patrouille van 20
man arresteerde hen allen. Hieruit blijkt
wel, dat er nog geen absolute rust hcerscht,
de staking omvatte ruim 4000 man, welke op
een gegeven moment tegenover 50 man poli
tie te Klappa Kampit stonden. Daarna ont
ving de politie versterking van 20 man
politie uit Manggar, waarna om hulp naar
Batavia werd geseind. Dit heeft hare
preventieve uitwerking op de stakers niet
gemist, want onder hen liep Dinsdag
het gerucht, dat een 500 man uit Batavia
tot de tanden gewapend onderweg waren
Dit heeft ongetwijfeld medegewerkt tot zui
vering van den toestand. Thans plukt men
vruchten van het machtsvertoon.
De toestand der gewonde politiedienaren
is gunstig; enkelen hunner zijn reeds her
steld.
In Amerika is het vliegtuig reeds onder de
categorie ruilbare objecten terechtgekomen
getuige de volgende annonce die in de „U.S.
Air Sendees" voorkomt: „Wie is bereid een
klein vliegtuig, in goeden staat, te ruilen
voor twee mooie „Super Alaskan" zilvervos
sen, die 1000 dollar waard zijn"?
Uit St. Oedenrode meldt men aan het
„Huisgezin"
Dezer dagen had op den Provincialen
kunstweg tusschen St. Oedenrode en Son,
in de nabijheid van het Kerkdorp Nijnsel
een auto-ongeluk plaats, dat buitengewoon
gunstig is afgeloopen. Langs de tram, die
om ongeveer half twee te St. Oedenrode uit
de richting Eindhoven aankomt, reden aan
den linkschen kant een groep wielrijders,
ongeveer 20 in getal, in dezelfde vaart als
de tram, mede. Van de andere richting uit
St. Oedenrode arriveerde de auto van den
heer Van de Kamp uit St. Oedenrode, die
gewoon in het midden van den kunstweg
zijn gang vervolgde. Op het laatste moment
trachtte de voorste van de groep wielrijders,
welke allen aan den verkeerden kant den
auto passeerden, nog voor den auto door te
schieten, wat echter niet gelukte, doordat
de wielrijder nog gegrepen werd door het
voorste wiel van den auto. De auto-bestuur
der, de zoon van den heer Van de Kamp,
trachtte het ongeluk nog te voorkomen door
iets naar rechtste wijken, doch reed met
zijn auto tegen den achtersten wagen (baga
gewagen) van de tram. Alle opvolgende
wielrijders kwamen te vallen, waardoor er
verschillenden met lichaam en rijwiel tegen
en onder den auto terecht kwamen.
Een viertal personen scheen er nogal ern
stig aan toe te zijn en zaten uiterlijk vol
schrammen enwonden. Drie van de vier
werden per vrachtwagen naar het St. Oda-
gesticht vervoerd, waar ze door een genees
heer werden verbonden. Een der vier kon
direct zijn weg vervolgen, terwijl 2 anderen
tegen den avond per auto naar hunne woon
plaats in Schyndel werden vervoerd. Een
der gekwetsten ligt met een lichte hersen
schudding nog in het St. Oda-gesttcht, doch
zijn toestand moet niet gevaarlijk zijn. Een
viertal rijwielen was geheel vernield zoo
dat het onbegrijpelijk is, dat het ongeluk
nog zoo voorspoedig is afgeloopen. Volgens
verklaring van verschillende personen treft
den auto-bestuurder geen schuld. De auto
is aan de voorzijde voor een groot stuk ver
nield en ook het glas„werk werd aan de eene
zijde geheel in stukken geslagen.
Aneta seint uit Bandoeng:
Het legerbestuur zond een circulaire uit,
waarbij bepaald werd, dat de revolver thans
geheel vervallen verklaard wordt en daar
voor in de plaats een pistool als bewapening
moet worden gedragen. De omwapening in
de buitengewesten zal zoo spoedig mogelijk
moeten geschieden, terwijl de datum voor
Java en Madoera is gesteld op 1 November
a.s. De afgeschafte revolvers zijn bestemd
voor de politie.
Aneta seint uit Batavia, dat de proefnemin
gen door de P.T.T. te Bandoeng met de zoo
genaamde geheime telefonie, een uitvinding
van den heer Van Druten genomen vanaf
eind Augustus j.l. tot heden volkomen mis
lukt zijn.
Het Christelijk Weekblad de Banier ver
telt van een menschenoffer op Soemba; er
blijkt niet uit of het kort geleden heeft
plaats gevonden; het geval is er niet minder
gruwelijk om:
„Er was droogte, groote droogte in het
land. De regentijd was niet doorgekomen en
hongersnood dreigde, wanneer de „goden
geen regen gaven". Ana Kami had de ge
dachte geopperd. En Op de vergadering der
hoofden was men er goedkeurend knikkend
op ingegaan. Een menschenoffer zou ge
bracht worden. Een jonge maagd. Zoo zou
men pogen de goden gunstig te stemmen,
opdat zij verkwikkenden regen deden neder
dalen op het naar water smachtende land.
Als dan alle voorbereidingen zyn getrof
fen, leest ge:
„Het te offeren meisje moest worden ge
roofd uit het verst gelegen landschap, dat
als stamverwantschap werd erkend.
Door een afgezant was men daar op de
hoogte gebracht van het groote gebeuren.
Als antwoord was gekomen het korte be
richt: „In het dorp Kalouki is zij te vinden".
Men toog op weg, een stoet van twintig
zwaar gewapende mannen. Een droeg zelfs
een geweer, als bewijs hoe ernstig gemeend
de tocht was.
Na twee dagreizen kwam men in de nabij
heid van het bewuste dorp en men hield halt
op eenigen afstand. Terwijl men zich schuil
hield in het bosch, werd een bode gezonden
met de tijding, dat men in de nabijheid was.
's Morgens, vóór het opgaan der zon, gin
gen eenige mannen op de loer liggen bij de
bron, aan den voet van den heuvel, waarop
het dorp Kalouki gebouwd was.
Een oude vrouw, het was naar afspraak
begeleidde een jong meisje naar beneden. Met
een kruik op haar hoofd trippelde zij achter
de oude vrouw aan om water te gaan schep
pen uit de bron, onbewust van eenig gevaar.
Terwijl zij bezig was het water in haar
kruik te laten loopen, werd zij overvallen
Plotseling werd haar een doek over het
hoofd geworpen, zoodat alle schreeuwen on
mogelijk was. De oude vrouw liet men ont
snappen; vluchtende verborg zij zich in het
hooge struikgewas.
Door stevige mannenhanden aangegrepen
zoodat alle worsteling niets baatte, werd het
meisje weggedragen naar het bosch, waar de
bende zich schuil hield. Zij werd op den
grond gelegd en terwijl men haar goed vast
hield, werd met één forschen slag haar
hoofd afgehakt.
Na enkele uren rijden, stegen zij van hun
paarden op een plaats, ook weer van te
voren afgesproken en bepaald.
Daar werden zij achterhaald door de man
nen van Kalouki.
Onder hevig rumoer en geschreeuw alsof
zij zeer boos waren, klommen dezen van hun
paarden en hard klonk het verwijt: „Gij
hebt een kind van. ons vermoord. Laat ons
sirih pruimen en deze ernstige zaak bespre
ken".
Alsof er niets bijzonders te doen was, ging
men echter kalm in een kring zitten prui
men en praten. Intusschen werden een bpf-
fel en een varken, welke er reeds te voren
door de menschen van Kalouki waren ge
bracht, geslacht en werd er rijst gekookt in
de aloude aarden offerpotten tot dit doel
neergezet op deels ingegraven kooksteenen.
De menschen van Oemboe Lara Loenggi
waren belast met het koken van rijst en
vleesch. Toen alles gaar was, werd het eten
opgeschept op borden, daar „toevallig" ge
vonden.
In de portie, bestemd voor het dorpshoofd
van Kalouki, had men twee gouden oorhan
gers gestopt.
Gezamenlijk begon men te eten. Maar
toen het dorpshoofd een handvol rijst in zijn
mond werkte, vond hij een der twee oor
hangers.
Huichelend verbaasd riep hij uit: „Wat is
dat?"
Ana Kami, die het woord deed, ant
woordde: „Spreek daar niet over en steek
het in uw sirih-tasch."
Even later vond hij het tweede sieraad
en riep uit: „Wat is dat?"
Hij ontving hetzelfde antwoord: „Steek
het maar in uw sirih-tasch."
Toen het eten afgeloopen was, zei het
hoofd van Kalouki: „Laten wij nu eens
praten over het gedoode meisje."
Maar Ana Kami antwoordde: „Wat wilt gij
nog daarover spreken. Wü hebben immers
samen gegeten en gij hebt tot tweemaal toe
voordeel gehad. Laat ons verder over de zaak
zwijgen."
Opgeruimd, dat alles zoo goed gegaan
was, trok de stoet van Oemboe Loenggi
heen, scalp en huid en lever als buit mee
dragend.
Onder het slaan van trommen en gongs
kwam men den volgenden avond het stam-
dorp Oema Malai binnen. Den geheelen
nacht werd er feest gevierd met mannen-
dansen# tot men bij het aanbreken van den
dag moest ophouden van vermoeienis.
Als het nu maar hielp.
Want nog altijd stond de hemel strak
blauw en slechts boven het gebergte in het
binnenland werden regenwolken gezien.
Maar de regen daalde niet neder naar het
verschroeide kustland, waar mensch en dier
en plant om regen schreeuwden.
Als dit offer niet baatte, wasss er geen red
ding mogelijk en in grooten hongersnood
zouden allen ellendig omkomen.
Eenige weken later brak de Westmoesson
door, al was het bijna twee maanden later
dan gewoonlijk.
En algemeen zeide men: „Het offer was
goed en het gebed is verhoord."
„O, het heidendom is gruwelijk
Moreni. dat de Nederlandsche kolonie er
zwaar getroffen werd door het verlies van
Velderman, die op 15 September j.l. bij een
auto-ongeluk om het leven kwam.
Johannes Philippus Velderman, die ge
boortig was uit Hillegersberg, werd 36 jaar.
Hij laat vrouw en een dochtertje van 14 jaar
achtef.
De groote bewijzen van deelneming van
den kant van de Roemeensche werklieden
en beambten van de Astra bewezen wel,
dat Velderman zich niet alleen bij de land-
genooten, maar ook bij de Roemenen hooge
achting verworven had door zijn dapperheid,
jovialiteit en open en oprecht karakter.
Onder „Haagsche Krabbels" vertelt de
N. R. Crt.:
Meneer zei Pietje m'n huishoudster
ik zou eigenlijk zoo graag een hitje hebben.
Pietje zei ik je tast me in een zwak:
dat is altijd een jeugddroom van me geweest.
Maar: overleg is het halve werk, waar kun
nen we hem zetten? In het schuurtje in den
tuin? Dan moet hij altijd door de gang en
de keuken. En de keldertrap kan hij niet af.
En moet je daar niet een soort rijbewijs voor
hebben? En één ding zeg ik je van tevoren:
ik laat hem niet uit.
Meneer - - zei Pietje as u nou zoo be
gint, (Pietje is op de Lindegracht in Amster
dam geboren) dan swaag ik m'r liefer.
Pietje zei ik mógen wij swage? Maar
Pietje was de kamer al uit.
Meneer zei Pietje 's avonds u be
greep vanmiddag natuurlijk wel, dat ik zoo'n
klein handig meissie van een jaar of veertien
bedoelde.
Pietje zei ik met de hand op m'n
horlogezakje, ik zal gezond blijven
Meneer Jei Pietje begin u nou
nieweer.
Pietje zei ik ik ben er niet over be
gonnen. Maar Pietje was de kamer al uit.
Meneer zei Pietje den volgenden mor
gen, om m'n ontbijttafel draaiend heppu
der allis ofer gedog?
Pietje zei ik het is geen oogenblik
uit m'n gedachten geweest: waar had je
't over?
Meneer zei Pietje u bint een straf.
Pietje zei ik het is of al de leeraren
uit m'n jeugd, die in hun graf liggen, in jou
een stem hebben gekregen. Maar Pietje was
de kamer al uit.
Klein intermezzo in de gang tusschen
Pietje en de werkster, die een leven met
twaalf traproeden maakt of ze spoorrails
uitlaadt.
Astie nou zoo flauw-lollig is zei Pietje
dan ister niks mittem te beginne.
Wostu? zei de werkvrouw.
En Pietje, met een stem, dat de musschen
in den. tuin opvlogen: dut astie zoo flauw-
lollig is, der niks mittem te beginne is.
Ixouem zei de werkvrouw.
Meneer zei Pietje 's avonds wees u
nou is effe ernstig zou u nou een afferten-
tie voor ehn meissie wille zette?
pietje zei ik m'n goeie naam en de
rust van m'n erfgenamen staan hier op het
spel als ik verkeering moet krijgen, dan
niet door een advertentie.
Ochchottechot zuchte Pietje en ging de
kamer uit.
Meneer zei Pietje den volgenden
morgen vóór m'n ontbijt, met iets meewarigs
over zich of ze tegen een ergen zieke sprak
zal ik een stukkie spek voor u uitbakke?
Pietje zei ik waarom denk jij, als
goed griffermeerd, dat Eva aan Adam Juist
een appel bood?
Kwenie meneer zei Pietje met een
gezicht van: laat ik hem nou z'n zin maar
geven.
pietje zei Ik omdat er momenteel
waarschijnlijk in het Paradijs geen spek
voorhanden was, dat ze bakken kon.
Mijn te diep zei Pietje en draaide de
kamer uit.
Meneer zei Pietje 's middags zeg u
nou effe ja of nee.
pietje zei ik met genoegen: ja of nee.
Meneer zei Pietje 's avondss hoe moet
dat nou mittie affertentie?
pietje zei ik als ik van jou lijm kon
koken, dan zou ik kapitalen verdienen.
Met vrouwelijke logica heeft ze dit als het
jawoord beschouwd.
Vandaag zijn we een hit rijk geworden:
Pietje ontplooit zich als temster, ik hoor
hier haar stem uit de keuken: sta niet tegen
de verf en heb je geen werkpetoffels?
Een Nederlandsch matroos gedood.
Naar het Wolffbureau uit Coblenz seint,
is bij de aanvaring tusschen het Zwitsersche
motorschip Uri en het Nederlandsche stoom
schip Kriemhilde op den Rijn bij Kestert
volgens de „Koblenzer Generalanzeiger" een
Nederlandsche matroos om het leven geko
men. Een 20-jarige Nederlandsche matroos
van de Kriemhilde sliep toen het ongeluk
plaats vond in het matrozenruim. Door de
botsing werd het ruim ineengedrukt waar
bij de ongelukkige zulke kwetsuren opliep,
dat hij daaraan in het Bopparter ziekenhuis
is overleden.
Naar een medewerker van het „Hlbd."
meldt hebben in Moreni, waar men in een
bepaalde sonde van de „Astra Romana" een
hevigen en levensgevaarlijken strijcï tegen
het gas heeft moeten voeren, twee Rotter-
damsche boormeesters, Velderman en Free
ze, zich op buitengewone wijze onderschei
den. Weken lang hadden deze dappere Rot
terdammers hun leven gewaagd en, altijd
even rustig én kalm, ook de meest gevaar
lijke en lastige karweitjes opgeknapt. Als
door een wonder waren zij er zonder eenige
kleerscheuren afgekomen.
Thans komt het droevige nieuws uit
Gisterenmiddag omstreeks 3 uur is op den
Leidschen straatweg bij de begraafplaats
Rhijnhof te Oegstgeest een personen-auto
van de N. S. F. te Hilversum met een der
wielen tusschen de rails van de tram terecht
gekomen en daarna tegen een betonnen mast
van de bovenleiding der tram gereden. De
carosserie werd geheel vernield. De be
stuurder kwam er met eenige lichte kwet
suren af.
Te Roermond is de zoon van den heer P.
H. nabij het Hattemerveld onder zijn kar
geraakt, waarvan het paard op hol sloeg.
De direct ingeroepen geneeskundige hulp
constateerde ernstige verwondingen aan het
hoofd en lichaam, zoodat er groote vrees
bestaat voor het behoud van zijn leven.
Te Suderwick bij Dinxperlo is gisteren de
eerste sneeuw gevallen.
De partijen, betrokken bij de staking bij de
Mij. De Schelde, hebben gisterenmiddag een
bespreking gehad met den Rijksbemiddelaar
mr. Aalberse. Donderdag zullen de besprekin
gen worden voortgezet.
Op 27 September wordt te 's Gravenhage
de Nationale Landstormdag gehouden, waar
aan door 20.000 man zal worden deelgenomen.
Naar aanleiding daarvan is thans een ge
denkboek verschenen, dat minder is ge
schreven voor de samenkomst in de resi
dentie, dan wel ter herdenking van 't tien
jarig bestaan van den Bijzonderen Vrijwilli-
gen Landstorm. Ook zonder dit boekwerk
zal de 27ste September niet nalaten een
grootschen indruk te maken.
Het voorwoord is van den voorziter van
den Bijz. Vrijw. Landstorm, generaal-majoor
L. T. Duymaer van Twist. Hij schrijft dat
den Bijzonderen Vrijwilligen Landstorm bij
zijn opgang naar de Residentie op 27 Sep
tember 1928 een hartelijk welkom verze
kerd is.
„Het was 10 jaar geleden een daad van
moed en zelfopoffering, toen de duizenden
dienstplichtigen uit alle deelen des lands, de
cel, waaruit de Bijz. Vrijw. Landstorm werd
opgebouwd, na een moeizamen mobilisatie
tijd van 4 jaren nauwelijks in hunne haard
steden teruggekeerd, bezield door liefde voor
vaderland en vorstenhuis en opkomend voor
gezag en vrijheid, zich geheel vrijwillig ter
beschikking van de regeering stelden, om de
groote geestelijke en maatschappelijke goe
deren, die God ons volk had geschonken, te
beschermen en te bewaren.
In die dagen gingen onze vrijwilligers, die
op den eersten oproep huis en haard verlieten
om naar de centra van het gevaar te snel
len, een onzekeren en bangen tijd tegemoet.
Zouden zij het gezin, dat zij Vrijwillig
hadden verlaten, terugzien? De toekomst
hield het verborgen.
Gode zij dank, hun offer was niet noodig.
Maar door hun spontane daad hebben zij
het Vaderland aan zich verplicht.
De bedoeling van het saamkomen in de
Residentie is, om den band tusschen de
Landstormers te versterken, van de saam-
hoorigheid te doen blijken en van de paraat
heid van het instituut te overtuigen."
De minister van Defensie, de heer J. M.
J. H. Lambooy, schrijft een woord van hulde
en dank aan hen, die op het oogenblik, dat
de binnenlandsche vrede in groot gevaar ver
keerde, en de burgeroorlog in ons dierbaar
Nederland dreigde te ontbranden, het ini
tiatief namen om kloeke mannen, wien eer
bied voor de wet en voor orde en rust dier
baar zijn, op te roepen, om vrijwillig op de
bres te gaan staan voor het behoud van die
onschatbaar groote goederen. Maar tevens
past dan een eeresaluut voor hen, die, aan
den oproep gehoor gevende, niettegenstaande
hun het mobilisatieleed van de jaren 1914—
1918 nog versch in het geheugen lag, vrouw
en kroost vaarwel zegden, om zich geheel uit
eigen aandrift als beschermers van Konin
gin en Vaderland daar op te stellen, waar het
gevaar het grootst was.
De natie is hun grooten dank verschul
digd.
De energie van de organisatietalenten der
leiders vermochten het machtige instituut op
te bouwen, dat thans gaat jubileeren. Wat
al toewijding, doorzettingsvermogen en over
redingskracht moeten daartoe zijn ontwik
keld! En thans staat het daar, van zijn
kracht bewust, trotsch op zijn taak van vre
desbewaarder. Ja, vredesbewaarder in den
vollen zin van het woord, niettegenstaande
het zoo dikwijls als militairistisch wordt uit
gekreten.
Tal van andere bekende persoonlijkheden
hebben verder voor dit gedenkboek een
bijdrage geleverd.
Mr. Heemskerk schrijft:
„Van meer gewicht dan deze-herinnering
echter is het, om zich heen te zien en den
blik op de toekomst gericht te hebben.
Overal, in ieder land, ook bij ons, woelt en
werkt een revolutionnaire geest van de erg
ste soort, stelselmatig gevoed uit het buiten
land. Een geest, die niet maar eenvoudig
door gewelddadige middelen hervormingen
beoogt, maar die alles wil omverwerpen, waar
Staat en Maatschappij op rusten, het geloof
wil uitroeien, het recht wil verkeeren, alles
vernielen en die nergens heil kan aanbren
gen, overal slechts ellende, geestelijk en stof
felijk."
In gelijken zin schrijft de heer H. Colijn
over het blijven bestaan van den Bijz. Vrijw.
Landstorm.
Het gedenkboek meldt verder, dat 't corps
zich nog steedsuitbreidt. Telde het in 1919
slechts 16.181 vrijwilligers, op 1 Januari 1928
bedroeg dit aantal 58.050 vrijwilligers, waar
van er 7831 behooren tot de vrijwillige land
stormkorpsen, spoorweg-, vaartuigen- en
motordienst.
STOOMVAART MIJ, NEDERLAND
KARIMOEN 23/9 v. Amst. r.. Batavia via Lond.
P, C. HOOFT (thuisr.) 23/9 v. Port Said.
RADJA 23/9 v. Bremen te Amst.
SAPAROERA (uitr.) 21/g v. Belawan.
KON. HOLL. LLOYD
DRECHTERLAND (thuisr.) pass. 23/9 Quessant25/9
v.m. o u. te Amst. verwacht.
MAASLAND 24/9 v. Hamburg te Amst.
ORA^'IA (thuisr.) 23/9 Fernanda Noronha gep.
ZEELAND IA 23/9 v. Gdynia te Amst.
KON. NED. STOOMBOOT MAATSCHAPPIJ
AJAX v. Amst. n. Kopenhagen, pass. 24/9 Holtenau.
AMOR 21/9 v. New York n. W. Indië.
AURORA v. Patras n. Amst., pass. 22/9 Gibralt-r.
BR1ELLE 24/9 v. Hamburg te Antwerpen.
CRIJNSSEN 24/9 v. Hamburg te Amst.
DEUCALION 23/9 v. Algiers n. Smyrna.
ERATO 24/9 v. Amst. te Hamburg.
FUTERPE 22/9 v. Vigo n. Amsterdam.
HLt CDE -(uitr.) pas 23/9 zoren.
IREN7 Candia n. Canea.
IRIS v. Amst. n. Odense pass. 23/9 Holtenau.
JUNO 22/9 v. Rott n. Vigv
LU NA 21/9 v. W.-Indië te New York.
MEDEA 2 19 W.-Indië te New York.
MEDEA 22/9 v. Lissabon n. Amsterdam.
MEROPE 22/9 v. Caval' r. Valo.
NEREUS 23/9 v. Triest te Fiume.
NERO 24/9 v. Danzig te Amst.
ODYSSEUS v. Amst. n. Kopenhagen, pass. 24/9 Holtenau.
ORPHEUS v. Aarhus n. Amst., pass. 23/9 Brunsbuttel.
PERSEUS 23/9 v. Gibraltar n. Oran.
POLLUX v. Algiers n. Amst., pass. 23/9 Quessant.
POSEIDON 23/9 v. Malta te Alexandrië.
PROTEUS v. Amst. n. Stettin, pass. 23/9 Holtenau.
SATURNUS v. Ceuta n. Genua, rass. 23/9 Gibraltar.
TELLUS 21/9 v. Palermo 11. Amsterdam.
THESEUS v. Stetting n. Amst. pass. 27/9 Brunsbuttel.
TRITON 22/9 v. Smyrna te Constantinopel.
VENUS v. Smyrna n. Algiers pass. 2-/9 Gibraltar.
VESTA 22/9 v. Hamburg n. Bremen.
ZEUS 22/9 v. Tuhis n. Messina
HALCYON LIJN
STAD DORDRECHT 24/9 v. Rott. te Hamburg.
HOLLAND—AMERIKA LIJN
BLOMMERSDIJK 21/9 v. New York te Philadelphia.
DINTELDIJK v. Rott. n. San Francisco via Swansea pass.
23/9 Lizard.
EEMDIJK 24/9 v. Vancouver te Rott.
KINDERDIJK Antwerpen n/d. Pacifickust, 18/8 v. Los
Angeles.
SPAARNDAM New-Orleans n. Rott. 21/9 v. Tampico.
VOLEI7DAM 22/9 v. New York n. Rott.
WAALDIJK 22/9 v. Baltimore te Norfolk.
HOLLAND—AFRIKA LIJN
BILLITON (uitr.) pass. 22/9 Las Palmas.
HEEMSKERK 23/9 v. Beira te Rott.
JAGERSFONTEIN (uitr.) 22/9 te Tanga.
LOCHKATRINE v. d. Pacifickust n. Rott. 22/9 te Londen.
MELIS KERK (thuisr.) 22/9 v. Lourenzo Marques n.
Durban.
MOERDIJK Rott. n. de Pacifickust, 23/9 te Londen.
NIJKERK 23/9 v. Beira t<> Rott.
RIJNDAM New York n. Rott., 23/9 300 mijl W. v. Scilly.
RIJPERKEPK 24/9 v. Rott. n. Hamburg.
VECHTDiJK (uitr.) 24/9 v. East Londen te Durban.
HOLLAND—WEST-AFRIKA LIJN
ALBIREO 23/9 v. Daulu te Rott.
HOLLAND—AZIË-LIJN
ZOSMA 23/9 v. Hamburg te Rott.
HOLLAND—BRITSCH-INDIË LIJN
ANDIJK (uitr.) 21/9 v. Suez.
BOVENKERK (thuisr.) 21/9.te Colombo.
STREEFKERK (uitr.) 22/9 v. Suez.
JAVA—NEW-YORK LIJN
SALEIER 22/9 v. New York te Philadelphia.
SIMALOER Java n. New York 22/9 v. Algiers.
ROTTERDAMSCHE LLOYD
DELI (thuisr.) 22/9 te Marseille, zette 23/9 de reis voort.
KOTA INTEN (uitr.) 23/9 v. Makello.
MODJOKERTO 23/9 v. Rott. te Hamburg.
TAMBORA (thuisr.) 22/9 te en v. Marseille.
ROTTERDAM—ZUID-AMERIKA LIJN
ALPHERAT 22/9 v. Rott. B. Air- s.
STOOMVAART MIJ. OCEAAN
ALCINOUS v. Glasgow n. Batavia, 23/9 te Liverpool.
ASPHALION v. Japan n. Rott. 22/c te Lond.
EURYMEDON v. Batavia n. Amst. pass. 22/9 Perim.
GLAUCUS 22/9 v. Rott. te Hamburg.
PROMETHEUS 23/9 v. Batavia 1. v. Amst. te Lond.
PHRONTIS 23/9 v. Amst. n. Macassar.
TANTALUS 34/9 v. Java te Amst.
NEDERLANDSCHE SCHEPEN
ANTJE m.s. 22/9 van Gravesend naar Brussel.
JANTJE ras. 22; 9 van Gravesend naar Ostende.
NEERLANDIA, lichter 23/9 Lizard gep., van Sheemessn.
per sleepb. Zeeland.
NOORDZEE, sleepb. 23/9 Prawlepoint gep. om de West.
OCEAAN m.s. 23/9 Lizard gep., van Llanelly naar
ZAANSTROOM 23/9 van Amsterdam te Bristol.
ACTIEF m.s. 21/9 van Haarbolle te Harburg.
ADELAAR m.s., 22/9 van Boom te Londen.
CALEDONIA 24/9 van Rotterdam te Middlesbro.
CORNELIA m.s. 22/9 te Londen uitgekl. naar Antwerpen
ELISABETH ms., 20/9 van A'dam te Harburg.
ENGELINA II ms., 23/9 van Nijmegen te Londen.
GRIETJE ms., 22/9 van Antwerpen te Londen.
HONTfiSTROOM 23/9 van Amsterdam te Londen.
JANETTE ms., 21/9 van Veile te Holtenau.
JANTJE ms., 21/9 van Hamburg naar
JOHANNA ms., 20/9 van Hamburg naar
KATRIENA ms., 22/9 te Londen uitgekl., Duinkerken.
KELBERGEN 20/9 Lizard gep. Wabana naar R'dam.
KOMEET ms., 21/9 van Hamburg naar
LIMBURG ms., 23/9 van Terneuzen te Londen.
MASCOT ms., 21/9 van Hamburg naar Skiën.
MYSSIENA, ms., 22/9 te Londen uitgekl. naar Schiedam.
NIEUWLAND 22/a van Grangemouth naar Rotterdam.
NOORDKAAP m.s. 23/9 te Londen uitgekl. naar Gent.
OOSTERLAND 22/9 van Blyth naar Bremen.
SAN ANTONIO ms. 20/9 van Cuen te Seville.
STRIJPE 22/9 van Dieppe naar Rotterdam.
SULTAN VAN KOETEI 18/9 van Miri naar Singapore.
TEUNA 22/9 van Karlskrona te Holtenau.
TYNE 22/9 van Rotterdam te Hamburg.
UNIO 19/9 te Singapore.
UTRECHT 18/9 van Saigon naar Singapore.
VALK ms., 24/9 van Gefle te Ornskjoldsvik.
VERTROUWEN, ms., 20/9 van Harburg n. Neuenfeld
VIOT ms., 21/9 van Swendboy te Holtenau.
VULCANUS 18/9 van Takao naar Hongkong.
WAALHAVEN 21/9 van Stettin te Kirkeness.
WESTLAND 22/9 van Leif.h naar Rotterdam.
WIELDRECHT 23/9 van Novorossisk te Malaga.
ENKHUIZEN, 21 Sept. Hedenavond kwamen hier 28
vaartuigen binnen met 37^5 pond garnalen, i'i manden
nest en 534 pond hnekbot. De garnalen golden ƒ5,105.30
per kist nest -.old 45ct.pernrnd,bot/21.1023.ioper ;0
kg*
ENKHUIZEN, 23 Se t. De uitkomsten der Zuiderzee-
visscherij waren hier in de afgeloopen week matig, ofschoon
de visciprijzen goed waren. Garnalen 20.000 pon-1 golden
5056.15 per kist. De vangst bedroeg in de voorafgaande
week 22.-<oo pond. Nest, ruim 1000 manden gold 45 ct.
per mand.
Ofschoon er meer vaartuigen ter botvisscherij uitzeilden,
was de vangst niet beter dan in de vorige week en bedroeg
1- 48 pon prijs 2~.3524.30 per 50 kg.
ENKHUIZEN, 22 Sept. De gamalenaanvoer van gister
avond bedroeg hier in het geheel 3905 ond (ge-eefd).
Laatste markt 5.20 per kist (55 pond). Heden kwamen hier
de eerste 5 botvaartuigen binnen met 460 pond hoekbot prijs
24.30 (vorige markt ƒ23.10) per 50 kg. Aalprijs 4^ ct. per
pond.
MONNIKENDAM, 22 Sept. In de afgeloopen week is aan
den vischafslag aangevoerd 3380 pond fuikaal 4370 ct.
241 pond lijnaal 5461 ct 44 pond kui'aal 4348 ct. 406
pond zijdenettenbot 2035 ct. 65 pond sleepbot 2128 ct.
50 pond schol 12 ct. per pond.
VOLENDAM, 22 Sept. Men besteedde in de afgeloopen
weeik aan den vischafslag voor garnalen 3.254«25 per lit
voor kwakaal 5468 cr., lijnaal 654 ct. bot 2836 ct.
per pond
De vangst van garnalen was zeer goed-van bot bevredi
gend, van aal matig.
IJ MUIDEN, 22 Sept. Heden waren aan den Rijks-
vischafslag 21 stoomtreilers. De prijzen waren als volgt
tarbot/ i,7*0.36, tongen ƒ2. o1.60 per kg. griet 45
21.50, gr. sch il ƒ4439» tnd. id. 3932, Zetscbol 34—
27.50, kl. sc'a.-l 22—12.50, 12—2.90, scharren 13.50—
1.40 p. 50 kg. roggen 22.50 p. hoop; vleet 2.271 P*
stuk; makreel 13—11, pieterman en coon 21—0.90, gr.
scfielviscb 4943md. schelvisc 35/ k. md. id. 2119.
kl. id. 107.50k, 5.904.20 p. 50 kg. kabeljauw 7260
125 kg. gr. gullen 25—19/ kl. gullen 10.50—wijting
5.60—1.90 p. 50 kg.
IJMUIDEN, 22 Sept. Van de treilvisscherij keerden he
den aan den afslag alhier terug de stoomtreilers IJ. M.
143 (Balder) met 3856; IJ. M. 261 (Pan) met 5151Q; IJ. M.
4 (Poseidon 1 met ƒ2152 IJ. M. 84 (Pallas) met 25—23/
IJ. M. 595 (Azimuth) met ƒ3631; IT. M. 52(Drrdrecht)
met 2145; IJ. M. no (Zaanstroom I) mzt 1969; IJ. M. 48
(Gezina) met 1412; IJ. M, 22 (Ita) met 2082; IJ. M. 232
(Westland) met '758; IJ. M. 50 (Simon) met 2473; IJ*
93 (Dorothea) met 2143; IJ.fM. 238 ohanna Marie) met
ƒ1367; IJ. M. ói (FrisiaAjnet 2841; IJ. M47 (Tubantia)
m°t 199"; U» M. 28 (Walr st met 21.25; IJ. M. 191
ger) met ƒ2270; IJ. M. 106 (Albatros) met 2207; IJ* M.
29 (Zeeleeuw) metƒ1845; U* M. 32 (Zeemeeuw) met/ 2693;v
2068 en de logge.' K. W. 99 (Martina) met 219 aaa besom
ming.
I'MUIDEN, 22 Sept. Heden werden de ladingen verscbe
haring verkocht van de Engelsche stoomdrifters L. T. 3°9
(Riverbatioo) met 3038; L. T. 3/3 (Golen News) met/ 24*4
L. T. 534 (Fume) met i486 en van den logger Ij. M. 21?
(Ewald) met 6277 aan besomming.
4