llODt =$3iano,jS
Instrumenten
DOOR DE LUCHT NAAR INDIE
c
t/eweden winkeliers
Gfoote sorteeritig
PEPERMUNT
TWEEDE BLAD
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT WOENSDAG 26 SEPTEMBER 1928
BLADZIJDE 2
LANDBOUW EN VISSCHEEIJ
Het invoerrecht op vleesch
Het 80e Ned. Landhuis-
houdkundig Congres
KERK EN SCHOOL
Prof. Dr. B. A. van Groningen
VERKEER EN POSTERIJEN
Brieftelegrammen naar Polen
Prof. Dr. C. C. Berg
Een nieuwe veerpont op
de Lek
Boekbespreking
Passagierslijsten
Ziiluieg 57 Haaflem
KERKNIEUWS
Het wonder van den
H. Januarius
VERKEER EN POSTERIJEN
De eerste der 5 postvluchten
volbracht
Een succes
o c e A A f\J A/5D. OOST //VDst
Gemeenschappelijke
telefoonaansluitingen
RADIO-NIEUWS
Hoeveel luisteraars zijn er
in Nederland?
In de rapporten van onze
verkoopers staat dikwijls
vermeld :„King pepermunt
is een succesvoor koopers
en verkoopers." Dit geeft
inderdaad de werkelijke
toestand weer.
wordt door de winkeliers
met genoegen verkocht,
want de tevredenheid hun
ner klanten straait terug
op henzelven.
GOUD, ZILVER
BH l'DRWEKKEN
Televisie door een
omroepstation
RECHTSZAKEN
Een oog uitgestoken
De Culemborgsche
moordzaak
Inbraak te Hilversum
De Minister van Financiën brengt ter
kennis van belanghebbenden, dat de Com
missie van deskundigen voor de samenstel
ling van de prijscourant ter berekening van
het invoerrecht op versch of gekoeld vleesch
in hare vergadering van 24 dezer bedoelde
prijscourant heeft vastgesteld als volgt:
Rund- en kalfsvleesch, versch of gekoeld
100 K. G. 85; paardenvleesch, versch cf
gekoeld, 100 K. G. 50.
Gedurende de maand October 1928 zal
mitsdien het invoerrecht voor de hierboven
bedoelde vleeschsoorten bedragen 10 percent
van de hiervoor vermelde waarden.
De invoer van Binnenlandsch vee
in Limburg.
Vanwege het Centraal bestuur van den Ne-
derlandschen Bond van Veehandelaren, is
het navolgende telegram aan den minister
van Binnenlandsche Zaken en Landbouw
gezonden:
Het centraal bestuur van den Ned. Bond
van Veehandelaren, in vergadering bijeen,
vraagt beleefd doch dringend, of Uwe Ex
cellentie ernstig wil overwegen, zoo spoedig
mogelijk Limburg weer open te stellen voor
invoer van binnenlandsch vee, vooral met 't
oog op de groote belangen voor veehouders
en handelaren, in verband met de belang
rijke veemarkt te Deventer in de tweede
helft van October as., waar door Limburg
steeds veel vee wordt aangekocht. Namens
centraal bestuur A. Trompetter, voorzitter
H, Noom, secretaris.
Gisteren werd het tachtigste Ned. Land-
huishoudkundig Congres te Eindhoven voort
gezet met een inleiding van den heer N. G.
Addens uit Bellingwolde over de vraag:
Kan de suikerbiet in ons land, onder in
vloed van de bescherming, die deze cultuur
in vele landen geniet, loonend blijven?
Hierna kwamen in behandeling de Inlei
dingen van de heeren Y. Tamminga uit
Leeuwarden (contra) en S. van Zwanenberg
uit Nijmegen (pro) over de vraag:
Is het mogelijk den afzet van varkens op
coöperatieve basis te organiseeren zonder
daarbij te vervallen in het stichten van
eigen slaehterijbedrijven?
De heer H. Smeenge uit Amsterdam hield
een inleiding over de uitgifte van de gron
den der Zuiderzeepolders. Dr. H. A. Zwijnen-
berg behandelde de vraag:
Is voor de bevordering eener alg. bestrij
ding der tnbercnlose onder den Ned. rund
veestapel het „merken" der reactiedieren
gewenscht?
Dr. ir. J. H. F. Deckers behandelde de
vraag:
Wat kan geschieden, om het land- en
uinboawonderwijs in belangstelling bij onze
'andbouwers en tuinders te doen winnen en
Ie resultaten van dit onderwijs te vergroo-
ten?
Nadat een telegram van hulde aan HM.
1e Koningin was gezonden werd het congres
gesloten.
Bij Kon. Besluit is benoemd tot gewoon
hoogleeraar in de faculteit der letteren en
Wijsbegeerte aan de Rijksuniversiteit te
Leiden, om onderwijs te geven in de Griek-
'Che oudheden, dT. B A., van Groningen,
rector van het openbaar gymnasium te As
sen.
Met ingang van 1 October a.s. wordt de
gelegenheid geopend om in het verkeer
met Polen brieftelegrammen te verzenden.
Het tarief voor een telegram tot 20 woor.
den is bepaald op 1,30 en voor ieder
woord meer 614 cent.
Bij Kon. besluit is benoemd aan de Rijks,
universiteit te Leiden, in de faculteit der
letteren en wijsbegeerte om onderwijs te
geven in de Javaansche taal en letterkunde,
tot gewoon hoogleeraar dr. C. C. Berg,
leeraar in de Javaansche taal aan de Oos-
tarsche afdeeling der Algemeen-I Middel
bare School te Soerakarta.
Men meldt ons uit Schoonhoven:
Gisteren is te Schoonhoven in bedrijf ge.
steld een nieuwe motorpont over de Lek.
Deze pont wordt gedreven door twee moto
ren van 20 P.K., is electrisch verlicht en
biedt plaats voor 12 automobielen. Er is
een aparte gelegenheid voor rijwielen en
er zijn twee kajuiten voor passagiers. De
pont voldoet schitterend en voorziet in een
groote verkeersbehoeite.
De vaart duurt twee minuten. De pont is
het ontwerp van het bureau Entveld te
Delft en is van een bijzondere constructie,
welke in ons land een unicum genoemd
zou kunnen worden.
VAN TIEN KLEINE POESJES
Hen Kinderrijmpjes, versjes van
DAVID TOMKINS, Uitgave G. B.
van Goor Zonen, Gouda.
Voor onze kleuters is „Van tien kleine
poesjes" wel een aantrekkelijk boekje. De
allergrappigste en aardige teekeningen, die
tot zooveel detail-bespreking aanleiding ge
ven, zullen geruimen tijd de belangstelling
der heele jongeren vermogen te trekken. De
bij de Illustraties hcorende versjes zullen
gemakkelijk van buiten geleerd worden op 't
gehoor. Ook bij den tekst staan aardige tee-
keningetjes, waarover veel te vertellen valt,
voldoende om verscheidende avonden te vul
len.
David Tomkins weet ook heel aardige
rijmpjes voor kinderen te maken. „Tien kin
derrijmpjes" is in denzelfden geest uitgevoerd
als 't hoekje van de poesjes. Ook hier zullen
de teekeningen, die mooi van kleur en vol
actie zijn, zeer in den smaak vallen van de
kleintjes.
Twee aardige kindcrhoekies. die hun geld
waard ziin.
Passagierslijst van het s.s. „Johan de Wit"
29 Sept. van Amsterdam naar Batavia ver
trokken.
Naar Southampton: D. Blok en echtg., J.
A. Buitelaar en echtg.,, P. v. Dijk en echtg.,
D. v. d. Molen, A. Moscou en echtg., fam.
Murray Smith, H. C. Rehbock en echtg. I.
Spanjar, J. Wijnschenk en echtg.
Naar Algiers: H. T. Barrow, Ben Aissa
ben Mabrouk, fam. D. Blake, mej. P. Blun-
dell, R. S. Cockburn en echtg., mej. Y. S.
Durand, J. Elsinga, mej. R. H. Fitzsimons
A. E. I. Forbes Cordon, mej. C. D. Forbes
Gordon, fam. D. W. Harris, mej. C. J. Ink-
ster, fam. Keiler van Hoorn, mevr. M. M..
Murray, Jhr. H. De Ranitz en echtg., mevr.
R. R. Reddie, mej. D. Richardson, mej. E.
K. M. Ridley, fam. Robb, miss E. J. Robin
son, mej. H. G. Russell, mej. W. C. Russell,
mej. M. Stratton, A. E. Theobald en echtg.
E. L. Wallington, Basil, A. Woor en echtg.,
Naar Genua: F. Akenhead, Archer en
echtg., mevr. M. Atkinson, H. H. Bishop,
mej. B. Bishop, F. S. Bone, A. Brack, mevr.
E. Bryant, mej. J. S. Bryant, mevr. M. D.
Campbell, P. Chambers, G. Coates, C. De
Courey Parry en echtg., R. W. Cox en echtg.,
A. P. Couch en echtg., Dr. Dankelmann,
mevr. Davies, mej. F. Dows, A. M. Ellis,
F. W. Ellis, R. Garré en echtg., Dr. H. Ga-
tersleben en echtg., mevr. E. L. P. Gripper,
mej. J. M. Gripper, Dr. Hane, S. G. Han
sen, F. Haseldine en echtg., mej. E. Hill,
mej. O. Hill, mej. H. M. Johnston, mevr.
E. M. Ironside, R. S. Jaffrays, mevr. M.
Johnston, fam. Keogh, C. M. Kerr en echtg.
mevr. A. Kilbee Stuart, mej. E. Knollys, A.
Knollys, M. van der Laan, Dr. P. C. La-
bouchère en echtg., P. Labouchère Hillyer,
C. W. Lovesey, mej. V. M. Low, fam. H. W.
Lydall, R. E. Mac Donnell en echtg., mej. E.
Martin, mej. S. Martin, mej. I. M. Matthews
B. J. C. Matthews, I. Menko, mevr. E. B.
Musgrave, A. Newsom, mej. B. Osmond,
C. G. van Rhijn en echtg. H. A. C. Poort
man en echtg., mevr. A. M. Porter, mevr.
E. L. Porter, mej. E. H. Roberts, mej. A.
Roest, mevr. D. Roger Smith, mej. B. Ro
ger Smith, J. T. Roy en echtg., D. H. Rut-
te-s, mej. M. M. Sankey, J. Seidler, mej. A.
Skene, A. Spanjaard, L. Spanjaard, mej. E.
A. Stere, F. D. Stewart en echtg., mej. R.
Symons, fam. G. R. Talbort, mej. E. C.
Thooft, jongej. J. A. Waller, mevr. J. Wild,
mej. M. Williamson, A. R. Witte en echtg.,
fam. Woolbert, V. E. Vickers en echtg.,
Naar Indië: Eerw. Zuster Adalena, Eerw.
Zuster Aleydis, Ir. W. J. Th. Amons, mej.
C. Baarbé, S. A. Bargsma, Mr. B. Berlagen,
Bussemaker, J. Beck, mej. A. Beckley, P. J.
van Bergen, C. Blok, P. H. Bouwmeester en
echtg., Zeereerw. Pater H. F. M. Bröcker,
C. W. G. Buhse, mej. E. Carpenter, mej. J.
D. Chevalier, Eerw. Zusters Christeta, C.
W. Christiani, echtg. en 2 kinderen; Eerw.
Zuster Christine, P. Cool, J. Cornelissen, F.
H. la Croix en echtg., mej. S. Cullen, Eerw.
Frater Cupertino, J. Dalmeyer, mej. E. Dau-
mann, C. J. Dhoolaeghe, echtg. en 6 kin
deren, J. J. V. A. van Dongen, M. E. Don
kersloot en echtg., S. A. C. van Doorn en
echtg., E. J. C. Douze en echtg., mej. C. B.
van Dijk, Eerw. Zuster Edeltrudis, fam. Eg-
gink, K. W. Eitel en echtg., F. H. Eibers en
ech g vjj. van Den Ende en echtg., P. H.
Engeis, H. N. Entringer en echtg.;
Eerw. Zuster Ermentilde, Eerw. Frater
Ernestus, Eerw. Zuster Eusebio, H. van den
Eynden en echtg., Zeereerw. Pater J. B.
Finklenberg, G. F. Franken, W. G. Ger-
ner, J. W. Geveke, H. G. Gonsalves, D.
van Goor den Oosterlingh, mevr. C. C. M.
de Groot en kind, mej. P. W. de Groot,
mej. P. S. H. Haspels, fam. H. C. Hekker,
F. A. van Helvoirt, fam. W. van Heusden,
mej. N. L. Hirschland, fam. H. W. A. Hof
meester, H. G. Hofstee en echtg., fam- J.
Hogewind, fam. H. E. van Hogezand, n
mevr. M. C. de Hondt, mej. I. E. de Houdt,
fam. D. Honig, E. C. Hoonings, D. K. Huis
man, fam. H. Hylkema, Eerw. Zuster Igna-
tiana, Eerw. Zuster Incarnata, fam. Ir. O.
J. C. Indra, Eerw. Broeder Isfridus, J. A.
G. Ittmann, N. J. Janett en echtg., fam. H.
Jans, H. G. F. Jonker en echt., G. Joustra,
Jhr. H. A. van Karnebeek, Mr. M. Kiverno
en echtgen., fam. J. A. Klaren, L. Kleyn,
fam. L. F. Kloet fam. W. R. Knaap, jongej.
A. M. Koens, W. Kramers en echtgen.,
J. F. Kroner en echtg., S. Kroon, B. J.
Krijgsman en echtg.. W. F. Kuhlmeyer,
Dr. A. KCinidg en echtg., mej. M. P. J. van
der Kuylen, J. R. A. de Lange en echtg.,
I H. C. K. Langheim, J. J. van Leeuwen, F.
j F. Lem, Eerw. Zuster Leodarda, fam. O.
i C. R. Lochmann van Bennekom, fam. G.
I U. Liibcke, fam. A. Maat, fam. C. Marcus,
I. Mark, Zeereerw. Pater W. Martens,
Eerw. Broeder Martialis, H. van Mauri k
en echtg., fam. Ir. L. van Meurs, mej. D.
H. Meyer, F. F. Milius en echtg., J. C. Mon-
talvao, Silva Carvalho en echtg., mej. B.
Neddermeyer, Zeereerw. Pater C. Noter-
mans, fam. J. Oberman, fam. J. A. van
Oenen, fam. A. L. J. Oomes, fam. J. Oos
terling. M. E. Oosterling, fam. J. H. Otte,
L. Ouwerling en echtg., Dr. G. A. W. van
Overbeek de Meyer en echtg., Eerw. Zuster
Paschalia, Zeereerw. Pater A. J. Piets, mevr.
M. A. E. Poortenaar, Ds. A. Pos en echtg.,
mevr. A. J. Postmus, Mr. H. W. Pruissen,
mej. H. Pruys, J. W. Raven, fam. M. Roos,
fam. Ch. J. M. Rottier, mej. A. Schaafsma,
J. H. Ch. Schell, Zeereerw. Pater J. J. H,
Schenkels, fam. Mr. L. F. H. J. Schöler,
mej. H. W. Scholte, H. Schoonbeeg, mevr.
E. M. S. Sesselerv. d. Hart, jongej. E.
Seth Paul, jongej. T. Seth Paul, G. W. J.
Siera, J. Smolenaars, P. Spandaw en echtg.,
fam. A. C. Stoker, B. H. Stolte, mevr. R.
SwartSchuringe, J. A. Tempelman, P.
Teppema, E. H. W. Terlet en echtg., P.
van Thiel en echtg., mej. G. H. M. van Tul-
der, Mr. C. Ch. W. Uffelie en echtg., Eerw.
Zuster Urbana, fam. M. A. van Veelen,
fam. H. de Veer, mej. C. E. Vegter, Mr. K.
F. J. Verboeket, fam. F. W. Vermeulen, C.
C. Verwey en echtg., fam. C. A. de Visser,
mej. W. M. E. P. Visser, C. van der Vlies,
fam. T. A. Voorkamp, A. P. J. Voerman,
fam. G. H. de Vogel, B. C. Völke en echtg.
mej. H. G. Vonk, H. M. Voorwinden, J.
P. Vrolijk en echtg., J. Vrij, mevr. M. J.
Wafelbakker en kind, P. A. Waller en echtg..
A. J. P. Wielders en echtg., mevr. M. C,
Willems, fam. H. Wielinga, fam. Ir. A. N.
P. de Wit, C. Wolthekker, H. C. Zoetmulder,
W. Zweerts de Jong en echtg.
Uit Rome schrijft men aan de „Msb." d.d.
20 Sept.:
Ook dit jaar is het feest van den H.
Januarius, den patroon der stad Napels, met
grooten luister gevierd en wederom heeft zich
het bekende wonder van het vloeibaar wor
den van het in ampullen bewaard bloed van
den heilige herhaald.
Reeds gisterenmorgen vroeg verzamelde
i zich een groot menigte vóór den ingang
naar de schatkapel van den dom.
Personen van allerlei rang en stand waren
weer toegestroomd, ook de Napolitaansche
families, die zich beroemen op dezelfde af
stamming als de heiiige en die een rijke
weelde aan kinderen in den dom plegen mede
te brengen, van de grootsten tot de aller
kleinsten.
Toen het wonder wederom geschiedde, brak
een geweldige geestdrift onder de aanwezi
gen los, die het „Te Deum" zongen, terwijl
alle klokken der stad luidden en van de
1 hoogte der vesting Sant' Elmo de kanonnen
I donderden.
i Ook ln het naburige stadje Pozzuoli heeft
1 zich het wonder voorgedaan, doordat daar
het bloed van den H. Januarius, indertijd op
een steen gespat, eveneens vloeibaar werd.
Naar aanleiding van de volbrachte vlucht
van het eerste vliegtuig, deelt de directie der
N. I. L. M. het volgende mede:
De H-NAPA, die op 13 September te 6 uur
's morgens van Schiphol vertrokken, heeft
dus over den tocht naar Batavia en vervol
gens naar Bandoeng, 13 dagen gedaan, dus
geheel volgens het vastgestelde programma.
De vlucht van het tweede vliegtuig is tot
heden ook voorspoedig te noemen; het be
vindt zich thans halfweg in 6 dagen tijds.
Immers, dit toestel is op 20 September te 6
uur 15 van Schiphol vertrokken.
Uit een met groote vertraging ontvangen
telegram blijkt, dat de tocht van het tweede
vliegtuig met de volgende étappes is uitge
voerd; op 22 September bevond het zich in
Aleppo, na 's morgens om 6 uur 44 plaatselij
ken tijd uit Constantinopel te zijn vertrokken.
Het kwam te Aleppo om 11 uur 59 aan. Ten
gevolge van een vertraging in de benzine
voorziening werd het te laat om dien dag
nog Bagdad te bereiken, zoodat de vliegtuig
bestuurder Moll besloot tot Rakka door te
gaan, een vliegterrein 2 uur ten Oosten van
Aleppo. Vandaar is het vliegtuig op 23 Sep
tember, des morgens te 5 uur vertrokken, is
om 9 uur te Bagdad aangekomen, vandaar
om 11 uur 45 vertrokken en om 15.50 te Bus-
hire en kwam om 9 uur 45 te Bender Abbas
aan. Om 7 uur 30 vertrok de H-NAPB van
Bender Abbas en arriveerde te 11 uur 50 in
KaracliL
Daar in Karachi een werktuigkundige van
de Siddeley Armstrong Fabriek zich bevindt
om de motoren van de doorkomende vliegtui
gen grondig na te zien, is rekening gehouden
met de mogelijkheid, dat er te Karachi een
rustdag wordt gehouden. Koppen heeft hier
van echter afgezien, daar zijn motoren geen
bijzondere verzorging behoefden.
Het ligt in het voornemen van de Indische
postadministratie eerlang luchtpostzegels uit
te geven, doch in afwachting van het gereed
komen daarvan zijn, ter kwijting van het
luchtrecht voor correspondentie, die met de
retourvlucht naar Nederland zal worden
verzonden, gewone frankeerzegels van een
opdruk voorzien.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat
mitsdien de Nederlandsche luchtpostzegels
voor verzending uit Indië naar Nederland
niet geldig zijn. Het luchtrecht behoort uit
sluitend met bovengenoemde Indische op-
drukzegels te worden voldaan.
De luchtpost
Het 5de vliegtuig, dat op 11 October a.s.
naar Indië vertrekt, en, zooals bekend, niet
bestemd is voor de Ned.-Ind. Luchtvaart-
Maatschappij, doch een retourvlucht Hol-
land-Indië zal uitvoeren, zal op de terugreis
post uit Indië medenemen. Het luchtrecht
voor deze vlucht bedraagt eveneens 40 cent
voor briefkaarten en postwissels en 75 cent
per 20 gram voor andere stukken.
Het belastingbetalen op de postkantoren
Met ingang van 1 Januari 1927 werden,
gelijk bekend, de postkantoren en poststa-
j tions in Noord-Holland (met uitzondering
van die in enkele plaatsen in het Gooi) en
het bij postkantoor te Loosduinen bij wijze
van proef opengesteld voor betaling van
grond-, personeele, vermogens- en inkom-
1 stenbelasting.
Gedurende 1927 werden op deze kantoren
en stations in totaal aangenomen 710.653
belastingbetalingen, tot een totaal bedrag
van rond 20.333.000.
I OpAQA
oeAozrrrsjt
PEKING
ALEP*0
BAGOAO A
JJANC
AGAA
L ANAMA0
KMTON
CALCUTTA
BAITSCH
tNQlè
ADEM
WCTV/f/A
\J>2A/tO/CO£
Beschikbaar zijn thans bijzondere toestel
len voor gemeenschappelijke telefoonaan
sluitingen. Ten aanzien van deze toestellen
geldt het volgende.
Dank zij de bijzondere schakeling komt
een gemeenschappelijke aansluiting, waarbij
deze toestellen worden toegepast, voor den
gebruiker vrijwel overeen met een afzonder
lijke aansluiting; weliswaar kunnen de beide
j deelgenooten niet tegelijkertijd de gemeen
schappelijke geleiding benutten, echter,
a. het bellen komt alleen aan bij den aan
geslotene voor wien het bestemd is;
b. het telefoongeheim is voor beide ge-
abonneerden verzekerd;
c. onderling verkeer van beiden is moge
lijk.
Voor de toepassing van de toestellen gel
den de volgende beperkende bepalingen.
a. Zij kunnen n'et toegepast worden in
netten, ingericht volgens het centraalbat-
terlj-systeem (met handbedrijf of met auto
matisch bedrijf).
b. zy kunnen slechts worden gebruikt
voor gemeenschappeiyke aansluitingen van
twee perceeien.
c. Daar de toestellen door hun bijzondere
inrichting nogal kostbaar zijn, mogen ze
alleen gebruikt worden, wanneer de beide
perceeien buiten het mlnimumtarlefgebled
gelegen zyn.
d. De toestellen zijn alleen in de uitvoe
ring van wandtoestel beschikbaar.
e. Neventelefoontoestellen kunnen er niet
op aangesloten worden.
Kapitein Koppen is met de H-NAFA be
houden te Bandoeng aangekomen, de H-NAFB
nadert het doel, Donderdag zal ook de
H-NAFC vertrekken voor de groote vlucht
naar Indië. Zoo zullen de 5 Indië-vluchten,
welke thans van Holland uit worden onder
nomen, de algemeene belangstelling gaande
houden en den naam, dien Nederland in het
internationaal luchtverkeer zoo met eere
draagt, hoog houden.
Heel de wereld spreekt van de koene on
derneming nu telkens met sen week tus-
schenruimte een vliegtuig vertrekt, bestemd
voor Indië om er honderden brieven en kaar
ten heen te brengen en na zich van die op
dracht gekweten te hebben een plaats in te
nemen in de ry van vliegtuigen, die het ci
viele luchtverkeer in Indië zullen gaan on
derhouden. Slechts het vijfde vliegtuig zal
beladen met postzakken naar Nederland te-
rugkeeren, om, even spoedig als de brieven
naar Indië gingen, het antwoord aan vrien
den, kennissen en bloedverwanten terug te
brengen.
Steeds duidelijker wordt het, dat een lucht-
dienst tusschen Nederland en Indië tot de
mogelijkheden is gaan behooren en de regel
maat, waarmee thans de postvliegtuigen ver
trekken en aankomen, geeft alle hoop op een
stabielen dienst, die wellicht binnen afzien-
baren tijd in het leven kan worden geroe
pen. Nog drie machines van deze groep zul
len van Schiphol opstijgen om, evenals de
twee vorlgen, de luchtroute te volgen, zooals
deze op bovenstaand kaartje is geteekend.
Slechts het laatste vliegtuig, dat ook zal te-
rugkeeren zal een gedeeltelijke afwyking van
deze route nemen, welke op bovenstaand
kaartje eveneens is uitgesteld.
Om den omvang van een onderneming,
zooals een luchtreis naar Indië toch is,
eenigszins te verduideiyken, laten wij hier
nog eens de étappes en de afstanden in kilo
meters volgen, welke het traject Amsterdam-
Batavia telt:
AmsterdamNeurenberg
610
KM.
NeurenbergBoedapest
740
KM.
BoedapestSofia
700
KM.
SofiaConstantinopel
540
KM.
ConstantinopelAleppo
1070
KM.
AleppoBagdad
800
KM.
BagdadAbushir
920
KM.
AbushirBender Abbas
670
KM.
Bender AbbasCarachi
1180
K.M.
CarachiNasirabafl
800
K.M.
NasirabadAllahabad
800
KM.
AllahabadCalcutta
770
KM.
CalcuttaRangoon
1350
KM.
RangoonBangkok
790
KM.
BangkokSingora
865
*M.
SingoraMedan
563
KM.
Medan—Palembang
980
KM.
PalembangBatavia
520
KM.
Totaal 14568
K.M.
Het aantal radio-ontvanginriehtlngen in
Nederland waarvan zooals verplicht is, aan
gifte was gedaan, bedroeg op 31 December
1927 98571. Op 31 December 1926 was dit
aantal 48688.
35ÏÏÏ
m m
LN VERTROUWD ADRES
JEER VEEL GEZOCHJ
Is. KAN, Barteljorisstraat, h. Krocht
«imHK
cpNFECTjONEflY yyoRKS
Voor H.H. Winkeliers by:
Fa. C. H. S. HEILKER
Haarlem
Radio-Express bevat een uitvoerig artikel
over televisie-uitzendingen door een gewoon
omroepstation.
Het blad schryft:
Terwyi hier in Europa enkele groote om-
roepstatlons de invoering van beeld-uitzen
dingen overwegen, neerkomende op het
overbrengen van geteekende prentjes met
behulp van een chemischen schrijver aan
de ontvangzijde, is men in Amerika al bezig,
werkelyke televisie-proeven in te lasschen
in de omroepprogramma's. Dat zyn dus uit
zendingen, die aan de ontvangzyde moeten
worden waargenomen als direct zichtbare,
levende beelden.
Het is ons Amerikaansche zusterblad
Radio News, dat hiertoe het initiatief heeft
genomen. Dit blad heeft een eigen omroep
station,WRNY, gevestigd te Coytesville, N.
Y. en werkende op 326 meter golflengte, ter-
wyi de uitzendingen gedeeltelik ook wor
den verbreid op kortere golf, n.L door den
zender, welke werkt onder de roepletters
2XAL op 30.91 meter.
Uit technisch oogpunt beschouwd, moet
het wel een brutale onderneming ïyken by
den huldigen stand van zaken, werkelyke
televisie te willen gaan brengen met een
zender, die aan de gewone omroepcondities
moet voldoen. De omroepvergunning in
Amerika toch, laat voor de modulatie geen
breederen frequentieband toe dan 5000 ter
weerszijden van de draaggolf. Als men nu
rekent, dat zelfs voor een betrekkelyk klein
beeld 100.000 lichtpuntjes per beeld moeten
worden overgebracht en dat voor televisie
15 beeldjes per seconde noodig zijn, dan
wordt dit een lichtpuntenfrequentie van
1.500.000 per seconde. Als die worden gepro
duceerd met stroomstooten in één richting,
vormen twee stootjes één periode en krygt
men een modulatiefrequentie 750.000. Eerst
wanneer men zyn eischen verlaagt tot bijv.
2000 lichtpuntjes per beeld en 5 beeldjes per
seconde, komt men met een modulatiefre
quentie van 5000 uit.
Wat kan men daar eigenlijk nog van ver
wachten? De Amerikanen hebben soms den
naam, maar liever niet te rekenen, hetgeen
op dit gebied een ontmoedigende bezigheid
is, maar te doen. In het laborato
rium van één der Amerikaansche televisie
uitvinders is de spreuk opgehangen:
„De geleerden hadden bewezen, dat het
een onmogeiyke zaak was, maar de dwaas
wist dat niet en hy deed het."
Nu is er inderdaad onder bepaalde voor
waarden nog wel een weg, die tot iets kan
leiden.
In plaats van het lichtpuntensysteem toe
te passen, kan men het beeld „afzoeken"
met een schijf met gaatjes, die het beeld
verdeelt in lichtlijnen. By een schyf met
48 gaatjes in een spiraal krygt men 48 licht
lijnen per beeld. De achtereenvolgende licht-
variaties in elke over het beeld getrokken
lichtlijn kunnen, in plaats dat men er alle
maal afzonderlyke lichtfiikkeringen van
maakt, omgezet worden in een continu ver-
loopende modulatie, waarby de overgangen
van licht in donker op het beeld meestal
volstrekt niet zoo abrupt en plotseling zyn.
dat ze elkaar weer met een frequentie 48
per lichtlyn opvolgen. Stellen we de varia
ties op 20 per lichtlijn, dan komen we tot
48 x 20 2 480 modulatie-perioden per
beeld en kunnen met een modulatiefrequen
tie 5000 nog 10 beelden per seconde over
brengen.
Die beperking van de modulatiefrequentie
zit automatisch reeds in de te gebruiken
laagfrequentversterkers, als dit gewone ra
dioversterkers zijn. Natuuriyk gaat dit ten
koste van de fynheid van détail en ontstaat
een vervaging van scherpe overgangen, maar
het duidt toch op een mogeiykheid van het
geen Radio News zich ten doel stelde.
Het is trouwens op dergelyke wyze werke-
lylc gedaan. Dinsdag 21 Augustus j.l. had de
eerste proefuitzending te Coytesville plaats,
die ontvangen werd in Philosophy Hall, in
het universiteitsgebouw van New-York, waar
een gezelschap journalisten, geleerden en
radiotechnici was verzameld. De beelden, die
men in den ontvanger kon zien, waren 3.5
c.M. in het vierkant, achtereenvolgens ver
schenen de hoofden en gezichten van ver
schillende personen. De beelden zagen er'
uit als ruwe halftoon cliché's uit een krant,
maar waren duidelijk genoeg om het knip
pen met de oogen te onderscheiden, het ope
nen en sluiten van den mond en het heen
en weer bewegen van het hoofd.
Zooals gezegd, hadden de uitzendingen
plaats op een normale omroepgolflengte van
326 meter, binnen den modulatieband van
5000 perioden en de ontvangmiddelen waren
ook heel simpel. Daarvoor diende een geheel
normale omroepontvanger, waaraan alleen
was toegevoegd: een vlakke metalen schijf
met gaatjes, een motortje en een nc
lampje. De demonstratie duurde van 7—8
en 910 uur des avonds. Wie met telefoon
of luidspreker er naar luisterde, hoorde
alleen een op en neer gaanden giltoon.
De Pilot-televisiezender van WRNY zal
verder geregeld werken gedurende 5 minuten
van elk uur, dat WRNY programma's geeft.
Geregeld zullen levende personen, bewegen
de poppen en bewegende voorwerpen zicht
baar gemaakt worden.
Betreffende de vraag, waarom Radio News
met het station WRNY de zaak heeft aan
gepakt en waarom de machtige stations der
groote ondernemingen dit niet hebben ge
daan, schryft Hugo Gernsbach aan R. Ex
press:
„Daarby wil ik eraan herinneren, dat toen
KDKA van de Westingliouse in 1921 mu
ziekprogramma's begon te geven, de radio-
fabrikanten by verrassing werden overval
len door een reusachtige vraag naar toe
stellen. De industrie heeft jarenlang de pro
ductie niet voldoende kunnen opvoeren, zoo
dat overal de zelfbouwers uit losse onder-
deelen hun eigen toestellen maakten. De
onderdeelen-industrie profiteerde daarvan,
maar de groote concerns zagen zich deze
voorbygaan.
„Nu willen die groote concerns niet op
nieuw met televisie hetzelfde zien gebeuren,
dat zeven jaren geleden met den omroep ge
beurde. Zy willen geen onderdeelen verkoo-
pen, maar complete televisie-ontvangers. De
groote omroepstations, welke in handen zijn
van die voornaamste concerns, hadden in
April van dit jaar heel goed met televisie
uitzendingen kunnen beginnen. Technisch is
men daarmee gereed, maar men houdt de
zaak op om er straks meer commercieel
voordeel uit te halen.
niet-experimenteerder bevredigen, zullen nog
wel een heelen tijd op zich laten v,\chten.
Maar dit is geen reden om den vooruitgang
van een belangrijken tak der radiotechniek
te stuiten en op te houden."
De soldaat T. v. d. W. uit Wageningen, die
nende by de le comp. Ie reg. genietroepen te
Utrecht, was te Ede met een meisje uit en
werd door eenige jongens geplaagd. Hij trok
in drift zijn mes en trof daarmee J. Heylink
in het rechteroog, dat zoodanig verwond
werd, dat het voor goed verloren is. De aud.-
mil. bij den Krygsraad te 's-Hertogenbosch
eischte deswege 3 maanden gevangenisstraf.
De krijgsraad veroordeelde verd. tot deze
straf.
Naar het „Volk" verneemt heeft het inza
ke de Culemborgsche moordaffaire door de
justitie nader ingestelde onderzoek tot resul
taat gehad, dat overeenkomstig de verkla
ringen van mej. Haveman de gebroeders Col-
lé de schrijvers van de anonieme brieven zyn,
in verband waarmede tegen A. en J. A. Coilé
rechtsingang is verleend ter zake van mein
eed. De verdedigers van Claas Sweris hebben
van den Minister van Justitie een schadever
goeding voor hun cliënt gevorderd. Het Volk
verneemt tenslotte nog, dat Sweris dezer da
gen van het Departement van Justitie de toe
zegging heeft ontvangen, dat hem een bedra-
van 1500.zal worden uitgekeerd.
Voor de Vierde Kamer der Amsterdamsche
Rechtbank stonden gisteren terecht de 29-ja
rig: Immerman Christiaan Roest uit Laren,
en c".: 35-jarige koopman D. H. van Schaik te
Amsterdam, die in den nacht van 14 op 15
Juli 1928 ingebroken hebben in het kantoor
van hst dagblad „De Gooi en Eemlander" op
den Hoogen Laarderweg 42 te Hilversum.
Blykens de dagvaarding zyn verdachten
door een lichtraam van genoemd perceel ge
klommen en vervolgens hebben zij verschil
lende vertrekken en daarin zich bevindende
lessenaars doorzocht en een brandkast open
gebroken, evenwel zonder iets van waarde en
van hun gading te vinden. Hun wordt dan
ook poging tot diefstal ten laste gelegd.
Beiden ontkenden het hun ten laste geleg-
de. Wel hadden ze dien nacht een grooten
•Het station WRNY en Radio News, het fietstocht gemaakt.
grootste amateursblad ter wereld, zyn er
alleen voor de amateurs; zy hebben niet
dergelyke commercieele belangen, doch wil
len juist het experimenteel amateurisme
blyven bevorderen.
„De uitgevers van Radio News geven vol
mondig toe, dat televisie op dit oogenblik
^lleen iets is voor den wezenlijken experi
menteerder, die met behoorlyk inzicht zyn
eigen toestellen weet te bouwen, en voor dat
deel der industrie, dat zich op onderdeelen-
fabricage toelegt. Complete televisietoestel-
Het O.M. achtte het wettig en overtuigend
bewys geleverd, ,dat de verdachten de daad
hadden gepleegd.
Zoo werden stukjes krant aangetroffen in
het gebouw van „De Gooi en Eemlander" die
precies pasten in de verfrommelde stukken
krant, welke de politie gevonden heeft.
De officier eischte tegen ieder der beide
verdachten, die reeds verschillende malen
veroordeeld zijn, wegens poging tot diefstal
een jaar en zes maanden gevangenisstraf.
De beide verdedigers, Mrs. Mathijsen en de
len, die iedereen kan bedienen en ook den Leeuw pleitten vrijspraak.