Onvolwaardige
arbeidskrachten
Moet het zoogenaamd doorgaand
verkeer door de gemeenten gaan?
Telegraphisch Weerbericht
BUREAUX: NASSAULAAN49
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN
WOENSDAG 3 OCTOBER 1928
TWEE EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 16976
aangifte moet. op straffe van vfpi.ifs van au f rfchtfn. geschieden uiterlijk drf^aae vier en twintig uren na het ongeval.
Het ontbreken van
tentoonstellingszaal
te Haarlem
Een adres aan B. en W.
FAILLISSEMENTEN
Bezoek van Mgr. J. D. J.
Aengenent aan de Bisschoppe
lijke Kweekschool
te Beverwijk
De „Graf Zeppelin"
boven Nederland
De
3 - Oef oberfeesten
te Leiden
Jongen verdronken
De 39ste herdenking van
Leidens ontzet
Staking onder de bieten-
schippers
Over Nijmegen, Tiel, Doorn
en Rotterdam naar Engeland
De tocht boven Duitschland
Aankomst te Berlijn
Voornaamste Nieuws
Te Berlijn aangekomen
J. J. W'EBER ZOON
Groote Houtstraat 166 Haarlem
Stand der actie van het
Dr. Schaepmanfonds
in den Kring Helder
Wervershoof Warmenhuizen
Telefoon No. 13866 (drie lijnen)
Postrekening No. 5970.
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen: per week 25 ct.; per
kwartaal i 3.25; per post, per kwartaal
1 3.58 bij vooruitbetaling.
ADVERTEIMTIÉN 35 ct. p. regel
VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN
TIES. 1—4 regels 60 ct. p. plaatsing;
elke regel meer 15 ct-, bij vooruitbet.
Bij contract belangrijke korting.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
tusscben den tekst 60 ct. per regel.
Alle a bonne's op dit blad zyn ingevolge de verzekenngsvoorwaaraen f O (T fj fl Levenslange geneeie ongescniKtneid lot we. Sen door 5" nr i) oy een ongeval met*o jl du verlies van een Hand, f J OE bij verlies van een fEfl bij 'n breuk van 1(1 btj verlies v. eer
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen; 1 uUUU." verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen; I 3J.~ doodelijken alloop; l^óU.'een voet of een oog; 1 lAu." duim of wijsvinger; I till, "been of arm; 1 rcU." anderen vinger.
In het begin dezer maand zal te Amster
dam een congres met tentoonstelling worder
gehouden betreffende arbeid en arbsids-
methoden voor onvolwaardige arbeidskrach
ten.
Ondei onvolwaardige arbeidskrachten ver
staat men die personen, welke geestelijk er.
lichamelijk zoodanige afwijkingen vertoonen
dat zij niet met da normale arbeidskrachten
op één lijn vallen te stellen.
Deze verklaring poogt niet een definitie tc
geven, want hiermee is men nog niet gereed
Mr. Lietaert Peerbolte, de bekende Direc
teur Generaal van de Volksgezondheid, zeg',
trouwens zelf. dat men van een begripsbepa
ling za) moeten afzien.
Onder de onvolwaardige arbeidskrachten
vallen de zieken, zwakzinnigen, achterlij
ken, tuberculeuzen, zij die hinderlijke
lichaamsgebreken hebben en zoovele an
deren.
Het congres is nationaal, met een inter
nationalen inslag, men heeft praeadviseurs
ook uit de ons omringende landen.
Wanneer wij de reeks van inleidingen
overzien, dan worden wij getroffen door den
breeden opzet, welke de initiatief-nemers
aan dit congres nebben gegeven. Het vraag
stuk dei onvolwaardige arbeidskrachten
wordt waarlijk van alle kanten bezien. Dit
wil in dit geval heel wat zeggen, want dit
vraagstuk heeft inderdaad tal van kanten
Wij willen riechts noemen: de voorkoming
van onvolwaardige arbeidskrachten, de op
heffing der onvolwaardigheid, geneeskundige
behandeling, onderwijs en vakopleiding van
onvolwaardiger;, verhouding tot werkgevers
en werknemers, onvolwaardigen en heer-
schende werkloosheid, de loonbepalirig voor
de onvolwaardigen, de internaten, armenzorg
en onvolwaardigen, de taak van overheid er.
particulier bedrijf, de arbeidstherapie, de be
roepskeuze, de economische en sociale zijde
van de zorg voor de onvolwaardigen, enz.
Zooals men ziet heeft het vraagstuk zeer
vele kanten en het congresbestuur heeft ei
ernstig naar gestreefd al deze onderwerpen
door volkomen bevoegde praeadviseurs te
doen inleiden. Wij mogen dus met reden een
grondige behandeling van de geheele ma
terie verwachten
Dit is inderdaad een groote verdienste
Immers, nu reeds blijkt afdoende, dat het
getal der onvolwaardigen ook in ons land
groot is- De eerste verdienste van het Con
gres, nog voor het wordt gehouden, is dat
het op dit feit scherp de aandacht vestigt.
Maar niet alleen zijn er vele onvolwaardi
gen in onze samenleving, er wordt voor
die onvolwaardigen ook veel te weinig
gedaan.
Zeker, voor de blinden en de doofstommen
bestaan prachtige Instellingen en vooral wij
Katholieken, mogen op dit terrein voor den
dag komen, zonder afbreuk te doen aan het
geen anderen tot stand brachten, er word'
een en ander gedaan voor de tuberculeuzen
ook zijn er in de laatste jaren enkele zeer
goede scnolen voor buitengewoon onderwijs
opgericht, maar over het algemeen ligt het
gansche terrein van de zorg voor de onvol
waardige arbeidskrachten van allerlei soort
en allerlei leeftijd, nog braak.
Dat dit niet langer zoo mag blijven en dat
onze maatschappij, overheid en particulier
Initiatief, tegenover deze ongelukkigen een
taak hebben te vervullen, zal op dit congres
zeker overduidelijk worden aangetoond.
Wij hopen dan ook, dat het by dit con
gres niet blijven zal, maar dat er na dit
congres een daad zal gesteld worden, een
daad door de regeering, welke b v. zou kun
nen bestaan in de vorming van een staats
commissie, welke het vraagstuk tot nadere
rypheid zal hebben te brengen.
Op het congres zullen voldoende talen
ten naar voren treden uit welke eene keuze
voor de samenstelling van een staatscom
missie kan worden gedaan.
Indien net dien weg zou opgaan, dan wa
ren wy een aardig eind in de goede rich
ting. Er zou dan het volgende zyn bereikt;
le de volle aandacht wordt op het vraagstuk
der onvolwaardigen gevestigd; 2e. het vraag
stuk is in z'n vollen omvang en van alle kan
ten door deskundigen bezien en 3e een com
missie van deskundigen adviseert wat er in
de naaste toekomst op practisch terrein voor
de onvolwaardigen moet en kan worden ge
daan.
Als we zoover eenmaal zyn, is er irooi
werk verricht. Nederland ligt dan by andere
landen een flink eind vooruit, want ook in
het ouitemand had dit vraagstuk uitge
zonderd de zorg voor de verminkten in de
landen die den grooten oorlog voerden
nog onvoldoende de aandacht. Het congres-
bestuur verdient dus alle hulde.
Indien wy een opmerking mogen maken,
by al onzen lof, dan zou het de volgende
zyn. Er worden aan het congres uitgeoracin
58, zegge en schrijve: acht en vyftig, prae-
adviezen. Dit ïykt ons by het doorbladeren
der stukken wel een beetje te veel van het
goede. Al die prae-adviseurs komen bij her
haling op hetzelfde terrein terecht en spre
ken daarbij elkaar meermalen tegen. Wil
men nu een opmerking manen op een o;
ander onderdeel, dan weet men waariyk nie'
by welk prae-advies zulks te doen.
Nemen wy een voorbeeld. De volwasser,
onvolwaardige, die al of niet een vakoplei
ding heeft genoten, moet zoo mogeiyk in een
overheids- of particulier bedrijf worden te
werk gesteld. Wij gelooven, dat er inderdaad
n deze richting wel iets meer kon geschie
den, dan tot ausver het geval was. Nu rijst
de vraag, in hoeverre dit voor de toekomst
moet worden bevorderd, want vergeten wy
niet, dat nee! vaak by de huidige conjunc
tuur in de plaats van den onvolwaardige
dien men helpt, een volwaardige als werk-
looze op de keien komt te staan! Oi. zal hei
pousseeren van den onvolwaardige in de be-
Irijven nooit verder mogen gaan, dan dat
men de nadeelige conditie, waarin deze
laatste meermalen ten onrechte verkeert,
opheft.
Voorts moet men niet vergeten, dat d:
overheid en particuliere bedrijven een speci
aal doel hebben in onze samenleving, over
dit doei zal onder ons verschil van meening
oestaan, en dat een te ver doorgevoerd op
dringen van onvolwaardigen aan die bedrij
ven meermalen kwaiyk met dat doel zal
rijn overeen te brengen.
Wanneer men nu een dergeiyk punt op
.iet congres ter sprake wil brengen, dan weet
men niet by welk prae-advies dit thuis be-
noort, want bijna de helft der inleiders roert
deze kwestie in een of ander opzicht en in
de een of andere richting aan. Dus embar-
ras du choix!
Dit had vermeden kunnen worden. Men
vercorlove ons deze kleine opmerking, by de
vele waardeering, welke wy in andere op
zichten hebben voor de voorbereiding van de
moeilijke materie van dit congres.
Thans is het volgende adres aan B. en W.
gericht:
Sedert het niet meer beschikbaar zyn
van een tentoonstellingszaal in het Pavil
joen, is door kunstminnende particuheren,
zoomede door vereenigingen, die o. m. zich
met het organiseeren van tentoonstellingen
van beeldende kunst bezig houden het gemis
van een gescïiikte openbare tentoonustellings-
zal ernstig gevoeld.
Vele belangryke gebeurtenissen op het ge
bied der beeldende kunsten, zooals tentoon
stellingen van werken door Jan Toorop,
Jan Veth, Floris Verster, Thorn Prikker,
e .a., die in andere gemeenten wel aan de
ingezetenen kon worden geboden, vonden
niet in deze gemeente plaats, omdat een voor
dit doel geschikte tentoonstellingsruimte
ontbrak.
Tentoonstellingen o. a. van werken door
Jan Mankes en S. Jesurun de Mesquita, kon
den slechts met opoffering van veel moeite
en kosten worden ingericht.
By deze tentoonstellingen gebleken bezwa
ren. nebben het gevoelde tekort aange
toond.
Met groote belangstelling en waardeering
hebben adressanten kennis genomen van een
bericht in de pers, dat voorziening in de ge
stelde behoefte in Uw College reeds een
punt van overweging heeft uitgemaakt en
dat reeds plannen zouden zyn ontworpen
voor den bouw van een zaal op het terrein
van het Frans Hals-Museum.
Daarom verzoeken zy het daarheen te wil
len leiden, dat deze plannen zoo spoedig
mogelijk ten uitvoer kunnen worden
gebracht.
Op de aan dit adres toegevoegde byiage
was geteekend namens: Kunstkring voor
Haarlem en Omstreken, Vereeniging „Kunst
aan het Volk", Nederl. Kring van Beeld
houwers, Teekencoliege „Kunst zy ons Doel"
Teekencollege „De Vyfhoek", Bond van
Nederl Architecten Kring Haarlem, Kunst-
afdeeling van Teylers Museum, Instituut
voor Arbeiders Ontwikkeling en Haariem-
sche Vrye Schilderschool.
De Arrondissements rechtbank te Haar
lem deed de volgende uitspraken:
Dirk Jongkind, koopman in groenten en
aardappelen, wonende te Krommenie, Ds.
Boekenoogenstraat 7; curator Mr. F. J. D.
Theyse alhier.
H. Th. den Blanken, broodbakker, wonen
de te Wylc aan Zee en Duin; Rijksstraatweg
E. 111; curator Dr. Mevr. ScheltemaCon-
radi te Haarlem.
S. Appel, koopman in ongeregelde goede
ren, wonende te Beverwyk Kloosterstraat 31;
curator Mr. K. Westerling te IJmuiden.
Opgeheven werden de faillissementen van:
de handelsvennootschap onder de firma
lansen en Krom, gevestigd te Santpoort en
van hare leden A. J. Jansen en G. Krom al
daar; curator Mr. Julius Hoog alhier.
W. van der Meer, aannemer te Roelof-
arendsveen; curator Mr. Jhr. L. U. Rengers
Hora Siccama alhier.
In Beverwyk -n andere plaatsen wordt op dit
oogenblik een actie evoerd om den Rijks
weg, dien men by de aanstaande verbeter ng
niet meer door maar langs de gemeenten wil
laten loopen, in het dorp te houden. Dit was
voor ons een aanleiding om iemand, die
nauw by de verbetering van het wegenstel
sel betrokken is, eens naar zyn meening
over dit punt te vragen.
Allereer st merkte die welingelichte zijde
ons op, dat omtrent het tracé van den weg
in Beverwyk en Castricum nog geen defini
tieve bes'uiten zijn genomen. Wel is in be
ginsel vastgesteld, dat de weg niet door
Beverwyk en niet door Castricum zal gaan.
Om de hooge kosten, d e dat mede zou
brengen. De Bresstraat in Beverwijk is
weliswaar mooi breed, maar ten slotte loopt
het verkeer in een zak en het zou heel wat
onteigening kosten om daar een behoorlijke
oplossing te vinden. Het kost niet duurder
een geheel nieuwen weg aan te leggen ten
westen van de gemeente.
En wanneer de gemeente zelf eenige op
offeringen over had om den weg door het
centrum van het dorp te behouden? vroe
ger- wij.
Dat zou veel geld aan die gemeente
kosten, antwoordde onze zegsman, en dan
blijft toch nog de wenschelijkhe'd bestaan
het snelle doorgaande verkeer niet door de
dorpen te leiden. Voor het verkeer niet. dat
zoo weinig moge'yk belemmeringen wenseht
(denk ook eens aan de bochten) en voor
de gemeenten niet. Ik begry'p trouwens niet
waarom men in Beverwyk zoo gebrand is om
het doorgaande verkeer in de Breestraat te
houden. Het geeft maar last. In Haarlem
ziet men juist een actie in tegenoverge
stelde richting. Dar.r leidt de weg van het
zu'den naar het noorden nu ook dwars
door de stad heen, maar er wordt sterk op
aangedrongen het verkeer om de stad te
leiden. Dat zal dan ook gebeuren langs de
ringbaan, die ten westen van Haarlem zal
worden aangelegd. M heeft men van de
voordeelen van het doorgaande verkeer een
te hoogen dunk W e in Beverwijk of in
Haarlem wil zijn, komt daar toch wel, en
wie er niets te doen heeft zal daar niet
afstappen om verteringen te maken. Ten
minste niet ais regel. Vergeet daarbij niet,
aldus nog altijd onze zegsman, dat het
snelle verkeer steeds meer zal toenemen.
Vooral het vrachtverkeer, en nu is het niet
denkbaar, dat een gemeente zooveel voor
deel zal hebben van chauffeur, die in de
gemeenten blyven pleisteren. De tijden van
diligence en hbobelende vrachtwagens zyn
voorbij. Voor de gemeenten blijft dan
alleen het groot ongerief van een overstel
pend druk verkeer over. Voor de autoriteiten
is het nemen van een beslissing, d e ieder
een bevredigt, verbazend moeilijk. Het is
natuurlyk haar bedoeMng niet om wlen ook
onaangenaam te zijn. Integendeel, indien
iedereen tevreden kan gesteld worden is
baar dat zeer aangenaam en daartoe kan
tydig overleg zeer bevorderlijk wezen, In
het onderhavige gevai loopen de meen ngen
echter zeer uiteen, ook van de direct be
trokkenen. In Laren zijn er ze'fs twee par-
ijen in de burgerijde een wil den weg in
gemeente houden; de ander voert stryd
dm hem er uit te houden en zoodoende de
aantrekkelijkheid van Laren als woonplaats
te verhoogen. Waar echter het snelver
keer zeer zeker eischen heeft en de verwach
tingen, die men van het oponthoud in de
gemeenten heeft, naar mijn meen ng, zeer
óverdreven zijn, gevoel ik het meest voor de
Strooming, die de gemeenten van het door
gaande verkeer wi'len ontlasten. Ik kan mij
niet voorstellen, dat iemand, die per auto.
laat ons zeggen, van Antwerpen of Rotter
dam naar Amsterdam moet, in Haarlem af-
j.apt om daar wat te gebruiken, daar men
in korten työ op de plaats van zijn bestem
ming is. Met de snelle voertu'gen van
tegenwoordig is mon om zoo te zeggen uit en
thuis.
Tot zoover onze zegsman, die ter zake
kundig is, doch de kwestie uiteraard a'lcen
uit het oogpunt van het verkeersbelang be-
z'et. Misschien voelt een onzer lezers zich
geroepen het vraagstuk ook eens met het
oog op het vreemdelingenverkeer te bespre
ken.
land. Ze bleven kyken naar de lucht, tot er
alleen de sterren over waren.
Op het vliegveld „Waalhaven" trachtte
men contact met de Zeppelin te verkrygen.
maar op geen der radio-oproepingen werd
eenig antwoord ontvangen.
Op het vl egterrein Waalhaven werd wel
een telegram ontvangen van het Rijksver -
keersministerie te Berlyn, verzoekende het
op de hoogte te houden van de positie van
het luchtschip en van de weerberichten.
In verband hiermede bleef Waalhaven den
ganschen nacht open.
Gisterenavond bracht Z. D. H. de Bisschop
van Haarlem, Mgr. Aengenent, die hier ver
toeft op z'n vormreis, een kort bezoek aan
de Bisschoppelijke Kweekschool.
Vaardige handen hadden een eenvoudige,
doch mooie versiering aangebracht in één
der recreatieza'en, waar Mgr. ontvangen
werd onder het zingen van „Sacerdos et
Pontifex'.
Met een kort woordje verwelkomde de
Zeer eerw. heer regent Melchers Monseig
neur in de kweekschool namens de kweeke-
lingen.
Hierna sprak de directeur, de heer Ver
meulen, een welkomstwoord namens de
leeraren. Mgr. dankte allen hartelyk. Mgr.
hoopte dat alle kweekelingen eenmaal z'n
collega's zouden zyn: „want ik ben ook aan
't onderwijs werkzaam geweest, 30 jaar lang."
Mgr. vond 't niet ongewenscht den kwee
kelingen 5 October een vrijen dag te geven.
De kweekelingen ook niet! Na een uitbundig
hoera-geroep werd door de kweekelingen
het Kweekbed gezongen.
Tot hiertoe ging alles dus officieel. Maar
nauwelijks was Monseigneur naar het Zus
terhuis, of in een ommezien was de versie
ring verdwenen, en na een kwartiertje ver
scheen Mgr. weer in de recreatiezalen, waai
de kweekelingen nu evenals altyd zaten te
bridgen, schaken, lezen enz. Hier en daar
maakte Mgr. met een groepje kweekelingen
een praatje. Tot slot werden de kweekelin
gen verrast met een flinke tractatie.
Zijn pet dreef boven water.
Om half drie was Petrus de Winter, 14
jaar oud, naar het terrein gegaan achter de
Gem. Reiniging. Hij had in de Oosts!ngel-
gracht een bootje liggen en was van plan
naar wat rommel te gaan visschen. Niemand
heeft gezien, dat hy zich in 't bootje heeft
begeven, of dat hij in 't water is gevallen
Omstreeks 4 uur zag zyn com, W. Turk, z'n
pet in 't water dryven in de nabyheid van
't leege bootje. Onmiddellijk werden de po
litie en de reddingsbrigade gewaarschuwd
Men is spoedig gaan dreggen, doch eerst om
kwart voor zeven gelukte het een agent,
welke in een bootje stond, het liik van den
jongen op te halen.
Het bleek toen werkelyk P. de Winter te
zyn van den Harmenjansweg 82k. Hoe het
mogeiyk is, dat hy verdronken is, is niet
komen vast te staan, 'n Dokter constateerde
den dood, het ïyk is naar het St. Elisabeths
Gasthuis overgebracht.
Voor de 39ste maal is heden in Leiden
het blyde feit van het ontzet in 1574 op
feestelyke wyze gevierd.
Nadat gisteravond een viertal plaatselijke
muziekvereenigingen met een groote taptoe
het feest hadden geopend, begonnen de
festiviteiten vanmorgen te 7 uur met een
reveille vanaf den Stadhuistoren gevolgd
door de gebruikelyke Koraalmuziek met
zang van een kinderkoor in het v. d. Werf-
park.
Het werd allengs drukker op straat.
Om 8 uur vond de uitreiking van haring
en wittebrood aan 2472 personen plaats.
Duizenden hadden zich in de omgeving
van het „Waaggebouw" opgesteld, om getuige
te zyn van deze traditie.
Zooals steeds vormde ook nu weer een
optocht het voornaamste deel van het uit
gebreide programma.
Ditmaal werd in beeld gebracht het ver
voerwezen door alle eeuwen heen van den
Germaanschen ossenwagen af tot de mo
derne vliegmachine.
Te 1 uur vertrok de lange stoet van den
Hoogen Rijndyk.
Een luisterryk vuurwerk zal het geheel
besluiten.
De schippers, die begonnen waren met
laden en vervoeren van de in den Haarlem
mermeerpolder gerooide bieten, met bestem
ming voor de suikerfabriek „Holland" tc
Halfweg, waren over de vrachtpryzen niet al
te best te spreken en besloten het werk neer
te leggen in afwachting van een nadere be
slissing op hun verzoek om het vrachtloon
te verhoogen.
In verband hiermede ligt ook by de ge-
niesluis naby Aalsmeer een groote vloot van
schepen om straks als het conflict is opge
heven, te worden geschut.
De fabriek kon echter met het oog op de
groote hoeveelheden bieten, die reeds wer
den aangevoerd, heden in werking worden
ges eld.
Het groote nieuwe Duitsche luchtschip,
de „Graf Zeppelin'-, heeft gisteren, zooals
wa- aangekondigd, een proefvlucht gemaakt
boven Nederland en verder naar Engeland.
Op heel zijn reis is net luchtschip met veel
belangstelling gevolgd.
Te 12 30 gistermiddag kwam eerst uit
Frankfurt am Main bericht, dat de „Graf
Zeppelin'' daar gesignaleerd was. Het lucht
schip ging langs de Main naar het Noord
westen.
Te 12.55 kwam het boven Wiesbaden, te
13.55 boven den Taunus, cirkelde vervolgens
boven de stad Cobienz en zette daarna koers
naar het Noordwesten, richting Keulen
Zoo kon de geheele route van de „Graf
Zeppelin" worden uitgestippeld.
Om kwart over zes passeerde het lucht
schip de Nederlandsche grens, voer langzaam
over Nymegen en ko-rste naar het Westen.
I Duizenden sloegen het schouwspel gade.
Op verschillende plaatsen van ons land 's
de „Graf Zeppelin" daarna gesignaleerd.
Om half zeven vertoonde het luchtschip zich
bo-en Tiel. Uit Oostelijke richting komende,
bo- het in de nabyheid van deze stad af
om koers te nemen naar het Noorden
Daarop 1 eeft de „Graf Zeppel n" blijk
baar Doorn opgezocht, waar het even ge
kruist heeft bov i de villa van den gewezen
keizer van Duitschland.
Natuurlijk vo'gden duizenden uit de om
geving met groote belangstelling het
schouwspel. Ook de ex-kcizer en zyn geheele
familie verl eten het Paleis en s'oegen het
luchtschip zeer belangstellend gade Ter
hoogte van het kasteel Sandenburg maakte
het plotseling een bocht en verdween weldra
i? Zuidelijke richting.
Omstreeks zeven uur gisterenavond is het
luchtschip in de onmiddellijke nabijheid van
de Haag gezien; het zette koers in de rich
ting Rotterdam.
De aankomst boven Rotterdam was voor
de Maasstad een waar evenement. Eenige
minuten over zevenen in den avond kondig
de de „Graf" rijn tegenwoordigheid m de
lucht boven de Maasstad aan met luid ge
raas van de motoren, dat alle dagelyksch
rumoer van ccheepsgetoeter. treingedaver en
auto-lawaai met sonoor klankvolume verre
overstemde.
Vliegveld Waalhaven had omstreeks hall
7 radio-verbinding gehad met de Zeppelin.
Het was toen boven Nymegen. Of het wer
kelijk naar Rotterdam zou koersen, was vol
gens .het Hbld. nog niet bekend. Maar tegen
zevenen kwam er van andere zijden plotse
ling bericht, dat het luchtschip boven Slik
kerveer was gezien.
Toen werd het spannend voor de ingewy-
den. Het kon nu niet lang meer duren of
Rotterdam zou weer een luchtschip zien.
En ruim zeven uur hoorde men zwaar ge
ronk van motoren boven de stad. Statig
dreef het machtige gevaarte boven de stra
ten. die weifelden tusschen licht en donker.
Voor aan het luchtsch'p een ry heldere
li' "ïtjes van de cab.ne. by elke motorgond-sl
een wit lichtpuntje en in het midden van
het kolossale lichaam de navigatielichten
Tegen de yi-blauwe lucht dreef het grijze
gevaarte boven cfe stad, waar de menschen
gegrepen werden door een aanstekelijke
geestdrift. Men rende uit nauwe straten
naar wijde singels of naar p'.e'nen om zoo-
,ng mogelijk het grootsche schouwspel te
kunnen genieten.
Winkeliers lieten hun klanten staan, voor
zoover die liet reeds de straat waren opge-
loopen. Uit de trams gingen de passagiers
naar boven kyken Van huizen werden d-e
ramen opengeschov 1 en men riep elkander
toe; „heb je hem gezien, daar gaat-'e!" Men
klom op de daken, kortom, wy leefden in de
stemming van de dagen van Olieslagers en
Pégout.
De „Graf Zeppelin" dreef verder, de men
schen bleven kyken, tot hy reeds lang ver
dwenen was in de richting van het West-
Het luchtschip is over het zuideiyk ge
deelte van het Westland gekoerst, was tegen
half acht boven 's-Gravenzande, terwyl het
te half acht de kustlyn passeerde en in
Westelyke richt ng op Engeland aanhield.
Boven de Noordzee zond het schip draad
loos muz'ek van gramofoon-platen uit via
het station Königswusterhausen.
Om 8.20 uur werd aan het radio-station
Echeveningen-Haven het volgende radio
telegram ontvangen van de Graf Zeppelin;
O;- weg naar Engeland, Rotterdam gepas
seerd.
Het luchtschip heeft vervolgens koers ge
zet naar Engeland. Lowestoff werd om 9.05
uur g steravond bereikt, waarna het lucht
schip in Noord Westelyke richting zyn tocht
vervolgde.
Tusschen hah elf en half 12 is de „Graf
Zeppelin" in gere_ „1de draadlooze verbin
ding geweest met het station Königswuster
hausen. Door atmosferische storingen kon
van het uitgeseinds niet veel worden opgeno
men door radio-amateurs.
Het luchtschip bewoog zich boven de
Engelsche stad Pulham en deelde mede. dat
men waarschynlijk hedenmorgen om 8 uur
weer in den omtrek van Berlyn hoopte te
zijn.
Tijdens den nacht zou de Zeppelin boven
de Noordzee blyven om het onervaren ge
deelte van de bemanning met het oog op den
Oceaantocht op de ho. gte te brengen met de
omstandigheden op zee en de scheepvaart,
byv. met lichtsignalen, enz.
Wolff seint nog uit Friedrichshafen:
Dr. Duerr van de Zeppel nwerf deelde
mede, dat de weersomstandigheden de eenige
reden zijn dat dr. Eckener een rechtstreek-
schca tocht naar Berlijn opgaf.
Boven Schiermonnikoog
Hedennacht om kwart over cenen is de
„Graf Zeppelin over Schiermonnikoog, in
Oostelijke richting vliegends verdwenen.
Omtrent den tocht van de Graf Zeppelin
boven Duitschland, bereikten ons hedenmor
gen verschillends telegrammen.
Uit Bremen wordt ons gemeld:
Even vóór drie uur hedenmorgen verscheen
de Graf Zeppelin boven Bremen en *ver-,
volgde haar weg in de richting Hamburg.
De zeer weinige wandelaars, die zich in de
straten bevonden, juichten het gevaarte
spontaan toe.
Uit Friedrichshafen meldt men ons;
Blijkens een bericht, opgevangen door het
radiostation, dat de verbinding met de Graf
Zeppelin onderhoudt, vloog 't luchtschip te
5.52 uur over Sleeswyk-Holstein.
De „Graf Zeppelin", het nieuwe Duitsche
luchtschip, kcerste gisteravond op weg naar
Engeland, boven Nederland.
De commissie van advies inzake het wets
ontwerp van een nieuwe veiligheidswet is
door den voorzitter van den Hoogen Raad
van Arbeid benoemd.
De samenwerking tusschen K. L. M. en
Ned. Spoorwegen.
De nieuwe commissaris der Koningin in
Noord-Brabant, mr. dr. A. van Rijckevorsel,
heeft gisteren in de vergadering der Prov.
Staten zijn entrée-rede gehouden.
Het ligt in 't voornemen der regeering de
verdeeling van het Rijk in gebieden van
Raden van Arbeid te wijzigen.
De 3-Octoberfeesten te Leiden.
Heden heeft te Utrecht de officieele
opening van het nieuwe marktencomplex
plaats gehad.
De regeeringsverklaring van het nieuwe
Zweedsche Kabinet.
Ben Tillett tot voorzitter gekozen van het
Britsche Vakverbond.
Mijnwerkersstaking in Opper-Silezië; 25909
stakers.
Uit Kiel komt het volgend bericht:
De Graf Zeppelin vloog hedenmorgen te 6
uur over Kiel. Het luchtschip kwam uit
Westel. richting en vloog naar het Zuiden.
Uit Hamburg wordt gemeld;
Hedenmorgen te G.10 uur vloog de Graf
Zeppelin van Kiel in de richting Lubeck.
De Rundfunk-aktiengesellschaft te Ham
burg stond met de Graf Zeppelin in verbin
ding en begroete het met het Sleeswyk-
I-Iolstein-lied.
Te 6; 50 uur vloog de Graf Zeppelin bo
ven Hamburg, begeleid door een vliegma
chine. In prachtigen zonneschyn gleed het
luchtschip majestueus langs den helderen
hemel, toegejuicht door de menschen, die zich
op dit vroege morgenuur reeds in de stra
ten bevonden.
I
Te 6; 55 uur vervolgde het luchtschip zy'n
vlucht in Oostelyke richting.
Uit Wittenberge seint men ons:
In den helderen ochtendzonneschyn vloog
de Graf Zeppelin, komende uit Noord-Wes
telijke richting te 7.55 uur boven Witten
berge, waar de bevolking het gevaarte een
enthousiaste ovatie bracht.
Op de daken van de groote fabrieken
stonden alle leden van het personeel opge
steld.
Ook hier weerklonk een hartelyk gejuich.
Langs de spoorlyn sloeg de Zeppelin de
richting Berlyn in.
Uit Berlyn wordt gemeld:
Te 8 uur trad de Berliner-Rundfunk in
radio-telefonische verbinding met het lucht
schip en vernam, dat het te 9 uur boven
Berlyn verwacht kon worden.
Na afloop van het gesprek werd de mu
ziek van het luchtschip door de Berlijnsche
radio her-uitgezonden.
Te 9 uur arriveerde de Graf Zeppelin bo
ven Berlijn. Het luchtschip vloog allereerst
beven het paleis van den Rykspresldent
von Hindenburg.
Barometerstand 9 uur v.m. 7.72 vooruit.
OPTICIENS FABRIKANTEN
Licht op: De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 7 uur.
Hoogste barometerstand 770.7 m.M. te
Maastricht en München.
Laagste barometerstand 747.3 m.M. te
Vardö.
Verwachting; Zwakke tot matigen Noord-
Costelyke tot Oosteiyken wind. Dicht tot half
bewolkt, droog weer. Kans op nachtvorst,
iets wanner overdag.
Ingekomen bijdragen der Dr. Schaepman-
Comité's:
Alkmaar Akersloot 888.10; Anna,
Paulowna 220.40; Assendelft 227.55;
Bergen 215.40; Beemster Bovenkar-
spel 616.—; Blokker Burgerbrug j
Castricum 496.37; Cocksdorp Den
Burg Egmond-Binnen Egmond j
aan den Hoef 155.55; Egmond aan Zee 1ste 1
storting 79.97; Edam 80; Enkhuizen
Grootebroek 565.10; 1 Harencarspel
(Oost) 341.75; Heemskerk Heer-
Hugowaard (Z.) 802.60; Heer-Hugowaard
(N.) 271.70; Heer-Hugowaard ('t Kruis)
220.Heiloo 260.95; Helder 372.30;
Hem en Venhuizen Hoogwoud 141.;
Hoorn 439; Hoogkarspel Goörn
Ilpendam Koog-Zaandyk Krom
menie 200.—; Limmen 42282; Lutje
broek 575.Medemblik 354.10; Monni
kendam Oudeschild Oude en N.
Niedorp Nlbbixwoud Langendijk
250.—; Obdam Onderdijk Ou-
dorp (Pancras) 475.; Purmerend 500.31;
De Ryp Schagen 308.; Schermerhom
94.; Spierdijk c.a. 1010; Schoorl le stor
ting 35; Spanbroek Uitgeest 370.80;
Ursem 270; Volendam 473.11; Westwoud
Wognum Weere Wormer
302.29; Wormerveer 154; Wieringen 73;
Zwaagdijk 11825; ZwaagZaandam
-t Zand 560; Harencarspel W. 269.
Het Kringbestuur schrijft:
Bovenstaande hjst doet dubbel werk.
Eerstens bevredigt zy de zeer verklaar
bare nieuwgierigheid van de vele belang
stellenden in onze mooie actie dat is
voor ondergeteekende een voldoening en
tweedons is zy een stiekeme aansporing voor
die Comités, welke nog oningevuld staan, om
nu eens af te werken.
Wy wachten op de giro-stortingen der
nog niet afgedragen geiden en vooral ook op
de overzichtelyk ingevulde eindrapporten.
Denkt er aan Heeren Secretarissen, dat Uw
eindrapporten onontbeerlyk zijn voor onze
verantwoording over de tienduizenden, die
in den kring Helder voor het Dr. Schaep
manfonds worden ingezameld.
Wy rekenen derhalve op spoedige toezen
ding. Er staan nog drie plaatsen op de lijst
waar, voor zoover wy kunnen nagaan, abso
luut nog niets voor het Dr. Schaepmanfonds
is of wordt gedaan.
wy hopen, dat we spoedig mogen hooren,
dat die achterblijvers met het noodige élan
de aciie ter hand genomen hebben.
't Gaat hier om de stichting van het R.K.
Party-bureau een levenskwestie voor onze
RK. Staatsparty. Daaraan moeten alle R.K.
medewerken. Tot slot nog de volgende me-
dedeeiing ons toegezonden door het Hoofd-
Comité van Actie van het Dr. Schaepman
fonds te 's-Gravenhage:
„By gelegenheid van de as. najaarsver
gadering van den Partijraad op den 24 Nov.
a.s., zal door ons Comité tot de eerste open
bare bekendmaking worden overgegaan (het
geen niet wil zeggen, dat daarmede het einde
onzer actie wordt ingeluid). Dan zullen alle
gegevens en cyfers, den 15den November (en
niet later) beschikbaar, aan het Ned. Katho
lieke Volk in vergadering en pers worden
bekend gemaakt, met overzichtelyke vermel
ding der Rijkskieskringen, het aantal op de
R.K. lyst uitgebrachte stemmen in 1925, de
Kieskringsgewyze ingekomen gelden, het
aantal guldens, dat onder dezen maatstaf
biyft en ten slotte c.q. het bedrag, waar
mede dit kiezerscijfer is overschreden
Zorgt er voor, Heldersche comité's, dat onze
R.K. Rykskieskring een goed figuur slaat
onder zyn broederen.
Rekent het tot uw duren plicht.
