Herziening
tusschen
van de financieele verhouding
het Rijk en de Gemeenten
Telegraphisch Weerbericht
I te='
BUREAUX: NASSAU LAAN 49j
AD VERTENT IEN 35 ct. p. regel
dit nummer bestaat uit drie bladen
MAANDAG 8 OCTOBER 1928
TWEE EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 16980
AANGIFTE MOET. OP STRAFFE VAN VERLIES van ALLE RECHTEN. GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL
De Middenstands-
centrale voor Haarlem
en omliggende
gemeenten
Door de lucht naar
Indië
De tocht van de H.-NAFD
Een militaire vlucht naar
onze Oost
De groote tocht van
de „Graf Zeppelin"
over den Oceaan
Het Nederlandsch-
Belgisch verdrag
Een open brief van
Prof. H. Burger aan den
Minister van Buitenlandsche
Zaken
Mislukt
Wederom een nachtelijke
vechtpartij te Amsterdam
tusschen burgers en politie
Alg. R.K. Werkgevers vereen.
De Internationale Lucht
vaart-tentoonstelling
te Berlijn
Het Congres
betreffende Onvol
waardige arbeids
krachten
De opening in het Koloniaal
Instituut te Amsterdam
Voornaamste Nieuws
J. J. WEBER ZOON
Groote Houtstraat 166 Haarlem
De grootste luchtvaart
maatschappij ter wereld
2 Nieuwe Amerikaansche
reuzenluchtschepen
in aanbouw
Instelling van een Commissie
voor zwem-onderricht aan
schippers en schippers
kinderen
x gee
„Wat
smerlij
zijn
ij om
;er ti
de V
•ken
ken,
.oon
ton:'
|»n va
llend
rden j
en d'
Telefoon No. 13866 (drie lijnen)
Postrekening No. 5970.
ABONNEMENTEN: voor Haarlem
Agentschappen: per week 25 ct.; per
Kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal
i 3.58 bij vooruitbetaling.
NIEUWE HAARLEMSCHE CO
VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN-
TIES, 1—4 regels 60 ct. p. plaatsing;
elke regel racer 15 ct„ bij vooruitbet.
Bij contract belangrijke korting.
INGEZONDEN MEDEDEELINGÈN
tusscben den tekst 60 ct. per regel.
bij verlies van een hand, flOC
'een voet of een oog; 11 tui.'
bij verlies van een f Cfl bij 'n break van f jr.n by verlies v. ee»
duim of wijsvinger; 1UU." been of ann; 1 'rU."anderen vinger.
Alle abonné's op dit blad zijn ingevolge de verzekeringsvoorwaarden f 000(1 Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door f7C(] oü een ongeval met jon
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen: 1 uUUU." verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen; 1/ dU.-*doodelijken afloop: lüov.
kn alt
noirw
Dat het wetsontwerp tot regeling van de
-nan j Lnanciëele verhouding tusschen het Rijk en
öe Gemeenten nog al aanleiding voor ge-
schryf en critiek zal geven, behoeft ons niet
te verhinderen de indiening ervan door de
i zo J Ministers De Geer en Kan als een daad van
•strum durf en voortvarendheid te bestempelen,
iïkên Sinds py de wet van 24 Mei 1897 de finan-
„is c'ëele verhouding tusschen het Rijk en de
de a( gemeenten werd geregeld, is steeds over eene
besten herziening van de wet gesproken en geschre
ven. In 1903 werd een Staatscommissie ter
ïia dé kestudeering van het vraagstuk ingesteld, en
eikten Uit het rapport, in 1907 verschenen, bleek, dat
er in die commissie tien verschillende voor-
'=';n stellen aan de hand werden gedaan. Een
611 tC
nieuwe Staatscommissie, in 1922 benoemd,
bracht in 1927 rapport uit, nu met meer een
stemmigheid (er was slechts één afwijkend
advies), maar ook de conclusies van deze
Staatscommissie worden in dit wetsontwerp
bevolf Vrijde geschoven en de Regeering komt met
*p, ge denkbeelden, die nog door geen Nederland-
roode eche Staatscommissie als uitvoerbaar naar
^loeidi Voreri zijn gebracht. Het zal dus niet behoe-
igens Ven te verwonderen, dat door de deskundigen
't la °P dit gebied, die er zoo langzamerhand zijn
Ju ^kweekt, een veelzijdig licht op het onder-
Mn te Werp 111 discussie geworpen zal worden. Bo-
hcht, Vendien wordt het belastingvraagstuk tegen
in zr Woordig ijverig bestudeerd en is hier een
foor ei gelegenheid, ook voor de Katholieke Staats-
U, partÜ, om te trachten verschillende deside-
;ema!
ae eei
ö-
zei
prins
kunt
niet
de ges
d, nan
■rtrek
lievq
In alle geval lijkt ons het nu ingediende
den;
heu<
lis s'
ei hi
gewi
iel 1'
kei
den
st v.;
sgerJ
g uv
id, di
rata op belastinggebied verwezenlijkt te krij
gen. Wij wijzen b.v. op een goede regeling
Van den kinderaftrek en tegemoetkoming
aan de groote gezinnen.
:ns ee
riendei Men diene echter bij alle critiek niet te
s in i Vergeten, dat dit wetsontwerp ons belasting-
e wille stelsel niet wil hervormen of verbeteren, maar
orswd 111 hoofdzaak de financiëele verhouding tus-
r.'.,en i schen Rijk en Gemeenten denkt te regelen,
i hinC En nu is dit vraagstuk zóó urgent, dat wü
ntwoor het zouden betreuren, indien de critiek, door
n niet ,je Zoomen het bosch niet meer ziende, om
v allerlei bijkomstigheden het wetsontwerp on-
en z tijdig vermoordde. De oplossing van een ur-
ug m gente zaak zou er misschien weer jaren door
Vrool achteruitgezet worden,
zijn e.
3rkei£
■Wetsontwerp een mooie aanleiding en een
goede leiddraad om de financieele verhouding
tusschen Ryk en Gemeenten te bespreken en
t°t een compromis tusschen de verschillende
stroomingen en meeningen over dit moeiiyk
onderwerp te komen. De studie is bovendien
vrijwel uitgeput en daarom lijkt het ons ook
tiiet ondoenlijk in deze wetgevende periode
uog een beslissing te nemen.
Wie het wetsontwerp ernstig leest, komt
tot de overtuiging, dat slechts, na uitvoerige
becijferingen en vergelijkingen, een definitief
oordeel over het ontwerp is uit te spreken,
en noch gemeentesecretarieën, noch journa
listen hebben daar o.i. voldoende gelegenheid
voor gehad, maar dat 't wetsontwerp verbete
ring, waarschynlijk aanzienlijke verbetering
lu den bestaanden toestand zal brengen, mag
Wel aangenomen worden.
Daarover zullen dan ook de discussies wel
hiet loopen, wel over details.
Zooals reeds gemeld is, wenscht de regee-
vihg de nu bestaande Gemeentelijke Inkom-
stenbelasting af te schaffen. Daarvoor komt
hl de plaats de gemeentefondsbelasting, die
hoor het Ryk wordt geheven en waaruit de
Gemeenten naar een bepaalde formule een
hitkeering krijgen. In die formule komt o.m.
hit uitdrukking, wat de gemeentebsturen
hitgeven voor lager onderwijs, politie en arm
wezen (inbegrepen werkloosheidszorg). Dat
Siin dus biykbaar de kosten, die het Rijk met
he gemeenten verrekenen wil en die moeten
bijdragen tot een betere verhouding tusschen
het Rijk en de gemeenten. De pointe dus van
he heele zaak. Het is echter de vraag of alléén
he uitgaven van politie, lager onderwijs en
armenzorg voor verrekening met het Rijk in
aanmerking komen en de oorzaak zijn van
hen berooiden toestand van vele gemeente-
lihanciën. Waarom b.v. de kosten voor het
hiidcielbaar onderwijs niet in de formule op-
Benomen? En vallen onder de uitgaven voor
armenzorg ook de uitgaven voor krankzin
nigenverpleging? Zijn de uitgaven voor den
Keuringsdienst op Waren al voldoende ver
diend? Over de te verrekenen onkosten zal
niet den minister dus nog wel duchtig van
Bedachten gewisseld worden. Het is dan niet
onmogelijk dat de 18 millioen, die de her-
lening, volgens de toelichting op het wets
ontwerp, aan het Rijk meer zal kosten, hoo-
®er moeten worden, maar daarvoor heet het
Wetsontwerp dan ook: herziening van de fi
nanciëele verhouding tusschen Rijk en ge
nieenten. Het is immers niet voldoende, dat
he minister zich beijvert om de belastingcen-
en van alle Nederlanders over de verschil-
ende gemeentebesturen als een St. Nicolaas
r°nd te- strooien en de billijke herziening van
he financiëele verhouding te veel op den ach
tergrond schuift.
Zen ander punt, dat zeer zeker de aan-
hacht van de critiek zal hebben, is het feit.
aldu:
dat
de gemeentebegrootingen feitelijk hun
sluitpost gaan verliezen. Tot nu toe fungeerde
he Inkomstenbelasting als sluitpost. Deze be-
asting wordt nu afgeschaft en wie het lystje
Nagaat van de bronnen van inkomsten, die de
gemeentebesturen mogen aanboren, zal be-
t?erken, dat geen enkele belasting de rol van
b°st zal kunnen vervullen. Zeer zeker
Verteeringbelasting niet, want zeer juist
de Minister zelf op, dat de tarieven
van de verteringsbelasting wel een zekere
stabiliteit zullen moeten vertoonen en dus be
zwaarlijk als jaarlijksche sluitpost van de be
grooting kan dienen.
De Minister schijnt voor sluitpost de opcen
ten op de gemeentefondsbelasting te willen
aanwijzen, maar de heffing er van is „be
perkt". Terecht heeft weliswaar Minister De
Geer er in een persgesprek op gewezen, dat
de gemeentebesturen zooveel andere bronnen
van inkomsten kunnen maken, dat practisch
de opcenten als sluitingspost kunnen dienen,
maar daarbij wordt vergeten, dat die andere
belastingen weinig letten op de financieele
draagkracht der aangeslagenen. Daartoe is
alleen de Inkomstenbelasting geëigend.
Maar dat daargelaten, dan blijft-toch nog
de theoretische kwestie aan de orde, dat de
bevoegdheid der gemeenten tot het doen van
uitgaven wordt beperkt.
Men kan van meening zijn, dat dit een
goede maatregel is en zij die ons geheele
volk meer en meer als één geheel gaan be
schouwen en aan de gemeentebesturen slechts
een decentralistische administratieve functie
toedenken, zullen dit principe toejuichen
maar er zijn er ook, die aan de gemeente
besturen nog een groote zelfstandige taak op
economisch, cultureel en sociaal gebied toe
kennen. De strijd tusschen deze twee rich
tingen zal voor dit ontwerp zijn eindbe
slissing wel vinden in de stemming over een
amendement, om het heffen van opcenten
op de gemeentefondsbelasting onbeperkt toe
te laten.
wy gélooven echter niet, dat dit met het
principe van de strekking van het wetsont
werp in conflict behoeft te komen al zal
velen de beslissing hierover na aan het hart
liggen, en wy zijn voorloopig overtuigd,
dat dit wetsontwerp den grondslag kan vor
men voor vruchtbare besprekingen over de
regeling der financiën van vele gemeentebe
sturen met tot slot een wet, die, vooral geen
afdoende verbetering ,dan toch een groote
verlichting van den nu vrywel onhoudbaren
toestand brengt.
Morgen herdenkt de Middenstandscertrale
voor Haarlem en omliggende Gemeenten
haar 5-jarig bestaan. Hoewel er alle reden
was, om dit feit op eenigszins feestelyke
wijze te herdenken, heeft men toch gemeend,
het le lustrum zonder meer te moeten pas-
seeren. En toch: als er ooit reden was voor
een organisatie, haar zooveel jarig bestaan
op byzondere wijze te gedenken, dan is dit
wel de Haarlemsche Middenstandscentrale.
Reeds onmiddellijk na haar oprichting be
wees zy haar nut, toen zij aan B. en W. ver
zocht, te verbieden den verkoop na het wet
telijk sluitingsuur op die tentoonstellingen,
welke meer en meer het karakter van vlie
gende winkels aannamen. Dat was een aan
wijzing van den weg, langs welken de Mid
denstandscentrale zou gaan en welke zich in
den loop der jaren steeds duidelijker af
bakende. Wat al veel arbeid toch is in die
jaren voor de Centrale verricht! Hoe ijverde
zy voor de belangen van den middenstand,
sinds zij 30 October 1923 voorgoed b-ar
werkzaamheden aanving. Waar de belangen
van den middenstand in het geding waren,
daar stond de Centrale op de bres. Men
meene echter niet, dat wij deze laatste for-
mi '3 zonder meer gebruiken. Neen, dit op de
bres staan geschiedde immer met voorbe
dachten rade en vol bedachtzaamheid. En
dit leidde er toe, dat de middenstansbelan-
gen op de goede wijze werden behartigd. En
zoo gelukte het der Centrale steeds, met suc
ces strijd te voeren voor den middenstand.
Toch heeft dit de Centrale niet ydel of over
moedig gemaakt. Het was slechts een aan
moediging voor haar, op den eenmaal inge
slagen weg voort te gaan. En op elk midden-
standsgebied was zy bezig. By het doorbla
deren van de verschenen jaarverslagen treft
dit ieder oogenblik. Optreden tegenover vlie
gende winkels, tegen het cadeau-, spaar- en
rabatzegelsyteem, tegen het knoeien met
electrische lichtmeters, in zake handhaving
van den zomertijd, tegen flesschentrekkerij
acties gevoerd ten aanzien van het rijk en de
gemeenten, dit alles vermelden de vier jaar
verslagen. Telde het eerste slechts 18 blad
zijden, voor het vierde waren 80 bladzyden
druks noodig, om het vele goede, door de
Centrale gewrocht, te vermelden.
En n" meer** men niet dat alleen midden
standszaken de aandacht vroegen der Cen
trale, hoeveel dergelijke zaken ook den ijver
en de werkzaamheid der Centrale, inzonder
heid van haar dagelijksch bestuur, vroegen.
De Centrale vervulde een sociale taak en be
hartigde mede het algemeen belang. Wie
herinnert zich niet de groote actie, gevoerd,
toen watersnood en stormramp 't zuiden en
het oosten van ons land geteisterd hadden?
By de watersnood-steunactie werden in 3
weken tiids 1479 colli's ingeleverd, bestaan
de uit 2270 verschillende zendingen. Zoo goed
werkte het initiatief der Centrale en bevor
derde de saamhoorigheid der middenstan
ders.
Zoo heeft de Centrale geijverd voor het
behoud van de zetels van Bloembollencul
tuur en van de Maatschappij voor Nijverheid
en Handel voor Haarlem, om het belang van
dat behoud voor de geheele stad.
Kortom, waar de Centrale werkzaam
moest zijn. daar was zy het ook. En zoo
heeft zij nu reeds vyf jaren het algemeen
belang en dat van den middenstand gediend
en de beste wensch voor haar op den her
denkingsdag van morgen kan slechts deze
zijn. dat die heilrijke arbeid, steeds geleid
door een krachtig bestuur als het tegenwoor
dige, moge voortduren tot in lengte van
dagen.
Een Reuter-bericht uit Konstantinopel
d.d. 6 Oct. meldt:
Het vierde Nederlandsche postvliegtuig is
hier om 9 u. 30 uit Sofia, waar het heeft
overnacht, aangekomen. Het is vervolgens
om 10 u. 45 vertrokken naar Aleppo en
Bagdad.
Het vyfde vliegtuig
De K. L. M. verzoekt ons mede te deelen,
dat het vyfde vliegtuig, de H.-N A E N., be
stuurder Smirnoff, navigator Aler, werktuig
kundige Veenendaal, dat een retourvlucht
Amsterdam—Batavia zal maken, tengevolge
van den inmiddels ingevoerden wintertijd
Donderdag 11 Oct. a.s. des morgens om 6 uur
van Schiphol zal vertrekken in plaats van
om zeven uur. Zooals by alle vorige vluchten
is iedereen we'kom om het vertrek van het
vliegtuig te komen bijwonen.
De H.-N.A.F.D. te Bushir
Het Persbureau Vaz Dias meldt:
Het vierde postvliegtuig naar Indië, de
H.-N.A.F.D. vertrok gisteren om 12.02 uur
uit Bagdad en kwam om 16.13 uur te Bus
hir aan. Alles is wel aan boord. Heden wordt
vertrokken naar Bender-Abbas. Het was
mooi weer. De motoren loopen nog best.
In April 1929 met drie watervliegtuigen naar
Soerabaja
Zooals reeds eerder in het kort werd aan
gekondigd, zal in het begin van de maand
April 1929 een nieuwe, thans een militaire
vlucht van Nederland naar Indië worden
ondernomen.
Drie nieuwe Domier Wal-watervliegtuigen,
door de fabriek Aviolanda te Papendrecht
gebouwd, zullen dan van het vliegveld De
Mc' naar Soerabaja vliegen, onder leiding
van den It. t. z. le kl. W. H. Tetenburg. De
bestuurders van de beide andere vliegtuigen
zijn de officier-vlieger 2e kl. Everts en de
korp.-vliegtuigmaker Wurtz. De geheele be
manning zal uit negen koppen bestaan.
De weg, dien de watervliegtuigen zullen
afleggen, gaat langs Bordeaux, Marseille,
Napels, Athene, Alexandrette, Bagdad.
Henjam (bij Bender Abbas), Karatsji, Bom
bay, Cochin, Trinkomali (Ceylon), Sabang
en Batavia naar Soerabaja, waar het mid
delpunt is van den Indischen watervlieg-
dienst. De vliegtuigen, die voor vlagvertoon
deze reis zullen maken, 'zullen ongeveer een j
maand onderweg zyn.
Aanvankelyk was men van plan geweest
den tocht reeds in deze maand, in October,
te beginnen. Verschillende omstandigheden
hebben er echter toe geleid, de zaak tot
April 1929 uit te stellen.
Uit Friedrichshafen wordt gemeld:
Dr. Eckener heeft medegedeeld, dat de vol
gende proefvlucht van de „Graf Zeppelin"
hedenmiddag gehouden zal worden. Het werk
aan het luchtschip wordt met spoed voort
gezet, maar kon niet voor hedenmorgen ge
reed zijn, daar in het geheel niet minder dan
28 cabines geheel veranderd zullen worden.
De Pruisische minister van Binnenlandsche
Zaken Kresinski zal de vlucht meemaken als
vertegenwoordiger van den Rijksraad. Waar
schijnlijk zal hij volgens Dr. Eckener ook
naar Amerika meegaan. In geen geval zal 't
luchtschip voor Woensdag a.s. naar Amerika
vertrekken.
De weerstoestand boven den Oceaan is op
het oogenblik zeer ongunstig, hoewel de de
pressies boven Ierland en het Kanaal naar
het Oosten is getrokken. Een nieuwe depres
sie is echter wederom in aantocht. De namen
van. de Amerikanen, die aan den tocht deel
nemen zijn: De multi-millionnair Leeds, die
echter op het oogenblik ongesteld is, zoodat
het nog kwestieus is, of hij werkelijk mee
zal kunnen gaan. Verder gaan Dr. Robert
Reiner en de heer Gilfillan mede.
De „Los Angeles" zal de „Graf
Zeppelin" tegemoet vliegen
Een telegram uit New-York luidt:
Naar gemeld wordt, zal het luchtschip
„Los Angeles" vermoedelijk niet naar Texas
vliegen, maar de „Graf Zeppelin" Jrij zyn
aankomst tegemoet vliegen. De commandant
van het vliegveld heeft verklaard, dat er bij
de aankomst van het Duitsche luchtschip tij
dens aanwezigheid van het Amerikaanschc
te Lakehurst toch geen moeilijkheden met de
plaatsruimte zullen ontstaan, daar men be
halve over de luchtschiphal ook nog de be
schikking heeft over den landingsmast.
Voorbereidingen voor de ontvangst
in Amerika
Uit New-York wordt geseind:
In de luchthaven Lakehurst heeft men de
zer dagen de laatste maatregelen getroffen
voor de ontvanst van de „Graf Zeppelin."
Daar men een record-aantal bezoekers van
de luchthaven verwacht, hebben politie en
spoorwegen omvangrijke maatregelen getrof
fen teneinde het verwachte geweldige verkeer
meester te kunnen blijven. Zoo zullen de
spoorwegen een groot aantal extra-treinen
laten rijden. Met het oog op mogelijk brand
gevaar in verband met het licht-ontplofbare
waterstofgas is het rooken in de omgeving
van de hal verboden, en moeten de auto's
parkeeren op een behoorlijken afstand ervan.
Voor de vulling van het luchtschip is een
groote hoeveelheid gas in zes spoorwegwa
gons uit Kentucky naar Lakehurst vervoerd.
Alle wegen, die naar het vliegveld leiden, zul
len door de politie worden afgezet. Alleen
personen voorzien van een entréebiljet kun
nen passeeren.
Prof. H. Burger te Amsterdam heeft een
open brief gericht aan den Minister van
Buitenlandsche Zaken betreffende het ver
drag met België.
Prof. Burger herinnert er daarin aan, dat
de al te rustige atmosfeer, waarin de ambts
voorganger van jhr. Beelaerts van Blok
land zijn verdrag met minister Hymans tot
stand bracht, nog juist bijtijds verstoord is,
doordat een groot aantal onverantwoorde
lijke personen, in vlugschriften, in de pers
en in openjpare byeenkomsten alarm hebben
geslagen en de openbare meening hebben
wakker geschud voor het gevaar, dat ons
land bedreigde.
Met bekommernis bespeuren ook thans
echter vele onverantwoordelyke Nederlan
ders, dat de diplomatieke atmosfeer in be
denkelijke mate gelijkt op die, waarin het
verdrag Hymansvan Kamebeekl het le
venslicht aanschouwde. Wederom dezelfde
aanmatiging van Belgische zijde, wederom
dezelfde onaannemelijke eischen, wederom
de verdachtmaking en tot spoed pressende
bangmakerij.
„Aan hoopvol vertrouwen", aldus luidt
deze brief, „heeft het Uwe Excellentie by
haar optreden niet ontbroken. Thans twij
felt Gy, blijkens Uw toespraak tot de Eer
ste Kamer of dit vertrouwen nog wel be
staat."
„Helaas niet zonder reden. Het krachtig
neen! tegen ongepaste aanmatiging moch
ten wy uit Uw mond nog niet vernemen."
„Integendeel waart Gij bereid, met dien
zelfden minister Hymans, in een vriend-
schappelyke samenspraak, de onderhande
lingen te heropenen."
Dan neemt prof. Burger in zyn brief met
kracht stelling tegen de bekende Belgische
eischen en besluit aldus:
„Zoo lang de officieele onderhandelingen
met de Belgische regeering nog niet zijn
geopend, klampen wy ons vast aan de hoop,
dat Uw voorbereidend onderzoek U tot over
tuiging heeft gebracht of alsnog zal bren
gen, dat een regeling met België niet mag
berusten op den grondslag van onredelijke
„wenschen", maar alleen op recht en ge
rechtigheid."
„Mocht dan door daden blijken, dat de
geest van 1925 uit Uw departement voor
goed is uitgebannen, mocht Gy aan Uw
Belgischen ambtgenoot laten weten, dat wU
jegens anderen de rechtvaardigheid willen
betrachten, maar dat ook wy met recht
vaardigheid wenschen te worden behandeld,
dan, Excellentie, zoudt Gy aan ons land een
onschatbaren dienst hebben bewezen. En
over de opstandigheid Uwer onverantwoor
delijke medeburgers zoudt Gij U nimmer
meer hebben te beklagen."
luchtvaart beoefend op deze tentoonstel
ling zijn vertegenwoordigd.
Vervolgens sprak de Rijksverkeersminister
von Guerard, die in de eerste plaats alle
aanwezigen uit naam van Rykspresident von
Hindenburg het welkom toeriep. Hij noemde
het organiseeren van de tentoonstelling een
waagstuk, vooral in verband met de vele
moeilijkheden, waarmede de Duitsche lucht
vaart, die geen militaire luchtvaart als rug-
gegraat achter zich heeft, zooals in andere
landen het geval is. te kampen heeft. Spr.
wees op de groote ontwikkeling van de
luchtvaart in de afgeloopen 25 jaar, welke
ontwikkeling dezer dagen nog gebleken is
uit de vruchten van de „Graf Zeppelin".
Tenslotte wees spr. op de groote beteekenis
der tentoonstelling in dienst van den vrede,
waardoor 23 landen dichter bijeen worden
gebracht. Duitschland heeft als liggend in
centraal Europa groot belang bij de lucht
vaart. De luchtvaart stoort zich niet aan
landsgrenzen, gaat daarover heen en ver
bindt de volken ook zelfs over de zeeën. Het
's niet vermetel te zeggen, dat wellicht een
tijd komt, dat onze planeet te klein zal zijn
De tentoonstellingen geeft een aanschou-
welylc beeld van het modernste verkeersmid
del en spr. heeft de overtuiging dat tie lucht
vaart de betrekkingen der volken zeer zal
verbeteren. Het is de wensch van de Duit
sche regeering, dat deze tentoonstelling tot
verbetering van de betrekkingen tusschen de
volken zal bijdragen.
Tenslotte sprak de voorzitter van het ten-
toonstellingsbestuur dr. Huth, die er op
wees, dat dit de eerste groote internationale
luchtvaarttentoonstelling van zuiver civielen
aard is
De genoodigde maakten ten slotte een
rondgang door de tentoonstelling.
De Amerikaansche vliegers Broek en
Schlee, die het vorige jaar over den Oceaan
vlogen, en hun tocht voorzetten tot Japan,
hebben een aanval op het wereldduurrecord
ondernomen, maar moesten na 59uur in
de lucht te zyn geweest, wegens een lek in
de benzinetank opgeven. Ze bleven 6 uur be
neden het bestaande record.
Opnieuw een burger door een revolverschot
getroffen
In den nacht van Zaterdag op Zondag is
te Amsterdam weer een politieagent, nadat
hy door een tierende menigte op straat was
aangevallen, gedwongen geworden een schot
te lossen, waardoor een burger getroffen en
vrij ernstig gewond werd.
Evenals dit Vrijdagavond op Kattenburg
was geschied, zag de politieagent, dien Za
terdagnacht omstreeks 1 uur in de Oude
Kerksteeg een groep twistende personen,
meerendeels bekenden uit de Achterburgwal-
buurt, tot bedaren wilde brengen, de menigte
tegen zich gekeerd. Woestelingen, die eerst
met elkaar getwist hadden, trachtten nu den
agent te bespringen, die daarop naar zijn
revolver greep en by wijze van sommatie een
schot in de lucht loste. Toen de hem aanval
lende personen echter niet wilden wijken,
richtte hij het daarop op een zijner aanval
lers en loste eenige schoten. Het publiek
stoof uiteen, doch een aanvaller, een bekend
bewoner van den Achterburgwal, viel neer.
De man, J. Beekhulzen genaamd, was in het
bovenbeen getroffen, terwijl hem vervolgens
de top van den vinger was afgeschoten. Hy
werd naar het Binnenga: thuis vervoerd,
waar hy ter verpleging is opgenomen.
Nog even trachtten de aanvankelyk op de
vlucht geslagen personen den agent te over
vallen en hem in het water van den Ach
terburgwal te duwen maar dit pogen werd
verijdeld, doordat de inmiddels ter assisten
tie gekomen politiemannen van het bu
reau Warmoesstraat de menigte met de
gummistokken uiteen joegen.
In de vergadering van het Dagelijksch be
stuur van de Alg. R. K. Werkgeversvereni
ging werd. naar de „R. K. Werkgever" meldt,
de heer Ch. Stulemeijer te Breda als lid be
noemd van de commissie uit den Hoogen
Raad van Arbeid inzake het voorontwerp
nieuwe Veiligheidswet; in de commissie die
aan den Hoogen Raad van Arbeid prae-
advies zal uitbrengen omtrent de vereenvou
diging van de organisatie der sociale verze
kering werd aangewezen dr. L. G. Korten-
horst te Den Haag.
De opening
Zondagmorgen heeft te Berlyn de opening
plaats gehad van de Internationale Lucht
vaart Tentoonstelling (I.L.A.) 1928, welke in
de oude autohallen aan den Kaiserdam
wordt gehouden.
Allereerst werd het woord gevoerd door
den Oberburgemeester van Berlyn Boese. Na
begroeting der aanwezigen, verklaarde hij,
dat Berlijn het een voorrecht achtte deze
tentoonstelling binnen zyn muren te hebben.
De beteekenis van deze tentoonstelling biykt
wel uit het feit, dat 23 landen, waar de
In het Koloniaal Instituut te Amsterdam
is hedenmiddag geopend het Congres be
treffende Arbeid en Arbeidsmethoden voor
Onvolwaardige Arbeidskrachten (A.V.O.).
Na verwelkoming door den Congresvoor
zitter, den heer J. H. A. L. von Freytag
Drabbe, sprak de minister van Arbeid, Han
del en Nyverheid, prof. dr. J. Slotemaker
de Bruine een openingsrede uit, waarin hy
verklaarde met blijdschap deze taak te heb
ben aanvaard, omdat dit onderwerp hem
persoonlyk de grootste belangstelling inboe
zemt. Hij bracht hulde aan het Comité
voor zijn initiatief en zeide, dat het hem
niet verwondert, dat dit congres juist te
Amsterdam wordt gehouden, de zetel van
zooveel vereenigingen op dit gebied. Boven
dien is elk der te behandelen onderwerpen
ten nauwste verbonden met het gebied, dat
tot zijn departement behoort.
De aanduiding „Onvolwaardigen", zoo
vervolgt de Minister, spreekt niet alleen tot
ons verstand, roept niet alleen statistische
en economische problemen op; zy raakt ons
gemoed, want zij doet ons in den onvol
waardigen mensch zien. Indien het altoos
neerdrukkend werkt, wanneer een mensch
moet klagen, dat hy geen werk vinden kan,
omdat het verrichten van den arbeid, die
by aanleg en scholing past, zulk een voor
treffelijke middel is voor de ontplooiing der
persoonlijkheid, dan is die druk dubbel
zwaar voor hen, die in verband met hun
lichamelijken of geestelijken toestand geen
wachtend werk ontdekken kunnen of al
thans de allerlaatsten zyn, om een plaats
te vinden en dus ook de allerlaatsten om
ook voor hun eigen besef een vol mensch-
waardig leven te leiden. Naar dit moreele
element wijst hy met nadruk heen. Het
gaat dus over het moreele. Het gaat boven
dien over het individueele naast het sociale;
want het is inderdaad te doen om iedere
enkele, maar wy moeten de problemen,
die hier rijzen, bezien in het groote geheel.
Wy raken bovendien het verband tusschen
philantropie en sociale politiek, tusschen het
indivualiseerende en het massale. Het gaat
eindelijk over het economische naast het
sociale, wy staan voor een verlies van ar
beidsprestatie; voor het verleenen van on-
economischen onderstand; voor de mogelyk-
heid, dat dezelfde sommen voor meer pro
ductieve doeleinden zouden worden aange
wend. Dit algemeen zal door het Congres
worden verbijzonderd en dus tevens worden
geconcretiseerd. Spr. deed een groep uit de
referaten. Daar is de belangryke vraag of
niet de onvolwaardige wordt uitgedrongen
uit het productieproces door sociale regelin
gen, wier waarde niemand mag ontkennen;
de vakorganisatie, de collectieve contracten,
de bestrijding der huisindustrie, de verkor
ting van den werktyd de pensioenregelingen
in ondernemingen, de keuring van arbeiders
Dat door dit alles het moeiiyker wordt aan
den onvolwaardige een plaats te verzekeren,
spreekt wel vanzelf. Zullen dus deze maat
regelen moeten worden bestreden? Aller
minst. Zullen wij een beroep moeten doen
op de naastenliefde met betrekking tot de
onvolwaardigen. In menig geval ware dit
zeer bedenkelijk. Er moeten andere wegen
worden gezocht. De onvolwaardigen moeten
worden volwaardig gemaakt, voor zoover
dit mogelyk is door genezing en door scho
ling. De onvolwaardige moet zoo mogelyk
worden geplaatst in werk, waarvoor hy als
volwaardige gelden kan.
De referaten en de discussies, die op het
congres te wachten zijn, zullen dit alles uit
voerig behandelen. Het moeilykste zal zeker
de vraag zyn, hoe de onvolwaardige in het
bedrijfsleven moet worden geplaatst. Waar-
schijnlyk zal in'het breede publiek de mees
te belangstelling worden gevonden juist voor
dit onderwerp. De fijnproevers zuilen wel
licht elders te gast gaan, bij het technische,
het medische, het paedagogische. Maar dit
onderwerp grypt de velen. Ook hiervoor
verwees spr. naar de referaten.
Indien ten slotte blijken zal. aldus be
sloot de Minister, dat op dit geheele ter
rein niet alles kan worden bereikt, wat wy
in oogenblikken van idealisme zouden wil
len bereiken, dan moge ons de overtuiging
tot sterkte wezen, dat ook het vervullen van
een deel der taak een deel zegen beduidt.
Voor ons gansche volk en spr. vertrouwde,
dat dit congres ons allen aan het werk zal
zetten, om iets te bereiken, statistisch en
technisch en medisch en economisch en
sociaal, en spr. voegde aan het eind nog
In April 1929 zal van vliegkamp de Mok
met drie Dornier-Wal-watervliegtuigen een
militaire vlucht naar Soerabaja worden
ondernomen.
Bij een vechtpartij is te 's-Gravenhage
een jongeman door een agent van politie
doodgeschoten.
In een spinnery te Enschedé heeft een
ontploffing plaats gehad. Twee personen
werden gewond.
In de ruimen van het s.s. Amstelland
brand ontstaan.
is
De „Graf Zeppelin" zal heden wederom
een proefvlucht houden. De start naar
Amerika zal niet vóór Woensdag plaats
hebben.
Prof. H. Burger nit Amsterdam heeft
een open brief gericht aan den Minister
van Buitenlandsche Zaken betreffende het
verdrag tusschen Nederland en België.
Te Amsterdam is hedenmiddag geopend
het congres betreffende Arbeid en Arbeids
methoden voor onvolwaardige arbeidskrach
ten.
Bij een vechtpartij tusschen burgers en
politie te Amsterdam is een burger door
revolverschoten gewond.
De dag van gisteren te Wiener-Neustadt
heeft een rustig verloop gehad.
Scherpe critiek van Uoyd George op de
vlootovereenkomst.
MacDonald vertrokken voor een politieke
reis door Europa.
Kellogg kondigt zijn heengaan aan bij bet
einde van het bewind van Coolidge.
Barometerstand 9 uur vjn.; 7.66. Achteruit.
OPTICIENS FABRIKANTEN
Licht op De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 5.48.
Verwachting: Zwakke, tydelyke wellicht
toenemende Zuideiyke tot Zuid-Westelijken
wind, zwaar bewolkt tot betrokken, waar
schijnlijk enkele regenbuitjes, weinig ver
andering in temperatuur.
eenmaal met nadruk er aan toe ook
moreel.
Na deze openingsrede van den minister,
voerde de burgemeester van Amsterdam, de
heer W. de Vlugt, het woord.
Toen de openingsplechtigheid was ge
ëindigd, opende de heer mr. L. Lietaert
Peerbolte, directeur-generaal van de Volks
gezondheid, de algemeene beschouwingen
over het begrip Onvolwaardige Arbeids
krachten.
Naar verluidt, zal in Amerika worden op
gericht een luchtvaart-maatschappy de
„Aviation Corporation of the Americas", die
de grootste ter wereld zal worden. De nieuwe
onderneming, opgericht door millonnairs
van naam, zal lynen exploiteeren van het
noordelykste gedeelte van Noord-Amerika
tot het zuidelijkste van Zuid-Amerika.
Het Amerikaansche ministerie van marine
heeft thans de Goodyear Corporation op
dracht gegeven tot den bouw van 2 groote
bestuurbare luchtschepen. Beide luchtsche
pen moeten grooter zijn dan de Graf Zep
pelin. Het eene zal 2450 en het ander
5375 kosten.
Naar wy vernemen, zal de Minister van
Onderwys, Kunsten en Wetenschappen, Mr.
M. A. M. Waszink, op Vrydag 12 October a&
des middags te half vier op hét Stadhuis te
Rotterdam installeeren een door het Onder-
wysfonds voor de Binnenvaart in het leven
geroepen commissie tot bevordering van en
het byeenbrengen van fondsen voor het ge
ven van zwemonderwys aan schippers en
schipperskinderen.
Voorzitter der commissie, in welke een
aantal vooraanstaande personen uit Rotter-
damsche scheepvaartkringen zitting heeft,
is de heer G. C. Nuy te Rotterdam, terwyi
de heer G. de Jong, directeur van het On-
derwysfonds voor de Binnenvaart te Am
sterdam, als secretaris der commissie zal op
treden.
