HET HONDERDJARIG BESTAAN
VAN DE KONINKLIJKE MILITAIRE
ACADEMIE TE BREDA
TWEEDE BLAD
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
DONDERDAG 11 OCTOBER 1928
BLADZIJDE 1
LUCHTVERKEER
Het auto-giro-vliegtuig in
ons land
Weer een Oceaan vlucht
in de „Miss Columbia"
Een nieuwe commandant
van Soesterberg
ONDERWIJS
Het lager onderwijs en de
radio
Een aanslag op het wereld-
snelheidsrecord
Het vliegkamp vanSoerabaja
ongeschikt voor het
luchtverkeer
Het Nijverheidsonderwijs
KUNST EN KENNIS
Een wetenschappelijke
expeditie op Celebes
VRAGENBUS
STOOMVAARTLIJNEN
,tryrr.
hi het gemoeaenjKe, rustige en schoone
Brabantsche stadje Breda, dat zoo rijk Is
8an historische herinneringen, ligt de
Koninklijke Militaire Academie, die 17
October a.s. haar honderdjarig bestaans-
feest viert.
Dat heel Breda met verlangen uitziet
haar dit feest, om dit honderdjarig bestaan
zoo luisterrijk mogelijk te vieren, zal wel
niemand, die ook maar een klein beetje
de beteekenis van een dergelijke instelling
voor een stad begrijpt verwonderen. En
toch is meer nog dan van plaatselijke
betèekenis, het bezit van deze academie een
nationaal belang en verdient zij bij dit
eeuwfeest de algemeene belangstelling, hoe
vreemd het in dezen tijd van ontwapening
ook moge klinken
Want niet alleen, dat deze Militaire Aca
demie in de honderd jaren van haar be
staan, officieren heeft geleverd, die in
alle deelen des lands hun geboorteplaats
hadden maar de historische en practische
Waarde van dit instituut voor ons land gaat
Ver uit boven de particuliere interesse.
Weliswaar geldt de historie meer in het
bijzonder het kasteel, waarin de academie
ls ondergebracht, maar dat neemt toch niet
weg, dat de vestiging van de Koninklijke
Militaire Academie in dit kasteel als 't ware
het staartstuk van de historie vormt en
voor Nederland de gulden kroon is op dit
belangrijk stuk geschiedenis. Dat uit het
kasteel van Breda, zooals de oorspronkelij
ke titel luidt, de stam van Oranje Nassau
ons tegenwoordig vorstenhuis, voortkwam,
ls wel een van de meest belangrijke herin
neringen, welke wij kunnen opnoemen.
In 1504 werd n.l. de kinderloos overleden
Engelbrecht II opgevolgd door den oudsten
zoon van zijn broer, Hendrik III. Deze
heeft in een zijner huwelijken (hij is drie
maal getrouwd), dat met Claudia van Cha
lons, eenige zuster van Philibert van
Oranje, in 1519 een zoon gekregen, die den
haam kreeg van René van Nassau. Deze
René volgde in 1530 zijn oom Philibert op
en kreeg toen den titel: René van Chalons,
Prins van Oranje. Deze René werd opge
volgd door zijn neef Willem van Nassau, .'en
Zwijger, die in 1551 huwde met Anna van
Egmond, gravin van Buren. Naar men
weet gebruikt H. M. de Koningin dezen
laatsten naam nog steeds als zij incognito
ergens vertoeft. Sindsdien zijn de Oranje's
Slechts met korte onderbrekingen, vanwege
veroveringen en anderszins, steeds in het
bezit van dit kasteel geweest, totdat in 1826
Koning Willem I last gaf dat het als
Koninklijke Militaire Academie moest wor
den ingericht. Als zoodanig werd het op
24 November 1828 feestelijk ingewijd in te
genwoordigheid van Prins Frederik der Ne
derlanden Het was de eerste militaire
school in Europa, welke volgens de alma
hak der Koninklijke Militaire Academie in
1830, „alle deelen der krijgskunde omvatte,
waarin niet alleen voor alle wapens in
het leger bevelhebbers werden opgekweekt,
maar waar ook alle krijgswetenschappen in
baar hoogste volkomenheid %noesten worden
beoefend."
Alleen reeds hieruit ziet men, dat het
eeuwfeest van deze Militaire Academie de
aandacht dient te hebben van heel Neder
land en Nederlandsch Indië. Vooral voor
onze koloniën is het bezit van goed ge
schoolde en opgeleide officieren van groot
belang geweest.
Het is dan ook een lofwaardige daad van
het gemeentebestuur van Breda, dat het,
begrijpend het groote gewicht voor Neder
land, de algemeene Pers uitnoodigde om
haar officieel kennis te laten nemen van
het kasteel en van de plaats waarin de aca
demie gevestigd is.
Wat Breda zelf betreft, deze stad vormt
door haar ligging het centrum van een
Welvarende streek; nijverheid, landbouw en
veeteelt gedijen er uitstekend. De stad bezit
Hinke industtrieën o.a. metaalbedrijven,
Ihocoladefahrieken, lucifersfabriek, bier
brouwerijen, suikerfabrieken en kunstzijde
fabrieken, groenten- en fruitveiling, vee-,
gaarden- en eierenmarkten, enz.
Haar fraaie singels, parken en villawijken
djn bekend ook ver buiten Breda, terwijl
bt
de boschrijke omgeving haar tot een zeer
benijdenswaardige woonplaats maakt.
Door de onlangs plaats gehad hebbende
annexatie is het aantal inwoners van 30
duizend tot 43 duizend gestegen, terwijl
men tevens in staat werd gesteld, om de
stad een grootere uitbreiding te geven.
Des namiddags voor den dag van het
bezoek werd onder leiding van den tegen-
woordigen Gouverneur, Generaal-Majoor G
G. van Everdingen, diens adjudant, Majoor
Govers en den burgemeester van Breda,
den heer Sonsbeek, een bezoek gebracht aan
de terreinen van de K. M. A.
Bij net overgaan van de eerste ier
Was in de laatste jaren de toevloed van
leerlingen aanmerkelijk verminderd, mede
in verband met de bezuiniging, thans is er
weder een kentering gekomen, daar men
heeft ingezien, dat men er zonder goed
geschoolde officieren, vooral wat Indië be
treft, niet komt.
Dat deze school overbodig is, ls nog
nooit bewezen, en zal ook nooit te be
wijzen zijn, indien er geen algemeene ont
wapening over de geheele wereld is ge
komen.
„Zoolang dat er nog niet is, dient ieder
land er een leger op na te houden en is
er een leger .dan zijn daar officieren voor
noodig, en indien er officieren zijn, moe
ten het goede officieren zijn,'" gelijk de
oudste der aanwezige journalisten, de heer
Vesters het in een korte tafelspeeeh zoo
raak uitdrukte. Dat zal zelfs de grootste
tegenstander van het militairisme volmon
dig moeten erkennen.
In de opvoeding der cadetten is onder
den Gouverneur van Everdingen veel gewij
zigd. De cadet krijgt een min of meer
vrije opleiding, waardoor een soort zelf
tucht wordt aangekweekt. Het is een al-
De aankomst op Waalhaven.
Het auto-giro-vliegtuig is gisteren in Ne
derland aangekomen. Reeds tevoren was het
op verschillende plaatsen waargenomen, kt*
mende uit Oostelijke richting van Berlijn en
vliegend naar het Westen. Zeer velen heb'
ien met verwondering het toestel in de
ucht in zijn snelle vaart aanschouwd. Ook
,p Waalhaven te Rotterdam, waar de ma-
ihine zou landen, was veel belangstelling.
Omstreeks drie uur arriveerde de hélicoptère
ur. Vooral de bijna loodrechte daling werd
net stomme verbazing gadegeslagen.
Van alle zijden kwamen, toen de auto-
jiro den grond had bereikt, de vliegers op
net toestel afstormen en begonnen het van
gesteldheid van den bodem en de begroeiing
van het vliegterrein wordt het met het oog
op de veiligheid van het verkeer niet raad
zaam geacht het vliegveld in zijn tegen-
woordigen staat voor verkeersvliegtuigen in
gebruik te nemen als landingsterrein. Het
onderzoek, dat thans wordt voortgezet, be
oogt de beantwoording van de vraag of dit
landingsterrein zonder te groote kosten en
binnen niet al te lang tijdverloop alsnog in
een voor verkeersvliegtuigen bruikbaren staat
kan worden gebracht pf wel, dat op een
andere wijze zal moeten worden voorzien in
de behoefte van grond-accommodatie voor
verkeersvliegtuigen.
De vliegeniers Williams en Sabelli zijn
van plan met het vliegtuig „Miss Colum
bia" aan het einde van deze week te starten
te Curtisfield (Amerika) voor een vlucht
naar Duitschland. Met dit vliegtuig hebben
in het voorjaar reeds Chamberlain en Levine
hun vlucht naar Duitschland volbracht. Le
vine zal vermoedelijk ook ditmaal als pas
sagier meevliegen.
Ter vervanging van den Overste Harden-
berg ls thans, naar „De Avpst" meldt, als
commandant van Soesterberg aangewezen de
majoor van den generalen staf J. J. van
Santen.
Majoor van Santen werd op 23 Juli 1903
benoemd tot 2e luit. bij de artillerie. In Juni
1907 bevorderd tot kapitein. Na de Hoogere
Krijgsschool gevolgd te hebben, ging hij in
1924 over naar den gen. staf en werd in
1927 bevorderd tot majoor.
Een kijkje op het Donjon, of de binnenplaats van de Koninklijke Militaire Academie. De tweede verdieping, welke men op onze
foto ziet. is later er op gezet. Het monumentale dak heeft men daarvoor afgebroken.
diverse bruggen, die naar de academie leiden,
voelt men al dadelijk, dat men historischen
grond bezoekt. Het oude, degelijke ca
chet, het massieve, solide onzer voor
ouders spreekt uit de zware deuren en
poorten, terwijl, als men wat verder is
doorgedrongen, de mooie gothieke zuilen
gang rond de binnenplaats of het donjon en
de typische kleine raampjes der vensters
direct opvallen.
Achtereenvolgens werden verder de
studiezalen, recreatie- en eetzalen be
zocht, waar de cadetten plegen te komen
voor studie, vermaak of om den inwen-
digen mensch te versterken. Alles is sober
doch netjes, al zou een laagje verf hier en
daar geen kwaad doen.
Merkwaardig is, dat in deze electrisch
verlichte eeuw hier alles nog gas was.
We schrijven was, omdat men thans be
zig is, het complex te electrificeeren, wat
men voor het jubileum grootendeels gereed
hoopt te hebben.
Dat er ook op dit instituut van Rijks
wege belangrijk bezuinigd is, is algemeen
bekend. De overplaatsing van de hoogere
school te Kampen is een van de maat
regelen geweest. Het laatste gedeelte van
deze leerlingen zal binnenkort „volleerd"
worden afgeleverd.
Een detail-kiek van de praphtlge Groote Kerk te Breda, waar verschillende bewoners
van bet kaste si begraven zijn.
gemeen bekend psychologisch verschijnsel,
dat, indien er iets verboden wordt, het
verbod meer wordt overtreden, dan het
in vrijheid zou worden gedaan. Daarom laat
de tegenwoordige gouverneur den student
geheel vrij en steunt op het vertrouwen,
dat hij in hem heeft. Wordt dat vertrouwen
door den een of ander beschaamd, b.v. door
het feit dat zij „gedropen" zijn, dan worden
diegenen wat meer aan banden gelegd. Dit
komt echter weinig voor, daar de stelregel
luidt: „Maak het huis van binnen gezel
lig, dan blijven zij vanzelf binnen".
Iets wat vroeger in vele opzichten niet
het geval was. Dan hield een verbod hen
in een ongezellig interieur.
Overdadige weelde ls echter nergens te
bespeuren, ook niet wat het eten betreft.
Gemiddeld kost iedere cadet aan eten
per dag de somma van vier en zeventig
cents. Om voor dit dit bedrag lederen dag
behoorlijk eten te verschaffen, dit ver-
eischt voorzeker een andere kunst dan
krijgskunde alleen.
Iedere huisvader of -moeder, die hier
wat meer van zou willen weten, kunnen
we aanraden eens met Majoor Govers te
gaan praten, die de zorg van dit huis
houden torst.
Dat de tegenwoordige cadet geen mi
litair meer is, bestrijdt Generaal van
Everdingen ten sterkste. Intgendeel! Zij
worden Juist zoodanig opgekweekt, dat
zi) zelfs geen kans krijgen om iets anders
te zijn.
Het is te begrijpen, dat het eeuwfeest op
grootsche wijze wordt gevierd, niet alleen
van de zijde van de jubileerende academie,
maar van geheel de bevolking.
De collecte onder de burgerij, welke
7.500.opbracht, is door het gemeente
bestuur met een subsidie van 15.000,—
vermeerderd.
De leiding van de feestelijkheden berust
bij den voorzitter van de feestcommissie,
den heer Charles Smits, den directeur van
de welbekende bierbrouwerij „de Drie Hoef
ijzers".
De feesten worden geopend met een
plechtigen dienst In de Groote Kerk, waar
na tevens de inwijding zal plaats hebben
van het nieuwe klokkenspel, dat deels ver.
nieuwd, deels omgesmolten, uit 45 klok
ken bestaat. Verder zullen er concerten
worden gegeven door de H. O. V„ terwijl
een geweldige fcestmarsch door de stad
zal weerklinken.
Er zal een histori&Dhe optocht worden
gehouden, welke tien tijdperken van het
kasteel zal omva.en, te beginnen met
1350, toen Jan van Polanen den nieuwen
burcht bouwde.
Dan komen er nog verschillende groepen,
o.m. voorstellende het bezoek van Philips de
Schoone, den tijd van Hendrik II van Nas
sau, den Krijgsraad op het kasteel van
Breda in 1637, de huldiging van Karei II
Stuart; den vrede van Breda in 1667; het
eerste officieele bezoek van Willem Karei
Hendrik Friso aan Breda in 1737; een
jachtpartij en een valkenjacht uit die
dagen, en ten slotte de Ingebruikneming van
het kasteel door de Koninklijke Mill
taire Academie in 1828.
Naar verluidt zal H. M. de Koningin te
dezer gelegenheid een bezoek aan Breda
brengen en de feestelijkheden bijwonen.
De gemeente en de burgerij zuilen aan de
K. M. A. geschenken aanbieden, welke
echter ter wille van de verrassing nog
niet mogen worden genoemd.
Verders zal er op het stadhuis en het
kasteel receptie worden gehouden om ieder
in de gelegenheid te stellen de Jubilaresse
en de gemeente te complimenteeren. Uit
verschillende oorden van het land zelfs van
uit Den Haag zullen op die dagen extra-
treinen loopen, om het groot aantal gasten,
dat verwacht wordt te vervoeren.
Breda maakt zich gereed en bedriegen de
voorteekenen niet, dan zal dit eeuwfeest een
dusdanige belangstelling genieten, dat het
als een curiositeit in de Nederlandsche
Analen zal worden vermeld.
alle zijden te inspecteeren. Veel vreemds
was er niet aan te zien, alleen die vier groo
te vleugelwieken, welke hier de plaats van
de gewone vaste vleugels hebben ingenomen
De constructie van die vier draaibare
vleugels doet nog eenigszins primitief aan,
toch bleken ze practisch zeer goed te vol
doen.
Het systeem van La Cierva's autö-giro-
vliegtuig komt hierop neer, dat het draag
vermogen der vleugels onafhankelijk wordt
gemaakt van de snelheid van het toestel.
Daartoe werden de vaste vleugels vervangen
door vier vrij roteerende, dus niet mecha
nisch voortbewogen wieken, welke het toe
stel houden kunnen, ook al heeft dit niet
meer de snelheid, welke noodig is om vaste
vleugels te doen dragen.
Na de landing moest de piloot Gibscf na
tuurlijk uitleg geven over de constructie der
roteerende vleugels. Hij wees erop, dat deze
een toerental van 100 120 per minuut ma
ken. Deze vleugelwieken kan hij afremmen
en den invalshoek ervan veranderen. DU
alles geschiedt op een vrij eenvoudige wijze
met het stuurrad, dat de piloot voor zich
heeft.
De eerste demonstratie-vlucht met het
toestel werd meegemaakt door ir. Grasé van
de Fokkerfabrieken, die de autogiro op deze
vlucht zelf bestuurde. Later werden nog twee
vluchten gemaakt, waarbij de heeren Henn
Hegener en ir. van der Maas van den Rijks
studiedienst voor de luchtvaart meegingen.
Na afloop had de Msb. een onderhoud met
ir. Grasé van de Fokkerfabrieken.
Deze was over het toestel verrukt en prees
uitbundig de buitengewone bestuurbaarheid
daarvan. De start viel hem geweldig mee.
Zeer spoedig bereikten de vleugels een be
hoorlijke snelheid. Tijdens de vlucht bleek
hem, dat doortrekken van het toestel totaal
onmogelijk is. Tot het laatste moment ook
bij geringe snelheid, bleek het toestel be
stuurbaar te blijven. Ook wees hij op de
mogelijkheid met een dergelijk toestel veel
scherpere bochten te maken. Door aan de
vleugels een anderen Invalshoek te geven,
kon bij het dalen de verticale snelheid ver
minderd worden. Ook over de start met een
uitloop van nihil was hij vol bewondering.
Op een vraag of hij in het toestel toe
komst zag, verklaarde ir. Grasé dat het ze
ker een belangrijke toekomst heeft. Men
moet er echter rekening mee houden, liet
hij er op volgen, dat wij met het nieuwe
systeem in het stadium verkeeren, waarin
het gewone vliegtuig zich twintig jaar ge
leden bevond.
Ook ir. Van der Maas, van den Rijksstu
diedienst was vol' bewondering. De meest
vreemde gewaarwording was volgens hemde
geringe snelheid van voortbeweging.
Hedenmorgen werden nog eenige demon
straties gegeven en tegen 12 uur keerde pi
loot Gibson met zijn auto-giro naar Brus
sel terug.
Vragen van baron v. Wijnbergen aan den
Minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen.
Door den heer Van Wijnbergen zijn aan
den minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen de volgende vragen gesteld:
1. Kunnen de aantallen uren, waarvan
sprake is in art. 3, vierde lid, en art. 90
eerste lid, der Lager-onderwijswet 1920, voor
een willekeurig deel bestaan uit uren, waarin
per radio onderwijs gegeven wordt in de
daar bedoelde vakken?
2. Wordt de leerstof, die per «radio on
derwezen wordt, geacht te behooren tot de
leerstof, waarin sprake is in art. 25, tweede
lid c. q. tot de leerstof, bedoeld in art. 90
eerste lid, der L. O.-wet 1920? Zoo ja, hoe
moet dan, voor wat betreft de per radio on
derwezen leerstof, uitvoerig gegeven worden
aan de voorschriften, welke de artt. 25 en 90
in zake leerplan en leerstof behelzen?
3. Worden de docenten, die per radio
aan openbare en bijzondere scholen onder
wijs geven, geacht tot het personeel dier
scholen te behooren? Zoo ja, hoe moeten
dan te hunnen opzichte de artt. 10, 35 tot en
met 45, c. q. de artt. 91 tot en met 94, 107
en 108 der L. O.-wet 1920 worden oegepast?
Zoo niet, behoeven zij dan niet te voldoen
aan de eischen van bekwaamheid en zede
lijkheid, die de wet stelt, en zijn zij in hun
onderwijs niet gehouden aan de desbetref
fende wettelijke voorschriften?
4. Worden de kosten van aanschaffing,
verandering en onderhoud van radio-instal
laties, alsmede de kosten, door de radiover-
eenigingen voor de lessen In rekening ge
bracht, voor openbare en bijzondere scho
len uit de publieke kassen betaald, c. q.
vergoed? Zoo ja, in welke van de in art. 55
der L. O.-wet 1920 opgegeven rubrieken moe
ten die kosten, voor wat het openbaar on
derwijs aangaat, dan worden ondergebracht
en krachtens welke artikelen worden die
kosten, voor wat het bijzonder onderwijs be
treft, dan aan de besturen van bijzondere
scholen vergoed?
Uit Londen wordt draadloos aan het Hbld.
gemeld
Bij de laatste oefenvluchten ln de Super
marine S. V„ waarin hij het wereldsnelheids
record van den Italiaanschen majoor Di
Bernardi hoopt te breken, heeft vlieger-
luit. Darcy Greig een snelheid ontwikkeld,
welke geschat wordt op meer dan 310 mijlen
per uur. Bernardi's record is 318.5 mijl.
Indien de weersomstandigheden gunstig blij
ven zal Greig zijn officieele poging wagen.
Aneta seint uit Soerabaja:
Het voorloopig rapport der commissie om
trent het vliegkamp Morokrembangan by
Soerabaja is verschenen. In verband met de
Eenige wenschen van „St. Bemardus".
Namens de R. K. Vereeniging van direc
teuren, directrices, leeraren en leeraressen
by het Nyverheidsonderwüs „St. Bernar-
dus", wordt in een adres het volgende
onder de aandacht van den Minister van
Onderwijs gebracht, dat zy het ten zeer
ste zouden betreuren, wanneer uitvoering
werd gegeven aan de plannen om te komen
tot omzetting van de 3-jarige cursussen
aan lagere Nijverheidsscholen in een' 4-halt-
jaariykschen cursus, daar hierdoor zonder
twyfel het onderwys aan den toekomstigen
ambachtsman zal worden geschaad.
Verder verzoekt de vereeniging te bevor
deren, dat, waar noodig, voldoende gelegen
heid wordt geschapen tot het volgen van
nyverheidsonderwys door uitbreiding en
oprichting van nieuwe scholen, zoodat niet
meer j-aarijks vele leerlingen van dit zoo
belangrük onderwas verstoken blüven.
Verder wyst adressante er op, dat zy den
Minister beleefd in overweging geven de
salarissen van de leeraren aan nyverheids-
avondscholen zoodanig te verbeteren, dat
deze meer in overeenstemming zijn met de
eischen, die voor dit deel van het nyver
heidsonderwys aan den betrokken léeraar
wordt gesteld.
Zij verzoekt: een regeling tot stand te
brengen, krachtens welke het mogeiyk ls,
om leden der gezinnen van leerkrachten by
het nijverheidsonderwys, by tijden aan een
besmetteiyke ziekte, af te doen zonderen
in een ziekeninrichting voor rekening van
het schoolbestuur;
de Paaschvac&ntie zoodanig te wyzigen,
dat de vacantie ingaat Woensdagavond
voor Witten Donderdag, na het eindigen
van den schooltijd;
een regeling te maken, waardoor katho
lieke leerkrachten aan scholen, in streken
met overwegend andersdenkende bevolking,
in de gelegenheid worden gesteld de specia
le katholieke feestdagen, nl. Maria Hemel
vaartsdag en Allerheiligen als Zondag te
vieren.
Een memorie van toelichting was by het
adres gevoegd.
Het Hong. Korr. Bur. meldt uit Boedapest
pat prof. Ludwig Loczy, een bekend Hon-
gaarsch geoloog, teruggekeerd is van een
expeditie, welke hij in het oostelijk deel van
Celebes heeft ondernomen. Geleerden van
verschillende nationaliteit hebben aan deze
expeditie, die onder leiding van prof. Loczy
stond, deelgenomen. Zij geschiedde in op
dracht der Koninkl. Petroleum Mij.
Prof. Loczy heeft medegedeeld dat het
oostelijk deel van het eiland Celebes een vol
komen wild gebied is. De expeditie moest ge
wapend personeel medenemen, daar de vol
komen ongecultiveerde bewoners als oorlogs
zuchtig bekend staan. Het koppensnellen is
een onder hen verbreide zede. Vandaar dat
er dagelijks botsingen plaats hadden tusschen
de inboorlingen en de gewapende bescher
mers, zoodat de geleerden vaak in levensge
vaar verkeerden.
Deze gevaarlijke bijomstandigheden heb
ben nochtans niet verhinderd dat de expedi
tie kostbare wetenschappeiyke resultaten
heeft opgeleverd. Zij nam voor het eerst de
kaart van Oost-Celebes op, terwijl haar leden
de eerste Europeanen waren, die dit gedeelte
der aarde betraden. Doch ook de andere re
sultaten der expeditie zijn van groote waarde.
Vr. I. Wat zijn de kosten (ongeveer) tot
deelname aan een bedevaart naar Lourdes?
II. In welke maanden vertrekt de Ned.
Bedevaart daarheen?
Antw. I. De laagste prijs is ongeveer
60. II. Einde Juli, begin Augustus.
Vr. In een japonnetje van rood wollen
mousseline is een vlekje gekomen, waar
schijnlijk een vetvlek. Waarmede kan ik
haar er uit kragen, zonder dat de kleur aan
getast wordt?
Antw. Bedek de vlek met grauw papier
en strijk er met een heet strijkijzer over.
Vr. Reeds eenigen tijd ben ik in het be
zit van twee zeer oude loten van het Paleis
voor Volksvlijt te Amsterdam, Serie 949
no. 22 en SeVie 950 no. 22. Zyn deze Veeds
uitgeloot?
Antw. Nog niet uitgeloot.
STOOMVAART MI). NEDERLAND
JOHAN DE WITT (uitr.) 9/10 te Port Said.
KON. HOLL. LLOYD
KENNEMERLAND (uitr.) 9/10 te Rio Janeiro.
MAASLAND (uitr.) 8/jo v. Leixoes n. Lissabon.
KON. NED. STOOMB.-MAATSCHAPPIJ
ARIADNE 10/10 v. Patras te Amst.
DEUCALION 9/10 V. Varna n. Constanza.
HERCULES (uitr.) 10/10 v. La Guaryta n. Santa Mart
HERMES, Algiers n. Antw., pass. 9/10 Gibraltar.
JUNO 9/10 V. Genua n. Livemo.
MINERVA (thuisr.) 9/10 nam. 7 u. v. Havre n. Amsterdam,
ODYSSEUS 9/10 v. Kopenhagen n. Stettin.
PLUTO 10I10 v. Oporto te Amst.
POSEIDON 9/10 v. Huelva n. Amsterdam.
PROTEUS 9/10 v. Odense n. Kopenhagen
TELAMONii'thuisr.) pass. 9/10 Azoren.
TRITON 9IL v. Samos te Smyrna.
VENUS 9/10 v. Hamburg n. Amsterdam.
ZEUS, Napels n. Amst., pass. 9/10 Dungeness,
HOLLAND—AUSTRALIE-LIJN
ARENDSKERK (thuisr.) 10/10 v. Sydney.
HOLLAND—BRITSCH-INDIE L#N
STADSDIJK (uitr.) pass. 9/10 Gibraltar.
HOLLAND—OOST AZIE-HJN
GEMMA (uitr.) 10/10 v. Singapore.
ZOSMA (uitr.) 10/10 te Genua.
JAVA—BENGALEN-LIJN
BATOE, Calcutta n. Java, 8/10 te Rangoon.
JAVA—NEW VORK-LIJN
BREEDIJK, Java n. New York, pass. 9/10 Azotv
ROTTERDAMSCHE LLOYD
BANDOENG (uitr.) jfess. 9/10 Finisterre.
KEDOE (thuisr.) pass. 9/10 Suez.
KERTOSONO (uitr.) 10/10 te Sabang.
KOTA INTEN 10/10 v. Rott. te Batavia.
SIANTAR (uitr.) pass. 9/10 Pantellaria.
SIBAJAK 10/10 v. Batavia n. Rotterdam.
SLAMAT (uitr.) 9/10 v. Tanger.
ROTTERDAM—ZUID-AMERIKA-LIJN
ACCHIBA (thuisr.) 8/10 v. Montevideo.
ALPHACCA (thuisr.) 9/10 Las Palmas gep.
STOOMVAART MIJ. OCEAAN
SARPEDON, Japan n. Rott., 9/10 v. Singapore.
TANTALUS 10/10 v. Hamburg te Amst.
NEDERLANDSCHE SCHEPEN
ADELE ms. 4/10 v. Harburg n. Kjöge.
ALDERAMIN 8/10 v. Rott. te Montreal.
ARY SCHEFFER 8/10 v. Rott. te Havre.
BATAVIER V to'to v.m. 8 u, 20 v. Rott. te Gravesend,
BEURSPLEIN 9/10 Finisterre gep. Rosario n. Rotterdam,
DORDRECHT 9 10 Brunsbuttel gep. Hamburg n. Stettin,
FLENSBURG 9/10 Montreal n. Rotterdam.
GEERTJE m.s. v. Halse te Harburg.
GERDINA ms. 5/10 v. Odense te Hamburg.
GESIENA m.s. 8/10 te Altona.
GRONINGEN, slcepb., met lichter „Frisia" 9/10 t. Ham
burg n. Rotterdam.
ITTERSUM 9/10 Kopervik gep., Rott. n. Archangel,
JANTJE m.s. 6/ïo v. Bandhohn te Hamburg.
JUPITER ms. 5/10 v. Harburg n. Lósacker.
MAASBRUG 9/10 v. VlaaMdingen te Narvik.
MAGDALENA 8/10 v. Cartagena n. Port Arthur,
MASCOTTE, m.s. 7/10 v. Hamburg n.
PENDRECHT 9/10 v. Alicante te Batoum.
PROCYON 9/10 Lödingen gep., Archangel n. IJmuiden v.o,
POEDDIEP 8/10 v. Rott. te Kingslynn.
REGINA ms. v. Harburg n. Odense.
SAN ANTONIO 9/10 v. Mogador n. Rott.
SLIEDRECHT 7/10 Constantinopel gep., Constanza n.
Rotterd.
VOORWAARTS, m.s. 6/10 v. Marsall te Hamburg.
VkEDENBURG 9/10 Rott. te Montreal.
WIERINGEN 9/10 Oussant gep. Antwerpen n. Boston,
WINSUM 8/10 Lödinger gep.. Zaandam, ArchangeL
Ecu overzicht van de Koninklijke Militaire Academie,
Foto K. JU, tfi
