Radionieuws
Radio en philips gloeilampen
„DU COMMERCE"
OPERA-CONCERT
nEBR. RFFKMAN
S. J. DE GOEDE
IEDEREN VRIJDAGAVOND
ROSEHAGHE
„DE TIJDGEEST"
GIERSTRAAT 27
AANKOMEND MEISJE
NETTE MEISJES
JONGSTE BEDIENDE
HAARLEM - ZIJLWEG 51 - TELEFOON 14160
tweede blad
IfutJcemSifck Je
POTTER'S LINIA
CAFÉ-RESTAURANT
MANUFACTUREN-M AG AZIJN
DOOR ZIJN LAADVERMOGEN VAN 300 K.G. IS
DE FIAT 509 BESTELWAGEN DE
AANGEWEZEN WAGEN VOOR DETAILLISTEN!
BLOEM EN DAAL - telefoon 22165
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT VRIJDAG 12 OCTOBER 1928
BLADZIJDE 3
22 October en de voorspel
ling van „De Telegraaf"
K.R.O.
Australië en de radio-
omroep
Kortegolfzender Motala
Nieuwe zender in Argentinië
Speciale golflengten voor
voor de pers
De Volkerenbondszender
„Nieuwe" proeven in de
Radio-telegrafie
De radio in Duitschland
Madrid verhoogt zijn energie
Radio-tentoonstellingen
Drie inbrekers voor de
rechtbank
De St. Bavo-wedstrijden
SPORT EN WEDSTRIJDEN
Temperatuur en radio
RECHTSZAKEN
De rijke veehandelaar
DAMMEN
District H. en O. van den
R. K. Dambond
VOETBAL
R. K. V. Zwaluwen.
SOCIAAL LEVEN
Photogramdienst in de
U. S. A.
CA'CtA
Een vermoeid gevoel
in den rug
BUIKBANDEN
Alléén bij
Hankemöller Lexis
Gr. Houtstraat 71
Telefoon 13020
PHILIPS RADIO!
exceptioneele aanbieding in
Alléén ZIJLSTRAAT
PLEIN No. 12
ZONDAG
N.V. Kousen- en Handschoenenfabrieken
NETTE, HANDIGE EXPEDITIEKNECHT
Aan de Haarlemsche Stoomzeepfabriek
„Het Klaverblad" te Haarlem kunnen eenige
geplaatst worden. Hoog loon en premie.
Leeftijd 14-18 jaar. Werktijden van 7 u. v.m.
tot 11l - u. v.m. en van 12 u. v.m. tot 4 u. n.rn.
Aanbieding in persoon, kantoor Spaarn-
wouderstraat Nr. 14.
N.V. Kousen- en Handschoenenfabrieken
Gevraagd voor onze afd. magazijn een
nette, flinke
VOOR HAARLEM EN OMSTREKEN
iniiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii Ürawn Hbsbrs b I¥i I N8
Op bovengenoemden datum, een jaar ge
leden, werd de zender van Huizen in gebruik
genomen.
Het was een merkwaardige dag voor het
geloovig deel van ons volk, en met name de
N. C. R. V. en de K. R. O. mochten zich ver
heugen in een eigen zendstation. Van dit
oogenblik af konden wij ruim drie dagen in
de week onze Katholieke luisteraars bereiken
om hen van alles mede te deelen, wat dien
stig was tot hun godsdienstige en maatschap
pelijke ontwikkeling. Het is onnoodig terug
te komen op de moeilijkheden,die overwonnen
moesten worden om tot de exploitatie van een
eigen zendstation te geraken; ook niet op die,
welke ons daarna gedurende het afgeloopen
jaar in den weg werden gelegd.
Toch willen wij even memoreeren den
strijd, die vooral van dien datum af tegen ons
gevoerd is door het dagblad „De Telegraaf",
en die me* allerlei middelen werd volgehouden
tot op heden. Welke de innerlijke motieven
Zijn, die het blad voortdurend hebben aan
gezet om tegen ons maar steeds de krijgs-
klaroen te blazen
Zonder twijfel de levensbeschouwing, die
het er op na houdt, en die diametraal te
genover ae onze staat, maar zeker óók nog
andere beweegredenen, welke het tevens
aanspoorden speciaal het voor den A.V.R.O.
op te nemen. Wij willen ons echter daarin
niet verdiepen, doch alléén wijzen op twee
curieuze feiten.
Het eerste is, dat de A.V.R.O. steeds de
uiterlijke allures aannam, alsof er niet de
minste relaties bestonden tusschen hem en
het blad. Zóó zelfs, dat de Heer Westerveld
eenmaal publiek „de Telegraaf" desavoueerde
met betrekking tot haar radio-strijdmethodes.
Het tweede, dat de „Telegraaf" desniet
tegenstaande in haar artikelen duidelijk op
de hoogte bleek te zijn van wat er in den
A.V.R.O, omging en wat zijn intiemste stre
vingen waren.
In de verkiezingen voor de provinciale
besturen voor den A.V.R.O. trad zeifs het
Telegraaf-element op bijzonder sterke wijze
naar voren.
Welke conclusies, gezien daarenboven nog
de ulira-gepassionneerde wijze, waarop de
„Telegraaf" het voor den A.V.R.O. opnam,
uit een en ander moeten getrokken worden,
laten wij aan onze lezers over en zal de tijd
trouwens wel leeren. Maar niemand zat
ooit in staat zijn ons wijs te maken, dat tot
grondslag van den strijd door A.V.R.O.-
Telegraaf gevoerd niet een vast omlijnd pro
gramma ligt, dat stuk voor stuk wordt uit
gevoerd, en dat misschien zelfs buiten ver
schillende A.V.R.O.-bestuurders om en tot
hun verwondering tot een onverwachte op
lossing komen kan.
Doch dit alles is niet het voornaamste,
waarop wij onze luisteraars attent wilden
maken, wel op een voorspelling voor een
jaar door „de Telegraaf" gedaan, n.l. dat
de sectarische omroep en hiermede
Werd op ons gedoeld -het geen jaar meer
Zou uithouden en z'n eigen dood zou sterven l
Tot ons innerlijk genoegen kunnen wij
nu het jaar verloopen is op deze sinistere
Voorspelling, het volgende antwoorden Op
dit oogenblik vooral, verheugt zich de K.R.O.
in een ongekenden bloei. Onze Stichting
staat minstens tweemaal zoo sterk op haar
fundamenten dan een jaar geleden.
Talrijk zijn de nieuwe leden en abonné's,
die dagelijks aan onze bureaux op de Heeren-
1 gracht binnenkomen. Giften worden ont
vangen van menschen, die ons ronduit ver
klaren, dat zij door de agitatie van de Te
legraaf meer dan ooit overtuigd zijn van het
nut en de noodzakelijkheid van een katho
lieken omroep. Ons ledental is sedert
22 October 1927 van 1000 tot 1500 per
maand toegenomen, de oplage van de
„Katholieke Radio Gids" vervijfvoudigd,
kortom, degenen, die binnen een jaar den
rampzaligen dood door uitputting zouden
gestorven zijn, bevinden zich inblakenden toe
stand van gezondheid en welvaren.
Mocht er soms iemand onder ons zijn, die
daar nog aan twijfelt, dan sla hij maar eens
aandachtig gade met welk een furieuse
hartstocht de Telegraaf ons in de laatste
weken vooral aanvalt, artikel op artikel tegen
ons, plaat op plaat om ons belachelijk te
maken.
Ten slotte is haar de passie zoo sterk ge
wórden. dat zij alle maat en perk uit het oofg
verloor, zoodat de justitie zich verplicht acht
haar ambtshalve te moeten aanklagen van
smaad den minister van Waterstaat aange
daan.
De situatie, een jaar na de beruchte voor
spelling, is dus als volgt De K.R.O. in
blakenden welstand, de Telegraaf om haar
radio-artikelen voor den rechter gedaagd.
Wij gunnen onzen vijand zelfs geen kwaad,
maar wij kunnen toch tevreden zijn.
Maatregelen om deze te ver
beteren. Het gebodene niet in
evenredigheid met- de ontvan
gen belasting
De Australische luisteraars zijn lang niet
tevreden over hetgeen de radio-omroep hun
biedt. Dit heeft den Postminister aanleiding
gegeven om maatregelen té nemen, tsneinde
het toezicht op de hoedanigheid van de ra
dio-uitzendingen te verbeteren.
Het Commonwealth Postoffice Department
heeft officieel aan de tegenwoordige inspec
teurs van de klasse „A"-stations medegedeeld
dat het niet tevreden is met de programmas,
die den laatsten tijd uitgezonden worden
en heeft den nadruk gelegd op het feit, dat
de kwaliteit en verscheidenheid van de pro
gramma's niet in overeenstemming zijn met
het vele geld, dat de luisteraars moeten op
brengen.
De directeur der posterijen heeft het recht
zekere percentages aan de inkomsten te ont
trekken, wanneer kan worden vastgesteld,
dat de programma's niet de volle som waard
zijn,die door de luisteraars aan de respectieve
lijke stations wordt betaald. Hoewel van dit
recht nog geen gebruik gemaakt is, dreigt de
Directeur der Posterijen dit te laten gelden,
als de programma's niet spoedig verbeterd
worden.
De tegenwoordige inkomsten van den
radio-omroep bedragen patent inkomsten
niet medegerekend- ongeveer ƒ1. 3.000.000
jaarlijks, welk becdrag in hoofdzaak betaald
wordt uit de licentiegelden, welke de luister-
raars opbrengen. Dit bedrag is voldoende, om
den Australischen Omroep zoodanig te ver
zorgen, dat deze op één lijn met den Brit-
schen staat, en maakt het ook mogelijk, om
de kosten voor de uitwisseling van micro
foonkunstenaars tusschen Australië en En
ge land of Amerika te bestrijden. Het ligt dus
niet aan de financiën, dat de programma's
zoo slecht zijn, doch vermoedelijk meer aan
de kwaliteit der zendstations zelve. Deze
zijn n. 1. nog lang niet up to date, hetgeen
waarschijnlijk te wijten is aan het feit
dat deze in handen zijn van verschillende
particuliere maatschappijen, welker monopo
lie over 9 maanden afloopt. Slechts, indien de
monopolie-termijn verlengd wordt met vijf
jaar, zijn de eigenaars bereid, om de noodige
veranderingen aan te brengen en een aantal
relaystations te bouwen in New-South Wales
en Victoria. Zij achten het niet billijk, om de
vernieuwingskosten te maken, indien er zoo
veel kans is, dat hun contract niet meer wordt
verlengd.
De Zweedsche Kortegolfzender in Motala
zal binnenkort op een golflengte van 48.5
meter gaan werken.
Te Pergamino zal binnenkort een nieuwe
zender op een golflengte van 294 m. in bedrijf
worden genomen. Ook in Rosario wordt een
nieuwe zender opgericht.
De Amerikaansche Pers, die reeds een ei
gen telegraafnet bezit en daarmede meer dan
60% van haar berichten uitwisseling afwik
kelt, heeft drie golflengten voor het uitzenden
van nieuwsberichten aangevraagd.
In de laatste zitting van den Volkenbond-
stond het vraagstuk van de oprichting van
het omroepstation op de agenda.
Engeland en het meerendeel der Domini
ons gingen met geen der beide plannen ac-
coord, n. 1. een onafhankelijke zender onder'
uitsluitend toezicht van den Volkerenbond
of een zender, die in tijden van vrede door
de Zwitsersche Regeering en in tijden van
oorlog of crisis door den Volkerenbond
gebruikt kan worden.
Technische en financieele bezwaren wer
den tegen beide voorstellen geopperd.
De aangelegenheid is ter bestudeering
aan een nieuwe commissie overgegeven, ss».
Meermalen lezen we in tijdschriften en
dagbladen mededeelingen over z.g. nieuwe
ontdekkingen over de gedragingen der
aether-golven.
Zoo heette het onlangs in een Engelsch
blad, dat men zoo juist ontdekt had, dat
bosschen een ongunstigen invloed uit
oefenen op de ontvangst van radiogolven.
Men meende dus een stap nader tot de op.
lossing van het aethervraagstuk te zijn.
Reeds 20 jaar geleden echter heeft Ing.
Pranz Anderle proeven genomen in Korneu-
sche verbinding, waarbij de resultaten ge
heel anders bleken te zijn dan men ooit
verwacht had.
Bij nadere onderzoeking bleek, dat de
Auen der Donau de oorzaak waren van de
slechte ontvangst. Door het groote vochtge
halte der boomen, waarvan later bleek, dat
zij ieder op zichzelf als een antenne fun
geerden, werd een zoodanig gedeelte der
energie geabsorberd, dat dit de ontvangst te
Linz nadeelig beïnvloedde. Dat deze boomen
werkelijk als antenne dienst deden, toonde
een proef met een ontvangtoestel, dat met
den stam van een boom en de aarde werd
verbonden en waarmede men dan inderdaad
zeer duidelijke signalen kon opvangen van
een 3 a 4 K.M. verwijderden zender.
De nadeelige invloeden, die bosschen aldus
op de ontvangst kunnen uitoefenen, hangen
geheel van-den vochtigheidstoestand der boo
men af. In het algemeen zal men van bos.
schen in droge streken geen last ondervin
den.
Met de aanstaande ingebruikneming van
de drie nieuwe zenders te Berlijn, Maagden
burg en Flensburg, zal het aantal omroep-
stations in Duitschland niet minder dan 27
bedragen.
Het Union Raido Station te Madrid (roep
letters EAJ 7) zal binnenkort zijn enregie
verhoogen tot 3 K.W.
Ter gelegenheid van de ingebruikneming
van den nieuwen zender te Reval en die
van den tusschenzender te Dorpat zal te Re-
val van 2128 October a.s. een radio-ten.
toonstelling worden gehouden.
Van 22 October3 November wordt te
Manchester een radio-tentoonstelling ge
houden.
De z.g. makelaar stelde den ander voor
als een groot veehandelaar, die dik in het
geld zat, met een weduwe ging trouwen en
over een auto beschikte. En nadat op deze
wijze de zaak voorbereid was, vervoegde zich
de z.g. makelaar op een later tijdstip bij den
landbouwer met verzoek om alvast 150.—
te mogen ontvangen op het hem in uitzicht
gestelde commissieloon. De landbouwer gaf
het geld, doch later werd het hem duidelijk,
dat hij opgelicht was.
De Rechtbank te Utrecht veroordeelde
cfen z.g. makelaar wegens oplichting tot 1 yt
jaar gevangenisstraf met aftrek van een
deel der voorloopige hechtenis.
Het Gerechtshof alhier, heden in hooger
beroep arrest wijzende, vernietigde, het von
nis en. opnieuw rechtdoende, legde het den
verdachte één jaar gevangenisstraf op. Het
Hof overwoog hierbij, dat verdachte op
ernstige wijze misbruik maakte van het goed
vertrouwen van den landbouwer, doch te
vens. dat hij nog niet eerder veroordeeld
werd.
Gisteren hadden zich drie personen, twee
jongelieden en een ouder persoon, recidivist,
voor de Vierde Kamer der Rechtbank té
Amsterdam te verantwoorden gehad wegens
poging tot inbraak in een perceel aan den
N. Z. Voorburgwal bij de N. Z. Kolk in de
hoofdstad. Het drietal ontkende, maar de
politie^ die hen arresteerde, wees hen als de
daders" aan. Het O. M. eischte tegen den
recidivist één jaar en negen maanden en
tegen ieder der beide andere verdachten 1 y2
jaar gevangenisstraf.
van de statuten, die met algemeene stem
men werden goedgekeurd.
Ook het voorstel van de clubcompetitie,
om deze in groepen van 4 in te deelen, om
zoo spoedig mogelijk een uitslag te ver
krijgen, vond bijval.
De Woensdagavond werd als clubavond
aangewezen; deze zal voortaan iedere week
in dit gebouw plaats hebben. De aanvang
werd gesteld op 8 uur.
Bij he einde gekomen sprak de voorzit-
er nog een propagandistisch woord tot de
leden, om lederen damliefhebber aan te
sporen, des Woensdagsavonds een kijkje
te komen nemen op den clubavond en alzoo
te trachten leden aan te werven.
Hierna werd de vergadering gesloten.
Vrijdagavond as. speelt D. J. D, tegen
St Bavo I, in het R. K. Vereenig In gsgebouw
te Heemstede
Byrd neemt de proef op de som
Een van de wetenschappelijke gegevens,
welke Byrd's Zuidpocl-Expeditie zal trach
ten te verzamelen, zal betrekking hebben
op den invloed van buitengewoon lage tem
peraturen op radio-installaties.
Bij het treffen der voorbereidingen der
expeditie, hebben Byrd's ingenieurs de ge
dragingen van de toestelonderdeeleh bij
temperaturen van 50 75 graden onder nul
reeds nagegaan en het materiaal, dat men
aan de Pool hoopt te verzamelen zal daar
toe dienen, om de reeds gedane waarnemin
gen te controleeren-
Eenigen tijd geleden adverteerde een
landbouwer uit Soest in een krant, dat hij
een boerderij te koop had. Op die adver
tentie meldden zich twee personen aan, een
burg, Linz en Seewalchen, betreffende het Jdie zich als makelaar en een die zich als
tot stand brengen van een radio-telegrafi- gegadigde voordeed.
Een nieuwe R. K. Damclub
„De Spaamestad".
Woensdagavond hield bovengenoemde ver-
eeniging haar oprichtingsvergadering in het
gebouw van de R. K. Militaire Vereeniging
een de Zoetestraat.
Deze vergadering stond onder leiding van
den heer Th. Kok.
Bij zijn openingswoord verklaarde spre
ker, dat door velen al reeds lang naar een
vrijstaande R. K. Damvereeniging was uit
gezien en dus een totstandkoming daarvan,
op het oogenblik buitengewoon zou zijn te
apprecieeren. Na nog eenige punten hier-
aangaande te hebben uiteengezet, werden de
aanwezigen, die zich nog niet als lid opge
geven hadden, hiertoe in de gelegenheid
gesteld. Inmiddels werden nog eenige inge
komen stukken voorgelezen.
Het voorloopig bestuur is als volgt: Th.
Kok, voorzitter; J. Klein, J. Smit, J.
Fictoor en C. Pot, leden. De funcies zullen
nader onderling verdeeld worden.
De heer Kok dankte de vergadering voor
het vertrouwen in hem gesteld, en sprak den
wensch uit, dat hij zoowel met het bestuur
als de leden, in een aangename verstand
houding mocht werken, om tot eene bloeien
de damclub te geraken.
Thans werd overgegaan tot voorlezing
JAARVERGADERING
Woensdag werd in een der zalen van ge
bouw St. Bavo de Alg. Jaarvergadering van
Zwaluwen gehouden. De opkomst was vrü
groot en de verhandeling der uitgebreide
agenda kon vlot geschieden.
De voorzitter opende deze vergadering op
de gebruikelijke wijze en gaf zijn voldoening
te kennen over de medewerking in het af
geloopen jaar, speciaal van zijn heeren me
debestuursleden die zich op kranige wijze
van hun zware taak hebben weten te kwij
ten. Verder vroeg spreker aller medewerking
ook voor de komende tijden liet vervolgens
de notulen uitbrengen der vorige vergade
ring die onveranderd van de goedkeuring
werden voorzien.
Het uitgebreide jaarverslag van den secre
taris had algemeenen bijval en 'n dankbaar
applaus viel den steller ten deel.
Vervolgens installeerde de voorzitter 9
nieuwe leden en na de correcte verslagen
van de Penningmeester en kascommissle
werd overgegaan tot bestuursverkiezing
welke als uitslag bracht voor Voorziter: den
heer A. van Wees.
Ie en 2e secrearis resp. Den heeren J. O.
Kruijver, Jr. en H. de Vries, Penningmees
ter den heer W. Eldering en als bestuurs
leden den heeren C. van der Velden, A. van
der Wouwer en B. Geels.
Na de verkiezing van diverse commissieB
volgde eenige aangename punten in <t<
Rondvraag en sloot de Voorzitter deze zeei
geanimeerd evergadering met gebed.
Tusschen NewYork en San Francisco
kunnen vanaf 1 October handschrift-tele
grammen draadloos overgezonden worden.
De kosten bedragen slechts 50% meer dan
die voor gewone telegrammen.
De draadlooze overzending van foto's is
natuurlijk aanmerkelijk duurder. De over
zending van een foto kost ongeveer 45 Dol
lar, die van een geschreven telegram 1.08
Dollar.
Opgericht 1883
20 filialen
Cpr set ten
Kousen
is een klacht, die door Dames
dikwijls uitgesproken wordt.
In de meeste gevallen kan dit
hinderlijke, Dijnlijke gevoel weg
genomen worden door het dra
gen van een goeden buikband.
Vraagt U bij een onzer filialen
eens een zichtzending aan of,
nog beter, komt U in onze pas
kamers er een aanoassen onder
vakkundige bediening.
U zult veibaasd 2ijn over de
goede afwerking en de lage
prijzen onzer
lit! m
ilium
■i!!'i in.;!; "mmimmmjIm
t ii! iiiiIMm.!!!! 'iiiiiiiiia^v.
Dit model: sterke, soepele
22 cM. br. crème elastiek, groot
rekvermogen, ver- K&fti
stelb. siuiting, 6.95
Voorts keuze uit ca. 10 andere
mod., in prijzen v. 3.95 tot 16.50
Haarlem
AMSTERDAM HL1ALEN)
HAARLEM. LE:DEN. DEN
HAAG, ROTTERDAM (3 FI
LIALEN), ARNHEM, EIND
HOVEN - APELDOORN
UTRECHT HILVERSUM.
ORIG. HOLLANDSCHE PHILIPS
VER BENEDEN DEN PRIJS.
Alles met garantie
bij de brug
GEEN FILIALEN
diegeen hinder willen lieLL
onaangenamen nasmaak
°i tabakslucht, nemen
na het rooken en voor
den nacht 'n paar Linia
Tahletj ej in Jen mond
VOOR GEVORDERDEN
GEZELLIGE MIDDAG VAN 4j^-7 U.
ENTREE ƒ0.40
WIJ VESTIGEN UWE AANDACHT OP
ONZE GROOTE SORTEERING IN WOLLEN
DAMES- EN HEEREN-VESTEN EN PULL-OVERS
WOLLEN ONDERJURKEN EN DIRECTOIRS - MANS-
EN JONGENS WOLLEN TRUIEN - GEMOLTONNEERD,
WOLLEN EN HALFWOLLEN JAEGER-ONDERGOEDEREN
SLOBKOUSEN - KOUSEN EN SOKKEN
ZIJLWEG 114
GEVRAAGD VOOR TERSTOND EEN
ZICH PERSOONLIJK VOOR 6 UUR AAN TE MELDEN AAN HET
KANTOOR.
N.V. STOOM WASCH- EN STRIJKINRICHTING V.h. J. PEEPERKORN
Zn., TE HEEMSTEDE VRAAGT EEN
ZICH AAN TE MELDEN: BLEEKERSVAARTWEG 39.
V
Juist omdat detaillisten als regel lichte
lasten te vervoeren hebben slager,
bakker, kruidenier, mode- en schoenen
magazijnen, bloemenmagazijnen, tuinders-
bedrijven en dgl. is de FIAT 509 bestel
auto met zijn 300 K.G. laadvermogen in
vele gevallen het aangewezen transport
middel.
Het is namelijk een groote economische
fout voor het vervoer van oen paar hon
derd K.G. een vrachtwagen te gebruiken,
welke een nuttig laadvermogen van
500-1500 K.G. heeft, de kosten immers
van een dergelijken wagen zijn, zonder
eenig nut op te leveren, ook zooveel hooger
bovendien keeren ze geregeld terug.
Wilt ge dus voor Uw bedrijf een snel en
goedkoop transportmiddel hebben, een
wagen die als Uw trouwste bediende dag
en nacht voor U klaar staat, vraag dan
onze brochures en/of een proefrit aan,
het verplicht U tot niets.
I.
.j
