rinar .Sydney
Fijn in rug
en lendenen
Kloosierbalsem
DERDE BLAD
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT DINSDAG 16 OCTOBER 1928
BLADZIJDE 1
vin
„Geen goud
zoo goed"
KERKNIEUWS
Mgr. van Velsen
LUCHTVERKEER
Door de lucht naar
Indië
De tocht van de H.-NAEN
Kostbare luchtschepen
Mgr. Aengenent brengt een
bezoek ten stadhuize te
Rotterdam
De Zusters van het arme
Kind Jesus te Simpelveld
Full speed
Steeds minder
LANDBOUW EN VISSCHERIJ
Gewicht en gehalte der
suikerbieten
Naar de Missie
Het landelijk collectief
contract in de bouwbedrijven
Arbeid voor onvolwaardige
arbeidskrachten
SOCIAAL LEVEN
J. Hellemons
Het Mgr. Mutsaers-oord
te Venlo
RECHTSZAKEN
De Haagsche sigaretten
automaat-kwestie
INGEZONDEN.
Vóór Kaap Leeuwin, 29 Aug. 1928
Gistermorgen zijn we dan toch eindelijk in
de eerste Australische haven, Fremantle,
aangekomen en natuurlijk heb ik er een
kijkje aan wal genomen.
Dat wil heel wat meer zeggen, dan hier
staat dat wil zeggen, dat ik veilig door de
hier uiterst strenge pas-contröle ben geko
men, al ontbrak dan ook elk visum en dat
ik de geneeskundige controle, die ieder pas
sagier moet ondergaan, alvorens het schip te
mogen verlaten, goed doorstaan heb.
Het gevolg van al dat gecontroleer van zoo
veel menschen was natuurlijk weer een paar
uren tijdverlies, maar dat was in dit geval
niet zoo erg, daar toch de „Narkunda" hier
tot 's avonds elf uur zou blijven liggen en
het, toen eindelijk de toestemming werd ge
geven aan wal te gaan, pas tien uur 's mor
gens was.
Het ontbijt was, met het oog op het hooge
bezoek van pas- en geneeskundige autoritei
ten, een half uur vervroegd, maar heel veel
passagiers verschenen er niet aan de ontbijt
tafel. Het had nj. 's nachts leelijk gespookt,
de boot had aardig gerold en velen waren
zelfs in hun bed drijfnat geworden, doordat
de golven door de patrijspoortjes naar bin
nen sloegen. Ik zelf had daar gelukkig geen
last van; wel kwam het water in m'n hut,
maar niet in m'n bed, dat vrij ver van het
patrijspoortje" af staat. Ik vond het evenwel
toch maar veiliger om het te sluiten, toen ik
midden in den nacht wakker werd van het
geschreeuw van m'n buurman in de aangren
zende hut, die een puts koud zeewater over
ï'n pyama gekregen had.
Dat belette hem echter niet, om later, 8
nur 's morgens, aan het ontbijt te verschij
nen, maar er waren er, voor wie het ruwe
weer andere gevolgen had, die men het beste
het omgekeerde van eten zou kunnen noemen
en om die achterstevoren afgedraaide film
niet nog langer te maken, aten ze maar liever
niet.
Maar toen het half negen was en de boot
stil lag, om den dokter en den passenmeneer.
die met een wild op de golven dansend en nu
en dan zelfs heelemaal er achter verdwijnend
bootje van den wal op ons af kwamen, aan
boord te nemen, kikkerden de meesten dade
lijk weer op. Ja, nu hadden ze wel trek, nu
wilden ze wel wat eten. maar nu moesten' ze
naar boven voor de inspectie, want ze zijn
hier in Australië niet voor de poes; die niet
op tijd aanwezig was, aldus was iederen pas
sagier een paar dagen te voren per circulaire
aangezegd, zou tien pond boete krijgen, ter
wijl de kapitein, als de verantwoordelijke man
op het schip, nog een 50 pond zou moeten
betalen. U begrijpt, dat er achterheen gezeten
werd, dat iedereen op z'n post was.
Om ruim 10 uur stond ik eindelijk, naast
mij de beide Amerikaansche pastoors, aan
den wak Of beter gezegd, in de Australi
sche modder. Want het regende geweldig en,
is dat in warmere streken al niet aangenaam,
hier, bij een temperatuur van 55 gr., was het
bepaald onaangenaam.
Maar regen of geen regen en kou of geen
kou, we wilden Fremantle zien, die plek, waar
op den 18den Juni 1829, dus nog geen eeuw
geleden, de eerste kolonisten aan de Swan-
rivier zich vestigden en die nu een van de
prachtigste en veiligste, door menschenhan-
den gemaakte havens van Australië is.
In Fremantle ben je echter gauw uitge
keken. Want als haven mag het schitterend
Zijn, met zijn reusachtige pieren en golfbre
kers, als stad is het niet veel; je hebt er de
Highstreet, die er behoorlijk uitziet en verder
nog eenige straten, waarin alle huizen vuil-
aehtig en verveloos zijn en in de winkels
bijvoorbeeld haring en tabak of dergelijke
ongelijksoortige dingen bij elkaar verkocht
Worden.
Maar toen we die straten dan zoowat door-
geloopen waren, bij welke gelegenheid m'n
regenjas voor het eerst sedert m'n vertrek
uit Haarlem weer eens goede diensten had
gedaan, gingen we per autobus naar het 12
mijlen ten N. O. van Fremantle gelegen
Perth.
Geen eenmansbus, zooals we die bij ons
kennen, maar een man-en-vrouw-bus een
man die chauffeert en een vrouw die de
kaartjes yerkoopt, beiden in keurige lichte
uniformen. Trouwens, de bussen zelf die
een zesminutendienst tusschen Fremantle
en Perth onderhouden zijn ook keurig en
uitstekend onderhouden.
Na een rit van drie kwartier, waarvoor je
1 shilling en 3 pence, dus 75 cent betaalt,
kom je in Perth aan, na je onderweg ver
lustigd te hebben aan met groote roode bloe
men bloeiende bcomen en aan de vriende
lijke bungalows, die er overal in groepjes te
zien zijn, en je te hebben verbaasd, dat de
daken dier aardige huisjes bijna alle ge
maakt zijn van gegolfd plaatijzer, wat in
den zomer toch wel buitengewoon warm
moet zijn. Maar daarvoor hebben ze dan
ook allemaal groote open veranda's voor
galerijen, zouden ze in Indië zeggen.
We waren dus in Perth aangekomen. Als
Je nu in een of anderen officieelen gids kijkt,
dan zie je dat er een „Art Gallery" en een
museum is, een Openbare leeszaal en een
Parlementsgebouw het is de hoofdstad van
West-Australië een observatorium en eer
muntgebouw, enz., dingen die ik allemaal we!
geloof, maar die me in den regel niet inte
resseeren, wanneer ik maar eenige uren ir.
een stad kan zijn.
Maar dan lees je ook, en daar beginnen
alle beschrijvingen van Perth mee, dat de
stad door de natuur gezegend is met een
prachtig klimaat en overwelfd is door een
lucht, blauw als de Middellandsche Zee.
Als dat geen opsnijderij is, dan heb ik
het al heel ongelukkig getroffen, want het
was er koud en de lucht was zoo grauw als
een Hollandsche Novemberlucht. En het re
gende.
Dat neemt echter niet weg, dat ik, m'n
gewoonte getrouw, gewandeld heb en de
auto's, die er bij massa's te krijgen waren,
maar voor anderen gelaten heb. Gelukkig
had ik in een van m'n pastoors de eeht-
Amerikaansche hierin een medestander,
de andere, de Hollandsche Amerikaan, zou
liever voortdurend in een auto zitten, maar
hij moest zich wel schikken twee tegen
een, nietwaar. En de Amerikaansche Ame
rikaan heeft me wel een paar keer gezegd,
dat hij toch zoo dankbaar was, dat ik met
hem was meegegaan, want nu kon hij ten
minste ook eens loopen: „Als Janssens met
mij alleen gaat en ik wil loopen, dan blijft
hij na een kwartier gewóonweg staan en je
krijgt hem niet verder, vóór je een auto
hebt aangeroepen."
We wandelden dus de stad eens door en
dat moet ik zeggen, ze maakte een uit
stekenden indruk met haar groote en groot-
sche gebouwen, haar mooie parken met een
Oostersche plantenweelde en haar druk ver
keer. Na in een groot hotel „West-Australia"
geluncht te hebben, waar het werkelijk keu
rig, en voor Australië, naar ik later vernam,
volstrekt niet duur was, zetten we onze
wandeling voort. Maar gek, we kwamen tel
kens weer in dezelfde straat uit en pastoor
Janssens, die het loopen al lang moe was,
stelde voor: „Als jelui geen auto willen ne
men, laten we dan tenminste een ritje per
tram maken, om zoo ook andere wijken van
de stad te zien."
Nou, als Je samen uit bent, moet je je
wel eens naar een ander schikken; we
zouden dus trammen. Maar welke tram te
nemen? We zagen verschillende lijn-num-
mers en om te weten welke het beste voor
ons doel geschikt zou zijn, vrceg ik er een
op het kruispunt van eenige straten staan-
den verkeersagent naar.
En wat denkt u dat de man antwoordde?
„Wilt u de stad zien? Gaat u dan maar
hier naast me staan, kijk naar alle kanten
en u hebt ze heelemaal gezien."
Dat was nu wel een beetje erg overdre
ven, maar toen we dan maar weer aan het
wandelen gingen bleek ons toch wel, dat de
eigenlijke stad niet erg groot was; als je er
een kwartier geloopen had, kwam je steeds
je zelf weer tegen. Of je stuit tegen de
Swan-rivier, die zich hier in het z.g. Ferth-
water tot een soort meer verbreedt.
Toch zijn we nog in een tram terecht ge
komen, een die naar een klein' voorstadje
reed, Inglewood geloof ik dat het heet, maar
heelemaal zeker ben ik daar niet van. Father
Janssens vond dat beslist noodzakelijk, na
zoo'n wandeling en het was maar goed ook,
dat we hem z n zin gaven, want kort nadat
we waren ingestapt nam de regen, die tot
nog toe bij nu en dan een flinke bui ge
bleven was, zulke tropische allures aan
en dat in de ko-u! dat we, toen we na 25
minuten het eindpunt bereikt hadden, maar
niet uitstapten en eenige minuten later met
denzelfden wagen weer terug tramden. En
toen we weer in Perth kwamen, scheen de
zon.
Gezellige café's zooals bij ons, waar je
eens even kan gaan zitten, heb je hier al
evenmin als bijvoorbeeld in Londen, daarin
zijn ze hier trouwens in heel veel andere
dingen ook volkomen Engelsch, maar we
vonden daar toch een lokaaltje, waar we
onze in een soort bazar gekochte prent
briefkaarten konden volschrijven en toen we
weer buiten kwamen om ze te posten, was
het al vrijwel"donker.
Nog even de stad bij avondlicht bekeken
ze maakt dan een heel gezelligen indruk
en toen maar weer in de bus naar Fre
mantle en naar de „Narkunda", waar we
nog juist voor ainner-time terug waren.
Hoe laat we vannacht weer zijn wegge
varen weet ik niet; het zou elf uur gister
avond zijn, maar om tien uur zag ik wel, aan
wat er nog te lossen en te laden was, dat
daar, zooals gewoonlijk, niets van zou ko
men. Ik ging dus maar naar bed en sliep,
niettegenstaande het geweldig lawaai van de
lieren en het helsche geschreeuw der Las
karen, die bij het lossen en laden hielpen,
al heel gauw. En toen ik den volgenden
morgen wakker werd en uit bed stapte,
schommelde de boot zóó, dat ik al m'n zee-
mansbeenen noodig had om te kunnen blij
ven staan. Alle patrijspoorten aan stuur
boord (mijn hut is gelukkig aan bakboord)
waren geblindeerd', om te voorkomen dat he i:
woedende water de ruiten die toch aar
dig dik zijn zou stuk slaan.
Ik heb in den aanvang al gezegd, dat er
maar weinigen aan het ontbijt verschenen.
Aan de lunch en aan het diner was het niet
heel veel beter, want het is den heelen dag
blijven spoken, terwijl de regen en de wind
het verblijf op het dek aan stuux-boord-zijde
herhaaldelijk onmogelijk maakten.
Nu ik dezen brief, waarvan ik het eerste
gedeelte vanmiddag omstreeks half een
schreef, eindig, is het avond en zijn we
Kaap Leeuwin al lang voorbij. Het is wel iets
kólmer en om me heen zitten verschillende
groepjes te kaarten en liggen andere passa
giers in luie stoelen of op sofas te lezen.
Maar we naderen nu de Groote Australische
Bocht, die in geen al te goeden reuk staat.
Wat we dus nog te wachten hebben?
Dat vertel ik u nog wel, als het achter
den rug is.
Gr. Austr. Bocht, 31 Augustus.
Die Groote Australische Bocht is me erg
tegengevallen dat wil dus zeggen mee
gevallen. Naar wat ik ervan gehoord en ge
lezen had, moet het daar geweldig kunnen
spoken en dus had ik me daar al op voor
bereid.
En hoe was het er?
Kalmer en mooier weer dan we den laat-
sten tijd gehad hebben, toen de „Narkunda"
haar voorsteven telkens weer een meter of
vier, vijf onder water dompelde, zoodat het
water over het dek sloeg, om weer weg te
loopen als het schip zich weer oprichtte.
De verwachting viel dus tegen, maar de wer
kelijkheid mee. Enfin, beter zoo, ofschoon,
zoo'n klein stormpje had misschien weer stof
gegeven voor een artikel, dat u nu zult moe
ten missen.
Wat wel niet meevalt, na de warmte die
we gehad hebben het is hier koud, 58 gr.,
zoodat ik m'n flanelletje en m'n gewone
Haarlemsche pak maar weer heb aangedaan.
Sedert we Fremantle verlaten hebben,
wordt het schip voortdurend gevolgd door
een troep albatrossen, waaronder er zijn met
'n vlucht van wel anderhalven meter, en een
groot soort meeuwen, die azen op den
scheepsafval. Die dieren hebben het goed,
want na de maaltijden gaat er nogal zoowat
het water in en daar vallen ze dan m
groote troepen op aan en gulzig slokken ze,
zittend op het water, de brokken in. En dan
vliegen ze maar weer verder mee, vóór en
achter en naast het schip, tot er weer wat
komt.
Gistermiddag ook voor het eerst op deze
reis een walvisch gezien. Het dier was ech
ter nog al ver af zoodat alleen de water-
fontijnen, er dor opgespoten, goed te
zien waren.
Zoo'n visch in het water! Eigenlijk niets
bijzonders. En toch, als je zoo dag in dag
uit op de bot zit, altijd hetzelfde ziet, al
tijd hetzelfde hoort, altijd hetzelfde eet
kortom, altijd hetzelfde doet. dan is alles
wat maar even anders is, iets bijzonders,
waar je naar kijkt, alsof het 't grootste won
der is. En is het dan weer verdwenen, dat
bijzondere, dan wordt er nog een minuut
of tien, een kwartier, over gepraat en het
leventje van allen dag wordt weer voortgezet.
Morgen wordt het voor mij echter weer
landleven gelukkig dus weer wat anders:
ARTHUR TERVOOREN
Mijn laatsten avond aan boord heb ik ge
noten.
Het was volle maan en aan den helderen
hemel schitterde het Zuider Kruis in volle
glorie. Heel de wijde watervlakte vóór het
schip was één zee van gesmolten zilver, als
het ware een verlichte baan vormend voor
de „Narkunda". Want juist recht voor den
boeg stond, hoog aan den hemel, de hel
dere schijf haar licht uit te storten en tot
aan den horizon was de zee blank verlicht.
Een maannacht zooals je dien zoo heerlijk
hebt in Indië, alleen maar kouder.
Verschillende passagiers bleven geruimen
tjjd, over de verschansing geleund, zich ver
lustigen in den eenigen aanblik heel den
avond hetzelfde, maar toch niet vermoeiend,
men bleef er naar kijken en men bleef ge
nieten.
Behalve dan die voor-het-moole-gevoelloo-
zen, die, verslaafd aan bridge of dans, maar
bleven kaarten, maar bleven schuifelen 'die
zin-looze passen, die ze tegenwoordig mo
derne dansen noemen.
Blijf daarmee toch niet loopen.
Akker's Kloosterbalsem zal Uw
pijn onmiddellijk tot bedaren
brengen, U snel behaaglijke ver
lichting, kalmte en rust bezorgen.
En de muziek, die krijschende, disso-
neerende muziek, die bij die dansen hoort,
klonk als het geluid van een maanzieken
hond.
Maar de maan stoorde zich niet aan die
onverschilligen en bleef haar zilveren pracht
uitstorten voor die ervan genieten wilden
opgetogen en dankbaar.
ARTHUR TERVOOREN.
Mgr. Van Velsen brengt dezer dagen, zoo
meldde „de Koerier" van 15 September, een
a-scheidsbezoek aan Madioen, hetwelk bin
nenkort wordt ingedeeld bij het diocees
Oost-Java. Madioen zal geheel worden be
diend door de Lazaristen. Pastoor Matthijsen
S J. vertrekt naar Salatiga. Ongetwijfeld kan
de Jezuïeten-orde met voldoening terugzien
op den in dit gewest en vroeger ook van
hieruit in Kediri verrichten geestelijken ar-
heid. Naar wij vernemen, wordt te Madioen
geplaatst Pastoor Klamer, thans te Soerabia.
De K. L. M. heeft heden uit Bagdad van
het 5de vliegtuig H-NAEN een telegram
ontvangen, meldende, dat de beschadiging
bfj het landen te Bagdad bekomen, reeds in
zooverre hersteld is, dat het vliegtuig naar
hej vliegveld Hinardi, nabij Bagdad is ge
vlogen, ten einde daar de herstelling te
ondergaan.
Nader wordt nog gemeld, dat de repa
ratie van het vijfde vliegtuig naar schat
ting ten hoogste vier dagen zal duren.
De H-NAFD.
Het vierde postvliegtuig naar. Indië, de
H-NAFD, is gisteren van Akyab vertrokken
en te 4.36 uur te Rangoon aangekomen.
Vandaag wordt de reis voortgezet naar
Sengora.
Naar gemeld wordt, krijgen de beide lucht
schepen, die de Amerikaansche Marine bij
de Goodyear Zeppelin Corp. in bouw heeft
gegeven, elk een inhoud van niet minder
dan 182.000 M3. (De „Graf Zeppelin", de
grootste ter wereld, heeft 105.000 M3. in
houd). De schepen worden 239 meter lang
en worden voorzien van vijf motoren van
totaal 4480 p.k. (De „Graf Zeppelin" heeft
2650 p.k.). Hun werkingsstraal zal 17.000 kilo
meter bedragen. Het eerste schip, dat In
verband met de kostbare voorbereidingswerk-
zaamheden het duurste wordt, zal 5.375.000
dollar, of te wel een kleine 131/2 millioen
Nederlandsche guldens kosten, terwijl de
bouwkosten van den tweeden luchtreus
2.450.000 dollar zullen bedragen.
Gistermorgen heeft Z. D. H. Mgr. J. D. J.
Aengenent een tegenbezoek gebracht aan
den waarnemend burgemeester van Rotter
dam, mr. A. de Jong op het stadhuis, aldaar.
Mgr. was vergezeld van den H. E. Deken
J. W. van Heeswijk en zijn secretaris.
Zondag werd te Simpelveid op feestelijke
wijze herdacht de dag, waarop vóór een
halve eeuw de Eerw. Zusters van het Arme
Kind Jesus zich aldaar hebben gevestigd.
Stichteres der Congregatie is de Eerw.
Moeder Clara. Clara Fey was de dochter van
den vromen Akenschen wever Fey. In de Ja-
cobstraat te Aken verrees het Moederhuis
van Clara's stichting, toen zij den leeftijd
van 31 jaren had bereikt. In 1872 telde de
Congregatie reeds 25 huizen in Pruisen, 1 in
Beieren, Luxemburg en Oostenrijk. Het aan
tal Zusters bedroeg 600. Onderhouden wer
den 1500 arme meisjes, 500 weezen en in de
scholen werd onderricht gegeven aan 12.000
kinderen. De Kulturkampf dreef de Zus
ters over de grenzen naar het gastvrije Ne
derland, in casu het landelijke Simpelveld,
bijna onder den rook van Aken gelegen.
Reeds op 2 October 1875 was door den ver
bannen bisschop van Luxemburg Mgr. Lau
rent de eerste steen gelegd voor het Moe
derhuis, welks plannen breed en flink wer
den opgezet. In Februari 1877 waren de beide
vleugels reeds onder dak en aan de ontgin
ning der terreinen werd door de Zusters zelf
-net energie gewerkt.
Op den feestdag van de H. H Engelen in
September 1878 hield Moeder Clara haar in
tocht in Simrie'vald. Dien bewogen had d"
bevolking van Aken afscheid genomen van
de arme pleegkinderen: velen droegen haar
speelpop in de hand. Dan volgden de pen-
s'unnairen en novicen en vele Zusters.
Huize Loreto is bekend om zijn gastvrij
heid. Steeds waren en zijn de Zusters bereid
om eiken vermoeide, die aanklopt te sterken
de dorstigen te laven, de hongerigen te spij-
ri^en.
Mgr. Laurent, die door de actie der vrij
metselarij uit zijn diocees Luxemburg werd
gebannen en als banneling in zijn geboorte
stad Aken vertoefde, was de eerste, die de
!dee kreeg om uit het kleine weldadige ge
selschap zusterkens, die een armenschooltje
hielden en zich met charitatieve werkzaam
heden onledig hielden, een religieuze con
gregatie te stichten. Veertig jaren lang bleef
hij voor de congregatie een sterke steun, een
veilige raadgever. Zbrt laatste levensleren
toen hij oud en ziekelijk was, bracht hij in
het klooster door. Zijn gebeente rust op het
kerkhof van het klooster.
Groote niet te onderschatten verdiensten
hebben de Zusters verworven door het geven
van onderwijs De schilderkunst wordt in
Simpelvelds klooster met groot succes be
oefend. In de paramentiek viert de Simpel-
veldsche kunst hoogtij.
Ten slotte nog iets over de bezigheden der
Congregatie zooals ze in de Regels en Sta
tuten beschreven staan. Haar voornaamste
bezigheid is: arme en verlaten meisjes, wier
viel in gevaar verkeert, in haar huizen op te
nemen, te verplegen, op te voeden, te onder
wijzen. Haar goede manieren en zeden te
leeren en voor te bereiden tot een eerzamen
levensstaat.
De Zusters moeten er steeds op uit zijn
zooveel kinderen in haar huizen op te ne
men, ook van den teedersten leeftijd, als zij
maar eenigszins kunnen. Verder houden de
Zusters ook externe meisjesscholen, bij voor
keur voor armen. Ze nemen ook kinderen
van beteren stand aan. In de groote huizen
der congregatie, vooral in 't Moederhuis,
houden Je Zusters zich bovendien bezig mei-
het vervaal digen van paramenten en andere
kerkbenoodigdheden, de Zusters moeten zich
ook u.fb ijver tcelp„ rn op den kerkzang.
In ons land zijn de Zusters van net Arme
Kind Jesus reeds gevestigd in Maastricht,
Roermond en Swalmen; in Slagharen (O te
Naarden, Castricum, IJmuiden, Velsen, Vel-
seroord en in Den Haag. 't Zijn meest ar
menscholen, bewaarschooltjes en gestichten
voor voogdijkinderen, die haar worden toe
vertrouwd. Maar verder hebben ze ook onder
haar beheer kweekscholen voor ondérwijze-
ressen, pensionaten en Mulo-scholen voor
meisjes. Het Noviciaat der Nederlandsche
provincie is gevestigd te Caberg bij Maas
tricht.
Een draadloos telegram uit Londen meldt,
dat het Britsche luchtschip de R 100, het
welk thans te Howden (Yorkshire) wordt
gebouwd vóór Kerstmis gereed zal zijn. Het
luchtschip zal wellicht een vlucht naar
Amerika maken en men is van plan er later
een EngelandAmerlka-dienst mede te on
derhouden. Hoewel de lengte der R 100 niet
zoo groot is als van de Graf Zeppelin kan
ze 100 passagiers meevoeren.
De tarieven op de LondenParijs lijn heb
ben, naar het „Hbld." meldt, opnieuw een
verlaging ondergaan. Gedurende de winter
maanden kost thans een reis met den „Sil
ver Wing" dienst der Imperial Airways, in-
stede 69 gld., 57 gld., terwijl een enkele reis
LondenParijs met den gewonen vliegdienst
instede van bijna 57 gld., thans 45 gld. kost.
Ook de Fransche Air Union heeft voor den
winter een standaard-tarief aangenomen
van 45 gld. Negen jaar geleden kostte een
luchtreis LondenParijs meer dan 250 gul
den!
Op I October 1928
Het onderstaand overzicht betreffende ge
wicht en gehalte van de suikerbleten op 1
October 1928 is samengesteld op grond van
de resultaten, verkregen bij de monsterne
ming, welke verricht wordt door de corres
pondenten der Directie van den Landbouw
in onderscheiden deelen des lands, waar de
teelt van suikerbieten van beteekenis is. en
bij het onderzoek der monsters aan de fa
brieken. die daar toe door de organisaties
van beetwortelsüikerfabrieken zijn aange
wezen.
De derde monsterneming, waarbij de mon
sters voor het overgroote deel afkomstig zijn
van dezelfde ncv e'len a!s m 16
Augustus en 10 September van dit jaar, werd
verricht door 159 medewerkers. In tabelvorm
volgt hieronder een overzicht van de ver
kregen uitkomsten, waarbij ter vergelijking
i zijn opgenomen de totaal uitkomsten van de
beide vorige monsternemingen en van die
in 1927.
1 October 1928.
Aan het openingswoord van den voorzit
ter is het volgende ontleend:
„De <ïag van heden is voor onze vereeni-
ging van groot gewicht, omdat zij zal heb
ben te beslissen over hare toekomst. O.a.
prijkt op den beschrijvingsbrief verkiezing
van een definitief bestuur. Deze vergadering
is ook daarom van belang omdat thans
wordt afgesloten een periode, waarin veel
een min of meer voorloopigen vorm had en
wij na heden een tijdperk ingaan, waarin
alles zijn normalen loop zal krijgen.
Nu dit voorloopige tijdperk gaat afgesloten
worden, moge ik heel in 't kort daaraan
eenige woorden wijden.
Ik moet beginnen met grooten dank te
brengen aan O. L. Heer voor den zichtbaren
zegen, welken Hij op ons aller werk heeft
willen laten neerkomen. Immers in Septem
ber 1925 kwam de eerste deelnemer opzet
ten en na nauwelijks drie jaren werkens,
hebben wij een bezit, dat de 100.000 gulden
aardig begint te naderen; wij hebben de be
schikking over een groot prachtig gelegen en
voor ons doel uitermate geschikt terrein en
wat meer zegt, wij hebben een goed gefun
deerde, administratief en organisatorisch
puik ingerichte, thans reeds ruim 7300 leden
tellende vereeniging, welke in het eerste jaar
van haar bestaan reeds op schitterende wijze
aan haar eigenlijke doel beantwoordde en
daarmee haar noodzakelijkheid en nut be
wees op overduidelijke wijze.
Dank breng ik de tientallen ijverige, be-
ginseltrouwe en vaste medewerkers in de af-
deelingen. Want als morgen de eerste spade
in den grond gaat voor den bouw van onze
beide herstellingsoorden, ons „Mgr. Mut-
saersoord" en ons „Kinderhuis", dan moet
getuigd, dat deze schitterende resultaten
slechts, behalve aan Gods milden zegen, te
danken zijn, aan de noeste werkers in onze
afdeelingen.
De voorzitter deelde vervolgens mede;
dat het hoofdbestuur van St. Raphael be
reid is aan de Herstellingsoord-Vereeniging
een bedrag te leenen van 40.000 4 pet.
en garant te blijven voor rente en aflossing
eener leening, groot 100.000, af te sluiten
bij de Centrale Volksbank;
dat de bouw van 't Mgr. Mutsaersoord en
het Kinderhuis is gegund aan de aannemers
Spreeuwenberg en Rongen te Venlo voor de
som van 182.700; het in orde brengen van
het terrein is opgedragen aan de Ned. Hei
demaatschappij.
dat 't voorloopig bestuur zoo goed als ze
ker geslaagd is in het vinden eener zuster
congregatie welke het bestier der herstel
lingsoorden op zich zal nemen, en door het
hoofdbestuur van St. Raphael als bestuurs
leden der vereeniging zijn aangewezen de
heeren J. Hellemons, H. F. P. Donné en F.
L. D. Nivard.
Het jaarverslag van den secretaris, den
heer C. J. Prust, wees aan dat op I Oct.
j.l. 156 afdeelingen waren aangesloten met
totaal 7200 leden. Het bestuur besloot het
Mgr. Mutsaersoord en het Kinderhuis tegelijk
te doen bouwen. Het Mgr. Mutsaersoord is
berekend op 45 volwassenen en het Kinder
huis op 60 kinderen. De keuze is gevallen
op het ontwerp van den architect ir. J. Kay-
zer te Venlo. Voor rekening der vereeniging
werden reeds 134 personen uitgezonden.
Het financieel verslag van den penning
meester den heer J. T. C. Wigman, wees er
op, dat het met den verkoop der loten nog
niet geheel naar wensch gaat. De monu
ment-actie is 1 Mei j.l. afgesloten en een
eerste kapitaal van 70.356.66 kon worden
geboekt. Vermoed wordt, dat aan het einde
van het jaar het bouwfonds pl.m. 88.000
zal bedragen.
Het bestuursvoorstel om de contributie
vast te stellen op 45 cent per maand per lid
werd daarna goedgekeurd terwijl de begroo
ting werd vastgesteld op een eindbedrag van
42.470.
In de vorige vergadering werd het bestuur
gemachtigd een leening aan te gaan van
125.000. Het bestuur verwacht echter, dat
150.000 zal noodig zijn, waarom het bestuur
thans werd gemachtigd alsnog 25.000 te
leenen.
Daar werd verwacht dat de bouw van het
herstellingsoord tegen het einde van het vol
gend jaar zal gereed zijn, besloot men de
volgende algemeene vergadering te Venlo te
houden.
Daarna werd het definitief bestuur bij
stemming als volgt gevormd: namens het
hoofdbestuur van St. Raphaël de heeren G.
Hellemons, F L. D. Nivard en F. P. Donné
sn verder de heeren H. F. Timmermans.
Utrecht; Jos. Harven, Tilburg; H. Wet «rings,
Utrecht; J. J. Tuilings, Roermond; Jos. van
Hest, Tilburg; C. G. L. v. d. Broek, den
Haag; H. C. de Jong, Nijmegen; L. L. M.
Geers, Zandvoort.
Na eenige bespreking volgde sluiting der
vergadering.
Zaterdag 13 October zijn vertrokken van
uit Marseille naar de Goudkust (West-
Afrika) Pater B. Dodebier uit Nijmegen
en Pater H. v. d. Ven uit Helmond.
Zijn vertrokken naar den Beneden Volta
(W.A.): Pater J. Verheugd uit Amsterdam
en Pater A. Roelofs uit Sint Jansteen (Z.)
Allen behooren tot de Sociëteit der Afri-
kaansche
Ge
Sul-
Aant. Gebied, waarop
wicht ker
mon
de opgaven
per
ge
sters
betrekking hebben
biet
halte
gr.
pet.
29
Groningen en Friesland (1)
650
18.97
Noord-Holland
25
Zvidelük Z"M-Holland
311
19.25
45
Zeeuwsche eilanden
799
18.18
29
Zeeuveob-Var nd eren
775
19.2'!
31
Noord-Brabant (2)
799
17.83
159
Nederland
756
18.50
(1) Enkele monsters uit Drenthe.
(2) Enkele monsters uit Zuidelijk Gelder
land.
Te Utrecht vergaderden naar de
„Volkskr." meldt, de vertegenwoordigers der
afdeelingen van den Nederl. R K. Bouwvak-
arbeidersbond „St. Joseph" betrokken bü het
landelijk collectief contract voor de bouwbe
drijven.
Aan de orde was de opzegging van het ge
noemde contract en de behandeling van de
voorstellen tot wijziging daarvan.
De bestuursvoorstellen werden aanvaard,
terwijl uit de vergadering krachtige plei
dooien voor de vacantie en loon sverhooging
met name voor bepaalde plaatsen werden
gehouden. Aanstaanden Donderdag komen
de hoofdbesturen der bouwvakarbeiders-
organisaties bijeen om de voorstellen te for
muleeren en aan de besturen der werkgevers
organisaties op te zenden.
1928 Nederland.
16 Aug. gewicht 476 gram, gehalte 14.77 pet.
10 Sept. gewicht 671 gram, gehalte 17.48 pet.
1 Oct. gewicht 756 gram, gehalte 18.50 pet.
1927 Nederland.
15 Aug. gewicht 360 gram, gehalte 12.48 pet.
7 Sept. gewicht 545 gram, gehalte 14.83 pet.
27 Sept. gewicht 637 gram, gehalte 16.49 pet. j
De duur der A. V. O.-tentoonstelling ih
het Stedelijk Museum te Amsterdam zal
wegens de groote belangstelling, die het pu
bliek voor het geëxposeerde toont zoo
waren er j.l. Zaterdag 1324 betalende bezoe
kers worden verlengd tot 27 October.
De heer J. Hellemons, voorzitter van den
R.K. Bond van Spoor- en Tramwegpersoneel
St. Raphaël, is 8 November a.s. 25 jaar lid
van het hoofdbestuur van dien Bond.
Te Utrecht heeft onder leiding van den
heer H. F. Timmermans de R.K. Herstel-
lingsoordvereeniging voor Spoor- en Tram
wegpersoneel „Mgr. Mutsaers" vergaderd;
156 afdeelingen waren ter bijeenkomst ver
tegenwoordigd.
De Hooge Raad behandelde te 's-Graven-
hage de zaak tegen den winkelier A B., wien
ten laste was gelegd het zonder vergunning
van B. en W. aan de straatdeur van zijn
winkel, op de openbare straat, terwijl de
deur gesloten was, hebben hangen van een
automaatkast en voorts het verstrekken aan
iemand kneden den 14-jarigen leeftijd van
sigaretten uit die automaat.
De Haagsche kantonrechter had verdachte
vrijgesproken van het subsidiair ten laste ge
legde en hem veroordeeld voor het primaire
feit, echter zonder daarbij straf toe te pas
sen.
De rechtbank heeft het vonnis quo ge
heel vernietigd en niet bewezen verklaard
het eerste feit, met name niet, dat de auto
maatkast op de „openbare" straat zou heb
ben gehangen. Van dit.feit werd verdachte
dus vrijgesproken.
Wat het tweede feit betreft, meende de
rechtbank, dat aan het begrip „verstrekken"
zoodanige ruime beteekenis moest worden
gegeven, dat dit ook door middel van een
automaat kan geschieden. Voor dit feit werd
B. veroordeeld tot een boete van 1.
De gemachtigde van B., mr. v. Deventer,
lichtte voor den Hoogen Raad een aantal
cassatiemiddelen toe.
Spr. legde den nadruk op art. 47 van het
Strafwetboek, dat onderstelt een willend
persoon, terwijl in casu de wil van requirant
geheel was uitgeschakeld. Verder heeft de
rechtbank schuldig verklaard omdat hier een
koopovereenkomst gesloten zou zijn. Dit leek
pleiter niet juist omdat de wilsovereenstem
ming ontbreekt. Bovendien stond op de
automaat, dat voor kinderen beneden de 14
jaar de automaat niet bestemd was.
Pleiter vroeg op deze gronden vrjjspraak
ten principale.
De conclusie van het O. M. is bepaald op
29 October.
Voor den Inhoud van deze rnbriek stelt de
Redactie zich niet aansprakelijk
KATHOLIEKE RADIO-OMROEP
Men schrijft ons:
Er blijkt onder de kath. luisteraars nog
veel misverstand te bestaan inzake den Ka
tholieken Radio-Omroep en den Katholie
ken Radiogids.
Er is n.l. een categorie van personen, die
meent, dat. wanneer men abonné is van den
Kath. Radiogids, men de Katholieke Radio
zaak ten volle heeft gediend. Dit nu is een
geheel verkeerd denkbeeld. Men denke toch
vooral niet, dat van de abonnementsgelden
voor den Kath. Radiogids met zijn 62 pa
gina's druk voldoende wordt overgehouden,
waarmede de uitzendingen van de K. R. O.
kunnen worden gefinancierd. De abonne
mentsprijs van den K. R.-gids is zeer laag
gesteld, waardoor een loonende exploitatie
is uitgesloten. Men zij er toch van doordron
gen, dat het exploiteeren van een radioblad
niet zonder hooge kosten gepaard gaat.
Men sla er zeif den radiogids maar eens
op na en late eens zijn gedachten gaan
wat al werkzaamheden er moeten worden
verricht, alvorens het mogelijk is dat de
Kath. Radiogids zich bij enkele kath. luiste
raars kan presenteeren.
Men zal dan spoedig tot het besef komen,
dat een abonnement op den Radiogids bij
lange na niet voldoende kan zijn om de
katholieke uitzendingen te bekostigen. Neen,
dan zal er iets meer gedaan moeten worden.
En hiermede komen wij vanzelf tot een uit
eenzetting, tot welk doel de stichting Katho
lieke Radio-Omroep in het leven werd ge
roepen.
De Katholieke Radio-Omroep is opgericht
op het verlangen van het Doorluchtig Epis
copaat van Nederland, in Mei 1926. Als orga
nisatie heeft hij den vorm van een stichting,
niet een vast bestuur, bestaande uit de afge
vaardigden der volgende katholieke instellin
gen: De Bond van Katholieke Radio-vereeni-
gingen; De Apologetische Vereeniging
„Petrus Canisius"; de R.K. Staatspartij; de
Senaat der Katholieke Universiteit te Nijme
gen; de Algemeene R.K. Werkgeversvereni
gingen; het R.K. Werkliedenverbond: de
Hanzebond; de R.K. Boeren- en Tuinders-
bond; de Federatie van Dioc. R.K. Vrou
wenbonden; de Nederl. St. Gregorlusvereenl-
ging en de RK. Journalisten vereeniging.
Het dagelijksch bestuur, dat zich belast
met de werkzaamheden der stichting, is sa
mengesteld uit den voorzitter van den K. R.
O., pastoor L. H. Percmin (tevens Voorzitter
van het „Bureau Catholique International
de Radiophonie" te Keulen), aan wien toe
gevoegd is een gesalarieerde secretaris, de
heer Paul A. M. Speet; een ondervoorzitter,
de heer G. W. Kampschoër, lid van de
Tweede Kamer, en de heer Constant Twaalf
hoven als penningmeester. Het dagelijksch
bestuur zetelt te Amsterdam, Heerengracht
46, waar de kantoren zijn en tevens de stu
dio's, waaruit gewoonlijk de uitzendingen
plaats hebben.
De geldmiddelen, waaruit de uitzendingen
bekostigd worden, zijn de vrijwillige bijdra
gen der katholieken van Nederland, voor
namelijk der luisteraars. Z'i zijn voor gewoon
contribuant ƒ5.per jaar en voor dona
teurs of donatrices minstens 10 per jaar,
voor welke bedragen een luisterkaart wordt
verstrekt. Ook mindere jaarlijksche bijdragen
worden gaarne ontvangen. Grootere giften
worden gestort in een reservefonds.
Het Telefoonnummer van den K. R. O.
Is Amsterdam 49687; het Gironummer 49744.
Voor de uitzendingen maakt de K. R. O.
gebruik van den zender te Huizen, die geëx
ploiteerd wordt door een N. V. genaamd de
„Nederlandsche Draadlooze Omroep", waarin
de K. R. O. voor een derde aandeelen heeft.
De K. R. O. zendt uit Dinsdags, Vrijdags,
Zaterdags en Zondags op nader aangegeven
uren. Onder deze uitzendingen nemen een
voorname plaats in de kerkdiensten en mor
genwijdingen des Zondags ieder om de veertien
dagen, de sprekers op alle katholiek gods
dienstig en cultureel gebied, de muziek en de
lessen en cursussen, welke in verscheidenheid
gegeven worden.
Voor hen, die nog niet zijn geabonneerd op
den Kath. Radiogids zij nog medegedeeld, dat
de K. R. O. uitgeeft een wekelijksch volledig
programma van de voornaamste Europeesche
stations en een meer uitgebreid programma
van eigen uitzendingen, en is genaamd de
„Katholieke Radiogids". Dit weekblad be
slaat 62 pagina's en bevat behalve strijdarti-
kelen, technische en muzikale stukken, foto's
van verschillende personen en gezelschappen,
welke gedurende de week voor den microfoon
optreden. Het kost voor aangeslotenen bij den
K. R. O. 2.75 per half jaar, franco per post.
Het is het goedkoopste radio-programma-blad
in Nederland. Proefnummers worden gratis
toegezonden. De redactie en administratie is
Heerengracht 46 te Amsterdam. Telefoon
35253. Giro; 127836.
Het doel der K. R. O.-stichting
Dit staat in de statuten aangegeven onder
deze korte en allesomvattende formule; „De
Stichting heeft ten doel de Roomsch-Katho-
lieke Levensstrooming in al hare breedte tot
uiting te brengen."
Zü beoogt dus niets anders dan In het
moderne leven met de modernste middelen,
radio-telefonie, het groote beschavingswerk
der Katholieke Kerk op stoffeiyk en geeste
lijk gebied voort te zetten.
En aangezien de radio-omroep mogeiyk
maakt nog meer dan welk communicatie
middel ook duizenden te bereiken van iedere
levensbeschouwing, moet deze door leder
katholiek beschouwd worden als het voor
werp van zijn allereerste zerg en van het al
lergrootste belang.
Geen katholiek mag dus verzuimen den
K. R. O. te steunen, hetzy moreel of finan-
tleel.
Doe het dus en doe het nu!
Het adres voor Haarlem en Omgeving is
Voorhelmstraat 61, alwaar men alle inlich
tingen kan verkrijgen en zich als lid en
als abonné kan opgeven.
