RADIO-OMROEP
WAARIN DE
RADIO-AMATEUR BELANG STELT
Nieuwe Spoelmodellen
f¥0$0^
Koninklijke belangstelling
voor de radio
Kalundborg aan den wandel
Sdatsïr. 99
RADIO
MOORS
Radio en Luchtvaart
Radio - tentoon stellingen
Nairobi verandert van
golflengte
TWEEDE BLAD NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ZATERDAG 20 OCTOBER 1928 BLADZIJDE 1
ELCK wat wils
Trekjes No. 572
Wie hëlpt ons
Königswusterhausen veran
dert van golflengte
veeren, hetgeen officieel door de Unie is
goedgekeurd.
De Duitsche radio-autoriteiten zien met
bezorgdheid de uitzendingen op de nieuwe
golflengte tegemoet, want door het eigen
machtig optreden van de Deensche Omroep-
leiding dreigt de ontvangst van de 1649-
metergolf van den Deutschlandsender ern
stig gestoord te worden. Ook door andere
zenders zal de Duitsche zender waarschijn
lijk gestoord worden. Met het oog hierop
heeft de Duitsche Rijkspost besloten om ge
durende de periode, dat nog niet alle Euro-
peesche zenders in het golfbereik van 1340—
1875 zijn ingedeeld en nog op de oude golf
lengten werken, den ouden Deutschlandsen
der te Wönigswusterhausen op lengte 1250 M.
te laten zenden, waardoor het mogelijk wordt
om bij storing van de nieuwe golflengte
toch goed te kunnen ontvangen, zij het dan
niet zoo krachtig als anders het geval is.
Naar wij nog vernemen, is men te Genève over
het eigenmachtig optreden van de Deensche
autoriteiten niet weinig verstoord en heeft
men reeds order gegeven om op de oude
'engte terug te gaan.
Koning Alexander van Servië is een en
thousiast rauioiuisteraar. Hij is in het bezit
van een zeven-lampstoestel, waarmee hij in
den huiselijken kring geheele avonden
bezig is.
Hij heeft reeds de meeste Europeesche
omroepstations beluisterd, doch betreurt het,
dat de ontvangst van Daventry en Parijs zoo
slecht is.
De Koning heeft zich een klein radiolabo
ratorium laten inrichten, waar hij onder lei
ding van een ingenieur verschillende toestel
len ontwerpt en samenstelt. Op het oogen-
blik is hij bezig met den bouw van een korte-
golftoestel, dat hem in staat zal stellen
Amerika te ontvangen.
Naar wij vernemen is het Deensche station
Kalundborg in verband met de vele storin
gen, welke het van Königswusterhausen en
Warschau te verduren had, van golflengte
veranderd en zendt het station tegenwoor
dig op een lengte uit van 1680 meter.
Warschau heeft door deze golflengte-ver
schuiving het meeste baat gevonden, doch
ook Kalundborg heeft voordeel van de ver
andering. Of de ontvangst van Daventry er
op vooruit zal gaan, meenen wij te moeten
betwijfelen
De Union van Genève heeft tot het ver
anderen van golflengte geen toestemming
verleend.
ZONDAG 21 OCTOBER.
HILVERSUM. 1071 M. 10.30 V.P.R.O. 1.00—2.30
Lunchmuziek door het Trio Rentmeester. 2.303.30
Gramofoomnuziek. 3»305-°o Concert door het
Omroep-orkest o. 1. v. Nico Treep. Elize de Haas-sopraan.
5.00—7.30 Concert door het Royal-Orkest o. I. v. H. de
Groot.8.00 Persber. Sport-uitslagen. 8.15 „Carmen",
opera van Meilhac en Halevy. Muziek van G. Bizet, met
medew. van Greta Santhagens-Manders, Lea Fuldauer,
Paul Pul, Ed. v. d. Ploeg e. a. Orkest o.v. A. v. Raaite.
HUIZEN 340.9 M. (Na 6 uur 1870 M. 8.30—9.30 K.R.O.
Morgenwijding door P. de WaartDrie Levensvragen.
9.50 N.C.R.V. 12.30—1.30 K.R.O. Lunchmuziek.
!.3o2.00 K. R. O. Godsdiensonderricht voor
ouderen door D. Bont. 2.002.30 K.R.O. Spr.
J. Engelman De Poëzie van Henriëtte Roland
Holst-v. d. Schalk. 2.304.30 Concert K. R. O.
De Patronaats Harmonie St. Catharina in Den Bosch.
4.305.00 K.R.O. Ziekenhalfuurtje door Mevr. E. Russe.
5.50 N.C.R.V. 7.30 K.R.O. Uitzending uit Emmerik.
Concert. Het St. Aldegundis kerkkoor Emmerik o. 1. v.
Joh. Heister. Leo Deutzenberg-viool. Jac. Düppengiesser-
piano. Stolberger Orkestvereeniging. Muziekver. „St.
Caecilia", Ulft (50 Musici) Th Schmitz-orgclbegel.
Toespraak door Deken Sprünken. 10.00 Persber.
10.45 K.R.O. Epiloog door het Klem-koor o. I. v. Jos. H.
Pickers. 8.15 K.R.O. Intenties van het Apostolaat
des Gebeds).
DAVENTRY, 1600 M. 3.50 Concert. De militaire kapel. L.
Seymour-alt. M. Cole-piano. 5.20 Kinder-kerkdienst.
5.50 Voorlezing van „The Valley of Humiliation," uit
„Bunyann's „The Pilgrim's .progress." 6.05 Bach's
kerkcantate no. 180, voor orkest en solostemmen.
8.20 Kerkdienst 9.05 Liefdadigheidsomroep. 9-10
Nieuwsber. 9.25 Orkestconcert. M. Huxley-sopraan. R
Palmer-bariton. Orkest 10.50 Epiloog.
PARIJS „RADIO-PARIS," 1750 M. 12.20 Religieuze
causerie. 1.052.10 Orkestconcert. 4.505.50
Dansmuziek. 8.05 Circus „Radio-Paris." 8.50
ij.20 Symphonieconcert.
LANGENBERG, 469 M. 8.209.20 Morgenwijding.
10.5011.30 Schubert's liederen voor alt en piano.
12.201.50 Orkestconcert. 3.50—5.20 Concert. Orkest
en dubbel kwartet 7.20 „Der Freischütz," rom. opera
3 acten van Weber. Daarna tot 11.20 Dansmuziek.
KÖNIGSWUSTERHAUSEN, 1250 M. (ZEESEN). 5.20
Morgenwijding. 10.50 Concert. Universum Symphoni-
ker. 3.50 Gramofoomnuziek (Rich Tauber.) 7.20
„Der Freischütz", opera in 3 acten van Weber. Daarna
tot 11.50 Dansmuziek.
HAMBURG, 395 M. 8.35 Morgenwijding. n-35 Decla
maties en pianomuziek. 12.25 Orkestconcert. 2.20
Orkestconcert. 3.50 Vroolijk concert. 5.20 Solisten-
concert. 7.20 Concert. Orkest en solisten. Daarna
tot 10.20 Cabaret.
BRUSSEL, 509 M. 5.20 Dansmuziek 6.20 Kinderma
tinee. 6.50 Trioconcert. 8.35io;35 Orkestconcert
Mms. Boons-zangeres.
Steeds Aet JV/euwste 1st Radto.
r, -yg-* Vh/c/:unrf/$re /ïer$te/77/'Z<?cft (7ew2ar6c>fyd^
MAANDAG 22 OCTOBER.
ILVERSUM, 1071 M. 12.30—-2.00 Lunchmuziek door
het Trio Sjouwerman. 5 006.00 Kinderuurtje. De
Blijdemanneties. 6.007.15 Concert door het Kwar
tet Rentmeester. 7.157-45 Engelsche les, beginners.
8 0511.00 Concert door het Omroep-orkest o. I. v. Nico
H Treep. Alex. Moszkowsky-viool. Olga Moszkowsly-
Elias-piano. 10.co Persber.
HUIZEN, 340.9M. (Na 6 uur 1870M. Uitsluitend N.C.R.V.
uitz.). 12.301.45 N.C.R.V. Concert. Mej. Möllenkamp-
alt. T. Bas-tenor. J. v. Duinen-orgel en piano. 2.00
2.30 School-uitzending.Zangles door J. A. Stemz.
4.005.00 Ziekenuurtje o. 1. v. Ds. H. Siegers. J. H. Smit
Duyzentkunst-banton en orgel. H. Smit-Duyzentkunst-
begcl. 7.007.30 Stenografieles. 7.308.00 Spr.
G. v. Ravenzwaay Muziek 8.00 Concert in het
Geb „De Eendracht" te Rotterdam. Sprs.Ds. J. H. F
Rerame.Opgang. Ds. M. v. Grieken :Vergaren is be
waren. Opening door Z. H. de Groot. Mannenkwartet
„Sonore." J. Tertolen-bariton. T. de Bruin-declamatie.
C. E. L. Simons-viool. J. C. de Graaf-piano. Daarna
Persber.
DAVENTRY, 1600 M. 10.35 Kerkdienst. 11.20 Gramo
foomnuziek. 12.20 Concert (tenor-sopraan) 12.50
Aanbieding van de „Freedom of the city of London."
i.ioMuziek. 1.20 Orgelconcert. 2.20 Lezing voor de
scholen. 2.40 Muziek. 2.50 Lezing. 3.20 Muziek.
3.25 Vertellingen. 3-35 Berichten. 3.40 Concert (alt
cello-hobo.) 4.35 Orkestconcert. 15.35 Kinderuurtje.
6.20 Huishoudpraatje. 6.35 Nieuwsber. 6.50 Voor
de padvinders. 7.05 „Schubert's Winterreise," voor
tenor. 7.20 Litter. Critiek.7.35 Muziek. 7.45 Fran-
sche causerie. 8.05 Vaudeville. Dans-orkest. en variété.
9.20 Nieuwsber. 9.40 St. Jamas Strijkkwartet. 9.55
Debat tusschen Miss Fry en Capt. Evans Should capital
punishment be abolished 10.55 St. James strijkkwar
tet. 11.2012.20 Dansmuziek.
PARIJS „RADIO PARIS," 1750 M. 12.502.10 Orkest-
concert. 4.055.05 Symphonieconcert. Zang en dans.-
8.35 Radiotooneel en muziek. Het gezelschap Colin en
solisten. Orkest.
LANGENBERG, 469 M. 11.30 Mechanische muziek.
1.5012.10 Choralen en volksliederen. 12.25i*5<>
Orkestconcert. 3.554.20 Voorlezing. 5.055.50
Trroconcert. 7.208.15 Orkestconcert. 8.20 Het
Duitsche volkslied (1). 8.5010.10 Kamermuziek.
Het Pozniaktrio (Piano-viool-cello) Daarna tot 11.20
Dansmuziek.
KONIGWUSTERHAUSEN, 1250M. (ZEESEN) 11.20—
4.20 Lezingen.4.205.20 Orkestconcert.5.207.05
Lezingen. 7.20 „Partie verspielt," radio-novelle van G.
Pohl. 8.20 Moderne muziek. Joh. Strauss-piano. Prof
Deman en E. Kornsand-viool. K. Reitz-viola. 9.00
Causerie. Daarna tot 11.50 Dansmuziek.
HAMBURG, 395 M. 4.20 Dansmuziek. 5.20 Vroolijk
concert. 7.20 Hermann Claudius-avond. Concert.
Orkest, vocale en instrumentale solisten.
BRUSSEL, 509 M. 5.20 Dansmuziek. 6.20 Lezing
Manneken-Pis. 6.35 Aardrijkskunde. Lezing. 6.50
Trioconcert. 7.20 Gramofoomnuziek. 8.35
Orkestconcert.
PHILIPS, Telefunken en R. M. Toestellen
SPECIALISTEN - TeL 14609 - HAARLEM
Ten behoeve van de luchtvaart, zullen te
Karachi (Britsch-Indië) eenige kortegolf-
installaties worden geplaatst.
Van 1620 October wordt te Guildford
een radio-tentoonstelling gehouden, waar
op o. a. door de Baird Television Develop
ment Co. een televisie-demonstratie zal wor
den gegeven.4
Op de Manchester radiotentoonstelling
van 22 Oct..3 Nov. zal een foto-telegrafie
worden gedemonstreerd.
Het kortelings in gebruik genomen sta
tion te Nairobi (Kenya Kolonie), dat op
90 m. experimenteerde, zendt thans op twee
verschillende golflengten uit, n.l. op 35 en
400 M.
Een derde inbouwspoel behoeft hier ter
plaatse slechts een kleine herinnering. Wij
bedoelen de Baltic spoel S. P. M. Bij deze
kan men 3 golfbereiken instellen (n. I. 180
500 M. 4001200 M. en van 7002200 M.)
terwijl'voor terugkoppeling een'passende le-
rugkoppelspoel is ingebouwd. Deze spoel
vertoont verder veel overeenkomst met de
Sinusafstem eenheden (of is t omgekeerd
ook bij de Balticspoel S. P. M. is alles ter
verkrijging van groote selectiviteit en stor
tingsvrijheid in een metalen doos ingebouwd.
Figuur 3 toont de spoelen in coSbinatie
met den schakelaar en de terug koppelspoel.
Wij willen niet beweren, dat hiermede
alle in den handel gebrachte speciale en nieuw
spoelmodellen ter vervanging van de oude
beproefde honigraatspoel de revue gepasseerd
zijn, verre van dat. Maar wij hebben wel
eenige nieuwe principes naar voren gebracht.
Toch zal het nog voorkomen, dat er onder
de lezers volbloedamateurs zijn, die een eieen
idee willen uitwerken en daartoe zelf spoelen
moeten maken. Voor hen dienen onderstaande
De meest eenvoudige spoel is die, welke
op een ebonieten of kartonnen cylinder ge
wikkeld is, de draden netjes naast elkaar.
Eenvoudig is het wel, maar toch vereischt ook
dit werkie eenige routine.
Belangrijke punten zijn De dikte van den
draad, een bepaald aantal windingen en een
bepaald aantal windingen per strekkende
spoellengte. Als regel neemt men draad van
0.3 of 0.4 mm. diameter; aanbeveling ver
dient 2 x katoen omsponnen draad. Uit is
daarom aan te bevelen, omdat, ter ver-
krijeing van een bepaald en constant aantal
windingen per dm., het de voorkeur verdient
de windingen onderling aansluitend te w'kke
len; de dubbele katoenomsptnning geett aan
een ruim voldoende isolatie. Dit wikkelen op-
zich zelf moet met overleg gebeuren. De^voor
keur verdient wikkelen onder met te groote
Droog brood
Het gezin Kemmer „mocht er wezen",
zooals men dat noemt.
Er waren zeven kinderen, die er altijd
keurig netjes uitzagen.
En toch waren de inkomsten maar heel,
héél gewoontjes
De man was loopknechtkarre-knecht
zou je eigenlijk moeten zeggenIk weet
niet precies hoe ze zoo iemand noemen, die
de heele dag achter 'n handwagen loopt,
om stadsbestellingen voor 'n groote grossier-
derij in grutterswaren rond te brengen.
Afijn, dat deed vader Kemmer dan.
En hij verdiende elf gulden.
Voor die tijd 'n twintig jaar geleden
was dat geloof 'k 'n behoorlijk loon.
Maarin 'n gezin van zeven kinderen
zoo'n echt éérlijk Roomsch gezin, waar
mee ook toen al gespot werd kon je zelfs
in die goedkoope tijd met elf gulden nog geen
bokkesprongen maken.
Nog minder, als de oudste van die zeven
nog scholier was.
't Moest alles van die elf gulden komen
en dat viel niet mee.
Maar moeder Kemmer was 'n dapper wijf
je, zoo mager en klein als ze d'r bij liep.
Ze verzette werk voor driestopte,
naaide, waschte, streek, verstelde tot drie
uur in de nacht en verstond prachtig de
kunst, om. van oud nieuw te maken.
En of 't Maandag was, of Donderdag, of
Dank zii den noesten arbeid van „St Raphaël" zal binnenkort met den bouw begonnen worden van het Mgr. Mutsaers-oord, het rust- en herstellingsoord voor de leden der RK. Vereeniging
van Spoor- en Tramwegpersoneel „St Raphaël". Het terrein, op een der mooiste plekjes van Venlo, is reeds beschikbaar en de hierbij afgedrukte tcekening geeft een goed overzicht
van de plannen, zooals men die hoopt te verwezenlijken. De totale kosten van den bouw zullen ongeveer 250.000 bedragen
Zaterdag, altijd mocht je haar en de kinde
ren zien...A alles, wat er gedragen werd, was
heel en schoonUit 'n ouwe mantel too-
verde ze twee jongensbroekjes. en 'n rokje nog
voor de allerkleinsteen van 'n gekregen
hoed maakte ze 'n Zondagsche voor Mientje
of Treesje.
Vader Kemmer zat thuis ook niet stil.
Hij was schoenmaker, timmerman, lood
gieter, meubelmaker, behanger, metselaar en
alleshij pakte maar aanen al kostte
't hem soms menig zweetdruppeltje, hij boks
te; 't voor-mekaaren heel vaak gebeurde
het, dat ze met hun tweeën de helft van
hun nachtrust opofferden om de zaak net
jes in orde te houden.
En als 't heusch wel es wat moeilijk, wat
erg zwaar werd voor allebeials moeder
Kemmer zuchtend op 'n stoel viel na '11 lan
ge werkdag...!., en dan met 'n moe lachje
wees op 'n stapel versteigoed en kousen met
gaten'n stapel van 'n halve meter hoog..
als vader, na 'n moordende hitte-dag, bijna
te slap was om 'n stuk brood te kauwen
en dan nog voor 'n drie of vier huishoudelijke
klusjes stond, die af moestendan bemoe
digden ze elkaar met 't vooruitzicht, dat Henk
de oudste, over 'n half jaartje schoolvrij zou
zijn en wellicht iets zou gaan mee-verdie-
nen...... en als Annie, dan 'n dingetje kon
krijgen als dagmeisje of zoo ietsof op
'n atelier
't Was nou eenmaal ploeteren als je, als
werkmansgezin, in de kleine kinderen zat......
daar was niks aan te veranderenmaar
later werd dat beterdan zouden ze 't
rustiger krijgen en de zorgen zouden minder
worden.
En met die prettige, troost-brengende toe
komst-gedachten gingen ze dan maar weer
aan hun arbeid.
Maar tegen 't eindigen der schooljaren
kwam Henk met 'n nieuwtje, dat, hoe mooi
't ook was, 'n zucht van donkere bezorgdheid
bracht.
't Hoofd der school had gezegd, dat er in
hem wel iets beters zat, dan winkelbediende
of iets dergelijks. Z'n rapporten waren altijd
prachtig geweest en *t zou wel 'n beetje jam
mer zijn als 't er zóó maar bij blijven moest.,
of ie geen zin had, om bij 't onderwijs te
gaan
Henk glom, toen ie zoo werd aangesproken.
Onderwijzer!
En hij zag zich al staan voor de klas
als 'n man'11 meneerwaardig'n
tikje strengde Onderwijzer!
Jazoo nu en dan had ie er wel es
over gedachtmaar 't niet durven uit
sprekenwant hü wist, dat 't thuis „geef
ons heden" wasen dat studeeren geld
kostte
En aan de aarzeling met z'n antwoord had
de hoofdonderwijzer wel gemerkt welke kant
't op moesthij wist trouwens best, hoe
't met 't gezin Kemmer stonden zou
Henk niet die wenk hebben gegeven als te
niet vooruit 'n groote verlichting der teer
kosten in 't uitzicht had kunnen stellen.
„Ik begrijp wel, wat je bedoelt, jongen"
maakte hij Henk 't antwoord gemakkelijker
„maar als jij zin hebten naar de
kweekschool wiltdan zal ik wel zorgen
dat de financieele kwestie in 't reine komt...
Ja, natuurlijkheelemaal voor niets zal
't niet gaandat wil zeggen: er zijn altijd
bijkomende dingetjes, die niet in 'n studie
beurs begrepen zijnenfinpraat er
thuis maar es overen als je 't er door
krijgt, dan moet je vader maar es komen
praten."
Dit was zoo ongeveer de inhoud van Henk's
nieuwtje.
En daar zaten vader en moeder Kemmer.
Och ja, wat hadden ze ook 'n illusies ge
maakt zonder te weten wat de jongen in zich
omdroeg en wat z'n bestemming zou moeten
zijn. Vader had nota bene al gevraagd aan
z'n patroon, of er „tegen die tijd" misschien
'n plaatsje zou zijn op 't kantoor voor z'n
oudsteen de patroon had lang geen af
wijzend antwoord gegevenAls 't 'n beetje
meeviel kon Henk de helft van de huur ver
dienenen als ie z'n best deeden op
slag kreeg
En nou kwam de jongen met deze bood
schap.
O, nee. voor geen rijkdom van de wereld
wilden ze 't tegenhoudenals 't de jongen
z'n roeping was, dan moesten ze 't doorzet
tenliever nog méér offers, dan Henk's
toekomst 'n onherstelbare knoei te geven.
En de vader ging praten met de hoofdon
derwijzer.
Henk zou naar 'n internaat moeten
daar was 'n studie-beurs beschikbaarde
ouders hadden dan te zorgen voor de uitrus
ting en 'n paar andere kleinigheden.
Er werd gepraat en gerekendthuis
werd er ook gepraat en gerekenden ge
zuchterg veel gezucht
En bij die zuchten kwamen nieuwe
Want die uitrusting kwam op 'n paar hon
derd gulden't geld moest er voor geleend
worden en wekelijks worden afbetaald
En toen Henk eenmaal daarginds was,
kwam er nog telkens van alles kijken
Zwaar, heel zwaar werd 'tmaar met
prachtige ouderliefde werden zonder moeite
de vele offers gebracht.
En echte, stille armoe werd er geleden ln
het gezin Kemmersom Henk, die onder
wijzer zou worden
En niemand wist, dat die vader en die moe
der droog brood atenom hémdroog
brood, om de oude schuld te kunnen afdoen.,
en om voor nieuwe kleeren, schoeisel en 'n
zakcentje te kunnen zorgen.
Ochwat zou dat droge brood anders,
bitter gesmaakt hebben, als die ouders gewe
ten hadden, dat Henk hen later 'n verdriet
in 't hart zou smijten, dat héél hun leven 'n
open wonde zou blijven.
Met één zinnetjeéén enkel zinnetje
van laffe, valsche schaamte, gaf Henk z'n
ouders 'n slag, die ze telkens wéér voelden
als ze hem zagen.
Jaren hadden ze voor 'm gezwoegd, getobd,
zich 'n schrap boter en 'n plakje kaas of
worst ontzegdmaar éindelijk dan toch
kwam het groote geluk en werden de zorgen
weggenomenHenk was onderwijzer
kwam thuis als 'n heerverdiende geld
en kon z'n ouders iets teruggeven van alles
wat ze voor hem hadden ten koste gelegd.
En als heer liep hij eens te wandelen met
'n andere heer'n collega van 'm, die
onder 'n praatje met 'm was opgeloopen.
En toen kwamen ze Henk's vader tegen.
Gebogen liep ie achter de handwagen, die
zwaar geladen was met zakken erwten, boo-
nen en fourage.
De man groette glimlachend, 'n beetje ver
legen om z'n vuile handen en z'n zweet-ge
zichten nam z'n pet af voor de vreem
de heer, die naast z'n zoon liep.
„Wie is dat?" vroeg Henk's collega zoo
onder 't praten door.
En Henk, die 'n kleur tot in z'n nek ge
kregen had, antwoordde: „Odat is zoo'n
mannetje, dat bij ons thuis wel es 'n karwei
tje opknapt, om 'r wat bij te verdienen."
De ouders van Henk kwamen er maanden
later toevallig achter, dat de jongen zóó z'n
vader had verloochend.
Ze keken elkaar aan, zoo droevig en onge
lukkig, dat t' koudste hart er week van zou
zijn geworden.
En de vader zei: „Daar hebben we droog
brood voor gegeten."
Henk maakte z'n excuus, toen ie wist, dat
ze kennis droegen van z'n daad. Hij zei, dat ie
er spijt van haddat ie er niet bij had
nagedacht.
Zou ie dat óók gezegd hebben als 't voor
z'n ouders geheim was gebleven?
Henkje bent de eenigste niet, die ver
gat, dat je opvoeding je ouders bloed heeft
gekostdie vergat, wie van jou zoo'n „me
neer" hebben gemaakt.
Ook andere ouders ondervinden het zoo nu
en danen nog grlevenderen herh&Al-
_de/(jken met fellere steken.
En wat zei de moeder van Henk, na dat
excuus?
„Hij zal 't zoo e»g niet bedoeld hebben
en van dat droge brooddat wist hij toch
niet
Zoo spreekt 'n moeder, dan nog.
G. N.
Belofte maakt schuld. In een onzer vorige
artikelen zegden wij toe, spoelmodellen, die
ontworpen waren ter vervanging van de oude
trouwe honingraatspoelen, hier ter plaatse
te bespreken. De faarbeurs met de nieuwste
snufjes heeft het uitkomen van dit artikel
vertraagd.
Reeds eenigen tijd worden de H. R. S.-
spoelen in den handel gebracht, nieuw zijn
deze spoelen dan ook niet, ze hebben daar
entegen in de praktijk bewezen, volkomen
aan hun doel te beantwoorden.
De H. R. S. spoelenserie D is ontworpen
voor het bekende inductieve schema met
detector en laagfrequentversterking. Deze
serie bestaat uit een tweetal spoelstellen, één
voor golven tusschen 200 en 600 M. en één
voor golven tusschen 800 en 2000 M. door
middel van een 4-poligen rolschakelaar is
één dezer spoelstellen in te schakelen.
De spoelen staan ten opzichte van elkaar
vast, wat bij de oude honingraatspoelen
niet het geval is. Bij de laatste toch staat de
secundaire alleen vast, terwijl én primaire én
terug koppelspoel beide draaibaar zijn, ieder
aan een kant. De H. R. S.-spoelen daaren
tegen hebben een zeer losse koppeling tus
schen de primaire en de secundaire spoelen
de spoelen jj staan loodrecht op elkaar
en een zeer vaste koppeling "tusschen de se-
cundairen- en de terugkoppelspoel. De terug
koppeling wordt hieroij dus gegeven door
middel van een variabelen condensator.
Bijgaand schema is ontworpen voor toepas
sing van spoelen-serie D. Het laagfrequent
gedeelte is zoowel voor transformator-ver-'
sterking als voor weerstand-versterking ge
geven, van de drie punten'X worden bij toepas
sing van weerstand-versterking de twee onder
ste met de overeenkomstige puntenx van het
weerstandkoppeling-schema verbonden, wat
men eveneens met de punten Y moet doen.
In het schema komt geen condensator in de
antenneleiding voor: t verdient echter aanbe
veling hierin een ter waarde van 200 cM. op
te nemen.
Bij toepassing van goede onderdeelen (con
densatoren met fijnregeling en 'n goeden rol
schakelaar) kan men uitstekende resultaten
bereiken, de afstemming moet echter nauw
keurig geschieden, daar de selectiviteit zeer
groot is, een overigens met te miskennen
voordeel.
spanning van den draad, zoodat het mogelijk
is na eenige windingen te hebben gewikkeld
deze met de hand naar elkaar toe te brengen
om daarna de wikkelspanning even iets te
verhoogen, waardoor ze ook aangesloten
blijven.
Is een spoel geheel klaar, dan komen de
„zorgen voor morgen." De windingen moe
ten ook in het gebruik, niet meer van hun
plaats kunnen. Daartoe moet de spoel een
„bad" hebben (impregneeren) Als „badwater"
dient dan een oplossing van celluloid in een
lmengsel van aceton amyl acetaat. Deze op-
dossing moet goed dun zijn, opdat ze kan
koordringen in de katoenisolatie rond het
isoperdraad, waardoor in de eerste plaats het
dolatievermogen grooter wor.dt, maar tevens
we windingen als het ware aan elkaar geplakt
orden.
Fig. 2. Spoelenserie D, lange golf
na gebruik weggooien is geen bezwaar. Ze
zijn goedkoop genoeg.
Wij ontvingen reeds eenige brieven van
Radio-amateurs, handelende over schema's
die voor de amateurs voordeelen, zelfs groo
te voordeelen opleveren. 0.a. ontvangst
zonder antenne en ontvangst met zeer lage
anode-spanning. Wij zouden deze belang
stellende lezers willen verzoeken, ons het
schema met technische beschrijving toe te
zenden, met de toestemming, van deze ge
gevens gebruik te mogen maken ter voorlich
ting van hunne medelezers-radio-amateurs.
Bij voorbaat onzen dank.
*RAN5F0fl*AT0RK0PPCLiNG
ft'EE*5TaN05K0PPCLfNG
Fig. 1. Het schakelschema
heAceton verdampt vrij snel, de flesch, waarin
vut mengsel bewaard wordt, moet dus zorg-
mldig gesloten blijven. Amyl acetaat is
binder vluchtig, gebruik makend van deze
seide eigenschappen kan men dus de oplos
ing minder vlug dan wel vlugger „indrogend"
maken, terwijl de „dunvloeibaarheid" te rege
len valt door in dit mengsel meer of minder
celluloid op te lossen.
Een laagje van dit bindmiddel over de
draden van de spoel beschermt deze tevens
eenigszins tegen beschadiging.
Ten slotte nog deze praktische wenk.
Gebruik voor het opbrengen ervan geen kwast
of borsteltje, het is buitengewoon moeilijk
deze weer voor hetzelfde (of een ander) doel
bruikbaar te maken. Pijpreinigers, dubbel
gevouwen.kunnen hiervoor uitstekend dienen.
In navolging van den Deenschen zender
Kalundborg zal de Deutschlandsender Kö
nigswusterhausen nog in deze maand van
golflengte veranderen en op een lengte van
1649 meter gaan uitzenden. Dit staat in ver
band met de besluiten van de Conferentie
van Washington, volgens welke het golfge-
'oied voor zenders boven 1000 meter op
1340—1875 is gebracht.
Onmiddellijk nadat deze besluiten geno
men waren, had de Duitsche omroepleiding
te Genève de golflengte van 1649 laten reser-
Fig. 3. De Balticspoel S. P. M.
