Buitenlandsch Nieuws
RADIO-OMROER
DERDE BLAD
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
DINSDAG 30 OCTOBER 1928
BLADZIJDE 2
De schadevergoedings-
kwestie
GEMENGDE BUITENL.
BERICHTEN
EEN STANDBEELD VOOR LEOPOLD II
ïnrOJf; &.ÏM
;.v
i Ul
RADIO-NIEUWS
Bremen op 278 meter
Waar zitten Duïtschlands'
luisteraars
Vraag naar marconisten in
Amerika
Een radiostation verkocht
Radio in de Oranje-Vrijstaat
Aantal luisteraars in
Duitschland per 1 October
Radio in Rusland
Proeven met draadlooze
kracht-overbrenging
Steeds meer nieuwe omroep-
stations
QE NIEUWE SPANNING TUSSCHEN
BERLIJN EN WARSCHAU
In de Duitsch-Poolsche onderhandelingen
over het handelsverdrag heeft zich in den
laatsten tijd weer een incident voorgedaan,
en de perscommentaren, die er mee ver
gezeld gaan, toonen de spanning aan, die
èr aan den Duitschen en aan den Poolschen
kant bestaat. Sedert 1925 heeft zich een
regelrechte douane-oorlog tusschen Duitsch-
land en Polen ontwikkeld, die tot nu toé
onbeslist is gebleven. Aan het eind van 1927
is er tusschen Duitschland en Polen wel een
partieel verdrag gesloten over de hout-kwes
tie, maar dit loopt in de naaste toekomst
af en het is zeer de vraag, of het bij den
tegenwQordigen stand van zaken zal worden
hernieuwd. In een officieuze Duitsche ver
klaring wordt nu de vraag beantwoord, of
de onderhandelingen afgebroken of onder
broken zijn; geen van tweeën is het geval.
Er is alleen een pauze gemaakt op Poolsch
initiatief. Over de redenen hiervan wil men
van Duitschen kant uit opportuniteit geen
vermoeden uitspreken, evenmin als het van
Poolschen kant op zijn plaats zou zijn, een
Duitschen zoogenaamden schuldige te zoeken.
De kwesties, die moeten worden besproken,
zijn van groote beteekenis en vereischen een
ernstig onderzoek; belangen, die op het spel
staan, moeten worden behartigd. Polen heeft
het voorstel gedaan, om de laatste nota-
wisseling bekend te maken. Van Duitschen
kant wordthierop geantwoord, dat alle ge
schriften zouden moeten worden gepubli
ceerd, maar niet op dit oogenblik, want
daardoor zou de ingetreden pauze in de on
derhandelingen nog langer moeten aanhou
den. Overigens is men op de Duitsche offi-
cieele plaatsen, naar het schijnt, volstrekt
niet pessimistisch en men verwacht, dat de
onderhandelingen binnenkort weer worden
opgenomen.
De moeilijkheden, die bij de Duitsch-
Foolsche handelsverdrag-onderhandelingen
telken^ weer opdoemen, hebben in de eerste
plaats betrekking op kolen, hout en varkens.
Terwijl Polen er het grootste belang bij
heeft, gunstige markten voor zijn landbouw
producten te hebben, wil Duitschland van
zijn kant zijn landbouw in het Oosten niet
blootsteilen aan onverdraaglijke lasten. Het
is bekend,' dat Duitschland op agrarisch ge
bied zich tot tegemoetkoming heeft bereid
verklaard, door 200.000 varkens, d.i. onge
veer twintig percent van de Poolsche var
kensteelt, te laten invoeren. Polen moet een
invóer-h'oéveelheid van 600.000 tct 800.000
varkens hebben verlangd. Ook in de kolen-
kwestie- wordt het door Polen geëischte con
tingent, met het oog op den Duitschboven-
silezischen kolenmijnbouw, als onaanneem
baar verklaard. Duitschland daarentegen
blijft bij zijn industrie-invoer naar Polen,
als tegenwicht voor een eventueele tegemoet
koming bij den landbouw. Duitschland steekt
het niet onder stoelen en banken, dat het
er belang -"bij heeft als de Poolsche markt
openstaat voor zijn nijverheid; maar men
wijst er op, dat uit den vierjarigen douane-
oorlog fe gebleken, dat het geen levens-
noodzakeiijkheid is voor Duitschland. Over
de situatie van Polen wordt er in de Duit
sche verklaringen gezegd: het eenige land,
dat voor Polen als markt op groote 3Chaal
in aanmerking' komt, is Duitschland, daar
.J'Qlen ingeklemd sit tusschen Rusland en de
•©ocizecstater. er. aan bride kantèn "door een
fcijna totale grehsafsluiting wordt tegen
gehouden. Men gelooft verder te kunnen
zeggen, 'dat Polen, na het eind van de En-
gelsche mijnwerkersstaking en de mislukte
pogingen om kolen naar Skandinavië uit te
voeren, allang het idee had moeten op
geven, om een vervanging voor de Duitsche
markt te zoeken. Maar, zoo wordt er vast
gesteld, dit inzicht bestaat klaarblijkelijk in
Warschau niet.
Men schijnt alleen definitief afstand te
hebben gedaan van de gedachte, om Polen
verder als industriestaat te ontwikkelen,
volgens het voorbeeld van de nieuwe staten.
In dit verband komt men in goed inge
lichte Duitsche kringen tot de gevolgtrek
king, dat in de plotseling koppige houding
van Polen een. zwenking van de Warschau-
sche politiek is te zien. Men heeft in War
schau lang geaarzeld, of men zou probeeren
Polen verder als industriestaat te ontwikke
len, of dat men het zwaartepunt moest
leggen op de bevordering van den land
bouw. Het opperste economische comité bij
het Staatsministerie te Warschau heeft pas
onlangs een prijs toegekend aan den Kra-
kauscliep nationaal-econoom Zweig voor een
geschrift, waarin wordt aangetoond, dat het
'n noodzakelijkheid is voor Polen als agraar-
staat te worden uitgebouwd. Zweig verklaart,
dat tweederden van de bevolking van Polen
boeren zijn én dat het dus voor de hand
ligt, Polen tot een agraarland van den eer
sten rang te maken. De Warschausche re-
geering. is de meening van Zweig toegedaan
en de uitwerking is te zien in de hoogge
spannen aanspraken van den landbouw.
De ontwikkeling van de economische on
derhandelingen tusschen Duitschland en
Polen is dus weer eens critiek geworden.
Het is de vraag, of het niet op zijn plaats
zou zijn, de nieuwe onderhandelingen na de
pauze te beginnen met een duidelijk arbeids-
program, waarover men het volkomen eern
moest worden. Verder moest er een andere
tactiek worden toegepast en moesten alle rede
nen voor. geraaktheid worden uitgeschakeld.
DE SAMENSTELLING DER COMMISSIE
VAN. deskundigen
De stappen der Duitsche regeering
LONDEN, 29 Oct. (V. D.) De diplomatieke
medewerker van de „Daily Telegraph" houdt
zich heden uitvoerig bezig met de stappen,
die, naar verwacht wordt, de Duitsche diplo
matieke vertegenwoordigers dezer dagen te
Londen, Périjs, Rome, Washington en Brussel
zullen doen inzake de samenstelling en by-
eenrosping der commissie van deskundigen.
De Duitsche regeering meldt genoemde
medewerker zal er met groote duidelijkheid
op wijzen, dat haar stap niet uitgelegd mag
worden als het nemen van het initiatief in
deze aangelegenheid en dat zij niet de bijeen
roeping van een dergelijke commissie voor
stelt, doch zich slechts bereid verklaart aan
een dergelijke commissie mede te werken,
wanneer een gezamenlijk initiatief tot haar
bijeenroeping leidt. Even duidelijk zal de
Duitsche regeering er op wijzen, dat de uit
voering van het Dawesplan en de kwestie van
elkaar verbonden mogen worden.
Verder bestaat er reden om aan te nemen,
dat de Duitsche regeering ook zal wijzen op
de noodzakelijkheid van de volledige onaf
hankelijkheid van de leden der commissie
van deskundigen. Slechts bij een dergelijke
Duitschland aan de werkzaamheden der com
missie verzekerd worden. De Duitsche regee
ring zal wellicht nog verder gaan en er op
wijzen, dat alle leden der commissie en niet
alleen de Amerikaansche leden, de vrijheid
moeten hebben hun voorstellen op zuiver
economischen en objectieven grondslag te doen
en niet door instructies van de betrokken
regeeringen in hun werkzaamheden moeten
worden belemmerd. De agent-generaal voor
de schadevergoedingsbetalingen deelt op vele
punten de opvatting van de Duitsche regee
ring.
De medewerker van het blad bespreekt
vervolgens het bedrag der toekomstige Dawes-
anriuïteiten, waarbij hij mededeelt, dat het
bedrag van 2,2 milliard mark, dat het laatst
genoemd werd, afkomstig is van Fransche
zijde. De verhooging van het vroeger genoem
de bedrag van twee milliard mark heeft
plaats gehad om de incasso-kosten en de uit
gaven voor het personeel, in dienst van het
herstel, te dekken. Duitschland zal, volgens
den medewerker van de „Daily Telegraph"
waarschijnlijk niet bereid gevonden worden
een bedrag van 2,2 milliard mark of zelfs
van 2 milliard mark per jaar te betalen.
VON HOESCH EN DR. SCHACHT
BIJ STRE8EMANN
WIESBADEN, 29 Oct. Zondagmorgen
is te Wiesbaden uit Berlijn op weg naar
Parys aangekomen de Duitsche ambassadeur
te Parijs Von Hoesch. Hij begaf zich naar
hotel Rose, waar hij een langdurig onder
houd had met den Rijksminister van Bui-
tenlandsche Zaken Dr. Stresemann had.
Zondagavond te zes uur zette hij zijn reis
naar Par«s voort, waar hy waarschijniyk
een onderhoud zal hebben met den Fran-
schen minister van buitenlandsche zaken
Briand.
Maandagmorgen is de president van de
Rijksbank Dr. Schacht te Wiesbaden aange
komen, om een bezoek te brengen aan Dr.
Stresemann. Dr. Schacht zal waarschyniyk
eenige dagen te Wiesbaden blijven.
onafhankelijkheid kan de deelneming van loczen 2 (2).
DE REIS VAN DEN PRINS VAN WALES
LONDEN, 29 Oct. De Prins van Wales is
op het oogenblik, op weg naar Kenya. He
denmorgen arriveerde hy te Kampala, de
hoofdstad van Uganda.
Duizenden inboorlingen hadden zich
langs den weg geschaard om den Prins
toe te juichen. Te Jinja was een groot aan
tal hoofden en notabelen bijeengekomen,
om den Prins goede reis te wenschen.
VORSTELIJKE VERLOVING
BRUSSEL, 29 Oct. Naar verluidt zou
den Prinses Frangol.se de France, dochter
van den hertog en de hertogin de Guise, en
Prins Christophe van Griekenland en van
Denemarken, zoon van koning George en
koningin Olga, zich verloofd hebben.
INTERNATIONAAL ECONOMISCHE
CONFERENTIE
PARIJS, 29 Oct. Een bijeenkomst van
de internationaal economische conferentie is
geconvoceerd door deUnion Economique
Européenne te Den Haag, onder voorzitter
schap van minister Bor.net,
Aan de besprekingen betreffende óvéreen-
komsten Inzake koopwaren vrijgesteld van
rechten nemen 8 regeeringen deel en 42
organisaties van 12 staten.
SPOORWEGONGELUK
Een doodo
AMIëNS, 29 Oct. In den afgeloopen
nacht is door een verkeerden wisselstand
een rangeerende trein op een reeks wagens
geloopen, welke derailleerden en ten gevolge
van de heyigheid van den schok vernield
werden. Dezelfde hevige schok deed de lo
comotief kantelen op den ballast. De stoker
kon nog van de locomotief springen, het
geen zijn redding was. De machinist was
niet zoo gelukkig. Deze, een 35-jarig man,
genaamd Desire Louis, kwam onder de zware
machine terecht, waardoor zijn hoofd ver
brijzeld werd. Hij was op slag dood.
Een onderzoek is ingesteld om de verant
woordelijkheid vcor dit ongeluk uit te zoe
ken. Het rangeerverhoo^ kon slechts in den
namiddag weer worden opgenomen. De ma
teriele schade is aanzieniyk.
SCHIP IN ZWAREN STORM
LONDEN, 30 Oct. Volgens een draad
loos bericht van den Oceaanstoomer „Aran-
dora" van de Blue Star line beving het
schip zich op 120 mijl ten Noorden van kaap
Finisterre op zijn vaart naar Noord-Amerika
in een zwaren storm. Het schip had reeds
in Lissabon moeten aankomen.
OLIFANT LOSGEBROKEN
Paniek onder het circuspisbliek
EORDEAUX, 29 Oct. (V.D.) Zondagavond
heeft het publiek, dat alhier in het circus
was, tot tweemaal toé de sensatie genoten
van een dol geworden olifant, die zijn cor-
nac afwierp, welke door zijn behendigheid
ontsnappen kon aan de woede van het dier,
dat zich vervolgens wierp op de lieden, die
hem den weg wilden versperren, en die hem
stoelen en voorwerpen, die zich in hun bereik
bevonden, voor de beenen wierpen. De
panisch, geschrokken toeschouwers renden
elkaar verdringend naar den uitgang. Het
gelukte agenten en personeel ten slotte, het
razende dier te grijpen en weg te voeren.
Intusschen waren de bezoekers weer terug
gekeerd, doch hoewel de onrustverstoorder
weggevoerd was, wilde het niet gelukken
dezen weer in zijn kooi op te sluiten. Ten
tweede male wist hy los te komen, waarna hy
zyn krachten ging beproeven op de palen,
waarmee de circustent was opgezet. De
nauwelijks gerustgestelde bezoekers kwamen
dus ten tweeden male in gevaar. Velen spron
gen naar beneden en werden licht gewond.
In een minimum van tijd was het circus
ontruimd. Tien minuten daarna gehikte het,
thans definitief, den olifant in zijn kcoi op
te bergen, Hy zal afgemaakt worden. Dat
tijdens deze beide panieken niet weinig
taschj#E, parapuies, mantels, bonten enz.
wegraakten Is een, bij dergeiyke gebeurtenis
sen optredend nevenverschijnsel, dat nauwe
lijks nog vermelding behoeft.
DE VERKIEZINGEN IN ZWITSERLAND
BAZEL, 29 Oct. (V.D.) Volgens de laatste
berichten zijn de uitslagen van de verkiezin
gen voor den Zwitserschen Nationalen Raad
als volgt: Radicalen thans 58 zetels (oud 59);
Sociaal-Democraten 50 (49); conservatief -
Katholieken 46 (42); Boerenpartij 31 (31);
Democraten (Liberaal) 6 (7); Communisten
2 (3)Sociaalpolitieke groep 3 (5) en Partij-
DE OVERSTROOMINGEN IN ITALIË
ROME, 30 Oct. (V. D.) Nader verluidt over
de overstroomingen in Italië, dat de Etsch in
enkele uren 4 meter gestegen is boven den
normalen stand. Overal staan groote stukken
land onder water. De spoorweglijn Trien—
Perona is eveneens volkomen overstroomd.
Uit de dalen van de Dolomieten worden tal-
ryke aardverschuivingen gemeld.
ROME, 29 Oct. (V D.) Nader vernemen
wy omtrent de door de voortdurende regens
veroorzaakte overstroomingen in Italië, dat
vooral de gebieden rond Sienna en Florence
van het water te ïyden hebben. In Vereelli
zyn verscheidene huizén ingestort. Twee
boogbruggen zyn ingezakt, terwyl in het dal
van Trente verscheidene lokaliteiten bedreigd
worden. Merkwaardigerwyze zyn tot nog toe
geen persoonlijke ongelukken bekend gewor
den.
VENETIË OVERSTROOMD
ROME, 29 Oct. (V. D.) Naar uit Venetië
gemeld wordt heeft de vloed, opgedreven door
een landwaartschen storm, deze eilandenstad
grootendeels onder water gezet. Het water
heeft een hoogte van ruim een halven meter
bereikt. Het water stroomde langs het paleis
der dogen, en drong door tot het historische
piazza San Margo, waar het tot twee voet
hoogte steeg, overstroomde vervolgens het
kerkportiek van de San Marco, waar Juist de
Mis werd gelezen en zette de vloeren van de
beroemde paleizen aan het plein blank. Öe
touristen, welke in de hotels aan het Canale
Grande logeeren, vonden de couloirs heden
morgen overstroomd en moesten door de por
tiers op de schouders naar den uitgang ge
dragen worden, waar de gondels hen op
wachtten voor een rondvaart door de stra
ten. Honderden kruiers improviseerden draag
stoelen, waarin zy het publiek door de over
stroomde straten droegen. Alle politie en
brandweerlieden, die slechts even gemist kon
den worden, werden opgeroepen tot het bou
wen van tydelijke planken bruggen naar de
aanlegplaats van de boot. Ook in het portiek
van de kathedraal zyn planken geïmprovi
seerd, zoodat honderden weer in staat zyn de
Mis te hoeren. Ondanks het feit, dat het
water de benedenverdieping overstroomde,
hebben de honderden gebouwen ongeveer geen
schade opgeloopen, daar men te Venetië op
dergelyke evenementen voorbereid is.
DE RAMP VAN DE „ONDJNE*
De Grleksche kapitein vraagt
schadevergoeding
Volgens berichten uit scheepvaartkringen
in Piraeus zal de gezagvoerder van de „Eka-
terina Goelandris" (welk schip naar men
weet den Franschen onderzeeër „Ondine" tot
zinken bracht) schadevergoeding vragen voor
de dagen gedurende welke hy te Rotterdam
heeft moeten blijven liggen.
DE A.S. PRESIDENTSVERKIEZING
Uit statistieken, opgesteld door correspon
denten van de „Associated Press" van kust
tot kust en van de Canadeesche grens tot de
Rio Grande, blijkt dat er een ongekende be
langstelling bestaat voor de presidentsver
kiezing en het vaste besluit der kiezers van
beiderlei kunne om de volgende maand actief
aan den nationalen strijd deel te nemen.
Uit deze statistieken blykt, dat ongeveer 43
millioen mannen en vrouwen, verreweg het
grootste aantal ooit op de kiezerslijsten
gebracht, de bevoegdheid hebben ver
worven om deel te nemen aan
de verkiezingen voor het presidentschap
en het Congres op 6 November, Het totaal
aantal kiezers is bijna veertien millioen groo-
ter dan dat' in' 1924 aan de stemming deel
nam. New Yórk staat aan het hoofd van de
lijst met 4.875 721 kiezers tegen 3 256.319 in
1924, gevolgd door Pennsylvanië, Illinois en
Ohio. Het aantal vrouwen, dat zich voor het
kiesreght heeft aangemeld, is geweldig ge
stegen. De politieke leiders en staatsambte
naren zijn het er algemeen over eens, dat
de vrouwen de beslissing in den strijd zullen
brengen.
SMITH IN HET REPÜBLIKEINSCHE
BOLWERK
Smith, de eandidaat der democraten voor
het presidentschap, verscheen Zondag in het
republikeinsche bolwerk, den staat Penn
sylvanië, waar hy met groot tumult ontvan
gen werd, dat geheel geleek op dat, waar
mede hy Woensdag te Boston werd inge
haald. De straten, die leidden naar de zaal
waar hy het woord voerde, waren gevuld
met een schreeuwende en met hoorns toete
rende menigte. Hy herhaalde wederom zyn
verklaring, dat het zakenleven, zoowel het
groote als het kleine, niets behoefde te vree
zen van een overwinning der democraten en
hield een vurige rede tegen de leiders der
republikeinen. Hij beweerde dat zy „onder
valsclie voorwensels" trachtten aan het be
wind te komen.
ONLUSTEN IN CHUSISTIAN
Wegens de Europeesehe kleeding
voor mannen.
In Christian in Perzlë hebben wegens de
pogingen der Perzische regeering de Euro
peesehe kleeding voor mannen in te Voeren,
in de nabijheid van Ahwas onlusten plaats
gehad. Gendarmes wilden een aantal per
sonen, die zich tegen de nieuwe kleeding
verzetten, arresteeren. Hierby kwam het tot
botsingen, waarby zes gendarmes werden ge
dood. De regeerlngstroepen zijn meester van
den toestand.
NA DE STAKING IN AUSTRALIË
Vakvereenigingsleden deden een aanval op
werkwilligen in verschillende deelen der stad.
vyf vrywilligers, van wie vier buitenlanders,
werden naar het ziekenhuis vervoerd. De po-
DE A.S. PRESIDENTSVERKIEZING IN
DE VEREENIGDE STATEN
„Ik ben een man uit één stuk," verklaarde
Al Smith bU een verkiezingsrede. Een
caricaturist vond daarin aanleiding hem in
één trek te tcckenen. Waar begon en waar
eindigde de teekenaar?
litie deed een charge met den stok. De Ita-
liaansche consul sprak er zyn verwondering
over uit, dat er geen enkele arrestatie werd
verricht in verband met een gepleegden aan
val, toen een bom werd geworpen en vier Ita
lianen werden gewond. Hy verklaarde dat
indien niet onverwijld maatregelen werden
genomen om de Italianen te beschermen, zy
zich gedwongen zouden zien, zelf maatregelen
te nemen om zich te beschermen.
LONDEN, 29 October. Uit Melbourne
wordt gemeld, dat er nieuwe ongeregeldhe
den hebben plaats gehad tengevolge van
een bomaanslag op een logement, waardoor
vier Italianen licht werden gewond, Eenige
leden van den Havenarbeidsrsbond vielen
vandaag een aantal werkwillige haven
arbeiders, op weg naar hun werk, aan.
Éérst na een hevig gevecht met de politie, die
van den gummistok gebruik moest maken,
kon de orde worden hersteld. De Italiaan-
sche consul heeft verklaard, dat, indien
niet de noodige maatregelen worden geno
men, om de Italiaansche burgers te be
schermen, deze genoodzaakt zuilen zijn, zelf
voor hun veiligheid zorg te dragen.
EPIDEMIE IN SJANSI
Volgens telegrammen uit Peking, is in
meer dan twintig steden van de provin
cie Sjansi een epidemie uitgebroken.
Meer dan twee duizend personen vonden
den dood. Men vreest voor uitbreiding,
wyl de tot nu toe genomen maatregelen
geen succes hadden.
SPIONNEN AANGEHOUDEN
De „Matin" meldt, dat de Parysche politie
zeer geheimzinnig deed ten aanzien van de
aanhouding van een beambte van het Itali
aansche consulaat te Lyon, een Italiaansch
onderdaan, die geen diplomatieke immuni
teit geniet. De politie stelde vast, dat hij aan
een vreemde mogendheid stukken en inlich
tingen van militairen aard had geleverd,
waarvan een gedeelte hem verschaft was door
zijn zwager, iemand van Fransche nationali
teit, die te Toulon eveneens is aangehouden.
De beide mannen werden naar Parijs over
gebracht en zullen ter beschikking van het
parket van de Seine worden gesteld.
De aangehoudenen hebben slechts berich
ten van spionnage-agenten doorgegeven. Deze
berichten moeten betrekking hebben op de
vliegterreinen en stations voor luchtschepen
in Z.O. Frankrijk en op de aanlegplaatsen
der Fransche onderzeeërs.
EEN STAD UIT DEN BRAND
Door een gift van Rothermere
Domoch, de hoofdstad van het graaf-
schap Sutherland, die onlangs het eerebur
gerschap verleende aan lord Rothermere,
zal zeker geen spijt hebben van deze door
haar verleende onderscheiding, want dezer
dagen heeft de krantenkoning, blijk geven
de van eereburgerzin, een bedrag van
5000 pond sterling aan de stad geschonken
om er haar schulden mee te betalen. Die
schulden bedragen intusschen niet veel
meer dan 2000 pend. Wat er over is, mag
Domoch besteden voor openbare doelein
den ter beoordeeling van den gemeente
raad.
ZELFMOORDEN OP GROOTE SCHAAL
BERLIJN, 29 Oct, Van Zaterdag- tot Zón
dagavond hebben te Eeriyn, volgens mede-
deellng van de politie zeven personen zelf
moord en acht personen een poging tot zelf
moord gepleegd.
EEN .IN- EN UITBREKER NEER
GESCHOTEN
ALTENBURG, 29 Öct. De beruchte in- en
uitbreker Johann Müller is in den afgeloopen
nacht na een kort gevecht met politiebe
ambten neergeschoten. Müller, wien het ge
lukt was uit de gevangenis te ontsnappen,
had gedurende den laatsten tyd in de om
streken van Altenburg talryke inbraken ge
pleegd. In den afgeloopen nacht werd hy met
een medeplichtige op heeterdaad betrapt.
Zijn medeplichtige kon ontsnappen, terwijl
Müller zelf direct voor een politiebeambte
kwam te staan De misdadiger schoot onmid-
deliyk uit een revolver op den politie-be-
ambte, zoodat deze ook van zijn wapen
moest gebruik maken. Müller werd met een
schot in het hoofd getroffen en viel dood
neer.
SIR AUSTEN CHAMBERLAIN
Na een verbiyf van een maand aan de kust
van den Stillen Oceaan is Sir Austen Cham
berlain Zaterdag met zyn familie naar
Seattle en Vancouver vertrokken op weg naar
Londen. Hy zeide, in een afscheidsboodschap,
dat hy een uitmuntende vacantie had geno
ten by de minzaamste en meest gastvrye
vrienden, dat hy naar huis vertrok met een
volkomen herstelde gezondheid en klaar was
om zijn werk en groote verantwoordelijkheid
die hem te Londen wachtten, weer te aan
vaarden. Hy hoopte vurig, dat de volken van
Amerika en Groot-Brittannië In vrede en
vriendschap zouden blyven leven, hoe lan
ger hoe meer sympathie voor en begrip van
elkaar zouden krygen en dat hun hechte
vriendschap den vrede en de welvaart des
lands zou bevorderen.
Naar uit Namen gemeld wordt, heeft de ko
ning in tegenwoordigheid van een geestdrif
tige menigte, het standbeeld onthuld van ko
ning Leopold II. De koning huldigde den ar
beid van Leopold II en herinnerde aan het
geen deze had gedaan om België rijker te
maken en zyn veiligheid te waarborgen.
- De koning was vastbesloten zich door Leo
pold's voorbeeld te laten bezielen.
DE ONDERHANDELINGEN OVER DE SCHADELOOSSTELLING TUSSCHEN
CHURCHILL, FOINCARé EN PARKER GILBERT TE PARIJS
O f't-u»«-
Cob (ft»
„Het spöt ons u te moeten storen, mijne hecren, maar het is tijd de versieringen
▼oor den tienden terugkeer der Conferentie aan te brengen."
CONTACT MET MARS?
Wij mogen biy zijn, naar het schUnt, dat
dr. Robinson er niet in geslaagd is een
verbinding met Mars te bewerkstelligen.
Althans een inzender in de „Evening
Standard" vertelt, dat wy In het geheel
niet gesteld behoeven te zyn op kennisma
king met de bewoners van Mars. Zyn
geesteiyke gids heeft hem gewaarschuwd,
dat de bewoners van deze planeet een
geestelijk laagstaand ras zijn. Mars wordt
beheerscht door lage geesten, met het ge
volg, dat er zich tooneelen afspelen te ver.
schrikkelijk om te beschrijven. Niet zoo heel
lang geleden hadden de Marsbewoners het
in wetensehappelyk opzicht heel ver ge
bracht en een groote kennis verworven, die
zij echter voor onzedeiyke doeleinden be
zigden. Blyf den menscben van Mars uit
den weg, zoo luidt tenslotte het advies.
EEN DUBBELE MOORD
Voor den magistraat van Stockton-on-
Tees heeft zich op het oogenblik de twee
en twintig-jarige arbeider Charles Coulin te
verantwoorden wegens de beschuldiging
van moord in den nacht van 21 Sept. op
zijn vier en zestig-jarige grootmoeder Emi
ly Kirby en haar tweeden echtgenoot, den
twee en zestig-jarigen Thomas Kirby, ge
pleegd. Coulin zou de belde oude menschen
den een na den ander uit het huls, waarin
hij met hen samenwocr.de, hebben gerokt
en ze daarna met een schop hebben neer
geslagen. Vervolgens groef hy in den grond
achter het huis een kuil, waarin hy de
beide verslagenen begroef. De moord werd
ontdekt, doordat de oude lui hun staan
plaats op de markt, waar zy gewoonlijk
verschenen, niet Innamen. Toen zy werden
opgegraven, bleken hun lichamen nog
warm. Als doodsoorzaak werd in beide ge
vallen vermeld verstikking, terwyi als by-
komstige omstandigheden vermeld worden
voor den man slagen op het hoofd, voor
de vrouw Worging, Coulin ontkende dat hij
den moord had gepleegd, doch men had
hem in der. nacht van den moord met een
schop het veld op zion gaan, had bloed
sporen in een van de pypen van zijn pan
talon gevonden en was in het bezit van
Thomas Kirby's knapzak gevonden.
DR. BOUGRAT WEER AANGEHOUDEN
Uit Carupano in Venezuela wordt gemeld
dat dr. Bougrat, die uit het bagno in
Guyana was gevlucht, waarheen hij gezon
den was wegens moord op een incasseer
der 'te Marseille, door de Venezolaansche
autoriteiten is aangehouden en in de ge
vangenis van Carupano is opgesloten.
LICHTSCHUWE PRAKTIJKEN
Het aantal berichten over moorden en
gruweldaden in duister-Duitschland stijgt
den laatsten tyd op byna schrikbarende
wijze. Vrijwel dageiyks kan men in Duit
sche bladen allerlei verhalen lezen over de
vaak bloedige moordtoonelen. Maar ook
de relazen van lichtschuwe praktijken en
zwendelary ontbreken niet.
Om slechts enkelen te vermelden van de
laatste dagen.
Donderdag ls door de politie te Colbe aan
de Saaie een individu in hechrenis geno
men, dat zich adjunct-directeur noemde van
een, zooals later gebleken is, geheel denk
beeldige maatschappy, Egon Erdöl Gesell-
schaft". Deze oplichter maakte er zyn werk
van (en spon daar aardig zijde by.O om
goedgeloovige boeren aandeelen van 300 M.
aan te prijzen. Bij onderzoek is gebleken,
dat in een huis te Hannover vier zulke
maatschappy en bestonden, die aardige
zaakjes in geheel Duitschland maakten.
Elders is een groote meubelfabriek afge
brand, waardoor 40 arbeiders op straat
staan. Twee jaar geleden brandde de fa
briek ook af. De directeur en een onderge
schikte employé zyn gearresteerd, daar het
vermoeden van brandstichting bestaat.
De vroegere directeur van de „Holzindu-
strie Berlin-Dessau", Ecrnsteln, is gearres
teerd. Tegeiyk is de directeur van de on
langs afgebrande gasfabriek te Dessau ge
vangen genomen onder verdenking van op-
lichtery van den staat Anholt.
Te Berlijn is een sinds Jaren hangend
proces begonnen tegen een chemicus, die
met behulp van drie artsen, twee apothe.
kers en een koopman allerlei z.g. genees
middelen ln den handel bracht. De man,
die jarenlang straatarm was, bezit twee
groote landgoederen, eenige villa's en de
noodige auto's.
HET JAAR VAN DERTIEN MAANDEN
Uit New-York seint men aan de „Times"
dat een plan om den kalender te vereen
voudigen door het jaar ln dertien gelijke
maanden van achtentwintig dagen elk te
verdeelen, in Amedikaansche industrieele
kringen gunstig wordt ontvangen. Betoogd
wordt dat de tyd by het tegenwoordige
stelsel onwetenschappeiyk wordt gemeten,
dat hij eerder een belemmering voor den
handel is dan een hulp. In verscheidene za
ken te New-York zou het jaar van dertien
maanden reeds worden toegepast, omdat
het precieze periodieke vergelijkingen van
den groei der zaken en besparingen in kier.
kenwerk toelaat. De voorgestelde kalender
van vier gelijke weken begint steeds op
Zondag en eindigt op Zaterdag.
Volgens den ontwerper van het plan, den
heer George Eastman, een camera-fabri
kant, is het eenige bezwaar tegen het plan,
dat in elke maand een Vrydag op den der
tienden valt.
Men neemt aan dat 93 pCt. der zaken-
hulzen, indien hun meening werd gevraagd,
vóór het plan zou zyn.
WOENSDAG *o OCTOBER
HILVERSUM, 1071 M- 12.302.00 Lunchnuriek door
het Trio Sjouwerman 2.303«oo Cursus ieerbewerk ng
з.004.00 Maak het zelf 6.007.15 Dinermuziek door
het kwartet Rentmeester7-157-45 Gezondheidshalf^
uurtje door Dr. H. G. Hamaker 8.058.20 Liederen-
voordracht door Julie de Steurs. J. Goverts-a. d. vleugel—
8.208.50 Handeiswetemchappeh'jke lezing door J*
Alebrandi 8.509.10 (Vervolg) Liederen-voordracht -
9.15 Een praatje over De wereld-Sp2arbankdag 9.25-
10.30 Concen door het Omroep-orkest o. I. v. Nico Treep
10.30 Persber. 10.4012.00 Dansmuziek door Rent-
meester's band.
HUIZEN 340.9 M. (Na 6 u 1870 M.) Uitsluitend N.C.R.V.
uitz. 12.301.45 Concert. Mevr. v. d. Horst-Bleekrode
-piano. H. v. d. Horst jr.-ceüo. N. Kermann-viool
2.004.00 Concert. Mej. Langeveld-viool. V. v. Erven
Dorens-piano-orgel 5.006.00 Kinderuurtje o. i. v^
Mej. Iagwersen 6.307.00 Fransche les 7-00
7.30 Engeische handelscorresp. 7.308.00 Gramo
foonmuziek 9.3010.30 Orgelconcert door jan Zwart
d. Herst. Ev. Luth. Kerk te A'dam.
BAVENTRY, 1600 M. 10.35 Kerkdienst 11.20 Gramo-
foomnuziek 12.20 Balladenconcert (tenor-ilt) 12.50
Gramofoonmuziek. 1.202.20 Orkestconcert 2.50
Voor de scholen 3.15 Muziek 3.20 Lezing 3.50
Lezing 4.05 Licht klassiek concert. G. Masselbrooke-»
piano. Radio-strijkkwartet 5.05 Concert 5.35 Kindcr-
uurtje 6.20 Gramofoonmuziek 6.35 Nieuwsber
6.35 Nieuwsber. 6.50 Tuinpraatje 7.00 Muziek
7.05 Schubert s impromptu's (piano) 7.20 Lezing
7.35 Muziek 7.45 Vertelling voor jonge luisteraars
8. „Pelleas en Melisande," opera in 5 acfen van Debus
sy 9.20 Nieuwsber. (10.15 en xi.oo Voorlezing uit
„Morte d' Arthur," van Baldin) 11.3512.20 Dans
muziek.
PARIJS „RADIO-PARIS," 1750 M. :2.5c—2.10 Com
cert. Strijkkwartet 4-055«°5 Orkestconcert 8.20—
11.20 Concert. Orkest o. 1. v. Kr. Valmy-Baysse, georg,
door „Art Pensee."
LANGENBERG, 469 RL 10.35—n.15 Muziek voor de
scholen 11.30 Mechanische muziek 12.251.50
Orkestconcert 5.055.50 Orkestconcert 7.208.ao
Orkestconcert 8.20 De vroolijke Victor von ScheffeL
Vrooiijke avond, Koorzang, declamatie en muziek
Daarna tot 11.20 Dansmuziek.
KONIGSWUSTERHAUSEN, 1250 M. (ZEESEN). 1.35-
4.20 Lezingen 4.205.20 Oraestconcert 5.207.05
Lezingen 7.20 Die Trohjaner in Karthago," lyrisch
gedicht van Berlioz in 3 deelen Daarna tot 11.50 Dans-i
muziek.
HAMBURG, 395 M,. 3.35 Lichte muziek. Orkest en solis
ten 4.20 Fantasieën van Gounod en Massenet 5.20
Orkestconcert 6.45 „Boris Godunow," muzik. volks
drama in 4 acten van Moussorgsly en Rimsky-Korsakow*
Daarna cabatet.
BRUSSEL, 509 M. 5.20 Orkestconcert 6.50 Triocom
eert 8.35 Fragmenten van „Werther" opera van Masse
net 10.36 Nieuwsber.
Het zal opgevallen zyn, dat de „NORAG"-
zender Bremen niet op de officieel a-mge»
geven golflengte van 272.7 M. te vinden is,
doch ergens in de streelt tusschen Kaisers-
lautem en Keulen, welke resp. op 277A M-
en 283 meter zenden.
De reden van deze golflengte-verandering
is te vinden in het feit, dat Bremen sterk
door de vele andere zendstations op deze
golflengte gestoord werd als Dresden, Dan
zig, Klagenfurt en nog meerdere. Ten einde
hieraan te ontkomen, zendt het station
thans op een golf uit, welke even boven die
van Kaiserslautem en onder die van Keulen
liggen moet.
Al naar mate Bremen gestoord wordt, is
den nieuwe golflengte meer of minder boven
de 278. Wil men het station zoeken dan
stelle men even boven de 278 meter in.
Volgens een zoo juist verschenen statis
tiek, woont van de meer dan 2% millioen
Duitsche luisteraars ongeveer vier vyfde ge
deelte in de 21 steden, waar zich een zend
station bevindt.
De Amerikaansche Marine had per 1 Oc
tober 2846 marconisten in dienst. Maande
lijks zullen er 38 nieuwe worden te werk
gesteld.
De marconisten die op het oogenblik werk
zaam zyn, bestaan uit 473 chef-marconisten,
820 eerste klas, 667 tweeda klas en 886
derde klas marconisten.
WLS een bekend station te Chicago is
door de tegenwoordige eigenaars verkocht
aan de uitgeefster van de Prairie Farm,
een der oud'ste bladen op landbouwgebied
in de Vereenigde Staten, welke het naar
alle waarschijniykheid zal bestemmen voor
de uitzending van mededeelingen op land
bouwgebied.
Men bericht ons uit Pretoria, (fat de
African Broadcasting Company de oprich
ting van een omroepzender voor den Oran
je-Vrijstaat beoogt, welke uitzendingen zal
geven in de Engeische taal.
Per 1 October J.L bedroeg het gezamen-
lijke aantal luisteraars in het Duitsche Ryk
2.334.253.
In Rusland heeft men onlangs de gelegen
heid opengesteld voor iedereen om radio te
hooren. Men heeft daartoe in verschillende
steden lokalen Ingericht met een ontvang-
installatie, terwyl de toegang vrij is.
Ook in Mexico, waar over het algemeen
nog niet zooveel luisteraars zyn met cigeD
toestellen, heeft men dit reeds gedaan.
Aan de Birmingham University worden
proeven genomen met draRdlooze kracht
overbrenging, waarby men vooral op het
oog heeft om in de toekomst by de electri-
sche trams de tegenwoordige mechanische
trolley-schakel tusschen wagen en rail weg
te laten.
Onder de auspiciën van de Imperial Wire
less Company zal te Canberra een station
worden gebouwd met een reikwydte van
5000 mijl.
In Pergamino, Argentinië, zal binnenkort
een nieuwe zender ln bedrijf worden geno
men, die op een golflengte van 294 M. zal
werken. Bovendien zullen in Rosario nog
twee zenders worden gebouwd, één met 100
Watt en één met 5 K.W.
In de omgeving van Praag zal men een
nieuw statton oprichten van 60 K.W., terv yi
met den bouw van een 10 K.W.-zender in
Ostrava Moravska begonnen ls.
