Binnenlandsch Nieuws
over
m Vvv v>V°
VV v
VOOR DE HUISKAMER
L
I
m
WW
W V
TWEEDE BLAD
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT MAANDAG 5 NOVEMBER 1928
BLADZIJDE 2
De financieele verhouding
van Rijk en Gemeenten
J. A. M. Scheffers f
De begrooting van
Zuid-Holland
Het verbruik van
electriciteit
De Zuiderzeewerken
Het Kamerlid J. v. Rijzewijk
De wijziging der Woningwet
UIT ONZE OOST
Failliet verklaard
ln de Zaanstreek woont sinds menschenheugenis een nijvere en
practische hevolking. De Zaansche huisvrouwen weten wat zij koopen. Als zij
zeep noodig hebben, dan koopen zij Sunlight Zeep.
'fe.
4^ '*4,^
4
V v. v
'*n7'
0°VV>eV
•,e c
V
De ontploffing in de vuur
werkfabriek te Gadang
RECHTSZAKEN
De uitvoering der psycho-
patenwet
KERKNIEUWS
Z. Em. Kardinaal Van
Rossum
De begrooting der
Limburgsche Staatsmijnen
LUCHTVERKEER
De thuisreis van de
Graf Zeppelin
Wat een der opvarende
vertelde
AvanVALKEHBURG s
LEEUWARDEN
Een aanval op het wereld
snelheidsrecord
ONDERWIJS
Zonderlinge wachtgelders
VRAGEN BUS
(VOORKOMT TANDBEDERF
NI VA TANDPASTA
De commissie van voorbereiding door den
minister van financiën geïnstalleerd
De Minister van Financiën heeft de dezer
dagen ingestelde Commissie tot het voorbe
reiden en ontwerpen van den algemeenen
maatregel van bestuur, bedoeld in art. 4 van
het wetsontwerp tot herziening van de fi-
naneieeie verhouding tusschen het Rijk en
de gemeenten, in de vergaderzaal van zijn
Departement geïnstalleerd.
Na dank betuigd te hebben aan de leden
voor het aanvaarden van hun functie, ging
de minister voort: De strekking van uw ar
beid is u bekend. Op zichzelf schijnt het
praematuur een algemeenen maatregel van
bestuur voor te bereiden, welke zal voort
vloeien uit een wet, waarvan de aanneming
in dezen vorm nog niet vaststaat en waarvan
het ontwerp eerst betrekkelijk kort geleden
is ingediend. In dit geval bestaat daartoe
echter reden. Wanneer uw werkzaamheden
reeds thans worden verricht, zal eerlang,
nog nauwkeuriger dan dit dezer dagen op
gewaardeerde wijze door de Vereeniging van
Nederlandsche Gemeenten wordt gedaan,
kunnen worden vastgesteld, naar welk ver-
houdingscijfer elk der gemeenten in de op
brengst der gemeentefondsbelasting zal deel-
gerechtigd zijn. Het is begrijpelijk, dat voor
velen het oordeel over het ontwerp door
dezen factor in sterke mate wordt beïnvloed.
Soms misschien te sterk. Het samenstel van
regelen in dit opzicht in het ontwerp ge
steld de „verdeelingssieutel" zooals onze
Oostelijke naburen dit noemen behoort
natuurlijk óók en bovenal, op eigen juistheid
en waarde te worden getoetst. Om die reden
is het dan ook wellicht niet te betreuren,
dat niet tegelijk met de indiening van het
wetsontwerp de cijfers voor elke gemeente
ter tafel konden worden gelegd. Een eerste
indruk kan na een meer objectieve sfeer
worden verkregen. Maar tenslotte geldt toch
ook op dit terrein, dat „the proef of the
pudding is the eating", dat wil in dit geval
zeggen, dat bij de definitieve beoordeeling
van de voorgestelde regeien het practisch
resultaat een belangrijken factor moet vor
men.
Zoo ik wèl zie, zal overigens de plaats,
welke de in den algemeenen bestuursmaat
regel vast te stellen uitgaven in het aan
hangig wetsontwerp innemen, vanzelf uw
taak binnen zekere grenzen houden. Het
zal meer aankomen op het verkrijgen van
een gelijken maatstaf dan op het vinden van
een wetenschappelijk onaanvechtbare defi
nitie van de betrokken uitgaven. De eischen
der praktijk, waarmee gij allen zoo volko
men vertrouwd zijt, zullen daarbij ongetwij
feld zwaar wegen.
Het woord, waarmee op '22 November
1913 de toenmalige minister van Binnen-
landsche Zaken de Staatscommissie voor het
evenredig kiesrecht installeerde: „Practi-
sche uitvoerbaarheid is van meer waarde,
dan theoretische volkomendheid," zal ook
in deze aangelegenheid tot richtsnoer kun
nen strekken.
De voorzitter, prof. de Vries, antwoordde:
Excellentie. Wij, de leden der commissie
zijn Uwe Excellentie erkentelijk voor het
vertrouwen in ons gesteld. U kunt ook hierop
vertrouwen dat wij den omweg niet te groot
zullen nemen en binnen den genoemden tijd
Uwe^ Excellentie zullen rapporteerenaan de
gegeven opdracht is voldaan.
Zou dit middel ook nu nog helpen?
Heden gaan wij aan den arbeid, aan de
schoonste taak, die ik mij kan denken Uwe
Excellentie en in Haar den Staat te dienen.
Te 's Hertogenbosch is in den ouderdom
van 66 jaar overleden de heer J. A. M.
Scheffers, sedert 1911 lid van den gemeente
raad aldaar. Hij was wethouder van 1917 tot
1925. In laatstgenoemd jaar trad hij, om
een conflict in den boezem van het college
van B. en W„ als wethouder af.
De heer Scheffers heeft meer dan 17 ja-
rc a met groote toewijding de belangen der
gemeenta gediend en was in den gemeente
raad een figuur van beteekenis.
1
I Ged. Staten van Zuid-Holland hebben
aan de Staten dier provincie ter vaststelling
aangeboden een viertal ontwerpen, waarin de
verschillende wijzigingen zijn samengevat,
welke naar hun meening moeten worden
aangebracht in de provinciale begrootingen
voor 1927 en 1928.
Voorts hebben Ged, Staten aangeboden
een vergelijkend overzicht betreffende den
gewonen dienst van de ontwerp-begrooting
voor 1929 met de begrooting voor het loo-
pende jaar. Zoowel in ontvangst als in uit
gaaf is 158.000 minder geraamd. Zoo sluit
de gewone dienst 1929 by raming der op
brengst van de'opcenten op 's Rijks directe
belastingen naar dezelfde aantallen als voor
1928 worden opgegeven, t.w. 20 opcenten
voor de grondbelasting en de personeele be
lasting en 2 opcenten voor de inkomsten
belasting en de vermogensbelasting.
Een statistiek over 1925
Verschenen is een statistiek omtrent het
slectriciteitsverbruik over 1925.
In het voorwoord wordt opgemerkt, dat
!e indeeling van deze tweede Electriciteits-
itatistiek slechts in zooverre van die der
ierste afwijkt, dat van het eindtotaal, voor
ilke provincie opgenomen, duidelijkheidshalve
s afgetrokken, het aan de distributiebedrij-
ren per provincie afgeleverde aantal K.W.U.
dus zonder dat daarbij rekening is ge-
aouden met het aantal K.W.U., dat bij de
>verbrenging door de distributiebedrijven
aaar de verbruikers is verloren gegaan, zoo-
dat bij het eindtotaal in het algemeen het
aantal in elke provincie werkelijk aan ver
bruikers afgeleverde aantal K.W.U. is ver
meld.
Voorts zijn voor elke provincie nog af
zonderlijk opgenomen de totaalcijfers van de
„productie- en distributiebedryven" en, voor
zoover aanwezig, van de „productiebedrij
ven".
Aan de statistiek zelf is ontleend: De 11
provinciën hadden 567 bedrijven. Het totaal
kapitaal daarin gestoken bedroeg 410 mil-
lioen 486.223.02; de totale afschrijving be
droeg op 31 December 1928 107.393.982.13.
Het aantal aansluitingen liedroeg 952.391
(vorig jaar 828.975), het aantal opgewekte
K.W.U. bedroeg 793.777.915 (v.j. 708.798.024.70),
terwijl het eigen gebruik in centrales
43.342.239 bedroeg. Aan gemeenten, die zelf
distribueeren, werd door de bestaande pro
vinciale bedrijven afgeleverd 102.833.366
K.W.U. voor een bedrag van 7.432.157.31,
terwijl aan die gemeenten door de niet-
provinciale bedrijven werd geleverd 108.680.345
K.W.U. voor een bedrag van 4.127.573.40.
Het totaal van alle opbrengsten bedroeg
99.668.898.50 (v. j. 91.732.739.90J4). De
exploitatiekosten en andere kosten der distri
butiebedrijven bedroegen 42.855.106.43 (v.
j. 42.677.118.50), de exploitatie- en andere
kosten der productie- of gemengde bedreven
38.252.182.68 (v.j. 36.527.101.44).
De totale winst bedroeg 25.433.499.64 (v.
j. 19.332.320.53De gemiddelde winst in
procenten van aanlegkapitaal bedroeg voor
de provinciale bedryven 1.250 (aanschaffings
waarde) en 1.439 (boekwaarde), de gemid
delde winst van de stroomopbrengst 8.914
procent.
Deze cyfers bedragen voor de niet-provin-
ciale bedrijven resp. 9.275, 13.607 en 33.081.
Het driemaandelyksch rapport
Thans Is verschenen het driemaandeiyksch
rapport betreffende de Zuiderzeewerken. Het
volgende is er aan ontleend:
Uitwateringssluizen en andere kunst
werken beoosten Wieringen
Van alle uitwateringssluizen werden de
pijlers en landhoofden opgetrokken tot onge
veer 1 M. N. A. P. Voor het oostelijk stel
sluizen werd daarna de zware pantserwape
ning der binnenste schuiftorens gesteld, ter
wijl met het stellen van deze wapening voor
het middelste stel is begonnen. Voorts werd
voor het oostelijk stel met het hooger op
trekken van de pijlers en landhoofden een
a&>~*rng gemaakt en werden de fundeerings-
platen van gewapend beton voor de twee
oostelijke vleugelmuren van dit stel gereed
gemaakt.
Van de schutsluis is het binnenhoofd, met
het aangrenzend dok voor de schipdeuren
der uitwateringssluizen, tot ongeveer de
halve hoogte opgetrokken, terwijl van de
sehutkolkmuren de grondplaten van gewa
pend beton zijn aangebracht en de onder
bouw van dat zelfde materiaal voor den oos-
telijken muur van de kleine schutkolk gestort
en onfckist is.
Uitwateringssluizen en andere kunst
werken op het Kornwerderzand
Het inheien der houten fundeeringspalen,
waartoe zeven electrisch gedreven heikarren
gebruikt worden, is krachtig voortgezet en
kwam voor de beide stellen uitwateringsslui
zen gereed.
De fundeeringsplaat van gewapend beton
voor het westelijk stel sluizen is voltooid;
de daartoe benoodigde hoeveelheid van 5300
M3 gietbeton werd in onafgebroken bedrijf
gestort gedurende vijf dagen en vier nachten.
Gemaalput met aansluitend dijkvak
bij Medcmblïk
Dit werk werd met kracht en regelmatig
voortgezet.
Het storten van keileem en zand vorderde
achtereenvolgens tot 4600 M. en 4100 M. uit
het beginpunt, ziinde de aansluiting aan den
bestaanden zeedyk bij Medemblik, terwyi het
opwerken van den keileemdam ongeveer ge-
ïyken tred hield met het storten van het
zand, en het opspuiten van zand achter dien
dam vorderde tot 3850 M. uit het beginpunt.
Tot 3000 M. uit het beginpunt is de dijk
thans geheel afgewerkt, terwijl verder noord
waarts zinkstukken, steenglooiing, rysbeslag
en bekleedingstukken op het dijklichaam
werden aangebracht. Benoorden het punt ge
legen op 1350 M. uit de kust is tot dusver
875.000 M3 keileem en 900.000 M3 zand, ge
meten in de middelen van vervoer verwerkt.
Gemaalput met aansluitend dijkvak
bezuiden den Oever
De omringdam van den gemaalput werd
na de sluiting geheel afgewerkt.
Met uitzondering van den loswal beoosten
den gemaalput, welke nog in aanleg is, werd
het aldaar gelegen dijkvak, met den daaraan
aansiuitenden havendam, nagenoeg voltooid.
De oostelijke leidam langs de invaart naar
de in den afsluitdijk te bouwen schutsluis,
aansluitende tegen den omringdijk van den
siuisput kwam wat het grondwerk en de be-
zinking aan de buitenzede betreft nagenoeg
gereed, terwijl het grootste gedeelte der
steenbekleeding werd aangebracht. De weste
lijke leidam werd over 120 M. lengte tot aan
de kruin afgewerkt.
Sedert de vorige opgaaf werd verwerkt'
27.580 M3 zand, 35.740 M3 keileem en 4700
M3 klei, terwijl uit de toegangsgeul 32.520
M3 specie werd gebaggerd. Voorts werd aan
gebracht 7030 M2 steenglooiing, 15.850 M2
kraagstuk en 3260 M2 rysbeslag.
Naar de „Msb." verneemt, heeft het
Tweede Kamerlid, de heer J. van Rijzewyk
thans definitief besloten, zich voor de nieuwe
Kamer niet herkiesbaar te stellen.
Naar „Ons Eigendom" verneemt is het
wetsontwerp tot wijziging der Woningwet
thans om advies bij den Raad van State.
Aneta seint uit Batavia: De heer J. W.
Roeloffs Valk, notaris te Batavia, is failliet
verklaard.
-Hoordeelfcmptl
Hierbij een getuige
nis van twee Zaan
sche huisvrouwen
over Sunlight Zeep
\o ,\v v»o c,\)A ,o°
«v te1 ao ll0ox
re/
4v>.
Cjl> <5-
"Of
(<*Uni2ix«Ktitii:i»Só
Aneta seint uit Malang:
Nader wordt gemeld omtrent de ontplof
fing in d'e vuurwerkfabriek:
Om negen uur ontplofte de vuurwerkfa
briek te Gadang, toebehoqrende aan Siet
Wan Hien, vermoedeiyk doordat in de af-
pakloods gerookt werd. Door de ontploffing
werden tien personen gedood, onder wie de
broer van den eigenaar en negen Javaan-
sche arbeiders en arbeidsters. De lijken wa
ren totaal verkoold. Drie Javanen zijn ver
wond.
De plaats van het onheil was in een om
trek met een diameter van 200 meter to
taal met den grond geiyk gemaakt. Prof. dr.
A. Leber en verpleegsters van zyn kliniek
verleenden de eerste hulp.
Ir. A. Grünberg, de, directeur van gemeen
tewerken. is na het veriaten van de ont
plofte fabriek, waar hij het apruimings-
werk leidde, bij het zien van de verminkte
üjken flauw gevallen en aan hartverlam
ming overleden.
De Dordtsche rechtbank heeft A. P. B. D„
die op 29 Mei j,l. in de Torenstraat te Dor
drecht in beschonken toestand een moord
pleegde op een zekeren W. de Haan, niet
strafbaar verklaard wegens ziekelijke sto
ring zijner geestvermogens.
Daarbij is zijn plaatsing in een krankzin
nigengesticht gelast, terwijl tevens is be
volen, dat hij ter beschikking der Regeering
zal worden gesteld, ten einde van harent
wege te worden verpleegd.
De laatste maatregel is een toepassing van
de bepalingen der zoo juist in werking ge
treden Psychopatenwet en heeft tot
gevolg dat, mocht D. als niet meer krank
zinnig uit het krankzinnigengesticht worden
ontslagen, hij zal worden opgenomen in het
Rijksasyl te Leiden, waardoor een langdurig
verblijf buiten de maatschappü mogelük
wordt.
Naar de Msb. verneemt, heeft Z.Em Kar
dinaal van Rossum, die het overigens vol
komen goed maakt, sinds eenigen tyd een
ongemak aan zijn been, dat het loopen zeer
bemoeilijkt. Op raad van zijn geneesheer is
Zijne Eminentie nu voor eenigen tijd naar
het ziekenhuis Quisisana der Zwitsersche
Kruiszusters in Rome gegaan om volkomen
lichamelijke rust te hebben. Geestelijke rust
behoeft Z. Em. niet te nemen, zoodat hy
zyn omvaiigrük werk gerust kan doorzetten.
Ingediend is de begrooting van de Staats
mijnen in Limburg voor 1929.
Daar deze de eerste begrooting is, welke is
opgemaakt in overeenstemming met het
ontwerp van wet tot aanwijzing van de
Staatsmijnen in Limburg voor een beheer, als
bedoeld in art. 88 der Comptabiliteitswet,
wijkt Z'ö op eenige belangrijke punten af van
de voorgaande. In de eerste plaats is thans
de begrooting er niet meer een van uitgaven
en ontvangsten, maar van lasten en baten,
zoodat aansluiting kon worden verkregen aan
de commercieele boekhouding en het jaar
verslag, Als gevolg daarvan zyn echter de
cijfers van de begrooting voor 1929 niet zon
der meer te vergeiyken met die der voor
afgaande jaren.
Vervolgens is de begrooting thans over
eenkomstig art. 3 van de bedryvenwet ge
splitst in twee afdeelingen, afd. I lasten en
baten, afd. II kapitaalsuitgaven en -ontvang
sten.
Het eindcijfer van afd. I is 97.270.000,
dat van aid, II 80.000.000.
Gehoopt wordt, dat de cokesfabriek op
Staatsmyn Maurits althans ten deele in het
begin van 1929 in bedrijf kan worden ge
nomen.
De verwachting bestaat, dat naast de af
schrijvingen en de rente op de obligatielee-
ning ook eenig dividend zal kunnen worden
uitgekeerd.
W. B seint uit Berlijn:
De „Graf Zeppelin" zal op de terugreis
van Beriyn naar Friedrichshafen hoogstens
tien betalende passagiers meenemen. De
passagiersprijs bedraagt 1000 mark.
Gedurende de reis zullen in den salon van
het luchtschip maaltijden geserveerd wor
den, om den passagiers gelegenheid te ge
ven, het leven aan boord te leeren kennen.
Te Beriyn zullen de dienstgebouwen van
rijk, staat en stad vlaggen. De burgemeester
heeft de burgers van de hoofdstad uitge-
noodigd eveneens de vlaggen uit te steken.
In het „Berl. Tagebl." geeft een deelne
mer aan den 71-uren.tocht van de „Graf
Zeppelin" via een correspondent van dat
blad zijn Indrukken over de bewogen terug
reis van het luchtschip van Amerika naar
Friedrichshafen weer.
Het begin der reis verliep goed. Toen het
namiddag geworden was, streken plotseling
grauwe wolken langs het luchtschip heen.
Het werd snel donker. Het was nog geen
6 uur en toch scheen het bijna duistere
nacht te zijn. De wind werd steeds .sterker
en het begon hevig te regenen,
Tegen 10 uur 's avonds groeide de wind
tot een orkaan aan. Een onbehaaglijke
stemming maakte zich van ons meester.
De wind huilde. Windstooten beukten op
de cabinevensters en met geweldige kracht
raasde de storm tegen het hevig slin
gerende luchtschip.
De regen veranderde in een hagelbui. Het
werd zeer koud. Spoedig werd de orkaan zoo
sterk, dat hü een snelheid van 40 meter per
seconde bereikte, zoodat het luchtschip, dat
slechts een snelheid van 32 meter per se
conde bezat, niet meer tegen den storm op
kon en langzaam naar het noordwesten af
dreef, ofschoon alle vijf de motoren krach
tig werkten.
Twee uren duurde deze vreeseiyke storm,
zooals zelfs de meest ervaren leden der be
manning nog nooit beleefd hadden.
Toch hield het luchtschip stand en toen
de storm tegen den morgen luwde, besloot
de leiding den oostelijken koers te nemen.
De wind draaide langzaam en kwam nu
uit het noorden, zoodat dr. Eckener Dins
dagmorgen bevel gaf, naar het zuid-osten
te koersen om over de golf van Biscaye
Europa te bereiken.
Langzaam werd het weer warm, maar
den heelen Dinsdag duurde de storm toch
nog voort. Het luchtschip slingerde krach,
tig. Het radio-toestel was voortdurend druk
in gebruik. Steeds moesten er weerberichten
opgenomen worden, daar het luchtschip van
de eene depressie in de andere kwam.
Wij, passagiers, hadden ons tenslotte aan
dit slechte weer gewend. De houding der
bemanning werkte kalmeerend op ons. De
nacht van Dinsdag op Woensdag verliep
betrekkeiyk rustig en voor' de eerste maal
konden wy allen vast slapen. Ook dr.
Eckener, die nog geen oog geloken had, leg
de zich eenige uren ter ruste.
Den anderen morgen waren wij reeds zeer
vroeg op. De storm was iets bedaard. Tegen
den middag kwamen wij in het gebied van
Biscaye, hetgeen spoedig door den steeds
sterker wordenden storm werd aangekon
digd. Men zag de schepen hevig met de
golven worstelen.
Toen men tegen den avond de eerste
lichten der kust bereikte, werd het weder
langzaam beter. Men was blij, dat de
Fransche kust in het zicht kwam.
De vaart boven Frankrijk verliep vlot.
De meest critieke oogenblikken beleefden
wij, gelijk gezegd, bij Newfoundland, waar
het luchtschip soms niet te besture# was.
N. T. A seint uit Londen:
Luitenant Darcy Greig, die een aanval
wil doen op het wereldsnelheidsrecord, be
reikte bij een proefvlucht een snelheid van
345 mijlen per uur!
De recordpoging zal zoo spoedig mogelijk
plaats vinden.
Ter voorziening in eenige vacatures van
ohderwijzer(es) aan verschillende open
bare scholen te Deventer was een 13'-tal
wachtgelders uitgenoodigd om daar proefles
te komen geven. De wethoudster van onder
wijs, de inspecteur en een vyftal hoofden van
scholen wachtten echter tevergeefs daar geen-
der opgeroepenen verscheen. De meesten
van hen hadden zelfs nagelaten, de reden
Vr. Mijn woonplaats is Zaandam. Van 1
Mei 1927 tot 1 Mei 1928 heb ik een zuiver
inkomen gehad van f 1061.23. Hier is niets
van afgetrokken. Hoeveel belasting moet ik
mi betalen? Op mijn belastingbiljet staat:
Zuiv.er inkomen f 1235, Rijksinkomstenbelas
ting f 7.56, Verdedigingsbelasling f 2, Gem.
Inkomstenbelasting f 24,28. Totaal f 33.94. Is
deze aanslag juist?
Antw. Ja.
en poetst 's-morgeni en Vavoncb ,net
en poecsi 5-morgeni en vavonds ,ne
75 ets. per 'A tube, Z5ch.p.tube.
i ii A
DE PIANOSTEMMER
„Wat is onze piano toch weer vreeselijk
ontstemd zei moeder „Schrijf toch eens
naar den pianostemmer 1"
Ik schreef een briefkaart naar onzen
pianostemmer, Michiel Nowy, Nieuwbouw-
straat 35, Onze piano was weer erg ontstemd,
en hij moest dus zoo gauw mogelijk komen,
om ze weer in orde te brengen.
Over twee, uiterlijk drie dagen zou mijn
heer Nowy dan zeker komen, tenminste dat
veronderstelden wij. Hij zou aan de deur
kloppen, heel bescheiden en verlegen....
dan zou hij zijn kaal hoofd door de opening
steken.... met zijn bijziende oogjes ons
i van achter zijn brillenglazen één voor één
aankijken.en met een, piepend stemmetje
vragen of hij binnen mocht komen.
Welzeker, hij moest binnenkomen.dan
Zou hij jas en hoed voorzichtig aan den
kapstok hangen en met een sierlijke buiging
onze eetkamer betreden waar de ontstemde
piano staat. Met een paar accoorden zou hij
ze onderzoekenongeveer op dezelfde
manier als de ervaren geneesheer slechts
vluchtig den pols van zijn patiënt hoeft te
voelen, om te weten, hoe het met hem gesteld
is.
Maar geen trek op zijn gezicht zal verraden,
dat het zoo hoog tijd was om hem te laten
roepen. Al was de piano nog zoo valsch, hij
had er nog nooit iets van laten merken....
en dan begon hij uit zijne lederen tasch
allerlei instrumenten te halen.stemvorken
een kleine blaasbalg.... een zachte
stofdoek. En dan zou hij de piano onderhan
den gaan nemen, van boven naar onder,
snaar voor snaar, toets voor toets. Zijn knokige
vingers zullen op de ivoren toetsen hameren
en terwijl zijn fijn oor luistert of de klank
reeds zuiver isHij zal zoolang tertsen en
sexten en octaven en drieklanken aanslaan,
en tegelijkertijd aan den stemsleutel draaien
en drukken tot alle toonreeksen rein en
zuiver klinken als een hemelsch klokkenspel
Dan zal hij met zijn blaasbalg het stof
uit de binnenste hoeken van de piano uitbla
zen en met zijn doek de toetsen en het hout
glimmend poetsen. En wij kinderen, wij
zullen rondom hem staan en ons niet genoeg
kunnen verwonderen waar toch al dat stof
vandaan kwam, dat zich binnen in de piano
heaft vastgezet. Het geldstuk, dat een tijdje
geleden rinkelend tusschen de snaren viel en
spoorloos verdwenen was, zal zeker ook weer
voor den dag komen... altijd komen er de
gekste dingen uit te voorschijn, allerlei
voorwerpenhaarspelden, knoopen,
kersepitten en nog vele andere dingen.
Als dat alles gebeurd is, heeft mijnheer
Nowy ongeveer twee uur gewerkt en een
gulden vijftig cent verdiend. Hij zal bedanken,
een beleefde buiging maken, zich aanbevelen
en dan zal er onder ons kinderen een strijd
ontstaan, wie van ons nu het eerst op de
pasgestemde piano mag spelen.
Ja, zoo zou het ook nu weer gaan, daar
waren wij vast van overtuigd. Ook de piano
wist het, want ze scheen plotseling niet zoo
erg ontstemd meer te zijn, evenals gewoonlijk
de tandpijn verdwenen is, wanneer de tang
van den tandarts er dichtbij komt 1
Maar het zou dezen keer heel anders
gaan
Na drie dagen kwam onze kaart terug met
de opmerking „Geadresseerde overleden
Wij keken elkaar eens aan.De snaren
in onze piano klaagden.Mijnheer Nowy,
die reeds twintig jaar onze piano gestemd
had.zou gestorven zijn, hij zou onze
piano niet meernooit meer stemmen
Onmogelijk Maar hoe dwaas was het toch
eigenlijk, daar nog aan te twijfelen 1 Want
waarom zou een pianostemmer niet sterven
Het is immers tot heden nog nooit gebeurd,
dat er één gespaard is. Maar toch scheen het
ons zeer zonderling toe, we konden het ons
Zeer moeilijk indenken. Eenige dagen warenwe
er geheel van onder den indruk en bedroefd.
Niemand speelde nog op de piano, ja, het
scheen wel. dat er niemand nog ooit lust voor
Zou gevoelen. Want zij was vreeselijk ont
stemd.... en onze stemmer was immers
dood.
Eindelijk begonnen we weer te spelen. Na
een half jaar was het niet meer om aan te
hooren, zóó valsch klonk zeen toen
besloten we, een anderen pianostemmer te
laten komen.
Het was een jonge man met een dichten
haardos, dus geen echte pianostemmer, want
onze mijnheer Nowy had een kaal hoofd
gehad. Hij maakte ook niet zoo'n beleefde
buiging als mijnheer Nowy. Hij praatte
voortdurend onder zijn werk. Onze mijnheer
Nowy zei bijna nooit iets. Hij had maar de
helft van den tijd noodig, die mijnheér Nowy
er altijd voor gebruikte, maar hij vroeg twee
maal zooveel geld. Hij had geen blaasbalg
maar een stofzuigerapparaat en legde aan ons
uit, dat men tegenwoordig niet zoo dom meer
was, om het stof in de lucht op te jagen, want
dan valt 't immers toch weer in de piano
terug. Wij luisterden spottend en ijskoud toe.
Toen de man weggegaan was, vochten wij er
niet om, wie het eerst op de pasgestemde
piano mocht spelen. Heelemaal niet. Want nu
wisten we al, dat ze slecht gestemd was,
dat ze niet zuiver klonk.
Zoo hielden we onzen ouden pianostemmer
in eere en zoo doen wij het nu nog. En wie
weet, in hoeveel huishoudens ze er precies
zoo over denken als wij
„Onze piano is weer valsch," zei moeder.
„Je moet nog maar eens naar den pianostem
mer schrijven."
Niemand antwoordt.... wij zwijgen....
Wij hebben geen pianostemmer meer.
„Mijnheer Nowy is toch gestorven," zegt
eindelijk een van ons. ^Mijnheer Nowy heeft
geen tijd meer voor ons, babbelt ons kleinste
zusje. „Hij moet nu de instrumenten voor de
engeltjes stemmen, die in den hemel muziek
moeten maken."
