Nieuwe Haarlemsche Courant | 1928 | 15 november 1928 | pagina 1

Verzoek aan onze Adverteerders

mmmm

Nationale Spaar- en
tmissiebank

v f125.

WAT GEBEURT ER IN CHINA?

DE STRIJD IN HET
ROERGEBIED

:;f750.-;

HÉB

Tefegrapfoisch Weerbericht

4 pCt.

dit nummer bestaat uit drie bladen

DONDERDAG 15 NOVEMBER 1928

TWEE EPf VIJFTIGSTE JAARGANG No. 17012

ofschieden

UITERLIJK DPI^^AA!

VIER FN TWINTff? URFN NA HET ONGEVAL

Toekomstige plannen voor een nieuw, groot rijk
DOOR DR. HAN MIN HU

Jhr. Ruys de Beerénbrouck

De collectie-Marczell
de Nemes

De Vara contra den A.V.R.O.

Locomotief van een
zandfrein omgevallen

De stoker gedood

De H.-NAEN op den
terugweg naar
Nederland

Met dezen verzoeken wij onzen Heeren Adverteerders hun
speciaal voor de Vrijdag- en Zaterdagnummers bestemde
advertentiën EEN DAG TE VOREN te willen toezenden.

Bij tijdige inzending heeft U de zekerheid dat aan de uitvoering
en samenstelling van Uw advertentiën de grootst mogelijke
zorg wordt besteed, hetgeen bij late bezorging niet altijd kan
worden gegarandeerd.

Vrijdag en Zaterdag kunnen na 9 uur slechts bij uitzondering
advertentiën worden aangenomen.

DE DIRECTIE.

De herstelbetalingen

.Voor Eer en Deugd'

Deken H. A. Th. van Dam
te Den Haag gehuldigd

Voornaamste Nieuws

Een Broeder-jubilaris

J. J. WEBER ZOON

Retourbiljetten bij de K.L.M.

Het collectief contract in
het bakkersbedrijf

De autogiro van de La Cierva

BUREAUX: NASSAULAAN49,

Telefoon No. 13866 (drie lijnen)
Postrekening No. 5970.

ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen: per week 25 ct.; per
kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal
3.58 bij vooruitbetaling.

NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT

ADVERTENT1EN 35 ct. p. regel

VRAAG- EN AANBOD.ADVERTEN
TIES, 1 4 regels 60 ct. p. plaatsing;
elke regel meer 15 ct., bij vooruitbel

Bij contract belangrijke korting.
INGEZONDEN MEDEDEELINGÈN
tusschen den tekst 60 ct. per regel.

Alle abonné's op dit blad zijn ingevolge de verzekeringsvoorwaarden f onfjjl Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door fjcn Dij een ongeval met (n n
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen: 1 üUUU." verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen; 1 OU."doodelyken afloop;

AANGIFTE MOET. OP STRAFFE VAN VF»I.!F.S, V4N AF' t rfphtfN.

bij verlies van een hand,

bij verlies van een f Cf)
r; IjlL*

ee» roet of een oog; I lbO." duim of wijsvinger; 1 tl Ubeen of

bij 'n breuk van f K ft bij verlies v. een
n; 1

anderen vinger.

[Auteursrecht voor Nederland bij de
N. Haarl. Courant).

De heele wereld slaat de gebeurtenissen
In China gade en de bladen geven hun
lezers telegrammen en artikelen omtrent de
jntwikkPltr g van dit uitgestrekte land
Zeer weinig" lezers intusschen begrijpen, wat
?r omgaat of bevroeden de dieper liggende
lorzaken van die voortdurende wisselingen
In een land, dat duizenden jaren geleden
reeds een hooge beschav'ng kende. Kranten
lezers meenen, dat de 400 millioen bewoners
-an China het slachtoffer ziin geworden van
3e ongebreidelde eerzucht van enkele mili
taire leiders.

De waarheid is, dat China al het wee
meemaakt van een worsteling om de vrij
heid. Het probleem is tweevoudig; intern en
»xtern Iet bestaat in het oobouwen van de
économische en politieke organisatie van het
land en in het afschaffen van de onrecht
vaardigheid, voortspruitende uit wat ge-
ïaan werd door de Manchu-dynastle betref
fende de ongelijke verdragen met de wester-
sche mogendheden. Deze verdragen vormen
Je kern van de onrust en verwarring. Zij
hebben een onhoudbaren toestand gescha-
jen, die 't vreemden landen mogelijk maakt
de ontwikkeling van China's natuurlijke
bronnen te belemmeren. Deze landen zijn
onderling; voortdurend in conflict, ook met
China zelf, om hun zoogenaamde rechten
te verdedigen. De voortdurende onrust in
China is het kenteeken van het ontwaken
van de nationale bewustheid.

De groote pionier in dezen strijd voor de
vrijheid was Dr. Sun Yat-Sen, de man, die de
hoofdlijnen vaststelde, welke gevolgd moes
ten worden, om tot een nationale weder
geboorte te geraken, tot een onafhankelijke
positie, waarop een van 's werelds grootste
volken recht heeft. Sun Yat-Sen begreep
maar al te goed, dat de verdragen met de
westersche mogendheden en Japan een on-
overknm™üiken hinderpaal vormden voor een
regeimatlgen vooruitgang en China daar
door ver zou achterblijven bij landen, wier.
het vele eeuwen vroeger voorgegaan was in
beschav'ng.

Sun Yat-Sen was geboren in Canton,
maar bracht ziin jeugd door in Honoloeloe
op de H&wai-eilanden, studeerde in de Ver-
eenigde Staten en in Engeland. In een
vroege periode zijner intellectueele ontwik-
geling ontdekte h'-a gewddige machten
werkzaam waren in het schijnbaar rustige
China, en, dat een groote uitbarsting onver
mijdelijk was, tenzij de juiste politieke mid
delen werden aangewend, om de ziekten te
Benezen, geboren uit eeuwen van onder
drukking BÜ zijn terugkeer in China
beo-0n hij zijn revolutionnaire prona-
aangepast aan de omstandigheden
ver, Jun P;>"e" land. Aanvankelijk was hij
genoodzaakt "t geheim te werken. De
resultaten vp.i ziin pogingen kwamen aan
't licht in 1911, toen het Chineesche volk,
de Manchu-regeering moede, in opstand
kwam, de Manchu's verdreef en de Chi
neesche renubliek uitriep. Sun-Yat-Sen werd
tot president gekozen en toen, niet lang
daarna zijn positie door intrigue minder
gunstig werd, deed hij belangeloos afstand
van zijn hoogen post ten behoeve van Yuan-
shi-Kai, d'e later gesteund werd door Japan.
Hij zette zijn propaganda als privé persoon
voort, -tot hij het geheele Chineesche volk
achter zich had.

Sun Yat-Sen onderscheidde drie perioden
in het herstel van China: de militaire, de
opvoedende en ds constitutioneele, zoodat,
wanneer het geweld zou wijken voor wet en
regelmaat, het volk zou worden voorbereid,
zijn rechten als vrije burgers uit te oefenen
en ten slotte zou geroepen worden om te
beslissen over den aard van zijn grondwet
telijk systeem en bestuur.

Het programma van Sun-Yat-Sen werd
overal in 't land met geestdrift ontvangen.
Dit programma wordt in China genoemd;
„San-Min-Chu", dat kan vertaald worden
als nationalisme of democratie of socialisme,
hoewel geen dezer benamingen ten volle de
beteekenis van het Chineesche woord weer
geeft. Het hoofdbeginsel is .eenvoudig de
toepassing van democratische denkbeelden
op speciaal Chineesche toestanden; de re
geering van het volk, voof het volk, door het
volk, zooals Abraham Lincoln het uitdrukte.
Het Chineesche socialisme is geen commu
nisme, wel is 't tot op zekere hoogte staats
socialisme. Het beste bewijs, dat het ver
schilt met communisme, is te vinden in het
feit, dat de Chineesche nationalisten hun
vriendschappelijke betrekkingen met Moskou
verbraken, toen de Sov iet-regeering trachtte
haar consulaat in Canton te gebruiken voor
bo's jewist.ische propaganda.

Hoewel de tegenwoordige regeering in
China verre van volmaakt is en hoewel wij
nog niet de derde periode in onze ontwik
keling hebben bereikt, gelooven wij, dat de
Kuomintang of Chineesche Nationalistische
partij het meest onze idealen benadert
Alle partijen en klassen van het Chineesche
volk zijn vertegenwoordigd m de Kuomin
tang, die meer dan een millioen leden telt.

Hoewel de derde periode nadert, hebben
wij nog zeer veel te doen. Wij hebben het
werk van den wederopbouw aangevangen in
de provincies, die onder onze controle staan
en nu er niet meer gevochten wordt en de
zuivering van het land uit militair oogpunt
practisch volte lid is, gaan wü over tot het
openen van scholen, met ten minsie ééne
universiteit in elke 'provincie. Ik veronder
stel, dat zes jaar voldoende zullen zijn om
de opvoeding van het volk op eer- zoodanig
peil te brengen, dat de vorming van een
nationale vergadering gerechtvaardigd is.
Deze vergadering zai bestaan uit vertegen
woordigers, gekozen door elke provincie, en
dus een zuivere afspiegeling zijn van het
nationale leven.

Het bestuur zal niet zooals in de wester
sche landen uit drie atdeelingen bestaan:
de uitvoerende, wetgevende en justitieele,
maar daarnaast kcmt een afdeeling, die het
recht van aanklacht heeft en bovendien een
afdeeling binnenlandsch bestuur. Het volk
behoort de ambtenaren van het bestuur,
op dezelfde wijze te behandelen als b.v. de
aandeelhouders eener maatschappij hun
directeuren behandelen. Wanneer zij ge
schikt en betrouwbaar zijn, moeten wij hun
volledige uitvoerende macht geven. De rech
ten van het volk moeten gewaarborgd wor
den door kiesrecht, het recht van herroeping

het recht om nieuwe wetten voor te stellen,
en oude te herzien of af te schaffen. Het
Ch'na van morgen zal een absoluut demo
cratisch land zijn met een gematigd staats
socialisme en staatscontrole op de open
bare diensten en natuurlijke hulpbronnen,
zooa's spoorwegen, mijnen, wouden, enz.

Het land-probleem zal als volgt worden
opgelost. Wijl er geen groote landheeren zijn
als in de westersche staten, zal het rijk al
het land taxeeren of koopen naar zijn waar
de. Deze waarde wordt bepaald door de
eigenaars en nadat de landeigenaar de
waarde van zijn land heeft getaxeerd en
daarvan opgave heeft gedaan aan het Rijk,
staat elke verdere verhoocing dezer waarde
uitsluitend ter beoordeeling van het Rijk.

De particuliere onderneming in handel en
industrie zal intact worden gelaten, even
wel met de beperking, dat kapitaal-ophoo
ping in één hand niet veroorloofd is. Wij
meenen, dat deze politiek zal gesteund wor
den door staatscontrole over de rijkdommen,
in den bodem verborgen. Ons grootste en
meest voor de hand liggende vraagstuk is
niet hef vechten teven bet kapitalisme, maar
het ontstaan van toekomstige kapitalisten te
veri-iinderen. Om dit probleem op te lossen,
""Hen wij de rijksindustrie ontwikkelen.
Waar wij voor dit doel niet voldoende ka
pitaal en ervaring bezitten, zal het voor
ons no"dig zün een beroep te doen on bui-
tenlandsche krachten' en zullen wij in 't
buitenland moeten leeren. Het zou totaal
verkeerd zijn te meenen. dat het toekoms
tige Ohina van het overige deel der wereld
zal ziin gescheiden door een n'euwen Chi-
neeschen muur. Integendeel, wij zullen
dankbaar zijn voor de hulp van westersche
ingenieurs en andere deskundigen, die onze
welvaartsbronnen tot ontwikkeling helpen
brengen. De ontwikkeling van China's na
tuurlijke hulpbronnen zou een zegen betee-
kenen voor de heele wereld.

Wat het voedingsnrob'eem betreft, zijn
wij voornemens elk burger ir. voldoende
mate goedkoope rijst te verschaffen, door
onze boeren vertrouwd te maken met de
verbeterde landbouw-methoden, door nieuwe
tra"snort-metboden toe" te "aocen. enz. Een
ander zeer belangrijk probleem is het klee-
dingvraagstuk. Wij moeten onze textiel
industrie ontwikkelen, den invoer van grond
stoffen uitbre'den en zelf grondstoffen
kweeken. De invoer wordt thans belemmerd
door de tegenwoordige verdragen, die ons
niet toestaan een tarief-autonomie te heb
ben. Onze eerste stap, om deze kwestie op
te lossen, zou dus moeten zijn de ongelijke
verdragen uit den weg te ruimen.

China zal vrij zijn. Wij zullen de ketenen
afwerpen, die ons zoo lang gekneld hebben
en Ch'na zal een nuttig en ondernemend
lid worden in de gemeenschap der volken.
Ik herhaal, dat het niet onze bedoeling is,
ons van de overige wereld af te scheiden Wij
willen ons bevrijden uit onze inferieure posi-
t'e ten opzichte van andere volken, de onge
lijke verdragen afschaffen en de volle vrij
heid bezitten, te handelen met andere lan
den op gelijke basis. Dit zal niet alleen
China, maar de heele wereld ten goede
komen. De wereld zal de materieele en
moreele voordeelen ondervinden van een
vrij China, dat de rechten en plichten van
een vriie natie heeft. Is die dag gekomen,
dan zullen wij niet aarzelen de vriendschap
pelijke hand te reiken aan de andere volken
van de wereld.

De uitsluiting in de Duitsche IJzerin-
dustrie heeft tot nu toe een wü kalm ver
loop gehad. De kranten zelfs die in het
brandpunt van de actie hebben eenige
moeite iederen dag een halve kolom met
nieuws over den strijd te vullen. En toch
is het een gevecht van titanen, dat daar in
het Roergebied wordt gestreden: vrijwel
een millioen georganiseerde arbeiders staan
daar tegenover hun werkgevers.

De betrekkelijke rust, die er heerscht, be
wijst het machtsbewustzijn der strijdende
partyen en is 'n groot verschil met de metho
des, die eenige tientallen jaren geleden bij
dergeiyke conflicten werden toegepast. Sta
kingen en uitsluitingen gingen toen niet zel
den van geweld vergezeld en bloedige bot
singen en vernielingen gingen heel dikwijls
in het gevolg van arbeidsconflicten. Voor
een goed deel is de kalmte bij het huidige
conflict te danken aan de krachtige organi
saties en de discipline, die de leiders weten
te handhaven.

Reeds vroe.ger hebben wij gewezen op dc
belangrijkheid van het conflict. Het is be
langwekkend om den machtigen tak van in
dustrie, waarin het wordt gestreden, oir
het belangrijke industriecentrum, waarin de
gebeurtenissen zich afspelen, om de pogingen
van de communisten, die zich van de lei
ding trachten meester te maken, en ten
slotte vooral om het object van den strijd:
de al of niet erkenning van de arbitrale,
de scheidsrechterlijke uitspraken in arbeids
conflicten. Wij hebben dit laatste instituut
een machtig instrument genoemd voor de
rust van onze maatschappelyke samenle
ving en zouden het betreuren als daarvoor
in de plaats wederom het wapen van de
macht werd gesteld.

Wij zeggen niet, dat het onmogeiyk is
den industrieelen vrede op andere wyze te
waarborgen dan door de scheidsrechterlijke
uitspraken, maar met belangstelling mag
worden afgewacht hoe de samenwerking
tusschen machtige partijen als georganiseer
de werkgevers en aaneengesloten vakbewe
ging zal worden verkregen, wanneer de ar
bitrage bij conflicten wordt losgelaten.

Oppervlakkig bezien, zou men zeggen, dat
de werkgevers in het Roergebied den strüd
tegen de machtige vakbeweging, gesteund
door een krachtige Duitsche sociale wet
geving, moeten verliezen, maar van den
anderen kant vraagt men zich af of de
Duitsche werkgevers zich aan een te laken
kortzichtigheid hebben schuldig gemaakt
met het aanbinden van dezen strijd, of dat

zij misschien een redeiyk uitzicht hebben
op de eindoverwinning.

Waarop bouwen zij dan hun kracht?

Dat is nog niet gebleken en is 't onbeken
de element in den stryd, dat verrassingen
kan geven. Onmogelijk is het niet, dat de
geldschieters van het Duitsche Rijk invloed
zullen oefenen op de Regeering om ten op
zichte van de werkgevers een vriendeiyke
houding aan te nemen.

Voor de ontwikkeling van gezonde maat
schappelijke verhoudingen zou het echter te
betreuren zijn als de oude liberale opvattin
gen weder zouden gaan overheerschen, want
dat zou een klassenstrijd ontketenen, feller
dan ooit te voren.

Aannemende voor een oogenblik, dat de
klacht der werkgevers juist is en dat de be
slissingen van de scheidsgerechten moordend
zijn voor de Duitsche metaalindustrie, om
dat zij de concurrentie met het buitenland
niet kan volhouden, dan vraagt men zich
af of de nu ondernomen stappen wel tot
een biyvende oplossing voeren.

Aan een machtig en voor de wereldhuis
houding zoo onontbeerlijk bedrijf als de
ijzerindustrie mag de eisch worden gesteld,
dat zij allen beoefenaars van het vak
werknemers en werkgevers een mensch-
waardig bestaan oplevert. Een doodende
concurrentie tusschen de verschillende na
ties is uit den booze en leidt tot ellende.

wyst in dezen dan de economische conferen
tie van Genève geen uitweg aan? In dc
jongste vergaderingen heeft men zich daar
beziggehouden met de kwestie der in- en
uitvoerrechten, dis de verschillende landen
op artikelen heffen en daar is, naar wij
meenen, voor het oplossen van de moeilijk
heden de methode aanvaard, dat de be
sprekingen omtrent deze punten vaksgewijze
moeten plaats hebben. Zoo zijn o.a. de han
delaren in huiden van de geheele wereld in
conferentie bijeen geweest om de kwestie der
douane-tarieven te bespreken en de voor-
loopige resultaten van de conferentie wa
ren niet onbevredigend.

Zouden cok de besprekingen over de ar
beidsvoorwaarden en andere belangen die
het vak raken, in andere takken van in
dustrie en handel, ook in de Duitsche ijzer-
industrie, niet het onderwerp van besprekin
gen kunnen zijn, waaraan vertegenwoordi
gers uit alle landen der wereld deelnemen?

Het zal uiterst moeilijk zijn deze nieuwe
banen te betreden, maar onmogelijk lijkt
het toch niet, dat op deze wijze vele moei
lijkheden kunnen worden opgelost.

Nummer één op de lijst van 's-Gravenhage.

Het persbureau Vaz Dias deelt mede, dat
Jhr. Mr. Ch. Ruys <fe Beerenbrouck by de
a.s. Kamerverkiezingen niet meer zal voor
komen op de lijst voor Limburg, doch op
dien van den Haag, waarop hy dan als
nummer één zal voorkomen.

Hoewel dit reeds lang vaststond, was ons
verzocht, daarvan geen melding te maken
vóórdat de besluiten van de "ergadering der
Centrale Commissie van de R.K. Staatspar
ty, die Zaterdag j.l. vergaderde, zouden ge
publiceerd worden.

De tweede dag.

De veiling van de collectie-Marczell ée
Nemes by Frederik Muller te Amsterdam
trok ook den tweeden dag veel belangstel
ling, vooral uit het buitenland. Goede prij
zen werden genoteerd, o.a.;

No. 69. Brusselsch tapisserie, eind XVe
eeuw, voorstellend rechtspraak door koning-
f 230.000. Nos. 70 en 71. Twee Vlaamsche
tapisserieën omstreeks 1535, naar cartons van
Van Orley, resp. f 40.000 en f 44.000. Np
72. Vlaamsch tapisserie, omstreeks 1550, P®-
cor van bloemen en diermotieven, Flor.
19./00. 73. Id. naar carton van Van Orley
omstr. 1520, voorstellende de vier Maria's
en de Verschyning, f 12.500. 75. Duitsch ta
pisserie uit de XVe eeuw, met Heiligen,
f 61.000. 76. Antependium, Neurenberg 1490,
de kroning van Maria, f 19.000. 74. Dric
stukken borduurwerk met. voorstellingen uit
het leven van Christus, Siena omstr. 1380
f 12.000. 79. Tapisserie met borduurwerk
Rechtsprekende Koning, Bazel 1544, f 11.000.
80. Antependium, voorstellend de Boodschar
des Engels en de geboorte van Christus.
Zwitserseh werk XVIe eeuw, f 10.000. 81.
Aanbidding der Wijzen, Zwitserseh borduur
werk, 2e helft XVIe eeuw, f 6000. 82. Zwit
serseh borduurwerk omstr. 15G9 met voor
stellingen uit een ridderroman, f 13.000. 8b
Antependium met Heiligen, Duitsch bor
duurwerk van 1588, f 8500. 84. Kaft van een
evangelieboek, Xllle eeuw, f 8200. 85. Mees
ter van het Atelier van de Triptiek van
Orleans, eind XVe eeuw, Maria met Kind'
f 3800. 85. Nardon Pénlcaud, H.H. Maria
en Joseph het Kind Jezus aanbiddend
f 18.000. 87. Meester van het Atelier van de
triptiek van Lc-dewijk XII, De Boodschap
aan Maria, f 10.500. 88. Jean Ier Pénicaud
Triptiek, f 40.000. 89. Id., Herodes Antipas
en Herodias met het hoofd van Johannes
de Dcoper, f 6600. 90. Jean II Pénicaud
De vlucht naar Egypte, naar Alb. Dürer.
12 000. 93. A. Couly Nouailher, Kistje, be
kleed met 13 émail-plaques, f 7400.

Opheldering gevraagd.

De directeur-generaal van de P. P. T„ ir.
Damme, heeft, naar het Hlbl. verneemt, het
volgende telegram gestuurd aan het bestuur

van de V. A. R. A.

Uw aanval op A. V. R. O. bij uitzending
op" Zondagochtend is in stryd met het uit
drukkelijk'verbod beginselen en gedragingen
van omroeporganisaties voor de microfoon
te behandelen; verzoeke omgaand verkla
ring aangaande den aanval en uw houding
in het vervolg."

Men meldt ons uit Amsterdam:

In de Haringvlietstraat achter de Noor
der Amstellaan is gisteravond een ernstig
ongeluk gebeurd. Door het losraken van de
koppeling tusschen de wagens van een zand-
trein zyn 'n 15-tal van deze z.g. kipkarren
van 'n helling teruggeloopen en tegen 'n loco
motief van een zandtrein met beladen wa
gens gebotst. Het gevolg hiervan is geweest
dat de locomotief kantelde. De machinist
wist er nog bijtyds af te springen, doch de
stoker, die onder de locomotief terecht
kwam, werd doodgedrukt.

Omtrent de toedracht van dit ernstig on
geval kunnen we het volgende meedeelen:

Achter de Noorder Amstellaan ligt een
terrein, dat opgehoogd wordt met het oog
op den bouw van een nieuwe wyk. Daar
voor rijden zandtreinen heen en weer, die
het benoodigde zand aanvoeren. Toen nu
een geladen zandtrein in de richting Am-
stelveensche weg reed, brak plotseling onge
veer ter hoogte van de Scheldestraat een
koppeling. Dientengevolge zyn een 15-tal
kipkarren van de helling teruggeloopen.

Met een geweldig geraas, dat tot ver in
den omtrek hoorbaar was, botsten de losge
raakte wagens tegen de locomotief van een
anderen zandtrein, die op den wissel stond.
De locomotief, waarop zich drie personen
bevonden, kantelde. Twee hunner, de 40-
'arige machinist Walter van Venrooy en
diens 17-jarige zoon Willem wisten bijtijds
van den wagen te springen.

Ongelukkiger was het gesteld met den sto
ker, Marinus Swart die onder de locomotief
verpletterd en op slag gedood werd.

Zijn lijk werd naar het Binnengasthuis
vervoerd.

De beide v. Venroy's kwamen er vry goed
af. Zij klaagden wel is waar over pijnen in
verschillende lichaamsdeelen, maar kon
den naar huis gaan.

De brandweer, die met het oog op het
wegsleepen van de locomotief werd gealar
meerd, kon echter de plaats niet bereiken,
doordat de zware brandweerauto niet over
bet drassige terrein kon rijden.

Met behulp van personeel en van broeders
van den Geneeskundigen Dienst werd de
locomotief een weinig opgevyzeld ter be
vrijding van het verminkte ïyk.

Onder het personeel heeft dit treurig on
geval een groote verslagenheid verwekt.

Gisteren te Constantinopel aangekomen

Het persbureau Vaz Dias meldt:

Bij de KL M. Is bericht ingekomen van
de bemanning van de H.-NA.EN. op weg
naar Nederland, meldende, dat zij gisteren
om 6.15 uur plaatselijken tijd vertrokken zyn
uit Bagdad. Aankomst in Aleppo 9.30 (plaat
selijken tyd). Vertrek Aleppo 11.25 uur
(plaatselijken tyd). Te 16.45 uur (plaatse
lijken tüd) arriveerde het vliegtuig te
Constantinopel. Alles is in orde.

heid dan over kuischheid, veel meer over
het huwelijksleven dan over de maagdelijk
heid gesproken wordt. Derhalve wilde hy een
proef nemen om te zien of beide laatste
onderwerpen niet zoodanig zyn te behande
len, dat zij het publiek dieper en meer gaan
Interesseeren.

Voorop stelde hy, dat Kerk en kuischheid
bij elkander hooren als moeder en dochter.
Door al te velen wordt de Kerk beschouwd
als een wetgevend lichaam, slechts met 'n
atil verzet volgen zy haar wetten op, verge-
en dat zij niet eens zich van haar macht
bewust is, maar een moeder, die over allen
waakt.

Zijn voordracht in drieën verdeelend
schonk spreker eerst de aandacht aan eenige
voorname begrippen, waarop de houding
der Kerk is gebaseerd.

Vervolgens gaf spreker een overzicht van
den strijd welken de Kerk in de eeuwen
gevoerd heeft ter bescherming der kuisch
heid, welke zy beschouwt als een heilig be
zit van onschatbare cultureele waarde.

In het derde deel zyner rede beantwoord
de snr. de vragen: wat de Kerk te danken
heeft aan de kuischheid en welke zege
ningen het celibaat aan het menschdom
schenkt.

Ten slotte weerlegde spr. nog de drogre
denen van het Nieuw-Malthusianisme, om
eindelijk zyn doorwrochte rede te besluiten
met een krachtige peroratie.

Benoeming van onafhankelijke deskundigen
verzekerd

Men meldt ons uit Parijs:

Naar de „Matin" verneemt, heeft Polncaré
Woensdag den Duitschen ambassadeur, von
Hösch, by diens bezoek een memorandum
ter hand gesteld, waarin een korte samen
vatting van het Fransche standpunt inzaka
de taak van de commissie van deskundigen
is opgenomen. Daar ook de andere mogend
heden Duitschland een memorandum heb-
doen toekomen, moet Duitschland thans
weten in welke richting de besprekingen
van d'e commissie van deskundigen zich
"uilen ontwikkelen. De benoeming van onaf
hankelijke deskindigen, die vrij zijn naar
algen inzicht het geheele vraagstuk op te
lossen kan volgens het blad als verzekerd
worden beschouwd.

Daar het echter noodzakelijk is, dat offi-
cieele of officieuze stapp worden gedaan om
de medewerking van Amerikaansche des
kundigen te verzekeren, is het niet waar-
schünlijk, dat de commissie voor het begin
van het volgende jaar 'zal byeenkomen.

Jaarvergadering van den Haarlcmschen
Diocesanenbond

De Haarlemsche Diocesane bond „Voor
Ser en Deugd" heeft gisteren te Delft zyn
jaarvergadering gehouden.

Nadat des morgens in de St. Josephskerk
sen H. Mis tot intentie der leden was opge
dragen werd in de ochtenduren een huis
houdelijke vergadering gehouden, waarin
verschillende verslagen werden goedgekeurd.

Aangenomen werd het voorstel van het
diocesaan bestuur om het hoofdbestuur te
vsrzoeken een commissie te willen instellen
ten einde te onderzoeken met welke artikelen
de zedeliikheidswetten moeten worden aan
gevuld, alsmede dat om den afdeelingen te
verzoeken zich in het bezit te stellen van
sen verslagboek van het R.-K. Diocesaan
Congres over het huwelijk, ten einde op hare
vergaderingen den zeer belangryken inhoud
daarvan te doen behandelen.

Tot bestuursleden werden herkozen mevr.
StegerDe Poorter en de heeren mr. J. Her
mans ^en S. P. Kaptein, mej. M. Swart was
niet, hérkiesbaar.

De middags werd de jaarvergadering ge
houden onder voorzitterschap van den Zeer-
serw. Heer L. Wanna, directeur van den
Diocesanen bond.

De Zeereerw. pater H. de Greeve S.J. hield
sen geestdriftige redevoering met het on
derwerp: „In den vollen strijd."

Spreker begon met er op te wyzen, dat er
beden ten dage veel meer over onkuisch-

By gelegenheid van zyn eervolle benoeming
tot Kanunnik van het Kathedrag.1 Kapittel
van het bisdom Haarlem, is de Hoogeerw.
deken H. A. Th. van Dam, deken van 's-Gra-
venhage en pastoor der St. Jacobusparoehie
aldaar, voor een stampvolle zaal in het ge
bouw „de Vereeniging" aan de Willemstraat
op hartelijke wyze gehuldigd door zijn pa
rochianen.

Onder de bekende parochianen bevonden
zich Staatsraad mr. dr. D. Kooien, het lid
van Ged. Staten, H. J. Borghols, de wet
houder F. Quant, de familie Ruysch de Bee
renbrouck, eveneens parochiaan, had wegens
ongesteldheid van jhr. mr. Chr. Ruys de
Beerenbrouck bericht van verhindering ge
zonden.

Toen de hoogeerw. deken van Dam door
kapelaan L. Brink naar zijn zetel was ge
leid, voerde het strykensemble van het St.
Aloysius-college onder leiding van pater H.
Duurkens S. J. een ouverture uit.

De leiding van den avond berustte by den
voorzitter van het huldigingscomité, kape
laan L. Brink. Z.Eerw. sprak een woord van
welkom tot den deken en de autoriteitenen
zeide, dat het doel dezer byeenkomst was,
de hulde der kinderen van de parochiale
scholen en patronaten, te voegen by de tal
rijke gelukwenschen die den deken by zijn
eervolle benoeming uit alle deelen van
's-Gravenhage waren toegezonden. In het
ongekunstelde spel der kinderen zal de groo
te luister van dezen avond liggen.

Een keurig programma werd uitgevoerd.

Aan het slot van den avond sprak De
ken van Dam een dankwoord.

De Hoogeerw. Deken zeide ten zeerste ver
rast te zyn door dezen schitterenden avond,
of liever schitterenden dag, want het begon
reeds des morgens, toen een groot aantal
kinderen de H. Communie voor hem op
droegen.

Spreker dankte vervolgens allen, die de
zen avond zooveel moois hadden te genie
ten gegeven en allen, die aan de voorberei
ding van dit alles hebben medegewerkt.

ln ae vergadering oer xweeae Kamer
heeft gisteren minister De Geer de aige-
meene beschouwingen over de Staats jegroo-
ting 1929 beantwoord.

De minister-president heeft medegedeeld,
dat het kabinet na de verkiezingen in inter
mezzo-vorm niet terugkeert.

De samenstelling der commissie voor de
wegenverbetering is bekend.

In den ouderdom van 72 jaar is overleden
de heer M. P. Voute, in leven voorzitter der
vereeniging „Rembrandt".

De vier postbestellingen zullen te Gronin
gen weer worden ingevoerd.

De Dioc. Bond „Voor Eer en Deugd" in
net Bisdom Haarlem, neert zyn jaarver
gadering te Delft gebonden.

Een wetsontwerp is ingediend strekkende
om tandteciuiici die geen visum op nun
bewijs van vestiging hebben gekregen, alsnog
in de gelegenheid te stellen van hun prac-
tische bekwaamheid te doen blijken.

Nabij de Amstellaan te Amsterdam is de
locomotief van een zandtrein omgevallen.
De stoker werd gedood.

De H.-N.A.E.N. is gisteren op den terug
weg naar Nederland te Constantinopel aan
gekomen.

Op 22 November e.k. hoopt in 't Missie
huis te Uden zijn zilverenkloosterjubilé te
vieren de eerw. Broeder Augustianus Leen-
ders S. V. D„ geboortig uit Groesbeek.

De ijverige Broeder mag dan tegelijk d'e
voldoening smaken, van 'n kwarteeuw lang
onvermoeid en onversaagd voor de Missie te
hebben gewerkt! Aan velen onzer lezers is
hij persoonlijk bekend, 't zij van zyn propa-
gandatochten voor de „Kath. Missiën", 't zij
(vooral!) van de missie-tentoonstellingen,
waar hij zoo vaak optrad als explicateur
altijd even prettig en boeiend, maar ook al
tijd even zakelyk en serieus; in 't bewust-
zyn van den ernst zyner roeping en der
groote zaak, waarvoor b.y werkt.

Zeker zal 't den Broeder op zijn feest
niet ontbreken: noch aan dankbetuigingen
van den kant der missionarissen, noch aan
blijken van waardcering en respect voor zyn
werk, van den kant der talrijke missie
vrienden. Hoevelen immers onder hen wer
den, juist door dezen energieken man en
ijverigen religieus, jaren lang geïnspireerd en
telkens weer bemoedigd tot soortgelyk: sti:,
volhardend en offervaardig missiewerk

Barometerstand 9 u. v.m. 750, achteruit.

OPTICIENS FA8RIRANTEF

Groote Houtstraat 166 Haarlem

LICHT'OP De lantaarns moeten mor.
gen worden opgestoken om 4,35.

Hoogste bar.stand 763.6 m.M. te Zurich.
Laagste bar.stand 734.1 m.M. te Stornoway.

Verwachting: Stormachtige tot krachtigen,
Zuidelyke tot Zuid-westelijken wind, be
trokken tot zwaarbewolkt, met tijdelyke op
klaring, regenbuien, warmer.

STORMWAARSCHUWINGSDIENST

Geseind van De Bilt, hedenmorgen te 9
uur, aan alle posten: „Wordt verwacht storm
uit het Zuid-wasten".

NIJMEGEN

(Direct ingaande)

Bijkantoor NASSAULAAN 18

HAARLEM

Zitdagen Ma andags, Woensdag
en Vrijdags van 69 uur n.m.
Zaterdags van 59 '/2 uur.

De K. L. M. heeft met haar retourbiljet
ten naar en van Londen en Parys zooveel
succes, dat zy deze ook op haar noordeiyke
lyn naar en van Kopenhagen en Malmö
heeft ingevoerd, zy hoopt daarmede met
een het verkeer op deze lyn te bevorderen.
By deze retourbiljetten geldt een aanmerke-
lyke reductie.

Het hoofdbestuur van den Alg. Ned. Bona
van Arbe'd(st)ers in het Bakkers-, Choco
lade- en Suikerbewerkingsbedrijf heeft be
sloten, de collectieve overeenkomst voor
Amsterdam, Rotterdam, Den Haag -en
Utrecht op te zeggen om daardoor gelegen
heid te krijgen, voorstellen tot wijziging
te doen.

Vrijdag 23 November zal het eerste overleg
tusschen vertegenwoordigers van de werk
gevers- en arbeidersorganisaties worden
gepleegd.

Naar verluidt, zou het den uitvinder van
het autogiro-vliegtoestel de la Cierva gelukt
zijn met zyn vliegtuig bij een gering ver
lies aan hoogte, achteruit te vliegen.