FEUILLETON
Buitenlandsch Nieuws
RADIO-OMROER
Fien jaar Poolsche buitenlandsche
politiek
TWEEDE BLAD NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT DINSDAG 20 NOVEMBER 1928 BLADZIJDE 2
De zitting van den
Rijksdag
MARCIA DE LAUBLY
Door August Zaleski, Minister van Buitenlandsche
Zaken in Polen
GEMENGDE BUÏTENL.
BERICHTEN
UITLOTINGEN
De verklaring van Dr. Stresemann,
BERLIJN, 19 Nov. (V. D.) Te drie uur he
denmiddag werd de zitting van den Rijks
dag geopend. Aan de regeeringstafel hebben
Dr. Stresemann en de overige leden van het
Kabinet plaats genomen en in de diploma
tenloges bemerkt men tal van vertegenwoor
digers van buitenlandsche mogendheden.
Op de agenda komt voor de regeerings-
verklaring inzake de buitenlandsche politie^
in verband met de bespreking van de voor
stellen en interpellaties betreffende het be
zette gebied.
De voorzitter geeft onmiddellijk het woord
aan den Minister van Buitenlandsche Zaken
Dr. Stresemann, evenwel niet zonder hem
geluk gewenscht te hebben met zijn herstel
en terugkeer in den Rijksdag. Dr. Strese
mann. daarna aan het woord komende, be
gon zijn rede met dank te brengen aan den
Rijkskanselier, die zonder aarzelen het pre
sidium van de Duitsche delegatie naar Ge-
nève op zich heeft genomen. Alle stappen,
die de laatste maanden door Duitschland op
het gebied der buitenlandsche politiek zyn
genomen, kunnen volkomen sprekers goed
keuring wegdragen en hij zal ze gaarne met
zijn verantwoording dekken.
Spr. behandelt dan de drie groote kwes
ties, die op het oogenblik het zwaartepunt
van de Duitsche buitenlandsche politiek vor
men, n.l. de kwestie van de ontruiming der
bezette gebieden, die der ontwapening en het
herstelvraagstuk.
De Duitsche regeering heeft voor de Vol
kenbondsvergadering van dit jaar aan de be
trokken regeeringen medegedeeld, dat zij
voornemens was te Genève de kwestie van de
ontruiming officieel op te werpen. De cri-
tiek op deze démarche, kan spr. niet onder
schrijven.
De tijd was gekomen aldus spr. om de
kwestie van de ontruiming in onze aanspra
ken te belichamen. Niet slechts Duitschland,
doch ook vele kringen in het buitenland ge
voelen de thans nog voortdurende aanwezig
heid van vreemde troepen op Duitsch gebied
als een niet toelaatbare tegenstelling tot de
ontwikkeling van de politiek der laatste
iaren (büval).Wij behoeven dan ook niet te
weezen, dat een eventueele negatieve oplos
sing ten deze de internationale positie van
Duitschland zou kunnen schaden. Over het
verloop der Geneefsche onderhandelingen In
dit verband is alles genoegzaam bekend,
zoodat spr. niet in herhaling zal treden Het
Is echter voor het Duitsche volk een diepe
teleurstelling geweest, dat het niet met zijn
aanspraken te Genève succes heeft kunnen
bereiken (instemming). Duitschland echter
zal onverzwakt persisteeren bij zijn aan
spraken op een spoedige ontruiming van
h°t bezette trebied en er met kracht op
wijzen, dat deze aanspraken noch van de
oplossing van andere problemen afhangen,
noch van andere voorwaarden, van welken
aard ook, afhankelijk gesteld mogen wor
den.
Voorts hield spr. zich bezig met de critiek
op zijn buitenlandsch-politiek beleid, waar
bij hij tenslotte verklaarde: lk stel mij niet
slechts op het standpunt, dat alleen een
politiek van vreedzame harmonie met onze
voormalige tegenstanders absoluut noodza
kelijk is, voor Duitschland, doch ik ben er
van overtuigd, dat iedere andere Minister
van Buitenlandsche Zaken of regeerings-
coahtie ond»r den wrang der reëele overwe
gingen gedwongen kou zijn dezelfde maat
regelen te nemen, indien zij althans niet de
bestaansmogelijkheden des Rijks zouden
willen ondermijnen.
STRESEMANN
(Naar het Fransch)
11
.Moet de beste, de edelmoedigste der
twee, den ander niet opwekken tot deugd
en godsvrucht? Ik heb altijd gemeend,, dat
ook dit streven een voornaam doei is van
het christelijk huwelijk en olzoo worden dan
de woorden van 8e H. Schrift bewaarheid:
„Bemin uwe vrouw, zooals Christus Zijne
Kerk bemind heeft."
Jan glimlachte, terwfjl zijne vrouw hem
veelbeteekenend aanzag.
Ook Luc zag op naar Marcia en eed nieuw
ongekend gevoel van teederheid en aandoe
ning welde op In zijn hart. Hoe eenvoudig en
kinderlijk uitte zij hare gevoelens, hoe wei
nig dacht zij eraan groot te gaan op hare
kennis. Men gevoelde, dat hare vroolljk-
heid, haar jeugd, haar levenslust voortspro
ten uit eene edele ziel, zij was vrij en open
hartig voor hare meening uitgekomen, om
dat zij zulks in hare omgeving gewend was
te doen.
Misschien had Luc, terwijl hij zich geheel
aan het ontwakende gevoel van liefde over-
BERLIJN, 19 Nov. Minister Strese
mann, zijn rede voortzettend, verklaarde, dat
men de vloot-overeenkomat, waarover zoo
veel gesproken is als afgedaan kon beschou
wen. Het is vanzelfsprekend, dat onderlinge
afspraken op het gebied van bewapening
onderworpen moeten blijven aan het alge-
gaf, dat hem voorspiegelde, hoe zy voor hem
eene zekere gids naar 't hoogere leven zou
wezen, terwijl zij haar toekomst, haar geluk
aan hem zou toevertrouwen misschien
had Luc te weinig ondervinding, om eenige
ongerustheid te gevoelen omtrent haar ka
rakter, de oprechtheid harer gevoelens. Im
mers zou zij, die daar zoo vrij, zoo eenvoudig
weg, hare meening gezegd had, zou zij ook
zoo oprecht en vertrouwelijk hebben gespro
ken, indien zij vermoedde, dat zij een gevoel
van liefde hielp opwekken,, indien zij hem
Iets meer dan warme vriendschap toedroeg?
Toen zij terugkeerden naar Chêne-Vert,
schitterden de sterren reeds aan den hemel
en straalden hun helder toe.
Zijn hart klopte van zoete vreugde; hij
wist, dat het leven een pelgrimstocht is naar
een beter vaderland, maar hi) wist nu ook,
met welke tochtgenoote hil de reize zou on
dernemen en hoe hij zijn levensgeluk zou
uitmaken.
VI
Het korte verblijf van Luc liep ten einde;
deze avond was de laatste, dien hij hier
doorbracht en hij deed dan ook zijn uiterste
best zoo opgewekt, zoo vroolijk mogelijk te
zijn en het verdriet, dat hem het schelden
kosten zou voor eenige oogenblikken op zijde
te zetten.
Allen hebben hunne toevlucht in het salon
gezocht, een regenbui heeft hen uit den
tuin verjaagd. Marcia heeft nog eens haar
ESSEN, 19 Nov. Het bericht van de over
heid te Dusseldorf, dat nog steeds geen
schadeloosstelling in het conflict in de
ijzerindustrie bracht, heeft in wijde krin
gen in het Rührgebied ten zeerste teleur
gesteld. Algemeen was aangenomen, dat
Maandag zekerheid zou verkregen worden
dVntrent het bijleggen der uitsluiting'. Men
heeft er op gerekend, dat reeds dezer dagen
de ondernemingen hunne poorten weer
zouden openen voor de uitgeslotenen.
Wanneer de vakvereenigingen eerst Dins
dag met hunne leden in contact treden om
de nadere gegevens voor de verdere onder
handelingen te Verkrijgen, dan kan men
aannemen, dat de partijen eerst Donderdag
tot onderhandelingen zullen komen.
Zoodoende kan op een wederopnemen
van het werk niet gerekend worden voor
het begin van de volgende week.
EEN BLOEDIG INCIDENT
WIPPORFUERTH 19 Nov. Alhier heeft
een betreurenswaardig incident plaats ge
vonden. Verscheidene jongelui, die door
den veldwachter Pflug wegens het over
treden van d| verordening op het slultlngs.
uur uit een nerberg gezet waren, wierpen
den veldwachter met steenen. Na herhaald
aanmanen, om met het steenen werpen op
te houden waar geen gevolg aan /erd
gegeven loste de veldwachter een schot
en trof daarbij een der jongelui zoo onge
lukkig, dat deze op slag dood was.
AUTO IN EEN AFGROND GESTORT
PARIJS, 19 Nov. In de nabijheid van
Grenoble stortte een auto in een acht me
ter diepen afgrond, waardoor een berg-
beekje vloeit. In den aüto zaten vijf perso
nen. Twee hunner verdronken, terwijl de
andere drie gered konden worden.
ZES PERSONEN VERDRONKEN
BAZEL, 19 Nov. Zondagmiddag is op het
meer van Zurich ten gevolge van den storm
een motorboot omgeslagen, waardoor 6 per
sonen verdronken. Alleen de bestu'/rder
kon zich redden.
De lijken zijn tot nog toe niet gevon
den.
HET BRITSCHE MEMORANDUM
BETREFFENDE HET HERSTEL-
VRAAGSTUK
LONDEN, 19 Nov. Door bemiddeling
van den Duitschen gezant te Londen heeft
heldere stem doen hooren en thans bewon
deren zij den prachtigen sterrenhemel en
ademen met volle teugen de frissche avond
lucht in.
Het vertrek van Luc smart hen allen pijn
lijk. Soms ontmoet men menschen, die de
kunst bezitten stormenderhand aller harten
te veroveren en die ons kennen en begrijpen
van 't eerste oogenblik af, dat zij ons zien.
„En keert gij nu terug naar uw regiment?"
zei Marcia, de plechtige stilte, die in 't ver
trek heerschte, cmderbrekende.
„Ja, na een dag of acht. Ik ga eerst naar
Versailles mijn vader afhalen, om met hem
een zijner vrienden een bezoek te brengen..."
Hij zweeg een oogenblik en vervolgde:
„Wanneer ik van vriend spreek, heb ik mij
minder juist uitgedrukt. Immers met dien
naam bestempelt men slechts dezulken, die
door dierbare banden aan eikander gehecht
zijnzoo oordeelt mijn vader er tenminste
overWanneer het echter mijnheer Belde
geldt
„Mijnheer Belde! bedoelt gij het Kamer
lid?" riep Jan belangstellend uit.
„Ja, kent ge hem? Zoo ja, dan begrijpt gij
wel, hoe ik over hem denk!Ik geloof niet,
dat iemand ter wereld zoo weinig vriend
schap en liefde Inboezemt als hij."
„Hij is de oom van Marcia
„Aan hem heb ik mijn zonderlingen naam
te danken," zeide Marcia.
„Hoe toevallig! Mijn vader zegt altijd, dat
alle menschen elkander kennen, omdat de
wereld zoo klein is, en inderdaad dit is zoo.
de Britsche regeering heden de Duitsche
regeering een memorandum doen toekomen
inzake haar standpunt ten opzichte van de
kwestie der herstel-betalingen, in ant
woord op het Duitsche memorandum van
30 October j.l.
Is u wel eens bij hem geweest?"
„Ik heb hem nooit gezien. Hij heeft mijne
moeder, die zlijne nicht was, opgevoed en toen
zij mijn vader, die zich zijn ongenoegen op
den hals gehaald had, niet wilde verlaten,
heeft hij haar verstooten."
„O, dat is juist iets voor hem! Hil is zoo
stijfhoofdig, zoo vasthoudend! En weigert hij
met u kennis te maken?" riep Lite uit, ver
wonderd hoe iemand zich zulk een genoegen
kon ontzeggen.
„Mijn broeder," vervolgde Jan, „had met
groote moeite de hand van mijnheer Belde's
nicht verkregen, want mijnheer Belde had
gehoopt haar rijk uit te huwelijken; mijn
broeder echter voerde een hoogen militairen
titel, een schoone toekomst lachte hem tege
moet en zoodoende gelukte het hem het ge
moed van mijnheer Belde te vermurwen. Het
ongeluk wilde echter, dat door onvoorziene
omstandigheden de fortuin zijner vrouw
geheel verloren ging."
„Mijn schoonzuster was edelmoedig genoeg
haren man in niets het gebeurde te verwij
ten, maar haar oom dacht hier anders over
en toonde zich too hardvochtig en veront
waardigd, dat het hun onmogelijk werd lan
ger eenzelfde huis te bewonenEn het
kwam zelfs zoo ver, dat mijnheer
Belde mijn broeder dwong zijn vrouw en kind
te verlaten en zijne nicht de keuze liet tus-
schen de verplichtingen van dankbaarheid
die zij hem schuldig was, en de geheiligde
wettige trouw, aan het altaar bezworen
Niettegenstaande zij veel van haren oom
Japan gerichte demonstratie. De demon
stranten drongen het Japansche consulaat
binnen en gooiden de vensterruiten in. De
politie maakte daarop gebruik van haar
vuurwapenen, waardoor 19 Chineezen ge
wond en 6 Chineezen gedood werden.
hield, toonde zij in deze zaak hare wilskracht
en geen oogenblik weifelde zij in haar besluit.
Zoo vertrokken zij dus en na vier jaar stier
ven beiden, aangetast door eene besmette
lijke ziekte, die overal hare offers vroeg
Kort daarna trad ik in 't huwelijk en we na
men Marcia als onze dochter aan
Marcia boog zich over den schouder van
haar oom, om hare aandoening te verbergen
„En heeft mijnheer Belde nooit pogingen
gedaan zijn achternicht te leeren kennen?"
„Neen, hij beantwoordde 't doodsbericht zij
ner familieleden met eenige koude woorden,
waarin hij al het voorgevallene aan de on
dankbaarheid zijner nicht weet. Natuurlijk
heb ik sinds dien tijd geen betrekkingen
meer met hem aangeknoopt!"
„Ik ontmoet hem nogal dikwijls, niet om
dat lk hem genegen ben, maar omdat 1 hij
een oude schoolvriend mijns vaders is, die
gaarne met hem oude herinneringen opra
kelt en ook omdat zijne omgeving aantrek
kelijk en zeer aangenaam is."
„Bezit hij dus toch nog vrienden, in weer
wil van zijne onvriendelijke inborst?"
„Ja, men gaat er echter niet zoozeer naai
toe, om hem te bezoeken, als wel voor de
personen, die men by hem aan treft. Hij be
woont in de nabyheid van Parys een kasteel,
waar men de grootste gastvryheid geniet en
waar men bovendien zeer aangenaam gezel
schap vindt."
„En hoe neemt hy de honneurs waar?"
„Hy, hy is een ongelikte beer, die zich
slechts aan de maaltyden vertoont, waar hy
WOENSDAG 21 NOVEMBER.
op iedereen wat te vitten en aan te merken
heeft. Bovendien is hy lijdend; uit een be
roerte heeft hy een gedeeltelijke verlamming
overgehouden, die niet gunstig op zijn hu
meur gewerkt heeft."
„Maar waarom ziet hy dan zooveel men
schen?" vroeg Maricia verwonderd.
„Dat is nog een oude liefhebbery; hy
staat er op veel menschen te zien: ik heb
hem eens hooren zeggen, dat hy stilte en
eenzaamheid haat. Bovendien verschaft dit
hem 't genoegen af en toe eens wysgeerige
discussie met één zijner gasten te houden,
maar ik vooi mij geloof, dat zyne ydelheid
voldaan wordt, wanneer hij ziet, welke on
telbare en afwisselende genoegens zyn huis
aanbiedt."
„Maar wie neemt dan 't huishouden waar,
wie zorgt voor alles, indien hij slechts heeren
ontvangt?"
„HU is reeds op leeftyd en eerbiedwaardig
genoeg om dames te zien; daarenboven
woont een verre bloedverwante, een knap
jong meisje,, by hem in en deze zal vermoe
delijk zyr. erfgename zyn, tenminste daar
schynt zy op te rekénen, maar ik denk dat
aa zyn dood menigeen groote reden tot ver
bazing zal hebben!"
„Zoo, Is hii dus ziekelijk?"
„Ja, hij ïydt vreeseiyk en niemand be
grijpt, hoé dubbel hard deze beproeving den
liooghartigen man trof!"
„En wordt hy goed verpleegd?"
Luc glimlachte.
(Wordt vervolgd.).
De Poolsche Minister van Buitenlandsche
Zaken, August Zaleski, publiceert hier een
verklaring over de buiteniandsche politiek
van Polen sedert het bestaan van den staat
en zegt op de belangrykste plaatsen:
De grondslag vaiy de Poolsche buienland-
sche politiek is zóó eng omgrensd, haar doel
einden zyn door He geografische ligging, door
de materieele en geestelijke noodzakelijkhe
den der republiek, evenals door de geschie
denis en het karakter van het Poolsche volk,
zoo duideiyk, dat er wel verschil van mee
ning kan bestaan over de methode, maar
nooit over het wezen van deze politiek zelf.
Dientengevolge mag de algemeene richting
van ae Poolsche buiteniandsche politiek in
geen geval worden beschouwd als het resul
taat van deze laatste tien jaar. De bouw van
onzen staat is wei nieuw, maar deze bouw
rust, evenals gedurende de verloopen eeu
wen op de basis van zijn onverbroken recht
van bestaan. Hieruit volgt, dat van het eer
ste oogenblik af, toen de republiek haar on
afhankelijkheid heeft herkregen, de draden
van haar eigen staatsleven daar weer wer
den aangeknoopt, waar ze door vreemde
overmacht waren afgebroken. Den vrede te
behouden en te bevestigen dat is het
hoogste belang voor de Poolsche natie. Po-
lens buitenlandsche politiek is inderdaad de
actieve arbeid voor de stabilisatie en de be
vestiging van den vrede; ze is een pacifisme,
dat de waarschuwingen der geschiedenis
steeds voor oogen houdt; ze is de positieve
medewerking met alle naties, die het "hoog
ste goed zien in een duurzamen vrede.
In dit kader beweegt zich het geheel"
wezen der Poolsche buitenlandsche politiek.
Voor Pplen heeft de oorlog bijna twee jaar
langer geduurd, voor de vrede werd bereikt.
Polens grenzen waren in de vredesverdra
gen op verschillende punten van het Wes
ten niet definitief vastgesteld, en in het
Oosten nog geheel en al open; het moest
dus in de eerste twee, drie jaar het pro
bleem van de vaststelling zijner grenzen nog
oplossen. Reeds in het vredesverdrag met de
Sovjet-Russische Unie, kwam duidelijk naar
voren, dat er naar gestreefd wrt'd, een
grondslag te scheppen voor een vreedzame
ontwikkeling der betrekkingen tot de nabu
rige staten, evenals in een reeks andere ver
dragen, conventies en overeenkomsten, die in
den loop van de eerste tien jaar zijn ge
sloten. In geen van deze verdragen heeft
Polen zich gekant tegen rechtvaardige
eischen van de andere volkeren, terwijl het
zelf dikwijls tot tegemoetkoming is bereid
geweest.
Het verbond, dat sedert Februari 1921 tus-
schen Frankrijk en Polen bestaat, bewijst,
dat de Republiek Polen, trouw blijvend aan
het streven naar vrede, de kunst heeft ver
staan, uit de afzondering weg te komen, d'ie
in de 18e eeuw tot haar ongeluk is gewor
den. Dit verbond, evenals dat, welk later
met Roemenië werd gesloten, verbindt de
Poolsche buitenlandsche politiek met die van
die landen, waarvan 'het nationale hoofdbe
lang, evenals dat van Polen, kan word'en
samengevat in de volgende twee woorden:
vrede en veiligheid. De aanpassing van de
Poolsche politiek aan de nieuw ontstane Bal-
tische staten is in de laatste tien jaar zóó
ver gevorderd, dat er geen twijfel meer kan
bestaan omtrent het doel. In den Volken
bond werkt Polen mee voor dezelfde doel
einden.
Polen heeft in den loop van tien jaar be
reikt, dat de Poolsche republiek in het Eu
ropeesche vredes- en veiligheidssysteem de
plaats inneemt, die het toekomt als wachter
in het Oosten. Onze buitenlandsche politiek
is gericht op de vervulling van deze taak.
Daarom werken .we bestendig aan de beves
tiging van de solidariteit der Europeesche
volkeren bij het herstel van normale politie
ke en economische betrekkingen; dit toch
kan alleen een waarborg zijn voor de eigen
gunstige ontwikkeling van Polen. De onder
handelingen, die Polen met Duitschland, de
Sovjet-Russische Unie en Litauen heeft ge
voefd, bekrachtigen dezen wil en het streven
naar een internationale solidariteit.
Ik herhaal, wat ik al eens heb gezegd: Het
ls niet voldoende, zich door algemeene vre
desstroomingen te laten dragen. Voor den
vred'e moet er worden gewerkt. Een duur
zame vrede is alleen mogelijk door de sa
menwerking van alle volkeren. Polen is als
eerste tot deze samenwerking bereid.
Dat er voor den vrede moet worden ge
werkt en dat onze eigen vredes-wil nog niet
voldoende is, om den vrede te bewaren, heb
ben onze voorouders niet op tijd bedacht.
Maar het wedergeboren Polen zal dat nooit
vergeten.
meene streven naar ontwapening. Als twee
mogendheden verstrekkende militaire af
spraken maken, zou dat aan de grondge
dachte van het Locamo-pact afbreuk kun
nen doen. Inzake de commissie van deskun
digen merkte de Minister op, dat de defini
tieve oplossing van het herstel-vraagstuk
vry moet zijn van politieke oogmerken en
slechts gebaseerd dient te worden op eco
nomische grondslagen. De regeering moet
natuurlijk haar volle vrijheid behouden om te
beslissen over de voorstellen der commissie.
Maar men zal pas van een oplossing kunnen
spreken, als de definitieve regeling van het
vraagstuk, het betallngsvermogen van
Duitschland niet te boven gaat en den le
vensstandaard van het Duitsche volk niet in
gevaar brengt. Ten slotte sprak Dr. Strese
mann nog over de beteekenis van het op 27
Augustus j.l. te Parijs tot stand gekomen
Kellogg-pact en verklaarde, dat Duitschland
er het grootste belang bij had, het zijne er
toe bij te dragen, dat de gedachte, die aan
dit pact ten grondslag ligt, werkelijkheid
wordt. Stresemann's rede werd luide toege
juicht.
DE OVERSTROOMINGEN BIJ DEN
EIDER
HAMBURG, 19 Nov. Naar tot op heden
vastgesteld kon worden, hebben de dyken
van den Eider bij den stormvloed van Za
terdagavond den zwaren druk der golven
niet kunnen weerstaan. Bijzonder groot is de
schade in het Eidergebied tusschen Ser-
genuendung en Rendsburg. Op ongeveer 14
plaatsen zijn hier de dijken doorgebroken
soms op een afstand van 60 tot 70 M. Het
is nog niet te overzien hoeveel H A. land
onder water zijn gezet.
BANKIERSDOCHTER LICHT HAAR
EIGEN VADER OP VOOR M. 200.000
FREIBURG IN SCHLESIEN, 19 Nov.
De dochter van den bankier Waldmann, Ma
rianne, die in de bankonderneming van
haar vader werkzaam was, heeft door ver
keerde boekingen een bedrag van M. 200 000
weten te verduisteren. Dit heeft de kleine
onderneming een dergelijken slag toege
bracht, dat het failliet moest aanvragen en
sluiten moest. De boeken werdén in beslag
genomen. Marianne Waldmann, die ge
vlucht was, kon te Zirlau gearresteerd wor
den. Zij werd overgebracht naar de politie-
gevangenis Freiburg.
ZESTIEN UITBREKERS UIT EEN
TUCHTHUIS
WARSCHAU, 19 Nov. Naar uit Grau-
denz gemeld wordt, zijn Zondag uit het
tuchthuis aldaar zestien bandieten uitge
broken. Eenigen van hen waren tot levens
lange tuchthuisstraf veroordeeld.
De uitbrekers wisten zich door in een
onderaardsche gang te komen, waarvoor zij
achttien meter rpet de handen uitgegraven
hebben, in vryheid te stellen. Tot nu toe
zyn drie van hen weer gearresteerd.
HET CONFLICT IN DE IJZER-
INDUSTRIE
DE KERK EN DE A. F.
De aartsbisschop van Parys, kardinaal
Dubois, heeft dezer dagen een brief gepu
bliceerd, gericht tot de diocesanen, die
onderworpen aanhangers blijven van de
„Action Francaise"; het blad van dien
naam is door Z. H. den Paus op den index
geplaatst.
In den blief wordt gezegd, dat het blad
zyn campagne tegen de Kerk en den Hei
ligen Stoel voortzet.
Terecht is volgens kardinaal Dubois ge
zegd, dat de „Action Frangaise" het anti-
clericaalste blad van dezen tyd is.
De aanhangers er van moeten beschouwd
worden als openbare zondaren. Huwelijken,
waarbij een der beide partyen of beide be
kend staan als aanhangers van de A. F.
mogen voortaan, om wanordelyke tooneelen
of luidruchtige betoogingen, zooals die. in
sommige Parijsche kerken hebben plaats
gehad, te voorkomen, niet meer in de kerk
of zelfs in de sacristie worden gecelebreerd,
maar In de woning van de bruid, in te
genwoordigheid van een priester in het
zwart als bevoegd getuige. Deze priester
mag alleen" zyn de pastoor der parochie of
de kapelaan, met de huwelijken belast.
Verboden wordt verder het bywonen der
leergangen van de Action Francaise en van
het .vyftiende congres dat van 21 tot 24 No
vember te Parijs zal worden gehouden.
Eveneens wordt het koopen van het blad,
dat vaak by de deuren der kerken wordt
gevent, verboden. In de kerken, waarvoor
dit gebeurt, moet aan het verbod der A. F.
herinnerd werden.
SPOORWEGONGELUK
Een tiental gewonden
In het.station Boën.sur-Lignon is Zater
dag, naar uit St. Etienne gemeld wordt,
een uit Clermont-Ferrand komende ex
press-trein in botsing gekomen met een
goederentrein. Er zijn een tiental gewon
den.
DRIE MAN BEDOLVEN
i
Zaterdag stortte bij het werk van den
aanleg van een kraehtlnstallatie in de
Shannoon in Limerick, een wagen aarde
omver. Drie arbeiders werden daarby ge
dood.
DE STORM IN ENGELAND
Twintig slachtoffers
Tengevolge van den storm zijn in Enge
land, voor zoover tot dusver bekend is, in
totaal omstreeks twintig personen omge
komen.
DE MISSISSIPPI BUITEN ZIJN
OEVERS
Tien dooden
In het bassin van den Mississippi hebben
in het Oosteiyk deel van Kansas en het
Oostelijk en Westeiyk deel van Missouri
overstroomingen plaats gehad.
Tien personen kwamen om het leven. Er
werd groote schade aangericht aan boer
derijen en den veestapel. Honderden uit
gewekenen worden van voorraden voor
zien op hooggelegen punten langs den
zoom van het overstroomde gebied.
SCHIETPARTIJEN IN MANDSJOffRIJE
In Nanking heerscht groote opwinding
tengevolge van een semi.officieele mede-
deeling, dat het aantal dooden en ge
wonden bij de onderdrukking van volksbe-
toogingen te Harbin, Tsjang Tsjoen en
Tsjitsihar ter verkryging van een nationale
vlag in Mandsjoerije, meer dan honderd be
draagt. Het schynt, dat de plaatselyke gen
darmerie op de menigte heeft geschoten en
de vlaggen heeft afgerukt.
Byzonderheden over deze onlusten zijn
zeer sCJiaarsch, daar de autoriteiten, naar
men zegt," alle berichten over deze scher
mutselingen achterhouden. Volgens een be
richt uit Japansche bron, was het doel
der betoogers, te protesteeren tegen de
financieele hulp van Japan by het aan
leggen van spoorwegen In de provincie
Kirin. In hetzelfde bericht wordt nog ge
zegd, dat het aantal dooden en gewonden
te Harbin alleen 150 bedraagt.
COMPLOT AAN DE KRIJGSSCHOOL TE
KANTON?
SJANGHAI, 19 Nov. (V.D.) Volgens bericht
uit Sjantoeng, zou aan de hoogere Krijgs
school te Kanton een communistische
samenzwering ontdekt zijn. Een groot aantal
personen werd gearresteerd en 5 der ge
arresteerden onmiddellijk terechtgesteld. In
verband met deze ontdekking weiden onge
veer 100 politie-beambten gearresteerd, die
ervan beschuldigd werden, aan de commu
nistische beweging te hebben deelgenomen.
Het garnizoen te Kanton is belangryk ver
sterkt, ten einde eventueele onlusten tegen
te gaan.
ZES CHINEEZEN GEDOOD BIJ EEN
ANTI-JAPANSCHE DEMONSTRATIE
PEKING, 19 Nov. (V.D.) Uit Carbin wordt
gemeld, dat het Zondag tot een botsing kwam
tusschen politie en deelnemers aan een tegen
TSJANG HSU LIANG VERMOORD?
TOKIO, 19 Nov. (V.D.) Naar de Japansche
pers uit Moekden verneemt, moet maarschalk
Tsjang Hsu Liang Zondag te Moekden ver
moord zijn. Een bevestiging van dit bericht
van officieel Chineésche zijde is tot nog toe
niet gegeven. Op alle vragen aan de Japan-
|sche vertegenwoordiging te Moekden kon
men geen bevestiging van dit bericht ver
krijgen.
DE MARITIEME PLANNEN VAN
T^JANG-KAI-CHEK
SHANGHAI, 19 November Tsjang Kal
Chek, het hoofd der Nationalistische regee
ring en Admiraal Lyang Sjoe Tswang, op
perbevelhebber van de Chineesche vloot,
hebben beslist, dat China een moderne vloot
en krachtige kustverdedigingsmiddelen be
hoort te hebben. Zij hebben besprekingen ge
kust van China en hebben besloten, dat de
voerd over de marine-bases langs de Zuid-
Hsiangdam naby Ningpo aan de kust der
provincie Toe-Kien de geschikte plaats is
voor een marinebasis en zij hebben de re
geering te Nanking geadviseerd een com
missie te benoemen ter bestudeering van
deze kwestie.
De dood van Loewenstein
De schoonbroeder van Loewenstein heeft
aan de zeven leden van de bemanning van
de Salnte-Thérèse-de-1'Enfant-Jésus, welke
on 19 Juli op 8 mUIen van Kaap Gris-Nez het
lijk van den Belgischen financier ophaalden
en naar Calais brachten, de hun beloofde
belooning overhandigd.
Een congres van rookers
De Nationale Bond ter Bescherming der
Rookers, die zijn zetel te Parijs heeft en
maar even 18.000 leden telt, zal zijn eerste
congres houden. Het voornaamste punt der
agenda vormt de quaestie: Rooken of niet
rooken in de schouwburgen.
De rookers willen het daarheen leiden, dat
voortaan in alle gebouwen zal mogen worden
gerookt, waar geen gevaar'voor brand of
ontploffing bestaat, dus zoowel in schouw
burgen als post- en belastingkantoren. Zij
zijn van oordeel, dat het bedrag aan geld.
dat de rookers jaarlyks den Staat inbren
gen, wel eenige concessies te hunnen opzichte
wenscheiyk maakt.
Wanneer deze vreeselijke en ingrijpende
problemen zullen' zijn behandeld, zal het
congres zich aan genoeglijker arbeid wijden:
het organiseeren van drie wedstrijden voor
pijp-, sigaren- en sigarettenrookers. Zoowel
in het snel als het langzaam rooken.
Gruwelijke kindermishandeling
Voor de rechtbank te Berlijn is dezer dagen
een geval van schandelijke kindermishande
ling behandeld. Terecht stonden een slager
en diens vrouw; het slachtoffer was hun
12-jarige zoon. Bij het verhooren van het
kind, dat thans in een gesticht is opgenomen
en door een pleegzuster vergezeld, op de zit-
'ting aanwezig was, en van Wrschillehde 'ge
tuigen werden verhalen van ongelooflijke en
cnmenschelijke wreedheid gedaan.
Zoo placht de vader den jongen dagelijks
met de vuisten en met een hondenzweep te
bewerken; ter afwisseling greep hij zijn
slachtoffer by de beenen en wierp het met
alle kracht op een canapé neer. De moeder,
zoo werd verteld, sloeg haar spruit wel met
een lat met een spyker erin.
De slager, die den Jongen voor de recht
bank als een lummel schetste, beweerde het
hem toekomende tuchtiglngsrecht niet te
hebben overschreden.
Op de vraag of het juist was, dat hij den
jongen wel vastbond, antwoordde beklaagde,
dat dit overdreven was; slechts een enkelen
keer had hij hem gedurende een uur aan een
booth vastgebonden, maar dat was geen straf
geweest. De moeder moest toegeven, dat
vaderlief eens een stok op den jongen had
stukgeslagen, maardat was maar een
dun stokje geweest, enz.
De officier noemde den vader een wezen
zonder menscheiyke gevoelens. Hy vroeg een
jaar gevangenisstraf. De man kreeg zes
maanden met aftrek van drie maanden
preventief. De vrouw, wie niets bewezen kon
worden, werd vrygesproken.
De geheimen van een „honger
kunstenaar"
Het is alweer lang geleden, dat de „hon
gerkunstenaars" de groote attractie waren
voor het op sensatie belust publiek.
Zaterdag werd te Berlijn een proces ge
voerd, waarbij op wreede wijze de geheimen
van dit schoone vak werden blootgelegd.
De „artist" Siegfried Herz, die indertijd
als „Jolly" met hongeren furore heeft ge
maakt, benevens veel geld, heeft eenigen
tyd geleden ruzie gekregen met zyn manager.
Thans stond hij terecht wegens bedrog
Indertyd liet hy zich in een lokaal in de
Friedrichstrasse in een glazen kist sluiten,
met de aankondiging, dat hij 44 dagen zou
vasten en het wereldrecord zou slaan. Maar
spoedig ging de mare, dat Jolly het niet al
te ernstig nam met hongeren en dat hy in
het geheim chocolade kreeg.
Zijn manager heeft nu verteld, dat hij
dageiyks twee tabletten chocolade smolt, er
kleine rolletjes van maakte en Jolly dezen
proviand heimelyk door reten in de glaskast
toediende.
HILVERSUM, 1071 M. 10.0010.15 Morgenwijding
12.30—3.00 Concert door het Boris Lensky-Trio
3.303.00 Cursus leerbewerking 3.004.00 Maak het
Zelf 6.007.15 Concert door het Omroep-orkesf.
Wiener Volksmuziek 7.15—7.45 Gezondheidshalf-
uurtje Gezondheid en verwarming 8.059.00 Een
uurtje Volkszang, uit Haarlem, door de Ned. Ver. v. d.
Volkszang g.oo9.30 Lezing door P. W. Scharroo i
Organiseeren 9.30 Uitz. v. d. ae en 4p acte van „Car
men," i. d. Stadsschouwburg te A'dam.
HUIZEN, 340.9 M. Na 6 uur 1S70 M. (Uitsluitend N.CRV.
uitz). 13.301.45 Concert. Mevr. R. A. v. d. Horst-
Bleekrode-piano. H. v. d. Horst Jr. -cello. H. Hermann-
viool 5.006.00 Kinderuurtje o. 1. v. W. 't Hooft
6.307.00 Fransche les beginners 7.007.30 Engel-
sche handelscorrespondentie 8.00 Concert, de dames
J. Kuipers, zang L. Edersheim, viool L. Kehlen-
brink, piano.
DAVENTRY, 1600 M. 10.35 Kerkdienst n.ao
Gramofoonmuziek 13.30 Concert (sopraan-bas)
13.50 Gramofoonmuziek 1.202.20 Orkestconcert
2.50 Voor de scholen 3.15 Muziek 3.30 Gedichten
voorlezing 3.50 Lezing 4.05 Licbt klassiekponeert
S. Austin, bariton L. Gergly, piano 5.05 Concert
orgel bespeling 5.35 Kinderuurtie 6.20 Gramo
foonmuziek 6.35 Nieuwsberichten 6.50 Tuin-
praatje 7.00 Muziek 7.05 Pianoduetten van Scnubert
7.30 Landbouwpraatje 7.35 Muziek 7.45 Le
zing 8.05 Orkesteoncert, Walseft van Ziehrer, Kont
zak 8.50 Werken van Suppé, door orkest g.35
Lezing 9.50 Nieuwsber. 9.55 Zang-cydus, Schu
bert's „Schwanengesange" 10.55 Rhymes en Rhythm,
Harry Graham en Zaidee Jackson. Daarna dansmuziek.
PARIJS „RADIO-PARIS", 1750 M. 13.502.10
Orkestconcert 4.055.05 Orkestconcert 3.20—
Litteraire causerie 8.5011.30 Concert, orkest en
solisten.
LANGENBERG, 469 M. 8.259.20 Morgenwijding
10.5011.50 Kamermuziek, Wiener strijkkwartet
12.20—50 Orgelconcert 3.505.20 Schubert-
concert „Schwanengesang" 7.20 Gewijde muziek
orkest en koor v.d. Eachver. H. HedterKritzler en
I. Kiihl, sopraan E. Heymans, altH. Booth, tenor
Dr. ESkan, bas.
KONINGSWUSTERHAUSEN (ZEESEN), 12.50 en
1700 M. c.a. 8.15 Carillonbespeling 8.20 Morgen
wijding 3.50 Vocaal concert, D. Buscn, sopraan.
Daarna crkestconcert 7.20 „Der Mann, den Gott
Schlug", radio-tooneei van Rottienfelder 10.50 Sluiten.
HAMBURG, 395 M. 8.35 Morgenwijding 12.20
Concert, orkest en solisten 3.20 „Die Buss-fertigen",
radio-tooneel 5.05 Schubert-feest 7.20 Bach-
concert 8.20 Busstag-concert 10.0511.20 Kamer
muziek. 1
BRUSSEL, 509 M. 5.20 Orkestconcert 6.50 Trio-
conert, Schubert-muziek 8.35 Marehe funèbre, Wag
ner 8.5010.35 Orkestconcert.
Herz noemde deze bewering een leugen. De
waarheid was volgens hem, dat hy door zijn
manager was opgelicht: hy had maar 20.000
M. voor zijn vasten gekregen, terwijl er min
stens 300.000 menschen tegen een entree van
50 pf. geweest waren. Hy heeft daarom den
man vervolgd en uit wraak vertelt deze thans
zulke verhalen.
Een arts uit de Charité, waar Jolly inder
tijd is opgenomen, dee!de mede hoe deze hem
toen had bekend, dat hem chocolade was
verstrekt.
De officier elschte een boete van 2000 M„
terwyl Jolly's verdediger vryspraak vroeg,
daar het hier een artistentruc gold. Maar de
rechtbank bleek van oordeel, dat het publiek
er recht op had gehad, een heuschen honger
kunstenaar te zien.
Jolly moet een boete van 100 M. betalen.
Cursussen voor katholieke actie aan
de katholieke universiteit te Milaan.
Volgens een uitdrukkelijken wensch van
den H. Vader zal aan de katholieke univer
siteit te Milaan een 3-jarigen cursus gege
ven worden om toekomstige leiders en pro
pagandisten voor de katholieke actie te vor
men. Deze cursus zal door professoren en
personen uit het practisch leven gegeven
worden. De lessen zullen voornamelijk han
delen over de grondbeginselen der philoso-
phie, de apologetica, de ethica, het publiek
kerkelijk recht, de politieke economie en het
burgerlijk recht, de kérkeïWkt» geschiedenis
en de geschiedenis der katholieke actie.
Deze 3-jarige cursus omvat niet minder dan
tweehonderd voordrachaen. Hea schooljaar
zal in December beginnen en eindigen ApriL
Toegelaten worden zij, die een middelbare
school afgeloopen hebben met een middel
baren cursus voor gódsdienst. De cursus kan
besloten worden met een proefschrift en
mondeiyke examens. De bezitter van een di
ploma is gerechtigd godsdienstonderwys te
geven aan lagere eri middelbare scholen—
De feestdag van den H. Joseph in
Italië.
De Italiaansche ministerraad heeft op ver
langen der katholieken den fatstdag van den
H.Joseph weer tot algemeen geldigen staats-
feestdag verklaard. Deze feestdag was in
1913 door minlser Finocchiaro Aprille afge
schaft. Dezelfde ministerraad heeft in zyn
zitting van 30 Oct. bepaald, dat voor onroe
rende goederen behoorende bij kerkeiyke be
neficiën de belasting zal verlaagd worden.
HOLLANDSCHE GRONDCRED*ETBANK
Serie-trekking van 15 November 1928
1.486, 5.702, 5.986, 6.788, 7-500, 8.473, 10.760,
3.119, I3.SO0, 15.968, 17-817, 18.647, 19.415, 22.166,
3.949, 25.505, 28.205, 29.791, 32.143. 35-009, 39-021»
0.933, 41.427, 41-700, 42.354, 43-778, 43-872, 45.3S9.
1.215, 54.740, 55.062, 57-i6i, 60.409, 61.559, 70.312,
0.533, 7I.408, 71.774, 71-787, 7I-825-
De nummertrekking vindt 15 December a.s. plaats.
