Stadsnieuws
DERDE BLAD
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
DONDERDAG 22 NOVEMBER 1928
BLADZIJDE 4
Een zeer belangrijke
cultuur
Herfsttentoonstelling
BURGERLIJKE STAND
Makelaars- vereeniging
Een Zomerzotheid
Voor Eer en Deugd
De Haarlemsche Motet- en
Madrigaalvereeniging
School en Archief
Gemengd en Kinderkoor
„Polyhymnia"
MUZIEK
Tentoonstelling Aziatische Kunst
Gemeentezaken
Onder een auto
Aangehouden
Personalia
Ontheffing winkelsluiting
Programma van „Der Blaue Vogel"
De gevolgen van dronkenschap
Tentoonstelling „De Vijfhoek"
Tolie Lege
Verkeersongevallen
Aanrijding te Overveen
Auto tegen een boom gereden
BERICHTEN UIT ONZE
VORIGE OPLAGE
Een fruitoorlog
Het raadsel der tram-
leidingen
Een benijdenswaardige betrekking
De ontploffing te Vincennes
Door Koelies aangevallen
en ernstig mishandeld
INGEZONDEN.
In Hcbaho vinden wij een berekening van
de leverbare bloembollen en de waarde
ervan.
Hieruit blijkt, dat de teelt 1928, volgens de
geschatte opbrengst, bestond uit:
179.383.400 leverbare bollen narcissen met
een waarde van 5.189.429.
539.250.000 leverbare bollen tulpen met een
waarde van 13.481.250.
63.500.000 leverbare bollen van hyacin
ten met een waarde van 12.700.000.—;
85.000.000 bollen van gladiolussen met een
waarde van 850.000.
60.900.000 leverbare bollen van crocussen
met een waarde van 913.000.
52.000.000 iris en diversen met een waarde
van 416.000.
Alzoo een totaal van 980.033.400 stuks met
een waarde van 33.549.679.
Stelt men de exportwaarde 20 pet. hooger
dan hier als norm gerekend wordt (dat is
een veilige maatstafdan wordt het totaal
exportcijfer 40.259.614.
Dat zijn klinkende getallen, die wel bewij
zen, dat de bloembollencultuur een voorna
me bron van inkomsten voor Nederland is,
maar van zeker zooveel gewicht is de recla
me, die deze cultuur voor ons land betee-
kent. De bollen brengen den naam van ons
land op veler lippen in het buitenland, de
reclametencoonstellingen niet minder en last
not least doorkruisen tallooze Hollandsche
reizigers de wereld om de bollen aan den
man te brengen.
Kunsthandel J. H. de Bois
Bekende Haarlemsche kunstenaars ook
twee dames hebben op deze herfstexpositie
ingezonden.
Bij den ingang zien we een mooie collec
tie van Veringa, zeer subtiel in de stofuit
drukking.
Van J. C. Ritsema zijn twee fraaie doeken
aanwezig: een zeegezicht en een landschap.
Heeft het laatste iets liefelijks, het zeege
zicht daarentegen is stoer en krachtig neer
gezet.
In de aanliggende zaal hangt o.m. een
groot doek van H. F. Boot, dat mooi van
kwaliteit is en dat aan waarde zou gewon
nen hebben, wanneer de schilder een te
veel van allerlei waardelooze dingen had
weggelaten. Daardoor heeft hij ongetwijfeld
voor zichzelf de opgave verzwaard; ander
zijds krijgt het geheel nu een rommelig
aai-zien. Wat zeer jammer is.
Coba Ritsema heeft een stilleven en een
bloemenstuk ingezonden, beide van een
vlotte techniek. Het stilleven van vruchten
zagen wij reeds vroeger.
Het bloemenstuk is vlot en raak geschil
derd. de roode bloemen krijgen een bijzon
der frisch effect tegenover de lichtblauwe
vaas, terwijl het grijze fond het totaalbeeld
tot een stemmingvol geheel maakt.
Van Mevr. Dingemans Numans vinden
we een veldbouquet en gladiolen.
Van de jubileerende d recteuren der Haar
lemsche Hypotheekbank, de heeren Miede-
ma en Craandijk. zijn de conterfeitsels ge-
exposeerd, vervaardigd door H. Buisman,
waarvan de heer Miedema het best geslaagd
is.
Verder is er een dorpsgezicht van van
Egmond, een stilleven in levendige kleuren
van Herman Vreedenburgh en een bloeiende
cactus van Grootens, uitnemend van kwa-
'iteit.
Geboren 17 Nov.: z. van G. W. Soellaart
Wijtkamp; d. van J M. OliedamWest-
broes; z. van J. KosterEvers. 19 Nov.: z.
van G. M Poppink—Karremanz. van E. I.
Kruijerïaekema, z. van J. Dietzv. Bie
zen.
Overleden: 19 Nov.: B. ten Kate—Olijnsma
77 j., Popelingstraat; A. Barmentlo, 59 j.,
Drossestraat; C. Prins, 52 j.. Kamperlaan;
G. Pieters GraaflandVeenstra, 66 j., M. v.
Heemskerkstraat.
In „Lion d'Or" hield de Haariemsche Ma
kelaarsvereniging Dinsdagmiddag een alge-
meene ledenvergadering.
De heer L. Th. Swaalf, die volgens roos
ter moest aftreden, werd als voorzitter
herkozen.
In plaats van den heer D. Koel, werd
tot bestuurslid gekozen de heer A. J. Steel
te Bloemendaal, die daarmede wederom
ziin intrede in het bestuur doet, welk re
sultaat der stemming door de vergadering
met applaus werd begroet.
Aan den scheidenden heer Koel werd
eveneens onder applaus, dank gebracht
voor de door hem bewezen diensten.
Als leden van den Raad van beroep wer
den vervolgens de heeren J. C. Cramer,
J. J. Haye Jr. en J. W. van Santé Jr. bij
acclamatie herkozen, terwijl als plaatsver
vangende leden werden herkozen de heeren
H. Groenewegen. A. Th. Joosten en gekozen
in plaats van den heer A. J. Stoel Jr., de
heer E. E. Stoel.
Verder werd het bestuur gemachtigd
stapoen te doen om in samenwerking met
de Makelaars-vereeniging te Amsterdam, te
komen tot oprichting van een Landelijken
Bond van Makelaars.
Ten slotte hield de beer J. W. van
Santé Jr. een luid toegejuichte rede over
de eerste alinea van art. 2 der statuten,
handelende over de instandhouding en de
bevordering der belangen van de make
laardij.
Hierop vereenigden de leden zich aan een
gemeenschappelijk diner, hetwelk een zeer
geanimeerd verloop had.
Men schrijft ons: Wegens het uitbun
dige succes en om te voldoen aan de vele
aanvragen heeft het bestuur der Kon.
Letterl. Ver. „J. J. Cremer" besloten een
reprise te geven van „Een Zomerzotheid",
het naar het veel gelezen boek van Cissy
van Marxveldt door Dom. de Gruyter be
werkte blijspel in 8 tafereelen. Deze voor
stelling zal plaats vinden op Vrijdag 30 No
vember a s. des avonds 8 uur in den Stads
schouwburg en zal voor het publiek toe
gankelijk worden gesteld tegen populaire
prijzen. De première, welke werd bijgewoond
door de schrijfster. Cissy van Marxveld* en
den bewerker, Dom. de Gruyter, we i
voor Cremer er voor de auteurs ee
groot succes en beiden spraken hun
groote erkentelijkheid uit over deze c;
ring.
De mededeeling van deze tweede opvoe
ring zal dan eok door velen, die er naar
haken de helden uit deze Zomerzotheid te
aanschouwen met vreugde worden begroet.
De plaatsbespreking zal waarschijnlijk a.s.
Zaterdagmorgen een aanvang nemen.
Propaganda-vergadering
In het gebouw der St. Josephsgezellen-
vereeniging aan de Jansstraat werd Dins
dagavond de jaarvergadering gehouden van
„Voor Eer en Deugd". De voorzitter opende
de goed bezochte vergadering met den Chr.
groet en gebed. In zijn openingswoord ver
geleek spr. de Haarlemsche afdeeling van
Voor Eer en Deugd met een scheepje, dat
thans onder leiding van den nieuwen direc
teur de zee der wereld zal bevaren. De pro-
paganda-rede van den nieuwen directeur
zal, aldus de voorzitter, deze jaarvergadering
tevens tot een propaganda-avond maken,
terwijl het tevens een kunstavond wordt
door het optreden van mej. Annie Bonarius
en haar meisjeskoortje. De voorzitter heette
dan allen hartelijk welkom, waarna geza
menlijk het Bondslied werd gezongen met
begeleiding van mej. Bonarius.
De voorzitter huldigde vervolgens den
vroegen directeur, den Zeereerw. heer pas
toor Boks, die lange jaren de vereeniging
heeft geleid vol eer en vol deugd. Spr.
heette dan den nieuwen directeur, den Wel-
eerw. heer kap. Tii. W. Loomans welkom in
de vereeniging, en uitte namens 1e leden de
hoop, dat de vereeniging in hem een krach-
tigen steun zal vinden. Spr. overhandigde
den voorzittershamer dan aan kap. Loomans
en verzocht hem het woord te nemen.
De nieuwe directeur dankte den voorzitter
voor de wijze waarop deze hem had ge
ïnstalleerd. Spr. hoopte dat hij met de leden
veel mocht doen voor de verbreiding van
eer en deugd in Haarlem. Met dezen wensch
wilde spr. zijn taak als directeur aanvaarden.
Het koortje van mej. Bonarius begon
daarna aan de uitvoering van het zang
programma, dat gedeeltelijk in de lijn bleef
van de vergelijking door den voorzitter toe
gepast op den nieuwen directeur als schip
per van het scheepje van Voor Eer en Deugd.
Na de liederen, waarmede het koortje veel
succes en applaus oogstte, bracht de secre
taris het jaarverslag uit. De financieele
jaarverslagen van Vrouweneer en Mannen-
adel werden eveneens voorgelezen.
De directeur sprak woorden van dank
tot deze bestuursleden voor het uitbrengen
der verslagen en Jhet beheer der gelden.
Rede kap. Loomans
De Weleerw. heer kap. Loomans hield
vervolgens een propaganda-rede.
De tegenwoordige tijd, aldus deze, is een
slechte tijd ten opzichte van de publieke ze
den, d. w. z. de publieke waardeering van
behoorlijkheid en betamelijkheid. Wanneer
men het kwade niet meer kwaad noemt en
het goede bespottelijk voorstelt, zal men ge
makkelijker tot het kwaad overgaan en het
algemeene moreele peil dalen. Is het zoo ver.
dat zelfs het begrip van het kwade verloren
gaat, dan is alles verloren.
Wanneer men zegt dat de wereld dit of
dat licht opneemt, beteekent dit slechts dat
men dit of dat niet meer als verkeerd in
ziet. Men keert de zaak om en men noemt
het tegenwoordig een schandaal als ouders
de heilige wetten van het huwelijk onder
houden. Om het „gendeel goed te keuren
vindt men allerlei drogred men en veront
schuldigingen.
De Kerk heeft altijd helder en onver
schrokken den menschen de juiste begrippen
omtrent goed en kwaad voorgehouden en
zal dit steeds blijven doen. De Kerk geeft
ook de middelen om het goede te doen en de
deugd te beoefenen.
Ook ons !and vertoont een moreele inzin
king, getuige de ernstige en waarschuwende
woe Jen van het Doorluchtig Episcopaat,
waaruit spr. uitvoerig citeerde.
In de oogen der wereld getuigt niets
zoo sterk voor het tegen of vóór Christus,
als het levensgedrag der Katholieken.
Wanneer men ziet, dat de Katholieken de
goede waardebepaling van goed en kwaad
nog handhaven, dan zal dit zeer veel doen
voor de uitbreiding van Gods Rijk op aarde
Daartoe moeten wij ons echter steeds laten
doordringen van de waarheid, dat de wereld
het kwaad leert en aanprijst, dat het noodig
is, bijv. de goede geschriften te blijven
lezen, dat het noodig is ons zelf te heiligen
en te vereenigen, om sterken invloed naar
buiten te laten gelden. De vereeniging
„Voor Eer en Deugd" heeft reeds veel ge
daan en heeft ten volle bewezen recht van
bestaan te hebben. Er is veel goeds tot
stand gebracht en veel kwaad beperkt. Zoo
kan ook de plaatseWke afdeeling veel be
reiken door een weldadigen invloed op de
leden uit te oefenen, door actie naar bui
ten en invloed bijv. op de bepalingen door
de overheid gegeven. De invloed hangt
echter af van het aantal leden. Hoe meer
leden, hoe meer kans op succesvol optre
den naar buiten. Wanneer er dan een trouwe
kern is van ijverige propagandisten, dan
zal de vereeniging een krachtig tegengif
zijn tegen den geest der wereld en er den
Geest brengen van God en Zijn H. Kerk
(applaus).
Voor de rede van kap. Loomans zong het
koortje van mej. Bonarius nog eenige lie
deren, waarvan vooral het „Kwezelke" en
het eenvoudige „Gloria in excelsis Deo" bü
het aandachtige publiek insloegen.
Na het „Strijdlied" werd de vergadering
op de gebruikelijke wijze gesloten, nadat
van de gelegenheid om zich op te geven als
lid was gebruik gemaakt.
Over de uitvoering in Amsterdam schrijft
De Standaard o.m. het volgende:
De groote concertgebouwzaal was geheel
bezet met een enthousiast publiek.
Sem Dresdens koor hooren is meer en meer
onder de bekoring komen van den voortreffe-
lijken zang dezer zeer goed geschoolden en
steeds meer eerlied krijgen voor het gehalte
van dit stemmateriaal. Maar nog mfeer groeit
ons respect voor den dirigent, den uitnemen-
den kenner der menschelijke stem. Het is als
trekt de dirigent steeds nieuwe registers va l
het orgel open. Soms fluisteren de stemme
als het ruischend riet om dan weer aan te
zwellen tot een machtig volume om van het
kleurrijke mezza voce niet eens te spreken.
De inzet van het Agnus Dei uit Palestrina's
Missa brevis was van een prachtige lamen
tatie en in Je sommeil de l'enfant Jésus"
waarin de sopranen zulke een prachtige partij
hebben, bloeide een zang open zoo blank en
zoo schoon als een lotosbloem. Lotti's Cruci-
fixus was een machtige tragiek. Elk lied geeft
Dresden zijn eigen charme, strak is zijn lijn.
Dit koor eigenlijk de voorzetting van de
opgeheven Madrigaalvereeniging kan een
smeltende lyriek brengen, maar ook de ma
jestueuze bogen van het Palestrijnsche melos
volkomen tot haar recht doen komen.
„De Tijd" van 16 Nov. schrijft:
Na de pauze kwamen o.a. eenige fragmen
ten van de Mis voor vrouwenstemmen van
Caplet. Er zullen in Frankrijk weinig kerk
koren zijn, die de uitvoering van deze mis-
door de grillige, moderne harmonie zeer
moeilijk uit te voeren, durven ondernemen.
De uitvoering hiervan was van superieur ge
halte.
Op artistieke wijze en met groote toewij
ding hebben de dames en heeren van Motet
en Madrigaal hun heerlijke taak opgevat en
ter uitvoering gebracht. Zou het wel anders
kunnen, wanneer een kunstenaar als Sem
Dresden hier den weg wijst en ter overwin
ning voertT
Zoals men weet, stelt de vereeniging
„Haerlem" zich ten doel bevordering der
kennis van het heden en verleden van de
gemeente Haarlem en haar omstreken. Die
kennis wil ze ook tot de jeugd brengen.
Daartoe heeft Professor Van Walsem vorig
jaar de leerlingen der kweekscholen bijeen
gehad in „de oude Hoofdwacht" en hun
daar een 200 tal lantaarnsplaatjes van oud-
Haarlem vertoond.
Het bestuur heeft een der leden .(den
heer H. E. Knappert, gemeente archivaris)
bereid gevonden om deze serie lantaarn
plaatjes op het doek te vertoonen in de
groote zaal van het vereenigingsgebouw op
de Groote Markt. Daarbij zal hü een uitleg
ging geven van het doel en de beteekenis en
wijzen op vele aantrekkelijke bijzonderheden
van een en ander.
Nu zal Woensdag 28 November onze ge
meente-archivaris in genoemd gebouw ver
gaderen met schoolhoofden en klassenonder-
wijzers.
Het ligt voorts in de bedoeling van B. en
W. op nader te bepalen data, binnen de
gewone lesuren (bij voorkeur in aansluiting
aan 't speelkwartier het laatste uur van den
morgenschooltijd) de projecties te doen her
halen voor de leerlingen van de hoogste
klassen der lagere scholen (telkens in groe
pen van 60 kinderen) waarbij dan, omdat
zulks voor den heer Knappert te tijdroo-
vend zou worden, één of meer leerkrachten
zich met de toelichting en verklaring dienen
te belasten. Te voren zou in de school b.v.
bij het geschiedenisonderwijs eenige voor
bereiding gewenscht zijn.
De uitvoering van „Polyhymnia" is alleen
reeds aantrekkelijk door het optreden van
het kinderkoor. Koorleider Hespe heeft
wederom bewezen, dat een groot aantal so
listen als aantrekkingskracht voor een
concert, onnoodig is, wanneer het koor zelf
maar goede prestaties levert. Dit mag op
de eerste plaats van het kinderkoor worden
gezegd.
In „Polyhymnia" worden de kinderstem
men, ook die der jongens, goed geschoold.
Hespe leert den kinderen duidelijk articulee-
ren, 'n mooien toon vormen, den tekst uit
beelden en kweekt bij hen een correct
rythmisch gevoel aan. Het kinderkoor zingt
goede volksliederen, één- en twee-stemmig,
ja zelfs een koornummer; niet minder dan
„Ons Hollandsch" van Zweers.
En dit koornummer was waarlijk niet de
minste praestatie. Er werd goede samen
zang verkregen en alle partijen waren even
redig bezet. Toch hooren we liever de een
voudige liederen, waarin de kinderen zich
uiten. De aardige liedjes van H. van Oort
blijkbaar natuurlijker en ongedwongener
en die uit „Valerius Gedenkklanken" sloegen
geweldig in, bijzonder door de treffende,
pakkende voordracht.
Volledigheidshalve zjj nog vermeld, dat het
klanktimbre der hooge sopraanpartij op
vallend fraai en frisch was en het geluid der
jongens goed in het geheel oploste. Bij de
eenstemmige liederen kon men geen verschil
tusschen de meisjes- en jongens-stemmen
bespeuren.
Het gemengd koor gaf o.a. de eerste uit
voering van Sweelinck's „Cantio Saera". Dit
prachtige, doch tevens veeleischende werk
voldeed nog niet geheel. Het rythme kan
elastischer en het aanbrengen van meer dy
namische kleurschakeeringen, vooral bij de
herhalingen der thema's, is zeer gewenscht.
Een volgende maal zal dit echter wel zijn
aangebracht.
Gelukkiger was dit koor in „Prés du fleu-
ve étranger" van Gounod en „De winter" van
Loots. Al kon de klank der hooge stemmen
soms nobeler, die der bassen voller en vas
ter zijn, over het algemeen voldeden ze.
Ter afwisseling van den koorzang droeg
mej. Jeanne Bacilek „Thema und Variatio-
nen" van Proch, de Wals uit Gounod's .Ro
meo et Juliette" en „De vogel" van Taubert
voor. Wij genoten het meest van het een
voudige doch volkomen beheerschte en
uiterst fraai gezongen „toegiftje". Ook het
lied van Taubert werd verdienstelijk weer
gegeven. Met die coloratuur-variaties kun
nen we niet dweepen. Het is veel uiterlijks,
dat een oogenblik verbluft, meer niet. Het
zelfde kan eenigermate ook van genoemde
wals worden gezegd. Bovendien spraken de
hooge tonen niet allen even glansrijk aan.
De begeleiding van den heer Joh. de Jong
verdient met lof te worden vermeld.
De zaal was geheel bezet. Er werd volle
aandacht voor den zang betoond.
O. K.
HET 4e GEMEENTELIJKE ORGEL
CONCERT
Op het 4e gem. orgelconcert op Vrijdag 23
November a.s. zal de sopraan-zangerqg Anna
Stronck-Kappel hare medewerking verlee-
nen.
Wie Anna Stronck-Kappel is, behoeft wel
niet nader aangeduid te werden. Misschien
dat de oudere generatie van het concerten-
bezoekende publiek nog meer vertrouwd is
met den naam „Anna Kappel".
Zij behoorde en behoort nog tot een
hoogere orde van zangeressen, wier aantal
zeer, zeer gering is. wier zingen absoluut
boven de techniek staat, wier stem en dictie
volmaakt zijn.
Het zal dan ook een genot zijn deze kun
stenares a.s. Vrijdag Bach, Mozart en Hugo
Wolf te hooren vertolken.
Het programma, dat uitgevoerd zal worden
is als volgt:
1. Praeludium et Fuga, c kl. t. (orgel)
J. S. Bach
2. a. Aria uit de Kantate No. 11, „Lobet
Gott in seinen Reichen", J. S. Bach
b. Aria uit de „Litanei" (zang)
W. A. Mozart
3. Concert d kl. t. (orgel) W. F. Bach
Pauze
4. Fuga As kl. t. (orgel) Joh. Brahms
5. a. Nun bin ich Dein
b. Ach des Knaben Auge
c. Fiihr mich Kind H. Wolf
d. Es ist ein Ros' entsprungen
(zang) J. Pembaur
6. Eerste ged. uit de Vie Symphonie
(orgel) Ch. M. Widor
Stadsschouwburg De Getemde
feeks Het Nwe. Ned. Tooneel
„Daar de brandweer het gebruik van echte
kaarsen op het tooneel niet toelaat, worden
geëlectrificeerde kaarsen aangewend'." Deze
zin staat na de gebruikelijke opgaven in het
programma. En het typeert deze voorstel
ling, dat force majeure wordt bewezen voor
oowat het eenige waarvan men zou kun
nen zeggen: niet in de puntjes.
De voorstelling was wél in de puntjes.
Minder huiselijk gezegd: 't was prachtig,
vaak grandioos, het raakte aan de tooneei-
volmaaktheid!
Wie 't zou wagen iets af te dingen op Sha
kespeare's roem, die moest naar zoo'n op*
voering gestuurd worden. Dan zou hij on
dervinden, hoe bij een zuivere belichaming
van den tekst ieder bezwaar Wegvalt, en men
alleen maar geniet, van ieder détail.
En wie twijfelt aan het vermogen der Ne-
derlandsche tooneelkunst, hij zie naar
Louis Saalborn (bij andere gelegenheid mo
gen we anderen nooemen) en doe boete!
Want aan Saalborn danken wij de weelde
van zoon' avond. Hij heeft met zorgach,
wat is zorg als 't vermogen ontbreekt... met
meesterlijke zekerheid den tekst uit 'n boek
tot tintelend leven gemaakt. Hij heeft met
treffenden architectonischen smaak en vol
tooid kleurgevoel, en tevens zoo practisch als
we in ons inleidend feuilleton aanduidden,
voor ieder tafreel de décors gebouwd. Hij
heeft stellig een groot aandeel gehad in de
afstemming van ieders optreden, en daar
door bereikt, dat iedere situatie ook die,
welke bij lezing vrees wekten te aanvaar
den, ja wezenlijk schijnt. En... hij heeft ge
speeld, gespééld! Een volkomen overtuigen
den Petruccio krachtig en toch vol gui
tige hartelijkheid ook in stil spel, zooals
in 't laatste tafreel tijdens de preek van
Kaatje; tyran om bestwil! Zoo imponeerde
zijn spel, dat zelfs het tegenwerk van Magda
Janssens, vooral in de kattige periode en in
den hongertijd toch zeer sterk, er aandacht
bij inboette.
Ongetwijfeld mag ook aan de vervulling
der andere rollen een deel van het groote
succes worden toegeschreven. Géén figuur
van eenige beteekenis gaf minder dan hij
moest. Al aanstonds na de inleidende mu
ziek leverde Floor la Roche een juweel van
een dronken ketellapper. Nemen we aan, dat
die na zijn slaapje nog even dronken moet
wezen, dan hadden we hier een van begin
tot eind kostelijke en tintelende creatie. Vei-
volgens kregen we John Gobau ais Lucentlo,
Elias van Praag als Tranio. Hélène Treep-
Vink als Bianca, Johan te Wechel ais Bat-
tista, Oscar Toumiaire als Gremio, Bart
Kreeft als Grumio, ieder zijn plaats geheel
v/aard.
Rien van Noppen had als Hortensio ver
rassend goede momenten, Frans Nienhuijs
maakte den nar Biondello menigmaal aan
nemelijk.
Zoo werd het door samenwerking
van alle factoren een heerlijke avend van
vroolijkheid en schoonheid, door Haarlem
met een vollen schouwburg ontvangen, met
warm applaus gewaardeerd, applaus menig
maal onder 't spel, klaarblijkelijke dank aan
Shakespeare voor een raken zet, aan een
speler voor een pakkend moment. Zoo'n
avond wekt wenschen. Allereerst, dat nog
meer Haarlemmers gelegenheid zullen krij
gen, de feeks te zien temmen. Maar vervol
gens, dat onze ernstige en knappe tooneel-
directeuren vaker zoo mooi werk mogen le
verendaartoe in staat gesteld door ruime
belangstelling van het publiek. Ofschoon
als 't echt goed en mooi is komen dé men
schen wel. Dat zagen we gisteravond.
E. U.
Door den heer W. J. van Gogh wordt ten
huize van Mevrouw van Meurs, Zijlweg 122,
een tentoonstelling gehouden van Aziatische
.kunstvoorwerpen en borduurwerken.
De meeste der tentoongestelde kunstvoor
werpen zijn gebruiksvoorwerpen: colliers
van half-edelsteenen (turquoise, lapuslazuli,
amathist, agaat, bergkristal).
Daarnaast noemen we de bronzen voor
werpen, w.o. een bronzen lantaarn met
cloisonné-rand, cloisonné bronzen gespen en
bronzen koro's (reukbranders).
Dan zijn er verder Cachepots, omvlochten
met riet.
Er is een groote verscheidenheid in bor
duursels, zooals schoorsteenkleeden met bor
duursel, een fraaie, zwarte, geborduurde
sjaal, rijk versierd, z g.n. sleeve-stripes, zeer
apart, zeer rijk en zeer ulteenloopend van
patroon bewerkt, uitstekend te benutten
voor versiering van een cïames-kleedingstuk,
voor een lampekap, tea-cosy en zoo menig
ander artikel, waarvoor de vrouw, die smaak
bezit, deze weet aan te wenden.
Er «zijn kleine, smaakvolle dingen tegen
bescheiden prijs verkrijgbaar. Zoo werd ons
een fraaie bonbonnière in palmhout getoond,
waarvan de prijs verre beneden onze schat
ting bleef. Memgeen zal er, met het oog op
den naderenden St. Nicolaas iets vinden,
dat van zijn gading is.
B. en W. deeien den raad mede, dat het
hun en het gemeentebestuur van Heemstede
gewenscht voorkomt om practische redenen
de vastgestelde grens in de overeenkomst be
treffende toelating van kinderen uit Noordel.
Heemstede op O. L. scholen te Haarlem, te
doen vervallen en de* regeling van kracht
te doen verklaren voor kinderen uit de ge-
heele gemeente. B. en W. stellen den raad
voor, een besluit in dezen geest te nemen.
Dinsdagmiddag omstreeks half zes liep de
59-jarige M. H„ alhier, op het trottoir van
de Jansstraat in de richting van de Groote
Markt. Zonder op het verkeer te letten,
stak hij over. Er kwam een auto aan, die
hem aanreed. Hij bekwam een wond aan het
hoofd, werd door O. D. verbonden, doch
moest per auto van Mathot naar het St.
Elisabeths Gasthuis worden vervoerd. Zijn
toestand is niet ernstig.
Door de politie te Utrecht is op verzoek
van de Haarlemsche politie aangehouden O.
G„ 26 jaar, wonende te Utrecht, verdacht
van overtreding van artikel 251 te Haarlem.
De Eerste Ned. R. K. Vereen, van Mode
vakscholen, kon. goedgek. bij K. B. van
29 Augustus 1924, reikte het diploma van
costumière én dat van lingerie uit aan mej.
Emma P. Jansen, mej. Marie A. Luyt en
mej. Cath. v d. Aardweg, leerlingen der
modevakschool der Zusters van Liefde, St.
Veronicagesticht, Spaame 89.
B. en W. van Haarlem maken bekend,
dat zij ten aanzien van de winkels op den
door de afdeeling Haarlem van den Alg.
Ned. Bond van Arbeiders (sters) in het
Bakkers-, Chocolade- en Suikerbewerklngs-
bedrijf in het gebouw „Het Blauwe Kruis"
aan de Oude Groenmarkt te houden bazar,
ingevolge de verordening op de winkelslui
ting ontheffing hebben verleend van de
verbodsbepalingen van die verordening in
dier voege, dat de winkels op 22 en 23
November 1928, na des namiddags 8 uur ot
des namiddags 11 uur en op 24 November
1928, na des namiddags 10 uur tót des na
middags 12 uur voor het publiek mogen ge
opend blijven, daarin mag worden verkocht
en het verkochte medegenomen.
Men schrijft ons' Zoo is hij dan nu weer
voor de vijfde maal in ons land. de leider van
het Russische kleinkunst-theater „Der Blaue
Vogel", dat in gansch Europa zijn weerga
niet heeft.
Het is merkwaardig, hoe groot de rol van
het toeval is, in den levensloop van vele
kunstenaars. Daar staat In Rusland in 1920
een acteur op de planken, een karakter-
speler, die zich in de meest verschillende
rollen thuis voelt en af en toe wel eens
proeven neemt met kleintooneel.
De storm der revolutie komt en onze
acteur wordt plotseling vrij onzacht op Duit-
schen bodem geworpen, maar, wat hij dacht,
dat het einde van zijn loopbaan zou zijn,
was het begin.
Er ontstond een klein theater in een der
voorsteden van Berlijn en daar kwam de
blauwe wondervogel uit het ei. In een stem
mingsvol gedecoreerd zaaltje werden de
eerste theaternrniaturen voor het voetlicht
gebracht, combinaties van woorden, kleuren
en klanken, van vormen en rhythmen tot.
een geheel van fijnzinnige schoonheid
De Blauwe Vogel had succes, het reper
toire groeide tot 82 nummers; er werden tour-
née's gemaakt door Duitschland. Oostenrijk,
Hongarije, Tsjecho-Slowakije, Holland, de
Balkan en de Vereenigde Staten en, als de
vogel zoo straks hier neer zal strijken zal
hij 3200 voorstellingen achter zich hebben.
Directeur Jushny heeft kans gez en een
troepje getrouwen om zich te verzamelen
dat bewees geknipt te zijn voor de verwezen
lijking van zijn ideeën. Hij zelf was steeds de
leidende geest, bewerker van de stof, die hij
nu eens aan een oude legende ontleenen, dan
greep hij 't leven of een historisch gebeuren,
dat hem inspireerde, soms ook een land of
volk, een vers of 'n voorwerp, soms een paro
die op een opera of revue. Regisseur en con
férencier is Jushny, maar ook theaterdirec
teur duszakenman met al de zorgen en be
slommeringen aan dit riskante beroep ver
bonden.
Hij heeft ons de Russische theaterkunst
leeren kennen in den geest en in zijn eigen-
aard'gheden, spelenderwijze hebben wij ge
leerd en velen van ons hebben door de
Blauwe Vogel liefde opgevat voor de Russi
sche volksmuziek, het Russische lied, het
Russische spel en de Russische theateraan-
kleeding. De meest nationale uitingen heeft
hij internationaal gemaakt en zij, die mee-
rjen, dat zijn gansche werk bestaat in een
beetje conférence en een babbeltje met het
publiek, zfjn er wel ver naast.
Op het nieuwe programma, dat „Der B'aue
Vogel" ons dit jaar brengt, komen o a voor
een oud soldatenlied naar een gedicht van
Ljermontoff, een volksliedje uit de revolutie
jaren met decors van prof. E. Stern, een
Zwitsersch tafereeltje met „beweegbare
houten poppetjes" een oud verhaal van Iwan
den Verschrlkkelijken, naar een tekst van A.
Tolstoi, vo'kstypen in „Kaukasisehe Vruch-
tenventers", terwijl 't niet uitgesloten is, dat
enkele der oude succesnummers nogmaals
zullen worden opgevoerd.
Een wielrijder door een dronken
automobilist aangereden
Omstreeks 8 uur reed H. Z., Kleverlaan 7,
op een rijwiel op den Schoterweg. Achter
hem kwam een auto aangereden, bestuurd
door J. H. te IJmuiden. Beiden reden rechts
van den weg, de auto achter den wielrijder.
Plotseling botste de auto tegen het achter
wiel van rtet rijwiel, de wielrijder viel ach
terover op de straat en bekwam een gapende
wonde aan het hoofd en eenige verwondin
gen aan de handen. Een dokter was spoedig
tor plaatse en achtte overbrenging per zie
kenauto naar de Mariastichting noodzake
lijk. Intusschen bleek, dat J. II. in staat van
dronkenschap verkeerde De politie stelde
den dronkaard in verzekerde bewaring en
waarschijnlijk zal de zaak hiermede nog
niet voor hem zijn afgeloopen. Hoewel Z.
vandaag nog in het gasthuis moet blijven
is zijn toestand niet ernstig.
De tentoonstelling door het teekengenoot
schap „De Vijfhoek" georganiseerd (Gr.
Houtstraat 9B) bij gelegenheid van zijn 25-
jarig bestaan, mag zich dermate in de be
langstelling verheugen, dat het bestuur be
sloten heeft, deze tot en met Zondag 25
November a.s. te verlengen.
Het Novembernummer van het school
blad der R.K. Lyeeïsten te Oven-een is rij
ker aan inhoud en meer lezenswaard dan
het sinds lang geweest is. Een verhande
ling over Middeleeuwsche Kerstliederen be
gint met een kleine algemeene beschouwing
over den geest der Middeleeuwen. Er is een
artikel over de Liturgie, eenige verslagen en
stukjes van lichter gehalte. Een leerling le
vert een humoristisch bedoelde bijdrage
over huiswerk, waarover ons blad een en
quête heeft gehouden, gezien van leerlingen
standpunt. B. E behandelt het moeilijke
onderwerp „Over de grenzen tusschen poë
zie en schilderkunst."
Dinsdagmiddag half twee had op de Els-
woutslaan een aanrijding plaats. Mejuffrouw
D. uit Aerdenhout kwam met een luxe-auto
in de richting Overveen. Juist in de bocht
kwam van tegenovergestelde richting een
wielrijder en een voetganger. Om deze te
ontwijken, haalde mej. D. den auto te veel
naar rechts uit, met het gevolg, dat de
auto tegen een boom terecht kwam, waar
door deze ernstig werd beschadigd, even
eens werd de boom ontveld. De auto werd
door een kraanwagen van de firma Kim
man naar de garage gesleept. Persoonlijke
ongelukken kwamen niet voor.
De leiding in Haarlem
Hedenmorgen is te Deventer plotseling
een groote fruitoorlog uitgebroken door
een algemeene staking der kooplieden op
de Deventer fruit- en groenteveiling.
De kooplieden willen n.l. niet meer betalen
voor kisten en manden.
De actie is een inzet van een sooj-cgeliik
optreden in het geheele land, waarin ook de
bend van grossiers stelling neemt tegen de
veilingen, welke actie geleid wordt door den
heer J. Noverraz uit Haarlem, lid van het
hoofdbestuur van den Ned. Bond van
Kleinhandelaren in Aardappelen. Groenten
en Fruit.
De veiling had een merkwaardig verloop.
Er waren maar twee koopers. De groote
massa van de goederen werd gekocht dooi
de veiling.
De kooplieden spraken boycot uit over
deze goederen en zorgen, dat deze goederen
elders in het la-P niet kunnen worden ver
kocht als zijnde „besmet".
Ook het goed van de veiling te Twello
dreigde dit lot. De veiling meent, dat zij de
aangevoerde goederen rechtstreeks aan het
publiek zal kunnen verkoopen.
Het veilingbestuur zegt, niet in de gele
genheid te zijn geweest, zich tijdig te ver
weren. De politie zorgt voor een regelmatig
verkeer in de omgeving van het gebouw.
c?
ZEEWATER OF LAVA?
Wij hebben gisteren uitvoerige mededee-
dingen gedaan over de storing, die de
E. S. M. ondervond, doordat isolatoren
van de bovenleiding doorbraken.
Sinds Zondagmorgen was de bovenleiding
der, E. 3. M. bedekt met een groene sub
stantie, waarvan deaard en de herkomst
onbekend was.
Zooals wij gemeld hebben, is de stof op
gezonden naar het chemisch laboratorium
te Leiden ter onderzoek.
Een resultaat van dit onderzoek is nog
niet bekend.
De deskundigen van de tram zijn van
oordeel, dat de oorzaak gezocht most wor
den in den hevigen storm, welke in het
laatst der vorige week heeft gewoed. Men
denkt, dat door den wind zoutdeelen uit
zee over land zijn verspreid en zich op de
draden van de bovenleiding hebben vast
gezet. Later is daarop regen gevallen; door
deze combinatie van pekel en regenwater,
is een goede geleider van electriciteit ont
staan; aldus werd kortsluiting bij de iso
latoren veroorzaakt.
Het is ook merkwaardig, dat het vreem
de verschijnsel zich alleen op lijnen langs
de kust heeft voorgedaan.
Het is niet onmogelijk, dat de oorzaak
verder moet worden gezocht en dat stof
deeltjes van de Etna-uitbarsting hierheen
zijn gewaaid en op de draden zijn terecht
gekomen. Verwondering zou dit niet behoe
ven te wekken, want het is wetenschappe
lijk vastgesteld, dat bij de uitbarsting van
den Krakatau, lava-deeltjes eenige malen
rond de aarde zijn gewaaid.
Niettemin twijfelt men er aan of deze
laatste oplossing de juiste is.
Naar de „N. R. ct." van bevoegde zijde
vernomen heeft, komt dit verschijnsel
sporadisch voor bij electrische tractie langs
de zee. In Frankrijk worden tegen dit
euvel speciale isolatoren gebruikt die den
typischen naam dragen: „bord de mer". Ook
in ons land op het traject Den Haag—
F,otterdam, toen met wisselstroom gereden
werd, heeft men het in 15 jaren tijds drie
tot vier keer waargenomen. Een afdoende
verklaring is nog niet gevonden. Men be
st: eed toen de kwaal door de spanning van
10.000 vol't op 8000 volt te verlagen.
Een loon van 2.83 per week.
Per advertentie hebben B. en W. van
Gouda bekend gemaakt, dat d'e betrekking
van brugwachter aan de P. C. Bothstraat
aldaar vaceert. De advertentie bericht solli
citaties naar de vacante betrekking op on
gezegelde adressen, heel gewichtig en' offi
cieel, moeten worden ingezonden. Als ver
lokkende mededeeling is a'an verder te le
zen dat het loon per week2.83 be
draagt.
Wij zijn nieuwsgierig naar het aantal
sollicitanten.
Nadere bijzonderheden
PARIJS, 21 November.
Betreffende de ontploffing te Vincennes
wordt nog gemeld, dat drie arbeiders bezig
waren met het laden van kisten met slag
hoedjes op een met twee paarden bespannen
wagen. Waarschijnlijk doordat zij een kist..
lieten vallen ontstond de ontploffing, waar
door de aangrenzende gebouwen, een ijzer-
opslagplaats, totaal verwoest werden, terwijl
van vele gebouwen in de omgeving de ven
sterruiten sprongen.
De drie arbeiders, een koetsier en de beide
paarden werden in stukken gereten. In he»
magazijn werden 5 arbeiders ernstig gewond.
Door toeval bleven 5 kisten munitie gespaard.
Door de ontploffing werd de electrische ge
leiding op verschillende plaatsen vernield. Er
ontstond kortsluiting, welke echter door het
snel ingrijpen der beambten, die den stroom
uitschakelden, niet tot verdere ontploffingen
leidde.
MALANG. 20 Nov. Aneta Op de onder
neming Soembergesing in het Dampitsche
werd een nieuwe employé, de heer Winckel,
door koelies ernstig mishandeld, zoodat hij
in het ziekenhuis moest worcfen opgenomen.
De heer Winckel had een mandoer, die zich
over hem vroolijk maakte, bij den nek ge
grepen, waarop de koelies hem aanvielen met
stukken brandhout.
Voor den inhoud van deze rubriek stelt de
Redactie zich niet aansprakelijk
Haarlem, 21 November 1928
VERGETEN?
Geachte Redactie.
Mag Ik s.v.p. een weinig plaatsruimte. Bij
voorbaat mijn dank.
Toen in Juni van dit jaar Koninginnedag
met zijn repertoire voor 31 Aug. voor den
dag kwam, was daarbij een lied met het
volgende slot:
„En komen er wel eens kapers ter kust,
Dan moedig en hoopvol ten strijd ons
[gerust."
Deze regels gaven aanstoot aan velen. Ik
wil aannemen, dat die ergernis goede gron
den had en de protesten dus gerechtvaardigd
waren:
Maar wat doet nu een feestcommissie van
den Bond van Ned. Ond.? Die heeren noo-
digen alle kinderen der 5e, 6e en 7e klassen
der openbare scholen naar 't Gem. Concert
gebouw om daar die kinderen tc onthalen
op een toonselstuk „Inneming van Den
Bric!." In dat stuk worcit de oorlog ten too-
r.eele gevoerd, daar komt in van schieten,
ophangen, vechten. Op 't tooneel worden
door schoolkinderen versjes gezongen zoo
als:
„We hebben gauw c'e vuisten klaar
Wie vechten wil, die zegt 't maar."
En verder:
„De gluipers geven ze 'n schop,
Verklikkers slaan ze op hun kop,"
gezegden, die veel erger aanzetten tot vech
ten en slaan, als ooit in de versjes van
Koninginnedag gestaan hebben.
Is de B. v. N. O. zijn protest van dezen
zomer vergeten? Eer die heeren nog eens
zoo hoog van den toren blazen en hun
vlammende protesten uitzenden, eer die hee
ren 't nog ocit durven bestaande daden
van and'eren te beoordeelen, dat zij dan
eerst de hand in eigen boezem steken.
Eerst jullie eigen tuintje wieden en dan
buurman lastig vallen.
H. M. V. d. HART.
Hoofd School 1»
