Gemengd Nieuws
ames 6.
Kinderkleedin
tweede blad
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANl MAANDAG 26 NOVEMBER 1928
BLADZIJDE 3
Ernstige aanrijding
Met het groote dok naar
Singapore
Ernstige val
Dat mocht niet
Valsche bewijzen
Tragisch
De zigeuners aan de
Belgische grens
Een onaangename
verrassing
Erger voorkomen
Een vischstrooper gewond
Al het vee kwam in de
vlammen om
Een laffe daad
De licliten waren uitgewaaid
Alcohol aan de Noordpool
Steeds geraffineerder
Een gevaarlijke omgeving
Brand te Oegstgeest
Door den trein overreden
en ernstig gewond
Aan een groot gevaar
ontsnapt
LANDBOUW EN VISSCHERIJ
Het mond- en klauwzeer
Waar wordt veel karwij-
zaad geteeld?
LUCHTVERKEER
Het nieuwste
De aanstaande postvlucht
naar Ned. Indië
Een record-reis
Lindberg zoek
Passagierslijst
Nieuwe wereldzender in Azië
Kruisgesprekken New-York
—Sydney
Het aantal luisteraars in
het buitenland
RADIO-NIEUWS
Radio-echo om de aarde
Geen kortegolf-ontvangst in
het bezette gebied
Radio-tentoonstellingen in
Duitschland
De Duitsche taal in Tsecho-
Slowakije
Te Apeldoorn is zekere J. Voet, verpleeg
de van de Stichting „Het Hoogeland" te
Beekbergen, door een auto overreden. Per
Politieauto werd hij naar het ziekenhuis
getransporteerd, waar bleek, dat hem de
borstkas was ingedrukt en verscheidene rib
ben waren gebroken. De toestand van den
taan is hopeloos.
Den chauffeur treft geen schuld.
Aneta seint uit Sabang:
De gezagvoerders Person en Verschoor
*an de sleepbooten „Witte Zee" en „Roode
See", die het groote dok der Britsche ad
miraliteit naar Singapore hebben gesleept,
öjn aan boord van Hr. Ms. torpedojager
■►De Ruyter", door den divisie-commandant
'Uit. ter zee eerste klasse Ferwerda, gehul
digd en gelukgewenscht met hun kranige
Prestatie.
Te Groningen is de 44-jarige G. W. in
een perceel aan den Carolieweg door een
vallicht gevallen en met zware verwondin
gen naar het Academisch Ziekenhuis over
gebracht.
De verbalen-woede in Kralingen heeft
reeds langen tijd beroering gewekt onder het
Publiek. Hoezeer argelooze burgers hier
door gehinderd worden, blijke nog uit het
geen de Msb. verhaalt.
Een meneer, die een aardigen hond had
6n een kiektoestel, wilde het dier onlangs
up een zonnigen morgen in de Plantage
gaan fotografeeren. Hij zocht een goed
Plekje uit en stelde zijn kiektoestel zoo op,
dat één poot van het statief op het gras
stond. Om de foto te kunnen nemen, moest
hij toen ook met één voet op het gras gaan
staan.
De foto mislukte, want juist toen hij wilde
Hemen, kwam een charmante dienaar der
Wet, die hem verbaliseerde, omdat hij niet
op het gras mocht staan.
Het verbaal bleek in orde, ging vroolijk
door naar den kantonrechter en de arme
amateur kreeg drie gulden boete.
Leve de rechtvaardigheid en de letter
der wet!
Te Rotterdam zijn den laatsten tijd in de
haven veel valsche bewijzen van aanmon
stering in omloop en dit vooral bij de Est-
laixHsche zeelieden, die gewoonlijk zonder
papieren komen en dus geen boot kunnen
krijgen.
Dezer dagen is een 19-jarige Estlander
aangehouden, die er van verdacht wordt
deze valsche bewijzen van aanmonstering
te hebben vervaardigd, terwijl tevens een
tweede Estlander is gearresteerd, die in
het bezit is gevonden van dergelijke pa
pieren. Bij den eersten Estlander zijn ver
schillende ingrediënten voor het vervaardi
gen van vervalschte papieren in beslag ge
nomen.
Tengevolge van een ongeval zijn nabij
Nieuweschans twee vrouwen en een man, die
Per wagen reden, te water geraakt en ver
dronken.
Men meldt uit Roosendaal aan de „Msb.":
Na verscheidene dagen nu weer onder
Strübeek, Baarle Nassau, Zundert en Acht
maal voor de grens te hebben gebivakkeerd,
Waarbij herhaalde pogingen om over de
grens te komen op de politiebezetting aan
deze zijde afgestuit waren zijn de zigeuner
troepen weer aan het trekken gegaan in
meer westelijke richting, vermoedelijk om
het nu weer óp een ander punt te probee
ren.
Reeds zou een afdeeling in de richting van
Esschen, n.l. in de boschrijke streek van
Nieuwmoer gesignaleerd zijn waarop onmid
dellijk van de Brigades marechaussees in
West Brabant eenige manschappen ter ver
sterking van de grensbezetting daarheen zijn
geconsigneerd.
Van een andere groep zigeuners kwam
tnen hier te hooren, dat zij een omtrekkende
beweging maken over Calmpthout, vermoe-
hik om op Putte, ofwel naar de Zeeuwsch-
Belgische grens op te trekken, en daar te
Wachten de grens te forceeren.
Dok in de buurt van Turnhout moet weer
een heel leger zigeuners zijn samengekomen.
Intusschen blijft een strenge bewaking
onzer grenzen dringend noodzakelijk wijl
hen zigeuners geen kans wordt gelaten om
terug België in te trekken en zij dus van
die zijde ergerlijk worden opgestuwd om over
he grens te komen.
Een Rotterdamsche journalist is dezer
®8en het slachtoffer van een, vergising
j^orden. Na des nachts werkzaamheden op
fcehv, fehactlebureau te 's-Gravenhage te
per en verricht begaf de verslaggever zich
auto naar zijn woning te Rotterdam,
■j.Qar hij te oi-.geveer half vier aankwam.
Wepn, hiJ zich ter ruste had begeven en nau-
heu'r sliep' werh er plotseling hard op zijn
eetl Gebonsd en bleek het, dat de politie
bedo-, ,Vel tot Inhechtenisneming van den
-«cht n persman had. In het holst van den
ep kon de journalist zich weer aankleeden
de hanc*er te weten wat er nu eigenlijk aan
rean was' den politieman naar het bu-
een dfVolgen- °P zijn vragen, waarom hem
Werd reel«ka behandeling moest geschieden,
beste ®eantwoord, dat hij dat zelf wel het
bet nnrf- we**en- Na den geheelen nacht op
hebbr-n dj'ebureau op een houten bank te
itorsenJdoorgebracht, werd de arrestant des
Waar hr naar. het gerechtsgebouw geleid,
^achtenJ J?enige uren °P zijn beurt moest
restatie vc bleek ten slotte, dat de ar-
berustte den j°urnahst op een vergissing
kleine Van den arrestant had een
poutie-verordening overtreden, in wel
ke zaak de arrestant als getuige moest op
treden. Door een niet opgehelderde verwar
ring heeft men gedacht met een zedenmis
drijf te doen te hebben en den niets ver
moedenden journalist een heelen nacht plus
een morgen van zijn vrijheid beroofd.
(Tijd.)
Te Goes geraakte tijdens de festiviteiten
van de najaarskermis de motor in de cake
walk-tent van J. W. In brand. Er ontstond
onder de bezoekers eenige consternatie, doch
voor er ernstige dingen konden gebeuren,
slaagden enkele personen er in, den motor
buiten de tent op straat te brengen, waar
hij geheel uitbrandde. Niemand liep verwon
dingen op.
Dezer dagen bemerkte de pachter van het
visehwater v. D. te Vlaardingen, dat twee
personen in één der Maassluissche vlieten on
der Maasland bezig waren paling te ont
vreemden uit de aldaar staande fuiken. Van
D. riep hun toe, dat ze er af moesten blij
ven, waarop beide personen, de gebroeders
van G. uit 's-Gravenzande, naar hem toe
kwamen. Van D. trok zijn revolver en loste
een schot, hetwelk een der gebroeders in
den buik trof. Het slachtoffer is naar het
ziekenhuis te Delft gebracht. Zijn toestand
is niet onbevredigend. Men heeft hem ech
ter nog geen verhoor kunnen afnemen.
Onder de gemeente Hontenisse is door
onbekende oorzaak de schuur van den land
bouwer P. Verdummen geheel afgebrand. De
koewachter, die in de schuur sliep, kon met
moeite worden gered. Alle aanwezige dieren,
n.l. 14 melkkoeien, 3 paarden en 5 varkens,
kwamen in de vlammen om, terwijl ook de
landbouwwerktuigen en de geheele oogst
verloren gingen.
Een tot nu toe onbekend gebleven per
soon heeft te Spekholzerheide in den win
kel van den heer H. S. een meisje, dat daar
bediende, aangerand en getracht te bedwel
men. Hij bood aanvankelijk iets te koop aan,
maar het meisje, voorgevend dat niemand
thuis was, weigerde iets te koopen. Daarop
vroeg de man of het wel zeker was, dat
er niemand thuis was, waarop het meisje
bevestigend antwoordde. Dadelijk daarop
greep de man het meisje beet en hield haar
een bedwelmende vloeistof onder den neus.
Nog had het meisje de kracht om hulp te
roepen, waarop haar vader uit een achter
den winkel gelegen vertrek te hulp schoot
en den aanrander een pak slaag gaf. Toch
wist deze ten slotte de vlucht te nemen,
meldt de „Tel."
De politie onderzoekt of het hier mis
schien den zelfden persoon betreft die voor
veertien dagen te Eygelshoven een aan
randing deed en daarbij 2000 wist te
stelen.
Nabij Monster is Zaterdagavond door de
Westlandsche stoomtram van den Haag
naar Hoek van Holland op een overweg een
daar passeerende autobus van de onderne
ming Vios te Wateringen aangereden. Twee
inzittenden bekwamen dcor de glasscherven
verwondingen, terwijl de achterkant van de
bus werd vernield. De lichten van de loco
motief waren uitgewaaid.
Sjef van Dongen vertelt
In het jongste nummer van „Sobriëtas'
geeft Sjef van Dongen enkele bijzonderheden
over het alcoholgebruik op Spitsbergen.
Men heeft mij gevraagd iets te schrijven
over het gebruik van spiritualiën in de Noord
poolgebieden.
Naar men weet bestond er vroeger een
alkoholverbod in Noorwegen, terwijl het
op Spitsbergen niet was. Spitsbergen was
toen een veel gebruikt hulpmiddel om den
drank Noorwegen binnen te smokkelen.
De kisten wisky werden dan voorzien van
een adreskaart met een of ander Spifsbergsch
adres, doch in werkelijkheid bleef de wisky
in de Noorsche doorzendhavens hangen en
slechts in naam naar Spitsbergen doorge
zonden. Later werd het alkoholverbod in
Noorwegen opgeheven en kwam er daaren
tegen op verzoek van de maatschappijen
een alkoholverbod op Spitsbergen. Daar
was de zaak nu zoo geregeld dat alleen deze
maatschappijen drank mochten invoeren,
om die onder de menschen te rantsoeneeren.
Natuurlijk wordt deze wet wel eens een
enkelen keer overtreden en wordt er wel
eens een extra-glaasje gedronken, doch wer
kelijk heel zelden., b.l. bij gelegenheden,
die werkelijk zelden voorkomen. En dit
wordt mogelijk, omdat in deze uiterst spaar
zaam bewoonde, beter was het te zeggen
onbewoonde, uitgestrekte gebieden, alle con
trole op de naleving van verbodswetten
niet alleen uiterst moeilijk maar zoo goed
als onmogelijk is. Wordt iemand eens be
trapt, dan wordt hem een geldboete opgelegd,
die echter niet ten bate van de maatschappij,
maar van ziekenkassen en dergelijke komt.
Het rantsoen, dat de maatschappij toekent,
is werkelijk miniem, maar uiterst goedkoop,
daar de maatschappij er niets aan wil ver
dienen. Een flesch Bols kost er 78 cent. De
hoeveelheid die verstrekt wordt, mag niet
worden meegenomen, maar moet ter plaatse
worden gebruikt.
Een enkelen keer wordt er toch wel ge
smokkeld, zooals ik zeg politie en douanen
kent men er niet, wel is op Spitsbergen een
Sysseiman, d.i. een gouverneur, maar deze
zetelt te Kingsbay, 70 K.M. van het naaste
dorp verwijderd, en zoo onbereikbaar, dat
men 4 dagen loopen moet om er te komen.
Een tweedie oorzaak, die het drinken van een
extra-glaasje mogelijk maakt, is het feit,
dat hier 's zomers vele toeristenschepen
komen, Italiaansche, Fransche, Hollandsche,
Amërikaansche enz., met een zeer interna
tionale bevolking van soms 1500 man. Deze
trakteeren natuurlijk wel eens, hoewel er
dan zoo goed als nooit iets mee aan land
gegeven wordt, doch men heeft toch, zoo
lang het schip er ligt, nog wel eensgde gelegen
heid een glaasje champagne te drinken.
Op de derde plaats is er alkohol in den
vorm van medicijn aanwezig, doch ook dit
geeft geen aanleiding tot ruim gebruik, want
men moet het krijgen op voorschrift van
den dokter.
Besluit er wordt wel een zeldzaam glaasje
bij enkele gelegenheden gedronken, maar
nooit of nimmer tot onbekwaamheid toe.
Aldus ten minste op de nederzettingen.
Geheel anders is het soms lang niet
altijd met de vlottende bevolking, n.l.
de jagers en vangstlui, die vanuit Tromsö
de zee inzwalken en daar lange maanden
op jacht blijven. Hoewel er van deze lui
veel omkomen, is het mij altijd een levendig
raadsel geweest, hoe er nog onder zijn die de
ontzaglijke moeilijkheden van het vangst
leven te boven komen.
Om maar eens iets te noemen, als zij na
hun vangst in dit poolgebied in Tromsö
terugkeeren en daar hun waren aan den
man hebben gebracht en zij flink dik in de
duiten zitten, geeft het gros hunner zich
aan ware bacchanaliën over. Dan drinken
zij niet omdat het „lekker" is, maar slechts
met het doel zich te bedwelmen. Totdat hun
geld op is. Dan moeten zij vaak geld leenen,
natuurlijk onder belofte van teruggave, om
een volgende uitvaart ter vangst mogelijk
te maken. Op hun wrakke scheepje leeft
in hen dan voort de herinnering aan den
heerlijken jenever en teneinde raad drinken
zij dan alle spiritus, die zij onder hun bereik
hebben. Tenslotte drinken zij vaak den
„sprit" (brandspiritus) van het kompas op,
zoodat zij zonder kompas moeten varen.
Is de roes dan voorbij, dan drinken zij de
spiritus op van den spiritusbrander, die moet
dienen om den motor te verwarmen. Zoo
varen zij dan soms dagen lang in de onmete
lijke ijszee met een wrak schip, een ontred
derd roer, zonder kompas en met een dronken
kapitein en een dito stuurman. En toch,
o wonder indien ten minste geen storm
of kruiend ijs hen verplettert zijn er die
precies komen waar zij wezen willen.
Ik heb zelf meegemaakt, dat zij eens in de
kantine al het voorradige haarwater opkoch
ten om er zich aan te kunnen bedrinken.
Eens dat ik bij een troep jagers en visschers
kwam kijken, omdat zij zoo'a oorverdoovend
lawaai maakten, vond ik hen netjes in een
kring geschaard, rondom een emmer benzine,
ieder met een tinnen bekertje gewapend,
waarmede zij naar hartelust uit de benzine
bron hun hartje laafden.
Zoo ziet men, dat de ijszee en het ruwe
leven met het ruwe klimaat ook wel eens
althans uiterlijk ruwe zielen en zeden
schept.
Buiten deze jagers heeft men ten slotte
in het Noordpoolgebied de poolvorschers
e.a., die niet om de vangst maar om andere
redenen tochten door de „witte hel" maken.
Deze zullen, ten einde hun sterfkans niet te
vergrooten en ten einde gezond te kunnen
blijven, zich steeds van twee zaken zorgvuldig
onthouden zeewater en alkohol.
De meneer, die zijn moeder wilde ver
rassen
Te Rotterdam vervoegde zich Donder
dagmiddag omstreeks 4 uur bij een pension
in de Diergaardelaan een meneer, die vroeg
of hij daar een kamer kon huren. Mevrouw
was niet thuis, doch het dienstmeisje wilde
hem wel een kamer laten zien, die vrij was.
De meneer, die ongeveer 26 jaar oud moest
zijn, donkerblond haar had, een glad ge
schoren gezicht, bruine oogen, een wratje
boven zijn linkeroog en een bruinbeige over
jas plus zwart bolhoedje droeg, bekeek de
kamer, zei, dat hij haar terstond wilde
huren en beloofde, om zeven uur 's avonds
terug te zullen komen om met mevrouw een
en ander te regelen. Zoo gezegd, zoo gedaan.
Omstreeks zeven uur verscheen de pen
siongast in gezelschap van twee mannen en
een handwagen, waarop een radio-toestel
stond en zijn bagage lag.
Hij legde mevrouw uit, dat hij aan zijn
moeder, die in de buurt woonde, een radio
toestel cadeau wilde doen, maar om zich
nu te overtuigen of het toestel in de Dier
gaardelaan goed werkte, wilde hij het zoo
graag eerst op deze kamer een paar dagen
probeeren, of mevrouw nu goed vond, dat
de monteurs het maar direct in zijn kamer
opstelden.
Mevrouw had daar als geroutineerde
pensionhoudster, die weer dat men het zijn
huurders niet al te moeilijk moet maken,
geen bezwaar tegen; trouwens het was het
werk van een oogenblik.
Spoedig zat de meneer, die zijn moeder
zoo lief wilde gaan verrassen, aandachtig te
genereeren en ving uit den aether de meest
kostelijke golfjes op.
Toen hij zoo eenigen tijd zijn a.s. geschenk
beproefde had, wilde hij alvorens de nacht
rust te beginnen, toch eerst nog even naar
zijn lieve moeder gaan, trouwens hij zou
daar nog een en ander moeten halen voor zijn
kamer en vroeg daarom aan mevrouw of
zij niet even een koffer te leen had.
De gewillige hospita gaf hem een koffer,
waarop meneer spoedig verdween, met de
belofte over ëen uurtje te zullen terugkomen.
Hij keerde echter niet weer....
De hospita achtte zich toen het midder
nachtelijk uur aansloop, gerechtigd even op
de kamer van haar nieuwen huisgenoot te
gaan kijken en schrok hevig.
Het radiotoestel was er niet meer, ook de
bagage was verdwenen.
Mevrouw belde de politie op.
Het politioneel onderzoek bracht, zoo
meldt de „Msb", meer licht in deze zaak.
De meneer met het bolhoedje en de kleine
wrat boven zijn linkeroog bleek namelijk
des middags na vier uur een bezoek te heb
ben gebracht bij een radio-handelaar, waar
hij vertelde aan de Diergaardelaan te wonen
en voor zijn moeder een radio-toestel te
willen koopen.
Omdat nu deze mama ook op den Dier-
gaardesingel woonde, wilde hij het toestel
zoo graag eerst een paar dagen op zijn kamer
probeeren.
De rest begrijpt men.
De politie verzoekt thans inlichtingen over
dezen handigen oplichter, did1 er vandoor is
met een toestel ter waarde van 275 gulden
en een koffer.
De nummerk van het toestel en het gelijk
stroomapparaat zijn 14733 en 14440, be
nevens 47.19. De luidspreker, welke er bij
hoort, is van het model no. 2007.
feur en zijn helper waren er wonder boven
wonder met eenige schrammen afgekomen.
De auto werd zwaar beschadigd.
Te Heesch, bij Oss, is Ingebroken bij den
heer Pijnappel. De brandkast is uit het huis
gehaald en op eenigen afstand van de wo
ning geopend teruggevonden; de inhoud was
verdwenen. De heer Pijnappel, die penning
meester is van den Boerenbond, had de gel
den daarin geborgen. Deze inbraak is reeds
de vierde, die binnen enkele weken in deze
omgeving heeft plaats gehad.
Zondag brak brand uit in een teekenloods
in gebruik van een architect, onder wiens
leiding een bouwwerk wordt uitgevoerd, op
het terrein van de inrichtingen voor zwak
zinnigen en jeugdige idoten, Vorgeest en
Endegeest te Oestgeest. De loods, die spoe
dig geheel in brand stond, had een opper
vlakte van ongeveer 10 b ijl5 M. Met twee
stralen van het gesticht Endegeest werd de
brand geblscht. De motorspuiten uit Leiden
en Oegstgeest, die op het eerste alarm met
groot materiaal waren uitgerukt, behoefden
bij aankomst geen dienst meer te doen.
De orzaak vo.7 den brand is tot dusver
onbekend. Men vermoedt echter dat een
der verpleegden in de nabijheid van de
loods, vuur heeft gebruikt.
Zaterdagnacht omstreeks drie uur is de
34-jarige stationsambtenaar W. J. de Vries
op het station D.P. te Rotterdam onder een
binnenkomenden goederentrein geraakt,
doordat hij zonder uit te kijken de rails
overstak. Beide voeten werden hem afge
reden, beide beenen werden verbrijzeld. In
ernstlgen toestand werd hij naar het zieken
huis overgebracht.
Nabij het klooster „Abshoven" te Geleen
is een auto-ongeluk gebeurd, dat nog een
goed verloop had. De vrachtauto van de
Kiezelexploitatie van Daal uit Leyenbroek-
Sittard wilde alhier voor een tweetal fietsers
uitwijken, met het gevolg dat de auto tegen
een electrischen paal terechtkwam, welke
doormidden brak, zoodat de draden op den
grond vielen. Inmiddels kwamen menschen
toeloopen. Door onvoorzichtigheid kwam het
kind van den heer Keulers aan een der dra
den, en werd tegen den grond geslingerd
zonder verwondingen op te loopen. De cftauf-
Uit het overzicht van de besmettelijke vee
ziekten gedurende October (Staatscourant)
blijkt, dat onder 4150 veebeslagen in die
maand mond- en klauwzeer werd geconsta
teerd, vorige maand reeds was geconstateerd,
op 1 October nog niet vrij van de ziekte
waren.
De helft der gevallen komt voor rekening
van de provincie Friesland met 2209 be
smette bedrijven.
Drente, Overijsel, Gelderland en Zeeland
blijven bensden de 50; in N. Holland bedroeg
het aantal 586. In Z. Holland 410, in Utrecht
364, in Groningen 306, in Gelderland 72, in
N. Brabant 80. Limburg bleef geheel vrij.
Het aantal beslagen, waarbij reeds in Sep
tember mond- en klauwzeer werd geconsta
teerd erA'e op 1 October nog niet vrij waren,
bedroeg 4614, waarvan Friesland 2204.
Op verzoek van de Directie van den Land
bouw werd evenals vorige jaren door de bur
gemeesters der gemeenten, waar de teelt van
beteekenis is, een onderzoek ingesteld naar
de met karwijzaad bezette oppervlakte, bij
welk onderzoek de gem. commissies voor de
iandbouwstatistiek bijstand verleenden.
Een zoodanig onderzoek is thans geschied
in 60 gemeenten, in welke in het oogstjaar
19271928 88 pet. van de in Nederland met
karwijzaad bezette oppervlakte was gelegen.
In deze 60 gemeenten blijken thans 3532 H.A.
karwijzaad voor den oogst 1929 te velde te
staan, tegen 2979 H.A. in 19271928, hetgeen
dus een vermeerdering van ongeveer 19 pet.
beteekent. Op grond daarvan kan de totale
in Nederland met karwijzaad bezette opper
vlakte thans geschat worden op 3989 H.A.
tegen 3352 H.A. in 1927—1928.
In Groningen en Noord-Holland is de ver
bouw van karwijzaad sterk uitgebreid, in
Zeeland en westelijk Noord-Brabant daaren-.
tegen ingekrompen, 28 gemeenten In de eerst
genoemde provincie toonen een vooruitgang
van 1621 H.A. in 1927—1928 tot 2014 H.A. in
19281929, dus van omstreeks 24 pet. In
Noord-Holland wordt in 11 gemeenten een
vermeerdering waargenomen van 33 pet.,
namelijk van 658 H.A. in 19271928 tot 872
H.A. voor den oogst 1929.
In westelijk Noord-Brabant verminderde de
met het betrokken gewas bezette oppervlakte
in 8 gemeenten van 309 H.A. tot 300 H.A., dus
slechts met 3 pet., en in Zeeland in 11 ge
meenten van 361 H.A. in 19271928 tot 315
H.A. in 1928—1929, dus omstreeks 12 pet.
vermindering.
De oogst van karwijzaad heeft in 1927 4556
ton bedragen, terwijl In de periode 1 Juli
192730 Juni 1928 6665 ton werd uitgevoerd
en 111 ton ingevoerd, waardoor dus de aan
wezige voorraad een vermindering onderging
van 1998 ton, ongeacht het biir miandsch
verbruik en de hoeveelheid, die door schoo
ning vóór den export nog uitviel.
Hoe groot de aanwezige voorraad op 1 Juli
j.l. nog was, valt niet te zeggen, aangezien
omtrent het binenlandsch verbruik geen vol
doend nauwkeurige cijfers bekend zijn.
Uit Berlijn meldt men aan het Hbld.:
Volgens berichten uit New-York heeft de
Fairshild Aviation Corp. patent aange
vraagd op een uitvinding, waardoor aan het
gedruisch der vliegmotoren een einde wordt
gemaakt.
Het vertrek op 11 December bepaald
In overleg met het hoofdbestuur van
Posterijen en Telegrafie heeft de K. L. M.
besloten, dat de P.H.A.E.N., hetzelfde
vliegtuig, waarmede Smirnoff en Aler de
reis maakten, doch thans voorzien van de
nieuwe registratieteekens, van Schipnol
naar Indië zal vertrekken in den morgen
van Dinsdag U December 7,30 uur.
Bestuurders zjjn de K.L.M.-vliegers Dut
meiaar, in dienst bij de K.L.M. sedert April
1923 en Frijns, in dienst bij de K.L.M.
sedert Mei 1927 en de werktuigkundige
Bruynensteyn.
Frijns heeft in 1927 met Koppen in „De
Postduif" reeds het traject Amsterdam
Batavia en terug gevlogen. In het vliegtuig
zal zoowel op heen- als op de terugreis 350
K.G. post worden meegenomen.
Vanwege de K. L. M. wordt gemeld:
Een der meest geregelde passagiers van
de K. L. M. vertrok Zondagnacht met de
boot via Hoek van Holland naar Engeland,
trof te Harwich op de kade een zijner za
kenrelaties, behandelde met dien in den
trein naar Londen alle loopende zaken,
teekende contracten en vertrok nog den
zelfden ochtend om 10 uur met het K.L.M..
vliegtuig naar Nederland.
Na dus Zondagavond vertrokken te zijn,
kon deze zakenman Maandagmiddag weder
op zijn kantoor in Nederland werkzaam
zijn.
Naar verluidt is Lindberg op zijn vlucht
van de Mexicaansche stad Tampico naar
de V. V. verdwenen.
Verscheidene vliegers zijn naar de grens
plaatsen van Texas vertrokken, om te zoe
ken naar het vliegtuig van iLndberg, dat,
naar men gelooft, in de nabijheid van de
grens een noodlanding heeft moeten doen.
Passagierslijst van het m. s. Christiaan
Huygens, dd. 31 Oct. van Batavia vertrok
ken en 28 Nov. a. s. te Amsterdam verwacht.
Te Genua zijn gedebarkeerd A. P. Aga-
noor, mej. R, Agenget, fam. V. v. Alphen,
fam. A. Andreas, W, P. Ark, fam. van Baa
ien, mej. Y. v. d. Baaren, fam. C. Baas, fam.
C. Baas, fam. S. J. Baukema, fam. J. W. van
Beem, fam. E. J. C. Benthiem, W. Berendt, J.
v. d. Bergh, J. J. Beun. Mr. K. Blom, mevr.
E. A. de Boer, S. de Boer. W. J. de Boer, mevr.
E. O. de Bordes, mevr. J. A. Bragger, fam.
A. J. Brassem, fam. J. ten Brink, mevr. J. F.
Böchler, fam. A. A. M. Bullinga, fam. Mr.
Burness mevr. C. C. Bylard, Hr. Buchra
Ghali, J. Campbell, Hr. Callmander, W.
Coelyn, mej. R. B. Cohen. H. F. Creutzfeld,
fam. H. W. Dalmeyer, fam. A. van Dam, fam.
Th. J. van Dam, mevr. Dorrestein, D. C. v.
Eibergen Santhagens, mevr. M. Eichel, Ir.
P. Emma, mevr. M. Freemantle, fam. Dr.
G. J. Folpmers, W. en A. Fritz, mej. J. Y.
van Geelsen, H. Gelderman, fam. J. F.
Gregorius. Freule de Graeff, Eerw. Zr. L. v.
Haaren, Ir. J. W. Hanrath, Ir. Th. Hartelust,
C. F. A. Harting, fam. G. E. van Heemskerk,
fam. F. E. Held, mevr. A. Hemmer, fam. J.
Th. Heymans, E. D. Hibbeler, Ch. L. G.
Hilgers, L. W. Hoekstra, fam. K. J. Hofland,
fam. Hollmann, fam. H. J. v. Holst Pelle-
kaan, J. d' Hondt, fam. H. W. Horsting, fam.
J. A. ten Houte de Lange fam. D. J. C.
Jansen, fam, J. H. Japing, fam. C. Jeltes, J.
de Jong, W. T. de Jong, fam. L. Ch. Kalden-
bach, F. W. Kan, mevr. Kemeling, fam. Y. J.
de Kempelnaer, L. Keus, fam. J. Kilian, fatn.
H. J. M. Klaar, fam. Klefin, fam. G. Krabben
bos, J. Kruisheer, fam. W. H. Kunkels, fam.
C. H. Langenbergh, Th. J. Leesmans, mevr.
E. dé Leeuw, fam. Ir. J. B. Leeuwenberg, fam
Levy, fam. P. List, Eerw. zr. Loogman, mej.
K. Lund, fam. C. J. v. d. Meulen, fam. C. S.
Meyer, mevr. M. J. C. Meyer, fam. A. Mei-
nesz, S. Mohr, A. Miooy, E. Mooyaart, J.
Morks, H. M. Morra, fam. J. M. Morren, J.
Mulder, L. Mulder, J. Naerebout, mej. Nang
A. Po, fam. Nickel, mej. A. Njim, Mr. Nolan,
Eerw. Pater van Nunen, H. Nydam mm.
Ogilvie, A. Onderwater, fam. W. C. Ooster
hout, fam. Parker, fam. Ch. M. de Pork, fam.
H. C. L. Persyn, A. J. v. d. Pol, fam, J. J.
Polis, fam. J. K. von Prehn. Y. Prosé, mevr.
Reiss, fam. Ir. W. Reyinga, L. Riedborst, fam.
E. C. de Riel, E. A. M. Rietschei, E. Riet-
schel, mevr. J W. Roelofsz, J. G. Roggeveen,
jongej. N. Rogiero, fam. Roozendaal, H. Rui
ter, W. H. Rusholme, fam. O. Sachumsky,
E. Saccal, Sayed Abdullah Salates, mevr.
Schaafsma, W. Scabell, C. P. Schafer, J.
Schellinger, fam. A. Schilling, fam. Ir. W.
Schlingemann, C. Schmidt, mevr. Schoneveld
L. C. Schweyer, Mr. Shister, fam. J. Sluy-
ter, fam. L. L. Sluyter, fam. L. L. Sluyter,
fam. P. M. Smits, fam. Dr. Smits, G. J.
Soesman, J. Speelman, H. Spits, mej. A.
Sprènger, fam. E. Straatemeyer, W. Teer,
fam. A. J. Tolchuys, A. Tervooren, fam.
G. H. Timmermans, fam. H. van Tinteren,
A. H. van Tooren, fam. v. Tulleken, Comte
dy' Ursei, fam. J. Veen, fam- W. Veraart,
fam. N. J. Verhoeff, S. Versluys, Mr. N. C.
Visser, G. H. Voorhoeve, C. F. H. de Vries,
fam. J. H. de Vries, Leopold Vitta, W. J.
Vrolijk, S. v. d. Waals, mej. A. Wardenaar,
fam. M. J. Wasterval, E. Wennerb'erg, mevr.
N. C. Wesser, V. S. Westh, fam. J. Wevas, J.
de Wilde, mevr. wed. Willemse, fam. Q. Wo-
wor, N. A. v. d. Woord, fam. B. Wyers, gfam.
J. Boufrere.
Te Southampton zullen debarkeeren mej.
R. A. Boasly, fam. H. Dawspon Greve, H. W.
Ward.
Te Amsterdam zullen debarkeeren B. H.
Aschof, J. J. Sasseleur, J. H. Bonten, H. M.
Burgers, A. C. Buster. B. Bymolen, fam. P.
Cats. Hr. Cordemans, fam. W. H. Draayer,
mej. I. Engström, fa,. Dr. A. A. M. Groot,
E. van Haassen, W. L. Haye, C. A. Herlaar,
mej. M. Huey, mevr. O. M. Humme, C. e.
Jansen, fam. Mr. P. H. C. Jongmans, fam.
C. O. Jonkers, 'A. A. M. Koesen, fam. R. R.
Ling, P. Mager J. F. A. Kossing Holsteyn,
fam. L. Pabst, fam. H. J. Raad, fam. R. Röben
H. v. d. Boer, mej. C. Rijnenburg,
binding IndiëNederland circa 1/18 secunde
zal bedragen. Men liet te Amsterdam, voor
nader onderzoek, machinaal de letter v sei
nen naar Indië met een snelheid van veertig'
woorden per minuut. Een punt komt dan op
circa 1/36ste secunde duur en iedere punt van
het echo-teeken zou samenvallen met een
vorig punt van het directe teeken, terwijl de
streep van de v wat langer zou worden. Dit
bleek inderdaad het geval te zijn. Bij twintig
woorden per minuut ging het geheele teeken
In een streep over. Dit klopte alles goed.
De echoteekens konden in Indië zeer mooi
op den band met de „recorder" opgeteekend
worden. Hieruit werd uit een groot aantal
waarnemingen het berekende gemiddelde van
1/8 of 0.0.56 secunde gevonden, schommelende
tusschen 0.058 en 0.059 secunde, dus wat
grooter, omdat bij de berekening van de 1/18
secunde, de voortplantingssnelheid op 300.000
km/sec. is gekomen, wat niet juist is in de
geïoniseerde lagen en omdat bovendien de
weg door de Heaviside-iaag langer is dan over
het aardoppervlak.
Door gebruik te maken van reflector-an
tennes kan men de nadeelige werking van de
echo opheffen.
Het Gouvernement te Nanking heeft
een overeenkomst aangegaan met de Radio
Corporation of America, inzake den bouw
van een telegrafie-zend-station van groot
vermogen voor handels-doeleinden Het sta
tion, dat geheel naar de eischen des tijds
zal worden ingericht, moet in Novembet
van het volgend jaar gereed zijn.
Het station zal bestaan uit twee trans-
oceanische zenders, welke den dienst zullen
onderhouden met Europa en Amerika. De
kosten van de geheele installatie zullen
170.000 dollar bedragen.
Wanneer de nieuwe zender in werking
treedt, zullen de telegramtarieven aan
merkelijk verlaagd worden.
De proefnemingen van den General Elec
tric Company-zender te Schenectady met
het station van de Amalgamated Wireless
Australasia Ltd. te Sydney gaan nog steeds
door. Verschillende belangrijke resultaten
heeft men reeds kunnen boeken.
Verleden week vond wederom een pers-
gesprek plaats tusschen vertegenwoordigers
van de Amerikaansche en Australische
kranten, dat uitnemend geslaagd mag
heeten.
Aan beide zijden kon men elkander goec
verstaan en de verschillende vragen werdén
vlot beantwoord.
Het aantal luisteraars in het buitenlan0
bedraagt thans in Oostenrijk 306.320, ir
Denemarken 230.460, in Engeland 2.528.919,
in Hongarije 117.933, in Noorwegen 62.870
in Zweden 370.991, in Zwitserland 65.727,,
in Tsjecho-Slowakije 22.269, in Litauen
15.000, in Roemenië 7000 en in Duitsch-
land 2,334.253.
mevr.
mevr. E. M. Schilling, W. Schulz, fam. Ch.
Schulz. fam. Schweitzer fam. G. van Soelen,
J. Ch. Spaan, fam. W. H. Strubbe, fam. V.
H. Veringa, J. A. H. Vesters, fam. Vixeboxse,
fam. I. D. de Vries.
Reeds eerder is melding gemaakt van het
echo-verschijnsel by de zeer-korte-golfseinen,
welke ontstaan door het rondom de aafde
loopen van het teeken.
Interessante mededeellngen hierover wor
den door den bekenden korte-golf-specialist
van den Indischen P. T. T.-dienst, A. de
Haas, in „Radio Nieuws" gedaan.
Het is n.l. dikwijls gebleken, dat de seinen
van 'n korte-golf-zender, alhoewel zeer sterk,
onleesbaar zijn, tenzij het station langzaam
gaat seinen. Dit is een gevolg van de rond-
loopende echo-teekens, welke de Morse-sei
nen storen en bijv. van een d (een streep met
twee punten) een b maken (streep met drie j
punten) enz. Het optreden hangt af van den
weg, welken de transmissie volgt, golflengte,
richtwerking van den ontvanger enz. De echo
ontstaat niet alleen door geheel rond de aarde
loopende teekens, maar ook door langs ver
schillende wegen loopende teekens. Men kan
uitrekenen, dat het tijdverschil voor echo-tee
kens uit verschillende richting voor de ver-
De intergeallieerde Legerleiding in het
beZfctt- gebied deelt ons mede, dat het in
het bezit hebben van toestellen, bestemd
voor de ontvangst van golven beneden 200
meter, nog steeds verboden is en opheffing
van het luisterverbod voor deze golflengten
in de naaste toekomst niet zal geschieden.
De bemoeiingen vah de Duitsche Rijks-
post inzake de opheffing van het verbod zijn
dus vruchteloos geweest.
Ter gelegenheid van de van 24 November
tot 2 December in Keulen te houden Tweede
Westduitsche Radiotentoonstelling, organi
seert het Centraal Instituut voor Opvoeding
en Onderricht in samenwerking met de
Westdeutsche Rundfunk een congres, ter
bestudeering van het school-radio-vraagstuk.
De Directie van de Tsjecho-Slowaaksche
Omroepmaatschappij „Radio-Journal" heeft
in haar laatste vergadering besloten, om
vanaf 1 December e.k. de navolgende ver
anderingen in de programma-samenstelling
in te voeren.
1. Het Duitsche Theater te Praag zal in
1929 met den zender te Praag worden ver
bonden, zoodat ook opera-uitvoeringen van
dit theater gebroadcast kunnen worden.
Als proef wal in de volgende maand één na
middag-uitzending en één avonduitvoering
vanuit het Duitsche Theater geschieden.
2. De zendtijd in de Duitsche taal zal in
het vervolg 30 minuten per dag bedragen.
3. Bij groote opera- en concertuitzendingen
zal, behalve in de Fransche, Engelsche en
Tsjechische taal, ook in de Duitsche worden
aangekondigd.
4. In de avondprogramma's zullen voor
taan ook Duitsche kunstenaars mogen op
treden.
5. De gramofoonplaten-concerten zullen
in het vervolg ook liederen in de Duitsche
taal mogen bevatten. Deze maatregelen
zijn door de Directie aangenomen, om aan
de wenschen der Duitsch-sprekende luister
aars in de Tsjecho-Slowaaksche Repu
bliek tegemoet te komen.
