Binnenlandsch Nieuws
Cond
12
Gemengd Nieuws
Mfèm
VOOR DE HUISKAMER
eerste blad
orzeep
DE HELDERE
HUISVROUW
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
DINSDAG 27 NOVEMBER 1928
BLADZIJDE 2
De Staatsbegrooting 1929
Invoerrecht op vleesch
De Indische Volksraad -
KERKNIEUWS
Kardinaal Van Rossum en
het Melania-werk op Java
De toestand van Jhr. mr.
Ch. Ruys de Beerenbrouck
Zilveren jubileum van het
Residentie-orkest
Medailles ontvreemd
Vrijstelling van wegen
belasting
De bloeiende Cameroen-
rïïissie der Paters van den
H. Geest
De Staat en de K.L.M.
Een kroniek van het bisdom
Breda
RECHTSZAKEN
De sigaretten-automaat
uitspraak van den
Hoogen Raad
V R A G E N B U S
UITLOTINGEN
RADIO-NIEUWS
A F K-Döberitz verandert
zijn golflengte
Een geraffineerde truc
De roofoverval te
Ulvenhout
Boerderij afgebrand
Verdronken
De aanhouder wint
Een aanrijding met
doodelijken afloop
Twee roovers
Huiselijke twist met ernstig
gevolg
MARKTNIEUWS
Moedertje
Memorie van Antwoord omtrent:
Waterstaat
Verschenen is de Memorievan Antwoord
ontrent het Hoofdstuk Waterstaat der
Staatsbegrooting 1929.
De Minister zou de positie der beide
inspecteurs-generaal niet willen bestendigen.
Het ligt in het voornemen de driehoofdige
leiding te vervangen door een éénhoofdige.
Op den Minister in de eerste plaats komt
dan tevens de taak te rusten, om de moge
lijkheden en de wenschelijkheid van verdere
hervormiiig na te gaan. De Minister ver
trouwt, dat op deze wijze, zonder al te
forsch ingrijpen, een bruikbare uitkomst
bereikbaar zal blijken.
De Minister stemt in met de meening,
dat de afschaffing van tollen niet gefor
ceerd moet geschieden, omdat daarmede te
groote sommen zouden zijn gemoeid. Be
houdens deze tempering, moet échter ook
haar zijn oordeel getracht worden, zoo
spoedig mogelijk de tollen te doen verdwij
nen; hij is reeds zooveel mogelijk in die
richting werkzaam.
Met de opmerking ten aanzien van de
tolheffing te Zaandijk, die krachtens ge
meentelijke belastingverordening geschiedt,
heeft de Minister zijn ambtgenoot van Bin-
nenlandsche Zaken en Landbouw in kennis
gesteld.
Van een regeling om de wegenbelasting
slechts te doen betalen voor motorrijtuigen,
die van wegen gebruik maken, welke uit
de wegenbelasting worden verbeterd of aan
gelegd, is bij ue voorbereiding der Wegen
belastingwet lilt practische overwegingen
afgezien.
De Minister is tegen de instelling van
een Vervoerraad. De in het V. V. geuite
beschuldiging van partijdigheid inzake
autobussen, moet de. Minister met nadruk
terugwijzen.
Spoorwegen
De tariefsverlaging van 1 Juli 1926 heeft
nog niet voldoende doorgewerkt om thans
te kunnen beoordeelen, of tot een verdere
Verlaging zou behooren te worden over
gegaan.
Plannen tot électrificatie van meer lijnen
zijn in studie. doch. hebben geen vasten
vorm aangenomen. Voor een algemeene her
ziening der bepalingen omtrent de dienst
en rusttijden van het spoorwegpersoneel,
bestaat geen aanleiding.
Aan algemeen herstel van de bewaking
der onbewaakte overwegen, valt om finan-
cieele redenen niet te denken. De commis
sie, die een onderzoek naar de veiligheid
voor de onbewaakte overwegen instelt,
heeft haar verslag nog niet uitgebracht,
doch het is binnen niet al te langen tijd te
verwachten.
Een onderzoek inzake de openstelling
Van de brug over de Singelgracht te Am
sterdam is ingesteld.
Onbeperkte toelating van reizigers met
derde klasse-biljetten in de restauratie-
Wagens van D.-treinen, zou er toe kunnen
leiden, dat ze de reis geheel in die wagens
aflegden, om de vracht in de hoogere klas
sen te ontgaan.
Luchtverkeer
Haar dev aanvankelijke meening van den
Minister, is het niet uitgesloten, dat men,
Wil de- Nederlandsche burgerlijke luchtvaart
liet- achterblijven bij de buitenlandsche,
feeds zeer spoedig zou moeten komen tot een
opleiding althans van eenrtieel der leden van
de benjanning, der burgerlijke vliegtuigen in
den geest-»van de opleiding van de stuur
lieden ter koopvaardij.
Eerlang is de indiening te verwachten van
een- wetsontwerp, hetwelk de mogelijkheid
zal scheppen om,- tot ëen behoorlijk onder
zoek en een. betrouwbare statistiek inzake
de ongevalien in de binnenscheepvaart te
komen, ten einde de mogelijk later te
hemen maatregelen op goede gronden te
doen rusten.
postvluchten naar Ned.-Indië en terug, waar
van één bereids is volbracht, een tweede
binnenkort zal worden ondernomen en de
overige in den loop van het jaar 1929 en zoo
hoodig in 1930. Deze onderhandelingen zijn
zoo ver gevorderd, dat het sluiten van een
overeenkomst binnen zeer korten tijd kan
worden verwacht.
De Minister van Financiën brengt ter
kennis van belanghebbenden, dat de com
missie van deskundigen voor de samenstelling
van de prijscourant ter berekening van het I
invoerrecht op versch of gekoeld vleesch, in
hare vergadering van 23 dezer bedoelde
prijscourant heeft vastgesteld als volgt:
Rund- en kalfsvleesch, versch of gekoeld
100 K.G. 40.
Gedurende de maand December 1928 zal
mitsdien het invoerrecht voor de hierboven
bedoelde vleeschsoorten bedragen 10 pet van
de hiervoor vermelde waarden.
stelt hooge eischen, en
terecht. Haar linnen
goed kan veel langer
mee bij gebruik van
goede waschproduc»
ten, waardoor zij
belangrijk spaart.
beantwoordt aan deze
eischen, spaart Uw
linnen.
ct. per groot dubbel stuk.
Aneta seint uit Batavia; De Volksraad
heeft het wetsontwerp inzake opsporing en
ontginning van aardolie etc. op Madoera met
25 tegen 6 stemmen aangenomen.
Mr. Neytzell de Wilde hield de sluitings
rede.
Uit Rome schrijft men aan de „Msb.":
Naar wij vernemen, heeft de behandelende
geneesheer het noodig geoordeeld, dat Z.Em.
kardinaal W. van Rossum tot minstens a.s.
Zondag het bed houdt.
Niettegenstaande zijn ongesteldheid heeft
Z.Eminentie er prijs op gesteld, aan zijn ziek
bed in de kliniek Quisisana te ontvangen in
genieur W. Hattink uit Djocjacarta,- op door
reis met verlof naar Nederland, en' zijn echt-
genoote mevr. J. Hattinkvan Embden, lid
van het hoofdbestuur van Melania op Java.
In het onderhoud, dat meer dan een kwar
tier duurde, toonde Zijne Eminentie groote
belangstelling voor den missiearbeid op Java,
en juichte het bijzonder toe, dat Melania-
leden van Indië en van Nederland door per
soonlijke kennismaking en mondelinge uit
wisseling van gedachten het werk hunner
vereeniging tot steeds hoogeren bloei en
rijkere vrucht trachten te brengen.
De omstandigheden in aanmerking ge
nomen, kan de toestand van den voorzitter
der Tweede Kamer, jhr. mr. Ruys de Bee-
fenbrouck, minister van Staat, zoo gunstig
•Hogelijk worden genoemd.
Het bestuur van „Het Residentie-Orkest"
heeft besloten, het feit, dat het orkest dit
iaar 25 jaar zal bestaan, te herdenken, door
een aan het eind van dit seizoen te geven
jubileum-concert, 'waarvan de opbrengst zal
borden aangewend ten bate van de orkest
leden.
Aneta seint uit Batavia: Men heeft ont
dekt, dat drie groote en zeventien kleine
Souden medailles voor langdurigen dienst
tot een waarde van ongeveer 750. uit het
departement der Marine gestolen zijn. Een
ambtenaar, die de medailles in bewaring
Had en sedert kort te Soerabaja werkzaam
's gesteld, bekende schuld en werd gearres
teerd.
Bjj Kon. besluit is bepaald, dat vrijstelling
fan wegenbelasting wordt verleend:
1. aan in Duitschland wonende of ge-
Vestigde houders van autobussen, terzake
Van autobussen, welke uitsluitend worden
Sebezigd in een geregeld en door bevoegde
Autoriteiten toegelaten verkeer, dat zich
°ver de Nederlandsch-Duitsche grens uit
trekt, voor zoover dit verkeer op Neder-
landsch grondgebied plaats vindt;
2- aan in Duitschland wonende douane-
eh andere belasting-autoriteiten terzake van
Ue motorrijtuigen, voorzoover deze op
Hederiandsch grondgebied gebezigd worden
f oor dienstreizen in het Nederlandsch-Duit-
sche grensverkeer.
Üe bekeering der heidenen in de Cameroen-
missie is werkelijk een massa-beweging, een
nieuw Pinksterwonder geworden. In 1914 telde
die MiSslé 26.000 christenen en 15000 cate
chumenen.
Het aantal christenen is thans aange
groeid tót 126.775, terwyi het aantal catechu
menen 101.078 bedraagt. In het dienstjaar
19261927 werd het H. Doopsel aan niet
minder dan 22.843 heidenen toegediend, waar
onder 13.041 volwassenen. Er zijn paters in die
missie, die op een enkelen dag 300—400 per
sonen te biechten hebben. Op de Zaterdagen
gaat hun aantal tot 600, terwijl er Zondags
een 15.000 christenen naar de missiekerk ko
men. In de missie-statie van Yaounde hooren
een vijftal paters op het einde van de week
de biecht van niet minder dan 6000 personen.
De missionarissen bezweken onder den ar
beid. Tien nieuwe paters zijn in September
naar de Cameroen-enissie scheep gegaan.
N»ar aanleiding, van de in het Verslag
°Ver het wetsontwerp tot verhooging fan
hoofdstuk ix der Staatsbegrooting voor
1928 fdeelneming aandeelenkapiaal K.L.M.)
«csteide vraag, of de K. L. M. tegenover
uet vervroegd nemen van aandeelen door
Co, t RlJk' zich verbonden heeft tot een
rtrn-prestaUe, deelt de Minister van
crstaat mede:
Sen Cie Hiaatschappij zyn onderhandelin-
Kevoerd tot het uitvoeren van twaalf
„Sancta Maria" bevat o.m. van dé hand
van Mgr. P. Hopmans het volgende schrijven:
Volgens gebruik willen wij aan het einde
van het jaar een overzicht geven van den
toestand van -het Bisdom, die in het alge
meen bevredigend mag genoemd worden.
Het bisdom telt 114 parochiën, verdeeld
over 10 dekenaten. Buiten de 114 parochie
kerken bestaan er nog 5 openbare kerken. De
zielzorg wordt uitgeoefend door 114 Pastoors,
42 Rectoren en Conrectoren en 132 kapelaans.
De leiding van het Groot Seminarie met
zijn 84 seminaristen is opgedragen aan den
president met 5 professoren, van het Klein
Seminarie met zijn 140 studenten aan den
regent met 12 professoren.
Het aantal priesters, met inbegrip van de
12 rustende, bedraagt 325, van wie er 288 in
de zielzorg zijn, zoodat dooreen gerekend
voor elke 882 zielen een priester ten dienste
staat. Einde 1927 bedroeg het aantal kinderen
43036, het totaal aantal zielen 253,907. In 1927
werd het aantal zielen vermeerderd met ruim
2200.
In 1927 werden 680 doopen toegediend, ruim
acht millioen H. Communiën uitgereikt, d.i.
ongeveer 200.000 meer dan het vorig jaar.
Ingezegend werden 172 huwelijken: aan
6410 personen (kinderen en volwassenen)
werd het H. Vormsel toegediend; 40 anders
denkenden gingen' over tot de Katholieke
Kerk. Tegenover deze kleine aanwinst, welke
ons verheugt, moeten wij ons bedroeven over
een aanzienlijk aantal afvalligen en onver
schilligen vooral in de steden, die haar ka
tholieke plichten verwaarloozen. Mogen de
getrouwen met óns alle dagen het bekende
gebed storten voor de bekeering onzer dwa
lende broeders.
Einde 1927 bedroeg het aantal kloosterhul
zen 127 n.l. 32 van 19 mannelijke en 95 van
23 vrouwéiyke Orden of Congregaties.
Voor den St. Pieterspenning werd aan Z.H.
den Paus afgedragen de som van 14100 gld.,
welke som niet komt tot het bedrag, dat van
ons Bisdom verlangd wordt, n.l. 12 ct. per
jaar per Communicant na de plechtige H.
Communie. Opgebracht werd voor de H.
Kindsheid 15114 gld., ongeveer 200 gld. meer
dan het vorig jaar; voor het Genootschap tot
Voortplanting des Geloofs 22908 gld. i. ruim
2200 gld. meer dan verleden jaar.
Den len November 1928 waren in het Bis
dom 220 katholieke scholen voor lager °"Uer-
wys (8 meer dan verleden jaar) met 373-2
voor de leerschool en 9745 voor de bewaar
school, slechts zeer enkele parochiën zijn nog
van een katholieke school verstoken.
Het is ons een groote voldoening te kunnen
vermelden dat wijkverpleging door religieuze
verpleegsters is opgericht voor alle parochiën
met uitzondering van één enkele, welke toch
naar een oplossing in de goede richting zoekt.
Sinds de laatste opgave in het aantal H.
Hartmonumenten met twee vermeerderd, n.l.
N.V. ZEEPFABRIEKEN y.h.
DE HAAS VAN BRERO - Apeldoorn
Fabr. v. Edelweiss-Zeeppoeder,
Sneeuwwitgloor en Toiletzeepen
te Alphen en te Grauw, zoodat er nu op 33
plaatsen zijn opgericht.
Het E. K. werk onder de fabrieksmeisjes
blijft onder Gods zichtbaren zegen rijke
vruchten afwerpen. Met het E. K. werk onder
de jongens zijn we op den goeden weg.
De Eucharistische Kruistocht, welke zoo
heerlyk opbloeit onder de priesters, onder de
religieuzen en niet -het minst onder de onder-
wijzers en onderwijzeressen en door dezen in
de scholen, en daarbij de schoolretraites, een
uitvloeisel van den E. K. schenken ons zoo
veel voldoening, dat we God niet genoeg kun
nen danken voor de onschatbare weldaad,
aan ons Bisdom geschonken.
Aan het einde van ons verslag zij het ons
vergund een hartewenseh bloot te leggen,
dien we in 1929 in vervulling zouden willen
-ien gaan. Hebben we reden ons te verheugen
over het vele goed, dat er in het Bisdom tot
stand is gekomen, het zou nog moeten aange
vuld worden met een onmisbaar instituut: een
klein leger van leeken-apostelen, een insti
tuut, waarop Z. H. Paus Pius XI blijft aan
dringen.
De Hooge Raad heeft gisteren verworpen
het cassatieberoep van den sigarenwinkelier
A. B., te 's-Gravenhage, die in hooger be
roep door de rechtbank te 's-Gravenhage
was veroordeeld tot 1 boete wegens het ver
strekken van sigaretten aan iemand beneden
den 14-jarigen leeftijd door middel van een
automaat.
Vr. Zijn de volgende loten al uitgeloot
Loten Freiburg van 1892 N. 119736—
119793.
's Lands Weerbaarheidsloten Serie 22x1
No. 36.
Serie 1125 No. 9
AntwoordNiet uitgeloot.
Vr.: Als gepensionneerd spoorwegbeambte
zou ik gaarne willen weten of ik nog recht
heb op ouderdomsrecht, wanheer ik 65 jaar
ben. Ik werk zoo nu en dan bij een particu
lieren patroon en die wil wel voor mij plak
ken; Maar nu hoorde ik, dat men geen ouder
domsrente krjgt, wanneer men al pensioen
geniet. Wat is daar van aan? Ik ben thans
55 jaar oud.
Antw.: Wanneer u in het bezit zijt van
een rentekaart en er zijn by het bereiken
van den 65-jarigen leeftyd voldoende zegels
geplakt, (van 3' Dec. 1919 tot het 6Që jaar ge
middeld 47 en van het 60e tot het 65e jaar
gemiddeld 39 per jaar) dan komt u ook in
aanmerking voor ouderdomsrente.
Is u niet in het bezit van een rentekaart,
dan heeft u ook geen recht op ouderdoms
rente, daar u reeds den leeftyd van 55 jaar
hebt bereikt en niet meer in de verplichte
verzekering kunt worden opgenomen.
KANTON FREIBURG 1902.
Trekking van 15 November.
Serie 8238 no. 33 15.000 francs, S. 4987
no. 44 1500 frs.
De volgende met 250 francs S. 4529 no.
50, S. 4863 no. 35, S. 6315 no. 29, en S. 8388
no. 46.
Met 30 francs S. 582 no. 7, S. 797 no. 34,
en no. 17, S. 857 no. 39, S. 971 no. ix, no. 46
en no. 47, S. 1047 no. 31, S. 1407 no. 16 en
no. 41, S. 2277 no. 41, S. 2720 no. 44, S. 2977
no. 15, S. 3017 no. 31, no. 32 en no. 40,3.3811
no. 7, S. 4529 no. 38 S, 4908 no. 25 en no.
35, S. 4987 no. 27, S. 5128 no. 5 en no. 36, S.
5225 no. 10. en no. 48. S.5499 no.27 no. 28 en
no. 34, S. 5683 no. 33» S. 5729 no. 25, no. 25,
no. 30 en no 32, S. 5822 no. 2, E. 6315 no. 16
en no. 43, S. 7158 no. 35 en no. 47, S. 8238 no.
24 en no. 48, S. 8388 no. 25, no. 26 en no, 4°
S. 8503 no. 48, S. 8561 no. 133, S. 8601 no.
38 en no. 41 S. 9321 no. 26 en no. 44, S. 9385
39. en no. 45, S. 9729 no. 6.
De volgende obligaties van de volgende se
ries wonnen 19 francs 177, 582, 797»
857, 971» i°47 1112, 1407, 2277»
2505, 2720, 2977» 30X7» 3811, 4251»
4529»
5225»
6636.
9321,
4752,
54? 9»
6677,
4863,
5683,
7158,
4908,
5729i
7962,
9385, 9729. 8403,
4987»
5822,
8238,
8561,
5x28,
6315»
8388,
8601,
Het kortegolf-proetstation van de Reichs-
post heeft zijn golflengte veranderd en zendt
thans in plaats van op 41.45 M.,op een golf
lengte van 37,75 meter uit.
Oplichting met behulp van valsch bank
papier.
Men meldt ons uit Amsterdam: Zater
dagavond is een juwelier in de Kalverstraat
te Amsterdam het slachtoffer geworden van
een gerafineerden oplichterstruc. In den na
middag vervoegde zich bij dien juwelier een
als heer gekleed persoon, die een zilveren
theeservies uitzocht van circa f 150, dat vol
gens hem bestemd was voor een jubilaris en
Maandag moest word'en bezorgd aan een
door hem opgegeven adres in één der nieu
we buurten. Eenmaal in den winkel zynde.
vroeg hü d'en juwelier, of deze niet een
bankbiljet van f 1000 had in ruil voor klein
bankpapier. De juwelier had echter zulk
een bankbiljet niet, wel één van f 100 en
één van f 300. De cliënt nam daarmede
genoegen en wisselde zijn klein bankpapier
in tegen deze biljetten, klaarblijkelijk had'
dit inwisselen geen ander doel, dan om den
juwelier d'en indruk te geven, dat de cliënt
over behoorlijk geld beschikte.
Dienzelfden dag te ongeveer 7 uur belde
de cliënt den juwelier op en d'eelde hem
mede, dat het jubileumsfeest in plaats van
Maandag reeds d'ienzelfden avond zou wor
den gevierd en dat reeds één ü'er gasten een
zilveren theeservies als geschenk had mede
gebracht. Hij verzocht daarom den juwelier
hem te 8 uur dien avond aan het opgege
ven adres een zilveren voorwerp van onge
veer dezelfde waarde te willen laten bezor
gen en liet aan den goeden smaak van den
juwelier over, welk voorwerp dat zou zyn.
Hij vertelde by dit telefonisch gesprek te
vens, dat hij geen kleiner geld had, dan een
biljet van duizend gulden en verzocht om
aan een bediende voldoende wisselgeld mede
te geven.
Toen de bediende aan het opgegeven adres
kwam, stond de cliënt reeds voor het per
ceel te wachten. De juwelier - had een zil
veren fruitschaal meegegeven en de cliënt
ging hiermede accoord. Hy zeide tot den
bediende, dat hij hem niet boven kon la
ten, omdat de jubilaris d'aar was, die het
geschenk nog niet mocht zien. In het por
tiek van het perceel nam hy de zilveren
fruitschaal in ontvangst, betaalde met een
bankbiljet van duizend gulden en kreeg cir
ca f 850 terug.
By d'en terugkeer van den bediende in
de juwelierszaak- werd onmiddeliyk gecon
stateerd, dat het ontvangen biljet van dui
zend gulden een vervalscht bankbiljet was.
De vervalsching is van dien aard, dat zij
onmiddellijk opvalt. Had d'e cliënt door zyn
geloofwaardig klinkend verhaal en het ver-
toonen van veel bankpapier niet het ver
trouwen van den juwelier opgewekt en
zoude d'e betaling by voldoende licht en
liet in een duister portiek hebben plaats
gehad, dan zoude het niet mogelijk geweest
zijn een dergelijk slechte vervalsching voor
echt aan te zien.
Omtrent den persoon van den oplichter
tast de politie geheel in het, duister. Moch
ten reeds dergeiyke pogingen bij andere
-Winkeliers zyn aangewend met. of, zonder
su4$es of, ..andere aanwijzingen omttent. den
oplichter kunnen worden gegeven, zoo worden
déze gaarne ingewacht door de „Nederland
sche Centrale inzake Falsificaten", Nieuwe
Doelenstraat 13 te Amsterdam. Wordt de
zilveren fruitschaal- te koop aangeboden, zoo
wordt verzocht onmiddeliyk den naastby-
zijnden politiepost te waarschuwen.
kantoor was, kreeg hij bezoek van twee per
sonen van circa 25 jaar, die hem, dreigende
met revolvers, 3000 afhandig maakten. Naar
de daders wordt yverig gezocht.
Omtrent den brutalen roofoverval te Ul
venhout vernemen wy nog nader, dat het
slachtoffer P. v. d. Burg een 69-jarige ar
beider is, die feeds 45 jaren in dienst is bij
de familie P. De daders zouden zich slechts
meester hebben kunnen maken van een
portemonnaie met enkele guldens, daar v.
d. B. gewend was zijn geld by de familie
P. in bewaring te geven. Het huisje
ligt op ongeveer 120 M. afstand van den
provincialen weg Chaam-Ulvenhout.
Nader vernemen wy nog, dat de politie
twee verdachte personen uit Ginniken ge
arresteerd heeft en dat by het ingestelde
onderzoek naar de door de daders achter
gelaten sporen een politiehond goede dien-
Stén bewezen heeft. Van den man is niet
een been, doch een been en een voet ver
wond. De hoofdwonden vertoonen sporen
van een breekyzer.
Gisteren is de kapitale boerdery van K.
Peh te Delfstrahuizen tot den grond toe
afgebrand; 50 stuks vee kwamen in de
vlammen om. Een belangryke party hooi en
bijna alle meubelen werden eveneens een
prooi der vlammen. De oorzaak moet ver
moedelijk gezocht worden in het feit, dat
kinderen met lucifers gespeeld hebben.
Toen de 28-jarige zoon Geert van den
fabrieksarbeider T. v. d. Laan te Oude Feke-
la Zondagmorgen niet thuis was gekomen,
werd men ongerust en werd gedregd in de
z.g. Compagnietenwyk, waaruit toen lijk en
rijwiel werden opgehaald.
William Avronskl, een ondernemende Ame-
rikaansche jongen, slaagde er tot driemaal
toe in zich als blinden pasagier te verstoppen
op de „Eleanor Bolling", het schip van com
mander Byrds zuidpool-expeditie. Telkens
werd hij weer aan wal gezet. Toen hy er voor
een vierde maal in slaagde, aan boord te ko
men, en zich schuil te houden, totdat het
schip op weg was naar Australië, werd beslo
ten, hem, als belooning voor zyn hardnekkig
volhouden, als lid der bemanning in dienst
te nemen.
Op den beruchten viersprong te Benne-
kom is 'n wielryder door 'n auto aangereden,
waarby hy zeer ernstig gewond werd. Na
eenige uren is hij aan de bekomen verwon
dingen overleden.
Toen dezer dagen in 't grensplaatsje Heme
by Winterswijk een bankier alleen op het
By 'n huiselijke twist in de Haarlemmer
houttuinen te Amsterdam heeft de zoon
des huizes zijn vader mishandeld. Daarna
nam hij een mes en stak zichzelf in de
bost by het hart. Ondanks deze vry ern
stige wonde liep hij naar de politie. Deze
heeft hem door den Geneeskundigen Dienst
naar het Wilhelminagasthuis laten vervoe
ren, waar hij in Paviljoen 111 ter verple
ging is opgenomen.
ROTTERDAM, Maandag 26 Nov. Binnen!. granen
Tarwe iets ruimer ter markt, lager verkocht f *I,25 a
1.75, in bijzondere iets meer betaald. Gerst. Chevalier
f 1212.50. Haver f 11n.50. Erwten. Kleine groenen,
bij tamelijk aanbod lager verkocht f 1719-75' Schokkers
met zeer klein aanbod, prij^ioudend verkocht. Brume
boonen met ruimer aanbod t 3841 X Vz* *n bijzondere
gevallen meer betaald.
Buitenl. Granen. Stemming kalm. Rogge Western li
disp. f 12.50, Pacific disp. f 14,74/75 kg Bulgaarsche aangek,
f 12.60, 75/76 kg Bulgaarsche stoomd. f 12.60. Gerst.
Amer. disp. f 188 verw. f 183184. Canada III disp. f 215/
f 213/ id. No. IV disp. t 210, 64/65 kg Donau disp. f 215.
Haver Canada III disp. f n.75/ 3^ pd. white clipped disp.
10.90, 53/54 kg Pommersche disp. f 11.25. Mais. Amer.
mixed stmd. f 228, ladend geladen f 223/ Jan./April lev.
f 215, gele La Plata disp. f 228 aangek, f 225226, stmd.
naar aankomst f 226229. Witte platte Zuid Afr. II aangek,
f 226—225.
AMSTERDAM, 26 November. Koffie. Loco Superior
Santos 64 c., loco Robusta f. a. 53 c. Afgedaan 60 bl Ga-
boegan Robusta, ex J. P. Coen.
Suiker prijshoudend, Nov. f 14 Vz gedaan, Maart f 14 1/4
en Mei f 14 5/8 geboden, Aug. f 15 te koop.
Oliën. Noteering per 100 kg.
Raapolie vliegend f 49%»
Lijnolie, vliegend 36 3/4Dec. 33» 33 ï/4/ 33/ J*"»/
Febr. 33 r/4/ 33; Maart/April 33/ 32 3/4; Mei/Aug. 32 3/4/
33Granen.' (Noteering Amst. Korenbeurs.) Mais. La Plata
eele disponibel, boord/spoorvrij f 226, aangekomen per s.s.
^Gaasterland" f 324%: dagetykïverwachtpers.s. „Pnrky
Oaks f 224V?; per s.s. „Harperley f 224,2» verwacht
Decf'per «Zaantind'XI Dec. per „L»dy Charlotte 13
Dec per .Greleden" en 14 Dec. per „Kennemerland
f 226; jan. /April-levering f 236; Amenkaansche muted
Dec -afladine f 2X5; jan./April-levering f 215. Z.-Amkaan
sche* witte pfatte nó. 3 disp. f 228; Java witte ibruto voor
netto in balen) verwacht 9 Dec. per ..Rondo f 22826 D«
ner Aiax" en 26 Dec. per „Borneo f 237. Java gele (bruto
voor"nette, in balen) verwacht 26 Dec. per ,3orneo f 230,
Mozambique verwacht 20 Dec. per „Bilieton" en 27 Dec.
per „Njassa" f 226.
Gerst. Amerik. No. 2 disp. f 190.
Lijnkoeken, Amerik. disp. 1 14-45: Nov. 'Maart-levering
f 14.60: S.K. disp. f 14.60; per s.s. „Merver" f 1455; Nov.'
Maart-levering f 14.70; inlandsche .voorslag loco i 14-30;
Nov./Maart-levering f 14-30- Tot genoemde prijzen werden
zaken gedaan of waren verkoopers ter markt. Mais kalm.
koeken prijshoudend.
Thee.Op 13 Dec. komen in /veiling 12464/1,1281 2 kisten
Java-, 4117 1 en 654 2 kisten Sumatra, benevens ruim
3000 kisten, waarvan specificatie volgt.
Binnerd. Granen. (Boerennoteenng.) Roode tarwe en
rogge f xo';—ui witte tarwe f ix—chevaliergerst
xi 1/4li 3/4, haver 10 1/410 3/4, duiven boonen 1516,
paardenboonen 12-14-123/4» groene erwten 1921,
alles per xoo kg; karwijzaad 2020 j, en blauw mosterd
zaad 20 per 50 kg.
ROTTERDAM, 25 November. Aardappelen. Zeeuw sche
blauwe en bonte f 3.253.60, ió. eigenheimers f 2.30
2.50, Brielsche eigenh. f 2.503. blauwe eigenh. f 2.50
2.70, poters f 1.602.25, Bevelanders f 2.302.60. Bra-
vo's f 33.50 per hl.WestT. zand ronde 73 c. per kg.
Aanvoer gering wegens weersomstandigheden, vrazg be
hoorlijk.
Tabak. Bij inschrijving komen 7 December ter markt
2639 pn. java.
Vee. Ter markt waren heden aangevoerd 577 vette
en graskalveren, 1173 schapen en lammeren, 1181 var
kens. De prijzen waren als volgtkoeien ie qual. f 1
1.05, 2e qual. f 0.900.80, 3e qual. f 0.700.60 ossen
ie qual. f 0.92%—0.97)4, 2e qual. f 0.85—0.75, 3c qual.
f 0.65—0.55 kalveren ie qual. f 1.50r.75» 2e qual.
f 1.30x.io,3e qual. f 0.95—0.80 p schapen ie qual.
0.70—0.75, 2e qual. f 0.600.50, 3e qual. f 0.45, lamme
ren f 0.800.90 varkens re qual. f 0.730.75, 2e qual.
f 0.71—0.69, 3e qual. f 0.67—0.65, export f 0.660.68.
Vet vee met matigen handal, wegens laten en ongeregelden
aanvoer. Schapen en lammeren traag. Varkens redelijk
verhandeld, prima qual. Prijshoudend.
Vlas. Aangevoerd van blauw 5485 kg. 1.301.50 7000
kg. Groningsch x.301.40,2300 kg Holl. geel f 1.301.45
200 kg. dauwroot f I1.15 Handel vlug.
Fijne zaden. Blauw maanzaad f 3637- karwijzaad
f37—39» koolzaad lijnzaad (voer) f 16—17, id. (zaai)
f20—21/4, geel mosterdzaad f27—29, boekweit Amerik.
Nob. afl. f 14.75, Koningsbergen Nov. ie helft Dec. afl
'AMSTERDAM, 26 Nov. Aardappelen (cc erichtv/d mak.
Jac. Knoop') Zeeuwsche Bonten f 3.103-25, id. Blauwen
j 3.15—3.25, id. Blauwen f 3.15—3-30, id. Bl. Eigenheimers
f3—3.10, Roodstar f.502.75» id- Juin per 50
gg. f 4.50, id. Eigenheimers f 2.602.80, id. Blauwl po
ters f a.302.40, id. Bonte poters f 2.252-30, id. Roodstar
poters f 2; IJpolder Eigenheimers f 2.602.80, id. Blauwe
Eigenheimers f 3—3,10, id. Bevelanders f 2—2.50; Noord-
Holl. Eigenheimer f 2.60—2.80, id. Blauwe Eigenheimers
f 2.60—2.80, id. id. Blauwe Eigenh. f 3—3.10; Anna Paulow-
na Zand f 3—3.50, Hillegommer Zandaardappelen f 3—3-50
Drentsche Eigenheimers f 1.75—3-50; Flakkeesche Eigen
heimers f 2.70—a.8oj id. Juni (5 kilo) f 4—4-50, id. Eigen
heimers poters f 2—2.25; Spuische Eigenheimers f 2.70
2.90, id. Eihenh. poters f 2—2.25; Friesche Blauwen f 2.50—
a'AMSTERDAM, 26 Nov. Vee. Ter markt waren heden
aangebvoerd 640 vette koeien, waarvan de prijzen waren re
qual 100109 ct., 2e qual 80—100 ct., 3e qual 68—80 ct»,
per lkg. slachtgewicht; 120 melk- 1 en kalf koeien f 300—380
oer stuk; 85 vette kalveren ie qua 9098 ct., 2e qual. 80
00 ct., 3e qual 68—80 ct. perkg. levend gewicht; 48 nuchtere
kalveren f 12—18; 148 schapen f 32—41 P" stuk; 820
varkens, Hollandsche. O.erz. en Geldersche, ie qual.
3587 ct. (enkele hooger), 2e qual. 8586 ct., vette var
kens 84—85 ct. pet kg slachtgewicht; 59 paarden f 100—
23BOVENKARSPEL, 24 Nov. (Marktbericht „De Tuin
bouw"). Uien groote gele f 4-X5—3 20, drielingen f 4.50—
per baal, aanvoer 530 baal. ie Bloemkool f 16.7023.10,
2e id. f 8.4012.90, 3e id. f 0.902.30 per 100 st., aanvoer
186.600 stuks. Roode kool f 3.706 per 100 kg, aanvoer
16.600 kg. Gele kool f 1.60—2.20 per 100 kg, aanvoer
6100 kg. Witte kool f 1.703 per 100 kg, aanvoer 4500 kg.
ROERMOND, 26 Nov. (Coöp. Roerm. Eiermijn).
Aanvoer 565.000 stuks. Groote eieren f 9.6011, kleine
idem f 6.509, eendeneieren f 4.507.80?
AXEL, 24 Nov. Granen. Ter markt werd heden geno
teerd voor tarwe f 11ix.25, rogge f 10—10.50, gerst
f 11.25—12, haver f 910.25, erwten f 1920.
ALKMAAR, 26 Nov. Varkens. Aangevoerd 644 stuks»
ette 70 76 c., zouters 6566 c. p. kg.
*t Was een net tuintje, met mooie rechte
paadjes van witte kiezeltjes en kleine roze-
struikjes, en de hortensia, en de waterkraan,
voor als d'r gesproeid moest worden.
Daarachter lag 't huisje van moeder Betje,
en 't was ook een net huisje, daar was niks
niemendal op te zeggen, en dat wist moeder
Betjë. Maar 't moest ook netjes kwam xlou
niet over vijf dagen al d'r Miéntje niet over,
en juffrouw Catrien van schuin er over, die
wist 't al van Mientje, dat ze kwam, d'r eenige
kind, die in geen drie jaar meer thuis was
geweest,, zoolang als ze getrouwd was bijna.
't Had niet gekund, nee, en ze had zich
d'r bij neergelegd, dat Frans in de groote stad
een zaak begon, zoo'n eind weg, zoo n heel
eind weg, drie en een half uur met het spoor.
't Was toen voor zijn toekomsten voor t
geluk van een kind, daar brengt een moeder
nog wel zwaarder offertjes voor. En dien dag,
toen ze weggingen, wat had Mien gehuild.
Koud twee maanden getrouwd en zoo'n eind
van d'r vandaan. En ze had met haar te doen
fehad en gevraagd aan Frans of 't niet anders
on. 't Ging niet meer, had hij toen gezegd,
neen 't ging niet meer. En toen wist ze t,
ze voelde het, dat ze dat niet kon vergen.
Maar het had toch zoo'n pijn gedaan. Dat
was drie jaar terug en in al die jaren had ze ze
niet gezien, „haar" Mien en ze had nu kin-
dertjes, twee, en daarom ging 't zoo moeilijk
dat komen. Toen Annetje klein was, ging
't niet en toen die wat begon te worden, toen
was Fransje er weer.
Zoo zat ze te denken in haar stoeltje bij de.
kachel.
Stilletjes aan schoven de uurtjes voorbij,
en 't was er wel goed zoo.
Maar Mina was er niet om 'n uur of halt
tien, en ook niet om half elf en ook niet om
half twaalf. Toen werd moeder Betje onge
rust en ze ging de briefkaart opzoeken,
nam haar bril en bij 't lichte raamlaszem
nog eens over. 't Was toch vandaag de elfde
en 't was toch vandaag ynjdag. Zezou dan wel
zoo meteen komen. En ze dekte de tafel
vast met middenin de bloemetjes en de kren
tenbroodjes en ham en rookvleesch en ook
een bord e voor Annetje en ook een bordje
voor Fransje. Wat zouden die dat fyn vinden,
dat ze ook een bordje kregen. Toen ging
ze weer zitten, want de koffie was gezet
en alles was klaar.,Maar ze kon met blijven
zitten en telkens weer stond Ze voor het raam
of in 't tuintje. Totdat juffrouw Catrien
aan den overkant, die den boel zoo eens even
tjes stond af te kijken, tot haar dochter, in
de achterkamer zei „Nou, die dochter van
moeder Betje loopt ook niet hard. 't Goeie
mensch staat al een uur voor de ramen te
turen."
Maar toen 't penduletje half vier sloeg
in 't schemerige kamertje klonk er een bel
letje, zoo hard, dat moeder Betje opschokte
van haar breiwerk. Dat was ze.... en dat
ze ze nou niet had zien aankomen. Gauw,
gauw naar de deur de kluw rolde haar
achterna maar moeder Betje was al bij
de voordeur.
„Dag Mina, dag kind, dag kind, en ze stak
haar dorre gezichtje naar de forsche vrouw,
die voor haar .stond en ze zoende haar
drie-, viermaal.
„Dag moeder," zei Mina.
„Kind wat ben ik nou blij, dat is lang
geleden en wat ben je veranderd, wat ben
je deftig."
„Ja vindt u met?
„Kom binnen, gauw, doe je hoed af, doe je
mantel af. O,wat een pracht, wat een mantel, o
Mien, wat mooi kind, wat 'n mantel," en ze til
de moeilijk 't zware ding met den bontkraag,
„wat een pracht, wacht ik zal hem boven op
bed leggen, dan kreukt ie niet." En ze liep
vlug naar boven, dat ze boven hijgend stil
stond even en toen met den man tel.hoog
boven d'r macht dat ie niet slierten zou
over den grond dacht se opeens de kinderen,
ze heeft de kinderen niet bij d r.
Misstond Voor den spiegel en kamde
haar haar op, een lokje dat niet wou, akelig
toch als je haar zoo lang in je hoed had ge-
Ze!?De kinderen Mina? Heb je de kinders
niet meegebracht?"
„Die spiegel is scheef, zei Mina. „Je
hebt er een gezicht mee De kinderen,
o die heb ik niet meegebracht, ik kan toch
niet met twee kinderen en een tasch en een
paraplu gaan sjouwen Ze zijn bij 't meisje."
Moeder Betje frommelde wat aan haar
zwarte japon.... de kinders niét, Annetje
niet en Fransje niet, ach die kinders. Mina
keek eens door den spiegel of ze het gehoord
had van dat meisje en toen ze ize weer
ze was klaar met d'r haar „Ja, we hebbéa
een dienstbode."
„Een dienstbode
„Daar kun je niet buiten," zei Mina,
„en die past nou op ze."
Moeder Betje ging naar 't - theeblaadje
en schonk koffie. Haar handen beefden 'n
beetje en ze deed gedachteloos veel suiker
en veel melk erin. Er was iets dat ze weg
wilde duwen en dat niet ging, iets, ze wist
niet wat.
„Dank u," zei Mina, „o koffie
„Ja.... had je liever?...."
„O nee, heelemaal niet, 't is best hoor. Wij
drinken eigenlijk thee ziet u, 's middags.
Frans maakt 't zoo best," zei ze opeens.
„O ja hunkerend kwam ze naast d*i
Zitten.
„Vertel 'ns
„En de kinderen ook, u moet de groeten
hebben van allemaal."
„En maakt ie 't goed
„O ja, best."
„En Antje en Fransje
„Best hoor, gelukkig, ze worden flink."'
Toen viel er een stilte en moeder Betje
ging de lamp aansteken.
„Wat lastig, moeder, met dat petroleum-
gedoe." -
„Lastig?daar heb ik geen erg m."
„Ze zijn hier toch nog ontzettend achter
lijk, vindt u niet," zei Mien, en ze schoof
eens ongeduldig heen en weejr op de harde
zitting. ,r
Moeder Betje had moeite om den lucifer
aan te krijgen en toen de lamp brandde,
walmde ze weer.
Een uurtje daarna stond moeder in de pan
te roeren op 't kleine fornuisje, 't Was stil
nu in huis. Ze had gedekt binnen, en de
boterhammen en zoo allemaal in de kast
gezet. Dat kwam morgen wel terecht, nu
middageten. Watzou Mien doen binnen?
Waarom kwam zenou niet even bij haar
zitten
„Ik had net zoo'n lekkere boterham van
middag," zei ze onder 't eten, „maar dat
eten we dan morgen maar op."
„Morgen Jaja dat kan nog wel."
„Hoe bedoel je?"
„Nou.... neen, 't gaat best, ik kan den
trein van vier uur ook nog wel pakken, dat
is zoo erg niet,"
„Ga jega je dan morgen al weer heen?
„Wat dacht u dan moeder, ik kan Frans
en de kinderen toch niet zoo lang alleen latenl'
„O ja," zei moeder Betje, „ik had er niet
aan gedacht."
„U hebt zeker geen servetje Ziet u, t is
zonde als er wat komt op m'n jurk."
„Servetje.... nee, ik zal even den kopjes
doek halen," en in de keuken hield ze eerst
even den kopjesdoek tegen d'r hoofd, want ze
had hoofdpijn.
Den volgenden middag kwam de lekkere
boterham. Ze spraken niet veel meer. Micn
had 't spoorboekje al uit haar taschje gediept
en een trein nagekeken, 't Lag nu naast haar
bord. Ze waren uitgepraat.
„Doe je de groeten aan allemaal ja, en
aan de kinders en stuur je eens gauw een
portretje van ze?"
Mina beloofde.
„Enne, neem dit mee voor de kinderen,
voorzichtig pakte ze de suikerbeestjes in een
P3Saar%ullen ze van smullen," zei Mien.
T hè
'A Uurtje chuirns stonden ze met z n tweeèn
in 't smalle gangetje.
„Nou, dag moe 1"
„Dag meid, 't beste hoor, blijf met zoo
lang meer weg, dag Mien 1"
Mien deed de deur open.
„Dag moe, nou dag, ik moet opschieten,
anders haal ik hem niet." Even nog kijken
of haar hoed goed stond.
„Dag," wuifde ze op straat.
„Dag Mien, dag."
Toen viel de deur dicht. Moe ging moeiVr
Betje zitten in d'r stoel, en d'r blik viel op 't
H. Hartbeeld.
„Hou ze braaf, lieve Heer, hou ze braaf
en ze kon 't niet helpen dat er tranen kwamen.
Langzaam en aldoor sterker moest :e
denken, dat dat nou Mien was. Ze had T
aldocr weg willen duwen, m»ar nou ging 't
niet meer, dat was nou d'r Mientje.
Er was nou toch geen mensch die 't zag
dat ze huilde.
