mammam m i m De vliegmachine een hulpmiddel bij schipbreuken? DE RAMP VAN DE SALENTO Ons Partij-program1) m Telegraphisch Weerbericht WOENSDAG 28 NOVEMBER 1928 ■■■■■■■■fa rui I rii iali Viïi m Voornaamste Nieuws Het collectief contract in het bloembollen- bedrijf met een jaar verlengd BUREAUX: N ASS AULA AIM 49. DIT NUMMER BESTAAT UITVIER BLADEN TWEE EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 17017 aangifte moet, op straffe van verlies i&mmm liSISS SE -r m m .*4$ |ggg»||gg-> ,v ,s ,.y MSSifi i Slaapziekte J. J. WEBER ZOON Groote Houtstraat 166 Haarlem Telefoon No. 13366 (drie lijnen) Postrekening No. 5970. ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen: per week 25 ct.; per kwartaal 3.25; per post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling. S ADVERTENTIES 35 el p. regei* VRAAG- EN AANBOD.ADVERTEN TIES, A regels 60 ct. p. plaatsing; elke regel meer 15 ct.. bij rooruitbet Bij contract belangrijke korting.- INGEZONDEN MEDEDEELINGEN tusschen den tekst 60 ct per regeL rr Alle abonnó's op dit blad zijn ingevolge de verzekeringsvoorwaarden 4' J fi f! fl Levenslange geneeie ongeschiktheid tot weiken door f/Cfl een ongeval met 4Qf| 1 OUUU.' verlies van beide armen, beide beenen ol belde oogen; II UU.~ doodelijken afloop; InuU. tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen: bij verlies van een Hand, f tor bi) verlies van een fCf) b(| "n breuk van ff) bi) verlies t. een 1 1&U.' duim of wijsvinger; 1 <JU.' been of arm; 1 feU.'anderen vinger. een VAN ALLE RECHTEN. 'GESCHIEDEN UITERLIJK voet of een oog; 1 LÊiU.' duim of wijsvinger; I «JU.'been of i DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL. Wij hebben thans ons program voor de verkiezingen van 1929. Een program, waarop alle afgevaardigden ter Partijraadsvergadering zich vereenigd hebben, en we mogen dus gerust zeggen, dat de Katholieken van Nederland zich in een eenheidsmanifest hebben uitgesproken. Vooral de manier, waarop het tot stand kwam, stemt tot voldoening en wekt de schoonste verwachtingen voor een een drachtige samenwerking aan de stembus. Wij weten nu, waarvoor wij te vechten zullen hebben, wij kunnen wijzen op onze deviezen en waar alle rechtgeaarde Katholieken van Nederland gezien de gulle overeenstemming in den Partijraad onder deze zelfde deviezen ten strijde zul len trekken, kan men erop rekenen, dat in het volgend jaar een machtig leger van eensgezinde mannen en vrouwen ter stem bus zal trekken om voor den Christus-Ko ning ook in het staatsbestuur het terrein te winnen, dat wij voor Hem zullen kunnen veroveren. Zooals wij in ons artikel van Maandag reeds deden uitkomen, is er door den Partijraad slechts weinig wijziging gebracht in het voorgestelde concept-program er waren wel ontzettend Veel amendementen (een tee- ken, dat heel katholiek Nederland mede leeft met de politiek van het Partijbestuur), maar de behandeling van al deze amende menten heeft er alleen maar toe kunnen leiden, dat een of ander programma-punt wat scherper geformuleerd werd, of dat er eenige verandering gebracht werd in de re dactie. Het program blééf in zijn grondvesten en in zijn opbouw, wat het was. Dit neemt niet weg, dat er over meer dere programmapunten (of onderdeelen daarvan) vaak lustig gedebatteerd is, ZU het dan ook, dat de verschillende sprekers zichzelf over het algemeen een zeer prij zenswaardige beperking oplegden. Over enkele van die amendementen en de daarover gevoerde debatten zouden wij thans nog een enkel woord willen zeggen. Bij de behandeling van het hoofdstuk .Algemeene beginselen" kon natuurlijk eenig debat over opneming van een punt inzake het processieverbod niet uitblijven. 's-Hertogenbosch had voorgesteld, onder de punten, welke de katholieken zich bij de handhaving en doorvoering der katho liek-staatkundige beginselen in wetgeving en bestuur allereerst voor oogen moesten stel len, óók op te nemen het punt: „Indien grondwetswijziging aan de orde komt, opheffing van het processieverbod." Dat was heel principieel, en alle Room- sche kiezers stemmen natuurlijk geheel in met den wensch, dat er zoo spoedig mo gelijk een einde gemaakt wordt aan den hatelijken uitzonderingstoestand, waarin de Katholieken van Nederland ten deze ver- keeren, maar moest dit punt nu weer op dit program prijken? Het is toch voldoende bekend, dat alle punten der voorheen vastgestelde program ma's voor zoover niet verwezenlijkt of overbodig geworden als gehandhaafd be schpuwd worden en dat de opheffing van het processieverbod dus wel degelijk nog een katholieke programeisch is; de opneming van dien eisch, ook weer op dit program zou niet anders dan een demonstratie zijn 1) Wegens het stormrampnummer van gisteren is de plaatsing van dit artikel éér. dag vertraagd. En bovendien was er bezwaar tegen het voorwaardelijke: „Indien grondwetswijziging aan de orde komt"; fijntjes merkte Mgr. Nolens op, dat het toch geen gewoonte is, in een partijprogram t voorwaardelijk te spreken. Haarlem wenschte onder de algemeene beginselen ook een „reglementeering van lijkverbranding" opgenomen te zien, en Gel derland ging nog verder, door heel afdoen de een „verbod" te eischen. Onder „reglementeering" bleek Haa'rlem te verstaan: toepassing van de bestaande wet (nJ. de begrafeniswet, welke alléén maar spreekt van begraven) en poenale sanctie tegen de overtreders. Geen van beide amendementen kon ech ter genade vinden; ter vergadering werd nog eens de door het Partijbestuur reed's gestelde kwestie of het katholiek begin sel wel nadrukkelijk verbod eischt ge accentueerd, en mgr. Nolens gaf te verstaan, d'at men in ons land met zijn gemengde bevoiking toch zeer bezwaarlijk een verbod (of een daarmee gelijkstaande regeling) zou kunnen aanvaarden. Dit wil echter, hopen en vertrouwen wij, niet zeggen, dat hiermede een eind'e ge steld is aan de katholieke actie tegen de lijkverbranding, d'ie wij steeds als onchriste lijk zullen moeten bestrijden. Bij' de onderwijs-paragraaf werd inge voegd: „Bevordering van het Nijverheids onderwijs door opheffing van het Stop wetje" dit laatste, minder parlementaire woord zal cïoor den meer juisten term ver vangen worden), en tevens werd een amendement-aanvulling opgenomen tot „Ruimere subsidieering van het bijzonder Hooger Onderwijs." Zoo streven de Katholieken van Neder land naar hun goed recht; de finantieele gelijkstelling over de gansche linie te ver overen. Van verschillende zijden is er o. i. terecht op aangedrongen, dat de schoolgeldregeling (nog meer dan tot op heden reeds het ge val is) erop gericht zou worden, de groote gezinnen meer te ontlasten. En wel in dien zin, dat een billijkere schoolgeldregeling óók getroffen zou wor den, wanneer verschillende kinderen van een zelfde gezin gebruik maken van ver schillende onderwijsinstellingen. Algemeen achtte men ook deze zorg voor het groote gezin genoegzaam uitgedrukt in het (dank zij Tilburg) onder de algemeene beginselen opgenomen programpunt en toen de voorzitter van den Bond voor groote gezinnen, de heer Van Meegeren, kwam verklaren, dat zijn bond dergelijke aangelegenheden zélf wel met de Kamerle den zou opknappen, voelde heel de verga dering zich natuurlijk volkomen gerustge steld. De moeilijke kwestie der „classificatie" zal nog eens een onderwerp van bestudeering uitmaken. Waarom die kwestie zoo moeilijk is? Niet omdat men staat voor de beslissing: voor of tegen, maar omdat - naar Mgi Nolens zoo snedig opmerkte men niet weet, welken maatstaf men bij afschaffing der classificatie zal moeten aanleggen, im mers, wanneer de classificatie wordt opge heven, dan willen allen niet naar een la gere, maar naar een hoogere klas! En de minister van financiën zal moeten beoordeelen, wélke oplossing hier met het oog op de schatkist mogelijk is. Misschien zal onze Partijraad dien mi nister bij hè» zoeken en vinden van de oplossing een handje kunnen helpen. Het is gebleken, dat een wensch, een eisch té urgent kan zijn om in een partij program opgenomen te worden. Friesland had, volkomen terecht, ge vraagd: „Naast een onderzoek naar de grie ven bij de toepassing van de Zuiderzee- steunwet een billijke vergoeding voor waar devermindering, resp. waardeverlies van ei gendommen, veroorzaakt door de droogma king der Zuiderzee", maar Mr. Leesberg kon namens het Partijbestuur verklaren, dat de aangelegenheid zóó urgent was, dat zij reeds lang bij de Kamerfractie aanhangig was gemaakt. Men kon in deze dus niet wachten op een hopelijk gelukkige afwikkeling van ons nu behandeld program. Tegen een dergelijke voortvarendheid kan toch wel niemand bezwaar hebben! Mr. Steenberghe van Tilburg is een der weinigen, die een amendement zelfs een heel anderen tekst voor een programpunt aangenomen kregen. Het Partijbestuur had in hoofdstuk VTI voorgesteld: „Zoo noodig steun aan bepaalde takken van volksbestaaft, vooral door middel van handelstractaten of door bijzondere invoer rechten." Het amendement luidde: a. Het instellen van een onderhandelings tarief ten einde de mogelijkheid tot het sluiten van handelstractaten met andere landen open te houden, zulks ter bevorde ring van den internationalen vrijhandel; b. Zoo noodig steun aan bepaalde tak ken van volksbestaan door bijzondere in voerrechten, voornamelijk als afweermiddel tegen dumping-praktijken, wanneer deze tot gevolg zouden kunnen hebben, dat het Ne- derlandsch bedrijfsleven blijvend zou wor den geschaad. De laatste zinsnede sub a. bevatte vol gens Mgr. Nolens eenigen „humor, die in een program wel gemist kon worden", en mr. Steenberghe wilde deze woorden dan ook wel laten vervallen maar overigens werd het amendement gehandhaafd en....... aan genomen. Wij zien hierin inderdaad een verbete ring. Laten wij ons toch niet méér dan noodig is vermeien in algemeenheden. De vrijhandel is voorzeker ons aller Ideaal, doch er kunnen zich, ondanks ons zelf, om standigheden voordoen, waarin wij wel ge noodzaakt zijn, om wille van zelfbehou^, maatregelen te nemen. Verschillende landbouwdeskundigen heb ben erop aangedrongen, dat het prograin den eisch zou bevatten: „Instelling van een afzonderlijk departement van Land- en Tuinbouw." Het Partijbestuur wilde hier niet aan, te meer, nu onder het huidig bewind van mi nister Kan de land- en tuinbouwbelangen toch werkelijk uitstekend behartigd worden. En bij stemming werd het amendement ver worpen. Doch, zeide Mgr. Nolens heel goedig en niet zonder Ironiede vergadering mocht wel een motie in dien geest aannemen. Stel u voor, Mgr. Nolens, die overal en ten allen tijde moties den nek tracht om te draaien hij beval een motie aan! al thans, hij wilde wel heel genadig een motie in ontvangst nemen! Zoover kwam het echter niet eens. De aan 't woord zijnde afgevaardigde verklaarde heel hoffelijk, dat deze welwil lendheid van den voorzitter voor hem gelijk stond met een aangenomen motie! We moeten 't voorloopig hierbij laten; we hebben slechts hier en daar een greep ge- Sa» Iteze kiek, een schilderij gelijk, maakte onze fotograaf nadat de omgeslagen IJmuider reddingsboot op het strand te Bloemendaal Zee was aangespoeld. Alles op het strand is in beweging om den IJmuider red ders te hulp te komen. Op den achtergrond het wrak van de Salentn. De Hèidersclie motor-ref.dingsboot Dorus Rijkers, die gisteren tweemaal bij het wrak van de Salcnto is geweest, doch geen teeken van leven aan boord zag. daan uit de discussies en 't zou ook on doenlijk zijn alle besprekingen nog eens na te bespreken. Dóch dót zal een ieder wel duidelijk zijn, dat het Zaterdag, 24 November, een goecie dag geweest is voor onze Staatspartij een dag, waarvan we vooral bü de komende verkiezingen nog heel veel vol doening zullen kunnen smaken. Maandag heeft een bespreking plaats ge vonden tusschen de besturen der patroons bonden Ir» het bloembollenbedrijf en daar mede gecontracteerd hebbende arbeidersor ganisaties. Besloten werd de leden wederzijds te advi- seeren het contract dit jaar niet op te zeg gen. Volgen de leden dit advies op, dan ls de geldigheidsduur van het contract met een jaar verlengd. Het contract loopt namelijk van 1 Maart af en moet drie maanden tevo ren worden opgezegd. Dat is dus voor 1 Dec., wijl het anders een jaar ongewijzigd door gaat. De besturen der patroonsbonden zegden voorts toe mede te zullen werken aan een gemeenschappelijk advies tot de werkgevers, zooveel mogelijk arbeiders tijdens het slappe seizoen ln dienst te houden. Reeds verschil lende afdeelingen van den R. K. Landarbei- dersbond hebben het voorstel aangenomen. De gevolgen van den Noordwester storm. Verschillende dijkdoorbraken. De polders langs de Kromme Mijdrecht z(jn onder- geloopen. De Provinciale Staten van Zuid-Holland hebben gisteren te 's-Gravenhage de na jaarsvergadering gehouden. Door een opzichter van gemeentewerken te Eindhoven zijn fraudeleuze practijken ge pleegd. Verplaatsing der St. Augusttnus-parochle I te Amsterdam. In verband met de kwestie-Vrijman heeft de A. R. K. A. een request aan de Tweede Kamer gezonden. De .directeur der gemeentelijke licht- bedrijven te Eindhoven is, in verband met onregelmatigheden in het gasbedrijf aldaar, ontslagen. De Tweede Kamer is begonnen met de behandeling der begrooting van Justitie. voor de ilaagscne Keent.Dans zjjn ae pleidooien gehouden in de zaak van cura toren in het faillissement der Stichting Spaarfonds voor bodemcultuur contra de vroegere bestuurders. Het slachtoffer van den roofoverval te Ulvenhout is aan zijn verwondingen over leden. Stormberichten uit verschillende deelen van Europa. De ongesteldheid van den Engelsehen koning; gisteren een minder onrustige dag. De typhusepidemie te Lyon neemt af. Een slachtoffer Onder de gemeente Terneuzen heeft zich een geval van slaapziekte voorgedaan. Een 21-jarige landbouwerszoon, wonende ln de buurtschap Sluiskil, is aan de gvolgen van deze gevreesde ziekte overleden. Bij de schipbreuk van de „Salento" op de trokken om hun levengevaarlijk werk te doen. Bloemendaalsche kust hebben vliegmachines van Soesterberg geprobeerd de verbinding tusschen het schip en het strand tot stand te brengen. Naar onze meening heeft deze poging per spectieven geopend voor een volmaakter red dingswezen bij schipbreuken. Dat de poging Maandag faalde doet aan onze overtuiging' geen afbreuk. Het geval moge een leering zijn voor de toekomst. Want was is het geval? Op het jongste congres voor het reddings wezen is de mogelijkheid gedemonstreerd om per vliegtuig een lijn te brengen naar een in nood verkeerend schip en een ver- bisding tusschen het schip en den wal te maken. Daarvoor neemt de vliegenier een lange lijn mede, aan het einde waarvan een koker van kurk zit. Boven land laat de vliegenier deze lijn vieren met de bedoeling, dat de koker op het strand ge grepen wordt. Valt de koker niet te ver in zee, dan dient men de lijn van het strand af op te visschen. Het andere einde van de lijn brengt de vliegenier over het gestrande schip, waar zij door de schipbreukelingen moet worden gegrepen en aan de boot vastge maakt. Dat is de theorie. De practijk aan het Bloemendaalsche strand was anders. Wij maken niemand ver wijten, doch constateeren alleen de feiten, 'n de hoop. dat er een geduchte leering voor de toekomst uit getrokken moge worden. Toen Maandagmiddag de vliegmachines boven het Bloemendaalsche strand cirkelden, begreep niemand der aanwezigen de bedoe ling er van. Zelfs de autoriteiten, die er aan wezig waren en ook de redders waren over tuigd, dat die manoeuvres met het redden van schipbreukelingen niets te maken had den en zij waren zich niet bewust, dat de kranige vliegeniers, die de koenste staaltjes van durf en moed uithaalden, hun leven waagden om dat van hun medemenschen te redden. Niemand kwam op het idee de koker te grijpen. Zij viel weliswaar ver in zee, omdat blijkbaar de lijn te kort was, maar ook als de koker dichter bij het strand was gevallen, zou men het instrument stellig hebben laten drijven. Toen wij gisterenmorgen den commandant van het vliegveld Soesterberg dan ook over die stoute pogingen van de vliegeniers onder vroegen, was hij zeer verwonderd van ons te hooren, dat allen op. het strand in de mee ning verkeerden, dat de reddingspogingen van de vliegtuigen mislukt waren. De vliege niers toch waren overtuigd, dat hun poging om de lijn over het schip te brengen wel ge lukt was. Toen des avonds de bladen geen geen berichten bevatten, dat de verbinding tot stand was gebracht, was de eenige con clusie, die zij daaruit trokken deze, dat waar schijnlijk de schipbreukelingen geen kracht hadden gehad de lijn te grijpen. Wij geven de verzekering, dat, de fout fc hoofdzaak bij de menschen op het strand lag. Men begreep daar de manoeuvre niet, en dacht er niet aan de lijn te grijpen. Wat is de leering, de conclusie uit dit ge val? Dat de nieuwe methode om schipbreuke lingen te redden door middel van vliegtuigen niet Voldoende bekend ls in de wereld van het reddingswezen. Zooals wij reeds mede deelden, wist niemand wat er gebeurde. Maar er is Maandag nog een andere fout gemaakt. Het was op verzoek van autoritei ten, dat de vliegeniers uit Soesterberg ver- Wie heeft verzuimd de redders op het strand er van in kennis te stellen, dat de pogingen ondernomen werden? De burgemeester van Bloemendaal? Dat zou een zeer groot verzuim zijn. En toch wist zelfs de commissaris van politie te Bloemendaal, die zich om 12 uur op het strand bevond, niet wat de vliegmachines deden. Had men de situatie doorzien, dan had men naar Soesterberg kunnen seinen, dat de lijnen te kort waren, en zou het misschien mogelijk geweest zijn een nieuwe poging te doen met een langere lijn. Nu gfigen de vliegeniers heen in het be wustzijn hun werk naar behooren volbracht te hebben. Hier ligt een taak voor de Reddingsmaat schappijen. Zij moeten de plaatselijke com missies op de hoogte brengen van deze nieuw ste reddingsmethede, die bewezen heeft prac- tisch bruikbaar te zijn. Ook de berichten dienst tusschen vliegtuigen en strand moet verzorgd worden. Dit kan gebeuren via de vliegkampen of misschien per radio. Wij hebben Maandag gezien hoe de koene bestuurders der vliegtuigen in den gierenden stormwind manoeuvreerden en hadden wij geweten, wat zij deden, wij zouden gejuicht hebben, zooals wij onze koenste redders hul digen als zij na een stoutmoedige reis terug komen aan den wal. Nu - o, tragiek - zagen wij in de dolle wendingen van de vliegtuigen niets dan waaghalzerij. De schipbreuk van de „Salento ls een droevige bladzijde in de geschiedenis van het Barometerstand 9 uur v.m.: 7.58. Vooruit. OPTICIENS FABRIKANTEN Licht op. De lantaarns moeten morgen worden opgestoken om: 4.21. Hoogste barometerstand 774.0 te La Corüna. Laagste barometerstand 746.3 te Wisby. Verwachting: Matige Noord.Westelijke tot Westelijken wind, half bewolkt, weinig of geen neerslag, aanvankelijk iets kouder. ATTENTIESEIN NEER! Geseind van de Bilt aan alle posten he den te 10.10 uur: Attentiesein neer! rische beteekenis krijgen, doordat zij hope lijk een groote schrede vooruit is in de ont wikkeling van het nog zoo onvolmaakte red dingswezen aan de kust. De mogelijkheid van het uitbrengen vas een lijn door middel van een vliegtuig is Maan dag ten volle gedemonstreerd en wij brengen eerbiedige hulde aan de vliegeniers die het menschlievend werk volbrachten. au„ „v. Het vliegtuig kan, moet een krachtige hulp NederfandscheJ strand, maar zij moge histo- worden bü het redden van schipbreukelingen. Den velen, die Maandag en gisteren naar het Bloemendaalsche strand zün getogen, zal het vergaan zijn als ons: het einde van deze noodlottige stranding liet ons onbe vredigd. Wat was het, dat de honderden en hon derden in den nacht van Maandag op Dinsdag, he£ ruwe en koude weer, het ongewoon late uur ten spüt, weerhield om huiswaarts te gaan? Het was de onuitge sproken gedachte, dat ten laatste nog iets voor de opvarenden zou gedaan worden. Er is, zooals wü nu weten, niets gedaan. Toen, toen er niets meer kon gebeuren, hebben we ons trachten te sussen met de gedachte, dat alle moeite en elke poging overbodig zou zijn, wül nu niet meer mocht aangenomen worden, dat er nog menschen aan boord konden zün, die leefden. En daarin zit voor ons het onbevredigende. Want dat is de logische gedachtengang, die zich daarbü aansluit ware spoediger ingegre pen, was tü'diger hulp komen opdagen, dan, ja dan zou misschien wel wat kunnen gedaan zijn ten behoeve van de opvarenden, die, de hemel weet ln welke omstandigheden, daar nu het leven gelaten hebben. Ge deeltelijk kunnen wü die omstandigheden beoordeelen. De martelende gedachte voor de Italianen, dat in het gezicht van de kust, op nog geen 2 K.M. afstand van het land, voor hen alleen een rampzalige ondergang overbleef. Is het niet beschamend en bedroevend tevens, dat wü, Hollanders, een zeevarende natie, wü, die eeuwen aaneen met de zee, met de altüd loerende en ons belagende zee gestreden hebben, in onze eeuw van steeds vooruitgaande techniek op elk ge bied, niet bü machte waren een twintig-, misschien een dertigtal menschen van den ondergang te redden? Wij zijn trotsch op de mannen, die eigen leven in de waagschaal stellen, om te red den, wat te redden valt. Juist in deze dagen is de roem. de heldhaftigheid, de onver schrokkenheid van deze moedige zonen op allerlei wüze bezongen. Maar anderzüds rüst de bedenking: zenden wü deze man nen, deze koene redders, wel met materiaal in zee, dat voldoende waarborg biedt voor hun veiligheid? Het reddingswezen heeft in den snellen ontwikkelingsgang der techniek geen aandeel gehad. Eeuwenlang zün de middelen gebruikt, die ook thans nog ge bruikt worden. Dat moet getuigd worden van een land, met een kustlün van Vlis- singen tot Delfzül. Van een land, dat een eeuwenouden strijd kent met de zee, dat in zijn annalen schier geen bladzijde heeft, waarin men niet van den lammer van zee rampen gewaagt voor de N. Z. H. Reddingmaatschappü een regeeringssubsidie van 10.000? Een voudig niets. Zoo weinig, dat niet het allernoodigste kan worden verzorgd: dat IJmuiden met zün wereldscheepvaart niet

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1928 | | pagina 1