DE ONGEZIENE WERELD
OF HET LEVEN NA
DEN DOOD
FEUILLETON
Buitenlandsch Nieuws
gtiiMrtfudd
PU ROL
VIERDE BLAD
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT - ZATERDAG 8 DECEMBER 1928
BLADZIJDE 1
MARCIA DE LAUBLY
Rondom de affaire van
de „Gazette du Franc"
DE DUITSCHE DELEGATIE NAAR
LUGANO VERTOKKEN
KARDINAAL FRANCIAS NAVAN
OVERLEDEN
GEMENGDE BUITENL.
BERICHTEN
XXXIV
De Engelen
Schepping door
Run
God
dhy weet hoe t Engelsdom moet onderschei
den worden
In dryderhande rij, een negen vouwige orden;
De booghste in Serafijn en Cherubijn en
Troon,
Die zitten in Gods Raet, en stereken Zijn
geboón.
De middenrij bestaet uit Heerschappijen,
Krachten,
En Maghten, die op t woort van Godts
Geheimraet wachten,
Tot 's menschen nut en heil en hulp in 't
algemeen.
De derde en laeghste rij, gewijt uit Vorsten-
heên,
En groote Aertsengelen en Engelen, moet
duicken
Voor 't woort der middelrije en laten zich
gebruicken,
Beneden het gewelf van zuiver kristalijn,
In hun bijzond'ren last, zoo wijt 't gestarrent
schijn'.
Wanneer de weerelt koom' zich verder uit
te spreiden,
Wort elck van deze rij in zijn gewest
bescheiden,
Of weet zijn eige stadt, en huis en wat per
soon
Zijn zorgh bevolen blijft, ter eere van Godts
kroon.
(Uit Vondels Lucifer)
Na 't oneindig volmaakte Wezen, dat zetelt
in 't grondeloos licht, God, het stralende
middelpunt der eindeloo2e eeuwigheid, wil
len wij opklimmen tot de hoogste wezens
onder al het geschapene, de zuivere geesten,
die voor Gods troon het aangezicht van den
Vader aanschouwen (Mt. XVIII10) en de
blinkende lijfwacht vormen van dien on-
zichtbaren Hemelkoning.
Het bestaan der zuivere geesten zegt
St. Thomas behoort tot de volmaaktheid
van het heelal. God kon bij de schepping
geen ander doel hebben dan Zijn eigen ver
heerlijking. Al het geschapene zou 'n afstra
ling, een zekere gelijkenis in zich dragen
van den goddelijken Schepper. Welnu, in
heel de doorloopende aaneenschakeling van
wezens in de zichtbare schepping kunnen
wij een trapsgewijze klimmende gelijkenis
met God ontdekken. In de levenlooze stof
trilt een zwakke schemering van Gods ein-
delooze „Zijn". In het leven der planten en
dieren zien wij een flauwe schaduw van den
eeuwig „Levende".
Eerst in den mensch, met z'n verstand en
vrijen wil, zien wij Gods beeltenis het vol
maaktst afgebeeld. Hiermee kan echter de
schakeling van steeds klimmende gelijkenis
met God niet voltooid zijn. Naar 't lichaam
de meerdere in de zichtbare wereld, moet
de mensch naar de ziel de mindere zijn in
de wereld der geesten, moet hij de tusschen-
schakel zijn, die de wereld der lichamen en
de wereld der geesten verbindt. Zijn ziel,
hoe edel ook, blijft vastgeklonken aan de
stof en in haar geestelijke functie afhanke
lijk van de stof. Er moeten in die hoogere
ongeziene wereld ontelbare geesten leven,
die wederom in trapsgewjjze-klimmende
volmaaktheid immer dichter naderen tot de
oneindige volmaaktheid; God, geesten, welke
door een oneindigen afstand van de hoogst
mogelijk geschapen volmaaktheid geschei
den blijven. Die geesten zijn de Engelen I En
gel beteekent afgezant.
Alvorens wij echter de natuur der Enge
len nader gaan verklaren, willen we eerst
het bestaan dier zuivere geesten wat uit
voeriger bewijzen.
Alleen door het licht der rede zouden wij
nooit het bestaan van louter geesten met
volkomen zekerheid hebbe* achterhaald.
Wel hebben ook de wijsgeeren van Grieken
land en de rhetoren van Rome geloofd in
het bestaan van ..halfgoden", „geniën" en
„demonen". Ook staat het vast, dat het ge
loof in onzienbare wezens, die invloed ten
goede of ten kwade op de menschheid uit
oefenen, altijd en overal bestaan heeft.
De goddelijke openbaring zou echter volle
zekerheid brengen aangaande het bestaan
van deze zuivere, onsterfelijke geesten, een
zekerheid, gegarandeerd door Gods gezag.
De H. Schrift spreekt op ontelbare plaat
sen over het bpstaan der Engelen en hun
verschijning aan de menschen.
Mozes spreekt reeds van Cherubijnen, die
na Adam's verdrijving uit het Paradijs den
weg moesten bewaken naar den levensboom.
(Gen. III—24)
In de levensgeschiedenissen van de Aarts
vaders, Profeten en andere heilige mannen
van het Oude Verbond is er dikwijls sprake van
Engelen, die in menschelijke gedaante versche
nen. Zoo verschenen Engelen aan Abraham
(Gen. XXII—11), aan Jacob (Gen. XXVIII—
12), aan Gedeon (Rechters VI), aan Tobias
(Tob. V), aan Daniël (Dan. XIV35), enz.
Ook in het Nieuwe Verbond treden tel
kens de boden van God op, om den men
schen Zijn hooge raadsbesluiten bekend te
maken.
De Aartsengel Gabriël brengt aan Zacha-
rias de belofte van een zoon (Luc. 1—11) en
onderhandelt met de H. Maagd Maria over
het mysterie der menschwordlng (Luc. I—
28). Engelen zingen boven de slapende vel
den van Bethlehem en boodschappen den
herders de blijde mare der menschwording
van God (Luc. II—8). Engelen houden de
wacht bij het verheerlijkt graf van den
verrezen Christus om de vrouwen te troosten
met Zijn opstanding (Luc. XXIV4) en
wekken de leerlingen uit hun verbazing bij
(Naar het Fransch)
26
Juliane beproefde te lachen, maar goed
ging dit haar niet af en Marcia, die bij haar
stond, kon zeer goed opmerken, dat zij bij
het hooren van dien naam ontroerde.
„Ik geloof al zijn levensdagen, dat hij u
niet vergeten heeft," voer de generaal, niets
kwaads vermoedende, voort. .Hij heeft mij
tenminste verzocht, te informeeren hoe u
het maakt en zette een tragisch gezicht op,
toen ik hem vroeg, of hij ongehuwd was."
„Oom, vindt u het niet wat koel? Wilt u
niet lie var naar binnen gaan?vroeg
Juliane plotseling, zich oyer den stoel van
haar oom buigend.
Ik ben nog zeer goed in staat, om voor
mij zeiven te zorgen, nichtjeNeem mij
niet kwalijk, maar ik vind, dat je wel -"at
overdreven veel notitie van mij neemt en
dit bevalt mij laat staan, dat het van
iemand, die waarschijnlijk belang bij mijn
dood heeft, te verwachten is volstrekt
nietHet uitzicht
„O, oom!"
Dit was het eenige, waarmede Juliane
dezen hefttgen uitval beantwoordde.
Zijn plotselinge en wonderbare opstijging
naar de hooge hemelen (Hand. I11).
Christus zelf heeft trouwens deze waarheid
uitdrukkelijk bevestigd, toen Hij verzekerde,
dat de Engelbewaarders der kinderen het
aangezicht Zijns Vaders aanschouwen
(Mt. XVIII—10).
Deze geloofswaarheid, zoo uitdrukkelijk
door de H. Schrift geleeraard, werd dan ook
ten allen tijde door alle kerkvaders der oud
heid verdedigd.
Het vierde Concilie van Lateranen (1215)
heeft dan ook deze waarheid plechtig als
dogma afgekondigd: „Eén is het beginsel van
alles", aldus genoemd Concilie, „de Schep
per van alle zichtbare en onzichtbare gees
telijke en lichamelijke wezens, die door Zijn
almacht in den beginne van den tijd beide
schepselen tegelijk uit het niet heeft voort
gebracht, het geestelijk en lichamelijk, n.l.
den Engel en de wereld en daarna den
mensch, als Ret ware een tusschenwezen, be
staande uit geest en lichaam (Potten's Ver
klaring van den Katechismus, Dl. I, blz. 193).
Het Vaticaansch Concilie heeft in 1870 deze
waarheid nog eens uitdrukkelijk bevestigd.
Ziedaar een onomstootelijk bewijs voor het
bestaan van die lichtende wereld der Enge
len waaraan niet meer te twijfelen valt.
Vondel, de geniale vorst der dichters, laat
in zijn meesterwerk Lucifer Aartsengel Ga
briël schepping en doel der Engelen aldus
aankondigen:
Apollion.
„d'Aertsengel Gabriel, gevolght van 's hemels
Reien,
Genaeckt in 's Hooghsten naem, om uit
dien hoogen troon
Tontvouwen als Herout hetgeen hem wiert
geboón.
Gabriël.
Hoort toe, ghij Engelen; hoort toe, ghij
hemellieden.
De hoogste Goetheit, uit wiens boezem alles
vloeit.
Wat goet, wat heiligh is; die nimmer wordt
vermoeit
Door weldoen noch verarmt van haar
genadeschatten.
Tot noch met geen begrip der schepselen
te vatten;
Dees Goetheit schiep den mensch, ha er eigen
beelt gelijck,
Oock d'Englen, opdat zij te zamen 't
eeuwigh Rijck
En noit begrepen goet, na 'et vierigh
onderhouden
Der opgeleide wet, met Godt bezitten
zouden.
Getrouwen, gaet dan hene, onsterfeiycke
Goden,
Gehorzaemt Lucifer, verknocht aan Gods
geboden.
Bevordert 's hemels eer in 't menschelijck
geslacht,
Een ieder in zijn wijck, een ieder op zijn
wacht.
Laet zommigen voor Godt de schael vol
wieroock branden,
En brengen voor Godts troon der menschen
offerhanden.
En wensch, en gebeen, en zingen 's Godtheits
lof,
Dat zich de galm verspreie in 't eeuwigh-
juichend hof.
Een ander draey' gestarnte en ronde
hemelklooten,
Of zett' den hemel op, of hou de lucht
gesloten
Met woleken, om den bergh te zegenen om
laegh,
Met eenen zonneschijn, of versche regen-
vlaegh
Van manne en honinghdau, daer Godt wort
aengebeden.
Door d' eerste onnozelheit, de burgerij van
Eden.
Wie door de lucht, en 't vier en aerde en
water rent,
Die matige op zijn pas een ieder element,
Naer Adams wensch, of legg' den bliksem-
strael aen banden,
Of breidele den storm of breeck' de zee op
stranden.
Een ander sla de treên des menschen gade
op 't velt.
De Godtheid heeft zijn hair tot op een
hair getelt.
Men draegh' hem op de hant, dat hij zijn'
voet niet stoote.
Wojrt iemant als gezant gezonden van een'
Groote
Aen Adam, 's aertrijeks vorst, dat hij zijn'
last verricht'
Zoo luidt mijn last, waer aen de Godtheid u
verplicht.
C. VIS,
Goes Rector
is
„ien nieuwe arrestatie.
De experts, die een onderzoek instellen
naar de boekhouding van het syndicaat, dat
een vijftal financieele ondernemingen om
vat, hebben geconstateerd dat de stichting
dier ondernemingen in hoofdzaak theoretisch
was. Een ongeloofelijke wanorde was het
hoofdkenmerk der boekhouding. De compta
biliteit van de „Gazette du Franc" liep vaak
dooreen met die der overige ondernemingen.
Reeds eenige weken geleden waren in de
pers klachten opgegaan over de werkwijze
van het syndicaat, welke argwaan wekte. In
den loop der vorige week begonnen de „Fi
garo" en de „Ami du Peuple". toebehooren-
de aan Coty, een campagne mét nieuw fei
tenmateriaal. 0.m. werd een geval geciteerd
van iemand, die in het syndicaat met frs.
50.000 had deelgenomen en wien werd mede
gedeeld, dat eenwinst van frs. 30.192 was
behaald. Men keerde hem echter slechts frs.
442 in contanten uj§en voor het overige ge
deelte werd hij betaald met 110 honderdsten
van oprlchtersbewijzen in de Société des Ex
ploitations foncières, dus tegen eén koers van
frs. 72500 per oprichtersbewijs. Mme. Ha-
nau, de bestuurster van deze maatschappij,
had zich bij de oprichting alle 500 oprich-
tersbewijzen doen toewijzen.
Ofschoon het aanvankelijk genoemde cijfer
van 500 millioen overdreven lijkt, heeft men
tochreeds een onmiddellijk passief van 125
millioen kunnen aanwijzen tegen een kassal
do van frs. 22.000. De nauwkeurige cijfers
kunnen eerstkomen vast te staan na een
uitgebreid onderzoek in de ca. 120 filialen en
agentschappen in de provincie.
De „Gazette du Franc", die zoooals men
weet in 1925 werd opgericht, deelde reeds en
kele maanden later mede, dat zij, teneinde
de Volkenbondsidee te propageeren, de „Ga-
zette des Nations" in .zich opnam. Het blad
heette dan ook eigenlijk voluit „Gazette du
Franc et des Nations".
Geruimen tijd geleden deed het blad van
zich spreken door de onthulling van een com
munistisch plan om de bestaande regeering
omver te werpen en een communistisch be
wind te vestigen.
De „Hümanité", het orgaan der commu
nistische partij, „onthult" thans op zijn
beurt, dat de nu zoo gelaakte „Gazette du
Franc" nochtans voortreffelijke medewerkers
heeft gehad, o.a. Poincaré, Loucheur, Painlevé
Briand, die allen artikelen in het blad hebben
geschreven. Het blijkt echter, dat de „Hü
manité" de zaak niet geheel Juist voorstelt,
Poincaré heeft in April van dit jaar inder
daad een brief gezonden aan het blad, die
echter werd afgedrukt in het gedeelte, dat
aan de Volkenbondszaken was gewijd. Poin
caré zeide in een paar conventioneele zinnen,
dat Frankrijk den vrede wil. Er was dus geeii
sprake van „medewerking" aan de „Gazette
du Franc", maar het betrof slechts een vrien
delijkheid van Poincaré om het z.g. pacifis
tisch orgaan van een verklaring, die wat
effect zou maken, te voorzien.
Bij de voortzetting der huiszoeking in de
bureaux der „Gazette du Franc" werden in
een brandkast 330.009 frs. in bankbiljetten
gevonden en in beslag genomen.
De politieke directeur van de „Gazette du
Franc", de heer Audibert, is ziek geworden.
Het bestuur der Fransche joumalistenver-
eeniging heeft besloten hem voor den raad
van discipline te dagen.
Uit de provincie worden aan Havas nog
de volgende verliezen gemeld: filiaal
Straatsburg vier millioen, Avignon een. Eper-
nay zes en filiaal Tours drie millioen.
Omtrent de veelvertakte betrekkingen en
de plannan van mevr. Hanau wordt nog
bekend, dat zij met het plan rondliep om
een religieuze propaganda Filmmaatschappij
op te richten, die natuurlijk ook ter onder--
steuning van haar onderneming moest die
nen. Mevr. Hanau wilde ook door het orga-
niseeren van concerten en orgelvoordrach
ten in de Parijsche kerken op feestdagen
propaganda voor haar onderneming maken.
Tot haar medewerkers behoorde een der be
kendste Fransche filmacteurs.
De door de ineenstorting der onderne
mingen niet alleen economisch, doch ook
moreel getroffen employés van de „Gazette
du Franc" hebben zich aaneengesloten om
hun belangen te verdedigen. Zij hebben zich
ter beschikking gesteld van de autoriteiten.
Volgens dé „Oeuvre" zal in de aangelegen
heid der „Gazette du Franc" dezer dagen
het faillissement worden aangevraagd.
PARIJS. 7 Dec. (V.D.) Hedenochtend
werd in verband met de déconfiture van de
„Gazette du Franc" de rechtskundige ad
viseur van Madame Hanau, Me. Hersant
gearresteerd.
DE ZIEKTE VAN DEN ENGELSCHEN
KONING
Een deskundige analyse van de ziekte
Het bekende medische tijdschrift „The
Lancet" publiceert een analyse van 's ko-
nings ziekte. Na een nauwkeurige beschrij
ving van het verloop der pleuris en-de toe
gepaste geneesmiddelen zegt de „Lancet
dat het benedenste twee derde gedeelte van
de rechterlong is aangedaan en dat de
plastische pleuris zich uitstrekt tot het mid
denrif, waardoor acute pijn wordt veroor
zaakt, die voortdurend verlichting noodig
maakte. De „Lancet" zegt, dat de verschijn
selen in de borst en de correspondeerende
plaatselijke verschijnselen thans zijn afgeno
men, doch dat de tijd nog niet voorbij is
dat de pleuris zich kan ontwikkelen. De
ziekte gaat nog op en neer. De druk op den
hartspier en de ernstige bloedvergiftiging
(toxaemia) zijn de voornaamste oorzaken
voor de groote bezorgdheid, die nog enkele
dagen zal aanhouden.
LONDEN, 7 Dec. (V.D.) Blijkens het ziek
tebulletin van den Koning heeft de patiënt
eenigen tijd rustig geslapen. De algemeene
sterkte bleef gehandhaafd. Er wordt een
verti'er onderzoek ingesteld aan de rechter
zijde ran de borst.
LONDEN, 7 Dec. (V.D.) Volgens het he
denavond te half negen uitgegeven bulletin
had de koning vandaag een minder rustigen
dag. Noch 't hedenmiddag gehouden radio
logisch onderzoek, noch het daaraan voor
afgaande onderzoek met een naald, toon
den aan, dat er nog een noemenswaardige
hoeveelheid vocht aanwezig zou zijn. De al
gemeene toestand bleef onveranderd.
DE ONTRUIMING VAN HET RIJNLAND
De houding van Engeland
LONDEN, 7 Dec, De diplomatieke mede
werker van de „Daily Telegraph" verklaart,
dat men in diplomatieke en juridische krin
gen van meening is, dat Duitschland niet
gedwongen kan worden als prijs voor een
vroegere ontruiming van het Rijnland
groote bedragen op rekening van de schade
vergoeding te betalen, dan onder normale
omstandigheden tot het einde van de bezet
ting op 10 Januari 1935 bepaald was; Op zijn
hoogst kunnen de geallieerden voor een
vroegere ontruiming van het Rijnland een
vooruitbetaling van de annuïteiten tot dien
dag op een of andere wijze eischen, zoodra
de commissie va» deskundigen de defini
tieve schuld heeft vastgesteld.
In andere kringen, aldus de medewerkér
van het blad, is men van meening, dat de
toepassing van art. 431 van het verdrag van
Versailles met betrekking tot een vroegere
ontruiming van het bezette gebied, moet
geschieden met terugwerkende kracht tot
den dag, waarop Duitschland is toegetreden
tot den Volkenbond. Dit zou in overeen
stemming zijn met den brief van Clemen-
ceau aan de Duitsche vredeslegatie van 16
Juni 1919 en de gemeenschappelijke ver
klaring van de drie leidende geallieerde
staatslieden op den daarop volgenden dag.
De juristen onder de toenmalige Britsche
regeering van Lloyd George waren destijds
van meening. dat de toelating van Duitsch
land tot den Volkenbond het bewijs zou zijn,
dat dit land „voldoende waarborgen inzake
de schadevergoedlg, en de veiligheid heeft
gegeven."
BRIAND NAAR LUGANO
PARIJS, 7 Dec. (V.D.) De Minister van
Buitenlandsche Zaken, Briand, is heden
ochtend te 7 uur naar Lugano vertrekken,
waar hi) hedenavond zal arriveer er,.
Ondanks het vroege ochtenduur bevonden
zich aan het station verscheidene personen,
die afscheid van hem kwamen nemen.
BERLIJN, 7 Dec. (V.D.) De Duitsche dele
gatie is hedenavond onder leiding van den
minister voor buitenlandsche zaken, dr.
Stresemann met den trein van 20.20 uur van
het Potsdamer Bahnhof naar Lugano ver
trokken. De delegatie bestaat uit 12 leden.
OVERZICHT DER DUITSCHE
HERSTELBETALINGEN
BERLIJN, 7 Dec. (V.D.) Het bureau van
den generaal-agent voor de schadevergoe
dingen publiceerde heden een overzicht van
de beschikbare en voor transfer bestemde
gelden in het vijfde annuïteitsjaar, tot en
met 30 November 1928. Het totaal bedrag
der beschikbare gelden bedroeg In November
1928 R. M. 182.464.41953, terwijl het totaal
bedrag der beschikbare gelden voor het vijfde
annuïteitsjaar R.M. 737.620.567 300 bedroeg.
De verdeeling der transfer-gelden is voor
November 1928 als volgt geregeld: aan
Frankrilk R.M. 77.747.300.14 (totaal R. M
277.975.473.51), aan het Britsche Rijk R.M.
46 204.366.84 (in totaal R.M. 124.897.694.85),
aan Italië R.M. 13.049 033.84 (totaal R.M.
38.538.376.22), aan België R.M. 10.134.598.06
(totaal R.M. 27.646 563.63), aan Servië R.M.
7.797.447.90 en aan Amerika R.M. 7574.111.22
(totaal 20.113,328.01 R.M.)
HET LIJDELIJK VERZET DER
POSTBEAMBTEN
WEENEN, 8 Dec. In de late avonduren
van Vrijdag werden de onderhandelingen
tusschen de vertegenwoordigers van de post
beambten en de postdirectie gesloten. De di
rectie deed een reeks toezeggingen. Terwijl
de Vrijdag door den natlonalen raad inge
stelde wet een salarisverhooging van 2.5 pet.
verdedigt, krijgen de postbeambten 4 pet.
salarisverhooging.
De overeenkomsten met de directie der
posterijen zullen Zaterdag aan de vergadering
van vertrouwensmannen van de postbeamb
ten ter acceptatie worden voorgelegd. Zoo-
dra de voorstellen aangenomen worden, zal
het lijdelijk verzet der postbeambten on.
middellijk ophouden. Het achterstallige
werk moet dan voor Maandag weggewerkt
worden.
gemakkelijk genoeg geleverd, omdat een ge
tuigenverklaring van twee personen dat de
echtelieden reeds sedert zes maanden ge
scheiden leven reeds voldoende is. De echt
scheiding heeft men in Hongarije zoo ge
makkelijk gemaakt, dat buitenlanders zelfs
naar Boedapest komen om zich te laten
scheiden.
Thans worden er reeds onderhandelingen
gcoerd om de internationale zijde va# deze
verhoudingen te regelen.
Nieuwe composities van Perosi
De wereldberoemde meester der kerkmuziek
Lorenzo Perosi, die jaren lang wegens een
overspannen zenuwtoestand werkeloos was,
heeft thans zijn arbeid weer hervat. In de
laatste twee maanden heeft hij reeds meer
dan 7000 bladzijden partituur geschreven,
waaronder negen partijen voor kwartet, twee
voor trio, een concert voor Violine en Orkest,
een Oratorium (naar aanleiding van hoofd-
stuk 41 van Genesis) voor koor en drie solo-
BESLISSENDE OVERWINNING VAN p^^^n^en^Te0'Deum"* W6rkt Maestre
KONING AMAN OELLAH z. H. de Paus 'heeft Perosi, die thans reeds
CONSTANTINOPEL, 7 Dec. (V.D.) Uit dertig jaar aan de Sixtijnsche Kapel ver-
Teheran wordt gemeld, dat het koning Aman i bonden is, weer opnieuw aangesteld tot
Oellah gelukt is, door een vastberaden aan. Maestro der Sixtijnsche Kapel, ofschoon
val, waarbij ook vliegtuigen gebruikt wer- volgens de geldende bepalingen een andere
den, de opstandige bergstammen beslissend kapelmeester benoemd had moeten worden,
te verslaan en hen groote verliezen toe te uitzonderingsmaatregel is MD volle
brengen. De opstandelingen zouden meer verdiend en Don Lorenzo Perosi was ten
dan 200 dooden hebben. zeerste onder den indruk, van dü nieuw be-
De opstandige stammen hebben zich in de wiJs van de vaderlijke goedheid van Zijne
bergen teruggetrokken. i Heiligheid.
Officieus wordt medegedeeld, dat de j 'Iul®n e agen zal de „Oratio Ves-
verdere operaties, ten einde de bergstammen j '5er flfl, Perosi in Florence gecompo-
volkomen te onderwerpen, waarschijnlijk nog j "eerd heeft, voor het eerst uitgevoerd wor-
drie dagen in beslag zuilen nemen. tlen'
De koning zal waarschijnlijk Zaterdag
weer naar Kaboel terugkeeren om de lei.
ding van de Staatszaken weer op zich te
nemen.
De minister van Oorlog, die zich reeds
naar het front heeft begeven, zal de leiding
der expeditie op zich nemen.
In Kaboel maakt men zich over den op
stand niet ongerust.
ROME, 7 Dec. Kardinaal Francias Navan,
Een vruchtbaar land
Volgens de jongste mededeelingen van
het Spaansche Instituut voor Statistiek ts
44% der Spaansche vrouwelijke bevolking
gehuwd. 3.5% heeft meer dan 10 kinderen/
10.5% heeft meer dan 7 kinderen, 24.5%
heeft 5 tot 7 kinderen, 49% heeft 1 tot 4
kinderen, terwijl 12% geen kinderen heeft.
De Spaansche bladen zien in deze cijfers
een waarborg voor een groote en geweldige
toekomst van de Spaansche nationaliteit.
Onder de Westeuropeesche volken staan
wat vruchtbaarheid betreft Spanje en Por
tugal bovenaan. Het sterftecijfer daalt, want
in 1920 bedroeg het 23.1 per duizend en
i«mwi ™™u' thans nog 18.0 per duizend
aartsbisschop van Catania is aldaar in den
ouderdom van 82 jaar gestorven. Daar hij
al reeds eenigen tijd ziek was, komt deze
tijding niet onverwacht.
Met dit overlijden wordt het overwicht van
buitenlandsche prelaten in het heilige
college nog meer geaccentueerd. Hierin zijn
thans 33 buitenlandsche en "0 Italiaansche
kardinalen.
Daar de benoeming van nieuwe kardinalen
nog uitgesteld is, zal dit nog wel eenige
maanden zoo blijven.
Kardinaal Francias Navan was een der
drie overlevende kardinalen, die nog be
noemd waren door Paus Leo XIII.
D belde anderen zijn kardinaal Vanutelll
en Skrbrenskl van Olmutz in Polen.
RIJKSPARTIJDAG VAN nET CENTRUM
Marx legt het leiderschap neer
Het hoofdbestuur der Centrumpartij hield
gisteren te Keulen een bijeenkomst ter voor- s
bereiding van den rijkspartijdag. Besproken
werd o.a. de kwestie van het voorzitterschap
dier partij. Er werd een brief van oud-
rijkskanselier dr. Marx voorgelezen, waarin
deze officieel mededeeling doet van zijn af-
treden als partijleider. I
KEULEN, 7 Dec. (V.D.) Met groote
meerderheid is door het Centrum een voor-
Stel aangenomen, waarin de rijkspartücom-
missie den partijdag aanbeveelt Uit zijn mid-
den 3 voorzitters met gelijke rechten te
kiezen.
Hei ongeloovig Berlijn
In Berlijn zün er ongeveer 3000 kaartleg
gers, wier klanten grootendels uit vrouwen
van alle volksklassen bestaan. Deze kaart
leggers hebben agenten in hun dienst, die de
arbeidsters op de betaaldagen, wanneer zij
hun fabriek of ateliers verlaten abonnemen
ten voor kaartlegsters trachten op te drin
gen. Deze „clair-voyantes" hopen ook op
publiek uit beter gesitueerde kringen. Zoo
heeft men helderziensters, die b.v. waarzeg
gen uit kristallen knikkers, anderen, die
iemand de toekomst voorspellen uit eigeel en
koffiedik en weer anderen, die een heel in
gewikkeld instrument gebruiken, nJ. den Si-
derischen slinger, het aan een touw vastge
bonden compas, dat de cliënt met gestrekte
armen zoolang in de hand moet houden, tot
de slinger begint te zweven. In dit bedrijf
heerscht een ongewone activiteit; heele
instituten met tientallen assistenten wijden
zich daaraan. Dit vak heeft zelfs zijn eigen
specialiteiten zoo heeft men astrologen,
die zich gespecialiseerd hebben op loterijspel,
zakelijke ondernemingen, ziekten, huwelijks
adviezen etc. Gewone horoscopen betaalt
men met 10 Mark, uitvoerige, die een inge
wikkelde studie van meerdere dagen ver-
eischen, moeten vanzelfsprekend duurder
betaald worden. Het meest interesseeren zich
voor deze astrologische verklaringen groot-
industrieelen en bankiers. Exorbitante
zaken maken de geleerden, die uit nekhaa*
een ziektediagnose stellen. Een betrouwbare
enquête heeft vastgesteld, dat een apotheek,
die de recepten van eenige nekhaar-verklaar
ders bereidde, per maand 2000 Mark winst
boekte. AI deze charlatans, die speculeeren
op het bijgeloof van het volk, vinden in
Berlijn een rijk bestaan.
Het aantal echtscheidingen
In het Hongaarsche Parlement werd een
interpellatie gehouden waarin de aandacht
der regeering gevraagd werd voor het on
rustbarend stijgend aantal echtscheidingen.
De minister van Justitie Pesthy verklaarde,
dat 79 van alle echtscheidingen werden
uitgesproken ter oorzake van kwaadwillige
verlating: het bewijs voor het feit. dat
kwaadwillige verlating aanwezig is wordt
la dooie» vaa 30-60 «n 90 ct. Tabt ftO ct. BtJ Apotk ca Drogicica
Haar hand beefde zichtbaar, maar toch
had hare stem uiterlijk de kalmte be
waard.
Desniettemin waren de belde personen, de
generaal en Marcia. die getuigen waren ge
weest van dit toóneel, geheel en al onder den
indruk en was het hun duidelijk aan te
zien, dat diepe verontwaardiging hunne
ziel vervulde. De generaal wilde dan oök
uiting geven aan zijn gevoelens en zijn si
gaar uit den mond nemende, begon hij:
„Maar Belde, hoe durft gij tegenover een
vrouw......"
Belde luisterde echter niet naar hem. Zijn
blik had dien van Marcia ontmoet en er
al de verontwaardiging in gelezen, die zij
voor zijn handelwijze gevoelde, hij had ge-
zien, hoe Marcia bloosde van ergernis bij het
hooren van de ongepaste, krenkende taal,
Juliane toegevoegd.
„Waarom ziet gij mij zoo aan?" viel hij
opeens tegen haar uit. „Staat het mij niet
vrü, in miin eigen huls te spreken zooals
't mij goeddunkt?"
Zij schudde het hoofd en hem gestreng
aankijkende, antwoordde zij moedig en
vastberaden:
.Neen oom, u heeft geen recht, iemand,
die door haxe leeftijd en hare positie ver
hinderd ts zich zelve te verdedigen, aldus van
vleierij en laagheid te beschuldigen."
Toom schitterde in de anders zoo doffe
oogen van den grijsaard.
„En wie geeft u dan het recht," ver
volgde hij wrevelig, „mij zoo de les te
lezen?"
t .Niemand, oom; maar daar u het mij
vroeg, meende ik de waarheid te mogen
zeggen ei de partij op te nemen voor een
meisje,, dat onrechtvaardig beoordeeld werd."
Zacht, maar ferm, had zij hare meening
uitgesproken, niettegenstaande zij inwendig
trilde van zenuwachtigheid,
i Juliane keek haar onwillekeurig met
zekere bewondering en dankbaarheid aan.
Mijnheer Belde wilde antwoo^n, maar
hij scheen zich plotseling te bedwingen; zijne
oogen namen weer de gewone uitdrukking
aan. en zich tot den generaal keerende,
begon hij op den kalmsten, onverschilligsten
toon ter wereld:
„GÜ zijt dit jaar dus n et in Aix ge
weest, nietwaar? Hoe gaat 't met de rheu-
matiek?"
Marcia slaakte een zucht van ccr"Th-
ting en verwijderde zicli om lady Trafford
op te gaan zoeken.
Plotseling hoorde zij de harmonieuze
stem van Raymond, die haar niet vrij van
ontroering toevoegde:
„Ik maak u mijn compliment, dat u zoo
flink van u af durft spreken. Van u zal men
nooit kunnen zeggen, dat u met bijbedoe
lingen handelt, zooals van Juffrouw De
VaubleyHeeft u gezien, hoe rij ont-
i roerde, toen de generaal haar over haren
vroegereo verloofde sprak?"
„Waren zij werkelijk geëngageerd?" vroeg
Marcia belangstellend.
,Jk heb tenminste twee jaar geleden ge
zien, dat zij een engagementsrlng droeg
De ongelukkige kapitein vertelt anders zijn
verdriet aan een ieder, die het hoo
ren wil."
„Hield zij veel van hem?" informeerde
Marcia.
„Ja zooveel als mogelijk is, want hij stond
verstandelijk ver beneden haar en wat ze
delijkheid betreft, liet hij eveneens veel te
wenschen over
Er heerschte een oogenblik stilte, afge
broken door Marcia's hardop uitgesproken
wensch:
„Ik wilde dat Ik veel van Juliane hield!"
Raymond glimlachte.
„Te oordeelen naar de manier, waarop u
hare partij trok, zou men zeggen dat u haar
eene hartelijke sympathie toedroeg."
j)it is toch niet zoo helaas! maar daar
om juist gevoel ik mij verplicht rechtvaar
dig tegenover haar te zijn.
Op zijn beurt zweeg Raymond even en
vervolgde zachter:
„U weet niet half, u kunt niet weten,
hoe aangenaam en goed het Is een ka
rakter als het uwe aan te treffen!Zoo
veel edelmoedigheid en oprechtheid!U
zoudt zeker altijd trouw blijven aan uw eens
gegeven woord is het niet?"
Marcia bloosde en antwoordde haastig:
„Wie eerlijk ia, is ook trouw. Maar lady
j Trafford heeft al een plaatsje voor mij be
waard, zie ikWelk eene beminnelijke
oude dame vindt u niet?"
„Ja dat is ook een voorbeeldig, gelukkig
huwelijk, rij leven nog altijd in de witte-
broodsdagenDie zijn elkander ook trouw
gebleven," voegde hij er glimlachend bij.
Nog even bleef zij in gedachten sir Ru
pert aanstaren, die met beminnelijke hoffe
lijkheid zijne vrouw een shawl bracht en
omdeed.
„Wat moet het toch heerlijk zijn," her
nam Marcia droomerig, „als men op dien
ouderdom nog genieten kan van de zoete
herinneringen uit vroeger tijd toen men el
kander pas leerde kennen en beminnen
„Men zegt, dat lady Trafford geheel en al
de leidster en helpster van haren man ge
weest is," voegde Raymond erbij, met be
langstelling opziende naar het tafereeltje
voor hem.
„Dat is ook inderdaad de hoofdrol van
iedere vrouw!" repliceerde Marcia vroolijk.
En terwijl zij zich naar lady Trafford
begaf, moest Raymond haar nastarende, toch
bij zichzelven, met zekere ongekende ontroe
ring toegeven dat Marcia voor hem ook
zulk eene leidsvrouw zou kunnen zijn op
zijn levensweg.
Mijnheer Belde scheen Marcia hare ge
gronde opmerking niet ten kwade te dul
den. In den loop van den avond riep hij
haar en toonde haar een nieuw soort orchi-
De halve maan gaat verdwijnen
Men seint ons uit Smyrna dat Mustafa
Kemal besloten heeft om ook het symbool van
het oude Turkije op te ruimen. De halve
maan zal uit de Turksche vlag verdwijnen»
De oorsprong van de halve maan, die door
ons steeds als het symbool der Mahomedaan-
sche heerschappij beschouwd werd, ligt
eenigszins In het duister.
Volgens een Turksche legende zou Sultan
Osman in de dertiende eeuw in een visioen
gezien hebben dat de haive maan grooter
werd, totdat ze ten slotte heel den hemel
van het Oosten tot het Westen overspande.
Maar reeds voor de Turksche overheer-
sching was de halve maan een symbool
voor de Byzantijnen. Toen Philip van Mace
donië in het jaar 339 voor Christus Byzan
tium belegerde, werden de bewoners der
stad door het schijnsel der halve maan in
staat gesteld om de vijanden, die heimelijk
de stad waren binnengeslopen, te erkennen.
Vanaf dien tijd was de halve maan een
eereteeken voor Byzantium, en dat bleef het
ook ten tijde van het Byzan 'fjnsche Keizer
rijk. Toen de Turken in 1453 Constanfinopel
veroverden, namen ze het eereteeken van By
zantium over en plaatsten het op een bloed-
ioode vaan.
Maar ook deze verklaring is niet in over
eenstemming te brengen met het feit, dat
Richard Leeuwenhart in de twaalfde eeuw in
zijn wapen een kruis aanbracht over een
halve maan, om daardoor een symbolische f
uitdrukking te geven voor de overwinning
van het Christendom over den Islam.
In ieder geval, thans gaat de halve maan
die eeuwenlang Europa bedreigd heeft, ver
dwijnen.
Amerika
Volgens de Jongste opgave van het In
ternational Revenue Bureau zijn er op t
oogenblik in de Vereenigde Staten van
Noord-Amerika 283 personen die een inkomen
hebben van meer dan 1 millioen Dollar.
10 personen hadden een inkomen van meer
dan 5 millioen. Het totale belastbare inko
men bedroeg 22.573.317.907 Dollar dus bijna
23 milliard.
De opbrengst van de inkomstenbelasting
bedroeg meer dan 828 millioen dollar. De 283
hoogst aangeslagenen betaalden samen 96%
millioen inkomstenbelasting.
In de Vereenigde Staten zijn er totaal
fabrieken die kauwgom fabriceeren.
verwerkten in het afgeloopen seizoen vooi
48 millioen Dollar aan ruwe grondstoffen er
produceerden 34.500 ton kauwgom, wat ei
waarde vertegenwoordigt van meer dan
millioen gulden. Het afzetgebied voor dit echt
Amerikaansch product wordt steeds grooter.
De Amerikaansche soldaten hebben in Euro
pa de kauwgom-mode ingevoerd. De Aan?
rikaansche kauwgomfabrikanten hebben hun
product verpakt in heele kleine pakjes
'n opschrift dragen in 18 verschillende talen.
Het grootste afzetgebied ligt in China en
Japan. Ook Ceylon en Indlë beginnen in dezen
nieuwen tak van sport belang te stellen,
zoodat het vooruitzicht bestaat dat de aan
deden kauwgom nog belangrijk zullen stijgen.
De groote kauwgom firma's hebben in
midden-Amerika reusachtig uitgestrekte ter
relnen ter beschikking gekregen waarop zij
geweldige beplantingen hebben aangelegd van
Chielen Balataboomen.
Dat er veel geld te verdienen valt met de
fabricage van kauwgom blijkt wel uit he
feit dat een firma die enkele jaren geleden
met een kapitaal van 55 dollar begonne
was thans 130 HA. grond in Jukatan ge
kocht heeft om zijn eigen plantages aan te
leggen.
deeën, die de tuinman met bijzondere
had opgekweekt.
„Geen blcem overtreft deze toch in
schoonheid en pracht!" zei Raymond één en
al bewondering voor de zeldzaam schoon
kleuren der bloemen die men zorgvuldig
eene vaas gerangschikt had. „Is het niet
toevallig, dat deze bloemen wier schoonheid
niet te overtreffen is, grootendeels uitslui
tend van lucht en water leven en slechts
zeer weinig voedsel en sap uit de aarde trek
ken?"
Marcia schudde het hoofd.
.Alle bloemen zijn mooi in hare soort,'
zeide zij, „ik voor mij prefereer echter die
welke herinneringen voor m)j bevatten. Zoo
groeien aan mijn venster halfwitte halfrose
rozen, die wanneer zij verwelken, donkerder
worden... Dit zijn miin lievelingen, omdat op
Chêne-Vert ook zulk bloeien. Ook op hei
kerkhof, op het graf mijner oudersver
volgde zij zachter, strak voor zich uitstarend
en als in gedachten.
„Ja dezelfde," herhaalde mijnheer Belde,
met bevende hand de orchidee op tafel te
rugzettende. „Uwe moeder had ze van hier
meegenomen om ze daar te planten
„O, die goede moeder," fluisterde Marcia
plotseling hevig ontroerd bij de herinne
ring aan hare te vroeg gestorven moeder,
die hier op dezelfde plaats geleden en ge
leefd had, In de schaduw derzelfde booroen,
in *t verschiet van denzelfden horizon
(Wordt vervoigdJ