Buitenlandsch Nieuws
'4
1
FEUILLETON
DE PARTIJDAG DER DUITSCHE
CENTRUM-PARTIJ
RADIO-OMROEP
DERDE BLAD
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
- MAANDAG 10 DECEMBER 1928
BLADZIJDE 1
Dr. Kaas als eenig voorzitter gekozen
v-
De ziekte van den
Engelsche koning
Brug in aanbouw
ingestort
MARCIA DE LAUBLY
PP&P0
1ȃ
VERSCHERPTE GRENSCONTROLE
DE RAADSZITTING VAN DEN
VOLKENBOND IN LUGANO
GEMENGDE BUITENL.
BERICHTEN
De opening
Onder de deelneming van vertegenwoor
digers uit alle deelen des rijks is Zaterdag de
partijdag van het Centrum bijeengekomen.
De vergadering werd o.a. bijgewoond door
de Pruisische ministens dr. Steiger en Hirt-
slefer en den rijksverkeersminister von
Guerard.
Vertegenwoordigers uit Oostenrijk. Tsje.
eho-Slowaktje. Dantzig en het Sa&rgebled
zaten als gasten aan de bestuurstafel.
De voorzitter van de centrumpartij in
het Rijnland, „Justlzrat" Mönnig, opende
den partijdag met een toespraak, waarin ai)
allereerst uiting gaf aan de groote teleur
stelling van het geheele Duitsche volk en
van het bezette gebied, dat van een ontrui
ming eerst sprake kan zijn als d8 laatste
„groschen" door Dultschland betaald Is,
De Oostenrljksche oud-minister dr. Matalja
bracht de hartelijke groeten over van de
christelijk.sociale partij van Oostenrijk.
Stegerwald aan 't woord
Dr. Stegerwald hield vervolgens een rede
over „centrumpartij en de Dutsche poli
tiek". Zijn uitgangspunt was, dat aan net
eind van den oorlog die krachten, welke
het oude regime van de leiding van den
staat verwijderd had gehouden, n.1. centrum,
soc.-dem. en democraten, hoofdzakelijk den
arbeid van den wederopbouw moesten ver
richten. Een andere mogelijkheid dan de
republiek was niet aanwezig. Het is ean
het centrum in den strijd om de leiding der
Duitsche politiek duidelijk geworden, dat
eet. meerderheidsregeering van rechts of
links vocrshande niet mogelijk is zonder ac
tieve deelneming van het centrum.
Betreffende de kwestie van de weermacht
verklaarde spreker, dat degeen, die aan de
waarde der kleine rijksweer en grootere taak
toeschrijft dan verdediging wanneer men
baar poogt aan te vallen, of haar andere
dingen toedicht, een illusionist is.
Stegerwald verklaarde zich onder leven
dige bijval tegen een vermindering van de
transfer-bescherming en tegen nieuwe con
cessies om een vervroegde ontruiming te
verkrijgen.
De vriendschap tusschen het Duit&che en
het Oostenrijksche volk moest steviger en
inniger worden gemaakt, al kon dan de
politieke weg van Weenen naar Berlijn
slechts over Rome en Parijs lelden.
Het parlementaire stelsel is nog niet ge
reed; de kiesrechthervorming moest c tn
aanzienlijke verkleining der kiesdistricten
ten doel hebben.
Ten aanzen der sociale politiek ver.
klaarde spr. zich tegen de door de soc.-dem.
geeischte algameene zorg voor het volk en
voor een wettelijke sociale verzekering met
verstrekkend zelfbestuur, waarbij de coöpera
tieve zelf-hulp-gedachte niet verwaarloosd
mocht worden.
Verzet tegen het triumviraat
Nadat het partijbestuur en de partijraad
van het centum het waren eens geworden
over een compromis, waarbij drie voor.
zitters met gelijke rechten zouden worden
gekozen, is naar het „Nachrlchtenbureau
des Vereins deutocher Zeltungsverleger"
verneemt, in breede kringen der afgevaar
digden de wensch gerezen in nieuwe ver
trouwelijke onderhandelingen een anderen
weg te zoeken.
De bestuursverkiezing word daarop door
den partijdag voorloopig uitgesteld en werd
een commissie van 28 leden ter voorberei
ding der bestuursverkiezingen ingesteld.
Tijdens de middagpauze van den partij,
dag werd een voorstel van de chrstelijke
vakvereenigingen ingediend, om Steger
wald opnieuw tot eenig voorzitter te ver
kiezen.
Een tweede voorstel, afkomstig van de
leden der jeugdorganisaties, met name
de Windhorstbonden, wilde Joos tot voor
zitter.
Dr. Kaas tot eenig voorzitter
gekozen.
Zaterdagmiddag had de verkiezing van
een nieuwen partijvoorzitter plaats.
Er werden uitgebracht 318 stemmen,
waarvan dr. Kaas er 184 kreeg, Joos 92 en
Stegerwald 42.
De heer Kaas was hierdoor tot voorat-
ter gekozen. Hij verklaarde zijn benoeming
aan te nemen.
De nieuwe partijvoorzitter Is 48 jaar,
katholiek geestelijke en professor aan het
priester-seminarie te Trier.
In 1919 werd hij gekozen tot lid van de
nationale vergadering, sedert 1920 maakt
hij deel uit van den Rijksdag.
KEULEN, 9 Dec. (V.D.( Zondagmorgen
werden de besprekingen van het Centrumcon
gres voortgezet onder leiding van den nteuw-
gekozen voorzitter, dr. Kaas. Begonnen werd
met de referaten van de Rijksdag-afgevaar
digden dr. Destauer in Perlitius. Daarna wer
den de Zaterdagavond afgebroken discus
sies over de politieke referaten van Stegen-
wald en Rüderscheidt voortgezet. Na de
verkiezing van den voorzitter was de belang
stelling echter zichtbaar verminderd, terwijl
het aantal deelnemers minder was geworden.
In de pauze werd bekend, dat de voor
malige Rijkskanselier, Dr. Wtrth, die heden
avond als redenaar zou optreden in een
openbare vergadering van het Centrum te
Keulen, zijn spreekbeurt had afgezegd en
Keulen vroegtijdig had verlaten. Na de pauze
had de verkiezing van het partijbestuuur
plaats, onder voorzitterschap van Dr. Kaas.
Zonder discussie werd overeenkomstig de
voorstellen van de commissie van voorberei-
LONDEN, 9 Dec. Omtrent den toestand
van den Koning wordt medegedeeld, dat
Zijne Majesteit eenige uren heeft gesla
pen.
De koorts doet min of meer de krachten
van den koning afnemen. De polsslag blijft
stationnair.
De verbetering in den toestand
LONDEN, 9 Dec. De verbetering in den
toestand van den koning maakte het moge
lijk, dat Prinses Mary gisteren een bezoek
bracht aan Northampton en een heele
reeks publieke verplichtingen kon nakomen
Hieruit blijkt duidelijk, dat er weer een
grooter vertrouwen heersebt, daar men in
het begin van de week vreesde, dat zij ge
dwongen zou zijn hare bezoeken af te
schrijven.
VREDESVELDTOCHT DER BRITSCHE
LIBERALEN
De door de Liberale Partij aangekondigde
veldtocht voor den vrede ,is door Lloyd George
ingezet met een te Manchester uitgesproken
rede voor een vergadering van vierduizend
personen. Lloyd George zei o.a.: Zooals de
zaken thans staan, gaan de landen der
wereld recht op den oorlog aan, niet omdat
iemand hem wenscht, doch omdat niemand
den moed heeft, de op hol slaande paarden
van den oorlogswagen te grijpen. Men moest
zich aan de verdragen houden, doch Locarno
noch het KeUogg-pact zullen ook maar het
geringste nut hebben, wanneer men zich niet
aan den tekst van de Volkenbondsbepalingen
houdt, die ons verplichten, onze bewapenin
gen tot het laagste peil te verminderen, dat
zich met de veiligheid verdraagt.
ding, het uit 68 personen bestaande partij
bestuur gekozen. Uit het bestuur werd een
uitvoerende commissie van 10 personen ge
kozen. Voorts werd besloten, vier plaatsver
vangende voorzitters te benoemen. De keuze
van deze vier vlce-voorzitters werd het par
tijbestuur, onder voorwaarde, dat in elk
geval de Rijksdagafgevaardigde Joos één van
de vier zou zijn. In het nieuwe partijbestuur
hebben o.a. zitting de voormalige Rijksmi
nister van Arbeid Braun, de Rijksminister
voor het Verkeerswezen Von Guerard, de
Landdag-afgevaardigde dr. Hess, de Pruisi
sche Welvaartsminister Nirtsiefer, de uit
gever Mensing uit Dortmund, Vorst Lóewen-
stein, prof. Nausbach uit Karlsruhe en de
Rijksdagafgevaardigden Joos, Stegerwald, dr.
Wirth en Ulitzka. Na de verkiezingen worden
de discussies voortgezet over de verschillende
voorstellen en resoluties van de diverse con
clusies, o.a. een betere voorbereiding van de
partijpers in de verschillende partij-organi
saties en -instanties. Een groot aantal voor
stellen betrof den uitbouw der party-organi
saties. een betere behartiging van de be
langen der platelands-grensdistricten; ver
der waren er voorstellen inzake de weer
baarheid, de hervormnig van het Rijk, de
hervorming van het strafrecht, inzake den
economische» toestand en inzake de positie
der ambtenaren. De door bet Centrum in
gestelde sub-commissie voor de Rijksambte-
neren had een resolutie Ingediend, waarbij
het Centrum in den Rilksdag zorg moet dra
gen, dat bij de definitieve regeling der her
stelbetalingen de personeel-politiek bij de
Duitsche Rijksspoorwegen zoodanig veranderd
zal worden, dat de ondraagbare lasten, die
thans op het spoorwegpersoneel rusten, ver
minderd zulle» worden. In een andere re
solutie wordt hervorming van het kiesstel
sel gevraagd. Het congres werd gesloten met
een rede van den partij-voorziter dr. Kaas.
Hedenavond vond in de groote zaal van het
Messe Hof een groote openbare vergade
ring van de Centrumpartij te Keulen plaats.
KEULEN. 9 Dec. (V.D.( Naar aanleiding
van den Rijkspartijdag werd door de Keulen-
sche Centrumspartij in de groote hal in
het Rheinpark Zondagavond een demonstra
tie gehouden, waar o.a. het woord voerden
de Rijkskanselier buiten dienst Marx, de af
gevaardigde Joos, de nieuwe partijvoorzitter
Kaas.
DE „GAZETTE DIJ FRANC"
Tot nog toe 700.000 francs terug
gevonden
Bij een Zaterdag verrichte nieuwe huiszoe
king in het kantoor van de „Gazette du
Franc" werd een bedrag van 300.000 francs
teruggevonden. Totnogtoe werden ongeveer
700.000 francs teruggevonden, zoowel in het
kantoor van de „Gazette du Franc" als bij
verschillende banken. Men verwacht, dat
men niet eerder dan over drie vier weken
precies het passief zal kunnen vaststellen
van de kraeh-Hanau—Bloc en wel in ver
band met de groote massa documenten en de
wanorde in de boekhouding.
Prelaat Dr. Kaas, de nieuwe leider der
Duitsche Centrumpartij
LONDEN, 9 Dec. (V. D.) Hedenavond om
6.30 ls het volgende bulletin uitgegeven: Dc
koning heeft een rustlgen dag doorgebracht,
maar de hedenmorgen gemelde uitputting
is nog niet verminderd. De pols blijft regel
matig.
In de onmiddellijke omgeving van den ko
ning begint men weer meer hoop te krijgen.
Men is van meening, dat de toestand van
den koning beslist beter is dan een week
geleden.
In den loop van de week is men echter
verscheidene male ten zeerste ongerust ge
weest. Ook thans biedt ziin toestand nog
reden tot bezorgdheid, aangezien hij doordat
de ziekte reeds drie weken duurt veei van
zijn krachten verloren heeft, wat het her
stel natuurlijk verlangzaamt.
De prins van Wales
LONDEN 9 Dec. (V. D De Prins van
Wales is uit Port Said gisterenavond ver-
PARTIJCONGRESSEN EN -BANQUETTEN
De Fransche ministerraad besloot, dat zijn
leden zich voortaan zullen onthouden van
deelneming aan congressen en banketten van
politieke partijen.
RAMSAY MACDONALD TE PARIJS
Ramsay MacDonald is Zaterdag uit Lon
den te Parijs aangekomen. Hij zal tot Dins
dag blijven. Tijdens zijn verblijf zal de
Engelsche gezant te zijner eere een diner
aanrichten, waaraan ook poincaré zal aan
zitten.
HET LIJDELIJK VERZET DEFINITIEF
GEëINDIGD
Uit Weenen wordt gemeld: In een
bestuursvergadering van het post-, telegraaf-
en telefoonpersoneel werd met aglemeene
stemmen het verslag goe igekeurd van dc
commissie, die onderhandeld heeft met het.
hoofdbestuur der posterijen, waarmee het
lijdelijk verzet formeel -eëindigd is.
EEN PROTEST TEGEN DE BEZETTING
Te Lttdwtgshafen
De stad Ludwigshafen heeft Zaterdag,
naar aanleiding van de tienjarige bezetting
der stad door de Franschen een protestoproep
uitgevaardigd. Zaterdagmiddag heeft de
Rijnlandcommissie na langdurige onderhan
delingen met burgemeester Kleefoot aan het
bureau van den burgemeester een schriftleijk
bevel doen toekomen om op grond van een
bepaalde ordonnantie, de aanplakbiljetten,
die door vertegenwoordigers der verschillende
politieke partijen zijn onderteekend, vóór
hedenmiddag 13 uur te verwijderen, Onder
protest is het gemeentebestuur daartoe
overgegaan.
Naar de offlcieele Duitsche persdienst
meedeelt, heeft het staatemlnisterie zich met
de rijksregeering en in het bijzonder met het
rijksministerie van financiën in verbinding
gesteld Inzake verscherping der douane
maatregelen aan de Duitsch-Nederlandsche
grens. De betrokken regeeringspresidenten
hebben instructie ontvangen, om in overleg
met de presidenten der betrokken „Landes-
flnanztimtes" (douaneautoriteiten) in de
eerste plaats de noodige maatregelen te
nemen en aan de zaak ook verder hun
bijzondere aandacht te wijden.
De drie ministers van buitenlandsche zaken
weer bijeen: Streseman, Briand, Chamberlain
de aandacht het feit, dat sedert ongeveer
anderhalf jaar de Italiaansche onderminister
van Buitenlandsche Zaken Grandi naast
het Italiaansche raadslid Scialoja voor den
eersten keer aan de Volkenbondsvergadering
deelneemt. Tot de Italiaansche delegatie, die
Zondagochtend te Lugano aankwam, behoort
ook de Italiaansche rechtsgeleerde Pilotti.
Daar ook Sir Austen Chamberlain Zondag
te Lugano is aangekomen, houdt men het
niet voor onwaarschijnlijk, dat reeds giste
ren in den namiddag het eerste contact tus
schen leden der afzonderlijke delegaties is
begonnen.
LUGANO, 9 Dec. Als president van den
Raad' zal Briand Maandag een toespraak
houden, waarin hij vooral den nadruk zal
leggen op den terugkeer van Stresemann en
Chamberlain.
In welonderrichte kringen wordt aange
nomen, dat Briand hierbij eenige politieke
opmerkingen zal maken over het samen
werken der machten op de basis van Lo
carno. Dit zou echter alleen een geste zijn
van Briand om de verdere diplomatieke
onderhandelingen te vergemakkelijken.
SIEGSBURG, 9 Dec. Gisterenavond is
tengevolge van tot nog toe onbekende oor
zaken de in aanbouw zijnde brug over de
Sieg, behoorende tot den nieuwen autoweg
KeulenFrankfurt a. d. Main ingestort.
De brug is van beton en bestaat uit twee
groote bogen, waarvan cje eerste de Sieg
overspant.
Aangezien dag en nacht aan de brug
wordt doorgewerkt, zijn verschillende arbei
ders door het ongeval getroffen.
Volgens tot nu toe ingekomen berich
ten is I arbeider gedood, .wiens lijk nog
niet gevonden is, terwijl 5 arbeiders zwaar
gewond werden.
De eerste hulp werd verleend door dc
fabrieks-brandweer van de Manstadt Werke
te Troisdorf, die gedurende den gelieelen
nacht met fakkels het opruimingswerk ver
richtte.
DE DELEGATIES TE LUGANO
Dr. Stresemann, de Duitsche minister van
Buitenlandsche Zaken, ls aan het hood der
Duitsche delegatie te Lugano aangekomen.
De minister heeft de reis goed doorstaan.
Het trekt hier sterk de aandacht, dat in
verband met de ontmoeting van de minis
ters van Buitenlandsche Zaken van Dultsch
land, Frankrijk en Engeland, die elkaar
sedert Maart van dit jaar niet meer hebben
gesproken, ook weer de rechtskundige raads
lieden dr. Gaus, Sir Cecil Hurst en Frome-
geot naar Lugano zijn gekomen. Ook trekt
EEN REDE VAN MUSSOLINI.
Zaterdag had de Laatste bijeenkomst der
Italiaansche Kamer in deze zitting plaats.
Alle afgevaardigden, met uitzondering van
de volgelingen van Salandra en Giolitti en
eenige nationaal-katholieken, waren in
zwarte hemden verschenen; evenzoo de mi
nister-president en de andere ministers.
Mussolini werd een door alle fascistische
afgevaardigden onderteekend adres van
hulde overhandigd.
Musolini hield 'n rede, waarin hij kortelijk
de successen van het fascisme op het gebied
der binnenlandsche politiek schetste en
daarna over de buitenlandsche politiek
sprak. Steeds weer zoo zeide hij werd
allerwegen over den vrede gesproken. Men
had zelfs een vredesverdrag, het z.g. Kel-
logg-pact, geteekend, dat zoo verheven was,
dat het naar het scheen, voor bovenaardsch
kon doorgaan. Italië zou natuurlijk aan alle
vredesverdragen deelnemen en ze alle on
derteekenen. Zekere lieden beweerden, dat
deze wonderbaarlijke vrede slechts door het
wonderbaarlijke Italaansche imperia
lisme verstoord werd. Terwijl echter thans
de heele wereld slechts over vrede sprak,
bewaj>enden zich alle naties tot het uiterste.
Wanneer men een krant opsloeg, las men
slechts van duikbooten, van nieuwe krui
sers en andere bewapeningen. Wanneer deze
bewapeningen bij de andere landen voort
gang mochten vinden, zou Mussolini zich
verplicht zien, in het belang van Italië,
eveneens met nieuwe bewapeningen voorden
dag te komen. Tenslotte verklaarde Mus
solini, dat Italië zich, wanneer het eenmaal
een verdrag van vriendschap sloot, daarvan
niet zou laten afhouden, maar tot het ui
terste zou gaan.
Aan het einde zijner rede sprak Musso
lini de hoop uit, dat de Hemel hem de ge
nade mocht' verleenen, zoo lang te mogen
leven, dat hij nog het groote nieuwe Italië
zou kunnen aanschouwen.
Met stornfachtig applaus en het zingen
van de fascistische liederen werd Mussolini's
rede onderbreken en aan het eind onder
streept.
DE KOSTEN VAN DE UITVOERING DER
DRANKWETTEN
James Doran, de commissaris belast met
de uitvoering van de drankverbodswetten,
heeft deze week zijn jaarverslag het licht
doen zien. Uit dit verslag wordt door som
migen de conclusie getrokken, dat de ver-
bodswetten feitelijk mislukt zijn en dat het
nog slechts een kwestie is van een paar
jaar en de wet zal verouderd zijn. Doran
verklaart n.l.. dat, wil het verbod doel tref
fen, er per jaar een som van niet minder
dan 720 millioen gulden noodig is. De totaal-
post op de begrooting bedraagt echter
slechts 72 millioen, die thans nog wordt
verminderd met 240.000 gulden, terwijl Coo-
lidge ok geen enkelen maatregel voorstelt,
om de Volsteadwet scherper toe te passen.
Doran verklaart, dat onder deze omstandig
heden de dranksmokkelarij met al wat daar
mede samengaat, zoo langzamerhand op
twee na de grootste Industrie des lands
wordt. Zij heeft, aldus wordt aangenomen,
méér personen in haar dienst en beschikt
over een grooter kapitaal dan de geheele
drankhandel, voordat er een wettelijk drank
verbod bestond.
Doran heeft voor de Commissie van Fi
nanciën uit het Representantenhuis zijn
zienswijze toegelicht en verklaard, dat de
som, die thans per jaar wordt uitgegeven,
om Amerika „droog" te maken, belachelijk
is in verband met den bestaanden financi-
eelen toestand.
BOLIVIA VERBREEKT DE RELATIES
MET PARAGUAY
LA PAZ, 9 Dec. Bolivia heeft de relaties
afgebroken met Paraguay ten gevolge van
een aanval van 300 Paragueesche soldaten
op 25 Bolivlaansche soldaten op Bolivi-
aansch terrein. Volgens een bericht uit Bue
nos Aires zijn de Bolivlaansche soldaten er,
hoewel niet zonder bloedvergiet!ng, in ge
slaagd het fort, waaruit zij verdreven wer
den, te veroveren.
Een nader bericht uit Buenos Aires deelt
mede, dat de regeering van Paraguay een
nota heeft overhandigd aan den Bollviaan-
schen gezant te Assuncion, waarin hij voor
stelt, langs scheidsrechterlijken weg een
vreedzame oplossing van het conflict te zoe-
ken.
PARIJS, 9 Dec. Nader vernemen wij nog,
dat het conflict tusschen Bolivia en Para
guay waarschijnlijk zijn oorzaak vindt
in meeningsverschillen omtrent den
loop van de grens. In Bolivia
heerscht groote opwinding. Duizenden men-
schen trekken door de straten. De gemeente
verkiezingen moesten worden uitgesteld-
Het congres heeft een geheime zitting ge
houden.
Volgens de laatste berichten uit La Daz
zijn ook de Paragueesche troepen na hun
eerste nederlaag met groote versterkingen
opnieuw tot den aanval op Boliviaansch ge
bied overgegaan.
Hei signaal in den nacht.
Men herinnert zich, dat nog niet lang
geleden te Parijs een politieverordening
werd ingevoerd, krachtens welke het auto
mobilisten verboden is des nachts tusschen
één en vijf uur den toeter en claxon hunner
wagens te gebruiken. Zulks, om de nacht
rust der bewoners, die door het straat-
lawaai in hun slaap werden gestoord, te
verzekeren.
De politie hield zich stipt aan de ver
ordeningen, stipter dan de autobestuurders.
Nacht aan nacht werden overtreders aan
gehouden en beboet. Vandaar dat de po-
litieprefect de bepalingen gaat verscherpen.
Eén hoorn- of claxonstoot als er een voet
ganger of voertuig voor den auto te zien
is, is geoorloofd, maar het noodeloos en ein
deloos getoeter van chauffeurs, die het uit
gewoonte doen, of om niet genoodzaakt te
zijn hun vaart te matigen, zal voortaan
strenger clan met een lichte boete worden ge
straft.
Een vriendelijke minister van financiën
Chéron, de nieuwe Fransche minister van
financiën, heeft zich een edelmoedig man
getoond, die wel zeer populair bij de belas
tingbetalers za worden. Hij is van oordeel,
dat een verhooging der inkomstenbelasting
het vertrouwen van het publiek in Frank-
rijks financieelen toestand zou schaden.
Dit verklaarde bij naar aanleiding van het
voorstel van eenige leden der financieele
Kamercommissie, die van meening waren,
dat, in verband met het feit, dat het ge
raamde surplus der ontvangsten over de
uitgaven, in de begrooting van 1929 tot 37
millioen is verminderd, een verhooging van
het maximum-cijfer der algemeene in
komstenbelasting gewenscht zou zijn. Dit
zou, naar zij hadden berekend, een surplus
van 115 millioen opleveren.
Minister Chéron hield echter voet bij stuk.
Hij betoogde, dat zijn financieele politiek
er op was gericht het vertrouwen der be
lastingbetalers niet te schokken. Hierdoor
zou een economische voorspoed ontstaan,
die op zijn beurt het uitvoeren van sociale
DINSDAG TI DECEMBER.
HILVERSUM. 1071 M. 10.00—10.15 Morgenwijding -
12.152.00 Concert door het Boris Lenski Trio 2.00—
5-30 Praatje over kookkunst door P. J. Kers 5-004.0
Kniples 4.005.00 Debutantenuurtje, Ali Baartscheer
piano. Corry Bijster-rang. A. Wil] eb randt-ranger 6.00
7.15 Concert door het Boris Lenski Trio 7.157-4!
Engelsche les, gevorderden 8.058.35 Boekbespre
king 8.35 „De Mikado/' van F. Hurst, operette in
bedr. naar de operette van Gilbert en Su'livan. Daarn;
persber.
HUIZEN, 340.9 M. Na 6 aur 1852 M. Uitsluitend K.R.O,
uitz. 13.30—1.30 Concert door het K.R.O-Trio 5.30
6.30 Gramofooajnuziek 6.307.00 Duitsche les
7.007.30 Cursus Kerklatijn, beginners 7.308o<
Cursus Kerklatijn, gevorderden 8.008.30 Spr.
H. J. C. Vennings: Met het R.K. Werkliedenverbond d«
wereld tn 8.30 Wiliem Heydt. herdenking te Nijmegen.
Werken van Willem Heydt. Het koor der H. Dommicus-
kerk o. 1. v. den Zeereerw. Heer Pastoor D. v. d. Geest
O. P. A capella koor o. 1. v. W. Kerper. A. capeila koot
fAiti Vocali," o. 1. v. A. Martens. Dc Ver. Zangers v. d.
H. Dominicus- en H. Franciscus kerken. Herdenkings
rede door den Zeereerw.Heer Pastoor D. v.d. Geest C.P.
DAVENTRY, 1600 M. 10.35 Kerkdienst xx.20 Gramo-
foonrauziek 12.20 Studioconcert isopraan-bariton-
cello) 1.20—2.20 O.keslconcert 2.50 Voor de scholer
3.40 Muziek 3.55 Fransche les 4.20 Orkestconcert
4.35 Lezing 4-50 Orkestconcert5.35 Kinderuurtjc—
6.20 Moderne Engelsche poëzie 6.35 Nieuwsber. 6.50
Nieuwsb. 7.05 Schubert-liedereo voor bariton
7.20 Lezing 7.35 Muziek 7.45 Lezing 8.05 Con
cert. H. Nash-tcnor Ch. Stainer-fluit. Victor Olot Sextet-
(8.20 Lezing Biology) 9.20 Nieuwsb. 9.35 Mu
ziekles 9.55 Nieuwsb. 10.00 Variété en dans-orkesi
10.5012.20 Dansmuziek.
PARIJS „RADIO-PARIS," 1750 M. 12.50—2.10 Orkest
concert 4.055.05 Orkestconcert 8.35xwao
„Rigoletto," opera van Verdi. Verstrerkt orkest, groot
koor cn solisten.
LANGENBERG, 469 M. u.30 Mechanische muziek
12.251.50 Orkestconcert 5.055.50 Orkest-concert-
7.20 Concert. Werag-orkest.;. LMittmaon-piano. Met 'o
intermezzo „Gaswelt," van Alf. Paquet 9.50 Sluiten
KONIGSWUSTERHAUSEN. 1250 ZEESEN, 1680 M.
ix.204.20 Lezingen en lessen j4.205.20 Orkes-
concert 5.207.05 Lezingen 7.20 Concert. C. Sa-
robe-bariton. G. Piatigorsky-cello. Daarna orgelconcert
door Prof. Heitmann.
HAMBURG, 395 M. 3.35 Solistenccnccrt 5.35 Dans
muziek 7,20 Luit- en guitaarconcert 8.20 Vocaaal-
en instrumentaal concert 10.05n.xo Cabaret. Dans
muziek.
BRUSSEL, 509 M. 5.20 Orkestconcert 6.50 Tnoco*
eert 8.35 Fragmenten van „La Fiöte de Pan,** Garnir—
8.55xo.35 Orkestconcert.
hervormingen mogelijk zou maken. Niets
dient dan ook te worden gedaan om den
belastingbetaler den indruk te geven, dat
zijn last zou kunnen worden verzwaard.
De commissie sloot zich ten slotte bij hef
standpunt van den minister aan.
50 jaren Schotsche hiërarch!
Het gouden jubileum van het herstel dei
Schotsche hiërarchie werd op 29 November,
den vooravond van het feest van den H.
Andreas, den patroon nan Schotland, dooi
een pontificale Hoogmis en een preek van
den aartsbisschop van Glasgow in de kathe
draal van Edinb'urg plechtig gevierd.
Na de hervorming stond Schotland het
eerst onder de jurisdictie der aartspriesters
en de apostolische vicarissen van Engeland
(1623), dan kwam het land onder Rome
(1623—1653). Van 1653 tot 1694 was het een
apostolisch vikariaat. dat in 1731 gedeeld
werd en waarin in 1827 nog een derde
vikariaat toegevoegd werd. In het Jaar 1850
werd de hiërarchie in Engeland hersteld.
Tengevolge van de ontevredenheid der pro
testanten werd het herstel der hiërarchie
eerst in het jaar 1878 door een apostolisch
schrijven „Ex supremo Apostolatus apice",
afgekondigd, dat slechts een protest uitlok
te der kleine episcopale kerk. Voor zoover
het mogelijk was, zocht men de vroegere ze
tels op te richten: het aartsbisdom van
Edinburgh met de suffragaanbisdommen
Aberdeen, Argyll en de eilanden Dunkeld,
Galloway: het aartsbisdom Glasgow zonder
suffragaanbisdom. Interessant ls het vast te
stellen, dat er in 1829 in geheel Schotland
slechts 46 missies en 54 missie-geestelijken
waren, terwijl er thans 265 misies en 657
priesters zijn. In Schotland wordt de ka
tholieke bevolking op 608.124 zielen geschat-,
wat ongeveer 1.8 der gezamenlijke bevolking
(4.882.288 volgens de volkstelling fan 1925)
uitmaakt.
EEN OPLICHTER IN BISSCHOPS
GEWAAD
In November verscheen in België en
Frankrijk een individu in bisschopskleding,
dat zich echter na korten tijd met den rang
van kanunnik tevreden stelde, daar de aan
matiging der bisschoppelijke waarde hoogst
gevaarlijk had kunnen worden. Als kanunnik
Tarlowski kreeg de betreffende al gauw toe
gang tot vele katholieke kringen, te meer
omdat hij voorgaf uit communistische ge
vangenschap gevlucht te zijn. Daar zou hij
als secretaris van aartsbisschop Cieplak
ter dood veroordeeld zijn, naderhand echter
vrijgesproken. Daarbij beweerde hij met de
Poolsche grafelijke familie Lubienski ver
want te zijn. Hy zou echter de relaties met
zijn familie afgebroken hebben, toen hij tot
de overtuiging gekomen was, dat slechts
Poolsche, doch geen Russische geestelijken
tot het bolsjewlsmus waren overgegaan. Door
deze verklaring wist hij zich in sommige anti-
Poolsch gezinde kringen der „Union des
Eglises" vele vrienden te winnen. De rector
der Poolsche uitwijkelingenmissie meende
echter goed te doen eens naar den oorsprong
van den eigenaardlgen kanunnik na te vra
gen, daar hij zich nu eens als Pool, dan weer
als Rus uitgaf. Toen nu de „Libre Belgique"
met veel lof schreef over dezen kenner das
Oostens, ontkende Graaf Lubienski in eenige
verwantschap te staan met den kanunnik,
en verklaarde aartsbisschop Ropp, Primaat
van Rusland, dat een priester met name
Tarlowski hem niet bekend was. Het bleek
thans, dat men met en oplichter te doen
had, dien geenszins secretaris van aarts
bisschop Cieplack geweest was en ook niet
ter dood veroordeeld werd. Kardinaal van
Roey maakte de „Libre Belgique" daarop
opmerkzaam, dat deze man niet het minste
vertrouwen verdiende. De „Libre Belgique"
drukte dgze verklaring op 34 November af.
De oplichter zal daarmee wel genoodzaakt
worden ziin minderwaardig werk in het
Fransche en andere taalgebied te staken.
(Naar het Fransch)
27
Geheel onwillekeurig sloeg zij hare don
kere oogen naar haren oom op, als zocht
Bij bi) hem beantwoording aan hare gevoe
lens. Hij keek haar aan met zulk een ont
roering, als zij niet verwacht had bij hem
aan te treffen. Zij bevond zich nu geheel
alleen met hem daar Raymond zich tot Alice
de Sonneval had gekeerd. Jullane hacf hen
echter niet uit het oog verloren, maar toch
kon ri) hen piet geheel en al volgen, daar
mevrouw de Hautmont het woord tot haar
richtte.
„Arme Hgnriëtte!" hernam nu Belde,
„waarom is rij niet gebleven om mijn ouden
dag wat op te vroolijk en mij het genoe
gen te schenken haar kind onder mijn oogen
te zien opgroeien!Maar zy heeft on
dankbaar gehandeld," vervolgde hij bitter
„rij heeft vergeten, wat zij mij verschuldigd
was, om den ellendeling te volgen die door
zijne speelzucht het ongeluk heeft gebracht
over haar en hare dochter I"
Diep was de haat die in deze laatste woor
den, op gedempten toon uitgesproken, lag
Opgesloten.
Deze onverdachte uitval verbijsterde Mar-
cla zoozeer, dot zij een oogenblik, sprakeloos
van verbazing, haar oom aanstaarde.
Een oogenblik slechts, want onmiddellijk
keerde hare kalmte terug en hevig veront
waardigd stond ril op.
Juist begon Germaine eene sonate en alle
gasten begaven zich naar de piano.
„Oom," hervatte zij met eene stem, zoo
ferm en vastberaden als men wellicht niet
verwacht zou hebber en die hem verbaasd
deed opzien „ik duld van niemand eenig
woord, dat de eer mijns overleden vaders te
kort kun (jocn
Hij moge onvoorzichtig en ongelukkig in
zijne ondernemingen geweest zijn, maar
nooit heeft hij zich schuldig gemaakt aan
laagheid en bedrog! En wat mijne onverge
telijke moeder betreft, zij volbracht een hei
ligen plicht, toen zü verkoos u te verlaten
boven den man, aan wien zij voor eeuwig
verbonden wasHet zal u zeker niet ver
wonderen, dat ik morgen gaarne van hier
zou willen vertrekken
Zi) verwyderde zich niet, maar nog even
keerde zy zich om en tot hare verwondering
bemerkende, dat hare woorden een gevoe
lige» indruk hadden achter gelaten, ver
volgde zy zachter:
„U ls zeer goed voor mU geweest en daai
ben ik u dankbaar voor. Ik zal u waar-
schyniyk niet meer zienIk kan alles
niet zoo lijdzaam aanhoor enNog een
ding; ondankbaar 1» moeder nooit voor u
trokken aan boord van de „Enterprise".
De volgende haven ls Brindisi.
De toestand van koning George
geweest, zy heeft mij altyd voer u leeren
bidden
En voordat hij nog den tijd had, om
tot bezinning te komen, was zy reeds ver
dwenen.
.In deze opgewondenheid sloeg hy kramp
achtig met de vuist op tafel, tengevolge
waarvan de kristallen vaas met de orchidee
op den grond viel en in duizend stukken
brak. Juliane en Raymond snelden toe.
„Hoe vreeseiyk jammer, de bloem is ge
heel beschadigd en zal niet meer opkomen!"
zeide Raymond, behoedzaam de orchidee op
rapende.
„Toch wel, met wat koud, frisch water zal
zij wel weer opleven! Geef een andere vaas,
Juliane."
Mynheer Belde sprak met zooveel koel
heid en kalmte alsof er niets gebeurd was.
Juliane bracht eene vaas van Venetiaansch
glas en plaatste er de orchidee in.
„Hier ligt de roos van Juffrouw De Lau-
bly," riep mynheer Nalys glimlachende uit,
„zy riet er uit, alsof iemand haar vertrapt
had
,Zet ze naast de orchidee.'" kwam mijn
heer Belde gebiedend tusschenbeide ..en
plaats ze daar waar ze tegen alle gevaar
behoed is. Bel voor Sylvaln, Jullane."
„Waar is juffrouw De Laubly gebleven?"
vroeg Raymond overal rondziende of hy niet
ergens hare witte japon kon ontdekken.
„zy was moede en is daarom naar hare
kamer gegaan," antwoordde mijnheer Belde
met de onverschilligste stem der wereld, ter-
wyi de neger, schijnbaar zonder inspanning,
den leunstoel rijns meesters naar binnen
rolde.
Een half uur later, toen de vrooiyke tonen
der muziek zich .nog in 't salon deden hoo-
ren, vernam Marcia een zacht geklop aan
de deur harer kamer, zy had zich van haar
avondtoilet ontdaan en hare blauwe morgen
japon aangetrokken, het haar in een zware
vlecht saamgebonden, om des te gemakkeiy-
ker haren koffer in te pakken. Vastbesloten
en oogenschynUjk kalm en bedaard hare za
ken bij elkander zoekend, was zij inwen
dig aan hevige gemoedsaandoeningen ten
prooi. Geheel onthutst, zoo laat nog door
Guillemette of Juliane gestoord te worden,
maar vastbesloten zich door niets of nie
mand van haar stuk te laten brengen, opende
zy de deur en stond, tot hare niet geringe
verbazing, voor de donkere gestalte van Syl-
vain.
„Mynheer vraagt of de juffrouw zoo gauw
mogeiyk wil komen."
„Maar hoe kan ik," riep zy, van haar
eersten schrik bekomen, uit, „in zulk toilet
by myn oom verschynen
,ny oud en juffie mooi, Juist een klein
meisjeantwoordde de goede, oude ne
ger lachende. „Hy niet slapen kan, als u niet
komt, gauw, gauw
Marcia zuchtte, zy was moede en vreesde
voor een onderhoud, dat waarschijnlijk veel
moeiiykheden voor haar zou opleveren.
■K
Maar weigeren was hier onmogeiyk en ge
rustgesteld. dat zy geen ongewenschte ont
moeting behoefde te weezen, volgde zy den
neger de gang door, die naar de andere rilde
van het huis voerde, waar zy tot nu toe
geen voet had gezet, en de trap af. Dc deur
van mijnheer Belde's kamer stond half
open. Zijn slaapvertrek was enorm groot en
maakte, half verlicht als het was, door het
donkergroene behang, dat nu wel zwart ge
leek, de oude. ebbenhouten meubels en het
levensgroote vrouwenportret, dat een ge
deelte van den wand In beslag nam, een
somberen, droefgeestigen indruk.
Daar zat de grijsaard in een hoogen leun
stoel gedoken, de voeten zorgvuldig in een
couvre-pied gestoken. De doodeiyke bleek
heid van zijn gelaat trof Marcia, toch wist
zy niet, of het natuurlUke aanzien der
kamer en het flauwe licht er niet grooten-
deels het hunne toe hadden bijgedragen, om
rijne gewone bleekheid nog meer te doen
uitkomen.
„Verwyderd u SylvainKom hier kind
ik zal u niet lang ophoudenIk heb
straks uit he* oog verloren, dat lk met een
vrouw, die tevens myn gast was, sprak en
ben, door u zoo toe te spreken, zeer te kort
gekomen, aan hetgeen een gastheer zich
zelf en zijne gasten verschuldigd is
Het was püniyk een grijsaard zich aldus
te hooren vernederen, en vooral de toon
waarop hy rijne verontschuldiging uitte,
sprak 80» duidelijk aan diep berouw, dat
Marcia zich tot tranen toe geroerd gevoelde.
Door medelyden bewogen, knielde zy naast
haren oom neder en nam zyne bevende,
doorschynende hand in de hare.
„O, lieve oom! houd op, als ik u bidden
mag! Ik heb alles vergeten en vergeven
Ik ben straks ook wat heftig tegen u ge
weest, neemt u 't mij niet kwalijk?
Tot tweemaal toe beproefde hy te spre
ken, maar vruchteloos, zyne linpen weiger
den den dienst. Eindeiyk gelukte het hem
zyne aandoening meester te worden.
„Je wilt toch zeker nog wel een poosje
hier biyven, is 't niet Marcia?"
„Zeker oom," antwoordde zij door hare
tranen heen, hare lippen oj- de hand druk
kend, die zy nog steeds in de hare had.
„Ga nu slapen, gerust In de overtuiging,
dat ik gelukkig ben u bij mij te hebben...—
Sylvain!"
De neger verscheen.
„Steek de lamp aan, Sylvain*t is hier
zoo donker, dat men elkander niet e^r.s zien
kanTot morgen dus, Marcia, om tien
uur kun je bij my komen, dan zal lk je de
Heilige Georges", de „Gedaanteverandering
des Heereri' en de Moeder Gods" v&n
Rafaël toonen, benedens eenige familiepor
tretten van personen, die Je reeds by nam»
kent....'.."
(Wordt vervolgdJ
