Brieven uit Belgie
Binnenlandsch Nieuws
Werde blad
1
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
VRIJDAG 14 DECEMBER 1928
BLADZIJDE 1
Staten-Generaal
Tweede Kamer
AKKER''
Voorde Borst
De Braziliaansche gezant
De Siameesche gezant
De cultuur der suikerbieten Het 50-jarig staatsburgeres
schap van H.M. de Koningin-
Moeder
De centrale beleggingsraad
Efficiëncy-dagen
Vergelijkende statistiek
betreffende gemeente-
financiën
Het reizigersverkeer der
Ned. Spoorwegen
Het belasting-betalen op
postkantoren
Besmettelijke ziekten
De Indische mail
De nieuwe burgemeester
van Borculo geïnstalleerd
DRANKBESTRIJDING
Federatie Sobriëtas
De opschorting der ver
verplichting van vaccinatie
De wijziging der
Ouderdomswet 1919
De wijziging der Land- en
Tuinbouwongevallenwet
1921
Zeventig: duizend kaakslagen
Hr. August Borms, alhoewel wettelijk on
verkiesbaar wegens verbeuring zijner burger -
rechten, tóch verkozen bij de plaatselijke en
bijgevoegde verkiezing van een door over
lijden vrijgekomen plaats van volksvertegen
woordiger voor de stad Antwerpen.
En wel verkozen met een zoodanig aan
zienlijke meerderheid, dat ze, naar het bij
zulke omstandigheden gebruikelijke woord,
verpletterend zou kunnen genoemd worden,
indien er, bij ietwat nadere beschouwing
en beoordeeling geen groot voorbehoud
diende gemaakt te worden, betreffende de
waarde en de beteekenis van die alleszins
verrassende stemming.
Vooreerst hadden we daar dien zeer abnor-
raalen toestand van het moeten voorzien in
een vertegenwoordiging, die nog maar enkele
maanden kan uitgeoefend, daar de algemeene
Kamer- en Senaatsverkiezingen dan het ont
binden van het huidig Parlement zullen mee
brengen. Het belang van die vertegenwoordi
ging was dus uiterst beperkt.
Vervolgens kwam daarbij de omstandig
heid, dat de katholieken en de socialisten,
alhoewel ieuer afzonderlijk veel machtiger
dan de liberale partij, die een harer zetels
onbezet zag door het afsterven van den titel
houder en van de plaatsvervangers, toch, uit
politieke eerlijkheid, geen aanspraak op dien
zetel wilden maken, den liberalen het veld
vrijlieten, zoodat hun zonder verkiezing de
zeicl zou overgelaten geweest zijn, hadden
de Vlaamsche nationalisten en de commu
nisten deze voor hen waarlijk éénige kans
niet te baat genomen, om een krachtproef te
wagen, waaraan ze hoegenaamd niets te ver
liezen en, integendeel, alles te winnen had
den. Zoowel katholieken als socialisten ont
vingen dus het ordewoord: blanco stemmen.
Doch van geen der beide zijden werd op dit
ordewoord eenige noemenswaardige nadruk
gelegd in him kranten. En van propaganda
was er bij hen geen spoor. Derwijze lieten
zij het veld geheel vrij aan de liberalen, met
hun candidaat, Baelde, en aan de Vlaamsche
nationalisten, met hun candidaat Dr. Borms.
Want de twee andere lijsten der gesplitste
communistische partij mochten, wegens hare
vooraf geweten onbeduidendheid, als uitge
schakeld beschouwd worden.
Bij die belangrijke troeven in het spel der
Vlaamsche nationalisten, voegde zich dan
nog liet feit, dat Baelde, de liberale candi
daat, als conservatief anti-clericaal stond
tegenover den, naar overtuiging, door en
door katholieken en democratischen Dr.
Borms. Wat dezen laatste, zoowel van katho
lieke als van socialistische zijde, onver
mijdelijk een menigte stemmen moest
doen toevloeien: voor de eenen als protest
tegen het fanatisme van den anti-clericaal,
voor de anderen, als schaakmatzetten van
den conservatieven bourgeois.
Waar die katholieken en socialisten er bo
vendien toch zeker van waren, dat hun stem
ming niet ten uitslag zou hebben, niet ten
uitslag kón hebben, Dr. Borms in de Kamer
te brengen, was de bedenking, dat ze daar
door onrechtstreeks het program van de
Vlaamsche nationalisten goedkeurden en
aanvaardden, hun niet zwaar genoeg, om op
te wegen tegen die afstraffing van den con
servatief en van den anti-clericaal.
Ten slotte was daar dan het doorslagge
vende van de sinds jaren broeiende en
groeiende ontevredenheid der Vlamingen,
zoowel gewezen passieven als gewezen acti
visten van den oorlogstijd, waarbij dan nog
die van de sinds den wapenstilstand tot
stemrechtouderdom gekomen jeugd, we
gens de houding, of liever, het gemis aan
houding, van de Regeering inzake amnestie.
Ia stede van dit kwaadaardig gezwel kordaat
weg te snijden, he j.t men het tien jaar lang
laten ontwikkelen, en het lichaam der natie
al meer en meer laten vergiftigen. Zooals
de Regeering zich, in November 1918, te
Lophem door een groepje socialistische lei
ders op de meest erbarmelijke wijze in poli
tiek opzicht liet dupeeren, zonder het min
ste bewijs of onderzoek hen geloofde, toen zij
verzekerden, dat het volk ter omwenteling
bereid stond, indien het niet élles verkreeg
wat zij, socialistische leiders, voorstelden,
zoo heeft de regeering zich ook steeds, en
tien jaren lang, laten intimideeren door
een groepje heetbloedige en breedsprakerige
Walen en Franskiljons, die bij iedere poging
vanwege nochtans gematigde en als Bel-
gischgezinden onverdachte Vlamingen,
zwaaiden met de vaderlandsche vlag en
tierden van verraad.
De waarschuwende woorden der Vlaamsche
voormannen mochten niet baten. De Walen
en de Franskiljons hebben zelfs niet wil
len luisteren, toen dezer dagen, bij het be
handelen der door amendementen vervorm
de en verhakkelde amnestiewet, Frans Van
Cauwelaert en Camiel Huysmans hen nog
eens nadrukkelijk verwittigden, dat de onte
vredenheid van de teleurgestelde Vlamingen
zich zou kunnen uiten in een duidelijker
zwenken naar het tot nog toe weinig ge
volgd nationalisme. Het hielp niet.
Evenmin als te Lophem was er bij de Re
geering in deze jammerlijke kwestie voldoen
de doorzicht en genoegzaam beleid.
Evenals te Lophem waren het hier weel
de hardschreeuwers, die geloofd en bevredigd
werden. En
En nu ze dien verkiezingsknotsslag op hun
zeer patriottisch hoofd gekregen hebben,
staan ze ofwel verbijsterd, ofwel woedend.
En daar verbijstering en woede doen raas
kallen, klinkt er uit hun kranten een ka
baal op, al erger alsof het bestaan van Bel
gië ernstig bedreigd was.
Dramatisch wordt er, nog heviger dan
anders, afgegeven van „la patrie", van
„trahison", van „scandale", van „honte".
En „La Nation Beige", voor wie de Belgi
sche natie bestaat uit Brussel en Wallonië,
verklaart, hoogstemmig, dat de 70.000 aan
Dr. Borms verleende stemmen, 70.000 kaak
slagen zijn aan België
Zelfs als patriotardspathos, een beetje te
drakerig-theatraal.
Het kan niet ontkend: de krachtproef is
den viaamschen nationalisten verbazend
meegevallen. L rch het kan evenmin ge
loochend: ze hebben haar gewaagd in ver
bazend gunstige omstandigheden.
Mochten de ettelijke voorname, uitzon
derlijke factoren, waarvan we hierboven
repten, niet voorhanden zijn geweest, ware
de verkiezing normaal verloopen als een strijd
tusschen de drie leidende partijen: katho
lieken, socialisten en liberalen, met daarbij
dan de Vlaamsche nationalisten, dan zou er
van „trahison" en „honte" en „soufflets"
geen sprake zijn, om de eenvoudige reden,
dat de lijst der Vlaamsche nationalisten,
zelfs met Dr. Borms. nooit of nimmer in
aanmerking ware gekomen voor een te
begeven mandaat.
Dat de Vlaamsche nationalisten nu heel
hun voorraad dithyrambae ten beste geven,
tot het bejubelen van die, zelfs voor hen,
onverwachte meerderheidsoverwinning, is
maar natuurlijk. En even natuurlijk is het,
dat zij dit votum pogen te doen doorgaan
als een volksuitspraak ten gunste van hun
program.
Dat, ingevolge de gestemde amnestiewet,
dr. Borms eerlang zal vrijkomen, doet dan
ook voor de eerstvolgende tijden een felle,
een onstuimige propaganda hunnerzijds
tegemoet zien. De toekomst zal echter uit
wijzen, of Frans van Cauwelaert, Camiel
Huysmans, en met hen al de vooraanstaande
Vlamingen, geen gelijk toeil ze de
aarzelende, nu sip toekijkende regeering
verzekerden, dat dr. Borms méé- invloed
uitoefende als gevangene, dan hij ooit zou
vermogen in vrijheid.
Ondertusschen gaat België kalmpjes jn
gang, ondanks de70.000 kaakslagen,
welke het, naar ,,ua Nation Beige" '---.veert,
hc.ft ontvangen. Wat wel bewijst, dat het
(niet zoo gauw van streek wordt gebracht.
In de vergadering der Tweede Kamer
kwam gisteren aan de orde de begrooting
van Defensie.
De heer VAN RAPPARD (V.B.) zegt, dat
het standpunt van de ontwapenaars in den
breede besproken is bij het ontwapenings
debat-Ter Laan. Het heeft z. i. geen zin
thans diep daarop in te gaan. Spreker is
van meening, dat de propaganda voor de
ontwapening een ernstig gevaar oplevert
voor ons land. Wat 't algemeen defensie
beleid betreft, meent spreker, dat wij aan
de uiterste grens zijn gekomen met de in
krimping van het beroepspersoneel.
Spreker meent te moeten betwijfelen, of
de Minister het departement van Defensie
zal kunnen blijven leiden zonder aan de
Marine schade toe te brengen. Ook vreest
hij, dat het op den duur tot splitsing der
Marine zal komen.
De heer DECKERS (R.K.) zegt, dat bij
de klacht over niet voldoende bezuiniging
in 't oog moet worden gehouden dat het
moeilijker is te bezuinigen naarmate er
meer bezuinigd is. De 5 'A millioen van na
1926 zullen dan ook minder gemakkelijk ver
kregen zijn dan de 26 y2 millioen vóór 1926.
Zoolang leger en vloot bestaan, moeten zij
goed zijn uitgerust en spr. is van mee-
nrng, dat wij een defensie-instituut nog
met kunnen missen. Gezien de positie van
ons land zijn de uitgaven voor de verdedi
ging daarvan met bovenmatig.
Het lagere beroepskader heeft bewezen
niet voor zijn taak berekend te zijn. Wat
zijn daarvan de oorzaken en wat wordt ge
daan om hierin verbetering te brengen? Spr.
meent, dat daaraan niet onschuldig zal zijn
de te verre inkrimping van het lagere be
roeps personeeL
Als een middel van bezuiniging beschouwt
spr. nog steeds de samenvoeging van de
militaire departementen, al kan men met
verlangen, dat nu reeds het resultaat aan
wijsbaar zou zijn. De nieuwe organisatie
unmers is er nog niet.
Spr dringt aan op opneming van militai
ren in de Centrale Commissie voor georga
niseerd overleg. Er ontbreekt ook nog veel
aan de rechtspositie der onderofficieren.
Dit laatste punt is zeer urgent. Spr. hoopt
dan ook, dat de Minister een bevredigende
toezegging zal doen. Zoo niet, dan zal spr.
overwegen een motie in te dienen.
Wat betreft het huwelijksverbod voor
marechaussees, zou spr. wenschen dat dit
verbod wordt opgeheven na een bepaald
aantal dienstjaren.
Afschaffing van de Kringenwet is ge-
wenscht. Voor land- en tuinbouw is de
Kringenwet zeer lastig. Het voor-oefenings
instituut acht spr. van groot belang. Het
vormt een verbinding tusschen leger en
vloot, wat het leger ongetwijfeld ten goede
komt. Over de examens van voorgeoefen-
den worden hier en daar klachten verno
men. Zeer weinigen van de geëxamineerden
slagen. Ais dit zoo doorgaat, gaat het in
stituut ten onder. De examen-eischen
schijnen veel te zwaar te zijn. Is er een
wenk gegeven aan de examinatoren?
De heer K. TER LAAN (S. D. A. P.) wijst
sp het bedrag van 100 millioen, dat de be
grooting van Defensie nog kost. Dit bedrag
is wel eenigszins verminderd sinds 1922,
„oen de militaire departementen 131 mil-
aoen kosten. Daaruit mag men echter niet
concludeeren, dat er zoo bezuinigd is op
de bewapening. Dit is niet het geval. Men
neeft besnoeid op de trac temen „en en de
prijzen der grondstoffen zijn sinds 1922
zeer gedaald. De wezenlijk militaire uitga
ven zijn in plaats van verminderd, nog ge
stegen.
Deze Minister is te veel militair. Daar
door kan hij niet voldoen aan de belofte
van bezuiniging, die hij aflegde in 1926
Dit is de voornaamste grief, die de sociaal
democraten hebben tegen dezen Minister,
die ook voortdurend gewapende corpsen
steunt, die buiten het leger staan en zich
desnoods kunnen keeren tegen de rgeering
zelf. Deze zijn politieke korpsen, die over
geld en wapenen beschikken. Spr. leest een
geheime circulaire voor, waarin landstor-
mers worden opgeroepen tot een bijeen-
:<omst, waarin de heer Duymaer van Twist
belangrijke mededeelingen zou doen over
s lands veiligheid. Dit zou een gevaarlijke
zaak kunnen worden.
De heer DUYMAER VAN TWIST (A.R.)
meent, dat van de fusie van de militaire
departementen tot nu toe niet veel te be
speuren is. De afdeelingen oorlog en ma
rine staan volkomen naast elkaar. Of er in
de toekomst meer van die fusie zal komen,
oetwijfelt spr. Eerst wilde de Minister 1
millioen bezuinigen met samenvoeging der
vliegdiensten, maar nu zegt hij, dat zijn
plannen nog niet vast staan. Zoo heeft de
Minister allerlei verwachtingen gewekt, ter
wijl hij thans moet verklaren, dat geen be-
zuinigings-objecten meer aanwezig zijn. Spr.
bestrijdt de nationale ontwapening en be
toogt vervolgens, dat ten aanzien van de
vloot te veel wordt geteerd op wat er thans
is. Hetzelfde geldt voor het vlootpersoneel.
Hoe zal na 1930 voorzien worden in een
behoorlijke bemanning der schepen?
De heer HIEMSTRA (S.D.AJP.) bespreekt de
positie der kleermakers-buitenwerkers en
wenscht die onder te brengen onder de Pen
sioenwet.
De heer v. d. BILT (R.K.) kan zich in het
algemeen vereenigen met het beleid van
dezen Minister. Waar blijft de bezuiniging
echter, die zou voortspruiten uit de fusie
der militaire departementen? Aan die be-
Natuurlijk is het het beste dadelijk
Akker's Abdijsiroop te nemen, wanneer
de eerste asthmatische verschijnselen
ïooalsspoedig vermoeid zijnen hijgen,
beginnende benauwdheden bij trappen-
klimmcn enz. zich voordoen. Men
voorkomt daarmee erger. Maar ook
wanneer Uw kwaal reeds vergevor
derd is, ook dan zult Gi) van een ge
regeld gebruik van Akker's Abdijsiroop
oogenblikkelijk verlichting kunnen
ondervinden. Volg het voorbeeld van
duizenden, die ééns aan asthma
leden en versterk Uw luchtwegen
co bevrijd hen van het slijm met
Per koker: f 1.50, f Z75, f 4.50
zuiniging heeft spr. overigens nooit geloofd.
De heer v. d. Bilt pleit vervolgens voor de
oelangen van het lagere marine-personeel
en meent, dat de reserve voor vele groepen
te klein is. De zee-officieren moeten zoo
vroeg mogelijk, in verband met hun nau
tische vorming, met 't zeeleven bekend ge
maakt worden. Specialiseering van deze op
leiding is gewenscht. Spr. vestigt er de aan
dacht op, dat met altijd voldoende gele
genheid wordt gegeven aan het marine-per
soneel om zijn kerkelijke plichten na te ko
men.
De heer SMEENK (A.R.) wenscht sterken
drank te houden buiten kazernes en kampe
menten. Verder bepleit hij verbetering van
de positie der kleermakers-buitenwerkers en
hun nabestaanden.
Daarna wordt de vergadering tot des
avonds geschorst.
Avondvergadering
Bjj den aanvang der avondvergadering on
der voorzitterschap van den heer Schaper,
werd z. h. st. aangenomen het wetsontwerp
wijziging Xle hoofdstuk der Staatsbegrooting
1928. Daarna kwam aan de orde hoofdstuk
XI (Koloniën) der Rijksbegrooting voor 1929.
Bij onderafdeeling 14, waarbij tevens be-
iandeld wordt de Surinaamsche begrooting
voor 1929, betreurt de heer IJZERMAN (S.D.
A.P.) het uitblijven van een algemeen wel
vaartsplan. Voorts houdt spr. een pleidooi
voor de instelling van gouvernementsland-
jouwbedrjjven.
De heer VAN VUUREN (R.K.) merkt op,
dat de politiek, welke op het oogenbiik in Su
rname ten aanzien van de welvaart wordt
gevolgd, funest is. Suriname ontbreekt het
ip het oogenbiik aan geld; er is echter vol
doende grond om te exploiteeren en daarom
moet naar sprekers oordeel, ons streven er
ap gericht zijn, om kapitaal naar Suriname
te brengen. Voorts vraagt spr. waarom het
gouvernement niet begint om den beschikba
ren cultuurgrond productief te maken. Spr,
zou den minister nog eens met nadruk willen
vragen, om toch nog eens ernstig te wilien
denken over het algemeene plan omtrent het
ten aanzien van Suriname te volgen beleid.
De heer VAN BOETZELAER (C.H.) be
treurt, dat het door den minister toegezegde
algemeene plan tot dusverre nog niet tot
stand kwam.
De heer JOEKES (V.D.) merkt op, dat er
teekenen zijn van een begin van opleving
van Suriname. Er zijn reeds verschillende
particuliere ondernemingen, welke belang-
stelling voor Suriname hebben getoond en dit
.eeft spr. mede vertrouwen in de toekomst
van dit gewest.
De heer BIJLEVELD (A.R.) zegt optimis-
isch te zijn ten aanzien van de ontwikkeling
/an Suriname. De landbouw vormt een zeer
jelangrijk element in die ontwikkeling en
laarom is spr. van meening, dat steun aan
lat bedrijf moet worden verleend.
De heer CRAMER (S.D.A.P.) betreurt, dat
:og steeds geen irrigatie-deskundige is uitge
zonden.
De MINISTER wijst op de moeilijkheden bij
Je samenstelling van een algemeen plan voor
den opbouw van Suriname. Spr. heeft te de
zen aanzien uitvoerige besprekingen gevoerd
net den nieuwen gouverneur en daarbij zijn
jeiden tot de conclusie gekomen, dat het ma
ren van een algemeen plan een jjdel streven
zou zijn en voorts, dat het niet wenschelijk
zou zijn, om zoodanig algemeen plan te ma
zen, teneinde niemand daardoor te binden.
Dit wil echter in het geheel niet zeggen, dat
jpr. pessimistisch is gestemd ten aanzien van
ie ontwikkeling van Suriname Al kan spr.
geen algemeen plan overleggen, toch kan spr.
ei zeggen, dar naar zyn meerung de ont
wikkeling van Suriname moet worden gezocht
n de richting van groote landbouwbedrijven,
jeëncaareerd door kleine bedrijven. De regee
ring laat zich niet ontmoedigen door het
ileine succes, dat gevolgd is op hetgeen zij
twee jaren geleden aan de ondernemers in
Suriname heeft toegezegd. De Regeering zal
alle aandacht wijden aan maatregelen, welke
iet belang en den vooruitgang van Suriname
ictreffen. Verder zegt spr. gaarne bereid te
;ijn, om alle aandacht aan de groote cultures
e schenken, en wanneer steun noodig mocht
zg'n, zal spr. zijn invloed bij den gouverneur
aanwenden, om dien steun in zoo ruim mo-
relijke mate te verleenen.
Voorts zegt spr., dat de onderhandelingen
over de uitzending van een landbouwconsu-
ent gaande zijn en dat hij hoopt spoedig tot
itzending te kunnen overgaan. Ook zal spr.
zich tot den gouverneur wenden met de
/raag, of niet eerder tot uitzending van een
rrigatie-ingenieur zou kunnen worden over
gegaan.
Na verdere bespreking werd de begrooting
jran Suriname zonder hoofdelijke stemming
langenomen, waarna de vergadering tot he
den werd verdaagd.
heer Beumer de volgende amendementen
voorgesteld
I. Op het wetsontwerp tot wijziging der
Ongevallenwet 1921:
Artikel 1 wordt gelezen als volgt: „Art. IV
van de wet van 2 Juli 1928 (Staatsblad no.
223) tot wijziging der Ongevallenwet 1921
wordt als volgt gelezen:
Tusschen art. 3 en art. 4 van bovenge
noemde wet wordt een nieuw artikel inge
voegd, luidende als volgt: Art. 3a: Voor de
toepassing van deze wet wordt ied'er, die
bij wijze van werkverschaffing te werk is
gesteld en daarvoor een geldelijke uitkee-
ring geniet, geacht den hem opgedragen
arbeid te verrichten in loondienst van den-
gene, die het werk verschaft."
XI. Op het wetsontwerp tot wijziging der
Land- en Tuinbouw-Ongevallenwet 1922:
Art. I wordt gelezen als volgt:
„Art. V van de wet van 2 Juli 1923 (Stbi.
no. 244) tot wijziging der Land- en Tuin
bouw-Ongevallenwet 1922 wordt als volgt
gelezen
Tusschen art. 3a en art. 4 van vorenge
noemde wet wordt een nieuw artikel inge
voegd, luidende als volgt:
Artikel 3b: „Voor de toepassing van deze
wet wordt ieder, die bij wijze van werkver
schaffing te werk is gesteld en daarvoor een
geldelijke uitkeering geniet, geacht dan hem
opgedragen arbeid te verrichten in loon
dienst van dengene, die het werk verschaft."
De Braziliaansche gezant in ons land, de
heer Guimaraes, die tot gezant te Madrid is
benoemd, zal worden vervangen door den
heer Leite Chermont, thans gezant te
Stockholm.
Ter vervanging van den Siameeschen ge
zant, prins Varnvaldya, die tot een andere
functie is beroepen, wordt de benoeming
verwacht van Phya Vijitavongs, thans ge
zant te Washington, tot gezant te 's-Graven-
hage.
Een rapport aan de Tweede Kamer
Bij de Tweede Kamer is thans ingekomen
een door Rijkslandbouwconsulenten aan den
minister van Binnenl. Zaken en Landb. uit
gebracht rapport van een door hen ingesteld
onderzoek, of door verbeteringen in de cul-
Ter gelegenheid van de herdenking van
het 50-jarig Staatsburgeresscliap van H. M.
tuur der suikerbieten wellicht belangrijke de Keningin-Moeder, op 7 Januari 1929 heeft
financieele voordeelen bereikt zouden kunnende „Koninklijke-Begeer" te Voorschoten een
worden, welk onderzoek vanwege de directie herinneringspenning vervaardigd, waarvan
van den Landbouw aan bedoelde consulenten ,je voorzijde de beeltenis vertoont van
werd opgedragen als gevolg van de bij de m. ontworpen door Jac. J. van Goor, ter-
25 Oct j.l. gehouden interpellatie van den wyj ^e keerzijde de vlaggen vertoont met
heer v. d. Heuvel door den minister in de
Tweede Kamer gedane toezegging. Het rap
port wordt ter griffie van de Tweede Kamer
neergelegd.
Op het wetsontwerp tot nadere regeling
der belegging van gelden van rijksfondsen en
instellingen heeft de regeering nogmaals
eenige wijzigingen voorgesteld, ditmaal de
samenstelling van den Centralen Beleggings
raad betreffend.
Door het Nederlandseh instituut voor
Efficiency worden op 18 en 19 December
in het Stedelijk Museum te Amsterdam Et-
ficiëncy-dagen gehouden. Daarop zullen over
een reeks onderwerpen korte prae-adviezen
worden uitgebracht, welke ook kort worden
toegelicht en aan discussie worden onder
worpen. Tevens zal gedurende de week waar
in de Efficiëncy-dagen worden gehouden,
een kleine overzichtelijke tentoonstelling
worden ingericht.
Op het programma van de Efticiëncy-da-
gen staan voor den eersten dag mededee
lingen aangekondigd over: Het gebruik van
literatuur-gegevens op het gebied der be-
drijfs-organisatie (L. Gans); de taak van
den accountant op het gebied van efficiency
J. P. de Kaan); formulier-diagrammen en
hun toepassing in de industrie (ir. Ernst Hij-
mans); experience with Management Re
search groupes in Great Britain (Major L.
Urwick); inleiding tot de organisatie van be-
drijfsstudiegroepen in Nederland (prof. dr.
ir. Goudriaan); psychotechnische resultaten
dr. J. Lubgen Nzn iets omtrent de prak
tik van de administratie bij centralisatie
van kasvoering door gemeenten (H. Koeg-
sira).
De morgen van den tweeden efficiëncy-
dag is geheel gewijd aan het Instituut voor
Documentatie. De volgende prae-adviezen
zullen dan worden uitgebracht: Formaat en
bestendigheidsnormen en hedendaagsche
gebruiksmogelijkheden van papier, (G. H.
Bührmann); nieuwe methoden van archief
beheer (J. Limburg); het beheer der tijd
schriften in een groote onderneming G. A.
A. de Voogd); Zeitschriften-probleme und
ihre Lösung (dr. Julius Hanauer); wijziging
van classificatienormen (Donker Duyvis).
De tentoonstelling zal gedurende de Effi-
ciëncy-d'agcn hoofdzakelijk gewüd zijn aan
verkooporganisatie en papiernormalisatie.
Een inleiding tot de bezichtiging zal op den
tweeden Ei'fciëncy-dag door den heer Bader
worden gehouden.
In samenwerking met de chefs der finan
cieele afdeelingen der secretarieën en de
directie van de Ver. van Nederl. Gemeenten
is door de statistische bureaux der gemeenten
Amsterdam, Rotterdam, 's-Gravenhage en
Utrecht samengesteld een proeve eener ver
gelijkende statistiek van de financiën dier
gemeenten. Opgemerkt zij, dat de verwekte
gegevens alleen betrekking hebben op de
inkomsten en uitgaven voor politie, brand
weer en openbare verlichting.
Een overzicht van 1913 tot 1927
V. schrijft in „Spoor- en Tramwegen" van
11 December:
In 1927 werden ruim 52 millioen plaats-
kaarten verkocht. Hierbij wordt echter geen
rekening gehouden met het aantal kilome
ters, door deze reizigers afgelegd, en even
min met de reizen der abonné's. De reizi
gerskilometers per jaar door abonné's af
gelegd, zijn sterk gestegen, mede door de
sterke verhooging der verblijfkosten (alge
meene abonnementen) en door de stijging
van het aantal forensen (trajectkaarten).
Dit had (met de tariefverhooging) ten ge
volge, dat de ontvangsten der abonnemen
ten stegen van circa 5 millioen gulden in
1913 tot ongeveer 20 millioen gulden in
1927. Nog veel minder dan in 1913 geeft
dus het aantal plaatskaarten in 1927 een
beeld van het totale verkeer.
De ontvangsten voor reizigersvervoer be
dragen in millioenen guldens:
1923 1927
1. plaatskaarten 29.6 55.9
2. algemeene abonnementen 3,4 14,2
3. trajectkaarten 1.5 5,7
4. abonnementen totaal 4,9 19,9
Toaal van 1 4 34,5 75,8
Bij een prijsstijging van circa 70 pet.
stegen de ontvangsten der abonnementen
met 300 pet. en is het aantal abonné's in
1927 135 pet. grooter dan in 1913. Het ver
keer met gewone plaatskaarten steeg slechts
met 11 pet.
Onderstellende, dat trajecthouders en
maandkaarthouders 25 maal per maand
heen en weer reizen, genieten zij ten op
zichte van den gewonen enkele-reispnjs re
ducties van 75 pet. resp. 67 pet. Van hou
ders van algemeene abonnementskaarten en
groepenkaarten wordt de schatting veel
moeilijker.
Wordt aangenomen, dat in het algemeen
de abonnementhouder gemiddeld 50 pet. re
ductie geniet (in verhouding tot de prijzen
door de andere reizigers betaald), dan zou
den de abonné's indien zij het tarief der
andere reizigers betaalden in 1927 niet
19.9 millioen gulden, doch 39.8 millioen
gulden betaald hebben en zouden de totale
ontvangsten in 1927 55.9 39.8 95.7 mil
lioen gulden geweest zijn, overeenkomende
met 957/559 x 52 millioen circa 80 mil
lioen reizigers.
Een juister beeld van den omvang van
het verkeer geeft het totale aantal reizigers
kilometers, d. w.z. het aantal kilometers,
hetwelk door alle reizigers totaal in de trei
nen wordt afgelegd.
de symbolen der wapens van Nederland en
Waldeck-Pvrmont, Ned.-Oost. en West-Indië
en de jaartallen 18791929.
Deze fraaie penning wordt op twee maten
in den handel gebracht, n.l. op 60 m.M. en
op 29 m.M. in den vorm van een schoolkin
derpenning.
De minister van financiën heeft 12 dezer
bij de behandeling van de begrooting in
de Tweede Kamer den post „vergoeding voor
de postbetalingen" teruggenomen.. De ter
zake benoodieöe gelden zullen thans bij
suppletoire begrooting worden aangevraagd.
In verband hiermede kan de algemeene
openstelling der postkantoren voor belas
tingbetaling op 1 Januari a.s. niet doorgaan
en wordt deze voorloopig opgeschort.
In Stct. 243 wordt medegedeeld een opgave
van het aantal aangegeven gevallen van be
smettelijke ziekten (bedoeld in de wet van 4
December 1872, Staatsblad 134, zooals deze
gewijzigd is, laatstelijk bij de wet van 11
Februari 1928, Staatsblad 29), over de week
van 2 tot en met 8 December 1928. In deze
week werd afgeleverd: door de entstofinrich-
ting te Amsterdam, koepokstof voer 1697,
te Rotterdam, voor 232 en te Groningen
voor 1, totaal voor 1930 personen.
Gevallen van encephalitis na inenting
kwamen niet ter kennis van het Staatstoe
zicht op de Volksgezondheid.
De Marseille-mail zal heden te 17 u. op het
Postkantoor te Amsterdam aankomen en
zal, voor zoover het Amsterdam betreft, nog
in de avondbestelling worden opgenomen.
Gisteren werd tijdens de raadsvergadering
te Borculo geïnstalleerd de nieuw-benoemde
burgemeester, de heer van Welie. Na de
raadsvergadering werd gelegenheid gegeven
met den nieuwen burgemeester kennis te
maken, waarvan door velen gebruik werd
gemaakt. Onder anderen merkten wij on
der de bezoekers op den oud-burgemeester
van Borculo, Jhr. Ir. R. R. L. de Muralt, die
voorloopig te Borculo woonachtig blijft.
In de gehouden vergadering van het Fede
ratief Bestuur van Sobriëtas werd mgr. prof.
dr. J. H. Hoogveld, Rector Magnificus der
Keizer Karei Universiteit te Nijmegen, als
Hiertoe behoort een schatting van de gggstgiyij adviseur geïnstalleerd. Tevens
reizen, door abonné's afgelegd.
Seder jaren worden de (gedeeltelijk ge
schatte) gegevens omtrent den omvang van
het reizigersverkeer door de Nederlandsche
Spoorwegen aan het „Verein" en thans
aan de „Union" gezonden.
Volgens deze gegevens bedraagt het totale
verkeer in millioenen reizigers:
1913 1927
aantal reizigers 89 69
aantal reizigers-kilometers 2340 3289
namen in het federatief bestuur zitting: voor
den Haarlemschen Mariabond: mevr. J.
Dekker-Kcedooder te Oosterblokker; voor den
Bosschen Diocesanen Drankbestrijdsrsbond
dr. H. Spoorenberg te Eindhoven; voor de
R. K. Drankweer-Interacademiale: de Wel-
eerw. heer C. van Dijck te Nijmegen.
De voorzitter herdacht bjj de opening mgr.
dr. Alph. Ariëns, den stichter van Sobriëtas.
Besloten werd, in 1929 in de Goede Week
wederom een offerweek te houden, terwijl de
Voorloopig verslag der Eerste Kamer
Verschenen is het Voorloopig Verslag der
Eerste Kamer over het wetsontwerp
houdende verlenging van den geldigheids
duur van tijdelijke bepalingen betreffende
Merkwaardig is, dat volgens deze getallen aandacht ook van de niet-onthouders zal
het aantal reizigerskilometers veel sterker I worden gevestigd op de vrijwillige onthou-
steeg dan het aantal reizigers (abonné's inding in de Vasten.
begrepen). Dit zal te verklaren zijn uit de Hiertoe zal ook contact worden gezocht
omstandigheid, dat sedert 1913 vooral het met andere organise ties,
aantal algemeene abonnementen (waal-mede Pogingen worden in het werk gesteld, om
groote reizen worden afgelegd) sterk is ge- in aansluiting bij hetgeen op het internatio-
stegen en dat in 1913 de reizigers in bin- ««al congres te Antwerpen besproken is,
samenwerking te krijgen met de missionnee-
nenlandsch rechtstreeksch verkeer, 2, 3 of 4
maal werden geteld.
Blijkens het (gedeeltelijk geschatte) aan
tal reizigerskilometers is het verkeer van
1913 op 1927 met 40 pet. gestegen. Het asntal
reizigerskilometers steeg van 34 op 36 mil
lioen. De gemiddelde bezetting per trein
steeg dus van 70 op 91 reizigers.
Voorloopig verslag der Tweede Kamer
Blijkens het Voorloopig Verslag over het
wetsontwerp tot wijziging der Ouderdomswet
1919 en tot wijziging der Wet op de Rijks
verzekeringsbank hadden verscheiden leden
ernstig bezwaar tegen de voornaamste wij-
rende Orden, om ook in de misies gezonde
ideeën omtrent het alcoholvraagstuk te kun
nen verspreiden.
Aan de moederhuizen der onderwijsgevende
congregaties van mannelijke religieuzen werd
door den federatie-secretaris een bezoek ge
bracht, ten einde bij het onderwijs ook de
aandacht te vestigen op drankbestrijding;
medewerking werd gaarne toegezegd Beslo
ten werd, een commissie van onderwijs
deskundigen te benoemen met de opdracht,
te onderzoeken, op welke wijze bü het onder
wijs ook aan drankbestrijding kan worden
gedacht. Een bijzonder punt van studie zal
uitmaken het verschaffen van goed mate
riaal bjj het onderwijs op dit punt.
Verlenging der koninkljjke goedkeuring op
de statuten, noodzakelijk geworden door het
afloopen van den termijn, zal worden aange
vraagd. Eveneens werd besloten tot het in
stellen eener comm'ssie. die aan de Federatie
zal adviseeren, bepaa'de punten vast te
stellen, waaraan zich de z.g. afschaffers te
houden hebben; er is n.l. herhaalde malen
en het mogelijk maken van teruggaaf der 1 7- B 7 ue:
Ui. ufcI I hoefte is aan duidelijke uitspraak omtrent
v, ,J (!er!!jden van c*en ve'" i de verplichtingen, die deze klasse van ont-
de vaccinatie vervat in de-wet van 11 zigingen van de Ouderdomswet, hier voorge- ri«+héi
Februari 1928. Verscheidene leden hadden steld: De invoering van de weduwenrente i Lf zeer vei-
met groote bezorgdheid van den inhoud - w „.„„.mi, I schillend genomen wordt en er groote be-
van dit wetsontwerp kennis genomen. Voor
eerst werd betreurd, dat definitieve wette
lijke regeling van den vaccinatie-plicht bjj
eventueele aanneming van dit ontwerp weer
wordt uitgesteld.
Eenige leden, die reeds bezwaren hadden
ingebracht tegen de eerste opschorting van
zekerde vóór den leeftijd waarop de rente
zou ingaan.
De regeering doet h.i. door dit wetsontwerp
geen enkele poging om het sociale karakter
der Ouderdomswet te herstellen, stelt inte
gendeel eemge wijzigingen voor, die de Vrij-
Eenige amendementen.
Op het wetsontwerp tot wijziging van de
wetten van 2 Juli 1928 tot wijziging der On
gevallenwet 1921 en tot wjjziging der Land
en Tuinbouw Ongevallenwet 1922, heeft de
de verplichting, waren van oordeel, dat zich willige Ouderdomsverzekering nog meer
sedert dien niets heeft voorgedaan, dat zon maken tot een algemeene verzekering, niet
kunnen leiden tot de opvatting, dat deze voor een bepaalde bevolkingsgroep, doch
bezwaren opgeheven of verminderd zjjn.
Integendeel, het sprong, naar hun gevoelen,
in het oog, dat er thans nog minder reden
voor de opschorting bestaat dan een jaar ge
leden.
Sommige leden spraken de vrees uit, dat
hernieuwde schorsing allengs leiden zou tot
de finitieve opheffing van de verplichting. In
het laatste geval was de kans groot, dat ons
land weer bezocht zou worden, door de pok
ken-ellende, welke het tegenwoordige ge
slacht n'et kent. Zij achtten het vooral be
denkelijk, dat het aantal gevaccineerden
thans reeds zoo sterk gedaald is. Nog sterkere
daling leidt tot de mogelijkheid van een
epidemie. Deze leden drongen er op aan dat
de Regeering reeds nu voorzorgen zou treffen
voor iedereen bestemd.
Over de vraag, of een staatslevensverze-
i keringbedrjjf gewenscht is, kan men van
meening verschillen.
Meent de regeering die vraag in bevesti
genden zin te moeten beantwoorden, zij
diene een desbetreffend wetsontwerp in. Zij
tracht echter niet de als een onderdeel der
sociale zorg opgezette Vrijwillige Ouderdoms
verzekering te vervormen tot een gewone,
doch door den Staat geadministreerde le
vensverzekering.
De hier bedoelde leden vroegen verschil
lende nadere inlichtingen en argumenten
voor het wetsontwerp.
Sommige leden verklaarden in de voor-
om mogelijk gevaar te voorkomen en haar gestelde wijzigingen geen aanleiding te
maatregelen niet zou opschorten, opdat een
epidemie ons niet overvalle.
Enkele leden verklaarden him stem aan
het ontwerp te zullen geven, omdat vacci
natie in enkele gevallen een doodelijken
afloop heeft gehad.
vinden, hun steun aan het wetsontwerp te
onthouden.
Ook deze leden zouden echter gaarne na
der worden ingelicht omtrent de motie
ven, welke de regeering tot het voorstel
dezer wijzigingen hebben geleid
houders gelden.
Tot hoofdredacteur van het maandschrift
Sobriëtas werd benoemd de Zeereerw. Pater
Marius Lamers uit Wychen; tot lid der
redactie: de Zeereerw. Pater W. Arts, Mis
siehuis, Arnhem, terwijl een vacature nog zal
worden aangevuld; tot hoofdredacteur van
De Kruisbanier werd benoemd: de Zeereerw.
Pater Ildefonsus te Helmond; tot redactie
leden: Mevr. J. Dekker-Koedooder te Ooster
blokker en de heer G. P. Bon te Den Haag.
Tusschen Kerstmis en Nieuwjaar zal een
bijzondere propaganda gevoerd worden door
middel van een blad, dat voor de afdeelingen
ter verspreiding bescrikbaar zal worden ge
steld.
Nog zal de boekhandel beschikking trach
ten te krijgen over een goed portret van
Mgr. Ariëns z.g., om Irervan reproducties in
den handel te brengen.
De jaarvergadering van het federatief
bestuur, welke gehouden wordt in April
1929, zal vooral gewijd worden aan de vraag:
hoe de besprekingen en besluitenvan het
Nationaal Congres in Augustus 1.1 gehouden
het meest vruchtbaar zullen kunnen worden
gemaakt.
